Scenariusz lekcji – Wyżyny Polskie (część zachodnia)
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
- uczeń zna terminy: kras, ostańce, gołoborze, wertepy,
- uczeń zna położenie oraz podział fizyczno-geograficzny pasa wyżyn zachodnich,
- uczeń zna i wskazuje na mapie kompleksy leśne oraz parki narodowe pasa wyżyn zachodnich,
- uczeń zna i podaje przykłady form krasu podziemnego i powierzchniowego, - uczeń umie wskazać na mapie granice Wyżyn Polskich,
- uczeń wymienia cechy krajobrazu pasa wyżyn zachodnich.
b. Umiejętności
- uczeń potrafi wyjaśnić zjawisko krasowienia,
- uczeń potrafi uzasadnić konieczność ochrony przyrody w pasie wyżyn zachodnich, - uczeń potrafi ocenić warunki przyrodnicze rozwoju Wyżyny Śląskiej,
- uczeń podaje i opisuje na wybranych przykładach związki między wydobyciem surowców mineralnych a lokalizacją przemysłu,
- uczeń potrafi ocenić możliwości rozwoju gospodarczego pasa wyżyn zachodnich.
2. Metoda i forma pracy
Formy pracy: praca grupowa.
Metody: praca z mapą, praca z tekstem źródłowym (tekst z podręcznika) – karta pracy.
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik „Planeta 3” (str. 174 – 179), Atlas geograficzny „Polska, kontynenty, świat” PPWK
„Nowa Era” lub Ilustrowany Atlas Świata Wyd. Rożak, Szkolny słownik pojęć geograficznych J.
Flisa, fragmenty filmu edukacyjnego na kasecie VHS „Wyżyny Polskie” (środowisko przyrodnicze i gospodarka) Geografia dla klas VIII wyd. M. Rożak, karty pracy.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
- część organizacyjna (powitanie, sprawdzenie obecności),
- nauczyciel zadaje pytania sprawdzające materiał z poprzedniej lekcji, - nauczyciel dzieli klasę na 4 kilkuosobowe zespoły,
- grupy wybierają swojego lidera.
b. Faza realizacyjna
- nauczyciel zapisuje na tablicy temat lekcji „Wyżyny Polskie – część zachodnia”, wyjaśnia cele lekcji, podaje wymagania edukacyjne i rozdaje karty pracy dla grup,
- praca grupowa w oparciu o środki dydaktyczne (podręcznik, atlasy, słownik) – czas na rozwiązanie zadania to ok. 15 min.,
- uczniowie wykonują zadania z karty pracy; nauczyciel kontroluje ich pracę, pomaga i wyjaśnia,
- nauczyciel prosi przedstawicielki grup o zaprezentowanie rozwiązanych kart pracy, - prezentacja pracy poszczególnych grup,
- nauczyciel ocenia pracę uczniów.
c. Faza podsumowująca
- nauczyciel zadaje pytania podsumowujące i utrwalające wiadomości, np.
wymień charakterystyczne cechy ukształtowania Wyżyny ...(Śląskiej, Krakowsko- Częstochowskiej, Kielecko-Sandomierskiej , Niecki Nidziańskiej)
wymień i wskaż na mapie obszary występowania form krasowych
omów klimat Wyżyny ...(nazwa krainy)
jakie surowce mineralne eksploatowane są w zachodniej części wyżyn, itp.
jakie formy ochrony przyrody znajdują się na terenie zachodniej części Wyżyn Polskich
Wskazówka: wprowadzeniem do lekcji lub jej podsumowaniem mogą być fragmenty filmu edukacyjnego na kasecie VHS „Wyżyny Polskie” (środowisko przyrodnicze i gospodarka) Geografia dla klas VIII wyd. M. Rożak
5. Bibliografia
1. Atlas geograficzny – „Polska, kontynenty, świat”, Wydawnictwo „Nowa Era” Redakcja Kartograficzna Wrocław 2005.
2. Ćwiklińska Ewa, Wawrzkiewicz Anna, Zeszyt ćwiczeń do geografii Planeta 3 Geografia fizyczna i społeczno-ekonomiczna Polski, Wydawnictwo M. Rożak Gdańsk –Straszyn.2004.
3. Czekańska Zdzisława, Wojtkowicz Zofia, Aktywne metody w edukacji geograficznej.
Propozycje metodyczne do pracy z uczniem w gimnazjum część I i II, SOP Toruń 1999.
4. Flis Jan, Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1982.
5. Ilustrowany Atlas Świata dla gimnazjum, Wydawnictwo Rożak. Straszyn k. Gdańska 2006 6. Książka nauczyciela zintegrowana z podręcznikiem „Planeta 3” Wydawnictwo M. Rożak.
Gdańsk –Straszyn 2004.
7. Szubert Mariusz. Podręcznik do geografii „Planeta 3”.Geografia fizyczna i społeczno- ekonomiczna Polski ,Wyd. M. Rożak Gdańsk –Straszyn.2004.
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia