Pszczelarstwo w dawnych wiekach – Zdzisław Latos – fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

ZDZISŁAW LATOS

ur. 1933; Ludmiłówka

Miejsce i czas wydarzeń Urzędów, współczesność

Słowa kluczowe dawne pszczelarstwo ; projekt Pszczelarstwo na Lubelszczyźnie. Nieopisana historia - Rzeczpospolita Pszczelarska ; barcie ; ule kłodowe ; ule rozbierane ; ramki pszczele ; węza pszczela ; Dzikowski, Błażej (?-1940) ; pszczelarstwo w Urzędowie ; pszczoły ; Urzędów ; pasieka ; praca pszczelarza ; pszczelarstwo ; współczesność

Pszczelarstwo w dawnych wiekach

Pszczelarstwo ma starszy rodowód od państwowości polskiej. Kiedyś hodowano pszczoły w barciach. Żyły sobie w wypróchniałych drzewach. Prowadzono gospodarkę rabunkową – bartnicy wycinali całe plastry, nieraz niszcząc przy tym całe roje. Później, gdy obaliło się takie drzewo, ustawiano je koło domu – w ten sposób powstawały tak zwane kłody bartne. Pierwsze ule kłodowe były nierozbieralne.

Trzeba było podrzynać plastry, ale przy tym ginęło wiele larw i młodych pszczół. Pod koniec XIX wieku wynaleziono ramkę i ul był już rozbieralny. Można było operować ramkami i zabierać miód do odwirowania. W Urzędowie ule kłodowe były powszechne do końca XIX wieku. Pierwszy ul ramowy sprowadził z Warszawy Błażej Dzikowski, prekursor nowoczesnego pszczelarstwa w naszej okolicy. Podpatrywali go sąsiedzi pszczelarze i zaczęli robić różnego typu ule rozbierane. Ale jeszcze do 1939 roku w Urzędowie można było spotkać te ule kłodowe nierozbieralne. Błażej Dzikowski zakupił też innowacyjny sprzęt do robienia węzy – to są takie zaczątki komórek pszczelich, które wstawia się do ramki, a pszczoły to dobudowują. W ten sposób można przyspieszyć ich pracę, a także zapobiec nadmiarowi komórek trutowych. Nowoczesna gospodarka pasieczna w Urzędowie rozpoczęła się dopiero po 1900 roku i stale jest modernizowana. Powstają ule z tworzyw sztucznych, na przykład poliuretanu.

Data i miejsce nagrania 2016-03-23, Urzędów

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski