S K A R B I E C
D L A
D Z IE C I.
(SNOPEK I;)
1830.
W PUŁAWACH
D R U K A R N I B IB L IO T E C Z N E J
'■ L iło tfr a fu P u ł a w M g
N. 11.
K O R Z E N I E
IC orzenie (Les Epices) są lo przyprawy któ
re się dodają w małej ilości do potraw, zę
by je zrobić smaczniejszemi i łatwiejszemi do trawienia. Natura wydała je bardziej rozpalające i tęższe w krajach gorących, niż w umiarkowanych, i Afrykanie, Azialycy i Amerykanie używają ich w wielkiej ilości.
Pieprz i Im bir, są jak wiadomo, dwa naj
dzielniejsze śrzodki wzmacniające żołądek, i we wszystkich kuchniach tak są powszech
nego użycia, że warto jest o ich bliższe po
znanie starać się.
P I E P R Z .
Pieprz jest nasieniem krzewu Indij wscho
dnich , który się mnoży przez sadzenie ga
łązek, i ma liść jajkowaty, koloru ciemno
zielonego, z 7 żyłkami czerwonawemi. Kwiat jego jest biało zielonawy prawic jak u Kon
walii (a) a jagody są jasno różowe, (b) w tych znajduje sie nasienie (c) które wy
suszone (d) czernieje jest naszym tak zwa
nym czarnym pieprzem, i za korzenie słu-
«y. Pieprz biały jest ten sam owoc tylko
K U C H E N N E .
( je w ü r z e sind Zuthaten in ganz kleinen Quantitäten , wodurch man die Speisen wohl
schmeckender nnd verdaulicher zu machen sucht. Die Natur hat heissen Ländern auch hitzigere und stärkere gegeben, als den ge
mässigten , und die Afrikaner, Asiaten und Amerikaner machen auch einen sehr star
ken Gebrauch davon. Pfeffer und Ingwer, sind bekanntlich zwei der wirksamsten Ala- genstärkungs-M ittel, und in allen Küchen von so allgemeinem G ebrauche, dass es wohl werth i s t , sie näher kennen zu lernen.
D E R P F E F F E R .
Der Pfeffer ist der Saamc einer Staude in O stindien, die durch Stecklinge f o r t
gepflanzt wird, und ein eiförm iges, dunkel
grünes Glatt, mit 7 röthlichen Rihben hat.
E r blüht grünlich - weiss, fast wie eine Mai
enblume ( a ) , und seine Geeren (b) sind bochrolh; darinn sitzt derS aam e(c), welcher getrocknet (d ), schwärzlich wird, und un
ser sogenannter schwarzer P fe ffe r ist, der zum Gewürze dient. Der weisse P fe ffe r ist
jak dojrzeje, moczony w wodzie morskiej, przez co , czarna skórka (e) z niego złazi a wnętrzne białe ziarnko ( f ) pokazuje się.
Holendrzy prowadzą bardzo wielki handel pieprzem.
I M B I R .
Im bir jest roślina trzciniasta która w o- bydwócli Indiach rośnie. To co my z niej jako korzenie używamy, jest jej kolankowa
ty korzeń. Jest on, równie jak pieprz, żo
łądkowym i rozgrzewającym, i dla Holen
drów nie mniejszym handlu przedmiotem.
dieselbe F rucht, die n u r, wenn sie ganz reif geworden ist, im Meerwasser gebeitzt w ird, damit sich die schwarze Haut (e) davon ab- lös’tund das innere weisse Korn (f) zum Vor
scheine kommt. Die Holländer treiben einen sehr grossen Handel mit Pfeffer.
D E R I N G W E R .
Der Ingwer ist eine schilfartige Pflanze die in beiden Indien wächst. Was wir davon als Gewürz brauchen, ist ihre knollige Wurzel: daher man sie auch Ingwer-Zehen nennt. E r ist, so wie der Pfeffer, hitzig und magenstärkend , und für Holland ein nicht minder wichtiger Handelsartikel.
s« s. -
