Bezołatny dodatek do „Głosu Wąbrzeskiego14,poświęcony zagadnieniom
Motto:
„ Uczcie się wzbogacaj
cie się — i czekajcie."
rolniczym Nr. 10 Wąbrzeźno, dnia 30 listopada 1929 r. Rok l
dalszą poprawę rolnictwa.
W chwili obecnej najważniejszą w dziedzinie życia gospodarczego, troską czynników rządowych i sfer zainteresowanych jest rolnictwo. Sytuacja, która wytworzyła się na rynkach międzynarodo wych w ostatnich czasach, w dużym stopniu wpły nęła na zmianę konjunktury rolniczej w kraju.
Rząd, zdając sobie dokładnie sprawę, że ta gałąź naszej wytwórczości stanowi jedną z najważniej
szych sprężyn w całokształcie życia gospodarcze go, postanowił przedsięwziąć wszelkie środki, zmierzające ku poprawie sytuacji w rolnictwie, ku skierowaniu produkcji na właściwe tory i rozsze
rzaniu jej możliwości, przez zdobycie nowych ryn ków zbytu. Zadanie jakie musimy wykonać jest bardzo wielkie, albowiem stan finansowy rolnic
twa polskiego ciągle jeszcze przedstawia się bar
dzo niedostatecznie. Droga, którą musimy prze
być, jest długa, a piętrzących się na niej trudno
ści jest wiele.
Czynniki miarodajne w porozumieniu z orga
nizacjami i zrzeszeniami rolniczemi rozpoczęły pracę od rzeczy najważniejszych i najpilniejszych.
Przy podnoszeniu katastrofalnie niskiej ceny zbo ża rozpoczęto od zniesienia przepisów reglamen- tacyjnych, przechodząc stopniowo do faworyzo wania eksportu w postaci ulg podatkowych i prem- jowania eksportu produktów rolnych. W tej chwili mamy już poza sobą wielki szmat tej drogi, prze maszerowaliśmy duży jej kawał. Dlatego nie od rzeczy będzie zestawienie tych zarządzeń, które ostatnio zostały zastosowane w polityce rolnej.
W pierwszym rzędzie podniesiono taryfę celną na sprowadzaną do Polski mąkę żytnią i produkty grubopr^emiałowe, oraz zaprowadzono cła na im port jęczmienia, owsa, kukurydzy, grochu, fasoli
i t. d. Dalej zniesiono cła wywozowe od pszenicy, żyta, mąki żytniej, owsa, siana, słomy, oraz czę
ściowo zniesiono cła wywozowe od makuchów i masła, przyczem na podstawie rozporządzenia o wywozie tego ostatniego artykułu wprowadzono jego standaryzację, dzięki czemu poziom gatunko
wy masła eksportowego musi się stale podnosić.
Wprowadzono dalej rozporządzeniem rady mini
strów, zakaz przywozu do Polski mąki pszennej, żytniej, oraz wszelkich kasz. Przyznano zwrot cła przy wywozie bekonów i przetworów mięsnych.
Wreszcie przyznano w sposób następujący ul
gi podatkowe: zostało zawieszone pobieranie po
datku obrotowego od transakcyj wywozowych ży
tem; zwolniono od podatku obrotowego transak
cje eksportowe owsem, zawieszono pobór podatku obrotowego przy wywozie chmielu i mięsa. Na skutek starań ministerstwa rolnictwa, Bank Pol ski przeznaczył w okresie pożniwnym 43 milj. zł.
na kredyty pod rejestrowy zastaw rolniczy, a obe cnie przyznano 10 milj. zł. dla młynarstwa.
Robione jest więc wszystko, by z jednej stro ny podnieść nadmiernie zniżone ceny produktów i przetworów rolnych, z drugiej zaś by ułatwić sy tuację finansową rolnictwa.
Zdać sobie jednak musimy sprawę, że wysiłki w kierunku zmniejszenia rozpiętości cen produk tów zbożowych odniosą jedynie wówczas rady
kalny skutek, gdy sfery rolnicze dołożą również wysiłku celem należytego zorganizowania obrotu zbożem. Podkreślić wypada, iż właśnie dzięki do konanej dotąd organizacji zbytu w dziedzinie pro duktów hodowlanych, posunięcia rządu wydały konkretne rezultaty w postaci osiągnięcia należy
tych cen. E. S.
Po Świętej Cecylji.
Zwykle w tym czasie, po dłuższych słotach za czyna się uprzykrzona gruda, bo nasze polskie drogi sękato zamarzają tak, że najwytrwalszy po- czuje, jadąc taką drogą, jak mu żebro na żebro zachodzi. No i nie bardzo to zdrowo dla wozu i dla konia, co już niejeden spraktykował. Jest jednak
sposób, by takie drogi przystępniejszemi uczynić
— a polega on na tern, żeby w tym czasie, t. j. przy
początkach zamarzania, upatrzeć chwilę, — gdy
koło południa droga zmięknie i przejechać po niej
bronią i wałkiem. To niewiele kosztuje — a prze
cie, gdy taka wygładzona droga zamarznie, to jak-
— 3 8 —
b y s z o s a ; — m o ż n a j e c h a ć i z w i ę k s z y m c i ę ż a r e m , a w o z a s i ę n i e p o t ł u c z e . J e ż e l i n a w e t z n ó w p r z y j d z i e o d w i l ż t o i t a k m n i e j s i ę s ę k i b ę d ą d a w a ł y o d c z u ć — a l b o — m o ż n a z r o b i ć p o p r a w k ę . — P o d r o d z e w y r ó w n a n e j m o ż n a b y t e r a z p o p r z y m r o z k a c h s p r o w a d z i ć i n a w o z y s z t u c z n e . N i e j e d e n z c z y t e l n i k ó w p o w i e s o b i e w m y ś l i „ g a d a j z d r ó w ! a z a c o ? “ Z a t o s a m o z a c o t r z e b a k u p i ć z i a r n o d o s i e w u — j e ś l i w ł a s n e g o n i e m a — a l b o — s z k a p in ę , j e ś l i g o s p o d a r z m a k i l k a n a ś c i e m o r g ó w g r u n t u . M o ż e c o p r a w d a i r ę c z n i e p o k o p a ć k a w a ł p o l a , a l e c h y b a n i e z d o ł a w s z y s t k i e g o ! W i ę c j e ś l i m ó w i ę o n a w o z a c h s z t u c z n y c h t o n i e m ó w i ę o z b y t k a c h , a l e o t y c h k o n i e c z n y c h , w y p r ó b o w a n y c h w d a n e m g o s p o d a r s t w i e , a w i ę c o t a k i c h n a w o z a c h , c o d o k t ó r y c h w i a d o m o j u ż , ż e s i ę o p ł a c a j ą , c h o ć b y w z i ę t e n a d r o g i k r e d y t . N i e m i e js c e t u , p o s z c z e g ó l n e n a w o z y o p i s y w a ć ; o t e m s i ę p i - s z e z o s o b n a , t y m c z a s e m w i ę c o j e d n y m t y l k o
ŚWIATOWE ZBIORY ZIEMNIAKÓW.
W e d l e s t a t y s t y c z n y c h o b l ic z e ń z b i ó r z i e m n i a k ó w w P o l s c e w y n i ó s ł w t y m r o k u 2 5 5 m i l jo n ó w 1 0 0 t y s i ę c y c e n t n a r ó w m e t r y c z n y c h , w r o k u u b i e g ł y m W y n i ó s ł 2 7 6 m i l j o n ó w 6 0 0 t y s i ę c y c e n t n a r ó w W N i e m c z e c h w t y m r o k u 3 8 5 m i l jo n ó w c e n t n a r ó w , w r o k u u b i e g ł y m — 4 1 3 m i l jo n ó w c e n t n a r ó w .
W A m e r y c e w t y m r o k u 9 4 m i l j o n y c e n t n a r ó w , w u b i e g ł y m — I j ł b m i l j o n ó w .
W C z e c h o s ł o w a c j i w t y m r o k u — 9 2 m i lj ., w u - b i e g ł y m r o k u — 8 6 m i lj o n . c e n t n a r ó w ,
W A n g l j i w t y m r o k u 3 2 m i l j o n . 7 5 0 t y s i ę c y c e n t n a r ó w , w r o k u u b i e g ł y m — 3 5 m i l j o n , 6 8 0 c e n t n a r ó w .
N a W ę g r z e c h w t y m r o k u 2 3 m i l j o n ó w 5 5 0 t y s i ę c y c e n t n a r ó w , w u b i e g ł y m 1 4 m i l j o n ó w 7 0 0 t y s i ę c y c e n t n a r ó w ,
W A u s t r j i w t y m r o k u 2 1 m i l j o n ó w 6 5 0 t y s i ę c y c e n t n a r ó w , w u b i e g ły m r o k u — 2 4 m i lj o n . 8 8 0 t y s i ę c y c e n t n a r ó w ,
W B e l g ji w t y m r o k u 3 0 m i l j o n ó w 6 7 0 t y s i ę c y c e n t n a r ó w , w u b i e g ł y m r o k u — 3 1 m i l j o n ó w
J a k w i d a ć z p o w y ż s z e g o , z b i ó r k a r t o f l i z m n i e j s z y ł s i ę w p o r ó w n a n i u z z e s z ł o r o c z n y m w P o l s c e , w N i e m c z e c h , w A m e r y c e , w A n g l j i, w A u s t r j i i w B e l g j i; z w i ę k s z y ł s i ę n a t o m i a s t w C z e c h o s ł o w a
c j i i n a W ę g r z e c h . . . .
W y n i k i z b i o r ó w z i e m n i a c z a n y c h w e F r a n c j i n i e s ą d o t ą d o b l i c z o n e .
RACJONALNA UPRAWA ROLI A PRZEMYSŁ MASZYNOWY.
R o c z n e w y d a t k i r o l n i k a n a m a s z y n y i n a r z ę d z i a r o l n i c z e w y n o s z ą w P o l s c e o k o ł o 1 0 z ł . 6 0 g r . P r z y j m u ją c , ż e n a 1 0 m i l j o n ó w h e k t a r ó w u p r a w n e j z i e m i p o w i n n o s i ę z n a jd o w a ć m a s z y n r o l n i c z y c h i n a r z ę d z i z a 2 m i l j a r d y z ł o t y c h i ż e o b e c n y s t a n p o k r y w a t y l k o 5 0 p r o c , p o w y ż s z e j l i c z b y , z n a c z y t o , ż e 1 m i l j a r d z ł o t y c h w i n i e n b y ć i n w e s t o w a n y w n a j b l i ż s z y c h d z i e s i ę c i u l a t a c h , a z a p o t r z e b o w a n i e r o c z n e z t y t u ł u w i n n o w y n o s i ć r o c z n i e 1 0 0 m i l j . z ł o t y c h . Z t y t u ł u z u ż y c i a d o c h o d z i d o t e g o r o c z n i e p o c z ą t k o w o 7 5 m i lj ., a p o 1 0 l a t a c h 1 5 0 m i l j. T o s ą c y f r y m i n i m a l n e , k t ó r y c h d o m a g a ł a b y s i ę r a c j o n a l n a u p r a w a r o l i. P o n i e w a ż p r o d u k c j a k r a j o w a d a ł a w r o k u 1 9 2 8 m a s z y n i n a r z ę d z i r o l n ic z y c h z a 6 5 m i l j ., a i m p o 't p r z e d s t a w i a ł 4 1
w s p o m n ę — o k a i n i c i e . W s z ę d z i e n a p i a s k a c h , n a s a p a c h , n a m u r s z a s t y c h ł ą k a c h , n a w ó z t e n j e s t z u p e ł n i e p e w n y w d z i a ł a n i u . A r o z s y p u j e g o s i ę j u ż w j e s i e n i , s z c z e g ó l n i e j p o d z i e m n i a k i i n i e c h s o b i e l e ż y , W c i ą g u z i m y w g l e b ę w s i ą k n i e , i n i e t r z e b a s i ę o b a w ia ć s t r a t , c h y b a ż e p o l e b a r d z o s t o c z y s t e , a l b o ł ą k a p o d l e g a s i l n y m w i o s e n n y m z a l e w o m . R ó w n i e ż b a r d z o t a n im n a w o z e m , a l e j u ż o i n n y m s k ł a d z i e j e s t m ą c z k a f o s f o r y t o - w a , k t ó r ą o p ł a c i s i ę t e r a z r o z s y p y w a ć n a z i e m i e l ż e j s z e n i e c o s a p o w a t e p o d o w i e s i r ó w n i e ż n a ł ą k i , O b a t e ś r o d k i n a w o z o w e w n a j u b o ż s z y c h g o s p o d a r s t w a c h m o g ą s i ę o p ł a c a ć — a j e ż e l i i c h k t o n i e s t o s o w a ł , n i e c h p r ó b ę z n i e m i z r o b i , a n i e b o i s i ę n a w o z ó w , j a k d j a b e ł ś w i ę c o n e j w o d y . G ł u p s t w e m j e s t b o w i e m t a k i e m s a m e m s y p a ć n a w o z y b e z r a c h u n k u , j a k p o t e m , g d y s i ę z a t o b e k n ie , o d ż e g n y w a ć s i ę o d n i c h n a w i e c z n e c z a s y , F . S t .
m i lj ., b r a k n i e p r z e t o d o s u m y 1 7 5 m i l j , j e s z c z e 6 9 m i l j . z ł o t y c h . W n i o s e k z t e g o p r o s t y , ż e u p r a w a r o l i j e s t u n a s n i e d o s ta t e c z n a i z b i o r y w s t o s u n k u d o t e g o o d b i e g a j ą o d p r z e c i ę t n e j , w y k a z y w a n e j w w i n n y c h k r a j a c h ,
WAŻNIEJSZE SZCZEGÓŁY PRZY DOJENIU KRÓW.
R a c j o n a l n e i d o b r e o b c h o d z e n i e s i ę z k r o w ą w c z a s i e d o j e n ia , w z n a c z n y m s t o p n i u p r z y c z y n i a s i ę d o z w i ę k s z e n i a p r o d u k c j i w y d a j n o ś c i m l e k a .
P r z e d e w s z y s t k i e m n a l e ż y p a m i ę t a ć , a ż e b y d o i ć d ł o n i ą , a n i e t y l k o d w o m a l u b t r z e m a p a l c a m i , j a k t o u g o s p o d a r z y n a j c z ę ś c ie j b y w a .
N a l e ż y z d a j a ć d o k ł a d n i e m l e k o z k a ż d e g o s t r z y k a ( c y c k a ) , p o n i e w a ż p o z o s t a w i e n i e m l e k a w w y m i e n i u w p ł y w a b a r d z o u j e m n i e n a d a l s z ą w y d a j n o ś ć , a t a k ż e m o ż e p o c i ą g n ą ć z a s o b ą s z k o d l i
w e s k u t k i , j a k n p . z a p a l e n i e w y m i e n ia i t . p . N i g d y n i e p o w i n n o s i ę s p i e s z y ć p r z y d o j e n i u , l e c z w y k o n y w a ć t o c a ł k i e m s p o k o j n i e , p r z e z c o p o b u d z a s i ę c z y n n o ś ć g r u c z o ł u m l e c z n e g o .
P r z e d r o z p o c z ę c i e m d o j e n i a , n a l e ż y w y m y ć d o b r z e w y m i ę c i e p ł ą w o d ą , a n a s t ę p n i e w y t r z e ć s u c h ą s z m a t ą .
A l e b r o ń B o ż e , ż e b y t a k r o b i ć , j a k t o c z ę s t o s i ę z d a r z a p o w s i a c h , i ż m y j ą w y m i ę z t e g o s a m e g o n a c z y n i a , d o k t ó r e g o p ó ź n i e j d o j ą m l e k o . A c o j e s z c z e b a r d z o w a ż n e g o , t o n a w e t s a m w i d z i a ł e m ,, j a k n a s z e g o s p o d y n ie p o w y m y c i u w y m i e n i a n i e o d l a ł y n a w e t t e j w o d y , l e c z d o n i e j d o i ł y . T a k b y ć n i e p o w i n n o .
D o m y c i a w y m i e n i a p o w i n n o j u ż b y ć s p e c j a l
n e n a c z y n i e , k t ó r e s ł u ż y t y l k o d o t e g o c e l u . O s o b n i k i , k t ó r e p r z y s t ę p u j ą d o d o j e n i a , p o w i n n y j a k n a j d o k ł a d n i e j w y m y ć s o b i e r ę c e m y d ł e m w c i e p łe j w o d z i e . P o d c z a s d o j e n i a n i e p o w i n n o s i ę k a r m i ć , p o n i e w a ż k r o w y z w y k l e n i e p o k o j ą s i ę w t e d y i p r z e z c o p o p a d a j ą w r ó ż n e z ł e n a ł o g i , j a k n . p . k o p a n ie , w y r z u c a n i e o g o n e m i t. p .
P o w y d o j e n i u n a l e ż y d o b r z e w y m a s o w a ć w y
m i ę i j e s z c z e p o ś c i ą g a ć k r o p l e m l e k a , k t ó r e s i ę
p o z l e w a ł y d o c y c k ó w . M . a s o w a n i e j e s t n a j b a r d z i e j
z a l e c a n e u k r ó w m ł o d y c h , k t ó r e s ą d o p i e r o p o
p i e r w s z e m l u b d r u g ie m c i e lę c i u , p o n i e w a ż o n e
z w y k l e n i e m a j ą n a l e ż y c i e r o z w in i ę t e g o w y m i e
n i a , a p r z e z t a k i e m a s o w a n i e w p ł y w a m y n a r o z
r o s t g r u c z o ł u m l e c z n e g o .
— 39 — LKJIHGFEDCBA
Jeżeli ktoś z Szan. C zytelników decyduje się prow adzić należycie oborę, to pow inien przynaj
m niej te najważniejsze szczegóły zastosow yw ać.
W SPRAWIE DOBORU ODMIAN DRZEW OWOCOWYCH.
Z okazji Pow szechnej W ystaw y K rajow ej od
były się w Poznaniu zjazdy ogrodnicze, na których w ygłoszono kilka ciekaw ych referatów . M ięozy innem i p. G ałczyński z W arszaw y w ygłosił w y
kład na tem at rejonow ości w sadownictwie. M ów
ca podzielił Polskę na rejony i każdem u rejonow i w yznaczył te odm iany jabłoni, które przypuszczal
nie w tym rejonie udaw ać się będą. Za podstaw ę do utw orzenia rejonu służyła średnia tem peratu
ra stycznia, który jest m iesiącem w Polsce naj
chłodniejszym ,
W ielkopolsce polecał p. G ałczyński następują
ce odm iany jabłoni: 1) K oksa Pom arańczow e, 2) B ojkena, 3) Inflanckie, 4) C harm ałówka, z której najodpow iedniejszą m a być odm iana, znana pod nazw ą: K siężna O ldenburska, 5) Jakób Lebel, 6) Landsberskie, 7) O ntario, 8) B oskopskie do prze
szczepienia starszych drzew , 9) B aum ana, 10) Bis- m arka, 11) K oksa Pom ona i 12) Filippa.
Z polecanych odm ian jednakże w roku ubie
głym — o ile je obserwow ać m ogłem , nie w szyst
kie były odporne na m rozy. M ianow icie ucierpia
ły: K oksa Pom arańczow e, B ojkena, Landsberskie i B aum ana. B ardio odporną okazała się C harm a
łów ka zw ykła, która w roku bieżącym ładnie ro dziła i B ism ark. B oskopskie ucierpiały bardzo po
w ażnie, a Jakób Lebel zm arzł tak dalece, że zo
stały tylko pnie, które praw dopodobnie są innej odm iany, bo drzew a są uszlachetniane na w yso
kości + 1,50 m . nad ziem ią. D ośw iadczenie w Ja
now cu zrobione, nasuw a m i pow ażne w ątpliw ości co do racjonalności polecanego przez p. G ałczyń
skiego doboru. Zasadniczo uw ażam , należało pod uw agę brać najniższą tem peraturę m iesięcy zim o
w ych i najw yższą ciepłotę lata. Poza tern, przy ułożeniu doborów , trzeba brać pod uw agę m iędzy innem i jakość i skład gleby i w ilgoć pow ietrza. Po
niew aż dobory odm ian odgryw ają w sadow nictw ie tak w ażną rolę, proszę w szystkich czytelników
„R olnika, żeby na tem at zalet i w ad w ym ienionych odm ian w ypow iedzieli się w R olniku i żeby zara
zem podali te odm iany jabłoni, grusz, czereśni, śliw i w iśni, które w roku bieżącym okazały się najodpowiedniejszem i na m rozy. Pożądanem by
łoby, żeby też piszący podał, czy odm iany przez niego polecane w roku 1928 rodziły obricie, śred
nio, m ało lub w cale nic i jak ow ocow ały w roku bieżącym .
W toku zim y bieżącej należałoby m aterjał tą drogą zebrany uporządkow ać i jeśli przyszła zi
m a się okaże lepszą jak ostatnia, to trzeba przy
stąpić do ułożenia now ego doboru odm ian, przy- czem oczvwiscie trzeba zużytkow ać dośw iadcze
nia zim v 1928 29 r.
Jeśliby — co nie daj Boże — nas znow u na
w iedziła w roku bieżącym tak sroga zima, lub gorsza, m usielibyśm y m ocno okroić i zm ienić na
sze dotychczasowe dobory, a po odm iany "wybi
tnie zim ow e, m usielibyśm y się zw rócić do kram w północnych. O dm iany te m usielibyśm y w ypróbo
w ać i o ile okaża się się dobrem i, m ożliw ie pręd
ko rozpow szechnić na Pom orzu. Spodziew am się, że znaw cy odm ian drzew ow ocow ych zechcą
się przyczynie do w yjaśnienia kw estji, które od
m iany są dla nas najodpow iedniejsze.
Prawie zdążyłem...
,,To pow iadacie, panie M ichale, przygoda W am się szpetna przytralda, hę" — zagadywał M ichała M arudę sąsiad W ojciech Chyży, w racając z ko
ścioła do w si. ,,E nie przypom inajcie o tem , W oj
ciechu, bo m i w styd — ozw ie się M ichał. A bo w i
dzicie po praw dzie to tak było:
K iedy to wr roku zeszłym na jesieni u nas w e w si taki ruch się zrobił w edle tych różnych now o
ści i ulepszeń w gospodarstw ie, niby to w szyst
kiem u się przyglądałem i przysłuchiw ałem , ale sw oje w edle zw yczaju z dziada — pradziada ro
biłem i.... dalej żytko na gnoju siałem . W iecie do
brze, że nadto urodziw e nie było, ale że człek skrom ny i niew iele potrzebujący, to z tego był za
dow olony, a w te różne now inki w ciąż w ierzyć nie chciał. I m nie się insze ow sy i jęczm iony w idziały, co to im gospodarz jakiegoś proszku podsypał, ale... nic, sw ego się trzym ałem . N ie pom ogły na
w oływania instruktora, nie pom ogły sąsiadów ra
dy, naw et i ziarno piękne, które m i na próbę przy
nieśli do siew u — ja sw oje. A no skoro tak, to już na upartego niem a lekarstw a, pow iedzieli, a jeden to m i naw et brzydko przym ów ił — ,,K to nie słu
cha ojca, m atki, posłucha psiej skóry" — i poszli sobie.
O d tej pory w szystko ucichło i pew nikiem nikt- by o niczem nie w iedział gdyby nie baby. D obrze już pod zim ę siedzą sobie spokojnie w chałupie, a tu w pada raptem m oja M agda rozeźlona i odra- zu od proga na m nie z gębą rozw artą — jak ci nie zacznie praw ić a w yzyw ać od rozm aitych niezgu- łów , to już i słow a w ym ów ić nie m ogłem i chcia- łem babę prać, ta ci tym czasem sw oje „długo ty m i tu jeszcze będziesz się postną kapustą i kar
toflam i opychał, w d-iuraw ych butach w iecznie chodził, i łataną kapotą ojcow ą jeszcze grzbiet przyodziew ał, żonę i dzieci w biedzie trzym ał.
Chłop sposobny z ciebie, ale niedbaluch.
Poczekaj, ruszę ja ciebie i nauczę rozumu. N ie m ożesz to, gam oniu jeden, tak jak inni dobrze go
spodarow ać, choć się niewiele w ięcej napracują od ciebie. Zobacz tylko jak to na polu u W ojcie
cha w ygląda, albo i u sołtysa. W niedzielę przy
jeżdża instruktor — pam iętaj sobie, idź na zebra
nie, w ypytaj się o w szystko, poradź i na te pros ki się zapisz. Chłopie, toć ty sum ienia chyba nie m asz, żeby tak nie dbać o siebie i sw oją rodzinę.
M arkotno m i się trochę zrobiło po tej oracji, ale m yślę sobie w duchu — praw dę M agda m ów i.
Czem ja niby gorszy od innych, żeby plony gorsze zbierać. Jakoś poszedłem na zebranie, com spa
m iętał o w szystko się rozpylałem , w reszcie do in
struktora z prośbą w edle tych proszków , a tu ci dopiero now ina.
„Panie M ichale, dziś po naw ozy sztuczne się zgłaszacie?
A niby co?
Toć już blisko dw a m iesiące tem u naw ozy za
m ów ione, a w C horzow ie praw ie już w szystko rozkupili. H o — ho — ho, praw ie zdążyliście z za
m ów ieniem , niem a co. Praw ie zdążyłem ! zaw oła
łem jak echo i dalejże prosić instruktora o radę
— 40 — LKJIHGFEDCBA
i odrobinę choć na próbę tych nawozów proszko
wych. Dostałem nawet więcej, że mi się jeszcze i pod owies obeszło, ale od tej pory, co który ze znajomych mnie spotka, to mi wciąż tę historję przypom ina i pokpiwa z mego pośpiechu. Ale, że to niema tego złego, coby na dobre nie wyszło, i zem ną się tak stało. Dziś widzicie sąsiedzie, po
wodzi mi się o wiele lepiej, w polu rodzi, w obo
rze i w kom orze pełno, jest chwalić Boga na do
statni żywot. Tylko, że już teraz nikt mnie nie wy
przedzi przy zam awianiu nawozów sztucznych zawsze jestem pierwszy. A wiecie, M ichale, do
rzucił W ojciech — że to jeszcze jedna prawda w tem się kryje — prawie żeście zdążyli od biedy się ustrzec i gospodarkę na nogi postawić.
A już co do nawozów sztucznych, to azotowe zwłaszcza musicie jaknajwcześniej zamawiać, bo to o wiele taniej wypada. Za tydzień będziem y wspólnie przez kooperatywę zam awiać z Chorzo
wa azotniak i saletrę „Nitrofos", które są najtań
sze w październiku i listopadzie. Gospodarz.
z
BAżycia h^olek Rolniczych.
PROTEST KÓŁKA ROLNICZEGO W ZIELENIC.
W ubiegłą niedzielę odbyło się zebranie Kółka Rolni
czego w Zielenin, przy udziale około 30 członków, oraz go
ści. Z Pom orskiej Izby Rolniczej przybył p. M anthey, z P.
T R. p. Kociurski obaj z Torunia oraz instruktor powiato
wy P. T. R. p. M alkiewicz, kierownik Spółdzielni Rolniczo- Handlowej i przedstawiciel ,,Głosu W ąbrzeskiego Zbigniew W achowiak.
Na zebraniu tem, prócz omówienia innych, ważnych kwe- styj, uchw'alono na wniosek p. W ilanowskiego następującą rezolucję:
„Członkowie Kółka Rolniczego w Zieleniu, zebrani na zebraniu miesięcznem, zw racają się do Pomorskiego Towa
rzystwa Rolniczego o ponowne powołanie do urzędowania podkom isyj szacunkowych do podatku dochodowego, jak to m iało m iejsce do roku 1926, gdyż obecnie w większości wy
padków wysokość podatku dochodowego gospodarstw rol
nych, wyznaczają kom isje niezaw-sze orjentujące się co do terenu ani co do możliwych wydajności gospodarstw.
Jednocześnie prosim y P. T. R. aby przypilnowało człon
ków Komisji Odwoławczej podatku dochodowego, by bez
względnie uczęszczali na zebrania kom isji, ewentualnie wy
słali swoich zastępców".
Zebranie kółek rolniczych.
— Kowalewo.
Zebranie Kółka Rolniczego odbędzie się w niedzielę 1 grudnia rb. zaraz po nabożeństwie, w lokalu zebrań. Na zebranie przybędą: instruktor rolny P. T. R. p.M alkiewicz oraz prelegent z P. T. R. z Torunia.
O liczny udział członków w zebraniu prosi Zarząd. G o
ście mile widziani.
Komunikaty Instruktora Rolnego
WAŻNE DLA PP. ROLNIKÓW.
Sprawa podatku dochodowego!
Na interwencję P. T. R. Pom orska Izba Rolnicza kom u
nikuje:
„Na pismo z dnia 6 listopada 1929 r. L. 14101 w sprawie wygórowanego wymiaru podatku dochodowego dla rolników na rok 1929 oznajmia się, że Izba Skarbowa w tym kierunku wydoje równocześnie odpowiednie zarządzenie podległym
je] Urzędom Skarbowym podatków i opłat skarbowych i po
leca Przewodniczącym Komisji Szacunkowych, aby natych
miast przystąpili do prowizorycznego rozpatrzenia wszyst
kich odwołań wniesionycbh przez rolników, przeciw wymia
rowi podatku dochodowego na rok 1929 i w miarę wyniku przeprowadzonych dochodzeń, ograniczyli egzekucję do kwot przypadających od dochodów prowizorycznie sprosto wanych, do czasu definitywnego rozstrzygnięcia tych odwo łań przez Komisję Odwoławczą" .
Z tych względów proszę P. P. Rolników, należących do Kółka Rolniczego P. T. R., by stale przynosili swe legitym acje od Kółka, gdyż tylko członkom Kółek Rolniczych P. T. R.
wszelkich porad udzielam .
Z.
Malkiewicz, instruktor rolny P. T. R.
TARGOWICA MIEJSKA POZNAM.
Urzędowe stwierdzenie komisji notbwania cen z dnia 26 XI. 1929 r
Płacono za 100 kg. żywej wagi- Bydło:
8. Stadniki:
a) połnomięsiste, wyrosłe najwyższej
wartości rzeźniej • ... 160— 170
b) pelnom ięsiste m łode 158—154
c) m iernie odżywione <111006 i dobrze
odżywione starsze 126— 146
Jałówki i krowy
d) pełnom ięi. wytucz krowy najw. w artościrzeźm ej 162— 170 b) pełnom ies. wytucz. krowy mniej dobre m łode naj.
w art, rzeźnej do lat 7. . . . 148— 150 e) starsze wytucz. jałówki i krowy . . . 126—168 f) m iernie odżywione krowy i jałówki . . . 90 —130 ej licho odżywione krowy i jałówki . . . . 000—<00 Opasy chlewie:
Cielęta
g) najprzedniejsze cielęta tuczne 230— 250 h) średnio tuczone cielęta i najprzed. ssaki . 210—226 cj mniej tuczone cielęta i dobre ssaki . . . 190— 210
i) liche ssaki 150 — 180
Owce
j) jagnięta tuczne i m łodsze skopy tuczne . . 160— 174 k) starsze skopy tuczne, liche jagnięta tuczne i dobrze
idżyw. m łode ow ce 140— 150
l) m iernie odżywione skopy i ow ce — 93
owinie
m) pełnomiesiste od 120 do 150 kg. żyw. wagi 256— 260 n) pelnomięsiste od 100 do 120 kg. żyw. wagi 244— 250 o) pelnomięsiste od 80 do 100 kg. żyw. wagi 240 — 242 p) m ięsiste świnie ponad 80 kg. . . . .
200—202
q) m aciory i późne kastraty 190 -204