Program kształcenia dla kierunku BIOLOGIA,
studia II-go stopnia
2
Program kształcenia dla kierunku biologia, studia stacjonarne II-go stopnia
1. Kierunek: biologia.
2. Krótki opis kierunku:
Badania naukowe w zakresie nauk biologicznych były prowadzone od początku powstania Uniwer- sytetu Łódzkiego, tj. od 1945 r. Pierwsze jednostki reprezentujące tę dziedzinę wiedzy utworzono w ramach Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego, który rozpoczął swoją działalność w maju 1945 r. Z Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego został wyodrębniony w 1951 r. Wydział Biologii i Nauk o Ziemi przez połączenie jednostek biologicznych i geograficznych. W 2001 r. Wydział Bio- logii i Nauk o Ziemi podzielił się na Wydział Nauk Geograficznych oraz Wydział Biologii i Ochro- ny Środowiska. Ten ostatni utworzyły wszystkie jednostki naukowo-badawcze i dydaktyczne oraz pomocnicze reprezentujące nauki biologiczne. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska został po- wołany Zarządzeniem Rektora UŁ nr 61 z dnia 3 lipca 2001 r.
Studia drugiego stopnia na kierunku biologia prowadzone są od roku akademickiego 2010/2011.
Na studiach stacjonarnych kształcenie odbywa się na czterech specjalnościach, tj.: biochemia i bio- logia molekularna, biofizyka medyczna i bioinformatyka, biologia eksperymentalna i biologia śro- dowiskowa. Wybór specjalności kandydaci na studia deklarują podczas rekrutacji. Studia drugiego stopnia na kierunku biologia pozwalają na uzyskanie rzetelnej i szczegółowej wiedzy z zakresu nauk biologicznych ze szczególnym uwzględnieniem biochemii, biologii molekularnej, biofizyki, bioinformatyki, cytologii, fizjologii i biologii środowiskowej. Duża liczba zajęć o charakterze prak- tycznym pozwala na wykształcenie cennych umiejętności, w tym szczególnie umiejętności analizy materiału biologicznego przy użyciu specjalistycznej aparatury oraz analizy procesów zachodzą- cych na różnych poziomach organizacji komórki i organizmu. Kierunek biologia uzyskał akredyta- cję Państwowej Komisji Akredytacyjnej w 2004 i 2010 r. oraz Uniwersyteckiej Komisji Akredyta- cyjnej w 2002 i 2007 r.
3. Poziom: drugi (studia magisterskie).
4. Profil: ogólnoakademicki.
5. Forma studiów: stacjonarne.
6. Zasadnicze cele kształcenia:
Przekazanie szerokiej wiedzy z zakresu nauk biologicznych ze szczególnym uwzględnienie bio- chemii, biologii molekularnej, biofizyki, bioinformatyki, cytologii, fizjologii i biologii środowi- skowej.
Przekazanie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych związanych ze stosowaniem róż- norodnych technik badawczych i analitycznych, w tym z obsługą specjalistycznej aparatury.
Wykształcenie umiejętności analizy materiału biologicznego.
Wykształcenie umiejętności analizy procesów zachodzących na różnych poziomach organizacji komórki i organizmu prowadzącej do określenia ich współzależności.
Przygotowanie do pracy zespołowej w środowisku interdyscyplinarnym wykorzystującym wie- dzę z zakresu nauk biologicznych.
7. Tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta: magister.
3 8. Po kierunku biologia absolwent może znaleźć zatrudnienie w:
placówkach naukowo-badawczych i diagnostycznych związanych z ochroną zdrowia i środowi- ska,
ośrodkach hodowli roślin i zwierząt,
laboratoriach działających przy zakładach przemysłowych (przemysł spożywczy, farmaceutycz- ny, kosmetyczny, chemiczny, rolny, itp.).
Absolwent kierunku biologia, studiów drugiego stopnia może także znaleźć zatrudnienie jako nau- czyciel biologii we wszystkich typach szkół po zaliczeniu dodatkowego kształcenia dla nauczycieli oraz może znaleźć zatrudnienie jako diagnosta laboratoryjny po ukończeniu studiów podyplomo- wych w tym zakresie. Ponadto może kontynuować kształcenie na studiach III stopnia prowadzo- nych na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska oraz na wydziałach pokrewnych.
9. Wymagania wstępne, oczekiwane kompetencje kandydata: wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie nauk biologicznych, medycznych, rolniczych, leśnych lub weterynaryj- nych na poziomie studiów I-go stopnia z obszaru nauk przyrodniczych.
10. Zasady rekrutacji z limitem na kolejny rok akademicki 2013/2014:
BIOLOGIA
Studia drugiego stopnia (2-letnie) − stacjonarne Orientacyjny limit miejsc: 120
Zasady przyjęć:
Dla absolwentów studiów: licencjackich, inżynierskich i magisterskich w zakresie biologii, bio- technologii, mikrobiologii, biochemii, biofizyki, ochrony środowiska, nauk rolniczych, leśnych, weterynaryjnych i medycznych.
Na podstawie profilu ukończenia studiów, średniej oceny ze studiów oraz ogólnego wyniku studiów na dyplomie.
Przyjęcie odbywa się bezpośrednio na następujące specjalności: biochemia i biologia molekularna, biofizyka medyczna z bioinformatyką, biologia eksperymentalna i biologia środowiskowa.
Kierunek zostanie uruchomiony, gdy zgłosi się co najmniej 12 osób. Górny limit miejsc na każdą specjalność wynosi 12 osób. W przypadku przyjęcia co najmniej 48 kandydatów, limit miejsc na wybrane specjalności zostanie podwojony zgodnie z zainteresowaniem kandydatów.
11. Dziedziny i dyscypliny naukowe, do których odnoszą się efekty kształcenia: dziedzina nauk biologicznych w dyscyplinie: biologia, biochemia, biofizyka, biotechnologia i ekologia.
12. Przyporządkowanie do obszaru kształcenia: nauki przyrodnicze.
13. Kierunkowe efekty kształcenia wraz z odniesieniem do obszarowych efektów określonych dla obszaru nauk przyrodniczych drugiego stopnia. Analiza zgodności z deskryptorami obszaro- wymi: wszystkie deskryptory obszarowe z profilu akademickiego zostały uwzględnione.
Absolwent studiów drugiego stopnia kierunku biologia:
Efekty kształce- nia dla kierunku
biologia
Kierunkowe efekty kształcenia w zakresie WIEDZY
Odniesienie dla obsza- ru nauk przyrodni-
czych
04B-2A_W01 wyjaśnia złożone zjawiska i procesy biologiczne P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04 04B-2A_W02 opisuje zjawiska i procesy biologiczne na podstawie P2A_W01, P2A_W02,
4
danych doświadczalnych P2A_W03, P2A_W04
04B-2A_W03 szczegółowo opisuje współzależności szlaków meta- bolicznych na poziomie komórki, tkanki i całego or- ganizmu oraz ich uwarunkowania środowiskowe
P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04 04B-2A_W04 szczegółowo opisuje budowę organizmu roślinnego i
zwierzęcego na wszystkich poziomach jego organiza- cji
P2A_W01, P2A_W02, P2A_W03, P2A_W04 04B-2A_W05 posługuje się specjalistyczną terminologią biologicz-
ną w języku polskim i angielskim
P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05
04B-2A_W06 dyskutuje aktualne zagadnienia w polskiej i angiel- skiej literaturze naukowej z zakresu biologii
P2A_W03, P2A_W04, P2A_W05
04B-2A_W07 wymienia metody statystyczne w analizie danych doświadczalnych
P2A_W06 04B-2A_W08 wyjaśnia zasady planowania badań z wykorzystaniem
technik i narzędzi badawczych stosowanych w biolo- gii
P2A_W07
04B-2A_W09 wymienia procedury administracyjno-finansowe w pozyskiwaniu i rozliczaniu funduszy na realizację projektów naukowych
P2A_W08,
04B-2A_W10 wyjaśnia zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w różnych typach laboratoriów analitycznych i diagno- stycznych zajmujących się oceną materiału biologicz- nego
P2A_W09
04B-2A_W11 wyjaśnia podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego
P2A_W10 04B-2A_W12 wymienia zasady tworzenia i rozwoju form indywidu-
alnej przedsiębiorczości wykorzystującej wiedzę z zakresu nauk biologicznych
P2A_W11
Kierunkowe efekty kształcenia w zakresie UMIEJĘTNOŚCI
04B-2A_U01 posługuje się zaawansowanymi technikami i narzę- dziami badawczymi stosowanymi w naukach biolo- gicznych
P2A_U01, P2A_U04,
04B-2A_U02 wykonuje analizę materiału biologicznego P2A_U01, P2A_U04, P2A_U05, P2A_U06 04B-2A_U03 wybiera i studiuje literaturę naukową w języku pol-
skim i angielskim z zakresu nauk biologicznych
P2A_U02, P2A_U12 04B-2A_U04 analizuje i syntetyzuje informacje naukowe w języku
polskim i angielskim pozyskiwane z różnych źródeł
P2A_U02, P2A_U03, P2A_U07, P2A_U08, P2A_U09, P2A_U10, P2A_U12
04B-2A_U05 planuje i wykonuje eksperymenty z zakresu nauk bio- logicznych (biochemii, biologii molekularnej, biofizy- ki, bioinformatyki, cytologii, fizjologii lub biologii środowiskowej)
P2A_U01, P2A_U04, P2A_U06
04B-2A_U06 przeprowadza analizy statystyczne z wykorzystaniem informatycznych technik obliczeniowych
P2A_U05 04B-2A_U07 analizuje procesy zachodzące na różnych poziomach
organizacji komórki i organizmu w celu określenia ich współzależności
P2A_U02, P2A_U03, P2A_U06, P2A_U07 04B-2A_U08 ocenia wpływ środowiska na komórkę, tkankę, orga- P2A_U01, P2A_U02,
5
nizm i zespół organizmów P2A_U03, P2A_U04,
P2A_U05, P2A_U06, P2A_U07
04B-2A_U09 przygotowuje wystąpienie ustne w języku polskim i angielskim z wykorzystaniem różnych środków ko- munikacji werbalnej
P2A_U02, P2A_U03, P2A_U06, P2A_U07, P2A_U08, P2A_U10, P2A_U12
04B-2A_U10 przygotowuje i prezentuje pracę dyplomową P2A_U01, P2A_U02, P2A_U03, P2A_U04, P2A_U05, P2A_U06, P2A_U07, P2A_U08, P2A_U09, P2A_U10, P2A_U11, P2A_U12 04B-2A_U11 planuje własną karierę zawodową lub naukową P2A_U11
Kierunkowe efekty kształcenia w zakresie KOMPETENCJI PERSONALNYCH
I SPOŁECZNYCH
04B-2A_K01 przedstawia argumenty na rzecz uczenia się przez całe życie
P2A_K01 04B-2A_K02 współdziała w zespołach tematycznych i interdyscy-
plinarnych z zakresu biologii
P2A_K02, P2A_K03, P2A_K08
04B-2A_K03 szanuje własność intelektualną autorów
pozycji, które cytuje w swojej pracy dyplomowej i innych opracowaniach naukowych
P2A_K04
04B-2A_K04 kieruje się w pracy zasadami szeroko rozumianej bioetyki
P2A_K04
04B-2A_K05 aktywnie i samodzielnie poszerza swoją wiedzę P2A_K01, P2A_K05, P2A_K07
04B-2A_K06 opisuje szybki rozwój nowych technologii stosowa- nych w naukach biologicznych i wynikającą z tego konieczność wdrażania innowacyjnych rozwiązań
P2A_K05, P2A_K07
04B-2A_K07 czuje się odpowiedzialny za ocenę zagrożeń wynika- jących ze stosowania technik badawczych i tworzenie warunków bezpiecznej pracy
P2A_K04, P2A_K06
04B-2A_K08 działa w sposób przedsiębiorczy P2A_K04, P2A_K08
14. Związek kierunku studiów z Misją uczelni i jej strategią rozwoju oraz ze strategią rozwoju wydziału.
Program kształcenia na kierunku biologia odpowiada misji i strategii Uniwersytetu Łódzkiego, a tym samym założeniom strategii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska w latach 2007-2015 przyjętym w dniu 30 stycznia 2007 r. Program kształcenia na kierunku biologia jest odzwierciedle- niem wysokiej aktywności naukowej pracowników Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska i od- powiada modelowi „jedności nauki i dydaktyki” – podstawowej zasady funkcjonowania Uczelni.
„Najwyższą siłą Uniwersytetu Łódzkiego jest jedność w różnorodności i działanie w duchu wolno- ści badań naukowych, swobody dyskusji akademickiej i przekazywanej wiedzy”. Student kierunku biologia ma możliwość wyboru różnych przedmiotów, w tym także o charakterze praktycznym, pozwalających na rozszerzanie i uzupełnianie wiedzy. Ma tym samym możliwość stworzenia wła- snej ścieżki kształcenia, która odpowiada jego zainteresowaniom naukowym i planom zawodowym.
W szczególności program kształcenia nawiązuje do zakładanych w Misji Uniwersytetu Łódzkiego:
6 - jedności nauki i dydaktyki, ponieważ jest odzwierciedleniem dużego zróżnicowania tematyki ba- dań prowadzonych na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska UŁ,
- jedności w różnorodności, ponieważ zakłada prowadzenie zajęć dydaktycznych przez pracowni- ków różnych Wydziałów Uniwersytetu Łódzkiego,
- udziału Uczelni w innowacyjnym rozwoju miasta Łodzi, regionu łódzkiego i całego kraju, ponie- waż uwzględnia najnowsze osiągnięcia nauki pozwalające na wskazanie kierunków działań służą- cych rozwiązywaniu problemów miasta, regionu i kraju,
- kształcenia przyszłych elit ludzi mądrych i odpowiedzialnych, o szerokich horyzontach intelektu- alnych, ponieważ jest realizowany w bezpośrednim kontakcie studentów z licznymi profesorami i adiunktami, co jest najskuteczniejszym sposobem przekazania wiedzy i umiejętności oraz kształto- wania postaw.
Zgodnie z założeniami strategii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ program kształcenia na kierunku biologia jest realizowany w licznych nowo wybudowanych lub zmodernizowanych salach wykładowych i laboratoriach, wyposażonych w nowoczesną aparaturę naukowo-badawczą, z wykorzystaniem bogatych kolekcji organizmów oraz przy zapewnionym swobodnym dostępie do elektronicznych baz danych literaturowych i do księgozbioru jednej a największych w Polsce bi- bliotek akademickich.
15. Różnice w stosunku do innych programów o podobnie zdefiniowanych celach i efektach kształcenia na uczelni:
Program kształcenia na kierunku biologia, studia drugiego stopnia, zakłada efekty kształcenia przewidywane na innych kierunkach z obszaru kształcenia w zakresie nauk przyrodniczych, tj.:
biotechnologii, genetyki i ochrony środowiska. Jednak, w odróżnieniu od absolwentów tych kie- runków, absolwenci studiów drugiego stopnia kierunku biologia będą posiadali szczegółową wie- dzę i umiejętności z bardzo szerokiego zakresu trzech dyscyplin naukowych w dziedzinie nauk bio- logicznych, tj.: biochemii, biofizyki i ekologii oraz kilku specjalności naukowych: biologii moleku- larnej, cytologii oraz fizjologii roślin i zwierząt.
16. Plany studiów: odrębny załącznik.
17. Bilans punktów ECTS:
Łączna liczba punktów, jaką student musi zdobyć, aby uzyskać określone kwalifikacje: spe- cjalność biochemia i biologia molekularna (122+1), specjalność biofizyka medyczna i bio- informatyka (127+1), specjalność biologia eksperymentalna (125+1), specjalność biologia środowiskowa (121+1)
Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać na zajęciach kontaktowych (wyma- gających bezpośredniego udziału wykładowców i studentów): specjalność biochemia i biolo- gia molekularna (59), specjalność biofizyka medyczna i bioinformatyka (60), specjalność biologia eksperymentalna (53), specjalność biologia środowiskowa (55)
Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć z zakresu nauk pod- stawowych, do których odnoszą się efekty kształcenia: specjalność biochemia i biologia mo- lekularna (117), specjalność biofizyka medyczna i bioinformatyka (122), specjalność bio- logia eksperymentalna (119), specjalność biologia środowiskowa (115)
Łączna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć o charakterze prak- tycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych: specjalność biochemia i biologia mo- lekularna (73), specjalność biofizyka medyczna i bioinformatyka (90), specjalność biolo- gia eksperymentalna (65), specjalność biologia środowiskowa (75)
7
Minimalna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać realizując moduły kształcenia w zakresie zajęć ogólnouczelnianych lub na innych kierunkach studiów: specjalność biochemia i biologia molekularna (2), specjalność biofizyka medyczna i bioinformatyka (2), specjal- ność biologia eksperymentalna (2), specjalność biologia środowiskowa (2)
Minimalna liczba punktów ECTS, którą student musi uzyskać na zajęciach z wychowania fi- zycznego: specjalność biochemia i biologia molekularna (1), specjalność biofizyka me- dyczna i bioinformatyka (1), specjalność biologia eksperymentalna (1), specjalność biolo- gia środowiskowa (1)
Procentowy udział liczby punktów ECTS dla każdego z obszarów kształcenia: nie dotyczy.
