Prawo zamówień publicznych
1 grudnia 2010 Warszawa
Część 1 – ABC zamówień
Część 2 – środki ochrony prawnej Część 3 – zmiany od 11 grudnia 2010 Część 4 – de lege ferenda
Agenda
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 3
● Część 1 – ABC zamówień
Ustawa
● dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U.
z 2010 r. Nr 113, poz. 759 i Nr 161, poz. 1078) – "pzp”
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 5
"Mała nowelizacja”
5 listopada 2009 o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych → 22 grudnia 2009
● regulacja o charakterze „antykryzysowym”
● dążenie do ograniczenia obciążeń wykonawców związanych z realizacją zamówień
● liberalizacja w zakresie warunków podmiotowych
● ograniczenia w zakresie pytań do SIWZ
● zapewnienie płynności finansowej wykonawcom
● przyznanie zamawiającym większej swobody w zakresie formułowania warunków wykonywania zamówień
„Duża nowelizacja”
2 grudnia 2009 o zmianie ustawy- Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw → 29 stycznia 2010
● implementacja postanowień dyrektywy 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 grudnia 2007 r. (tzw.
dyrektywa odwoławcza)
● nowe terminy na zawarcie umowy (okres standstill)
● unieważnianie umów na nowych zasadach
● wdrożenie efektywnego systemu środków ochrony prawnej
● dążenie do efektywniejszej absorpcji środków unijnych
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 7
Rozporządzenia
● z 30 grudnia 2009 w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane → 31 grudnia 2009
● z 23 grudnia 2009 w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich → 1 stycznia 2010
● z 23 grudnia 2009 w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych → 1 stycznia 2010
● z 28 stycznia 2010 w sprawie wykazu usług o charakterze priorytetowym i niepriorytetowym (Dz.U. Nr 12, poz. 68) → 29 stycznia 2010
● z 28 stycznia 2010 w sprawie wzorów ogłoszeń zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych 29 stycznia 2010
● z 26 października 2010 w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego → 11 grudnia 2010
Postępowanie o udzielenie zamówienia, to:
●postępowanie wszczynane w drodze publicznego ogłoszenia o zamówieniu lub przesłania zaproszenia do składania ofert albo przesłania zaproszenia do negocjacji w celu dokonania wyboru oferty wykonawcy, z którym zostanie zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego, lub – w przypadku trybu zamówienia z wolnej ręki – wynegocjowania postanowień takiej umowy (art. 2 pkt. 7a pzp)
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 9
Podstawowe tryby
● przetarg nieograniczony
● przetarg ograniczony
● negocjacje z ogłoszeniem
● dialog konkurencyjny
● negocjacje bez ogłoszenia
● zamówienie z wolnej ręki
● zapytanie o cenę
● licytacja elektroniczna
Procedury
●Procedura uproszczona – w zamówieniach o wartości mniejszej niż:
• 125 000 € dla dostaw lub usług w przypadku zamawiających z sektora rządowego,
• 193 000 € w przypadku zamawiających pozostałych.
• 387 000 € dla dostaw lub usług w przypadku zamawiających sektorowych
• 4 845 000 € dla robót budowlanych dla wszystkich zamawiających.
●Procedura pełna – w zamówieniach o wartościach równych lub przekraczających ww. progi, tzw. "progi unijne"
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 11
Rodzaje usług
●Priorytetowe – zdefiniowane w Załączniku nr 1
●NIE-priorytetowe – zdefiniowane w Załączniku nr 2
●Cel podziału: harmonizacja z ustawodawstwem wspólnotowym
• dyrektywa 2004/18/WE PE i Rady z 31 marca 2004 w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi
• dyrektywa 2004/17/WE PE i Rady z 31 marca 2004 r.
koordynującej procedury udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych (art. 2a)
Usługi priorytetowe
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 13
Warunki udziału w postępowaniu
●Warunki pozytywne (art. 22 ust. 1 pzp):
• posiadanie uprawnień do wykonywania określonej
działalności lub czynności, jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania
• posiadanie wiedzy i doświadczenia
• dysponowanie odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia
• odpowiednia sytuacja ekonomiczna i finansowa.
Warunki udziału w postępowaniu
● Warunki negatywne (art. 24 pzp)
• wyrządzenie szkody niewykonaniem umowy w sprawie zamówienia publicznego
• likwidacja lub upadłość wykonawcy, z wyjątkiem upadłości układowej po zatwierdzeniu układu nielikwidacyjnego
• zaległości podatkowe
• zaległości w zakresie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych
• popełnienie przestępstwa przez osoby zarządzające wykonawcą
• orzeczenie zakazu ubiegania się o zamówienie wobec wykonawcy
• posługują się osobami uczestniczącymi w przygotowaniu zamówienia lub przygotowali zamówienie
• nie wnieśli/przedłużyli wadium lub nie przedłużyli terminu związania ofertą
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 15
Wymagane dokumenty
●poświadczające zarówno warunki pozytywne jak i negatywne
●dla postępowań ≤ "progi unijne" – obligatoryjne dokumenty (!)
●dla postępowań ≥ "progi unijne" – fakultatywne
●źródło
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 30 grudnia 2009 w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy, oraz form w jakich te dokumenty mogą być składane
Kazus
●"Izba ustaliła, że pełnomocnictwo załączone przez Odwołującego do oferty wystawione zostało przez osobę uprawnioną do
reprezentacji przedsiębiorcy zagranicznego w oddziale, zgodnie z odpisem z KRS załączonym do oferty. W ocenie Izby osoba, która podpisała ofertę była prawidłowo umocowana, działała bowiem na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez osobę uprawnioną do reprezentacji oddziału." – wyrok z 26.08.2010 KIO/UZP 1729/10
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 17
Korzystanie z cudzego potencjału
●Wykonawca MOŻE polegać na cudzym:
• doświadczeniu i wiedzy
• potencjale technicznym i osobowym
• zdolnościach finansowych
●Wykonawca NIE MOŻE polegać na cudzym:
• potencjale ekonomicznym (np. polisa OC)
• uprawnieniach dotyczących prowadzenia działalności (np.
koncesja, zezwolenie)
Kazus
●"Bez wątpienia uzupełniane dokumenty i oświadczenia mogą być składane z datą późniejszą niż termin składania ofert, jednakże z ich treści musi jednoznacznie wynikać moment, na który zostały one wystawione lub poświadczają określone okoliczności, nie późniejsze niż termin składania ofert. Przedkładając
uzupełnione dokumenty dotyczące eksperta do spraw zamówień publicznych odwołujący wskazał nową osobę oświadczając jednocześnie, iż dysponuje tą osobą na podstawie niezależnej umowy o współpracę" – wyrok z 12.08.2010 KIO/UZP 1617/10
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 19
● Część 2 – środki ochrony prawnej
Stary model ochrony
●Protest – wnoszony bezpo rednio do zamawiającego
●Odwołanie – rozpatrywane przez KIO
●Skarga do sądu – sądowa kontrola orzeczeń KIO
konsekwencja implementacji dyrektywy odwoławczej 2007/66/WE → nowy model ochrony
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 21
"Nowy model ochrony"
●Odwołanie – rozpatrywane przez KIO
●Skarga do sądu – sądowa kontrola orzeczeń KIO oraz nowe instytucje:
●Odpowiedź na odwołanie
●Przystąpienie do odwołania
●Opozycja
●Sprzeciw
●Informacja dla zamawiającego (quasi protest) – TYLKO dla postępowań ≥ "progi unijne"
Statystyki – porównanie modeli
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 23
Odwołanie – uprawnieni
●jeżeli wartość postępowania ≤ "progi unijne" – od każdej czynności/zaniechania zamawiającego
●jeżeli wartość zamówienia ≥ "progi unijne" odwołanie przysługuje TYLKO wobec czynności:
• wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę
• opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu
• wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia
• odrzucenia oferty odwołującego
Odwołanie – terminy do odwołań w trakcie postępowania
● zasadnicze:
• w postępowaniach ≤progów unijnych:
- 10 dni od dnia przesłania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę jego wniesienia - jeżeli zostały przesłane w sposób określony w art.
27 ust. 2, albo
- 15 dni;
• w postępowaniach ≥progów unijnych odpowiednio 5 i 10 dni
● dotyczące ogłoszeń i SIWZ (treść ogłoszenia, treść SIWZ)
• w postępowaniach ≤progów unijnych:
- 10 dni od dnia publikacji ogłoszenia lub zamieszczenia SIWZ na stronie internetowej
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 25
Odwołanie – terminy na wniesienie odwołania po zawarciu umowy
●Jeżeli zamawiający nie opublikował ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy lub mimo takiego obowiązku nie przesłał wykonawcy zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej lub nie zaprosił wykonawcy do złożenia oferty w ramach dynamicznego systemu zakupów lub umowy ramowej, odwołanie wnosi się w następujących terminach:
• 15 dni od dnia zamieszczenia w BZP, albo
• 30 dni od dnia publikacji w Dz.Urz. UE ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, a w przypadku udzielenia
zamówienia w trybie negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki albo zapytania o cenę - ogłoszenia o udzieleniu zamówienia z uzasadnieniem
Odwołanie – terminy na wniesienie odwołania po zawarciu umowy – c.d.
● 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy, jeżeli zamawiający:
• nie opublikował w Dz.Urz. UE ogłoszenia o udzieleniu zamówienia; albo
• opublikował w Dz.Urz. UE ogłoszenie o udzieleniu zamówienia, które nie zawiera uzasadnienia udzielenia zamówienia w trybie negocjacji bez ogłoszenia albo zamówienia z wolnej ręki
● 1 miesiąc - od dnia zawarcia umowy, jeżeli zamawiający:
• nie zamieścił w BZP ogłoszenia o udzieleniu zamówienia; albo
• zamieścił w BZP ogłoszenie o udzieleniu zamówienia, które nie zawiera uzasadnienia udzielenia zamówienia w trybie negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki albo zapytania o cenę
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 27
Odwołanie – organ, wpis
● do Prezesa KIO przed upływem terminu; nadanie na poczcie NIE JEST skuteczne
● odwołujący przesyła kopię odwołania zamawiającemu przed upływem terminu do wniesienia odwołania w taki sposób, aby mógł on zapoznać się z jego treścią przed upływem tego terminu (domniemanie prawne z art. 27 ust. 2 pzp)
● Wpis:
• w postępowaniach ≥"progów unijnych":
- 7.500 zł – usługi/dostawy
- 10.000 zł – roboty budowlane
• w postępowaniach ≤"progów unijnych":
- 15.000 – usługi/dostawy
- 20.000 – roboty budowlane
Skarga
● może wnieść strona lub uczestnik postępowania od orzeczenia KIO do:
• Sądu Okręgowego (dla miejsca zamieszkania lub siedziby zamawiającego)
● Wpis:
• w wysokości 5 x wpisu wniesionego od odwołania do KIO, ale
• 5 % wartości przedmiotu zamówienia w postępowaniu, którego skarga dotyczy, jednak nie więcej niż
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 29
● Część 3 – zmiany od 11 grudnia 2010
Dokumentacja postępowania
●zmiany dotyczące zasad dokumentowania czynności zamawiającego:
• nowy druk ZP
• więcej informacji dotyczących osób odpowiedzialnych za postępowanie
●Cele/korzyści:
• transparentność postępowania
• instrument kontroli i nadzoru
●Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 października 2010 w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego → 11 grudnia 2010 (!)
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 31
Protokół PZ
● Część 4 – de lege ferenda
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 33
Postępowania z zakresu obronności i bezpieczeństwa – projektowane zmiany
● Projekt UZP dotyczący zmian w postępowaniach z zakresu obronności i bezpieczeństwa
● Cele projektowanych zmian, m.in.:
• implementacja dyrektywy 2009/81/WE PE i Rady z 13 lipca 2009 w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, tzw. „dyrektywa obronna”
• racjonalizacja wydatków publicznych w zakresie obronności i bezpieczeństwa
• zapewnienie zgodności działań zamawiających z normami dyrektywy obronnej oraz z TFUE, w szczególności mających na celu zapewnienie zgodności wydatkowania środków unijnych z prawem unijnym dotyczącym zamówień publicznych;
• ochrona polskiego przemysłu obronnego i zapewnienie jego rozwoju
Kogo obejmą projektowane zmiany?
●zamawiający z dziedziny obronności i bezpieczeństwa
●wykonawców
●podmioty zajmujące się handlem uzbrojeniem i sprzętem wojskowym
●MŚP sektora prywatnego dysponujące nowoczesnymi technologiami
●jednostki badawczo-rozwojowe
●zakłady pracy chronionej
© Bird & Bird LLP 2010 Prawo zamówień publicznych/Early Birds Breakfast page 35
Wpływ projektowanych zmian
●na zamawiających:
• zwiększenie konkurencji
• obniżenie wysokości cen
• poprawienie jakości dostaw, usług i robót budowlanych
●na wykonawców:
• otwarcie rynków europejskich z dziedziny obronności i bezpieczeństwa
• ułatwienie dostępu do informacji na temat zamówień
• obiektywne i konkurencyjne rozwiązania
• równe traktowanie wykonawców
• zacienienie współpracy międzynarodowej – przekazywanie know how
Dziękujemy za uwagę
Karolina Stawicka karolina.stawicka@twobirds.com
Konrad Opalski konrad.opalski@twobirds.com