Przygotowanie i nagranie telewizyjnego programu informacyjnego

1

K

S

M

L

T

ECHNOLOGIA STUDYJNA

Ćwiczenie 5:

P

Opracowanie: mgr inż. Bartosz Kunka

dr inż. Piotr Odya

1. Wprowadzenie

Realizacja wywiadu telewizyjnego wiąże się z wykorzystaniem co najmniej dwóch kamer. Dzięki zastosowaniu więcej niż jednej kamery możliwe jest zrealizowanie wywiadu „na żywo”. Realizator obrazu odpowiedzialny za wybór obrazu z kamery, który w danym momencie ma byd „na wizji”, montuje obraz wideo na bieżąco. W trakcie gdy obraz z jednej kamery jest „na wizji” realizator przygotowuje obraz na drugiej kamerze, wydając operatorowi polecenia. Rzecz jasna, operator kamery powinien byd osobą kompetentną, aby realizator nie musiał tłumaczyd mu w jaki sposób ma ustawid poprawny kadr. W telewizji wywiady najczęściej realizuje się na żywo w sensie dosłownym. W języku potocznym przyjęło się określenie „byd na antenie”. Można również dokonad nagrania wywiadu telewizyjnego w studiu jeszcze przed emisją programu i nadad go w dowolnym terminie odczytując materiał z nośnika. Podczas laboratorium zasymulowane zostaną warunki realizacji wywiadu telewizyjnego „na żywo”.

2. Krótka charakterystyka sprzętu wykorzystywanego w realizacji wielokamerowej

Kamera

Podczas laboratorium wykorzystywane są 2 kamery HDV marki Canon (model XH-G1).

2 Kamery są ustawione względem rozmówców w taki sposób, aby każda z nich rejestrowała jednego rozmówcę. Istotne jest tutaj zwrócenie uwagi na to czy podczas realizacji obraz z jednej kamery będzie można było prawidłowo zmontowad (zmiksowad) z obrazem z drugiej kamery. Należy zatem zwrócid uwagę na oś kontaktu oraz prawidłowe kadrowanie, związane ze znajomością planów filmowych.

+ Tally light

Do każdej kamery zamocowano sygnalizację świetlną, informującą o tym, która kamera jest aktualnie „na wizji”. Dzięki temu operator ma świadomośd tego, że obraz z jego kamery jest aktualnie rejestrowany i/lub transmitowany, w związku z tym nie może wykonywad gwałtownych, skokowych i nieprzemyślanych ruchów kamerą. Tally light informuje również redaktora, o tym która kamera „jest aktualnie „na wizji”, tzn. w stronę której kamery powinien patrzed.

Rys. 2. Lampka na kamerze – tzw. tally light

Mobilne studio video (tzw. „lodówka”)

Podczas laboratorium wykorzystywane jest mobilne studio video firmy DataVideo Technologies. Mobilne studio umożliwia podpięcie 4 sygnałów wizyjnych w standardzie SD. Najczęściej podłącza się kamery, ale sygnał wejściowy może pochodzid również z innego źródła, np. z odtwarzacza DVD/Blu-ray czy z zewnętrznego rejestratora. Każde źródło sygnału wizyjnego ma swój podgląd w module podglądu.

Obraz z wyjścia miksera zapisywany jest w formacie DV (pliki z rozszerzeniem .dv). Po zakooczeniu pracy możliwe jest zgranie plików na dysk twardy komputera (przez złącze USB). Synchronicznie z obrazem rejestruje się ścieżka dźwiękowa. Mikrofony podłączone są do konsolety, znajdującej się w reżyserce sali 728. Na konsolecie można ustawid odpowiedni poziom dźwięku na wyjściu. Konsoleta podłączona jest z rejestratorem twardodyskowym mobilnego studia (XLR). Na panelu przednim rejestratora znajdują się wskaźniki poziomu zapisywanego dźwięku. Możliwe jest ostateczne wyregulowanie poziomu dźwięku, który ma zostad zapisany.

Uwaga!

Należy pamiętad, że aby rozpocząd zapis obrazu z dźwiękiem na dysku twardym należy włączyd tryb VIDEO INPUT na panelu przednim rejestratora

3 Poniżej modułu rejestratora znajduje się moduł łączności interkomowej. Realizator obrazu, obsługujący mobilne studio ma możliwośd komunikowania się z operatorami kamer i wydawanie im odpowiednich komend. Realizator obrazu mówi do mikrofonu podłączonego do gniazda wejściowego w panelu przednim. Informacje zwrotne od operatorów można odsłuchiwad za pomocą wbudowanego głośniczka lub w słuchawkach. Realizator obrazu może wydawad polecenia bezpośrednio konkretnemu operatorowi (tylko ten operator go słyszy) lub wszystkim operatorom naraz. Ze względu na specyfikę pracy i koniecznośd podejmowania szybkich decyzji najczęściej używa się trybu ALL, to znaczy wszyscy operatorzy słyszą to, co w danym momencie mówi realizator do konkretnego operatora. Jeżeli realizator nie chce byd słyszany przez operatorów, wybiera tryb MUTE. Ostatnim, bardzo ważnym modułem znajdującym się w dolnej części „lodówki” jest mikser wizyjny. Mikser wizyjny posiada dwie szyny video: główną (PGM) – szyna A i pomocniczą (przygotowawczą) – PST, szyna B. Obie szyny umożliwiają dostęp do wszystkich sygnałów wejściowych, z tym, że na wyjście (AUX) podawany jest obraz z tego źródła, które aktualnie jest wybrane na szynie głównej. Szyna pomocnicza (przygotowawcza) służy do tego, aby wybrad to źródło sygnału, które za chwilę ma byd „na wizji”. W studyjnej realizacji obrazu najczęściej wykorzystuje się 2 sposoby łączenia (miksowania) ujęd:

- na ostro – przejście między ujęciami bez żadnego efektu – na szynie głównej miksera wizyjnego wystarczy wybrad źródło sygnału, które ma zastąpid aktualny obraz;

- przenikanie (fade) – ujęcie płynnie przechodzi w drugie ujęcie (ujęcia przenikają się) – na szynie głównej miksera mamy wybrane źródło sygnału, którego obraz jest aktualnie „na wizji”, na szynie pomocniczej wybieramy źródło sygnału, z którym zamierzamy zmiksowad obraz „na wizji”; następnie dźwignię miksera przesuwamy z góry na dół lub z dołu do góry (zależy od aktualnej pozycji dźwigni); szybkośd zmieniania pozycji dźwigni bezpośrednio przekłada się na szybkośd przenikania ujęd.

Mikrofony

Trudno wyobrazid sobie jakąkolwiek formę telewizyjną czy filmową bez dźwięku. W realizacji wywiadu telewizyjnego najczęściej wykorzystuje się mikrofony krawatowe, które w branży filmowo-telewizyjnej zwykło nazywad się mikroportami. Do realizacji dźwięku na planie filmowym (także w reportażach telewizyjnych) stosuje się mikrofony kierunkowe – tzw. shotguny. Osobliwością mikrofonów kierunkowych jest bardzo wąska charakterystyka kierunkowa. Dzięki temu możliwe jest zarejestrowanie dźwięku dochodzącego bezpośrednio ze źródła. Tło akustyczne jest słyszalne, ale nie zakłóca dźwięku bezpośredniego.

1. mikrofon krawatowy (mikroport) – mikrofon elektretowy, przypinany najczęściej do klapy marynarki; idealny do zastosowao studyjnych;

2. mikrofon kierunkowy (shotgun) – Sennheiser MKH 416 – mikrofon pojemnościowy, umieszczony na specjalnej tyczce; zawsze obsługiwany przez tyczkarza, który dba o to, aby zarejestrowad dźwięk bezpośredni, a jednocześnie, aby nie ‘wchodzid’ z tyczką w kadr.

4

a) b)

Rys. 3. Mikrofony: a) krawatowy (mikroport), a) kierunkowy (shotgun)

Interkom

Interkom zapewnia komunikację między realizatorem obrazu a operatorem kamery. Operator słyszy polecenia realizatora obrazu, ale ma również możliwośd nawiązania z nim rozmowy. W tym celu musi wcisnąd przycisk Talk, znajdujący się na panelu przednim odbiornika. W trakcie realizacji „na żywo” operator kamery nie ma jednak czasu na zadawanie pytao i ustalanie jakichś szczegółów.

a) b)

Rys. 4. Zestaw do komunikacji: interkom a) słuchawka, b) odbiornik

3. Opis dwiczenia laboratoryjnego

Celem niniejszego dwiczenia laboratoryjnego jest realizacja krótkiego programu informacyjnego przy użyciu mobilnego studia oraz dwóch kamer. Studenci mają do dyspozycji profesjonalny sprzęt, który umożliwi im zrealizowanie programu „na żywo”. Podczas zajęd studenci muszą wykazad się znajomością podstaw realizacji obrazu: znajomością planów filmowych, znajomością osi kontaktu, podstawami ustawiania świateł, znajomością obsługi kamery.

Na początku zajęd członkowie grupy laboratoryjnej powinni podzielid się między sobą zadaniami, które będą wykonywad na zajęciach. Podział zadao (funkcji):

5 - realizator obrazu – osoba siedząca za mikserem wizyjnym, wydaje komendy operatorom

kamer, miksuje obraz na żywo;

- operatorzy kamer (2 osoby) – osoby stojące za kamerami, ustawiają kadr, wykonują polecenia realizatora obrazu, komunikują się z nim za pomocą interkomów;

- osoby występujące – redaktor (osoba zadająca pytania, prowadząca program) i ew. zaproszony gośd (osoba odpowiadająca na pytania);

- ewentualnie: tyczkarz – osoba odpowiedzialna za prawidłowe zarejestrowanie dźwięku za pomocą mikrofonu kierunkowego.

4. Zadania do wykonania

4.1. Przed zajęciami: przygotowad scenariusz programu. Założyd, że w trakcie programu odtwarzany będzie materiał z zewnętrznego rejestratora (typowy "news"). W trakcie programu może także wystąpid druga osoba (gośd). Przygotowad zestaw pytao, które mogłyby byd wykorzystane w trakcie wywiadu.

4.2. Przygotowanie do nagrania programu: 4.2.1. Ustawienie światła (w razie potrzeby).

4.2.2. Konfiguracja kamer – ustawienie kamer na tej samej wysokości, ten sam balans bieli, ta sama wartośd przysłony.

4.2.3. Ustawienie mikrofonów, ustawienie poziomu dźwięku wchodzącego na konsoletę z zewn. źródeł, sprawdzenie poziomu wchodzącego na rejestrator twardodyskowy. 4.3. Dwiczenie realizacji programu telewizyjnego z użyciem kamer i mobilnego studia video

„na sucho”, czyli bez zapisu obrazu wynikowego. Należy zwrócid uwagę na poprawne komponowanie ujęd (prawidłowe plany), poprawne zmiany planów oraz łączenie ujęd. 4.4. Realizacja programu telewizyjnego „na żywo”, czyli z zapisem obrazu wynikowego.

(Uwaga! Możliwe jest tylko jedno podejście do nagrania wywiadu na rejestrator – symulacja telewizyjnej realizacji „na żywo”).

4.5. Zgranie pliku wynikowego w formacie DV na komputer.

5. Opracowanie

5.1. Przygotowanie płyty w formacie DVD-Video (authoring DVD, np. w programie Adobe Encore). Nie jest wymagane przygotowanie płyty z menu.

(Uwaga! Nie należy dokonywad żadnych poprawek montażowych w nagraniu zrealizowanym podczas laboratorium).

5.2. Wymienid i opisad problemy, jakie pojawiły się podczas przygotowania do nagrania oraz w trakcie realizacji wywiadu telewizyjnego.

5.3. Opisad urządzenia, jakie powinny się znaleźd w studiu, aby spełniało ono wymagania tzw. wirtualnego studia. Opisad sposób realizacji wywiadu telewizyjnego w wirtualnym studiu (z wykorzystaniem standardowych kamer i miksera wizyjnego). Na co należy zwracad szczególną uwagę przy tego typu realizacjach?