SCENARIUSZ ZAJĘĆ „M

(1)

SCENARIUSZ ZAJĘĆ „METALE I NIEMETALE” CHEMIA, III ETAP EDUKACYJNY

Temat: Metale i niemetale.

Treści kształcenia

Podstawa programowa: Punkt (1.5) [uczeń] klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale; odróżnia metale od niemetali na podstawie ich właściwości.

Cele zoperacjonalizowane

UCZEŃ wie, co to jest układ okresowy pierwiastków;

zna historię odkryć niektórych pierwiastków;

definiuje pojęcia:

pierwiastek, związek chemiczny, metal, niemetal, stop metalu;

zna podstawowe cechy metali i niemetali;

określa przynależność do grupy

metali/niemetali wybranego pierwiastka;

odróżnia metale od niemetali na podstawie

ich właściwości;

(2)

podaje przykłady z życia codziennego zastosowania metali, niemetali oraz stopów

metali.

Nabywane umiejętności

UCZEŃ

odszukuje pierwiastki w układzie okresowym;

pisze symbole podstawowych

pierwiastków chemicznych;

bada właściwości metali i niemetali;

znajduje zastosowanie poznanych procesów chemicznych w życiu

codziennym;

wykonuje

doświadczenie zgodnie z instrukcją;

obserwuje przebieg doświadczenia;

analizuje i wyciąga wnioski z

przeprowadzanych doświadczeń;

posługuje się w sposób bezpieczny

odczynnikami

chemicznymi, sprzętem i szkłem

laboratoryjnym.

Kompetencje kluczowe

(3)

 kompetencje naukowe

 porozumiewanie się w języku ojczystym

 umiejętność uczenia się

 umiejętność pracy w grupie

Etapy lekcji 1) Wstęp:

Nauczyciel podaje uczniom temat zajęć. Wprowadza definicję pierwiastka i związku chemicznego, podaje przykłady. W kilku zdaniach opowiada o układzie okresowym pierwiastków. Przedstawia ją na tablicy interaktywnej, pokazuje: grupy, okresy, podział na metale, niemetale gazy szlachetne.

Opowiada historię powstania układu okresowego oraz historię odkrycia wybranych dwóch pierwiastków.

Uczniowie korzystając z podręcznika, encyklopedii bądź Internetu wyszukują symbole najważniejszych pierwiastków: np. sodu, potasu, chloru, żelaza, magnezu, tlenu, wapnia, wodoru.

2) Przebieg zajęć:

Nauczyciel wprowadza definicje oraz dokonuje podziału metali i niemetali podając przykłady. Następnie pokazuje zdjęcia wybranych metali i niemetali. Obserwując zdjęcia uczniowie zapisują nazwę pierwiastka, jego kolor oraz stan skupienia.

Nauczyciel dzieli klasę na zespoły kilkoosobowe.

Przypomina zasady pracy w grupie. Przydziela każdej z grup przygotowane wcześniej pierwiastki. Uczniowie mając do dyspozycji podręcznik, encyklopedię, Internet, opisują cechy metali i niemetali (połysk, barwę, stan skupienia, przewodnictwo cieplne i elektryczne).

Instrukcja przeprowadzenia obserwacji 1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska:

Metale i niemetale mają charakterystyczne właściwości.

(4)

2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań:

Celem obserwacji jest ustalenie właściwości i różnic metali i niemetali.

3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.):

Obserwacja jest prowadzona podczas lekcji chemii w klasie. Nauczyciel przygotowuje: magnez, glin, siarkę, węgiel.

4. Sposób przeprowadzenia obserwacji:

Uczniowie pracują w grupach. Po dokonaniu obserwacji, przedstawiciele grup przedstawiają klasie wnioski.

Uzupełniają tabelę przygotowaną na tablicy:

Pierwia

stek Metal/Nie

metal Poły

sk Bar wa

Stan skupie

nia

Przewod nictwo cieplne

Przewodn ictwo elektrycz

ne Magne

z Glin Siarka Węgiel

5. Inne informacje:

Uczniowie zapisują wnioski z doświadczenia.

3) Podsumowanie:

Nauczyciel wraz z uczniami podsumowują cechy wspólne oraz różnice między metalami oraz niemetalami. Na koniec weryfikują swoje wnioski z tabelą nr 1 wyświetloną na tablicy interaktywnej.

W krótkiej pogadance uczniowie wymieniają przykłady zastosowania metali i niemetali w życiu codziennym.

W ostatniej części lekcji uczniowie definiują pojęcie stopu metali oraz podają przykłady z życia codziennego ich zastosowania.

Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji. Zadaje i wyjaśnia pracę domową.

(5)

Zadanie domowe

Opisz na przykładzie żelaza zjawisko korozji. Jak można zabezpieczyć metale przed korozją?

Środki dydaktyczne

 podręcznik, encyklopedia

 komputery połączone z Internetem

 sprzęt laboratoryjny

 zestaw zdjęć „Metale”

 zestaw zdjęć „Niemetale”

Metody nauczania

 pogadanka

 rozmowa kierowana

 praca z podręcznikiem, encyklopedią, Internetem

 zajęcia praktyczne (ćwiczenia laboratoryjne)

 obserwacja

Formy pracy

 praca indywidualna

 praca w grupie

Zadanie dla chętnych

Korzystając z różnych źródeł podaj przykłady oraz wyjaśnij rolę metali i niemetali, które odgrywają ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka.