PRZEDSZKOLE
EDUKACJA PRZEDSZKOLNA
WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE
Opracowała mgr Teresa Pietrzyk
PRZEDSZKOLE
Dawniej:
Instytucja
opiekuńczo-wychowawcza, powstała z przekształcenia
dawnych ochronek.
Miało charakter opiekuńczy, głównie przeznaczony dla
dzieci ubogich.
Dziś:
( właściwie od połowy XIXw.) Zadaniem przedszkoli jest
zapewnienie dzieciom właściwych warunków
rozwoju fizycznego,
umysłowego, emocjonalnego i społecznego,
wyrównywanie ewentualnych braków i opóźnień w tym
zakresie, przygotowanie dziecka do nauki w szkole
oraz pomoc pracującym rodzicom w zapewnieniu
dzieciom opieki wychowawczej.
EDUKACJA PRZEDSZKOLNA
Badania medyczne, psychologiczne
i pedagogiczne dowodzą, że to, co dziecko wyniesie z doświadczeń i bodźców
w pierwszych latach życia, jest trwałe. Dlatego jest ważne, żeby już w wieku przedszkolnym
przyswajało sobie podstawy kluczowych kompetencji. Istnieje ścisły związek między edukacją w przedszkolu, a sukcesami w szkole,
a co za tym idzie – w życiu
Wychowanie przedszkolne, jako fundament dalszej edukacji.
ANALIZA OBSERWACJI
CECH ROZWOJOWYCH
Analiza obserwacji cech rozwojowych
przeprowadzana jest na podstawie wybranego arkusza obserwacji.
Arkusz przewiduje podział na kilka obszarów, w obrębie, których sprawdzany jest zakres
posiadanych wiadomości i umiejętności dziecka.
W zależności od wieku dziecka zakres wymaganych wiadomości i umiejętności ulega zmianie ( im
starsze dziecko, tym zakres jest większy).
Obserwacja dokonywana jest dwa razy w roku.
ARKUSZ OBSERWACJI
Wybrany arkusz obserwacji sprawdza zakres wiadomości i umiejętności
z podziałem na cztery obszary:
1. Rozwój społeczny
2. Rozwój emocjonalny
3. Rozwój fizyczny
4. Rozwój poznawczy
•Arkusz obserwacji zaczerpnięty z wydawnictwa PWN, serii Trampolina, pięciolatek.
Na czerwono zaznaczę Państwu zakres wiadomości
i umiejętności, z którymi większość dzieci ma trudność lub, które stale należy wzmacniać, ćwiczyć, usprawniać.
Rozwój emocjonalny
1. Rozróżnia i nazywa podstawowe emocje (radość, smutek, strach, złość). Próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem.
2. Stara się panować nad negatywnymi emocjami.
3. Przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu.
4. Wczuwa się w emocje i uczucia osób z najbliższego otoczenia.
5. Dostrzega, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, przejawia w stosunku do nich życzliwość i troskę.
Rozwój społeczny
1. Posługuje się swoim imieniem, nazwiskiem i adresem.
2. Używa zwrotów grzecznościowych.
3. Odnosi się z szacunkiem do dorosłych.
4. Zna imiona koleżanek i kolegów z grupy.
5. Respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób.
6. Współdziała z innymi podczas zajęć i zabaw grupowych.
7. Stosuje się do poleceń nauczyciela.
8. Dba o bezpieczeństwo własne i innych, przestrzegając ustalonych reguł i zasad.
9. Wskazuje miejsce, w którym można bezpiecznie przejść przez jezdnię.
10. Wie, do kogo zwrócić się w sytuacji zagrożenia.
11. Zna numer alarmowy 112. Wie, że nie należy używać go bez potrzeby.
12. Wie, że należy powiedzieć NIE obcej osobie w sytuacji potencjalnego zagrożenia.
Rozwój poznawczy
1. Mówi poprawnie i zrozumiale pod względem artykulacyjnym.
2. Odpowiada na pytania, buduje dłuższe wypowiedzi.
3. Układa historyjkę obrazkową w odpowiedniej kolejności i ją opowiada.
4. Odtwarza z pamięci teksty wierszy, piosenek i rymowanek.
5. Rozwiązuje zagadki.
6. Dzieli wyrazy na sylaby.
7. Wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej.
8. Dokonuje podziału prostych zdań na wyrazy.
Rozwój mowy
DZIECKO 4-LETNIE:
Potrafi już mówić o przeszłości i przyszłości
Zadaje mnóstwo pytań
Utrwala głoski s, z, c, dz, -dziecko nie powinno ich zamieniać na zmiękczone odpowiedniki ś, ź, ć, dź;
głoski sz, ż, cz, dż dziecko może wymieniać na s, z, c, dz - jest to tzw. seplenienie fizjologiczne;
pojawia się głoska r, choć jej brak nie powinien jeszcze niepokoić;
może pojawić się tzw. hiperpoprawność związana z opanowaniem nowych, trudnych głosek np.
zastępowanie głosek s, z, c, dz, przez sz, ż, cz, dż - np.: sztół, czukierek;
DZIECKO 5- LETNIE
Rozwój mowy dziecka 5-letniego jest dalszą
kontynuacją etapu swoistej mowy. Mowa ulega większej specjalizacji i zróżnicowaniu.
Dziecko 5-letnie potrafi powiedzieć wszystko, co zostało opanowane na etapie 4 lat, jeśli mowa prawidłowo się rozwija.
5-latek jest w pełni zrozumiały dla otoczenia. W dalszym ciągu rozwija się słownictwo dziecka
oraz kształtuje umiejętność odmiany wyrazów.
Oznacza to, że na tym etapie normą jest:
➢ zniekształcanie form wyrazów
➢ nieznajomość niektórych słów
Na co zwrócić uwagę w mowie 5- latka?
czy mówi głoski szumiące
czy nie zamienia szeregów np. zamiast „smok”
mówi „szmok”, zamiast „cebula” mówi „czebula”
itp.
czy nie zamienia głosek dźwięcznych na
bezdźwięczne w wyrazach np. g na k, d na t, b na p, w na f, z na s, ż na sz (pierwsza a parze dźwięczna, druga bezdźwięczna) czyli zamiast
„góra” – „kóra”, zamiast „buty” – „puty” itp.
czy mówi głosekę „r” (może jeszcze nie
występować, ale warto sprawdzić przyczynę)
czy nie wysuwa języka podczas mówienia
Rozwój poznawczy (ciąg dalszy)
9. Rozpoznaje podstawowe kolory i prawidłowo stosuje je na rysunkach.
10. Układa w całość obrazek pocięty na części.
11. Łączy obrazki w pary.
12. Dostrzega różnice i podobieństwa na obrazkach.
13. Wskazuje obrazek, który jest fragmentem ilustracji.
14. Klasyfikuje elementy według podanej cechy.
15. Rozumie znaczenia prostych znaków umownych.
16. Rozpoznaje wśród innych dwa takie same elementy.
17. Dostrzega regularność powtarzającą się w szeregu ułożonym z czterech elementów i potrafi ją
kontynuować.
Rozwijanie spostrzegania wzrokowego bardzo ważne w wieku przedszkolnym!
Układanie puzzli
Odszukiwanie różnic i podobieństw
Odszukiwanie małych elementów ( części ilustracji) na dużym obrazku
Memory
Bingo
Kontynuowanie rytmu
Łączenie obrazków w pary
Dostrzeganie cech elementów
Itp.
Umiejętność niezwykle ważna m.in. podczas nauki literek, zarówno czytania jak i pisania.
18. Wie, że jest Polakiem.
19. Zna symbole narodowe i nazwę stolicy kraju.
20. Zna nazwę swojej miejscowości.
21. Wie, czym się zajmują i jak się nazywają przedstawiciele wybranych zawodów, np.: pielęgniarka, sprzątaczka, policjant, lekarz, kucharz, strażak, szewc, piosenkarka.
22. Rozróżnia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych.
23. Wie, jak należy dbać o środowisko przyrodnicze.
24. Rozpoznaje i nazywa pory roku.
25. Rozumie znaczenie następstwa czasu, np.: dzisiaj, jutro, rano, wieczorem.
26. Rozróżnia i nazywa zjawiska atmosferyczne; potrafi odczytać symbole pogodowe.
27. Rozpoznaje kierunki: w lewo, w prawo; pokazuje swoją prawą i lewą rękę.
Rozwój poznawczy (ciąg dalszy)
Rozwój poznawczy ( ciąg dalszy)
18. Określa położenie przedmiotów w przestrzeni.
19. Stosuje określenia długości, wysokości i wielkości.
20. Rozpoznaje, nazywa i odwzorowuje kształty poznanych figur płaskich (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt).
21. Porównuje liczebność zbiorów, posługując się
określeniami: tyle samo, o ile więcej?, o ile mniej?.
22. Przelicza w zakresie 10.
23. Układa kartkę w pionie lub w poziomie.
24. Określa kierunek i miejsce na kartce papieru.
25. Wykonuje własne eksperymenty graficzne i plastyczne przy użyciu różnorodnych materiałów, tworzyw
plastycznych
i narzędzi piśmienniczych.
26. Odtwarza rytm piosenki przy pomocy efektów dźwiękowych (wystukiwanie, klaskanie).
27. Rozróżnia dźwięki i określa, skąd one pochodzą np.:
dźwięk dzwoniącego telefonu, jadącego samochodu, stukania.
Rozwój sprawności fizycznej
1. Zachowuje właściwą kolejność podczas wkładania garderoby.
2. Spożywa posiłki, posługując się łyżką, widelcem i nożem.
3. Kulturalnie spożywa posiłki.
4. Nakrywa do stołu i sprząta po posiłku.
5. Wykonuje czynności higieniczne, zachowując ich właściwą kolejność.
6. Rozbiera się i ubiera samodzielnie.
7. Komunikuje potrzebę ruchu i odpoczynku.
8. Czynnie uczestniczy w zabawach ruchowych i sprawnie wykonuje ćwiczenia ruchowe.
9. Lepi z różnorodnych mas plastycznych.
10. Podczas działań plastycznych prawidłowo trzyma narzędzia: pędzel, kredkę, nożyczki.
11. Koloruje i stara się nie wychodzić poza linię.
12. Tworzy budowle przestrzenne, łącząc klocki różnych wielkości i kształtów.
13. Wykonuje prace z papieroplastyki.
14. Zna zasady zdrowego odżywiania się.
15. Wie, jak należy ubrać się odpowiednio do pogody.
