UWAGI NA TEMAT TRANSKRYPCJI I TRANSLITERACJI
W niniejszym tomie zastosowano kilka systemów zapisu nazw, nazwisk i tytułów.
Tytuły fi lmów, piosenek, nazwiska aktorów, a także nazwy dzielnic indyjskich miast podane zostały w transkrypcji zbliżonej do angielskiej, odpowiadającej wymowie w oryginale. W wypadku użycia cytatów lub wyrazów w hindi i w języku sanskry- ckim, imion fi lmowych bohaterów, nazw geografi cznych i tytułów dzieł popularnych zastosowano transkrypcję spolszczoną, która umożliwia wprowadzenie odmiany właściwej językowi polskiemu (np. „sare dźahan se aććha Hindustan hamara”
w wypadku cytatu, ale już Sare Jahan Se Achchha Hindustan Hamara przy tytule pieśni). Posłużono się coraz popularniejszą transkrypcją zbliżoną do oryginalnej wymowy (np. Radźputowie, Gudźarat, zamiast: Radżputowie, Gudżarat). Nazwa Pendżab nie została jednak w tekście zastąpiona wyrazem Pendźab ze względu na popularność w języku polskim starego zapisu. Tytuły dzieł w oryginale nie pod- legają odmianie przez polskie przypadki. Transliteracja naukowa według modelu zaproponowanego przez R.S. McGregora1 została zastosowana w przypisach poda- jących jako źródło tekst napisany w hindi.
Zgodnie z zastosowanym systemem:
1) aa, ee, oo, oznaczają samogłoski długie, które należy wymawiać odpowiednio jako: a, i, u (np. Aamir, Mukherjee, Kapoor);
2) ai — e (w wyrazach: hai, main, maine), w pozostałych — ai (np. Aishwarya);
3) au — ou (np. aur, kaun);
4) u — a (w wyrazach: hum, hulchul, Dutt), w pozostałych u (np. kuch);
5) hri — ri (np. Hrithik);
6) cha — cia (wymawiane jak w polskim wyrazie ciastko, np. Chopra);
7) chha — ćha (w języku hindi należy wymawiać h, tzw. przydechowe, wys- tępujące po spółgłosce, np. achchha);
8) ja — dzia (wymawiane jak w polskim wyrazie dziadek, np. Rajesh);
1 R.S. McGregor, The Oxford Hindi-English Dictionary, New Delhi 1999.
III kor. wyd.indb 263
III kor. wyd.indb 263 2011-06-03 13:56:512011-06-03 13:56:51
Studia Filmoznawcze 32, 2011
© for this edition by CNS
264
|
Uwagi na temat transkrypcji i transliteracji9) jha — dźha (np. Jha);
10) ya — ja (np. Yash);
11) sha — sia (wymawiane jak w polskim wyrazie siano, np. Shah);
12) sha — sza (w występujących w tekście wyrazach: Abhishek, Akanksha, Ak- shar, Ashutosh, Hrishikesh, Krishna, Rishi, Shiksha Subhash, Sushma, Sushmita, Ra- jadhyaksha).
Indyjskie imiona bardzo często mają mitologiczny źródłosłów lub specjalne znaczenie, w tekście pojawia się więc czasami podwójny zapis (np. Subhasz/Subhash, Kriszna/Krishna, Radź/Raj), stosowany wymiennie. Transkrypcja spolszczona doty- czy imion postaci mitologicznych i bohaterów fi lmowych, angielska zaś aktorów, re- żyserów, lub autorów cytowanych dzieł.
Tatiana Szurlej
III kor. wyd.indb 264
III kor. wyd.indb 264 2011-06-03 13:56:512011-06-03 13:56:51
Studia Filmoznawcze 32, 2011
© for this edition by CNS