Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie brodnickim w 2019 roku

(1)

str. 0

POWIATOWY URZĄD PRACY W BRODNICY

ul. Żwirki i Wigury 3, 87-300 Brodnica, tel./fax: 56 649 89 40, 56 649 89 67 e-mail: tobr@praca.gov.pl

CENTRUM AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ

Monitoring zawodów

deficytowych i nadwyżkowych w powiecie brodnickim w 2019 roku

Brodnica, lipiec 2020r.

(2)

str. 1

Spis treści

1. Wstęp……………………...… 2

1.1 Podstawa prawna ………..………..….... 2

1.2 Odniesienie do obowiązujących zaleceń metodycznych……….…... 2

1.3 Podstawowe definicje, cele monitoringu………... 2

1.4 Definicje stosowanych wskaźników………..………...…. 4

1.5 Wykorzystywane źródła danych………... 5

1.6 Częstotliwość prowadzenia monitoringu zawodów………..………... 5

2. Analiza ogólnej sytuacji na lokalnym rynku pracy……….. 6

2.1 Ogólna analiza sytuacji na rynku pracy……….. 6

2.2 Analiza bezrobotnych i wolnych miejsc pracy według wielkich grup zawodowych…. 9 2.3 Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według elementarnych grup zawodów………. 13

3. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych………. 17

3.1 Zawody maksymalnie deficytowe i deficytowe………. 17

3.2 Zawody zrównoważone………..….... 19

3.3 Zawody maksymalnie nadwyżkowe i nadwyżkowe ……….……..….. 20

4. Analiza rynku edukacyjnego……… 22

4.1 Informacja o liczbie oraz strukturze absolwentów i bezrobotnych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych według poziomu wykształcenia………. 22

Podsumowanie ……… 25

Aneks statystyczny……….. 26

(3)

str. 2

1. Wstęp

1.1. Podstawa prawna

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2019r., poz. 1482 z późń. zm.) prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy.

1.2. Odniesienie do obowiązujących zaleceń metodycznych

W 2015 r. wprowadzona została „Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy”. Nowa metodologia przygotowana została na zlecenie Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich przez Instytut Nauk Społeczno – Ekonomicznych z Łodzi.

Zgodnie z powyższym dokumentem monitoring zawodów, podobnie jak dotychczas, prowadzony jest na trzech poziomach terytorialnych: powiatowym, wojewódzkim i krajowym.

Jednakże wprowadzonych zostało szereg nowych rozwiązań metodologicznych, do których zaliczyć należy przede wszystkim zmianę:

• sposobu definiowania zawodów deficytowych i nadwyżkowych,

• zakresu wykorzystywanych źródeł danych,

• sposobu prezentacji wyników monitoringu.

Od czerwca 2018 roku trwają prace nad modyfikacją obecnie obowiązującej metodologii do prowadzenia Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Na spotkaniu zespołu ds.

modyfikacji metodologii w dniu 16 kwietnia 2018r. zgłoszone zostały liczne zastrzeżenia na temat badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw, dotyczące zarówno zbyt rozbudowanego i niezrozumiałego dla pracodawców kwestionariusza do badań, jak i zastrzeżeń do próby do badania.

W związku z powyższym pismem Ministra Pracy Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2018r. znak DRP.VII.3434.19.4.2018.AM została podjęta decyzja o rezygnacji z przeprowadzenia badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw prowadzonego w ramach monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych od 2018 roku, które nie jest ujęte również w raporcie z Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie brodnickim w 2019 roku.

Ponadto ww. raport zgodnie z pismem MPRiPS z dnia 5 listopad 2019 roku znak DRP.VI.0343.12.8.2019.AM jest po raz ostatni prezentowany w obecnej wersji.

1.3. Podstawowe definicje, cele monitoringu

Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno – zawodowym oraz formułowanie na tej podstawie ocen, wniosków oraz prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego.

Rozumiany w taki sposób monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych ma na celu:

• określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo- kwalifikacyjnej na powiatowym, wojewódzkim i krajowym rynku pracy,

• stworzenie bazy informacyjnej dla przewidywania struktur zawodowo- kwalifikacyjnych w układzie lokalnym, wojewódzkim i krajowym,

• określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych dla zapewnienia spójności z potrzebami rynku pracy,

(4)

str. 3

• korektę poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym,

• usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów oraz kwalifikacji deficytowych i nadwyżkowych na lokalnych rynkach pracy,

• ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia.

Zawody deficytowe to takie, na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów deficytowych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest wyższa niż liczba bezrobotnych, odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym.

Zawody zrównoważone to takie, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów zrównoważonych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest zbliżona do liczby zarejestrowanych bezrobotnych, odsetek bezrobotnych długotrwale jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym.

Zawody nadwyżkowe to takie, na które istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów nadwyżkowych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest niższa niż liczba bezrobotnych, długotrwałe bezrobocie jest relatywnie wysokie, a napływ bezrobotnych przewyższa ich odpływ w danym okresie sprawozdawczym.

Identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych odbywa się poprzez łączne zastosowanie trzech wskaźników: dostępności ofert pracy, długotrwałego bezrobocia i płynności bezrobotnych.

Identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych Zawody Wskaźnik dostępności

oferty pracy (𝑩/𝑶^𝒌_𝒕)

Wskaźnik długotrwałego bezrobocia (𝑾𝑫𝑩^𝒌_𝒕)

Wskaźnik płynności bezrobotnych (𝑾𝑷𝑩^𝒌_𝒕)

Deficytowe 𝐵/𝑂𝑘

𝑡< 0,9 𝑊𝐷𝐵𝑘

𝑡 ≤ 𝑀𝑒¹ lub brak wartości

𝑊𝑃𝐵𝑘

𝑡 ≥ 1 lub brak wartości

Zrównoważone 0,9 ≤ 𝐵/𝑂𝑘

𝑡 ≤ 1,1 𝑊𝐷𝐵𝑘

𝑡 ≤ 𝑀𝑒 lub brak wartości

𝑊𝑃𝐵𝑘

𝑡 ≥ 1 lub brak wartości

Nadwyżkowe 𝐵/𝑂𝑘

𝑡> 1,1 lub brak wartości

𝑊𝐷𝐵𝑘

𝑡 > 𝑀𝑒 𝑊𝑃𝐵𝑘

𝑡 < 1

Źródło: Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy.

Powyższe założenia powodują, że tylko nieznaczna część zawodów (ok. 10%-15%) przynależy do zawodów deficytowych, zrównoważonych lub nadwyżkowych. Pozostałe zawody mają status nieokreślony. Do 2014 r. stosowany był tylko jeden wskaźnik – intensywności nadwyżki/deficytu², a każdy z zawodów przypisany był do jednej z ww. grup.

1 Me – Mediana (wartość środkowa – 50% obserwacji ma wartość mniejszą, a 50% wartość większą).

2 Wskaźnik liczony jako: iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w danym zawodzie, w badanym okresie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, w badanym okresie.

(5)

str. 4

1.4. Definicje stosowanych wskaźników Wskaźnik dostępności ofert pracy:

𝐵/𝑂𝑘

𝑡 = 𝐵^𝑘_𝑡 𝑂^𝑘_𝑡 gdzie:

𝐵^𝑘_𝑡−średniomiesięczna liczba bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t,

𝑂^𝑘_𝑡− średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy w grupie zawodów k w okresie t.

Wskaźnik liczony jako: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie.

Miernik informuje o dostępności oferty pracy dla bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów. Im wyższa wartość wskaźnika, tym dostępność jest niższa. Wartość wskaźnika można interpretować jako przeciętną liczbę bezrobotnych przypadających na 1 ofertę pracy. Im wyższa wartość wskaźnika tym mniejsza szansa na znalezienie zatrudnienia w grupie zawodów k. Przyjmuje wartości z przedziału od zera do nieskończoności.

Wskaźnik = 0 – brak bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów k. Dostępność oferty jest bardzo wysoka, a grupa zawodów k jest maksymalnie deficytowa.

Wskaźnik < 1 – przeciętnie każdy bezrobotny z danej elementarnej grupy ma szansę znaleźć pracę. Liczba dostępnych ofert pracy przewyższa liczbę bezrobotnych w grupie zawodów k.

Wskaźnik > 1 – dostępność oferty pracy jest relatywnie niska, gdyż liczba bezrobotnych przewyższa liczbę ofert pracy w grupie zawodów k.

Brak wartości – oferty pracy w elementarnej grupie zawodów k nie są dostępne, w rezultacie szansa znalezienia pracy jest zerowa, a cecha k jest maksymalnie nadwyżkowa.

Wskaźnik długotrwałego bezrobocia:

𝑊𝐷𝐵𝑘

𝑡 = 𝐷𝐵^𝑘_𝑡

𝐵^𝑘_𝑡 ∗ 100 gdzie:

𝐷𝐵^𝑘_𝑡− liczba długotrwale bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, 𝐵^𝑘_𝑡− liczba zarejestrowanych bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t.

Wartość wskaźnika informuje o tym, jaki odsetek bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów stanowią długotrwale bezrobotni. Im większa wartość wskaźnika, tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów. Wskaźnik przyjmuje wartości od 0%

(sytuacja, w której bezrobotni długotrwale nie występują) do 100% (w przypadku, gdy każdy bezrobotny w elementarnej grupie zawodów jest długotrwale bezrobotnym).

Wskaźnik płynności bezrobotnych:

𝑊𝑃𝐵𝑘

𝑡 = 𝑂𝐵^𝑘_𝑡 𝑁𝐵^𝑘_𝑡 gdzie:

𝑂𝐵^𝑘_𝑡− odpływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, 𝑁𝐵^𝑘_𝑡− napływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t.

(6)

str. 5

Wartość miernika wskazuje na kierunek i natężenie ruchu bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów k.

Wskaźnik < 1 – napływ przewyższa odpływ, co oznacza wzrost liczby bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów k.

Wskaźnik = 1 – odpływ jest równy napływowi (oba niezerowe), przez co liczba bezrobotnych w grupie zawodów k nie ulega zmianie.

Wskaźnik > 1 – odpływ przewyższa napływ, co oznacza spadek bezrobotnych w zawodzie k.

Brak wartości – napływ jest równy zeru.

1.5. Wykorzystywane źródła danych

Zakres tematyczny monitoringu dotyczy zawodów i specjalności określonych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, wprowadzonej Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 227).

Podstawowym źródłem informacji odnośnie bezrobotnych i ofert pracy według zawodów i specjalności są dane gromadzone w systemie Syriusz przez powiatowe urzędy pracy. W celu pełniejszej analizy lokalnego rynku pracy dodane zostały dwa nowe źródła danych – realizowane przez WUP badanie ofert pracy publikowanych w Internecie oraz prowadzone przez PUP badanie lokalnych pracodawców. Dodatkowo, na poziomie lokalnym, wykorzystywane są dane z Systemu Informacji Oświatowej MEN o absolwentach i uczniach szkół ponadgimnazjalnych.

Na potrzeby wdrożenia nowej metodologii przygotowane zostały narzędzia informatyczne wspomagające proces prowadzenia monitoringu:

• serwis ogólnopolski www.mz.praca.gov.pl, na którym publikowane są dane wynikowe dla kraju oraz wszystkich województw i powiatów,

• moduł w systemie Syriusz do badania lokalnych pracodawców (nie wykorzystywany, ze względu na brak badania w 2018r.),

• moduł w systemie WUP Viator do badania ofert pracy dostępnych w Internecie.

1.6. Częstotliwość prowadzenia monitoringu zawodów

Począwszy od 2015 r. w ramach monitoringu dostępne są informacje sygnalne za I i II półrocze danego roku, które zawierają rankingi zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Informacje te generowane są automatycznie, a następnie publikowane w ogólnopolskim serwisie www.mz.praca.gov.pl. Dodatkowo przygotowywane są raporty roczne, które zawierają część opisową oraz roczne rankingi zawodów deficytowych i nadwyżkowych.

Terminy publikowania informacji sygnalnych:

• koniec sierpnia – informacja sygnalna za I półrocze danego roku kalendarzowego,

• koniec lutego – informacja sygnalna za II półrocze minionego roku kalendarzowego.

Terminy publikowania raportów rocznych:

• marzec – raporty powiatowe,

• czerwiec – raporty wojewódzkie oraz raport krajowy.

(7)

str. 6

2. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy

2.1. Ogólna analiza sytuacji na rynku pracy.

Stopa bezrobocia charakteryzuje udział bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności aktywnej zawodowo. Porównując rok 2018 i 2019 można zauważyć spadek stopy bezrobocia w całym kraju. Według stanu na grudzień 2019r., stopa bezrobocia w Polsce osiągnęła poziom zaledwie 5,2%, podczas gdy w grudniu 2018 r. wynosiła 5,8%. Stopa bezrobocia w województwie kujawsko-pomorskim również zmalała i na koniec 2019 r. wynosiła 7,8% (w stosunku do poprzedniego roku zanotowano spadek o 1%). Wskaźnik stopy bezrobocia w powiecie brodnickim w końcu 2019r. kształtował się na poziomie 7,0% i był niższy o 0,1 punktu procentowego niż w końcu poprzedniego roku.

Wykres 1. Porównanie stopy bezrobocia w Polsce, województwie kujawsko-pomorskim oraz powiecie brodnickim wg stanu na koniec 2018 i 2019 roku

Źródło: Opracowanie własne na podstawie https://wup.torun.pl/urzad/statystyki/stopa-bezrobocia-w- wojewodztwie

Tabela 1. Stopa bezrobocia w województwie kujawsko-pomorskim według stanu na koniec 2018 i 2019 r.

Obszar 2018 2019 Obszar 2018 2019

Bydgoszcz 3,6% 2,8% Inowrocławski 12,5% 10,9%

Bydgoski 5,6% 4,1% Lipnowski 16,7% 15,4%

Grudziądz 9,2% 8,2% Mogileński 10,7% 9,7%

Grudziądzki 13,3% 11,1% Nakielski 11,8% 10,5%

Toruń 4,8% 4,1% Radziejowski 16,9% 16,4%

Toruński 11,0% 9,4% Rypiński 11,2% 10,0%

Włocławek 10,4% 9,0% Sępoleński 12,8% 11,6%

Włocławski 16,0% 14,2% Świecki 7,6% 6,9%

Aleksandrowski 13,0% 12,2% Tucholski 11,1% 9,7%

Brodnicki 7,1% 7,0% Wąbrzeski 12,0% 11,4%

Chełmiński 12,4% 11,5% Żniński 10,7% 9,3%

Golubsko-Dobrzyński 10,3% 9,9%

Źródło: Opracowanie własne na podstawie https://wup.torun.pl/urzad/statystyki/stopa-bezrobocia-w- wojewodztwie

5,8%

5,2%

8,8%

7,8%

7,1% 7,0%

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

9%

10%

2018 2019

Kraj Kujawsko-Pomorskie Brodnica

(8)

str. 7

Powiat brodnicki, w porównaniu do innych powiatów województwa kujawsko - pomorskiego miał podobnie jak w latach poprzednich stosunkowo niską stopę bezrobocia wynoszącą 7,0%, niższe wartości tego wskaźnika można było zaobserwować jedynie w powiatach: Bydgoszcz grodzki – 2,8%, Bydgoszcz ziemski – 4,1%, Toruń grodzki – 4,1%

oraz świecki – 6,9%.

Powiatowy Urząd Pracy w Brodnicy obejmuje swoim działaniem 10 gmin: Miasto Brodnica, Gmina Brodnica, Górzno, Jabłonowo Pomorskie, Bartniczka, Bobrowo, Brzozie, Osiek, Świedziebnia i Zbiczno. W trzech gminach powiatu brodnickiego odnotowano wzrost liczby bezrobotnych – Jabłonowo Pomorskie , Bartniczka i Zbiczno.

Wykres 2. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brodnicy według gmin – stan na koniec 2018 i 2019 roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy

W 2019r. w powiecie brodnickim odnotowano 3835 nowych rejestracji osób bezrobotnych, z czego 1995 to kobiety (52,02%). W 2018r. liczba osób nowozarejestrowanych wynosiła 3854, w tym 1971 kobiet (51,14%). Porównując powyższe dane, można zauważyć, że nastąpił nieznaczny spadek liczby osób noworejestrujących się o 19 osób, natomiast liczba kobiet wzrosła o 24. Udział kobiet w ogólnej liczbie nowozarejestrowanych w 2019 r. wzrósł (o ok.

0,88 punktu procentowego).

Z porównania dwóch ostatnich lat pod kątem liczby osób wyłączonych z ewidencji wynika, że w 2019 r. wyłączono z ewidencji 3879 osób bezrobotnych, z czego 2034 to kobiety. W 2018 r. wartości te wynosiły odpowiednio 4035 osób, z czego 2076 to kobiety. Z porównania wskazanych wartości wynika, że ogólna liczba osób wyłączonych z ewidencji zmalała o 156 osób, zaś udział kobiet w opisywanej grupie zmniejszył się i wynosił ok. 26,02%.

Na koniec 2019 roku w rejestrach Powiatowego Urzędu Pracy w Brodnicy pozostawały 2218 osób bezrobotnych, w tym 1422 kobiety. Według stanu na koniec 2018 roku liczby te wynosiły odpowiednio 2262 osoby, w tym 1461 kobiet. Zaobserwowano spadek liczby osób zarejestrowanych o 1,95% oraz liczby zarejestrowanych kobiet o 2,67%.

777

84

301

121

211 206

111 128 159 164

768

77

322

125

193 193

88 121 159 172

0 100 200 300 400 500 600 700 800 900

2018 2019

(9)

str. 8

Prawo do zasiłku w końcu 2019 r. posiadało 329 osób, w tym 213 kobiet, zaś w 2018 r.

liczba osób posiadających prawo do zasiłku wynosiła 291 osób, w tym 157 kobiet.

W porównaniu z rokiem ubiegłym, liczba osób posiadających prawo do zasiłku wzrosła o 38 osób, w tym o 56 kobiet.

W 2019 r. zarejestrowano 1317 osób bezrobotnych zamieszkujących tereny wiejskie (59,4% ogółu), w tym 844 kobiety (59,35% ogółu kobiet). Porównując dane z poprzedniego roku nastąpił spadek liczby bezrobotnych zamieszkałych na wsi o 38 osoby, w tym o 43 kobiety.

Tabela 2. Najliczniejsze grupy bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Brodnica według stanu na koniec 2018 i 2019 r.

2018 2019

Kategorie

Liczba osób

Udział w ogółem

Liczba osób

Udział w ogółem

bezrobotni zamieszkali na wsi 1355 59,90% 1317 59,37%

bezrobotne kobiety 1461 64,59% 1422 64,11%

długotrwale bezrobotni 1189 52,56% 1037 46,75%

bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych 860 38,02% 884 39,86%

bezrobotni do 30 r. życia 676 29,89% 727 32,78%

bezrobotni powyżej 50 r. życia 509 22,50% 483 21,78%

bezrobotni bez doświadczenia zawodowego 425 18,79% 393 17,72%

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy

Z analizy danych zamieszczonych w Tabeli 2 wynika, że w większości z wyszczególnionych kategorii liczba osób bezrobotnych zmalała. Wzrost liczby osób odnotowano w kategorii bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych oraz bezrobotni do 30 roku życia. W omawianym okresie najbardziej zmniejszył się udział osób długotrwale bezrobotnych.

Do PUP w Brodnicy w 2019r. wpłynęło łącznie 2145³ wolnych miejsc pracy oraz wolnych miejsc aktywizacji zawodowej (o 764 mniej niż w 2018 r.), z czego 1842 dotyczyło zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a 303 miejsc aktywizacji zawodowej tj. staży, prac społecznie użytecznych. Dla porównania w 2018 r. odnotowano 2909 wolne miejsca pracy, z czego 2587 dotyczyło propozycji zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a 322 miejsc aktywizacji zawodowej.

Zgłoszone przez pracodawców wolne miejsca pracy w 2019r. stanowiły głównie zatrudnienie niesubsydiowane (93%), a zatrudnienie subsydiowane wynosiło 7% wszystkich ofert. Rok 2018 r. charakteryzował się mniejszym udziałem zatrudnienia niesubsydiowanego – 91,11% i w efekcie większym udziałem zatrudnienia subsydiowanego – 8,89%.

3 Zgodnie ze Sprawozdaniem MPiPS - 01.

(10)

str. 9

2.2. Analiza bezrobotnych i wolnych miejsc pracy według wielkich grup zawodowych W niniejszej części źródłem informacji o strukturze bezrobotnych oraz wolnych miejscach pracy są dane zamieszczone w ogólnopolskim serwisie internetowym www.mz.praca.gov.pl.

Do przygotowania zamieszczonych tam zestawień posłużyły dane z systemu Syriusz oraz przygotowane przez WUP w Toruniu dane o liczbie ofert pracy zamieszczanych w Internecie.⁴

Analizując sytuację osób bezrobotnych w powiecie brodnickim w 2019 roku względem wielkich grup zawodów można zauważyć, że największy napływ bezrobotnych występuje w następujących grupach:

• pracownicy usług i sprzedawcy (842 bezrobotnych);

• robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (775 bezrobotnych);

• pracownicy wykonujący prace proste (589 bezrobotnych);

• technicy i inny średni personel (332 bezrobotnych).

Najmniejszy napływ bezrobotnych charakteryzował następujące wielkie grupy zawodów:

• siły zbrojne (3 bezrobotnych);

• przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy (47 bezrobotnych);

• rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (59 bezrobotnych).

W badanym okresie największy odpływ bezrobotnych miał miejsce w poniższych grupach:

• pracownicy usług i sprzedawcy (847 bezrobotnych);

• robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (792 bezrobotnych);

• pracownicy wykonujący prace proste (550 bezrobotnych);

• technicy i inny średni personel (362 bezrobotnych).

Najmniejszy odpływ zanotowano w następujących wielkich grupach zawodów:

• siły zbrojne (2 bezrobotnych);

• przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy (39 bezrobotnych);

• rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (62 bezrobotnych).

W wyniku zestawienia napływu i odpływu bezrobotnych według wielkich grup zawodów zaobserwowano, że w sześciu wielkich grupach zawodów odpływ bezrobotnych przewyższa napływ, co potwierdza zmniejszającą się ogólną liczbę bezrobotnych w powiecie brodnickim w 2019 r.Szczegółowe dane dotyczące analizy bezrobotnych i wolnych miejsc pracy według wielkich grup zawodowych zawiera Tabela 3.

4 Badaniem objęte są oferty pracy dostępne na portalu Zielona Linia (zielonalinia.gov.pl). Dane z każdego poniedziałku i środy kwietnia oraz października danego roku gromadzone są w ogólnopolskim systemie WUP Viator. Zweryfikowane przez WUP ogłoszenia automatycznie uogólniane są dla I i II półrocza danego roku.

(11)

str. 10

Wskaźnik długotrwałego bezrobocia dostarcza informacji o tym, jaki odsetek bezrobotnych w danej grupie zawodów stanowią osoby długotrwale bezrobotne.

Analizując dane zawarte w Tabeli 3 można zauważyć, że największym wskaźnikiem długotrwałego bezrobocia odznaczała się grupa zawodów – rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy, dla której wskaźnik osiągnął wartość 65,91% (29 osób długotrwale bezrobotnych z 59 ogółu w grupie).

Na drugim miejscu największy wskaźnik długotrwałego bezrobocia generuje grupa pracownicy usług i sprzedawcy , dla której wskaźnik wyniósł 51,44% (303 osoby długotrwale bezrobotne z 842 ogółu w grupie).

Następny duży wskaźnik generuje grupa specjalistów, dla których wskaźnik osiągnął wartość 50,42% (60 osób długotrwale bezrobotnych z 219 ogółu w grupie).

Czwartą w kolejności grupą generującą wysoki wskaźnik długotrwałego bezrobocia są siły zbrojne, dla której wskaźnik ten osiągnął wartość 50%. Biorąc pod uwagę powyższe, należy zaznaczyć, że w ewidencji osób bezrobotnych PUP w Brodnicy wg stanu na koniec 2019 r.

znajdowały się tylko 3 osoby bezrobotne przyporządkowana do tej grupy zawodów i tylko 1 była długotrwale bezrobotna, zatem nie można wnioskować, że grupa siły zbroje generuje długotrwale bezrobocie.

Najmniejszy wskaźnik długotrwałego bezrobocia oszacowano na 27,59% dla grupy przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy (8 osób długotrwale bezrobotnych z 47 ogółem w grupie). W pozostałych grupach zawodów wskaźnik długotrwałego bezrobocia mieścił się w przedziale między 30 a 49%.

Wskaźnik dostępności ofert pracy dostarcza informacji na temat przeciętnej liczby bezrobotnych przypadających na jedną ofertę pracy. We wszystkich wielkich grupach zawodów dla powiatu brodnickiego w 2019 r. wartość tego wskaźnika przekroczyła 1, co oznacza, że liczba osób bezrobotnych przewyższała liczbę ofert pracy w danej grupie zawodów.

W omawianym roku najmniejszą szansę na zatrudnienie mieli bezrobotni należący do grupy:

• rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (wartość wskaźnika wynosiła 13,13),

• pracownicy usług i sprzedawcy (10,86),

• technicy i inny średni personel (7,46).

Największą dostępność do ofert pracy mieli bezrobotni z grupy:

• pracownicy wykonujący prace proste (wartość wskaźnika wynosiła 1,77),

• operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (1,32).

(12)

str. .27

Tabela 3. Bezrobotni, oferty pracy oraz mierniki stosowane w monitoringu w 2019 roku według wielkich grup zawodów

Kod grupy zawodów

Wielkie grupy zawodów

Bezrobotni ogółem Bezrobotni

absolwenci Bezro- botni długo- trwale

Napływ ofert pracy w okresie

Odsetek ofert subsydiowanych w

CBOP (PUP+OHP+EURES)

(%)

Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej

(%)

Średnio- miesięczna

liczba bezrobotnych

Średnio- miesięczna liczba ofert

pracy

Mierniki

^napływ

w okresie

odpływ w okresie

stan na koniec okresu

udział w

% do ogółem

bezro- botnych

stan na koniec okresu

CBOP (PUP+OHP

+EURES)

Internet ^wskaźnik

dostępności ofert pracy

wskaźnik długotrwałego

bezrobocia

wskaźnik płynności bezrobotnych

0 SIŁY ZBROJNE 3 2 2 0 0,00 1 0 0 ^0,00 ^0,75 ^0,00 ^50,00 ^0,67

1 PRZEDSTAWICI ELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY

47 39 29 0 0,00 8 10 34 20,00 20,00 ^25,33 ^9,67 ^2,62 ^27,59 ^0,83

2 SPECJALIŚCI 219 244 119 19 15,97 60 102 83 12,75 11,76 ^126,25 ^35,42 ^3,56 ^50,42 ^1,11

3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL

332 362 178 16 8,99 77 159 72 30,82 25,16 ^195,75 ^26,25 ^7,46 ^43,26 ^1,09

4 PRACOWNICY

BIUROWI 167 172 83 2 2,41 30 283 22 31,80 26,15 ^84,92 ^30,42 ^2,79 ^36,14 ^1,03

5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY

842 847 589 25 4,24 303 393 43 45,29 33,08 ^611,67 ^56,33 ^10,86 ^51,44 ^1,01

6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY

59 62 44 1 2,27 29 38 1 10,53 7,89 ^42,67 ^3,25 ^13,13 ^65,91 ^1,05

7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I

RZEMIEŚLNICY

775 792 366 17 4,64 143 486 19 8,85 3,70 ^357,67 ^62,08 ^5,76 ^39,07 ^1,02

8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ

298 293 140 3 2,14 54 427 57 3,51 1,41 ^129,67 ^98,33 ^1,32 ^38,57 ^0,98

9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE

589 550 341 3 0,88 135 712 18 7,87 4,21 ^330,00 ^186,83 ^1,77 ^39,59 ^0,93

Razem ³³³¹ ³³⁶³ ¹⁸⁹¹ ⁸⁶ ^4,55 ⁸⁴⁰ ²⁶¹⁰ ³⁴⁹ ^17,24 ^12,07 ^X ^X ^X ^X ^X

str. 11 Źródło: raporty przekazane przez MRPiPS na potrzeby Monitoringu Zawodów Deficytowychi Nadwyżkowych

i Nadwyżkowych

(13)

str. .27

Ogólna liczba ofert pracy w powiecie brodnickim w 2019 r. wynosiła 2959, na którą złożyły się oferty zgłaszane do CBOP⁵ (2610 oferty) oraz dostępne za pośrednictwem portali internetowych (349 ofert).

Struktura ofert, które wpłynęły do CBOP według wielkich grup zawodów przedstawiała się następująco⁶:

• pracownicy wykonujący prace proste – 712 ofert pracy, co stanowi 27,28%

ogółu ofert;

• robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy – 486 ofert pracy, co stanowi 18,62%

ogółu ofert;

• operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń – 427 ofert pracy, co stanowi 16,36%

ogółu ofert;

• pracownicy usług i sprzedawcy – 393 oferty pracy, co stanowi 15,06% ogółu ofert;

• pracownicy biurowi – 283 oferty pracy, co stanowi 10,84% ogółu ofert;

• technicy i inny średni personel – 159 ofert pracy, co stanowi 6,09% ogółu ofert;

• specjaliści – 102 oferty pracy, co stanowi 3,91 ogółu ofert;

• rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy – 38 ofert pracy, co stanowi 1,46% ogółu ofert;

• przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy – 10 ofert pracy, co stanowi 0,38% ogółu.

Liczba ofert pracy oraz miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych do PUP to 2145⁷ ofert co stanowiło 72,49% ogółu ofert dla powiatu brodnickiego, poniżej zaprezentowano ich przekrój według wielkich grup zawodów:

• pracownicy wykonujący prace proste - 622 oferty,

• robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy – 406 ofert,

• operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń – 392 oferty,

• pracownicy usług i sprzedawcy – 308 ofert,

• technicy i inny średni personel –156 ofert,

• pracownicy biurowi – 129 ofert,

• specjaliści – 110 ofert,

• rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy – 12 ofert,

• przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy – 10 ofert.

Liczba ofert pracy na terenie powiatu brodnickiego dostępnych w Internecie to zaledwie 349 ofert. W porównaniu do ofert zgłaszanych do CBOP, oferty dostępne w Internecie stanowią jedynie 13,37% wszystkich ofert pracy. Zaistniała sytuacja może być podyktowana m.in rodzajem stanowiska pracy i charakterem prac, szybką potrzebą uzupełnienia braków kadrowych oraz typem prowadzonych działalności gospodarczych przez pracodawców.

5 CBOP (Centralna Baza Ofert Pracy) – jest to baza ofert pracy prowadzona i udostępniania przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, która zawiera informacje o aktualnych ofertach pracy zarówno subsydiowanych jak i niesubsydiowanych, miejscach aktywizacji zawodowej m.in. stażach, pracach społecznie użytecznych. Ponadto baza zawiera również oferty pracy krajowych pracodawców, którzy poszukują pracowników z obszaru Polski i tzw. rynku unijnego. Dodatkowo CBOP zawiera oferty pracy przyjmowane do realizacji przez Ochotnicze Hufce Pracy.

6 Zgodnie z raportem przekazanym przez MRPiPS na potrzeby Monitoringu Zawodów Deficytowych i Nadwyżkowych, tj. wszystkie oferty występujące na terenie badanego powiatu z wyłączeniem miejsc aktywizacji zawodowej.

7 Zgodnie z załącznikiem nr 3 do Sprawozdania MRPiPS-01 „Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności” za I i II półrocze 2019r.

str. 12

(14)

str. 13

W Internecie dominowały oferty dla następujących wielkich grup zawodów:

• specjaliści – 83 oferty pracy, 23,78% ogółu ofert internetowych;

• technicy i inny średni personel – 72 oferty pracy, 20,63% ogółu ofert internetowych;

• operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń – 57 ofert prcy, 16,33% ogółu ofert internetowych;

• pracownicy usług i sprzedawcy - 43 oferty pracy, 12,32% ogółu ofert internetowych;

Szczegółowe dane dotyczące ofert pracy zgłaszanych do CBOP oraz dostępnych w Internecie w 2019 r. zostały zamieszczone w Tabeli 4.

Tabela 4. Oferty pracy zgłaszane do CBOP i dostępne w Internecie w 2019 r. według wielkich grup zawodów

Kod grupy

zawodów Nazwa wielkiej grupy zawodów CBOP (PUP+OHP+EURES) Internet Razem

Ogółem 2610 349 2959

1

PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY

10 34 44

2 SPECJALIŚCI 102 83 185

3 TECHNICY I INNY ŚREDNI

PERSONEL 159 72 231

4 PRACOWNICY BIUROWI 283 22 305

5 PRACOWNICY USŁUG I

SPRZEDAWCY

393 43 436

6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY

38 1 39

7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY

486 19 505

8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ

427 57 484

9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE

712 18 730

0 SIŁY ZBROJNE 0 0 0

Źródło: raporty przekazane przez MRPiPS na potrzeby Monitoringu Zawodów Deficytowych i Nadwyżkowych

2.3. Analiza bezrobotnych oraz ofert pracy według elementarnych grup zawodów.

Analizując bezrobotnych z terenu powiatu brodnickiego według elementarnych grup zawodów (o 4-cyfrowym kodzie zawodu) najliczniejsze grupy, przyjmując stan na koniec 2019 r., stanowią:

• sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) (5223) – 351 bezrobotnych;

• robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani (9329) – 134 bezrobotnych;

• kucharze (5120) – 64 bezrobotnych;

• fryzjerzy (5141) – 63 bezrobotnych.

W pozostałych elementarnych grupach zawodów odnotowano poniżej 50 bezrobotnych.

Tabela 5 zawiera zestawienie elementarnych grup zawodów, które są znaczące dla lokalnego rynku pracy.

(15)

str. 14

Tabela 5. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) jest największa w 2019 roku

Kod Elementarne grupy zawodów Liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu)

5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 351

9329 Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 134

5120 Kucharze 64

5141 Fryzjerzy 63

5153 Gospodarze budynków 49

9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 45

7222 Ślusarze i pokrewni 44

9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 43

7522 Stolarze meblowi i pokrewni 39

9321 Ręczni pakowacze i znakowacze 36

7112 Murarze i pokrewni 33

7512 Piekarze, cukiernicy i pokrewni 30

3314 Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 28

4321 Magazynierzy i pokrewni 28

7534 Tapicerzy i pokrewni 27

4110 Pracownicy obsługi biurowej 25

7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 25

7531 Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni 22

6130 Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej 19

8142 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 19

Dla elementarnych grup zawodów również wyliczono wskaźnik długotrwałego bezrobocia. Poniżej wymieniono grupy zawodów o najwyższym wskaźniku, które są szczególnie narażone na długotrwałe bezrobocie na lokalnym rynku pracy. Najwyższy wskaźnik osiągnęły następujące grupy zawodów:

• fryzjerzy (5141) – 63,49;

• kucharze (5120) – 62,50;

• sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) (5223) - 49,00;

• robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani (9329) – 40,30.

Wysoki poziom wskaźnika dostępności ofert pracy charakteryzuje elementarne grupy zawodów o najtrudniejszej sytuacji na lokalnym rynku pracy (niska szansa na uzyskanie oferty pracy w zawodzie), są to:

• rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej (6130) – 267,00:

• tapicerzy i pokrewni (7534) – 122,33;

• recepcjoniści hotelowi (4224) – 87,00;

• specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i pokrewni (2132) – 82,00;

• operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśniczych (8341) – 82,00;

• fryzjerzy (5141) – 81,44.

Grupy o najtrudniejszej sytuacji na lokalnym rynku pracy zostały zestawione w Tabeli 6.

(16)

str. 15

Tabela 6. Elementarne grupy zawodów o najtrudniejszej sytuacji na lokalnym rynku pracy według wskaźnika dostępności ofert pracy

Kod grupy

zawodów Elementarne grupy zawodów Najwyższy wskaźnik

dostępności ofert pracy

6130 Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej 267,00

7534 Tapicerzy i pokrewni 122,33

4224 Recepcjoniści hotelowi 87,00

2132 Specjaliści w zakresie rolnictwa, leśnictwa i pokrewni 82,00

8341 Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych 82,00

5141 Fryzjerzy 81,44

7129 Robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 77,00

7511 Masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni 72,00

3512 Technicy wsparcia informatycznego i technicznego 67,00

6210 Robotnicy leśni i pokrewni 67,00

7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 63,00

3144 Technicy technologii żywności 61,00

2422 Specjaliści do spraw administracji i rozwoju 59,00

2421 Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 53,50

Niski wskaźnik dostępności ofert pracy wyróżnia te elementarne grupy zawodów, w których bezrobotni mają dużą szansę na uzyskanie oferty pracy (zgłoszona największa liczba ofert pracy) , zatem największe szanse na podjęcie pracy w 2019 roku mieli:

• robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe (7214) – 0,26;

• operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych (8142) – 0,36;

• operatory maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni (8160) – 0,58;

• robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani (9329) – 0,93;

• magazynierzy i pokrewni (4321) - 1,64.

Grupy mające największą szansę na uzyskanie zatrudnienia zawiera Tabela 7.

Tabela 7. Elementarne grupy zawodów o największej szansie na uzyskanie oferty pracy na lokalnym rynku pracy według wskaźnika dostępności ofert pracy

Kod grupy zawodów

Elementarne grupy zawodów Najniższy wskaźnik dostępności ofert pracy

7211 Formierze odlewniczy i pokrewni 0,05

1346 Kierownicy w instytucjach finansowych i ubezpieczeniowych 0,17

4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 0,21

4322 Planiści produkcyjni 0,22

2352 Nauczyciele szkół specjalnych 0,23

5243 Agenci sprzedaży bezpośredniej 0,24

9510 Pracownicy świadczący usługi na ulicach 0,24

5222 Kierownicy sprzedaży w marketach 0,25

7214 Robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe 0,26

3139 Kontrolerzy (sterowniczy) procesów przemysłowych gdzie indziej niesklasyfikowani 0,28

2643 Filolodzy i tłumacze 0,35

2622 Bibliotekoznawcy i specjaliści zarządzania informacją 0,36

8142 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 0,36

6340 Rybacy i zbieracze pracujący na własne potrzeby 0,38

9411 Pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food 0,42

3333 Pośrednicy pracy i zatrudnienia 0,43

(17)

str. 16

Liczba osób bezrobotnych bez zawodu w 2019 roku wynosiła 315 osób, co stanowiło 14,28% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Najliczniejszą grupę bezrobotnych bez zawodu stanowiły osoby posiadające wykształcenie gimnazjalne i poniżej – 210 osób (66,67% ogółu zarejestrowanych bez zawodu).

Przeprowadzając analizę bezrobotnych bez zawodu według typu ukończonej szkoły ponadgimnazjalnej największy odsetek bezrobotnych bez zawodu (16,19%) stanowią osoby, które ukończyły liceum ogólnokształcące.

Szczegółowe dane o bezrobotnych bez zawodu zawiera Tabela 8.

Tabela 8. Bezrobotni bez zawodu w 2019 roku

Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem w tym bezrobotni bez zawodu

Odsetek bezrobotnych bez zawodu (%)*

Ogółem 2 206 315 14,28%

wg poziomu wykształcenia:

gimnazjalne i poniżej 721 210 29,13%

zasadnicze zawodowe 630 20 3,17%

średnie ogólnokształcące 240 57 23,75%

policealne i średnie zawodowe 412 25 6,07%

wyższe 203 3 1,48%

wg typu ukończonej szkoły:

zasadnicza szkoła zawodowa

szkoła przysposabiająca do pracy

technikum 152 18 11,84%

liceum ogólnokształcące 157 51 32,48%

liceum profilowane 7 0 0,00%

technikum uzupełniające 17 0 0,00%

liceum uzupełniające 5 0 0,00%

szkoła policealna 62 3 4,84%

wyższa 156 3 1,92%

brak danych źródłowych 1 228 221 18,00%

zasadnicza szkoła zawodowa 422 19 4,50%

(18)

str. 17

3. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych

Konstrukcja rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych opiera się na zestawieniu popytowej i podażowej strony rynku pracy. Jako podażową stronę rynku pracy przyjęto liczbę bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy. Natomiast popyt na rynku pracy określono jako liczbę wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłaszanych do CBOP.

Założono, że dane gromadzone przez PUP stanowią wyczerpujące źródło informacji o liczbie bezrobotnych i strukturze zawodowej bezrobotnych.

W niniejszej metodologii zakłada się, że:

− zawody deficytowe charakteryzują się większą liczbą dostępnych ofert pracy niż wynosi średni stan bezrobotnych w danym okresie sprawozdawczym,

− zawody maksymalnie deficytowe wyróżniają się brakiem bezrobotnych tj. wskaźnik dostępności oferty pracy wynosi zero,

− zawody zrównoważone odznaczają się zbliżoną liczbą bezrobotnych i dostępnych ofert pracy w danym okresie sprawozdawczym,

− zawody nadwyżkowe odznaczają się przewagą liczebną bezrobotnych nad dostępnymi ofertami pracy,

− zawody maksymalnie nadwyżkowe to takie, dla których nie ma żadnych ofert pracy tj. wskaźnik dostępności oferty pracy nie przyjmuje żadnych wartości (dzielenie przez zero).

Jak już wspomniano we wstępie niniejszego opracowania, identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych odbywa się poprzez łączne zastosowanie trzech wskaźników:

dostępności ofert pracy, długotrwałego bezrobocia i płynności bezrobotnych. Określona konfiguracja tych trzech wskaźników pozwala na zakwalifikowanie grup zawodów do deficytowych, nadwyżkowych czy zrównoważonych. Zdarza się jednak, że uzyskane wyniki nie do końca oddają rzeczywistą sytuację na lokalnym rynku pracy.

W związku z powyższym dodatkowo dokonano analizy tych grup zawodów, które generują największą liczbę osób bezrobotnych lub ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej by pokazać pełniejszy obraz sytuacji na obszarze działania PUP Brodnica.

3.1. Zawody maksymalnie deficytowe i deficytowe

Grupę zawodów deficytowych (według wskaźników nowej metodologii) zamieszczono w Tabeli 9.

Niektóre grupy zawodów zamieszone w tabeli nie miały znaczącego wpływu na sytuację na lokalnym rynku pracy, do grup tych należą:

• pracownicy świadczący usługi na ulicach (9510);

• kierownicy sprzedaży w marketach (5222);

• kontrolerzy (sterowniczy) procesów przemysłowych gdzie indziej niesklasyfikowani (3139);

• pracownicy przygotowujący posiłki typu fast food (9411);

• gońcy, bagażowi i pokrewni (9621);

• kierownicy do spraw produkcji przemysłowej (1321).

(19)

str. 18

Tabela 9. Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2019 r.⁸ DEFICYT

Kod Elementarna grupa zawodów

Średniomiesięczna liczba bezrobotnych

Średniomiesięczna liczba dostępnych

ofert pracy

Wskaźnik dostępności

ofert pracy

Wskaźnik długotrwałego

bezrobocia

Wskaźnik płynności bezrobotnych 1346 Kierownicy w instytucjach

finansowych i ubezpieczeniowych

0,08 0,50 0,17

4322 Planiści produkcyjni 0,33 1,50 0,22

9510 Pracownicy świadczący

usługi na ulicach 0,33 1,42 0,24 ^1,00

5222 Kierownicy sprzedaży w

marketach 0,08 0,33 0,25 ^1,00

3139 Kontrolerzy (sterowniczy) procesów przemysłowych gdzie indziej

niesklasyfikowani

1,08 3,83 0,28 0,00 1,00

2643 Filolodzy i tłumacze 0,50 1,42 0,35

2622 Bibliotekoznawcy i specjaliści zarządzania informacją

0,42 1,17 0,36 1,50

9411 Pracownicy przygotowujący

posiłki typu fast food 1,17 2,75 0,42 0,00 1,00

7119 Robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani

2,67 4,83 0,55 0,00 1,11

9621 Gońcy, bagażowi i pokrewni 0,83 1,17 0,71 0,00 1,00

1321 Kierownicy do spraw

produkcji przemysłowej 2,75 3,08 0,89 0,00 1,00

Na lokalnym rynku pracy istnieją elementarne grupy zawodów, które mają istotny wpływ na tworzenie grupy zawodów deficytowych, a które nie zostały wykazane w Tabeli 9.

Do grup mających największe znaczenie na lokalnym rynku pracy biorąc pod uwagę wysoką liczbę ofert pracy w stosunku do stanu zarejestrowanych bezrobotnych, należą:

• robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani (9329) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 134, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 378;

• magazynierzy i pokrewni (4321) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 28, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 181;

• operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych (8142) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 19, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 122;

• operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni (8160) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 13, a liczba ofert pracy

zgłoszona do CBOP to 99;

• robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe (7214) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 5, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 85;

• robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani (7119) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 3, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 42;

• operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych (8143) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 5, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 45;

8 Według wskaźników nowej metodologii

(20)

str. 19

• monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani (8219) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 7, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 33;

• elektrycy budowlani i pokrewni (7411) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 2, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 32;

• operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna (8172) - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu roku 3, a liczba ofert pracy zgłoszona do CBOP to 22.

Grupy maksymalnie deficytowe to takie, w których dostępne były miejsca pracy, a nie było zarejestrowanych osób bezrobotnych. Wymienione w Tabeli 10 zawody nie mają wielkiego wpływu na sytuację lokalnego rynku pracy, gdyż liczba zgłoszonych ofert pracy nie wpływa znacząco na zmiany na lokalnym rynku pracy.

Tabela 10. Ranking elementarnych grup zawodów maksymalnie deficytowych w 2019r.⁹ MAKSYMALNY DEFICYT*

Kod Elementarna grupa zawodów Liczba

dostępnych ofert pracy

Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP

(PUP+OHP+EURES) (%)

Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%)

9334 Układacze towarów na półkach 2 0,00 0,00

7549 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej niesklasyfikowani

1 0,00 0,00

1219 Kierownicy do spraw obsługi biznesu i zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani

1 100,00 100,00

2295 Optometryści 1 0,00 0,00

7311 Mechanicy precyzyjni 1 ^0,00

4414 Technicy archiwiści i pokrewni 0 100,00 100,00

7127 Monterzy i konserwatorzy instalacji klimatyzacyjnych i

chłodniczych 0 25,00 25,00

2151 Inżynierowie elektrycy 0 0,00 0,00

* W przypadku maksymalnego deficytu liczba bezrobotnych równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności ofert pracy równa się zero, a pozostałe mierniki nie osiągają wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej liczby dostępnych ofert pracy.

3.2. Zawody zrównoważone

W Tabeli 11 zestawiono grupy zawodów zrównoważonych (określono zawody zrównoważone zgodnie ze wskaźnikami nowej metodologii). W 2019r. wytypowano jedną grupę zawodów mającą niewielki wpływ na sytuację lokalnego rynku pracy.

Tabela 11. Grupy zawodów zrównoważonych w 2019r.¹⁰ RÓWNOWAGA

Kod Elementarna grupa zawodów

Średniomiesięczna liczba bezrobotnych

Średniomiesięczna liczba dostępnych

ofert pracy

Wskaźnik dostępności

ofert pracy

Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP

(PUP+OHP+EURES) (%)

Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 2342 Specjaliści do spraw

wychowania małego dziecka

2,75 2,75 1,00 0,00 0,00

Biorąc po uwagę również inne czynniki, do grupy zawodów zrównoważonych poniżej wyodrębniono również zawody o większym znaczeniu dla lokalnego rynku pracy, a spełniające warunek zbliżonej liczby ofert pracy do stanu zarejestrowanych bezrobotnych.

Do tej grupy zakwalifikowano następujące zawody:

• mechanicy pojazdów samochodowych (7231);

• pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu (3343);

• malarze budowlani i pokrewni (7131);

• księgowi (3313).