KaZiinierz ZYTKO
Występowanie pstrych margli w górnei kredzie i eocenie iednosłki skolskiei
WSTĘP
W pracy omówiOlIle są najważnli.ejs:ze W"yrriki badań górnej kredy i eoce- nu jedrulstki skolSkiej, uzyskane przez aurora w latach. 1952-1953 i 1956-1958 podczas-prac w dorzeczu S!lnwiąża ikolc). Ustrzyk Dolnych (fig. 1) 1. Wnlioski stratyg11"a.ficzne oparte ZiOSrta.ły w 'g~ównej mierze lIli!lJ oprał
oowaniach mikrofaUltly tego terenu wyJronanycil przez mgr J. Morgie1ową,
której autor w:iJnden jest serdeczne pod2liękow~.
STOSUNEK PSTRYCH MARGLI DO WARSTW INOCERAMOWYCH Utwory g6m.ej kredy wykształcone w facji wBlI"Siw :iln.oceramowych
wyróżnione ZiOStad:y w OIkolicy Ustrzyk Dolnych już przez J. Grzybow- skiego. (191l). L. Horwitz (1927, 1930a, 1930b) wyr6żndl to ogniwo w kilku
siodłach w dorzeczu Strwiąża. Najdailej ku połudndowlemu zoohooowd WY-,
sunięte wystąpienia W!aI'SIlw iIhoooraIm.owych notuje OD! z tereruu wsi Lo- dyna. W cz:asie drugiej wojny świart:owej w Brlzegacll. Dolnych w przekroju
Stlrwiąża (siodło. Lody.ny-wsi, fig, 1) Sltwierdzili waa:stwy inoceramowe J. Burtan i S. Wdo.wlarz (mafteriały llliepUblik.owalne), a W. Siko.ra prze-
śledził pas tych wa:rs.tw jeszcze około 700 m -na wschód od. Strwiąża (materiały llliepubliko.wane).DB!lej ku południowemu wschodowi w siodle l.odyny.;.,wsi (= "wypiętrzenie Gwoździec-Pecarewa" ~ L. Horwitz, 1926, 1927) brak jest 'Wail'Stw inoceramowych. UkJa:zują się aniel dap.iero W na-
stępnym !ku póMocy elemencie, w siodile Lodyny..JlropaJni.
W p6łnlOcnO>-Zacllodn:iej części wsi Band.r6w w prneklroju potoku Kró- lówka: (iig. 1) stw:ierdzilem w jądrze siodlla Lodynty-wsd . kHked7Jiesiąt
metrów rożowych,
czerwotllYcll,
zielonych. i .popieLaitych mięk;k:icll roaJrgli i łupków malrgli&tych z cienkiJmi wkladJkami czer,wonyc!h i zie1~ łup-1 Wyn1k1 badaiI. tego terenu omóWił a.utor na. .pasledzemu XVpackiej .Stacji I.G. w d.nlu 2.IV.1959r.; wYn1k1 te zostały ~ne do IlSe8tawionego 08tatmo Atlasu Stra.tygra.f1czno-Pacja.lnego Kalpat (1961). Ma.teriały dotyczące serU menllit.owo-krOŚnleil8k1ej tego terenu opublilrowano
wcześnleJ (L. Xosza.rskł, X. :!;ytko, 1959, 1981), podobn!e ja.lt n.l.ektóre ma.teriały doty~oe pro- blemów surowcowych (K. :tytko, 1961).
Występowanie pstrych margli w górn.ejkredzie. d eocenie jedinootki Slkolskiej 595
ków iilastych. Za:W!i.eratją ooe k<mikxecje fosforytów. J. Morgielowa orzma-
czył.a z tych warstw mi!krofaunę aglutyn'Uljącą z domi~ką form wapien- nych wskazującyCh na górny serum. Między imlymi ~tępuj'ą tu: Hy- perammina grzybowski D y ił ą ż a n: ik a, H. excelsa (G II" z y b.), Recur- voides turbinatus (B rady), R. walteTi {Grzyb.), Hormosina ovulum (G r z y b.), Haplophragmoides suborbicularis (G.r z y b.), Rzehakina epi- gona (R z e h aJ kl, Plectina. lenis (G r z y b.), Eponides umbonatus R e u s s, PseudovalvulineTia beccaTiiformis (W h i t e), OsangulaTia florealis (W h i t e) OTIalZpojOOynJCZlel okarzy Reussella szajnochae ,(G II" Ziyb.). Margle :pstre w potoku Królówka kontaktują 00 północy z coor:wonymi. łlupkami !iJla- stymi zaJWierającymi mik:rofau:nę dolnego eooonu, od porudn:iJa. zaś z killru- m.etrowym pailciJertem 2lielonych łupków ilastych zaJWiemjącycih licznde
fOI'lIllę Cyclammina amplectens (G r z' y b.), WSI~jącą iIla eocen środkowy.
Pstre maT~e z :mikrofaUlllą górnego-seIlOOIU obserwowałem ponadto we wscihodntiJej części Baru:łrowa. {fig. 1). Ukazują sdę one tutaj równi~
w jądrze s.iodł1aJ Łodyny ... w.sd w atoczeniu ps1Jrydh. łupków eocenu. Na zar- chód od do.Ju.IllY Królówki sJtwierdzii.łem dwa daJs:ze odosobnione odsro.nięcia
u<two.r'lów gómoikroo6w:yci1 w górnym biegu potoku Smorż (o1Iroło 3+3;5 km
powyżej ujścia, tego rpoOOku do Strwiąża), róW1nież wsiOOle Lodyny-wsi.
W (Jdsł:on:ięciu wsc!hodrum (fig. 1) występują jasnopopielate miękkie
margle tkw.iąoe wśród pOipWlatych łupków z wkładikami ~owych, sko- rupowych piiasikowców. Mai1"gle z tego odsloni.ęcia !Zawd'eradą mikrofalllllę górnosenJOńsiką, podOlbną do Sltwierdzanej w potoku Królówkat. W drugim
odsłan.ięciru w pOłtoku SmolLŻ uklarz;uje się dwume!lJrowai WlaIrStwa: ziteilOlllYch,
miękkiCh marg1i &wiącycll wśród czerwonych i zielonych łupków ila- stych z Wi1cladikami CIie!rukich piaSlkowców glaukOll'riJtow:yiClh. W zielonych roalI'glw::ih w podobnym zespole mi.Ik!rofaoU!ll.y występuje dodartkowo Globo- t1'"Uncana mayaroensis B o 11 i. Profjjl tego odslOlllięcia wskazuje,. że wyż
szy. SOOiOlll. w górnym biJagIu potdlru Smorź Iprzyu:tajmnilej c:zęścio.wo wy-
ksztaIłcony jest w pooitaci ozer:wonych i 21ielonyc'h łJUlpków iiliastyC!h. Wy ...
daje się, że row,ruież część pSItr:ycll łupków z dolilnLY potoiku SIIlOIl"Ż wy-
stępującya'h na ipoludmtQ'WY wschód od prz:yiJotCZKmycl:t odsron.ięć górnej kredy (fr.ig. 1) rurleży odnieść do górnej kredy i pallietooem.u. Wk1ladk:i piasko:wców towamyszące utworom gólr:!nej kredy w tych odslan:ięciach wslkarzują, że sięgały tu je51lJCZe wplywy fat:ji wairsiw inoceramowyC!h.
• * •
·z ~Wiien!ia ~ dałllYch wyniika., ile pomiędzy dOlliną Strwiąża w Brzegach Dolnych a do&ą Kir'ólówki
w
BaJIldrowie w dbrębietego samego elementu telrtlOnicznego - sillocilla: Lodyny-wsi: następuje zmialIlia :facji gÓirnego senonIU z piaskQWOCJWO-iuplrowydh waJrSltw mocera- mowych lIla margle :pstre. Oba typy osadów· tworzyg:y się w· ,tym samym rn.orzu, jak to jlUŻ przypnszczal L. Kosmrskii '(1956). W strefiJe mzębi.a.n.i.a się Obu :facj1J w dollinie potoku Smorż pojawia się :facja ipStrych łupków
ilastych: Psitre :rIlaII'gle z BaIndirowa pod ,względem liJtologicmym oopo-
wjadają Imlll'gIlom węglowiecltim, mają jedm.a:k odmienne zespoły mikro- faun!istyczne. Brak w nidl zwłaszcza globo1lrUnk.aJnJ, giimbe1li!n. i pseudo-
tekstulaJr;ii - rod2ajów cha.n!ikterystyc2lnych dJia ·maa:-gli ·w.ęglowieckich.
596
o
, 1 ,/' 9
/"
2 ,
Kazimierz Zytko
./ 10
3km
Fig. 1. KdeI'llJlIldcio tr'an&POIŃU materilafu w góunej k.red:z.de 0IJ.'1a,z eocende środ
kowym d· .górnym :na tle s1:.osou!nków faJCj~oh
DiIt'eCt.ions od: 1lraalsport od: materiaJ d1w:dJn,g i1Jhe U:pper CXeta.ceous aJIlId ;the Middle Eocea1e aga;iJnst ,the falCilal backgiround
l - warstwy hi&ogUfowe; 2 - łupki pstre i zielone (eocen środkowy
i górny); 3 - warstwy hierogl1fowe z wkładkami pstrych ma.rgl1; 4 - Wal- stwy inoceramowe; 5 - łupki patre (kreda górna); 6 -margle i łupk1 margllBte z wkła.dkam! piaskowców c1enkoław1cowych (kreda górna); 7 - ma.rgle pstre (k.reda górna); 8 - k1erunki transportu na p1askowcach warstw hieroglifOWYch (a - b1erogl1!y prądowe, b - wleooewowe); 9 - kie.
runki transportu na skoru'POWYch p1askowcach warstw inoceramowych (a - hleroglify prądowe,. b - wleczen1Qwe); 10 - klerunki transportu na
gruboławicowycb piaskowcach glaukonitowych w warstwach lnoceramowych.
KaMa strzałka obrazuJe l pomiar. I - slodło Ustrzyk Dolnych; fi - siodło ŁOdyny-wsl; m - siodło Łoo.vny-kapalnl; IV _ siodło Klczery (= slodło
. Ch_niowa-Wary); V _ slodło KleWy
Występowanie pstrych margli w górnej lu-ed2lie i eocenie jednostki skolSkiej 59'7
z ~ mapy (fig. 1) wymka, 7Je strefa ZialZębianiJa wyTÓ'Żnlionych
facji górnej !kredy jeslt stosunkowo wąska.. Pstre margle w Baru:lrowie pozlbawi.!OtDe są wkładelk piiaskowoów. Z cłrugiej stron~ wJdadkd czerwo- nych, iłastyclh i lnaJl1glistych ł!upków w warstwach iJnJocer.amowych noto-
WaJl1Je były z różnych punktów (L. Hocwitz, 1934; L. WlBltyoha in H. Swi-
dżli.ńsiki, 1947; J. Jasionowroz, 1961), autor obserwowall je również w Kro--
śoi.enku iW SiiodlLe Klewy (potołk Strainltuirla). Z uwiBgi lIla dcll il1ii.ejedno- krotnie ibairdzo odległe :polOiŻelI1ii!e w obrębie jednosihki SIk.o1si1riej lIl:iIe mają (me berzpośredn;rego ZlW'iązku z pSitr.ymi IIlaT'g1ami osadzającymi się na
połudnrowy z.achód 00 strefy sedyIDetntacji wamtw ID-oceramowycll.
Pstre. maJr.gle z Ba.ndrowBl SltaJnoWiią najhalIuz:iej wewnę1lrrz.ine wystą;pie
llłe górnej klr,edy w jedJn.ootce skolskiej. W s.iochl.e Us11rzyJk Do!1Inydh kreda
~el ulmrz;uje Silę na !pOIWierzc:hni. Mor.hl.bwe, że w S1Z€II'IOik!iej stref:iJa "pstrego eocenu" llDli.ędzy Msmńcern a Grąziow,ą (L. HorW:iJtz, 1927, 1936) 0il'IaZ na pograniczu. wsi, Ry!pi.aIny i Smerec:zlm w ~ ukmińskich, gdzie L. HOl'W!iJtz odnotował o'betclność margli w ,~pstry:m eocanje" (L. Hocwitz, 1926, str. 662), występują rów.ndeż pstre marglegómej k!redy .
. Podśląsik.a facjlapstrych mall'gll w pmedł:uŻJelI1ti!U. eletmelI1!Vu Grtalbownicy-
-Załuża sięga aż po Oll.s:zanitę (S. Wdowiarz, 1953; J. J:asd.onow:i.c.z, L.KO'- szamiki, F. &iyma!kOlWSka, 1959). Wydaje się, że pstre mad'glle z Baindrowa
rep.rezenltJują rpó.łlnoCil1ą, brZ€lŻlną strefę tej facji, kItóm pod pokrywą WaiI'Stw k!rośnieńskiich cetn;tT:aJn.ej depresji (synkliiniOri'Um) ciągm.iJe się da1eO.ro na
poŁudniowy wschód.
STOSUNKI FACJALNE W EOCENIE PODMENILITOWYM L. HoiI'witz (1927, 1930a, 1930b, 1936) wyróżnił w okolicy Ustrzyk Dol- nych wśród. utworów eocenu ,podmenilirowego "eooetIl pstry" ( -"dolny") i ,,eocen. górny" (= ,,2JiJethmy"
=
,.wamtwy gÓ'r1nOhie!l'lOglilfowe"), w którympodkJreśilal Wipływy WBtrS1:lW poplie.lslkich. Autor ten ~ UIWlagę .na zm:iaIny w wytk:sztatłceniJu obu ognWw eocenu, lIlie wyciągnął jednak wmo- sków ogólnych
z
c'harailrteiru tych rzmiiaJn..Eocen ~ (aJ !być może l'ÓW1ndeż męść paileocen.u) wyks~y jest w dOtrZeC7Al Strwią2'a jallro pstre łupki. W eocenie .. środlrowym. ;i. lI1Iiższej części górnego za.zIllJaCl'a się W dorzeczJU Strwliąża, duże ~e
facjalne, przy .czJym mmm'Y rte prv.ebiJegają nn:iej w:ięcej !pI"OS'1lopadle do kierunku sibrluktuJr te!ld;ionjcmJyOh. W siocla'ach Klewy, Kiezery i Lodyny""
-kopa1ni (fig. 1) występują wamtwy hieroglifowe, PITLY czym naJjwiększą miąższość tego ogniwa (oIkolo 270 m) .stw:i.erdJzon.o w sd.odile Kruczery w Steb-
nih1.
~ćtycll wamtw ZIIlII1ii.ejs.za. się ku rpółlruocy (siodło K1ewy+--- l - Hieroglyphic beds; 2 - variegated and· green sbales (Upper and M1d- dle Eocene); 3 - meroglyphtc beds withva.r1egated marl Hltercala.tlons;
4 - Inoceram1an bedB;. 5 - va.r1egated shales (urpper ~etaceous); 6 - marla and mariy shales interbedded with thin sand5tone layers (Upper Oreta.ce- oua); 7 - variega.ted marls (Upper Creta.ceoua); 8 - directlons ot transport on sandBtonea ot the Hd.eroglypbdc beda; 9 - direottons ot transport on corrugated sa.ndBtones in Inoóeram1an beds (a - f1ute markB, b - groove ca.ste); 10 - d1reot1ons ot transport on thd.ck-bedded glau.conLtic sand- stones ln Inocera.m.11W beds. Eaoh IUTOW presenta l measurement. I -
··Ustrzyk1 Dolne. IWtlcl1ne; n - Łoclyn&'ovUle.ge IWtlaline; m - Łodyna
~e antlcllne; .. IV ~ Kiczem IWtlcl.1ne (Chwa.nlów-Wara antlcl1ne); V - Kl8wail.ntlcl1ne .. . .
598 Kazimierz Zy.tko
w Krościenlru - około 220 m), a zwłaszcza ku południowi, gdzie jedno-
cześnie ~ta lIl1iążs.zość. łupków pstrych. W sdodle Lodyny-wsl starsze od margli g'lobi,gery.nowych utwory eocenu wykształoone są już w całości
w facji czetWO!Ilyoh i zielO!Ilych łupków :ill.astyoh. lO m.iąższośd ik:Jilk:u&ie- sięciu m€'1lrów (fig. 1).
Odrębny typ osadów środkoweglO i górnego eoCetnl\l pojalWia się w siodle Ustrzyk Do1n,yoh lla! odcindru MOCZiaIl'Y - gmruica państwa (fig. 1). Wars.tJwy . te odsłonięte są doIbr:ze zwł1asztcza W1eI wschodniej części: Bandrowa, w po-
toku :p'łynącytm. ze wschodu od grnnicy państwa. Występują tu czerwone i zielone łupki :iilia:ste z li!CZ'nymi wkładkami róoowych, ziellQlIlJydh i popie- lMych (pOOrzędinJie roWlnież czekoladowych) mięk:kiah ma:rgU. W profilu tych waml;iw występują w zrnierunej ilości wk:ładkri ciJeIIlIkic:h hieroglifo- wych :piaskowOOw. Utwory te określić możnia jako w.atrStwy hiel'OIglifowe z wJclad:kami. pstrych IllaIrgili .. We wkład:kiaich :margli obok aJgl'l.llt;ynujących zespołów z Jiczn:ie występującą formą Cyclammina amplectens (G r z y b.) .T. MiOr'.g!iel stw:ierd2'Jiła pojedyncze okazy Globigerinoides conglobatus (B,rady), G. triloba {Reuss), Globigerina ci. dissimilis Cush. et
Be 1" m ud. ;iJ Cibicides sp. P:ojawieruie się !tych foorn w utworlacll star-
szych od nmrgli glob:igerynoJWych dowodzi wp1y:wtu :facjiL podśląskiej
w siodle Ustrzyk
DoL:rwc:h
w amal\ViaJIlym okresie.U L. Horwitza (1926; str. 662) z:na.jdrujemy wliadamość o występowiauiu
pstrydh łuJpków z wkŁadkami marrgli i piJaskowców w okolicy wsi Rypilany w Kairpa,tach uikr.ań:ńsikooh wprzedluOOnd.u siodłia Ustrzyk DoLnych ku wschodowi.. OS!tatroo psrtre :margle w eooen:ie połudndowej części jednostki S'lro1skiej stwiedrzjJll na północ od Sano1m J. ZgiJe:t (in L. Kosza:rskiL, 1956 oraz J. Z,giet, 1961) li. F. Szymailrowsika (1960). Podkreślili 0II1!i związsk
tychmaJrg'li z podśląską facją eoOOIlU. Z zes.taJwieniJa tego wynika, że poja- wienie się facji pstrych :rnaIrgli w eocenie poludnli.owyoh fałdów j€dnostki sikolslk:iej jest zjalW!is:kiem oogioa:ta1nym.
W szeII'I€tg1ll rprofiilów badanego terenu we wszystkich om.aJW:iJaJnych tu siodlJ::ach (fig. 1) stwlie.rdził autor wysltępowaru.e margli głiobigerym.owych tworzącycil dh~czny ,poziom pon:iżej ~tw men:illJ.fuwydh.
UWAGI O PALEOGE{)(}RAFII
W gór.n.tej ikred:zlie w SItrefde os:adz1aJnJia się waJrSbw ;imoceramowych jedJnos'tlci skolsilciej transport :ma.teriatłu odbywał się z półJnocnego zatehoou
wzdłuż osi basenJU (M. ~ew'.icz, 1956). W dorzec7Ju Str-wią.m obok :k:ieruJIlików z północnego mchodu zaznaczył s.ię 1lr1ainsrport materiJału z pół
nocy, zwłaszcza w :niższej części WaJI'Stw lin.ocemIoowydh i w gruibołaJWico-·
wych p.iasJrowcach glaiukOiI1!LtowyclJ. (fig. 1). Pstre maa:gle ooadmły się na podmorsk:im wyniasdenli.'u (omijanym ~ prądy mwies:iJruowe) ogmn.icza- jąCyID od rpOirud!n!ia s.trefę depoo:ycji warstw inoc:eralmowych, c:zyrli basen.
s:kolsikL. W ci'ągu do'lmigo eocetnJU :nas1ąp:iła :zm.i:ainJal 1ron.fjguJrIacji 'bego bar- senu, na.dlaiI. jednlak zachował on swą odtręłmość w OIbręb:ie illiszowego morza. Od pobudni81 o~a.niCZ<llIly był podmorskim wyniesienIi.em, k:Jt6rego ilrulmimacja przypadJam w stref.ie siodeł Łodyny-wsi i Lodyny-Jropalni.
PrzErL cały ecJOełn środlroIwy i niżsrzą część gótmego olSiaidzaly snę tu łupki
pstre i zielone. Mater:ilał w basenie tralIlSlpOl'!toW'anJy był w tym czasie
Występowanie pstrych margli w górnej kl'€'d2ile i eocenie jednostki skolskiej 599
z poIludnd.owego wsohodu 2. Większość prądów kierowała się wówczas ku pól!nocnemu 2JaChodowi .rynillą, k.tórej osiowa. strefa· przypada itla połud
niowe s:klr:zydło s:iodła Kiczery . W rymlle tej osadziła się największ81 ilość materiału. Część prądów kierowaJla się jednak
aro
południi.Ow.i. w strefęsedymentacji pstrychma:rgli eoceńskich, dając w cl'ekde odrębny typ osadów. Po osadzeniu się margli globigerynowych nastąpila ponown81 zrn.iJaIlIa ik:oillfiguracji basenu - nawrót do stos:unków Z gómej ikredy.
Piaskowce ikli'WSikie wyka!zują w tym terenie kioero.niki. transportu z pół
XliOC7l€gO zachodu (L. Kas.za:rsik:il, K. 2ytlro, 1959, 1961), podobnie jlaik. war- stwy moceramowe. Basen. skolski w daJ.s:zym ciągu ograatic:zany był od
połudn;iowego zachodru wyniesieniem podmorskim, które wstrzymywało prądy nilOlSącemateriJał piaskowe,ów kliwsikich (L. KOBZarski, K. 2ytko, l. c.).
Karpacka 8ta.cja l. G.
Nadesłano dni& 19 stycznia 1961 l'.
PISMIENNICTWO
GRZYBOWSKI J. (191J.) - Atłas geologiczny GaJli.cji,. Z. 261. Arkusz UBtrzykli., Dolne.
Kraików,
HORWITZ L. (1926) - SpmwoodaJn.1e z badań ,geol~ch, "WY'konaJnych w r. 1005 w połuctnro'\Vej ,części ar.rousza Stary Sambor. BLul. Państw. IIIlst. Geol.,
3, m" 8-4, p. 6154--695. Wao:szawa.
HIORWITZ L.(1927) - BadamJia geologiczne, wykonlam.e w 'l'. ,19126 na: arkuszach Stary Sambor li Us:1lr.z;y11ti Dolne. Biul. Państw. Lnst. Geol., 4, mo lr----'2, p. 2.'13~120. Warszawa.
HORWITZ L. ,(1930aJ - Sprawooo'BlIlle z badań geologicznych, wyikonanych IW il'. '1927 na aD.'IkUS'lJU Ustrzyki DOlne. Biul. !Państw. Insb. Geo1.; 6, lIl&l" 2, !p. 342-372- WaII'SZawa,.
HO.RWiITZ L. (1930b) - Spraw02ldanie z badań geo1ogiJcznych, wy'konanych w r. 1928 .na ark. USlbrzyk:i Do1Jne. BilUl. Pańsw. Ia1st. Geol., 6, lIll" 2, ,p. 398-437.
Warszawa'.
HORWlTZ L. (1934) - Spra.wozdalnde z badań wylrorumych -w on 1003 lila aJrik. Dobro- mil. Pos. nauk. Państw. Inst. Geol., 39, p. ~4. Warszawa.
HORWITZ L. (.11900) - Geologia Centra.l!nej Depresj;i. KalllfaCkiej I!la PnI. od Lutowieok.
Roczn. Pol. Tow. Geol., 12, p. 300--352. Kraków .
.JASrONOWICZ J., KOBZARSKI L., SZ'YMAKOWSKA F. (1959) - GeaIogjczne wa- lI'UllikIi. wys;!;ępowal!lda k{)l[lkrecji fos:forytowych w IP6tTych marglach węglo
'Wiec:kioh (gór:nalk;reda) KstlPat Srodkowyclt. Kwart. geol., 3, p.I1()I~OO3, lIlIl" 4. Wan:zaJWa.
,.JASIONOWlCZ ,J. (1961) - Budowa, geoIoglic7ma fałd'u Wańkowej-wsi - ~ mię
dzy Seredndcą a Lodyną. Biul. Inst. Geol., 16'6 (w druku). WlmIzawa.
I W ozas1e 'zjazdu AsocjaCji Karpacko-Balkatll•k1eJ w 1958 r. obserwowaŁem w przekroju xzeki Opór w Skolem na piaskowcach wars.tw hieroglifOwYch kierunekka.nsportu mater18.łu ze wschodu. Oilt&tnio P. Szymakowska' (1960) wapomJna. o kierunkach transportu z północy lub
północnego wschodu -w okresie osadzania się warstw hierogUfowych okolic Wltryłowa.
600
Kuimierz żytkoKOSZARSK:I L. (1956) - stratygroa.fda sea:id śląs!k.iej i podśląsk:iej na północ od Sa- iDdIaI. ~ gE!iOL, 7, p. 461-462, W 10. Wa.rs2aIWa.
KOSZARSKI 1..., ZYTKO K. U969') - Uwagi, o rozwoju ipozycjli straJtygrn.1licznej łupków jasielsklich W serii. meni1iJtowo..<lm:\mieńskliej K&.'pait środkowych.
Kwart. grol., 3, p. 99&-10015>, nr 4. Warszawa.
KOSZARSKI 1..., ZY'l1KO K. (119161) - lJupkd. jasielskiie W ser.id meniilli1owo-k.rOOalfień
sk!Iej w Karpatach S,rodlkowych. Biul. :Inst. Geol., 166 (w drwru).
Wall'SiZa:WCII.
KSIĄŻKIEWICZ M. (1966) - ZagadlIliende stra,ty,g,rafii Ka'r;pat na tle paleogeografii.
Prz. geQIl., 4, p. 4'4ó----46I6, nl1" 10. Warszawa.
PRACA ZBIOROWA (11961) - Atlas' geologiczny Polski. Zagadnienia stTaJtygrafiC'ZlIl<r -facjalne. Z. :13. Kreda i starszy trzeciOI2ęd Karpat Zewnętrznych.
WarszaJWa.
SZYMAKOWSK~ F. (ilOOO) - Stratygrafia i tektonilka obszaru Tyrnwy. SOlnej -
Wdtl1"yłowa W Klia'patach Sa.nookich. Bilul. Inst. GeoL., 141, p. 237~8.
WBrsm.wa.
SWIDZIŃSKl H. (,11947) - Słowmk stra.tygmmczny półnoonych K&;pa.t fliszowych •.
BiJU!L. Państw. 1!Il5't. Geol., 37. WarszaJWa.
WDOW"lARZ S. (1953) - Geolbgia fałdu Grabownicy. Biul. I.nst. Geol., 120. Warszawa.
zalET J. (1961) - Uwagi o 1llJOŻ!lii'WlO6cli:aKlh wysI;ępoW8JIlia 2'Jl0'Żla ropy naftowej w Dydn.i koło Br.w1:Owa. Biul. 1JnsIt. Geol., 154, p. 91-98. Warszawa.
ZYTKO K. (119161..) - Możliwości: występowand:a. ropy naftowej w olroliey Umrzyk 001- 1'1iYoh. Bf,ul. Ialst. Grol., 154, 'P. 101---'124. Waa'SZ'aIW3:.
Ka3HMeJK )KHTKO
3AJIEr~ DECTPLIX MEP1'EJIER B BEPXBEMEJIOBLIX H 30~HOBhlX
OTJlOlKEBH1IX CKOJlLCKOrO 3JIEMEHTA (~JIHDIEBIdE KAPDATId)
Pe3IOMe
B I01K'HOH 'l:aC'l'H CKOJIbiClKoro 3JIeMeHTa B ceJIe BaH,lIPYB OKOJIO rop<>,lI;a "YCTlIIHKH . .n;0Jlb1l3 aBTOP OÓHapy2!Om 'BepxaeMeJIOBbJe OTJIOlKeHHJI B cPaI\HH neCTPbIX MepreJIeH.
B TOM lKe CaMOj\ll TeKTOHH'łeCKOM :meMeHTe, HeCKOJIbKO ;ąaJIee K ceBepO-3ana;ąy npo- CJIelKHBaeTCJł . Bepxmm MeJI B cPaqHH HHoqepaMOBbIX CJIoeB. ABTOp no;ą'łepKHBaeT"
JIHTOJIOrH'l:ecKoe CXO;ąC'l'BO necTpbIx MepreJIetł H3 BaH;ąpOBa c BeHrJIeBeqKHMH Mep- reJIm.tH cy6CHJIe3CKOH cep_ H 06paxu;aeT BHHMlUme Ha pa3JIH'l:He B cPopaMHHHcPe- POBbIX accoqHaqHJlX. HHlKHe3oqeHoBbIe OTJIOlKeHHJI npe;ąCTaBJIeHbI B OKpecTHOCTJIX r. "YC'l'IIIHKH ,l(OJIbHS cP~ej;j: necTPbIX CJI~ea. B epewieM 30qeHe aBTOp ~eJIJleT TPK cPaqHH: HeporJIHcPoBbIe CJIOH, necTpbIe CJIaHIJ;bI H HeporJIHcPoBbIe CJIOH c npOCJIo:t1- KaMH nec'I'PbIX MepreJIek 3TO yKa3bIBaeT, 'łTO nOJlBJIeHHe necTPbIX MepreJIeH B 30- u;eHe BHY'I'PeHHHX CKJIa;ąOK CKOJIbCKOrO 3JIeMeHTa OTMe'l:aeTCJI Ha 6oJIbIIlOM npo- CTPaHCTBe. ABTOP npmIHMaeT, 'łTO CKOJIbCKHH 6acceHH B HCCJIe;ąyeMOM paHOHe.
c Bepxaero MeJIa ;ąo OJIHroqeHa orpaHH'l:HBaJICJI c lOra nOABo;ąHbIM no;ąHJlTHeM, KO- TOpoe 06xo;ąHJIOCb MYTHb~ Te'łeHHHMH. ABTOPOM HaMe'l:aJOTCJI HanpaBJIeHHJł TpaHcnOPTa MaTepHaJIa B 3TOM 6acceiłHe B BepxHeMeJIOBoe H cpe;ąHesoqeHOBQe BpeMJI (cPHr~ ·1).
Streszczenie 601
Kaz.imierz ZY'l'KO
OCCURRENCE OF VARIEGATED MARLS IN TU UPPER CRETACEOUS AND EOCENE OF THE SKOLE UNIT (FLYSCH CARPATHIANS)
Summary
]n Ithe SIOIUihea.m p!Wt ot the Skole ulIldlt, ilIl BalIldrów lllealI" USńr"Lyki Do1lIle, the author dJisclosed the UiPlPeI' OretaIOOOus deposiots dlIl a fa.cies of valt"iegaJted ma.:rls.
l!Il the same teciIOIrtic el:emenil;, falrbher IIlart.hWestwaJrds there oocurs 1lhe Upper CretaICeous deposits ilIl the facó.es of the linocaramian beci&. The aUlbhOl" emphasi2e"
the l:LtlhologioaJ. simllrur'ity of the V9lt'Iix:galtted maa-ls Oif BaJndrów to the Węglówka
tnaJrls of the sub-SdlesiaJn serdas rund calls attem.tixm to :the dJiffeIreInce dn theiJr mJiJcro.
f00!ll8 assemblages. lal :the v.icó.1Il!iJt.y of Us1lrzy1klL DolIIle, the Lower Eocene as developed in a facies of va.riegarted shales. Ln the Middle Eocene illhe aJUJthor ~es three fades - :the HderoglyphJi.cbeds, :the WlI"iegalted shaJles, rund the Hderoglyph!ic beds WiLth ilIlWrcalartik:llns of variegated m.alrls. He ,podllJlts out Ithlat in· the Eocene of dlIllter!ior foJ.ds of the Skole uIIldt vmiegarted maJl"ls m~ be obselr<ved dn· a. laIrge aIrea. I:t :iB bis opi.niolIl iJhat, diurillig the period 1irom the UiPIPBl" Creiaceous to the Ollgocene, Jthe Slrole ·basIiJn din the mveetigated seotion was limilted !ID the soUJIlh by a submaJrillle ridge divertOOg tUl'1bidity currents. He a160 ilIldicates the directions of transport ex1sting d~JIr.iing the Upper Cretaceous aiIlld the Middqe Eocene (Filg. 1).