Meylert Anna Stefania

(1)

1

(2)

.

g:

I

■

• - : '

. '

' ■

S P IS Z A W A R T O Ś C I T E C Z K I —

..W.Ł.Y..L.&:

... 0 6 ^ . . . .W OrW. r f A . ...

*

.

I. M ateriały dokum entacyjne

1/1 - relacja właściwa

^

I/2 - dokumenty (sensu stricto) dot. osoby relatora — * I/3 - inne materiały dokumentacyjne dot. osoby relatora

I. M ateriały uzupełnieniające relację

> '

I. Inne m ateriały (zebrane przez „relatora”): — 111/1- dot. rodziny relatora —

III/2 - dot. ogólnie okresu sprzed 1939 r. —

III/3 - dot. ogólnie okresu okupacji (1939 -1 9 4 5 ) — III/4 - dot. ogólnie okresu po 1945 r. —

III/5 - inne... —

■

V. W ypisy ze źró d eł [tzw.: „nazwiskowe karty infomiacyjne”]

VI. Fotografie

\J

<£e£>

J

k

» M M

■

■ -

■

'

:.,r ... ...

'

.

'

.

'

-- --- ■

2

(3)

3

(4)

W p łyn ęło dnia

'O (o*

¹

RELACJA O UDZIALE W SŁUŻNIE WOJSKOWEJ KOBIET

W OKRESIE OKUPACJI NIEMIECKIEJ W LATACH 1942-1944

I. Dane osobowe

1. Nawrot Anna, Stefania la. „Ewa”, „Adamowska”

2. Urodzona: 27 luty 1928 r. Wola Łobudzka powiat Sieradz.

.

f)

3. Ojciec: inżynier ichtiolog zatrudniony był w gospodarstwach rybackich w różnych rejonach kraju. Matka* 'w domu wychowująca dzieci (były dwie córki)

4. 02-541 Warszawa,

n . Dane środowiskowe - przedwojenne

W roku 1939 ukończyłam 5 klasę Powszechnej szkoły Nr. 2 W Rembertowie

III. Udział w kompanii wrześniowej Nie dotyczy.

IV. Życiorys „cywilny” okresu lat 1939 - 1945

Mieszkałam w Rembertowie przy ul. Żeligowskiego 6 z matką (wdowa) oraz siostrą Krystyną. Uczęszczałam na tzw. „komplety” czyli tajne nauczanie przerabiając program gimnazjum. Utrzymywaliśmy się z prowadzonej przez mamę hodowli kóz oraz szmuglowania przeze mnie żywności. Chora siostra nie uczestniczyła w tych zabiegach. Dziadkowie wysiedleni z Łodzi przez pewien czas przebywali w obozie ponieważ Niemcy chcieli aby podpisali folkslistę - ze względu na niemieckie brzmienie nazwiska. Gdy się okazało, że w Niemczech nie ma ludzi o takim nazwisku zwolniono ich z obozu.

V. Przebieg konspiracyjnej służby żołnierskiej w latach 1939 - 1945

1. W iosną (kwiecień 1942 r.) wstąpiłam do organizowanej nowej grupy h a r-

/J LixtJ/Ą /r/ć

4

(5)

5

(6)

cerskiej z której później powstała drużyna „Wrony” . Organizatorem była 21 WDH im. Gen. Prądzyńskiego (Powstańczy „Żbik”). Do konspiracji wciągnął mnie Marian Łączyński ps. „Orlik” . W początkowym okresie zorganizowałam zastęp składający się z sześciu dziewcząt w ramach którego przechodziłyśmy szkolenie sanitarne i obserwacyjno - zwiadowcze w tym w zakresie obrony pelot. Na zajęcia z nami przyjeżdżały z Warszawy dwie instruktorki Irena Milko

„Wierzbicka” i Anna Leśkiewicz „Hanka - Orlicz” . Przyjeżdżał także Piotr Osiński ps. „Kaczanowski” .

W następnych latach Zastęp rozrósł się do wielkości drużyny w której byłam drużynową. W połowie 1944 r składał się z 35 członków których listę załączam.

2. Po ukończeniu 16 lat zostałam zaprzysiężona w szeregach WSK. Składałam przysięgę w czerwcu 1943 r. Przysięgę odbierała Zofia Paciorkowska ps.

„Tadeusz”, Komendantka Sekcji Sanitarnej WSK III Rejonu „Dęby”, u siebie w domu ul. Klasztorna 11.

3. W okresie przed Powstaniem w związku z godziną „W” w dniu 28 lipca 1944 r. zostałyśmy skoszarowane w mieszkaniu Hani Wojutyńskiej „Czarnej” (tylko starsze dziewczęta). Ponieważ wysłana łączniczka do Warszawy powróciła bez nawiązania kontaktu z naszą jednostką macierzystą - opis próby nawiązania kontaktu podaje w swoim sprawozdaniu Barbara Łączyńska. , zgłosiła drużynę za pośrednictwem Zofii Paciorkowskiej do dyspozycji W SK w Rembertowie.

Otrzymałyśmy wówczas na rozkaz dr. Amałowicza ps. „Tatar” Komendanta HI Rejonu AK „Dęby” przydział do mającego powstać szpitala zakaźnego w Rembertowie. W jego organizacji brały udział Anna Meylert „Adamowska”, Alicja Paciorkowska „Bogacka”, Zofia Brzeczkowska „Dąbrowska”, Irena Jaraszszkiewicz „Celińska”, Barbara Łaczyńska „ Elgert” . Po kilku dniach doszły do nas starsze dziewczęta z innych zastępów, a mianowicie Joanna Lisówna „Pstra”, Wiesława Znoińska „Śmieszka”, Anna W ojutyńska „Czarna”, i Jolanta Misiakówna „Brązowa” . Szpital powstał w budynku przedwojennej prywatnej szkoły p. Adamskiej przy ul. Zwycięstwa 9. W szpitalu oprócz chorych na czerwonkę, tyfus i gruźlicę ukrywaliśmy jeszcze na strychu oddział Kedywu pod dowódctwem kpr. pchor. Tadeusza Borowieckiego „Błyskawica”

oraz kolegów ukrywających się przed Niemcami. W szpitalu przechowywano także dwóch rannych spadochroniarzy radzieckich. Szpital stanowił także punkt kontaktowy - przerzutu ludzi oraz broni, do walczącej Warszawy.

6. W dniu 15.08.1944 r awansowałam do stopnia starszego Strzelca AK.

VI. Przebieg służby w formacjach zagranicznych

Nie dotyczy.

VH. Przebieg działalności w tajnych organizacjach 11945 - 1947 Nie dotyczy.

2

6

(7)

7

(8)

3

VIII. Przebieg służby w LWP Nie dotyczy.

IX. Życiorys powojenny.

W 1945 r. ukończyłam gimnazjum w Rembertowie,

W 1948 r. uzyskałam maturę w liceum wieczorowym w Zabrzu. W tymże ro ku ukończyła^aństw ow ą Szkołę Pielęgniarstwa w Zabrzu.

W 1948 r wyszłam za mąż za Tadeusza Nawrota 1 i przeprowadziłam się do Wrocławia gdzie pracowałam w różnych instytucjach służby zdrowia. Wy

chowałam ośmioro naszych dzieci.

W 1968 r. ukończyłam Pomaturalne Technikum Budowlane w Warszawie (ponieważ nie wolno było kontynuować nauki po szkole pielęgniarstwa ani zmienić zawodu, ukryłam fakt posiadania dyplomu pielęgniarki, co było możliwe ponieważ posiadałam „niezależną” maturę), a następnie pracowałam w szeregu biur projektów budownictwa mieszkaniowego, zajmując się w ostatnich latach pracy zastosowaniem komputerów w praktyce projektowej.

W tym zakresie pracowałam ąz do przejścia na emeryturę w 1989 r

X. Dokumentacja

1. III Rejon „Dęby” AK 1939 - 1944 . Str. 77.

2. „Żbik” Wojenne dzieje 21 W DH im. Gen. Prądzyńskiego. Str. 42 i 138.

3. „Na przedpolach Warszawy” Zeszyt 11 sierpień 1966 r. Str. 45.

4. Bożena Urbanek. Pielęgniarki i sanitariuszki w Powstaniu Warszawskim w 1944 r. Str. 428, 439, 446 (zawiera pewne błędne informacje nt. mojej oso

by - w nazwisku oraz w funkcji - byłam drużynową)

Drużynowa Drużyna Harcerek „Wrony” . Pseudonimy: Ewa, Adamowska

Nr. Ewidencyjny W-52085

Warszawa. 8 kwietnia 2001 r. Anna Nawrot z d. Meylert

1 Mąż w czasie okupacji niemieckiej był członkiem „Szarych Szeregów”, podharcmi

strzem w hufcu „Romb”, „Wodzem Zawiszy” i d-cą drużyny w plutonie dywersyj

nym AK Kedyw III Rejonu AK „Dęby”

8

(9)

9

(10)

10

(11)

Skład osobowy Żeńskiej drużyny Harcerskiej „Wrony”

przy Warszawskiej 2 baterii Artylerii p-lot „Żbik” (XXV pl) w Warszawie

Zastęp zastępowych „Wrony” zastępowa „Adamowska”

Pseudonim Imię i nazwisko

Data uro

dzenia

Data w stą

pienia

Adres w 1944 r.

Rembertów ul.

Adamowska, Anna Anna Meylert 27.2.1928 IV. 1942 Żeligowskiego Bogacka Alicja Alicja Paciorkoska 17.7.1926 _ 55 ” Klasztorma Celińska Irena Irena Jaraszkiewicz 12.4.1927 “ 55 “ 3 maja 22 Dąbrowska Zofia Zofia Brzeczkowska 1927 ” 55 " Krasińskiego 16 Elgert Barbara Barbara Łączyńska 26.1.1927 ” 55 ” Jadwigi 6 Domańska Krysty

na

Krystyna Bachińska 19.3.1927 15.2.44 Frankowska Barba

ra

Barbara Zarębianka 17.3.1930 20.1.44 Jadwigi 3 Czarnecka Broni

sława.

Bronisława Szczęsna 1928 IV. 1942 Iwaszkiewicza

Zastęp „Sarny” zastępowa Dąbrowska

Rącza Barbara Barbara Śmigielska 2.6.1931 20.1.44 Rynek 9 Bystra Jadwiga Jadwig. Gegiorkie-

wicz

1929 " 55 “ Piłsudskiego 102 Zwinna Alicja .Alicja Tojanowska 7.8.1930 ” 55 ”

Mała W ładysława Władysława Kaczo

rowska

17.6.1930 ” 55 ” Pierackiego 2 Skacząca Rolni-

sława

Rolni sława Zającz

kowska

1.8.1928 “ 55 “ Krasińskiego 16

Zastęp „Jaskółki” zastępowa Elgert

Lotna Irena 1928 15.2.44

11

(12)

Piszcząca Henryka 24.7.1928 ~ 55 ""

Wesoła Bronisława 1928 ” 55 ”

Czarna Anna Anna Wojutyńska 8.11.1928 26.4.44

Cicha Jadwiga 28.8.1928 7.5. 44

Szara Wiesława 25.8.1928 15.6.44

Zastęp „Kaczki” zastępowa Dołżańska

Zwinna Józefa Józefa Gołaszewska 27.2.1929 1.4.44 Krasińskiego Mądra Józefa Józefa Sosnowska 14.3.1930 ~ 55 ” Skorupki 44 Skoczek Wiesława Wiesława Syska 25.3.1929 ” 55 ” Weyganda 1 Gaduła Danuta Danuta Liskówna 28.6.1930 ™ 55 “

Ciekawa Elżbieta Elżbieta Chmielew

ska

11.4.1929 ” 55 “ Piłsudskiego 102

Zastęp „Wilgi” zastępowa Adamowska a od lipca 1944 Czarnecka

Ciekawa Alicja Alicja Mizgalewicz 8.1927 3.5.44

Żółta Alicja Alina Jana 6.1929 ” 55 “

Lotna Alicja Alina Grubkówna 7.1930 ” 55 “

Mała Danuta Danuta Dąbrowska 7.1929 55 “ Jagiełły 39

Uparta Ludomira 9.2.1929 20.5.44

Ostrożna Maria (Mała)

31.1.1930 13.5.44

Zastęp „Kuropatwy” zastępowa Adamowska

Pstra Joanna Joanna Lisówna 29.4.1927 4.6.44 Sobieskiego 14 Śmieszek Wiesła

wa

W iesława Znoińska 23.4.1927 _ 55 ”

12

(13)

13

(14)

6

Brązowa Jolanta Jolanta Misiakówna 26.5.1928 4.6.44 Fortowa 18

Smukła Daniela 18.7.1928 9.6.44 Legionowa 1/3

Szara Alina Lewicka (Wrońska) 3.3.1926 9.6.44

Listę sporządziłam na podstawie oryginalnych notatek prowadzonych w czasie oku

pacji niemieckiej.

Drużynowa Drużyny „Wron” pseudonimy Ewa. Adamowska, Nr. Ewidencyjny W - 52085

Warszawa, 8 kwietnia 2001 r.

Uwaga: Wszystkie harcerki mieszkały w Rembertowie, zbiórki odbywały się na te

renie Rembertowa i okolic.

...

a Nawrot z d. Meylert

14

(15)

15

(16)

G e n e r a l M a r i i

W i t t e k

m e m o r i a ł

Toruń 11 VII 2002 r.

Pani Anna Nawrot

1.d z .2806 W S K 2002 02-541 Warszawa

Szanowna Pani,

Dział Wojennej Służby Kobiet naszego Archiwum zajmuje się gromadzeniem i opracowywaniem materiałów dotyczących kobiet-żołnierzy I i II wojny światowej. Za pośrednictwem pani Izabeli Kuczyńskiej otrzymaliśmy w ubiegłym roku Pani relację z przebiegu służby wojennej, a także przekazane przez Panią relacje koleżanek. Ponieważ otrzymaliśmy je wraz z ok. 200 innymi relacjami, opracowanie tych materiałów trwało długo i dlatego dopiero teraz się z Panią kontaktuję. Dziękuję za przekazanie relacji. N a ich podstawie zostały założon następujące teczki osobowe

1. Meylert Anna zam. Nawrot - T: 2773/W SK

2. Wojutyńska Hanna zam. Cichowska - T: 2774/WSK 3. Jaraszkiewicz Irena zam. Tarnawska - T: 2775/WSK

4. Pomianowska Anna zam. Zielińska, I v. Cielciewicz?, II v. W ardziak -T:2776/W SK 5. Brzeczkowska Zofia, zam. Gniewiewska, I v. Byzia - T: 2777/WSK

W związku z tym zwracam się do Pani z prośbą o uzupełnienie teczki i przesłanie oryginalnej fotografii (z lat 40-tych lub współczesnej), a także wszelkich dokumentów lub ich kserokopii związanych z Pani osobą (np. oświadczenia świadków, legitymacje odznaczeń, metryka urodzenia, świadectwa szkolne, świadectwo ślubu itp.). Staramy się zgromadzić w teczce relatora jak najwięcej materiałów tak aby w razie opracowywania biogramu był on dokładny.