3 ’° / ^
N. 16.
K O R A L E.
K
o r a l esą to piękne, i po p erłach najdroższe, płody morskie, których tworzenie się długo było r.ieznane i niepewne. Nie są to rośliny, jak kiedyś mniemano; lecz mieszkania zbudowane przez bardzo małe zwierzątka morskie zwane Polipami. — Domyślają się że budowanie tych mieszkań odbywa się następującym sposobem:
Polip przyczepia się do skaty, kamienia, lub do innego jakiego ciała w m o rzu ; tam żywi sic i wyrasta podobnie jak wszystkie inne zwierzątka skorupkowe, a ze swego soku kamienistego formuje sobie domek który obej
muje ciało jego w pewnym kształcie. Sok ten twardnieje w mässe, i z czasem nabiera twardości kamienia, podobnie jak u ślimaków. Polip składa jajka ( z których rodzą się inne Polipy, budujące sobie podobnym sposobem domki jedne nad drugicmi, i tak układa się koral w gałęzie mniej lub więcej obszerne z postaci wielce podobńy do roślinki obnażonej z liści; której największa wysokość bywa póttory stopy. Powszechnie dzielą korale na dwie klassy znakomitsze,
1. ) Korale kamieniste.
2, ) Korale rogowo czyli Ceratofity.
Korale kamieniste sa blado lub jasno czerwone. Bywają także b ia łe , żółte, szare i błękitne — Korale rogowe są czarne, ciemne, czerw onaw e, blado- btekitne lub popielate. — Pierwsze są twarde jak kamienie; drugie giętkie i podobne do materii rogowej. Na tym obrazku wyobrażone są /,. próbki.
N. i. KORAL KAMIENNY CZERWONY.
( h i s noLiłis.— Corailpierrcux rouge. — Die rothe Stein-Coralle, )
Koral ten rośnie sczególniej w morzu śródziem nem : wiele ludzi trudni się
wyłącznie połowem jego, ma piękną żywą czerwoną farbę, i twardość marmuru.
Można go toczyć i polerow ać,— we W łoszech i innych '.rajach lezących nad morzeni śródziemnem wyrabiają z korali p acio rk i, które kobiety noszą na szyi dla ozdoby. — W yrabiają z nich także inne drobne sprzęciki i ozdóbki.
N. a. KORAL ROGOWY CZARNY.
( Gorgonia antipates. — Corail corncux noir. — Die szwarze. Hor.1-Cor alle. )
Koral ten poławia się w morzach wschodnich Indyjskich, w okolicach Bengali!, z powierzchowności podobny jest do laku czarnego, w stalowo-błękitne plamy.
Często wyrasta prosto i w ysoko, tak że go na laski używają.
N. 3. KORAL KAMIENNY BIA'LY POSPOLITY.
( Corail pierrcux blanc ordinaire.— Die gemeine wcisse S tein — Coralle.)
Ten koral poław ia się najczęściej w morzach północnych i na oceanie spokojnym. —Na morzu północnem jest kilka wysp otoczonych na około jakby murcm koralowym nad wodę wystającym. Niektórzy nawet domyślają się ii są małe wysepki całkiem z takiego koralu utworzone.
N. 4- SZARA KORALOWA GĄBKA
( Madrcpora florida. — Fongitc gris. — Der graue Korallen-Schwamni. J
Jcstto także gatunek korali kamiennych; nazywają go czasem mchem morskim ( Mousse marine — See Blumen-kohl. )
* * *
«
C ena P ren u m e r a t y na S kari
»
z Rycinami K olorowem i.
Rocznic złp. 36.
Kwartalnie 9.
l
