Protesty rolników - Ryszard Łoziński - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

RYSZARD ŁOZIŃSKI

ur. 1959; Zemborzyce Podleśne

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, PRL

Słowa kluczowe Lublin, PRL, budowa Zalewu Zemborzyckiego, projekt Lublin. W kręgu żywiołów - woda

Protesty rolników

Informacja o powstaniu Zalewu Zemborzyckiego dotarła poprzez sołtysów. Jeszcze nie było wtedy gmin, były Gromadzkie Rady Narodowe – siedziba Gromadzkiej Rady Narodowej była w Zemborzycach. Po kolejnych podziałach część Zemborzyc poszła pod Głusk, później pod Lublin, a reszta pod gminę Konopnica. Ale zarząd Gromadzkiej Rady Narodowej poprzez sołtysów, poprzez zebrania powiadomił o tych planach.

Mój dziadek Kotarski, czy dziadek Łoziński, którzy mieszkali daleko od rzeki, a mieli łąki, nie do końca byli zadowoleni. Ich tereny zostały częściowo zdewastowane, ale dla nich nie było to problemem, bo później zostało po prostu odszkodowanie wypłacone. Zresztą, na czas budowy też takie odszkodowania roczne były. Także moi dziadkowie Łozińscy czy Kotarscy w tym nie widzieli problemu. Ale znam osoby, które mieszkały nad samą rzeką, w Zemborzycach Kościelnych, czyli w tej części, która obecnie jest w granicach miasta Lublina. Gospodarstwa były nastawione na produkcję mleczną. Jeżeli były trzy, cztery, pięć krów i nagle łąkę im się zalewa wodą... Były protesty rolników. Sytuacja nerwowa, więc niektórym nerwy puszczały.

W związku z tym w niektórych przypadkach kończyło się to kolegium do spraw wykroczeń. W tamtych czasach komunistycznych – koniec lat 60., początek 70. – inaczej to traktowano. Nie było wysłuchania głosu ludu, tylko nakazowo do tego podchodzono. Także ci rolnicy, którzy mieli gospodarstwa nad samą rzeką, te łąki, z których żyli, po prostu byli niezadowoleni z tego. Uważali, że zbiornik można wybudować dużo mniejszy, sięgający granic wsi, gdzieś na łąkach dawnego majątku - proszę bardzo. Natomiast tutaj, gdzie gospodarstwa rolne – nie.

Zbiornik powstał duży, bo w tej chwili ma 260 czy 280 hektarów, bo przecież jeszcze są tereny zalewowe przeznaczone na przyjęcie wód wiosennych.

(2)

Data i miejsce nagrania 2019-05-27, Lublin

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski