Urlopy pracownicze

(1)

Urlopy pracownicze

(2)

Urlop wypoczynkowy jest urlopem:

 corocznym;

 nieprzerwanym;

 płatnym.

Pojęcie urlopu wypoczynkowego

(3)

Pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego zasadniczo w każdym roku kalendarzowym (art. 153 k. p.)

Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo (art.161 k.p.).

Z zastrzeżeniem art. 168 k.p.

(4)

Zasadą jest, że urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w pełnym wymiarze w jednym odcinku czasu.

Na wniosek pracownika urlop może być

podzielony na części. W takim jednak

przypadku co najmniej jedna część

wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14

kolejnych dni kalendarzowych.

(5)

Za czas urlopu wypoczynkowego

pracownikowi przysługuje wynagrodzenie

takie jakie otrzymałby gdyby w tym czasie

pracował.

(6)

 prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego;

 prawo do kolejnych urlopów wypoczynkowych.

Nabycie prawa do urlopu

wypoczynkowego

(7)

Prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego pracownik nabywa z dołu – z upływem każdego miesiąca pracy w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu, który będzie przysługiwał hipotetycznie po roku pracy.

Nabycie prawa do urlopu

wypoczynkowego

(8)

Prawo do kolejnych urlopów wypoczynkowych pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.

Nabycie prawa do urlopu

wypoczynkowego

(9)

Wymiar urlopy wypoczynkowego wynosi:

1) 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;

2) 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Wymiar urlopu

wypoczynkowego

(10)

Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:

1) zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,

2) średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,

3) średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,

4) średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata, 5) szkoły policealnej - 6 lat,

6) szkoły wyższej - 8 lat.

Okresy te nie podlegają sumowaniu.

Wymiar urlopu

wypoczynkowego

(11)

Jeżeli pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się bądź okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, bądź okres nauki, zależnie od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika.

Wymiar urlopu

wypoczynkowego

(12)

Pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.

Urlop uzupełniający

(13)

Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Proporcjonalne ustalenie

wymiaru urlopu wypoczynkowego

(14)

W roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop:

1) u dotychczasowego pracodawcy - w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze;

2) u kolejnego pracodawcy - w wymiarze:

a) proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego - w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,

b) proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym - w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego.

Proporcjonalne ustalenie

wymiaru urlopu wypoczynkowego

(15)

Pracownikowi, który przed ustaniem stosunku pracy w ciągu roku kalendarzowego wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż wynikający z art. 155 (1) § 1 pkt 1, przysługuje u kolejnego pracodawcy urlop w odpowiednio niższym wymiarze

Proporcjonalne ustalenie

wymiaru urlopu wypoczynkowego

(16)

Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów.

Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.

Planem urlopów nie obejmuje się części urlopu na żądanie.

Udzielanie urlopu

wypoczynkowego

(17)

Pracodawca nie ustala planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę;

dotyczy to także pracodawcy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa.

W takich przypadkach pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem.

Udzielanie urlopu

wypoczynkowego

(18)

Plan urlopów podaje się do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy.

Udzielanie urlopu

wypoczynkowego

(19)

Przesunięcie terminu urlopu może nastąpić:

 na wniosek pracownika;

 umotywowany ważnymi przyczynami.

Przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.

Przesunięcie terminu urlopu

wypoczynkowego

(20)

Jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu:

1)



czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, 2)



odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, 3)



powołania na ćwiczenia wojskowe lub na przeszkolenie wojskowe albo stawienia się do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie, na czas do 3 miesięcy,

4)



urlopu macierzyńskiego,

pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy.

Przesunięcie terminu urlopu

wypoczynkowego

(21)

Część urlopu niewykorzystaną z powodu:

 1)

 czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, 2)

 odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, 3)

 odbywania ćwiczeń wojskowych lub przeszkolenia wojskowego albo pełnienia terytorialnej służby

wojskowej rotacyjnie, przez czas do 3 miesięcy, 4)

 urlopu macierzyńskiego

pracodawca jest obowiązany udzielić w terminie

późniejszym.

(22)

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu.

Pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.

Odwołanie z urlopu

wypoczynkowego

(23)

W okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu. W takim przypadku wymiar udzielonego urlopu, z wyłączeniem urlopu zaległego, nie może przekraczać wymiaru wynikającego z przepisów art. 155 (1) k.p.

Udzielenie pracownikowi urlopu w okresie

wypowiedzenia umowy o pracę

(24)

Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym.

Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.

Urlop na żądanie

(25)

Urlop na żądanie stanowi część urlopu wypoczynkowego.

Urlop na żądanie

(26)

Łączny wymiar urlopu wykorzystanego przez pracownika zgodnie z art. 167 (2) k.p. nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 4 dni, niezależenie od liczby pracodawców, z którymi pracownik pozostaje w danym roku w kolejnych stosunkach pracy.

Urlop na żądanie

(27)

Urlop niewykorzystany przez pracownika na żądanie w danym roku przechodzi na rok kolejny, jednak staje się on urlopem wypoczynkowym udzielanym w zwykłym trybie.

Urlop na żądanie

(28)

Urlop na żądanie jest niezależny od godzinowego wymiaru czasu pracy.

Urlop na żądanie

(29)

Wniosek o udzielenie urlopu ,,na żądanie" (art. 167 (2) k.p.) powinien być zgłoszony najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu, jednak do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy przez pracownika według obowiązującego go rozkładu czasu pracy.

Regulamin pracy albo przyjęta u pracodawcy praktyka zakładowa (zwyczaj) mogą przewidywać późniejsze zgłoszenie wniosku o udzielenie

urlopu ,,na żądanie".

Wyrok Sądu Najwyższego 15

listopada 2006 r., I PK 128/06

(30)

Obowiązek udzielenia urlopu „na żądanie” nie jest bezwzględny, a pracodawca może odmówić żądaniu pracownika ze względu na szczególne okoliczności, które powodują, że jego zasługujący na ochronę wyjątkowy interes wymaga obecności pracownika w pracy.

Wyrok Sądu Najważniejszego z dnia

28 października 2009 r., II PK 123/09

(31)

Ekwiwalent pieniężny jest świadczeniem pieniężnym przysługującym pracownikowi w przypadku niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w naturze.

Ekwiwalent pieniężny za urlop

wypoczynkowy

(32)

W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu wypoczynkowego w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Z zastrzeżeniem art. 171 § 3 k.p.

Ekwiwalent pieniężny za urlop

wypoczynkowy

(33)

Rodzaje urlopu bezpłatnego:

1) urlop bezpłatny udzielony na wniosek pracownika ( art. 174 § 1 – 3 k. p.);

2) urlop bezpłatny udzielany w celu świadczenia pracy na rzecz innego pracodawcy ( art. 174 (1) k. p. );

3) Inne urlopy bezpłatne.

Urlop bezpłatny

(34)

Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może mu udzielić urlopu bezpłatnego.

Nie jest dopuszczalne udzielenie urlopu bezpłatnego pracownikowi bez jego wniosku, z przyczyn związanych z trudnościami ekonomicznymi pracodawcy.

Urlop bezpłatny (art. 174 § 1-3

k.p)

(35)

Przy udzielaniu urlopu bezpłatnego dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn.

Urlop bezpłatny (art. 174 § 1-3

k.p)

(36)

Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Urlop bezpłatny (art. 174 § 1-3

k.p)

(37)

Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami.

Urlop bezpłatny (art. 174 (1)

k.p.)

(38)

Okres tego urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

Urlop bezpłatny (art. 174 (1)

k.p.)

(39)

Nie dochodzi do zawarcia umowy o urlop bezpłatny, jeżeli zgodnym zamiarem stron jest dalsze wykonywanie przez pracownika na rzecz pracodawcy tej samej pracy, lecz w ograniczonym zakresie.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia

12 sierpnia 2004 r., III PK 42/04

(40)

Udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego - niezgodnie z przepisem art. 174 § 1 Kodeksu pracy - z inicjatywy zakładu pracy i bez pisemnego wniosku o udzielenie mu takiego urlopu - jest w świetle prawa bezskuteczne.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z

15 października 1996 r., III AUa 34/96

(41)

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

Zwolnienie od obowiązku

wykonywania pracy

(42)

Rozporządzenie to określa tzw. zwolnienia okolicznościowe, przewidywane w celu załatwiania spraw osobistych i rodzinnych pracownika lub w celu wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich.