Władza zwyczajna, delegowana czy kolegialna?

Marian Żurowski

Władza zwyczajna, delegowana czy kolegialna?

Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 13/1-2, 49-57

1970

13 (1970), Nr 1—2

MARIAN ŻUROWSKI

WŁADZA ZWYCZAJNA, DELEGOWANA CZY KOLEGIALNA?

Wstęp — 1 W ładza delegowana? — 2 W ładza zwyczajna w sensie analogicznym — 3 „W łasna” władza — 4 Problem władzy praw odaw ­ czej — 5 Delegacja władzy kolegialnej — Zakończenie.

Wstęp

Dynam iczny rozwój K onferencji Episkopatu — którego obecnie jesteśm y św iadkam i — pow oduje naukow e zainteresow anie się szeregiem zagadnień z tą in sty tu cją zw iązanych. Jed n y m z nich je s t problem władzy, jak ą obecnie posiadają terenow e kolegialne zespoły biskupów . N a ten te m a t ukazuje się coraz więcej p u ­ blikacji.

N iektórzy autorzy sta ra ją się w yjaśnić i określić tę władzę powszechnie dotychczas używ anym i pojęciam i: „w ładzy zw yczaj­

nej i delegow anej ”. Czy jednak jest to słuszne? W ty m w ypadku, niew ątpliw ie dotychczasowe określenia w ładzy zw yczajnej i de­

legow anej zaw ierają pew ne, ak tu aln e rów nież i tu elem enty, ale czy po trafią w szystko w ytłum aczyć?

Inni autorzy — stosunkow o jeszcze w niew ielkiej liczbie — s ta ra ją się ten problem w yjaśnić w now y sposób, używ ając okreś­

lenia „w ładzy ko legialnej”. Tłum aczenie ich jed n ak nie jest kom pletne. Stanow i zaledw ie początek i pobudza do podjęcia dyskusji, do któ rej p ragnie się włączyć au to r niniejszego o pra­

cow ania.

Z abierając głos w tej spraw ie w arto zaznaczyć, że zagadnienie w ładzy K onferencji E piskopatu nie jest problem em nowym , ani odosobnionym . Analogiczne bowiem w ypadki posiadania władzy przez zespół biskupów były i są znane od początku istnienia

4 — P ra w o K anoniczne N r 1-2/70

50 Ks. Marian Żurowski [2]

Kościoła, oczywiście nie biorąc pod uw agę soboru powszechnego jako w ładzy najw yższej. Od daw na istn iały rozm aite form y współ­

działania i rządzenia przez kolegia o m niejszym zakresie. Dla­

tego w rozw ażaniach niniejszych nie m ożna ograniczyć się w y­

łącznie do zagadnienia w ładzy K onferencji E piskopatu, ale trze b a problem postaw ić n a płaszczyźnie znacznie szerszej, m erytorycz­

nie nie różniącej się zasadniczo od innych w ypadków . K on kretn ie zatem można włączyć tu ta j zagadnienie w ładzy synodu prow in­

cjonalnego, synodu plenarnego czy regionalnego w w iększym jeszcze zakresie, jakie znały pierw sze w ieki Kościoła.

1. W ładza delegowana?

Czy można tego rodzaju w ładzę określić jako władzę delego­

w aną? W ładza ta określana p ierw otnie pod w pływ em p raw o ­ daw stw a rzym skiego jako nadzw yczajna, a później jako delego­

w ana oznacza tę, k tó ra jest z l e c o n a j a k i e j ś o s o b i e . Oczywiście nie może chodzić tu o przekazanie w ładzy poszcze­

gólnym osobom, ponieważ wyżej wyszczególnione zespoły - bis­

kupów działają nie jako sum a indyw idualnych jednostek, ale jako zespół. F a k t ten jed n ak nie stanow i przeszkody, albowiem praw o kanoniczne zna w ypadki kolegialnego delegow ania w ładzy, 0 czym w sposób w yraźny m ów i kan. 205 § 3. Je st to więc w ładza przekazana z w yraźnym zastrzeżeniem , że m ożna z niej korzystać jed ynie w sposób kolegialny, a nie indyw idualny. W p rak tyce najczęściej chodzi tu o w ładzę sądowniczą. W w ypadku jed n ak , k tó ry om aw ia kan. 205 § 3 jest zasadniczo m owa o osobach nie- posiadających w ładzy i otrzym ujących ją całkow icie od kogoś, kto ją w pełn i posiada jako w ładzę w łasną i zw yczajną. Czy może być jed n ak m owa o tego rodzaju kolegialnej delegacji, jeśli rozw ażany jest zespół biskupów działających w określonej in­

stytucji praw n ej, ja k ą stanow i K onferencja E piskopatu czy sy­

nod?

Biorąc pod uw agę całokształt zagadnienia należy odpowie­

dzieć, że nie. B iskupi bow iem wchodzący w skład synodu czy K onferencji E piskopatu nie są podm iotam i pozbawionym i — jeśli ta k wolno powiedzieć — „w szelkich elem entów w ładzy”. Zgodnie bow iem z nau ką Soboru W atykańskiego II każdy z biskupów dzięki posiadanej sakrze biskupiej posiada o n t y c z n e u c z e s t ­ n i c t w o w z a d a n i a c h u ś w i ę c a n i a , n a u c z a n i a 1 r z ą d z e n i a . K o nkretnie zatem w ty m w ypadku chodzi o on­

tyczne uczestnictw o w zadaniach r z ą d z e n i a . Równocześnie dzięki sakrze biskup jest w łączony do kolegium chociaż w spo­

sób niedoskonały, poniew aż pełne w łączenie dom aga się ponadto zachow ania p e ł n e j ł ą c z n o ś c i z Głową i innym i członkam i kolegium . Chociaż zatem m ożna powiedzieć, że sak ra b iskupia sta ­ now i do pew nego stopnia o n t y c z n e ź r ó d ł o w ładzy kościel­

nej, nie jest ona w stanie dać jej w całości, albow iem Sobór Wa­

ty kański II uczy, że dopiero wówczas można mówić o w ładzy pełnej, zdolnej do sam odzielnego działania, kiedy nastąp i uzu­

pełnienie, czyli niejako d o p e ł n i e n i e t e g o , c o b i s k u p u z y s k a ł p r z e z s a k r ę . D okonuje się to przez m isję k a­

noniczną, przekazaną m u w ten czy in ny sposób. A zatem uzupeł­

nienia dokonuje w ładza najw yższa w Kościele. Może być ono·

dokonyw ane w sposób indyw id ualny i stały, wówczas będzie mogła być m owa o ind yw idualnym podm iocie w ładzy np. u o rd y n a riu ­ szy m iejscowych. Może być rów nież dokonane to u z u p e ł n i e ­ n i e w s p o s ó b z e s p o ł o w y , analogiczny do delegacji ko­

legialnej z r ó w n o c z e s n y m w y m o g i e m k o r z y s t a n i a z pow stałej w ten sposób w ładzy w s p o s ó b k o l e g i a l n y , zespołowy.

A zatem ze w zględu na co ty lko om ówione elem enty — jeśli ta k wolno się w yrazić — k tó re przynosi sak ra biskupia czyli te, k tó re niejako wszyscy członkow ie zespołu biskupiego m ają „iu re D ivino”, nie m ożna powiedzieć, by cała w ładza była im przek a­

zana, czyli używ ając tradycyjnego określenia „delegow ana”.

P rzekazane jest bow iem tylko niezbędne uzupełnienie ontycz­

nego uczestnictw a w zadaniach rządzenia, k tó re wszyscy indyw i­

d ualni członkow ie danego zespołu posiadają. A zatem nie może być tu ta j mowy o delegacji w ładzy w ścisłym tego słowa znaczeniu, albow iem ani poszczególni biskupi nie są w ikariuszam i B iskupa Rzymskiego, ani też kolegialne zespoły biskupie nie mogą być nazw ane kolegialnym i zespołam i z w ładzą delegow aną an i od papieża, an i od soboru. P rzekazanie zatem niezbędnego uzupeł­

nienia — chociaż dokonane jest w sposób analogiczny do dele­

gacji kolegialnej nie u p ra w n ia nas do nazw ania tej w ładzy de­

legowaną.

2. W ładza zwyczajna w sensie analogicznym

P o w staje zatem pytanie, czy m ożna w ładzę kolegialną zespołów biskupich określić jako w ładzę zw yczajną? W ładza zw yczajna określona jest w kodeksie — zgodnie z długowieczną, kanoniczną histo rią tego pojęcia — jako „ w ł a d z a m o c ą s a m e g o p r a ­ w a z w i ą z a n a z u r z ę d e m ”. Na pierw szy rz u t oka m oże

52 Ks. Marian Żurowski [4]

się w ydaw ać, że m ożna dostrzec w zespołach kolegialnych bisku­

pów elem enty u rzędu i zw iązania z nim pew nej kom petencji ju ­ rysd yk cy jn ej. Podkreślić jed n ak należy, że są tam ty lk o nie­

k tó re elem enty, bow iem nie tru d n o dostrzec różnice zm uszające do refleksji.

Pojęcie urzędu kościelnego w yjaśnia nam kan. 145 § 1. U rząd kościelny w szerokim tego słowa znaczeniu jest to jakiekolw iek zadanie, k tó re w ykonuje się zgodnie z praw em dla osiągnięcia celu duchowego. U rząd n atom iast ściśle rozum iany jest zada­

niem n a stałe ustanow ionym mocą praw a Bożego lub kościelnego i przydzielonym zgodnie z praw em . Z aw iera ono w sobie uczest­

niczenie w jak iejś przynajm niej w ładzy święceń lub ju ry sd y k ­ cyjnej. P a ra g ra f 2-gi kan. 145 w spom ina, że w praw ie kościel­

nym urząd kościelny rozum ie się w ścisłym tego słowa znaczeniu, chyba, żeby co innego z k ontekstu w ynikało.

Mogłoby się zatem w ydaw ać, że w w ypadku, gdy m owa jest o zespołach kolegialnych biskupów , spraw dza się większość ele­

m entów zaw artych w określeniu urzędu kościelnego w sensie ścisłym. N iew ątpliw ie można mówić o pew nym z a d a n i u , je ­ żeli już nie z ustanow ienia Bożego, to na pew no z kościelnego.

Z zadaniem tym zw iązane jest posiadanie pew nej w ładzy ju ry s ­ dykcyjnej, albow iem o w ładzy święceń nie może być mowy w tym w ypadku, gdyż ona jest z n a tu ry swej udzielana indyw idualnym osobom, a nie zespołowi, choć czasem zespołowo może być wyko­

nyw ana.

Nie spraw dza się natom iast ostatni elem ent, o k tó ry m w spom i­

n a kan. 145 § 1, a m ianowicie, że jest to zadanie udzielone „zgod­

nie z praw em ”. W ty m bow iem w ypad ku po uw zględnieniu tego, co było powyżej pow iedziane, należy stw ierdzić, że, jeśli chodzi o pow stanie w ładzy zespołu biskupów , ontyczne uczestnictw o w zadaniach rządzenia, jak ie każdy z biskupów wchodzących w skład tego zespołu posiada dzięki sakrze biskupiej, jest pocho­

dzenia Bożego i chociaż jest elem entem — jeśli tak wolno pow ie­

dzieć — niezbędnym do zaistnienia w ładzy tegoż zespołu, sum a ich w żadnym w ypadku nie może tw orzyć w ładzy zdolnej do działania. Nie zm ieni tego tw ierdzenia fak t, że przez sak rę każdy z biskupów w łączony jest w supozycji zachow ania pełnej łącz­

ności do ogólnokościelnego kolegium biskupów i posiada pew ną predyspozycję do działania kolegialnego.

Niezbędny elem ent u zupełniający przekazany przez w ładzę n a j­

wyższą jest bezpośrednio pochodzenia kościelnego. A zatem nie m ożna mówić o udzieleniu tego urzędu czy zadania, ale co n ajw y ­

żej o p o w s t a n i u p r z e z w s p ó ł d z i a ł a j ą c e p o ł ą c z e ­ n i e „ e l e m e n t ó w ” p o c h o d z ą c y c h z s a k r y b i s к u- p i e j i z u d z i e l o n y m p r z e z w ł a d z ę n a j w y ż s z ą r ó w n i e ż k o l e g i o t w ó r c z y m d o p e ł n i e n i e m , c z y l i z e s p o ł o w ą „ m i s j ą k a n o n i c z n ą”. A zatem m ożna mó­

w ić co najw yżej o pew nym „urzędzie kościelnym ” w szerszym tego słowa znaczeniu.

Jeżeli odnośnie do elem entów wym aganych, do zaistnienia urzę­

du kościelnego m ożna znaleźć w zadaniach zespołów kolegialnych biskupów dosyć dużo elem entów w spólnych, o ty lé w iele większa trudność pow staje przy zastosow aniu drugiego członu definicji w ładzy zw yczajnej do w ładzy zespołów kolegialnych biskupów . M ianowicie kan. 197 § 1 dom aga się, ażeby w ładza zw yczajna b y ła mocą sam ego p raw a zw iązana z urzędem . Tym czasem w odnie­

sieniu do w ładzy zespołowej biskupów nie można w żadnym w y­

p ad k u powiedzieć, ażeby ta w ładza była udzielona poprzez praw o.

W praw dzie za pośrednictw em p raw a kościelnego może być prze­

kazany i jest faktycznie w w ielu w ypadkach p rzekazyw any w y­

żej w ym ieniony elem ent uzupełniający, niezbędny do kolegial­

nego działania. Je d n a k w żadnym w ypadku nie może być przez praw o kościelne przekazany biskupom elem ent podstaw ow y, jak i daje sak ra biskupia, a bez którego w ładza zespołom kolegialnym biskupów w łaściw a pow stać nie może.

A żeby doprow adzić rozpoczęte rozum ow anie do końca należy w yciągnąć w niosek, że p r z y p o r ó w n a n i u p o j ę c i a w ł a ­ d z y k o l e g i a l n y c h z e s p o ł ó w b i s k u p ó w u j a w n i a ­ j ą s i ę p e w n e e l e m e n t y w s p ó l n e i p e w n e e l e m e n ­ t y r ó ż n e . A zatem nie m ożna mówić o w ładzy zw yczajnej w odniesieniu do władzy, jak ą posiadają kolegialne zespoły b isku ­ pów. Co najw yżej m ożna tę w ładzę określić jako „ a n a l o g i c z ­ n ą ” do te j, jak ą dotychczas w K P K i w kanonistyce uw ażano za w ładzę zw yczajną. W ładza więc kolegialna jest w swoim rodzaju jedynym i niep ow tarzalnym rodzajem , którego nie m ożna wci­

snąć w żadne z dotychczasow ych pojęć.

W praw dzie m ógłby ktoś zgłosić zastrzeżenie, że rów nież w od­

niesieniu do w ładzy biskupa ordynariusza m ożna by. przeprow a­

dzić analogiczne do pew nego stopnia rozw ażania. Tym czasem n ik t dotychczas nie m iał w ątpliw ości, że jego w ładza jest w ładzą zw y­

czajną. Po uzyskaniu pełniejszego n aśw ietlenia skutków sak ry biskupiej dzięki Soborowi W atykańskiem u II zarów no dotych­

czasowe pojęcie u rzędu biskupiego i ja k i w ładzy zw yczajnej należy zm odyfikować. Mimo to jed n ak zarów no w ładza biskupa

54 Ks. Marian Żurowski [6]

ordynariusza jak i jego „urząd” będzie się zawsze różnił od kole­

gialnej w ładzy i kolegialnego „zadania’’ kolegialnych zespołów biskupów .

3. „Własna” władza

Dzięki elem entom , k tó re posiada każdy biskup dzięki sakrze biskupiej i dzięki jego przynależności do kolegium w w iele peł­

niejszym stopniu m ożna zrozumieć, dlaczego tę w ładzę zw yczajną biskupa ordy nariusza określa się jako jego własną. Ta ostatnia cecha w rów noznacznym p raw ie sensie może być odniesiona do w ładzy zespołów kolegialnych biskupów , albow iem one również posiadają ją jako w łasną. Z aw ierają się bow iem w tej w ładzy

„elem enty” — jeśli ta k vtolno się w yrazić — których n ik t im zabrać nie jest w stanie, bez których w ładza ta nie posiadałaby ty c h właściwości, jak ie faktycznie ma. Tę w łaśnie w ładzę dzięki jej właściwościom można nazw ać albo w ładzą kolegialną, albo też w ładzą zw yczajną w sensie analogicznym .

4. Problem w ładzy prawodawczej

N iektórzy autorzy m ają w ątpliw ości, czy podm iotem w ładzy praw odaw czej jest K onferencja E piskopatu, czy Stolica Apostol­

ska zatw ierdzająca proponow aną przez daną K onferencję decy­

zję. Ci sam i autorzy nie kw estionow ali w ładzy innych zespołów kolegialnych biskupów m ianowicie: synodów biskupich, czyli sy­

nodów prow incjonalnych i plenarnych, chociaż i wówczas od­

nośnie postanow ienia w inny być przesłane do Stolicy Apostolskiej w celu ich zatw ierdzenia. N iew ątpliw ym jest faktem , że ostatnio n a podstaw ie dokum entów soborowych K onferencje Episkopatów o trzym ały upow ażnienie do rozstrzygania i norm ow ania w ielu sp ra w dla swoich terenów . W każdym z tych w ypadków dekret

„O pasterskich zadaniach biskupów ” n r 38 p. 4 w ym aga „uznania przez Stolicę A postolską” danych rozstrzygnięć. N iektórzy au to ­ rzy uw ażali, że fa k t ten należy rozum ieć jako zezwolenie „p er­

missio” w ładzy najw yższej. T aki w niosek jest jed n ak zbyt po­

chopny, poniew aż w w ielu w ypadkach może to oznaczać jedynie

„nihil ob stat” ze stro ny o rgan u w ładzy najw yższej. Za ta k ą in te r­

p re ta cją przem aw ia sform ułow anie n r 38 p. 4 „ab Apostolica Sede r e c o g n i t a e”.

B iorąc pod uw agę całokształt zagadnienia w ładzy K onferencji B iskupów należy powiedzieć, że biskupi w zakresie praw odaw ­ stw a sam i z siebie jej nie posiadają, choćby się zebrali w w iel­

k iej liczbie, podobnie jak to m a m iejsce w odniesieniu do syno­

dów p arty k u larn y ch . Wspólne bow iem zebranie biskupów o rdy­

nariu szy danego te re n u nie jest zdolne rozszerzyć ko m petencji praw odaw czej poza te re n dla każdego z nich wyznaczony. A za­

tem m uszą oni w spólnie otrzym ać od w ładzy najw yższej w K o­

ściele pew nego rodzaju uzupełnienie ontycznych zadań rządze­

nia, inne aniżeli otrzym uje to każdy z nich w chw ili przejęcia w posiadanie danej diecezji. Tego rodzaju specjalne uzupełnienie sobór i w ładza najw yższa przekazu je K onferencjom Episkopatów , ja k to w ynika z w ielu innych dokum entów soborowych i poso­

borowych.

W arto ponadto zwrócić uw agę na sform ułow anie p. 4 n r-u 38 d ek retu „O pasterskich zadaniach biskupów ”, w k tó ry m jest m owa, że decyzje podjęte przez K onferencje E piskopatu oraz uznane przez Stolicę Apostolską m ają moc p ra w n ą jedynie w w y­

padkach przew idzianych przez p raw o powszechne, w innych n a ­ tom iast potrzebne jest zezwolenie Stolicy Apostolskiej w ydane z jej in icjaty w y lub n a prośbę sam ej K onferencji. W punkcie tym , ja k w idać w yraźnie, rozróżniono m iędzy kom petencjam i K onferencji E piskopatu należnym i im z p raw a powszechnego czyli ko n k retn ie już na podstaw ie dokum entów soborowych i po­

soborow ych a rozstrzygnięciam i w ym agającym i dodatkow ego a k tu S tolicy A postolskiej. W jed nym natom iast i drugim w ypadku jest uznanie k on k retn ej decyzji „recognitio”, k tó re może trafn ie j oddaje się przez słowo „rozw ażenie” czy „spraw dzenie” ze strony w ładzy najw yższej. G dyby bow iem owo „recognitio” m iało ozna­

czać pozytyw ne zatw ierdzenie, wówczas nie należałoby domagać się dodatkowego, uprzedniego posiadania kom petencji lub otrzy­

m ania w yraźnego zezwolenia od Stolicy Apostolskiej. Byłoby ono wówczas niepotrzebne.

K onferencje zatem biskupów , podobnie jak inne zespoły kole­

gialne biskupie, p o s i a d a j ą w ł a d z ę r z ą d z e n i a i roz­

strzygania k o n k retnych spraw dla danego te re n u w g r a n i c a c h o k r e ś l o n y c h p r z e z p r a w o p o w s z e c h n e l u b d e c y ­ z j ę w ł a d z y n a j w y ż s z e j , a następ n e po te j decyzji rozw a­

żanie czy spraw dzenie przez organy w ładzy najw yżsżej jest w y ­ razem ciągłej czujności i stałego w spółdziałania w kolegialnym zarządzie Kościołam i lokalnym i.

5. D elegacja w ładzy kolegialnej

Poniew aż w ładza ta, jak było co tylko w yjaśnione, posiada w iele cech w spólnych z w ładzą zw yczajną i jest w ładzą w łasną, można

56 Kis. Marian Żurowski [8]

postaw ić z kolei pytanie, czy może być ona kom uś delegow ana chociażby w sposób kolegialny? T u taj jed n ak biorąc pod uw agę fak t, że w ładza kolegialna zespołów biskupich chociaż jest specy­

ficzna i nazw ać ją trzeba w ładzą zw yczajną analogiczną czy kole­

gialną, to jed n ak jest w ścisłym tego słowa znaczeniu władzą, zaw iera bow iem w sobie- zdolność praw odaw czą, sądowniczą i w y­

konawczą. Z tego zatem w ynika, że z n a tu ry swojej nie posiada ograniczeń, k tó re by uniem ożliw iały przekazanie jej kom uś innem u, chociażby w sposób kolegialny. I w tym w ypadku obo­

w iązuje zasada zdrowego rozsądku i równocześnie sta ra zasada praw na: to, co ktoś może sam dokonać, do dokonania tego też wolno m u upoważnić kogoś innego, w supozycji jednakże, że jest on podm iotem zdolnym do przejęcia tej w ładzy i w ykonania zleconego zadania. W zw iązku z tym jednak dziw nym się może w ydać odpowiedź K om isji In terp retac y jn ej dokum entów posobo­

row ych z dn. 10 VI 1966 (AAS 60/1968/361), k tó ra w sposób nie­

dw uznaczny stw ierdza, że K onferencje Episkopatów nie mogą delegow ać swojej w ładzy praw odaw czej kom isjom przez siebie ustanow ionym .

Dla w yjaśnienia tego fa k tu łącznie z poprzednim i rozw ażaniam i należy sobie uświadom ić, co następuje: w ładza najw yższa w Ko­

ściele dzięki tem u, że jest najw yższa i że od niej pochodzi wszel­

kie uzupełnienie ontycznych zadań rządzenia, k tó re biskupi m ają dzięki sakrze, posiada kom petencję ograniczenia możliwości prze­

kazyw ania w ładzy innym , albow iem jest zdolna każdej chw ili cofnąć elem enty przez siebie przekazane. Dlatego też, podobnie jak w norm ach praw a kanonicznego odnoszących się do ograniczeń delegacji w poszczególnych w ypadkach, i tu in te rp re ta c ję pow y­

żej cytow aną należy określić jako pozytyw ne ograniczenie możli­

wości przekazyw ania tej w ładzy poprzez akt delegacji Kom isjom stw orzonym przez K onferencję Episkopatu. O graniczenie to jest skuteczne i nie decyduje jed y n ie o godziwości postępow ania, ale o jego w a ż n o ś c i , jak to w ynika ze sform ułow ania w wyżej cytow anej odpowiedzi K om isji In terp retacy jn ej.

Zakończenie

Obecnie zatem po soborze ak tu aln y rozwój in sty tu cji K onferencji Episkopatów nie jest niczym now ym w Kościele, jed yn ie now ą form ą terenow ej w ładzy kolegialnej — aktu aln ie ze w zględu na potrzeby naszych czasów realizow anej decentralizacji w ładzy w Kościele. N a tu ra w ładzy K onferencji Episkopatów nie jest więc czymś now ym w sw ej istocie, chociaż może podlegać pew nym ,

zależnym od aktualn y ch potrzeb m odyfikacjom , lecz jest w łaści­

wym dla kolegialnych zespołów biskupów rodzajem w ładzy, k tó rą określić m ożna bądź to w ładzą zw yczajną w sensie analogicznym*

lub prościej — kolegialną.

W arszawa, dn. 18/19 gru d n ia 1968 r.

POUVOIR ORDINAIRE, DÉLÉGUÉ OU COLLEGIAL

Le développement dynam ique m anifesté p ar les conférences epis­

copales est la source de discussions sur le caractère de leur pouvoir.

Certains auteurs recourent aux vieilles notions de pouvoir ordinaire et de pouvoir délégué.

Or les précisions doctrinales données p ar Vatican II sur les effets de la consécration épiscopale et de l’appartenance des évêques au col­

lège episcopal excluent form ellem ent la notion de pouvoir délégué, tandis que l'on p o u rrait parler, au moins analogiquem ent, de pouvoir ordinaire. Il serait cependant mieux de parler de pouvoir collégial. Ce pouvoir ne diffère pas essentiellem ent du pouvoir reconnu aux orga­

nismes collégiaux, comme les synodes provinciaux ou les synodes

pléniers. ,

Du fait de la participation ontique à l’office de gouvernem ent et du fait de son appertenance à tout le collège episcopal, le pouvoir des conférences épiscopales est un pouvoir propre, capable p ar nature de déléguer son pouvoir à d’autres organismes collégiaux. Mais il est vrai que l’autorité suprême, qui lui donne le „complément” nécessaire, à savoir la mission canonique au sens large de ce term e, peut poser des lim ites à cette capacité et, de fait, les pose.