Okrój Jan

(1)

1

(2)

O/lĄ ,

SPIS

ZAW ARTO ŚCI TECZKI — . O f c f t f i . . . . T & t y .

... ...

U 0 § 1/1. Relacja

fy,. h $ Ą- l f

I/2. Dokumenty (sensu slricib) dotyczące osoby relatora / ! ^ .

I/3. Inne m ateriały dokum entacyjne dotyczące osoby relatora -—

II. Materiały uzupełniające relację

U.

. / - s . y l

111/1 - Materiały dotyczące rodziny relatora ---

lłl/2 - Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. — — ' lłt/3 ^ Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945) —

i ’•

." ljl/4 - Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 r. --- - . lłl/5 - inne... —

IV. Korespondencja

V. Nazwiskowe karty informacyjne

h .

2>

VI. Fotografie c f e t

o jj juhfO/w&OflJ QW//\

2

(3)

3

(4)

J L M a . OKROJ JAN, ps. "P ie c " / 1 917 - współtwórca k o n s p ir a c ji w R ejonie Kołeczkowa.

Ur. 26,1.1517 r . w Piecewej k. Bieszkowic /b . pow. m orski/, s. Jó zefa i Marty z d. Heyke, w ła ś c ic ie li gospodarstwa ro ln e g o. Po skoń

czonej szkole powszechnej słuchacz Kursu Przysposobienia Oświato

wego M łodzieży do ON w Bieszkowicach. Pracował w gospodarstwie ro

dziców.

W s ie rp n iu 1939 r . ochotniczo z g ło s ił s ię do b atalio n ów f o r t y f ik a cyjnych, budował um ocnienia M ilita r n e wokół Gdyni. Po klęsce wrze

śniowej z b ie r a ł i ukrywał porzuconą broń, sprzęt wojskowy. Nawią

z a ł kontakt z Leonardem Kustuszem, późniejszy® z-cą kmdta Kom.Gm.

TOW GP w Koleczkowie. Jemu p rze k a zał broń. Wspólnie p la n o w a li d z ia ła ln o ś ć k o n sp ira cy jną na Lesókach. Nie p r z y ją ł DVL. Z o s ta ł powoła

ny do O rg a n iza tio n Todt, p rzy d zie lo n y do budowy umocnień m il i t a r nych na Jersey /Wał A tla n ty c k i/ . Po wyzwoleniu F r a n c ji ochotniczo z g ło s ił s ię do P o lskich S i ł Zbrojnych na Zachodzie. Do k r a ju po

w r ó c ił w kw ietniu 1946 r .

P r z e ją ł gospodarstwo ro d zin n e . Brat W iktor u r. 17.X.1901 r . party- ZhłUZlti

zant TOW GP z p in ą ł w S t u t t h o f ie . O że n ił s ię z M arią z Lademanów.

W 1950 r . z o s ta ł wybrany radny* do GRN We jherowo-Wieś. W dwa la t a p ó ź n ie j powierzono mu mandat radnego powiatowego. Był z-cą przewo

dniczącego Kolegium K arno-Adm inistracyjnego, od 1960 r . ławnikiem sądu rejonowego, w 1964 r . powołany do K om isji Z ie m sk ie j. Był te ż przewodniczącym kosaitetu r o d z ic ie ls k ie g o , a w Kółku Rolniczym No

wy Dwór Wejherowski p e ł n i ł przez w iele l a t fu n k c ję przewodniczą

cego k o m is ji re w iz y jn e j. W 1969 r . wybrany prezesem. Związku Komba

tantów RT i b. WP /ówczesny ZBoWiB/ w Koleczkowie, a n astęp n ie był v-ce prezesem gminnego k o ła Kombatantów i O ddziału Zrzeszenia Ka-

szubsko-Pomcrskiego w Szemudzie. P rz y c z y n ił s ię do pow stania nowej p a r a f i i w Nowym Dworze. Był b e zp a rty jn y .

Wśród w ielu wyróżnień a odznaczeń wymienić n a le ży : Odznakę Tysiąc

le c ia , Kcdal Zwycięstwa i toclności, Złoty Krzyż Z a s łu g i, Krzyż Ka

w ale rski Orderu Odrodzenia P o ls k i. Zm arł^ K - Spoczywa na

cmentarz w K ie !n ie . verte

4

(5)

B. Bork - Bieszkowice P ie k ie łk o C ie rz n ia P iń s k i, Bojan 1994, a. 50-52, r e i . I . B ieszke, zb io ry k o ła ZOPibWP i a u to ra .

Bolesław Bork

5

(6)

’ U/) j 0 ^ T* ^

OKROJ JAN, p s. "P i e c " /1 9 1 7 - 1 9 . . ^ . / , współtwórca ke^ p i r a e -fc w Rejjo^ilo 'Kolecgkovfa ^x^uJ> ^

^ . 4, ’‘J(Ł-'."J^ '■"*>•> i'*^

U r . " 2 6 .1 .1 9 1 7 r . w Piecewfe^ k. Bieszkowic /b . po w-. morski^Łe^H-^Ió-

.___ _ _______ __ y.^

ze f a 1-Ma-ft-y g-d^-H^yks, w ła ś c ic ie li gaspadaretwa ro-iffego. Po skoń- czene-j szkol© powszechnej ^słuchacz^Kursu Przysposobienia Oświato

wego Młodzieży do OK w Bieszkowicach. Pracował w gospodarstwie ro

dziców.

W sierpniu 1939 r . ochotniczo zg ło sił się do batalionów fo r t y fik a cyjnych, budował umocnienia m ilitarne wokół Gdyni. Po klęsce wrze- śniowej zbierał i ukrywał porzuconą broń,i sprzęt wojskowy. Nawią-I

Y*-\ ^ loMipu

zał kontaktY® lieonardem Kustuszeir^prrźniejszym a^eą kn dta - Kom.Gm. •.*

/~ > j v 3

TOW GP w ,Koleczkowie. Jemu p rzekazał broń. Wspólnie ^planowali dzia-

i. VX Zę } . /Łvó1tj /ne^^-o

łalność konspiracyjną' n4--iesnk4eh. N i e " p r z y j ą ł ' e¥Ł'. Został powoła- ny do Organization Todt/J p rzydzielo ny do budowy umocnień m ilita rł

nych na Jersey /Wał A t l a n t y c k i/. Po wyzwoleniu F ran cji ochotniczo zg ło sił się do Polskich S ił Zbrojnych na Zachodzie. j""Do kraju po- wrociI ł ^ l e t n i u 1946

Przejął gospodarstwo_rodzinne^ Brat /Wiktor u-r»- —l 7-»X,r4-904->g-» party-

*-MXtEZTp>?£ 2 ^3-ii /Vv4j-A| d <

zant TOW GP .z garną 3- w—S-tu%tft<rf±e. Ożenił *się z Marią z lad emanów.

ftyvv»/wvu,

W 1950 r. został wybrany radnym do" ££$1 We jherowo-Wieś. W dwa lata później powierzono mu mandat radnego powiatowego. Był z-cą przewo

dniczącego Kolegium Karno-Administracyjnego, od 1960 r. ławnikiem sądu rejonowego, w 1964*r» powołany do Komisji Ziemskiej. Był też przewodniczącym komitetu rodzicielskiego, a w Kółku Rolniczym No

wy Dwór Wejherowski pełnił przez wiele lat funkcję przewodniczą

cego komisji rewizyjnej. W 1969 r. wybrany prezesem Związka—Koaba- tajrtów_JŁP--i---b—J£P /ówczesny ZBoWiD/’ w Koleczkowie, .a naat ępnie-był

f ± i ^

v-ce.preze.sejE. gminnego koła Kombatantów, i Oddziały Zrzeszenia-Ka- szubsko-Pomorskiego w Szemudzie. Przyczynił się do powstania nowej parafii w Nowym Dworze. Był bezpartyjny.

< Wśród wielu wyróżnień a odznaczeń wymienić należy: Odznakę Tysiąc

lecia, Medal Zwycięstwa i Wolności, Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Ka

walerski Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł i •jfó&r Spoć żywa na

cmentarzów Kielnie. verte

6

(7)

- 2 - ( 72 ^ w W v * * ^ 4 ^ ^ 1 ^ 0 - 2:iripM^ K ^ a u Z t i B* Bork - Bieszkowice Piekiełko Cierznia Piński, Bojan 1994,

s. 50-52, dPeżhr-Sr Bieszke, zbiory koła ZK-rtPibtfP i autora.

Bolesław Bork

7

(8)

8

(9)

. O K 8 6 J , Jan s . Jó z e f* i Marty .Bajano . . , , j , , . ,2$ . 1 « I ,1973 r , ] a» z>* i* ko I ia i-e

p-ta Nowy Dwór W ejherowski

*dr®u

, 4

#

^r ^«.-% ^-

V ***• i •* i/ W X ii

.£& .2711295 ,.KP MO Wejherowo * * . . « «

uowo--; o*obii-*/ ^ -j-^ko ,w ię z ię ń .h itle r o w s k i © bęc.prezes ^ZBoWiD _ . a 0 ■ r r a i l ^ j ą e t j * p r*# p i*fi«

ur» . .26.01*1917 .r . . . , p r«*a fc*megro s* prawdziwość podanych. ^ ł i ż s j p r z t s Bieszkowice sanie f«*'xlj<$isf •ś«i»<3ex**s

Mój b r * t F ra n c isze k u r . 14.04.1897 r . był członkiem TOW "G ry f Kaszu b s k i” od 1940 r . Używ-ł pseudonimów MH*seM i "Kora” . Jego zw ierzchnikiem był p a rty z a n t M ościpan. o t a ł na c z e le t r ó j k i , p e ł n i ł fu n k c ję łą c z n ik a - wywiadowcy. M ieszkał w Wejherowie na u l. 00 Reformatów. Był u rzęd n ikiem Zakładów Wychowawczych w W ejherowie. W ce lach wywiadowczych w s t ą p ił n*

rozkaz dowództwa Komendy M 1 d© ^A, skąd przekazywał cenne d la kelegow in fo rm a c je . Uzyskane drogą radiow ą in fo rm a cje ©d A lin tó w o s y t u a c j i n»

fro n ta c h przekazywał kolegom z la s u . N a le ża ł te ż do grupy m .in . p a n i v‘Grzenk©wicz, o tefan o w ski i razem z n im i w ysyłał p a c z k i d la w ięźniów

s t u t t h o f u i innych ©b©zów. W c z a s ie © kupacji p e ł n i ł fu n k c ję nadzorcy dróg, c© mu u ła tw ia ł© utrzymywanie łą c z n o ś c i z o d d z ia ła m i szturmowymi.

Pośredni© d e s ta rc z a ł c u k ie r d la p o ls k ic h sabotażystów p ra c u jąc y c h na 1©- t n is k u w Rumi. bam oloty mające w p a liw ie zawartość cukru s p a d ły m .in . w Bieszkowicach i B obrzew inie. Był szykanewany w la ta c h 1940-41 przez Niemców, wyrzucony z m ie szk an ia . W 194-2 r . w s ty c z n iu P a te lc z y k i i n n i zamordowali jeg© syna S te fa n a l a t 19 w Rumi w "A paratenbau" za sabo

t a ż . W la ta c h 1944-4-5 był ścig an y przez Gestap©, a le d z ię k i dwom pseu- d©nim©m u n ik n ą ł wsypy. W 1945 r . wysłany z o s ta ł d© kapania ©kopów pod Toruń, p© pewnym x c z a s ie w cielony do Wehrmachtu. Podczas a k c j i sab o ta żowej dokonanej z Niemcem z A l z y c j i z o s t a l i n a k r y c i. M u s ie li uciekać

ic h wiadomości © l o k a l i z a c j i w©jsk n ie m ie c k ic h i z lik w id o w a li grupę Niemców. W 1945 r . w r ó c ił do k r a ju . Zmarł 17.01.1968 r .

w rocie z o fla g u / b y ł ©brońcą Helu/w Bieszk©wicach n a le ż a ł prwdopodobnie rów nież d© TOW "G ryf Pomorski” . Z a g in ą ł w 1945 r .

Od lip c a 1944 r . był w ięźniem b t u t t h o f u .

! i- -£ V *» J p_ w y j j* «? u . i. i- At **-

Sl0&3‘ .. .i-uOblii Ł A R ćk Ą l) ii O :L A

»i§: “rawdaiwość powyższych danych p o tw i er dz a a w i* ano ręc zn.ya pa dtp ia a a s w &oiecz&owie

WJs.tlto.t.v<.* f i

9

(10)

10

(11)

O k r ó j J a n ps. „Piec” (1917-1990), współorgani- i

zator T O W „Gryf Pomorski” w gm. Kielno, pow.

Wejherowo.

Urodzony 26 I 1917 r. w Piecewie k. Bieszko- wic, pow. Wejherowo; syn właścicieli gospodar

stwa rolnego Józefa i Marty z d. Heyke. Po ukoń

czeniu szkoły powszechnej był słuchaczem Kursu Przysposobienia Oświatowego Młodzieży do Obrony Narodowej w Bieszkowicach. Pracował w gospodarstwie rodziców.

W sierpniu 1939 r. ochotniczo zgłosił się do batalionów fortyfikacyjnych, budował umocnienia militarne wokół Gdyni. Po klęsce wrześniowej zbierał i ukrywał porzuconą broń i sprzęt wojsko

wy. Nawiązał kontakt konspiracyjny z Leonardem Kustuszem ps. „Burza”, późniejszym zastępcą kmdta Gminy T O W „G P ” Kielno z siedzibą w Koleczkowie. Jemu przekazał broń. Wspólnie odtąd planowali działal

ność konspiracyjną gminy. Nie przyjął niemieckiej listy narodowościowej. Został powołany do Organization Todt i przydzielony do budowy umocnień militarnych na Jersey (W ał Atlantycki). Po wyzwoleniu Francji ochotniczo zgłosił się do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Do kraju powrócił Okrój w kwietniu 1946 r. Przejął gospodarstwo rodzinne, bo starszy brat Wiktor, partyzant T O W „G P ” zaginął w końcu wojny. Ożenił się z M a rią z d. Lademan. W 1950 r. został wybrany radnym do Gminnej Rady Narodowej Wejherowo-Wieś. W dwa lata później powierzono mu mandat radnego powiato

wego. Był zcą przewodniczącego Kolegium Karno-Administracyjnego, od 1960 r.

122 S 3 b % DUlA tn4/. oi -^aUMjUhS

ławnikiem Sądu Rejonowego, w 1964 r. powołany do Komisji Ziemskiej. Był też przewodniczącym Komitetu Rodzicielskiego, a w Kółku Rolniczym Nowy Dwór Wejherowski pełnił przez wiele lat funkcję przewodniczącego komisji rewizyjnej.

W 1969 r. wybrany prezesem Z B oW iD w Koleczkowie. Przewodniczył też Oddzia

łowi Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Szemudzie. Przyczynił się do powstania nowej parafii w Nowym Dworze. Był bezpartyjny.

Odznaczony i wyróżniony m.in.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Pol

ski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Odznaką Tysiąc

lecia.

Zm arł 1 V I I I 1990 r., pochowany na cmentarzu w Kielnie.

Zbiory własne autora (w tym rei: Bieszke T.); Materiały Koleczkowskiego Koła Zw.

Kombatantów RP i b. Więźniów Politycznych: B o r k B„ Bieszkowice. Piekiełko.

Cierznia. Piński, Bojan 1994, s. 50-52.

Bolesław Bork

11

(12)

12

(13)

13

(14)

14

(15)

15

(16)

16

(17)

Okrój Jan

1

SPIS

fy,. h $ Ą- l f

U.

h .

o jj juhfO/w&OflJ QW//\

2

3

4

5

6

7

8

#

WJs.tlto.t.v<*. f i

9

10

11

12

13

14

15

16

17

WJs.tlto.t.v<.* f i