18. Opis poszczególnych przedmiotów lub modułów procesu kształcenia, zgodny z wymogami obowiązującymi w tym zakresie w Uniwersytecie Łódzkim: w przygotowaniu.
19. Tabela określająca relacje między efektami kierunkowymi a efektami kształcenia zdefiniowa- nymi dla poszczególnych przedmiotów lub modułów kształcenia: odrębny załącznik.
20. Opis sposobu sprawdzenia efektów kształcenia w ramach danego programu z odniesieniem do konkretnych przedmiotów lub modułów procesu kształcenia.
Szczegółowy opis sposobu sprawdzenia efektów kształcenia dla kierunku biologia z odniesieniem do konkretnych przedmiotów będzie znajdował się w systemie USOS od roku akademickiego 2012/2013. Sposobem weryfikacji efektów kształcenia dla przedmiotu będzie egzamin pisemny w formie testu lub pytań problemowych, egzamin ustny łącznie z elementami praktycznymi, pisemne kolokwium, wypowiedź ustna oparta na prezentacji multimedialnej, krótkie opracowanie pisemne lub ustne określonego zagadnienia lub pozycji literaturowej. Sposobem weryfikacji efektów kształ- cenia dla przedmiotu może być także przygotowanie przez studenta projektu na określony temat (opracowanie części teoretycznej i metodycznej, wykonanie eksperymentów, określenie celów i wniosków).
21. Określenie wymiaru, zasad i form odbywania praktyk.
Studentów kierunku biologia, studia drugiego stopnia, nie obowiązują praktyki zawodowe.
22. Plan zajęć wykładowców wizytujących.
W roku akademickim 2012/2013 w semestrze zimowym planowany jest przyjazd prof. Kai Kaarni- ranty z University of Eastern Finland, Faculty of Health Sciences, School of Medicine, Institute of Clinical Medicine w Kuopio w Finlandii, który jako visiting professor poprowadzi zajęcia dla stu- dentów kierunku biologia i genetyka (szczegółowy plan zajęć w przygotowaniu).
23. Wykaz i wymiar szkoleń obowiązkowych, w tym szkolenie BHP.
Studentów kierunku biologia obowiązuje szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej zgodne z Zarządzeniem nr 155 Rektora Uniwersytetu Łódzkiego z dnia 28.09.2012 r.
24. Wewnętrzny system zapewniania jakości kształcenia.
Wewnętrzny system zapewniania jakości kształcenia na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska opiera się na Polityce zarządzania jakością kształcenia przyjętej przez Radę Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska w dniu 24 kwietnia 2012 r. Elementem systemu zapewniania jakości kształce- nia jest analiza oferowanych programów kształcenia oraz ocena zajęć dydaktycznych przez studen- tów za pośrednictwem ankiet. Na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska na każdym prowadzo-
8 nym kierunku studiów działają Komisje dydaktyczne, które na bieżąco analizują problemy dydak- tyczne i modyfikują programy kształcenia. Elementem wewnętrznego systemu zapewniania jakości jest także zasada akceptowania tematów prac dyplomowych przez Radę Wydziału. Od roku akade- mickiego 2011/2012 tworzone na Wydziale programy kształcenia są konsultowane z Wydziałową Komisją ds. Jakości Kształcenia (Uchwała Rady Wydziału BiOŚ z dnia 14.12.2010 r.). W skład Wydziałowej Komisji ds. Jakości Kształcenia wchodzą m.in. Prodziekani, Dyrektorzy Instytutów, dydaktyk ze stopniem doktora, przedstawiciel studentów oraz przedstawiciel doktorantów. Komisja ta rekomenduje, z ewentualnymi propozycjami poprawek, programy kształcenia Dziekanowi, a Dziekan przedstawia je do akceptacji Radzie Wydziału. Programy kształcenia wymagają także na tym etapie akceptacji Wydziałowej Rady Samorządu Studentów. Po akceptacji programów przez Radę Wydziału, zajmuje się nimi Uczelniana Rada ds. Jakości Kształcenia. Rada ta rekomenduje programy Rektorowi, który przedstawia je Senatowi Uniwersytetu Łódzkiego.
