Materiały z cmentarzyska w Leśniewie, pow. kętrzyński (dawne Fürstenau, Kr. Rastenburg )

(1)

BULLETIN ARCHéOLOGIQUE POLONAIS

WIAdOmOśCI

AR CHE OLO GICz NE

Państwowe MuzeuM archeologiczne

w

warszawie

WARSzAWA 2011 vARSOvIE

TOm (vOL.) LXII

2011

W

IA

d

O

m

O

śCI

A

RCHEOLOGIC

z

NE

LXII

Indeks 38205/38108

PL ISSN 0043-5082

okladka glowna.indd 1 2011-12-18 13:21:30

(2)

WIADOMO?CI

ARCHEOLOGICZNE

(3)

Redaguje zespó? / Editorial staff:

dr _Jacek _Andrzejowski _(sekretarz _redakcji / _managing editor), dr _Wojciech Brzezi?ski _(redaktor _naczelny / editor in _chief),

prof. dr hab. Teresa _D?browska _(zast?pczyni redaktora _naczelnego / subeditor), mgr Gra?yna Orli?ska,

mgr Rados?aw Prochowicz, mgr Barbara Sa?aci?ska, mgr Andrzej Jacek Tomaszewski, mgr Katarzyna Watemborska

Recenzenci tomu / Peer-reviewed _by:

dr Adam Cie?li?ski, _prof. dr hab. _Andrzej Kokowski, _prof. dr hab. _Magdalena _M?czy?ska,

prof. dr hab. _Wojciech Nowakowski, dr _Judyta Rodzi?ska-Nowak, dr _Wojciech Wróblewski

T?umaczenia / Translations:

Anna Kinecka Jacek Andrzej owski

Jan Schuster

Sk?ad i ?amanie / Layout:

JRJ

Rycina na ok?adce: _zapinka _typu Zachow z _Pr?gowa _Dolnego. _Rys. L. _Kobyli?ska

Cover _picture: brooch _type Zachow from _Pr?gowo Dolne. Drawn _by L. _Kobyli?ska

©_Autorzy, 2011

Pa?stwowe Muzeum _{Archeologiczne} _jest _instytucj?

finansowan? ze ?rodków

Samorz?du Woiewództwa _{Mazowieckiego}

?t.tz.ow?z.e.

serce Polski

Sprzeda? detaliczna _publikacji _Pa?stwowego Muzeum _{Archeologicznego,} w _tym _egzemplarzy _{archiwalnych,} _prowadzona _jest

w salach _wystawowych muzeum, ul. _D?uga 52 _(Arsena?), 00-241 Warszawa. P?atno?? _gotówk?; _wystawiamy rachunki i _faktury.

Ponadto nasze _ksi??ki i_czasopisma mo?na zamawia? w _PMA, tel. +48 (22) 5044872 i 5044 873 lub _pod adresem _internetowym

wydawnictwapma@pma.pl

Cennik _wydawnictw, _wykaz _publikacji i_pe?en _spis zawarto?ci _czasopism PMA: _{http://www.pma.pl/wydawnictwa}

Price list, list ofPMA _publications and contens ofPMA _periodicals: _{http://www.pma.pl/wydawnictwa}

Adres _redakcji / Editorial office:

Pa?stwowe Muzeum _{Archeologiczne}

ul. _D?uga 52 _(Arsena?), 00-241 Warszawa

(4)

WIADOMO?CI

ARCHEOLOGICZNE

Tom _(VoL) LXII

SPIS TRE?CI Contents ROZPRAWY Renata Ma d_yd a - L e_gu _tko, _Judyta Ro d zi ? ska - N

o _wak, _Joanna Z _agó r ska -Te l

e _ga, _Uwagi o _chronologii

i _rozwoju _{przestrzennym} _cmentarzyska _kultury _przeworskiej w _Opatowie, stan. 1, _woj. ?l?skie 3

On the _Chronology and _Spatial _Development of the Przeworsk Culture _Cemetery at _Opatów, site 1, Silesian Voiv.

MISCELLANEA

Jacek A n d r z_ej ow s_ki, Tomasz Rako w_ski, _Katarzyna Wa te mb o r s_ka, Grób z _ostrogami z _nekropoli

kultury wielbarskiej w _Jartyporach nad Liwcem 49

An _Exceptional Grave with _Spurs in the _Cemetery ofWielbark Culture at _Jartypory on the Liwiec River

Jan S chu st er, Przek?uwacze _typu Dresden -Dobritz / ?erniki Wielkie.

Uwagi na temat _narz?dzi

z _pó?nego okresu _rzymskiego i _wczesnej _fazy okresu _w?drówek ludów 65

Ahlen vom _Typ Dresden-Dobritz / ?erniki Wielkie.

Zu Ceraten der _spaten romisohen Kaiserzeit und der fruhen _{Volkerwanderungszcit} Awls _Type Dresden-Dobritz / ?erniki Wielkie.

Some Remarks on _Implements from the Late Roman and _Early _Migration Period

MATERIA?Y

Piotr Iw a n ic_{k i,} _Cmentarzysko _kultury _przeworskiej w _miej scowo?ci Ca?owanie, gm. Karczew,

woj. mazowieckie, st. XXVI 83

A _Cemetery of Przeworsk Culture at Ca?owanie, comm. Karczew, Mazowieckie Voiv., Site XXVI

Agata W i? n ie w s k a, _Materia?y z _cmentarzyska w Le?niewie, pow. k?trzy?ski (dawne Furstenau, Kr. _Rastenburg)

The _{Archaeological} Record from the _Cemetery at _Le?niewo, Distr. _K?trzyn (Former Furstenau, Kr. _Rastenburg)

119

Marcin Wo? n iak, _Cmentarzysko _kultury _wielbarskiej w Koz?ówku, _pow. nidzicki (d. Klein Koslau, Kreis _Neidenburg)

w ?wietle _publikacji i materia?ów _archiwalnych 169

The Wielbark Culture _Cemetery at Koz?ówko, Distr. Nidzica _(Former Klein Koslau, Kreis _Neidenburg)

Reconstructed from Publication and Archival Records

Rozalia _Ty b u l e w ic z, A Hoard from the _Migration Period from Karlino _(North- Western _Poland)

Skarb z okresu _w?drówek ludów z Karlina, pow. bia?ogardzki

209

ODKRYCIA

?ukasz Kar c z m a _rek, _Sztylet _br?zowy z _po?udniowego Mazowsza

A Bronze _Dagger from Southern Mazowsze

227

Gra?yna O r li ?

sk a, _Br?zowa bransoleta z _Jadwisina, _pow. _legionowski

A Bronze Bracelet from Jadwisin, Distr. _Legionowo

(5)

Anna Dr ze w i cz, Grób kloszowy z _Sino??ki, _pow. mi?ski

A Cloche Grave from _Sino??ka, Distr. Mi?sk Mazowiecki

232

Rados?aw Pr o ch o w icz, Zapinka _typu Zachow z _Pr?gowa _Dolnego w _powiecie _gda?skim

Fibula _Type Zachow from _Pr?gowo Dolne, Distr. Gda?sk

237

Wawrzyniec O r li? sk i, Okucie _rogu do _picia zako?czone _g?ow? _byka z _cmentarzyska _kultury _przeworskiej

w _Legionowie, _pow. loco 241

Drinking Horn Terminal with Bull's Head from the _Cemetery of Przeworsk Culture at _Legionowo, Distr. loco

Katarzyna Wat e mb o r sk a, _Zabytki z _cmentarzyska _kultury _przeworskiej z _miej scowo?ci Mieczki -Poziemaki,

pow. ostro??cki 243

A _Cemetery of Przeworsk Culture at Mieczki -Poziemaki in Northern Mazowsze

Agnieszka Ur b a n i ak, Ireneusz _Jak u b c z_y k, _Cia?opalny _grób ze stanowiska 9

w Tomaszowie Mazowieckim-Brzustówce 246

A Cremation Grave from Tomaszów Mazowiecki -Brzustówka, Site 9

Ewa i _Andrzej Kok o w s c _y, Ko?ciana _r?koje?? _nahajki z okolic _Grabowca, w _pow. hrubieszowskim

Bone Handle of aKnout from the Area near Grabowiec, Distr. Hrubieszów

252

(6)

Wiadomo?ci _{Archeologiczne,} t. LXII, 2011

AGATA WI?NIEWSKA

MATERIA?Y Z CMENTARZYSKA W

_LE?NIEWIE,

POw.

_K?TRZY?SKI

(dawne

Furstenau, Kr.

_Rastenburg)

THE ARCHAEOLOGICAL RECORD FROM THE CEMETERY AT _LE?NIEWO, DISTR. _K?TRZYN

(FORMER PORSTENAU, KR. RASTENBURG)

Pierwsze _informacje na temat _cmentarzyska w

Le?nie-wie' _pojawi?y _si? w literaturze w 1884 i 1885 roku, przy

okazji publikacji nowych nabytków Prussia-Museum

w Królewcu _(G. _Bujack _1884; _1886). _By?a to _grupa

za-bytków znalezionych przez H. Nebelunga, w?a?ciciela

terenu, na _którym le?a?o _{cmentarzysko.} _Odkrycia te _by?y

przyczyn? podj?cia w 1885 roku bada? _sonda?owych na

tym terenie _przez dr. _Georga _Bujacka, w _owym czasie

przewodnicz?cego Altertums-Gesellschajt Prussia w

Kró-lewcu, oraz _miejscowego _nauczyciela Mathiasa.

Znale-ziono _wtedy dwa _obiekty z okresu _wp?ywów _rzymskich

(G. Bujack 1886). Systematyczne, sze?ciodniowe

bada-nia _{wykopaliskowe} _{przeprowadzono} w czerwcu

nast?p-nego roku. Odkryto wówczas 120 obiektów, z _czego

je-dynie 66 zosta?o _opisanych w krótkim _sprawozdaniu

z bada? _(G. _Bujack _1887b); _wszystkie _zabytki z

cmenta-rzyska trafi?y do Prussia-Museum w Królewcu. Brak

in-formacji o _innych, _poza _wspomnianymi _wy?ej,

systema-tycznych pracach wykopaliskowych prowadzonych na

tym stanowisku.

Z _{korespondencji} _dawnego Prussia- Museum, obecnie

przechowywanej w _{Prussia-Sammlung} w Museum fur

Vor- und _{Fruhgeschichte} w Berlinie, wiadomo, ?e w 1934

roku _odkryto _jeszcze kilka _bli?ej _{nieokre?lonych}

popiel-nic, _maj?cych _pochodzi? z _cmentarzyska w Le?niewie".

Niestety, nie _jest _znany charakter _tych znalezisk - nie

wiadomo, czy by?y to odkrycia przypadkowe, czy mo?e

efekt _kolejnego _{przekopywania} stanowiska _przez

wspo-mnianego w _jednym z listów _nauczyciela Metta z

Le?-niewa.

Lokalizacja cmentarzyska

Z _{dotychczasowej} _literatury niewiele _mo?emy _si?

dowie-dzie? o _lokalizacji _cmentarzyska w Le?niewie

-

podob-nie _jak w _wypadku wielu _innych stanowisk z _dawnych

Prus Wschodnich _badanych _przed II _wojn? _informacje

ograniczaj? si? do _nazwy _{miejscowo?ci,} do _której

nale-?a?o _{administracyjnie.} Z krótkich wzmianek o

pojedyn-czych znaleziskach, atak?e ze _sprawozdania z bada?

Geo-rga Bujacka (1884; 1886; 1887a) wiadomo jedynie, ?e

cmentarzysko znajdowa?o si? na _gruntach _nale??cych do

H. _Nebelunga, a _pierwsze dwie _popielnice (A i B)

znale-ziono w _pobli?u zabudowa?. _Niestety, nie uda?o mi _si?

zidentyfikowa? gruntów, nale??cych do _niego _pod

ko-niec XIX wieku.

l

Artyku? ten _jest _skrócon? i _poprawion? _wersj? _pracy _{magisterskiej,}

przygotowanej pod kierunkiem prof. Wojciecha Nowakowskiego,

obronionej w2008 roku w_Instytucie _Archeologii _Uniwersytetu

Warsza-wskiego. Chcia?abym serdecznie podzi?kowa? promotorowi pracy za

pomoc i _{udost?pnienie} _kopii kartoteki Herberta J ankuhna, kartoteki

Martina [ahna, oraz skanów _zdj?? ze zbiorów Rudolfa Grenza. Dr. Hor-stowi _Jukerowi i dr. Heino _Neumayerowi z Museum fur Vor- und

Frtihgeschichte w Berlinie oraz _mgr Izabeli _Mirkowskiej z Muzeum

Warmii i Mazur w _Olsztynie za _{udost?pnienie} _{przechowywanych} tam

materia?ów z _cmentarzyska w _Le?niewie, dr Annie _{Juga-Szyma?skiej}

za _{udost?pnienie} _kopii kartoteki _Marty _{Schmiedehelm,} oraz

recenzen-towi _pracy _prof. _Jerzemu _{Okuliczowi-Kozarynowi} za cenne _uwagi.

Fundacji Monumenta _{Archaeologica} Barbarica _zawdzi?czam mo?liwo??

wykonania fotograficznej dokumentacji zabytków ze zbiorów Museum

fur Vor- und _{Frtihgeschichte} w Berlinie.

2

(7)

? " 83,2 _? () (J..J W-a Ostrów Wlk .(Owocowa) '? 000 t-.i CJ

G:

W-a Trzonkowy Ostrów

? ?

Ryc. 1. Domniemana _lokalizacja _cmentarzyska w Le?nie wie, pow. K?trzyn Fig. 1. Possible location of the _cemetery at L e?n ie wo, distr. K?trzyn

Kolejnych danych dotycz?cych po?o?enia nekropoli,

dostarcza _{korespondencja} _dawnego Prussia-Museum

w Królewcu _(PM -A 334/

l, 022)3, przechowywana obecnie

w Prussia-Sammlung w Museum fur Vor- und

Fruhge-schichte w Berlinie. _Znajduj? _si? tam _informacje o kilku

popielnicach z _Le?niewa, _pochodz?cych _{prawdopodobnie}

z _cmentarzyska _badanego _przez _Bujacka, _przekazanych

do Prussia- Museum w 1934 roku _przez nauczyciela Metta

z Le?niewa. Jak _wynika z _dalszej _{korespondencji} w

czerw-cu 1938 roku _podj?to _prób? znalezienia _miejsca ich

od-krycia. Mia?o nim _by?, wówczas _ju? _{nieistniej?ce,}

gospo-darstwo o nazwie Himmelreich. Nazwa ta _by?a

jednocze-?nie okre?leniem _wzgórza, _najwy?szego w okolicy, na

którym si? ono _znajdowa?o.

Wzgórze to uda?o mi _si? _{zidentyfikowa?.} Po?o?one na

zachodnim _brzegu _jeziora _Rydzówka, _jest _najwy?szym

wzniesieniem w okolicy, o _wysoko?ci 106,6 m _n.p.m.,

z _rozleg?ym _plateau _mniej _wi?cej w _po?owie stoku,

rozci?-gaj?cym si? na _pó?nocny _wschód, w _stron? _jeziora.

Obec-nie teren ten nie _jest w ?aden _sposób _u?ytkowany, nie

za-obserwowa?am tam równie? _?adnych _pozosta?o?ci

opisy-3

Za pomoc wt?umaczeniu _tej _{korespondencji} winna _jestem serdeczne

(8)

wanego cmentarzyska ani dawnego gospodarstwa, jednak

obecny w?a?ciciel _tych _gruntów _poinformowa? mnie, ?e

w trakcie _prac _budowlanych, _szybko _zreszt? _zarzuconych,

znajdowa? pozosta?o?ci fundamentów _budynku i studni.

-'" . . .. ?. . . \ )I•••• • • • • • • • •• ' \; :1 ."-. " . · , -• 'I • I t • ? _: • 'I • o I _? « " • «: , _:'

Wydaje si? zatem, ?e _omawiann? _nekropol? _mo?emy

z _du?ym _{prawdopodobie?stwem} lokalizowa? w_tym

w?a-?nie _miejscu _(Ryc. _l), cho? _jak _dot?d nie znaleziono ?ladów

archeologicznych, które _mog?yby _potwierdzi? _t? _hipotez?.

«

I

?1 _f:' ( ,I.

,

c ? _:" ( ,I _ • ( , -o ( . Charakterystyka ?róde?

Jak _ju? _wspomina?am, _cmentarzysko w Le?niewie

do-tychczas by?o znane _jedynie z dwóch _artyku?ów _Georga

Bujacka, który opublikowa? wyniki przeprowadzonych

tam _przez siebie _bada?, oraz kilku wzmianek o

wcze?-niejszych, przypadkowych odkryciach na _tym terenie,

za-mieszczonych wAccesionen des Prussia-Museums (G.

Bu-jack 1884; 1886; 1887a; 1887b). Niestety, publikacje te

ograniczaj? si? do _lakonicznego _opisu _rodzaju obiektów i ich _wyposa?enia. Zamieszczono w nich _rysunki

nie-których naczy? oraz _plan _{cmentarzyska,} brak natomiast

ilustracji znalezionych pozosta?ych zabytków. Rysunki

kilku z nich _opublikowali _pó?niej A. _Bezzenberger _(1896,

ryc. 14), WGaerte (1929, ryc. 138k) i H. Jankuhn (1950,

ryc. lOb).

,

'o.

Ryc. 2. _Sposób _{przechowywania} w Museum fur Vor- und

Fruhgeschichte w Berlinie _niektórych _zabytków _?elaznych z_dawnej

kolekcji Prussia-Museum w Królewcu. Fot. A. Wi?niewska

Fig. 2. Some iron artefacts from the collections of the Prussia--Museum in _K6nigsberg in _storage in the Museum fur

Vor-und Fruhgeschichte in Berlin. Photo A. Wi?niewska

Najwi?cej informacji na temat stanowiska wLe?niewie

dostarczaj? kartoteki _{przedwojennych} _badaczy, _przede

wszystkim Herberta _[ankuhna, _który _narysowa? _zabytki

z _wi?kszo?ci _grobów _(H. _[ankuhn, _Spu?cizna), i _Marty Schmiedehelm, która zadokumentowa?a kilka _naczy?

i _zabytki z _wyposa?enia _niektórych _grobów _(M.

Schmie-dehelm, Spu?cizna 7.13/99.100, 7.13c/621-624, 7.20d/47.

49.50, 7.21.61, 7.25). W zbiorach Rudolfa Grenza

znaj-duj? si? fotografie kilku _naczy? i _sprz?czki z

przed?u?o-nym kolcem (R. Grenz, Spu?cizna, fot. 155-175).

Niewiel-k? liczb? zabytków z Le?niewa _narysowa? równie? Martin

Jahn (Spu?cizna).

1886; 1887b), a _pojedyncze _zespo?y _grobowe _by?y

cyto-wane w _pó?niejszej literaturze _przedmiotu _(np. W

No-wakowski 1998; 2001; 2007; P. _Szyma?ski _2005), _dlatego

te? w _poni?szym _opracowaniu zachowa?am _oryginaln?

numeracj? obiektów.

Katalog znalezisk _podzieli?am na _cztery _cz??ci. _W

cz?-?ci _pierwszej _opisa?am _przypadkowe znaleziska, które

G. _Bujack okre?li? _jako _wyposa?enie _pochówków, nie

nadaj?c im _jednak numerów. Niezale?nie od _mojej

pó?-niejszej interpretacji obiekty te w katalogu opisa?am jako

obiekty bez numeru z _kolejnymi numerami

porz?dko-wymi, zapisywanymi cyframi rzymskimi. W _drugiej

cz??ci katalogu znalaz?y si? obiekty A i B, _odkryte w

cza-sie bada? _sonda?owych w 1884 roku. Trzecia _cz???

kata-logu obejmuje wyniki systematycznych bada? z 1885 roku.

Nie _wszystkie _odkryte _wtedy _obiekty _zosta?y

uwzgl?dnio-newpublikacji G. _Bujacka _(1887b), _który _wprowadzi? tam

podwójn? numeracj? opisywanych zespo?ów, podaj?c

numer _nadany obiektowi w trakcie bada? oraz _kolejne

numery, zgodnie z _którymi _obiekty _zosta?y zestawione

w _artykule. _Podwójna _numeracja _podawana _by?a równie?

przez Herberta Jankuhna (Spu?cizna) i _Mart?

Schmiede-helm _(Spu?cizna). W_poni?szym _katalogu równie?

zastoso-wa?am _podwójn? _numeracj? w_zapisie takim, jak

Schmie-dehelm i _[ankuhn, _np. 115/62: _pierwszy ₍₁₁₅₎ to numer

nadany obiektowi w trakcie bada? i _naniesiony na _plan

cmentarzyska (por. ryc. 5), drugi (62) to numer, _pod

któ-rym obiekt zosta? opisany w _publikacji. _Tylko dwa

obiek-ty (1 i ₂₎ _maj? _pojedyncze _numery

-w _sprawozdaniu

Du?a _cz??? zbiorów i archiwaliów _dawnego

Prussia--Museum

wKrólewcu, do _którego _trafi?y _zabytki z

Le?nie-wa, przechowywana _jest obecnie w Museum fur Vor- und

Fruhgeschichte w Berlinie _(Ryc. _2). _Znajduje _si? tam

wspomniana ju? korespondencja, pozwalaj?c? na do??

dok?adne lokalizowanie _cmentarzyska w _terenie, _zdj?cia

kilku _zabytków _(Tabl. I: 1a, X:6b ), oraz _cz??? _{przedmiotów,}

nale??cych do _wyposa?e? _grobowych _(Tabl. 1:5.10a.

llb.12b, II:lb.2b.8a.9a, 111:1-5.7-11.15a, IV:lc.d.2-4,

V:2c.5a.b.8b.9b.l0b, VI:la.2-25.28.29, VII:I.7b, VIII:7.8,

IX:2a.3a.b.4a.5a.6b.7a.8a.9.1 0.11 _b.12-25.26b, X: 1b.3a.7b,

XI:l.2, XIV:l.12b.14b.19b.20a.23b.24b). Jedno naczynie

z Le?niewa _{przechowywane} _jest obecnie w Muzeum

War-mii i Mazur w _Olsztynie _(Tabl. VI: _la).

Materia?y

Wi?kszo?? obiektów z _cmentarzyska w Le?niewie zosta-?a w _ró?nej formie _wspomniana _przez G. _Bujacka _(1884;

(9)

Bujacka (1887b, s. ₁₄₃₎ nie ma wzmianki o ich numerach

polowych, najprawdopodobniej wi?c by?y one

identycz-ne. W _cz??ci _czwartej _opisa?am znaleziska lu?ne, znane

z kartoteki H. _Jankuhna _(Spu?cizna), _wi?zane _przez

nie-go z _{cmentarzyskiem} w Le?niewie.

Obiekt bez numeru III. Grób _(?)

Brak _informacji o obiekcie.

l. _Wygi?ty _fragment blaszki _br?zowej z_?eberkiem; _d?ug. _4,0 cm,

szer. _2,0 cm _(Tabl. _XIV:12). 2. Paciorek _szklany _barwy

czerwo-nej z_poziomymi _{?ó?to-czarno-?ó?tymi} _pasmami, _typu _TM287;

?redn. 1,5 cm _(Tabl. XIV: _10). 3. _Cztery _paciorki szklane _barwy

czerwonej, typu TM12; ?redn. 1,2 cm, _d?ug. 1,1 cm _(Tabl.

XIV:13). 4. _Dziewi?? _pojedynczych _paciorków _szklanych ze

z?ot? wk?adk?, typu TM387a; ?redn. _0,7 cm, _d?ug. 0,7 cm _(Tabl.

XIV:16). 5. _Podwójny _szklany _paciorek ze _z?ot? _wk?adk?, _typu

TM387b; ?redn. 0,8 cm, _d?ug. 1,4 cm _(Tabl. _XIV:17). 6. Paciorek

bursztynowy, typu TM389; ?redn. 1,4 cm _(Tab!. _XIV:15). 7.

Pa-ciorek _br?zowy, _typu TM394; ?redn. 0,8 cm, _d?ug. 0,8 cm _(Tabl.

XIV:14). 8. _Rurkowaty _paciorek _br?zowy, _typu TM527; _d?ug.

1,5 cm, ?redn. 0,7 cm _(Tab!. _XIV:11).

Podczas bada? w 1885 roku na _cmentarzysku _odkryto

12 _grobów, które oznaczone _zosta?y numerem 47 i

dodat-kowo literami. _Dziewi?? z nich _(z literami: _a, _z, _h, _s, _p, _t,

k, g, r) Bujack umie?ci? na _planie _{cmentarzyska,} _jednak

tylko sze?? _(z literami: a, h, g, t, r, s) opisa? w _publikacji.

Dodatkowym problemem jest niezaznaczenie na _planie

nekropoli grobów 47sch, 47sp i _47kr, _opisanych w

publi-kacji (G. Buj ack 188 _7b). _Nieznany _jest ani _system, _zgodnie

z _którym _{poszczególne} _obiekty z numeru 47 oznaczano

literami, ani _wzajemne _relacje _tych obiektów. Na _planie

Bujacka, w _{pó?nocno-zachodniej} _partii _{cmentarzyska,}

znajduje si? te? obiekt nie _opisany _?adnym numerem _(por.

ryc. 5).

?ród?a: H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _V, _397, _8711;

blaszka ₍₁₎ i _paciorek ₍₆₎ obecnie w MVF w Berlinie.

2) Badania z 1884 roku

Obiekt A. Grób _popielnicowy

l) Znaleziska _przypadkowe

W_jamie _popielnica, w _niej _wyposa?enie. Forma i_wype?nisko

jamy grobowej nieznane.

Obiekt bez numeru I

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy. 2. 11

br?-zowych zawieszek w kszta?cie _{sze?cioszprychowego} ko?a, typu Machary, z uszkiem _równoleg?ym do osi _zawieszki; ?redn.

4,0-4,5 cm _(Tabl. _I:1a-c). Uszka trzech zawieszek _s? _okr?g?e

z _kolistym otworem i _ró?nej wielko?ci _{profilowaniem} w _dolnej

cz??ci (Tabl. I: 1_b, ₆₎ lub na _wysoko?ci otworu (Tabl. I: 1_bl), sze??

zawieszek ma _prostok?tne uszka z _kolistym otworem (Tabl.

I:1b24), pozosta?e s? okr?g?e z _kolistym otworem _(Tabl. _I:1b3).

3. Zawieszka wkszta?cie _{czteroszprychowego} ko?a, typu

Macha-ry, z uszkiem _równoleg?ym do osi zawieszki. Uszko zawieszki

jest okr?g?e z _kolistym otworem; ?redn. ok. 4,5 cm _(Tabl. _1:2).

4. _Br?zowy _paciorek, _typu TM520; _d?ug. 1,1 cm, ?redn. 0,8 cm

(Tabl. I:4a.b). 5. _Br?zowe _kó?ko, zachowane w dwóch _cz??ciach,

w_przekroju zbli?one do _prostok?ta; _wym. nieznane _(Tabl. _1:3).

Datowanie: faza _B2•

Fragmenty du?ego naczynia o formie _wiadrowatej _(Eimerform)

oraz _fragmenty _mniejszego _{cienko?ciennego} _naczynia. Obok

naczynia znaleziono _?elazny _grot _oszczepu, ?elazne umbo oraz

kamienn? siekierk?. By? mo?e _wszystkie _zabytki _nale?y

trakto-wa? _jako zbiór _niezwi?zany ze _sob?.

l. Dno _du?ego _glinianego _naczynia _wiadrowatego _(Eimerform), prawdopodobnie grupy lA. 2. _Fragmenty ceramiki z _ma?ego cienko?ciennego naczynia. 3. _Ma?y _?elazny _grot _oszczepu.

4. ?elazne umbo o do?? _d?ugim, _u?amanym kolcu, typu J6; wys.

ok. 11,5 cm _(Tabl. _XIV:2). 5. _Fragment _kamiennej siekierki

o _{zaokr?glanych} _kraw?dziach _(kultura ceramiki _sznurowej); d?ug. 8,7 cm, _najw. szer. ok. 5,4 cm _(Tabl. _XIV:1).

?ród?a: G. _Bujack 1884, s. _190; M. Schmiedehelm, Spu?cizna

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM III, 340, 22704;

sie-kierka ₍₅₎ obecnie w MVF w Berlinie.

?ród?a: G. _Bujack 1886, s. _107; M. Schmiedehelm, Spu?cizna

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, _10, 3006.

Obiekt bez numeru II. Grób _popielnicowy _(?)

Brak _informacji o obiekcie.

Obiekt B. Grób _popielnicowy

l. _Fragmenty _naczynia _(niskiej _misy), bez _zachowanego dna.

2. _Przetopiony _szklany _paciorek _barwy _zielonej. 3. _Przetopiony

szklany paciorek barwy niebieskiej. 4. _Fragment _kab??ka

br?-zowej zapinki o czko wat _ej . 5. Trzy ma?e br?zowe rurki. 6. Ma?y

pó?kolisty drut _br?zowy. 7. Ma?e ?elazne kó?ko. 8. _Fragment przedmiotu ?elaznego. 9. _Prostok?tny krzesak _kwarcytowy.

?ród?a: G. _Bujack 1886, s. 106.

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy. 2.

Br?-zowa _zapinka oczkowata serii _pruskiej, _typu A61, na nó?ce

zdobiona trzema _parami _podwójnych oczek; d?ug. 6,5 cm, szer.

2,3 cm _(Tabl. _1:8). 3. _Br?zowy _pier?cionek _spiralny, _{trójzwojowy,}

typu B30, na ko?cach _zdobiony kilkoma _(8-10) _pionowymi

naci?ciami; ?redn. 2,4 cm, ?redn. drutu 0,2 cm _(Tabl. _1:6).

4. Zawieszka _spiralna ze _skr?conego drutu _br?zowego, na obu

ko?cach _zawini?ta w_uszka; _d?ug. 8,7 cm, ?redn. 0,55 cm _(Tabl.

1:9).5. Trzy niewielkie _spiralki _wykonane z ciasno _zwini?tego

drutu _br?zowego, w _tym _jedna znana z_ilustracji H. _Jankuhna;

d?ug. 2,1 cm, ?redn. 0,9 cm _(Tabl. _1:7).

4

Numery inwentarzowe Prussia-Museum znane _s? w _wypadku _tylko

niektórych obiektów i_zabytków. W_katalogu _poda?am zarówno

nume-ry zabytków znanych mi z_autopsji, _{przechowywanych} wMuseum fur

Vor- und _{Frtihgeschichte} w _Berlinie, _jak i_tych, _zaginionych, _których

numery zapisane s? w kartotekach _badaczy _niemieckich, _zabytki

przechowywane obecnie w Museum fur Vor- und _{Frtihgeschichte}

w Berlinie _{zinwentaryzowane} s? pod dawnymi numerami z

Prussia--Museum w Królewcu.

?ród?a: G. _Bujack 1886, s. _107; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory:

(10)

3) Badania z 1885 roku (Tabl. II:2a.b). 3. Pó?koli?cie _zgi?ty drut ?elazny,

prawdopodob-nie rama _sprz?czki _typu AC13; wym. 3,3x2,8 cm _(Tabl. _II:1a.b).

Datowanie: okres _wp?ywów _rzymskich.

Obiekt nr 1. Grób _popielnicowy

W _jamie _popielnica _wype?niona _przepalonymi ko??mi oraz

spalenizn?, bez _wyposa?enia. Forma i _wype?nisko _jamy gro-bowej nieznane.

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. _143; M. Schmiedehelm, Spu?cizna

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 79 _5181.5; obie

sprz?czki (2, 3) obecnie w MFV w Berlinie.

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica _grupy IB, zdobiona _pod

wylewem dwoma _dookolnymi liniami _rytymi oraz _pojedyncz? lini? ryt? nad _najwi?ksz? _wyd?to?ci? brzu?ca; _wymiary": H:

24,5 cm, B: 31 cm, W: 16 cm, D: 13,2 cm.

Obiekt nr 13/6

Pod kamieniem _jama _wype?niona _ziemi? _przemieszan? ze

szcz?tkami stosu _pogrzebowego _{(Aschenstelle),} bez ko?ci; _skraj

obiektu _zniszczony _przez _p?ug. Forma _jamy nieznana.

Wyposa?enie: 1. _Naczynie o nisko _umieszczonej _najwi?kszej

wyd?to?ci brzu?ca, grupy IC, dolna _cz??? brzu?ca lekko

pod-ci?ta; wym. B: 13 cm, W: 7 cm, D: 7 cm _(Tab!. _11:4).

Datowanie: _wczesny okres _wp?ywów _rzymskich.

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 143.

Obiekt nr 2. Grób _popielnicowy

W_jamie _zgnieciona _popielnica, nad _ni? odwrócona do _góry

dnem _misa, bez _wyposa?enia. Forma i _wype?nisko _jamy

gro-bowej nieznane.

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 143.

Obiekt nr 16/7. Grób _popielnicowy

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy; D:

9,5 cm. 2. Misa z _wyodr?bnion? _szyjk?, _grupy IIA, zdobiona pomi?dzy dnem a _najwi?ksz? _wyd?to?ci? brzu?ca _podwójn? lini? zygzakowat?, umieszczon? pomi?dzy dwoma liniami równoleg?ymi; H: 9 cm, W: 16,5 cm, D: 8,5 cm.

W_jamie _popielnica, bez _wyposa?enia. Forma i _wype?nisko

Wyposa?enie: 1. _Popielnica

-naczynie grupy ID, zdobione

dwoma _poziomymi liniami _rytymi _pod _wylewem oraz dwoma

liniami _rytymi nad _najwi?ksz? _wyd?to?ci? _brzu?ca; _wym. H:

21 cm, B: 32,5 cm, W: 13,6 cm, D: 11 cm _(Tab!. _11:3).

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 143.

Obiekt nr 5/3. Grób _popielnicowy _?ród?a: _G.

Bujack 1887b, s. 143.

W_jamie zniszczona _popielnica, w _niej _wyposa?enie. Forma

i_wype?nisko _jamy _grobowej nieznane. Obiekt nr 18/8. Grób _popielnicowy

W _jamie zniszczona _popielnica _wype?niona _przepalonymi

ko??mi oraz _du?? _ilo?ci? _w?gli _drzewnych, na _szcz?tkach

na-czynia wyposa?enie (pierwotnie prawdopodobnie znajduj?ce

si? wewn?trz popielnicy). Forma _jamy _grobowej nieznana.

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy, z

czte-rodzielnym uchem _(Tabl. _11:5). 2. ?elazna _sprz?czka

jednodziel-na z_pó?okr?g?? _ram? i_prostym kolcem, typu AD1; wym. 4,Ox

3,0 cm _(Tabl. _II:6a.b). 3. ?elazna siekierka z _prostok?tn?

tulej-k?; d?ug. 7,5 cm, szer. ostrza 3,9 cm, wym. tulejki 2,5x2,1 cm

(Tabl. II:8a.b). 4. _?elazny nó? o lekko _?ukowatym _tylcu i

jedno-stronnie _{wyodr?bnionym} _trzpieniu do _r?koje?ci; _d?ug. 11,5 cm

(Tabl. II:9a.b). 5. ?elazna blaszka o _trójk?tnym _przekroju,

prawdopodobnie resztki ostrza no?a; _d?ug. 6 cm, szer. _3,2 cm

(Tabl. 11:7).

Wyposa?enie: 1. _Popielnica _nieznanej _formy, z

wielootworo-wym uchem tu? _pod _wylewem; H: 20 cm, B: 35 cm _(Tabl. I:10a.

b). 2. ?elazna _sprz?czka _jednodzielna z _okr?g?? _ram? o _kolistym

przekroju, typu AC13; ?redn. 2,9 cm _(Tabl. _I:11a.b). 3. _?elazny

nó? o _prostym _tylcu i obustronnie _{wyodr?bnionym} _trzpieniu

do _r?koje?ci; _d?ug. no?a 14 cm, _trzpienia ok. 3cm _(Tabl. _I:12a.b).

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 79 5181.3; ucho

kastetowe _(1), _sprz?czka ₍₂₎ inó? ₍₃₎ obecnie wMVF w Berlinie.

Obiekt nr 9/4. _Zniszczony _grób _popielnicowy _(?)

W_jamie _fragmenty _ceramiki, _{prawdopodobnie} ze _zniszczonej popielnicy. Forma i _wype?nisko _jamy nieznane.

Wyposa?enie: 1. _Fragmenty ceramiki _zdobionej trzema

pozio-mymi ??obkami _(Tabl. _1:5).

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. _143-144; M. Schmiedehelm,

Spu?-cizna 7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 80 5181.8;

siekierka ₍₃₎ i _fragment no?a ₍₄₎ w MVF w Berlinie.

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 143. _Zbiory: PM IV, 79 _5181.4;jeden

fragment ceramiki obecnie w MFV w Berlinie.

Obiekt nr 19/9. Grób _jamowy, _{bezpopielnicowy} _{(Aschenstelle)}

W_jamie ziemia _przemieszana ze _szcz?tkami stosu, w_niej du?a

ilo?? _przepalonych ko?ci, kó?ka i_paciorki. Forma _jamy

grobo-wej nieznana.

W_jamie _szcz?tki _popielnicy, w?ród nich _wyposa?enie. Forma

i_wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

Wyposa?enie: 1. Ca?kowicie zniszczona cienko?cienna

glinia-na _popielnica _nieznanej _formy. 2. _Prostok?tnie _zgi?ty drut ?ela-zny, prawdopodobnie rama _sprz?czki _grupy _{D; wym.} 3,8x2,5 cm

Wyposa?enie: 1. _Pi?? _ma?ych _br?zowych _kó?ek, o

prostok?t-nym przekroju; ?redn. 1,2 cm _(Tabl. _111:7-11). 2. Sze?? szkla-nych paciorków barwy czerwonej, zdobionych sko?nymi

pa-smami _barwy _{?ó?to-zielono-?ó?tej} i _{bia?o-zielono-bia?ej,} _typu

TM291c; ?redn. 1,4 cm _(Tabl. _111:1-5). 3. _Fragment _szklanego

paciorka barwy czerwonej zdobionego poziomymi pasmami,

typu TM287b _(Tabl. _111:6).

5

Wymiary naczy? nieznanych ani z _ilustracji, ani z _autopsji _podane

s? za _publikacj? G. Bu_ja ck a _(1887b) _{wg schematu:} H: - zachowana

wys. naczynia, W: - ?redn.

wylewu, B: - ?redn.

najwi?kszej wyd?to?ci

(11)

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 80 5181.9; kó?ka

(1) i 5 z 6 _paciorków ₍₂₎ obecnie w MVF w Berlinie.

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy, zuchem

kastetowym (zachowana cz??? ucha, poni?ej której znajduj? si?

dwa _zgrubienia); B: 34 cm _(Tabl. _III:15a.b). 2. _P?kni?ty czworo-k?tny krzesak _kwarcytowy o _prostok?tnym _przekroju, z lekko zaokr?glonymi kraw?dziami; wym. 5,5x6,8 cm _(Tab!. _111:16).

Datowanie: faza _B2a•

W_jamie _popielnica, w _niej _zapinka oraz _przystawka. Forma

i_wype?nisko _jamy _grobowej nieznane. ?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. _144; M. Schmiedehelm, Spu?cizna

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 82 _5181.14;

frag-ment ucha _kastetowego ₍₁₎ obecnie w MVF w Berlinie.

Uwa-gi: Narysowana przez H. Jankuhna misa (Tabl. 111:17)

najpraw-dopodobniej nie _pochodzi z _tego obiektu.

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica; H: 20 cm, B: 30 cm.

2. Gliniana _przystawka

-miseczka; H: 6 cm, W: 3,6 cm. 3.

Br?-zowa _zapinka oczkowata serii _pruskiej, _typu A61 _(Tabl. _111:12).

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 81 5181.10. Obiekt nr 34/15. Grób _popielnicowy

W_jamie zniszczona _popielnica _wype?niona _du?? _ilo?ci?

prze-palonych ko?ci ludzkich, ikrzesiwo. Forma i_wype?nisko _jamy grobowej nieznane.

W_jamie zniszczona _popielnica _nakryta _kamieniem, bez

wypo-sa?enia. Forma i _wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica; _?ciany _naczynia

zdobio-ne _motywem _girland, _szyjka _motywem _trójk?tów _utworzonych

zczterech _{równoleg?ych} linii _uj?tych w_trzy _poziome linie _ryte;

?redn. dna 10 cm.

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy, nad

najwi?ksz? wyd?to?ci? brzu?ca zdobiona dwoma

równoleg?y-mi liniami _rytymi; W: 20 cm, B: 35 cm. 2. ?elazne krzesiwo

sztabkowate ze _skuwk?, _typu _IIA, lekko _trapezowate _(szer.

2,2-3 cm, _po?rodku 2 _cm). W_górnej _cz??ci _okr?g?y otworek,

do _którego _przymocowana _jest skuwka, zniszczona du?o bar-dziej ni? reszta _zabytku, zachowana w dwóch _cz??ciach. Na powierzchni krzesiwa widoczne _s? w _dolnej i _górnej _cz??ci

proste linie _ryte; _d?ug. krzesiwa 10,5 cm, _d?ug. skuwki 8,4 cm

(Tab!. IV:1a-d).

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 144.

W_jamie zniszczona _popielnica, obok _niej _przystawka. Forma

i_wype?nisko _jamy _grobowej nieznane. Datowanie: faza _B2b-Cla•

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 82 5181.15;

krze-siwo ₍₂₎ obecnie w MVF w Berlinie.

Wyposa?enie: 1. Gliniana _{popielnicanieznanej} _formy, _pod

wy-lewem zdobiona dwoma liniami _rytymi, na _których _przy

kra-w?dzi wylewu znajduj? si? cztery krótkie linie _prostopad?e.

2. Gliniana _przystawka

-naczynie grupy IVB w formie _ma?ego

bezuchego kubka; powierzchnia zewn?trza chropowata; H: 4 cm,

W: 3,5 cm, D: 2,6 cm _(Tab!. _111:13).

W_jamie _zgnieciona _popielnica, w?ród _szcz?tków _naczynia

fragmenty toczonej ceramiki _zdobionej karbowaniem oraz brzytwa. Forma i_wype?nisko _jamy _grobowej nieznane. Praw-dopodobnie zespó? przemieszany.

Datowanie: faza _B2/CI-C.

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 144.

Obiekt nr 30/66 _Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy;

zacho-wane _fragmenty dna i?cianek _naczynia. 2. 11 _fragmentów cera-miki _zdobionej karbowaniem, _pochodz?cych z_jednego _naczynia

(Tabl. IV:2-4). 3. ?elazna _brzytwa _pó?kolista; _d?ug. 5,8 cm, szer.

1,1 cm _(Tab!. _IV:5).

Pod u?amkami _stoj?cej na _d?u?szej _kraw?dzi _p?yty _kamiennej

fragmenty niewielkiego pier?cionka lub naramiennika.

Wyposa?enie: 1. _Fragmenty _ma?ego _br?zowego _pier?cionka

lub naramiennika.

Datowanie: okres _wp?ywów _rzymskich _(?).

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 152.

Datowanie: _(?).

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 81 _5181.16;

frag-menty naczynia ?redniowiecznego (2) najprawdopodobniej

znalaz?y si? w obiekcie _przypadkowo.

W_jamie na _szcz?tkach _zniszczonej _popielnicy _wyposa?enie,

prawdopodobnie pierwotnie znajduj?ce si? wewn?trz naczynia.

Forma i _wype?nisko _jamy _grobowej nieznane. Obiekt nr 38/17. Grób _popielnicowy

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy; D: 30

cm. 2. _Br?zowa _zapinka oczkowata serii _pruskiej, _typu A62;

d?ug. 7,4 cm _(Tab!. _III:14a-c).

W_jamie uszkodzona _popielnica, w _niej _wyposa?enie. Forma

i _wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

Wyposa?enie: 1. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy _(Tabl.

V: _1). 2. _?elazny _no?yk _{sierpikowaty,} z _pó?kolistym lekko

pro-filowanym uchwytem; d?ug. 6,5 cm, szer. _1,6 cm _(Tabl. _V:2a.b). 3. _{Pier?cieniowaty} _paciorek _bursztynowy, _typu TM388; ?redn.

ok. 0,8 cm _(Tab!. _V:3).

Datowanie: faza _{B2b-B2/CI(?).}

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s.144; M. Schmiedehelm, Spu?cizna

7.13/100, 7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 81

5181.13.

Datowanie: _pó?ny okres _wp?ywów _rzymskich.

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 82 5181.17;

frag-ment _uchwytu _no?yka ₍₂₎ obecnie w MVF w Berlinie.

(12)

Obiekt nr 39/18. Grób _jamowy, _{bezpopielnicowy} (Knochen-haufchen)

3. _Br?zowa _zapinka oczkowata serii _pruskiej, _typu A60. Na

kab??ku dwie _pary _wybitych _po?ówek _oczek, na nó?ce _trzy _pary wybitych oczek; d?ug. 7,2 cm _(Tabl. _VI:33a.b).

W_jamie zwarte _skupisko _przepalonych _ko?ci, w?ród nich

nie-wielka ilo?? ceramiki i _sprz?czka. Forma i _wype?nisko _jamy

grobowej nieznane.

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 83 5181.22.

Wyposa?enie: l. Niezdobione _fragmenty ceramiki. 2. ?elazna

jednodzielna sprz?czka z _pó?okr?g?? _ram? i _prostym _kolcem,

typu AD1; wym. 4,lx3,2 cm _(Tab!. _V:4). Obiekt nr 47sp/23. Grób popielnicowy

W_jamie _popielnica do %_wysoko?ci _wype?niona _piaskiem, w _niej

zapinka. Forma i_wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica - misa _z

wyodr?bnion? szyjk? grupy IIA; H: 30 cm, B: 30 cm, W: 22 cm. 2. _Br?zowa zapinka trój grzebykowa, typu A96, z_?elazn? _spr??yn?

zamkni?-t? w _br?zowym _cylindrze, trzema _du?ymi _grzebykami

zdobio-nymi pod?u?nymi liniami _rytymi i _nó?k? _zako?czon?

profilo-wanym guzkiem; d?ug. 5,4 cm _(Tab!. _V:6a.b).

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 145; M. Schmiedehelm, _Spu?cizna

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 82 5181.18.

W_jamie zniszczona _popielnica, w_niej du?a ilo?? _przepalonych

ko?ci oraz _wyposa?enie. Forma i_wype?nisko obiektu nieznane.

Br?-zowa _szpila z _profilowan? _g?ówk? i otworkiem _po?rodku, typu I; w _górnej i _dolnej _cz??ci _g?ówki dwa wa?eczki zdobione sko?nymi naci?ciami; zach. _d?ug. _5,5 cm, ?redn. _g?ówki 1 cm

(Tab!. V:5a-e).

Datowanie: faza _B2/CI.

7.13c/624, 7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 83

5181.23.

Datowanie: faza _B2/CI-C.

Obiekt nr _47g/24. Grób _popielnicowy

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 145; H. _[ankuhn, _Spu?cizna.

Zbio-ry: PM IV, 82 5181.19; szpila (2) obecnie w MVF w Berlinie. Wjamie popielnica, w niej przepalone ko?ci i wyposa?enie.

Forma i _wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

Obiekt nr 41/20. Grób _popielnicowy _Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica w formie _misy z

wyod-r?bnion? szyjk?, grupy IIA; H: 19,8 cm, B: 32 cm, W: 26,3 cm,

D: 14,7 cm _(Tabl. _VI:30). 2. Gliniana _przystawka - kubek

grupy

IVA z uchem _zaczepionym _przy _wylewie _(Tab!. _VI:31). 3.

Br?-zowa _zapinka _trój _grzebykowa z _facetowanym _kab??kiem, _typu A96, z _grzebykami _wyk?adanymi _z?ot? _blaszk? i _nó?k?

zako?-czon? niewielkim guzkiem; d?ug. 4,6 cm _(Tabl. _VI:32).

Datowanie: faza _B2/CI.

i_wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica - misa

grupy II. 2.

?e-lazna _ig?a o _okr?g?ym _przekroju; _cz??? uszka i koniec _ig?y

u?amane; zach. _d?ug. ok. 9,5 cm, ?redn. ok. 0,5 cm _(Tabl.

V:6a.b). 3. _Szklany _paciorek _barwy _czerwonej _zdobiny

?ó?-tymi pasmami, typu TM291; ?redn. ok. _0,9 cm _(Tabl. _V:7).

4. Paciorek _br?zowy. ?ród?a: G. _Bujack 1887b, s.145; M. Schmiedehelm, Spu?cizna

7.13c/622, 7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 83

5181.24.

Datowanie: faza _B2-B2/CI.

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 88 5181.20. _Uwagi:

Obiekt nr 47t/25. Grób _popielnicowy

G. _Bujack _(1887b, s. ₁₄₅₎ okre?li? _br?zowy _paciorek ₍₄₎ _jako

szklany, jednobarwny. Wjamie zniszczona popielnica, w niej przepalone ko?ci oraz paciorki. Forma i _wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy,

zacho-wana do _nasady _szyjki; B: 30 cm. 2. _Du?y _szklany _paciorek ztzw.

z?ot? wk?adk?, typu TM387a. 3. Dwa ma?e szklane _paciorki z tzw. _z?ot? _wk?adk?, _typu TM387a. 4. Dwa _podwójne szklane paciorki z tzw. _z?ot? _wk?adk?, _typu TM387b.

W_jamie _popielnica, w _niej _wyposa?enie.

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy,

zacho-wana do _najwi?kszej _wyd?to?ci brzu?ca; H: 30 cm, D: 12 cm.

2. ?elazna _jednodzielna _sprz?czka z_okr?g?? _ram?, _typu AC13;

?redn. 3,0 cm, _d?ug. kolca 3,4 cm _(Tabl. _V:9a.b). 3. _?elazny nó?

o lekko ?ukowato _wygi?tym _tylcu i_d?ugim obustronnie

wyod-r?bnionym trzpieniu, z _u?amanym ko?cem ostrza; zach. _d?ug. 15,5 cm, _d?ug. _trzpienia ok. 5,7 cm, _najw. szer. ostrza 2,2 cm

(Tab!. V:8a.b).

Datowanie: faza _BI-Cla•

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 146; M. Schmiedehelm, _Spu?cizna

7.25.

Obiekt nr 47kr/26. Grób _popielnicowy

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 83 5181.21. Wyposa?enie: l. Gliniana popielnica grupy IB, zachowana do

za?omu _szyjki; _baniasty brzusiec z _najwi?ksz? _wyd?to?ci? ok.

po?owy wysoko?ci; dolna _cz??? brzu?ca zdobiona naprzemien-nie _rz?dami _pionowych i_poziomych linii _rytych; H: 28,5 cm, B:

32,5 cm, W: 12,2 cm, D: 15 cm _(Tab!. _VI:1a-c). 2.3. 11

pojedyn-czych szklanych paciorków ze _z?ot? _wk?adk?, _typu TM 387a;

?redn. 0,5 cm _(Tabl. _VI:2-19); oraz 22 _podwójne szklane

pa-ciorki ztzw. _z?ot? _wk?adk?, _typu TM387b; _d?ug. 2,6 cm, ?redn.

0,5 cm _(Tabl. _VI:20-24). 4. _Potrójny _szklany _paciorek ze _z?ot?

Obiekt nr 47h/22. Grób _jamowy, _{bezpopielnicowy}

(Aschen-stelle ₎

W_jamie ziemia _przemieszana ze _szcz?tkami stosu

pogrzebo-wego, w _niej _wyposa?enie. Forma _jamy _grobowej nieznana.

Wyposa?enie: l. _Br?zowa _zapinka oczkowata serii _pruskiej,

typu A59; _d?ug. 7 cm _(Tab!. _VI:35a.b). 2. _Br?zowa _zapinka

(13)

wk?adk?, typu TM387b; d?ug. 0,9-1 cm, ?redn. 0,5 cm _(Tabl.

VI:25). 5. Dwa _paciorki szklane _barwy _czerwonej, _typu TM12;

?redn. _1-1,2 cm _(Tabl. _VI:28.29). 6. Dwa _paciorki szklane

bar-wy czerwonej z _ciemnymi _oczkami, _typu TM223; ?redn. 1 cm

(Tabl. VI:26). 7. _Szklany _paciorek _barwy _czerwonej z _?ó?tymi

oczkami, typu TM225; ?redn. _1,2 cm _(Tab!. _VI:27).

Datowanie: faza _B2-B2/CI.

Obiekt nr 47s/30. Grób _popielnicowy

i _wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

grupy II,

zacho-wana _tylko w _cz??ci _przydennej, zdobiona dwoma niestarannie wykonanymi dookolnymi liniami _rytymi; W: 30 cm, D: 15 cm.

2. _Br?zowa _zapinka _{trójgrzebykowa} z_facetowanym _kab??kiem,

typu A96, z _nó?k? _zako?czon? niewielkim _guzkiem; na

spr?-?ynie resztki _tulejki; _d?ug. _4,5 cm _(Tabl. _VIII:2). 3.

Dwusto?-kowaty paciorek bursztynowy, typu TM394; wym. 2,6x1 cm

(Tabl. VIII:3a.b). 4. Gliniane _naczynie miniaturowe _nieznanej

formy; H: 3 cm.

?ród?a: G. _Bujack 19887b, s.146; M. Schmiedehelm, Spu?cizna

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 835181.26; wMVF

w Berlinie _znajduje _si? obecnie _paciorek _typu TM12 ₍₅₎ oraz

18 _paciorków _typów TM387a _(2), 5 _podwójnych _typu TM387b

(3) i 1 _potrójny _typu 387b ₍₄₎ -liczba _paciorków _pojedynczych wskazuje, ?e _cz??? okazów _podwójnych musia?a zosta?

po?ama-na; _popielnica ₍₁₎ obecnie w MWiM w _Olsztynie _(nr inw. _27).

Datowanie: faza _B2/CI•

7.13c/623, 7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 85

5181.30.

Obiekt nr 47r/27. Grób _popielnicowy

W_jamie _popielnica, w _niej _wyposa?enie. Forma i _wype?nisko

jamy grobowej nieznane. Obiekt nr 57/31

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica _grupy IB lub ID; H: 15

cm, B: 20 cm, D: 11 cm. 2. Gliniana _przystawka -

dwusto?ko-wate _naczynie miniaturowe _grupy V, z _najwi?ksz? _wyd?to?ci?

brzu?ca _poni?ej _po?owy _wysoko?ci, _krótk? _szyjk? i_wychylonym

wylewem; H: 7 cm, B: 7 cm, W: 5 cm, D: 3 cm _(Tab!. _VII:3a.b).

3. ?elazne okucie iksowate _(Tabl. _VII:2). 4. _?elazny _pier?cie?

- kolista

pobocznica w?dzid?a; ?redn. 9 cm _(Tabl. VII: _1). 5. _Trzy du?e _fragmenty _blachy _?elaznej, z_{pozosta?o?ciami} dwóch _du?ych

nitów. 6. _Szklany _paciorek _barwy _zielonej.

W_jamie _du?y kamie? _(wym. _1xO,7xO,5 _{m) stoj?cy} na

najwi?k-szej kraw?dzi, obok _niego od zachodu niewielka ilo?? ceramiki oraz _przepalonych ko?ci.

Wyposa?enie: l. _Fragmenty _{cienko?ciennego} _naczynia

glinia-nego zdobionego ornamentem _girland.

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 147. _Uwagi: Ornament ceramiki

opisany zosta? _jako _podobny do _motywu na _popielnicy z

obiek-tu 26/11.

7.25. _Zbiory: PM IV, 84 _5181.27; _pobocznica ₍₄₎ obecnie wMVF

w Berlinie.

Obiekt nr 58/32. Grób _jamowy, _{bezpopielnicowy}

W_jamie _przepalone ko?ci, w?ród nich _fragmenty ceramiki

i nó?. Forma i _wype?nisko _jamy _grobowej nieznane.

Wyposa?enie: l. _Fragmenty ceramiki. 2. Nó? _?elazny o

pó?ko-li?cie _wygi?tym _tylcu i_{wyodr?bnionym} _trzpieniu do _r?koje?ci;

d?ug. 14,5 cm _(Tab!. _VII:7a.b).

Obiekt nr 47a/28. Grób _popielnicowy

W_jamie _popielnica _przykryta _mis? _odwrócon? do _góry dnem.

Forma i _wype?nisko _jamy _grobowej nieznane. Datowanie: okres _wp?ywów _rzymskich.

7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM IV, 85 5181.32.

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica

-naczynie dwusto?kowe

grupy IDa, o szerokim brzu?cu z_prostymi _?ciankami, z

najwi?k-sz? wyd?to?ci? ok. po?owy wysoko?ci, popielnica u _nasady wylewu zdobiona trzema _poziomymi liniami _rytymi; H _(wraz z_{mis?-przykrywk?):} 28 cm, B: 31 cm, W: 12 cm, D: 12 cm _(Tab!.

VII:6). 2. Gliniana misa z_wyodr?bnion? _szyjk? _grupy IIA, przy

dnie zdobiona ornamentem _kopertowym; H: 8,2 cm, B: 11,8 cm

(Tab!. VII:5).

?e-lazny grot w?óczni o _rombowatym _przekroju _li?cia, _zachowany

w dwóch _cz??ciach.

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 146. Datowanie: okres _wp?ywów _rzymskich.

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. 147.

Obiekt nr 47sch/29. Grób _popielnicowy

W_jamie _popielnica, w _niej _wyposa?enie. Forma i _wype?nisko

W_jamie ca?kowicie zniszczona _popielnica, w_niej ma?a czarka

(miseczka) odwrócona do _góry dnem, przykrywaj?ca

wypo-sa?enie.

z _wyodr?bnion? szyjk? grupy IIA; H: 15 cm, B: 30 cm, D: 15 cm _(Tab!. _VII:4). 2. _Szklany _segmentowy _paciorek ztzw. _z?ot? _wk?adk?,

podwój-ny, typu TM387b. 3. _Szklany _segmentowy _paciorek ztzw. _z?ot?

wk?adk?, potrójny, typu TM387b. 4. Dwa ma?e szklane _paciorki barwy czerwonej, typu TM12.

Wyposa?enie: l. Gliniana _popielnica _nieznanej _formy. 2. Ma?a

gliniana misa _nieznanej _formy. 3. _Br?zowa _zapinka oczkowata

serii _pruskiej, _typu A60; _d?ug. 7,5 cm _(Tab!. _VIII:4a-d).

?ród?a: G. _Bujack 1887b, s. _147; M. Schmiedehelm,

Spu?ci-zna 7.13/99, 7.25; H. _[ankuhn, _Spu?cizna. _Zbiory: PM _IV, 86

5181.34.

Datowanie: faza BI-Cla•