Mieczysław Haftka
Malbork - Wielbark, woj. elbląskie.
Stanowisko 24
Informator Archeologiczny : badania 18, 136
3 36 -Wydobyty m a t e r i a ł a r c h e o lo g ic z n y z n a jd u je s i ę w t r a k c i e sz c z e g ó ło w e g o o p ra c o w a n ia i a n a l i z s p e c j a l i s t y c z n y c h * LQdVGÛWÛ, gm. K i s i e l i c « w o j. e l b l ą s k i e S ta n o w isk o 1 U n i w e r s y t e t W a r s z a w s k i I n s t y t u t A r c h e o l o g i i B a d a n ia p r o w a d z ił d r J a n M ic h a lsk i* F in a n s o w ał WKZ w E lb lą g u ,' P ie rw sz y se z o n b a d a ń . Gro d z i s k a z w c z e sn e j e p o k i ż e l a z a i w czesnego ś r e d n io w ie c z a /X II-X IV w«/*
S ta n o w isk o z n a jd u je s i ę n a w y s p ie p o ło ż o n e j w c e n t r a l n e j c z ę ś c i J e z i o r a Ł odygow skiegc. P r o w a d z ili t u w 1909 r* n i e w i e l n i a p r a c e w y k o p alisk o w e a r c h e o lo g o w ie n ie m ie c c y o d k ry w a ją c r e s z t k i g ro d u w c z e sn o śre d n io w ie c z n e g o o r a z ś la d y o s a d n ic tw a z w c z e sn e j e p o k i ż e la z a * P o za tym n a t r a f io n o n a r e s z t k i pom ostu b ie g n ą c e g o od wyspy w s t r o n ę s t a ł e g o l ą d u . O becne o g lę d z in y s ta n o w is k a p o z w o liły s t w i e r d z i ć , t e n a p o w ie rz c h n i w y ra ź n ie w id o czn y J e s t z a r y e w a łu n a cały m obw odzie wys py* w y p ię trz o n y o k . 1 m nad poziom m ajd an u . J e d y n i e w c z ę ś c i p o łu d n io w o -w s c h o d n ie j w ału w id o c z ne J e s t e i o d ł t r b y ć może z n a jd o w a ła s i ę t u t a j b ram a, k t ó r ą w y je ż d ż a ło s i ę n a wzmiankowany w yżej p o r o s t- C ała w yspa, m ają c a k s z t a ł t m i e j w ię c e j o k r ą g ły 1 p o w ie r z c h n ię n ie c o w ię k s z ą n i ż 0 ,5 h a , p o r o ś n i ę t a j e s t g ę s to drzew am i i krzew am i c o b a rd z o u t r u d n i a ł o p ro w a d z e n ie b a d a ń . ¥ b ie ż ą c y m r o ku z a ło ż o n o 3 wykopy o ł ą c z n e j p o w ie rz c h n i 33 m . z n a jd o w a ły s i ę one w p o łu d n io w o -z a c h o d n ie j c z ę ś c i itan ó w Ł sk a i ooejm ow aiyi wykop 1 c z ę ś ć w e w n ętrzn ą w a łu , wykop 2 c z ę ś ć z e w n ę tr z n ą , wykop 3 m ajdan. N w yniku b ad ań u s t a lo n o :
1. Na o p is y w a n e j w y sp ie z n a jd o w a ło s i ę g r o d z is k o w c z e s n o ś re d n io w ie c z n e , k tó r e g o c h r o n o lo g i ę w p r z y b l i ż e n i u można o k r e ś l i ć na X1I-XIV w. O to czo n e b y ło wałem ziem nym , w z n ie sio n y m praw do podobnie na s z c z ą tk a c h w a łu wc z e s no ż e la z n e g o , umocnionym p ła s z c z e m kamiennym i zw ieńczonym p r z y p u s z c z a ln ie j a l ą t k o n s t r u k c j ą d rew n ian ą* Ta o s t a t n i a m ogła m ieć sz e r* o k . 3 m i w n ę tr z e j e j wy p e ł n i a ł a zapewne g l i n a i k a m ie n ie . 2 zachow anych śla d ó w n i e d a ł o s i ę o d c z y ta ć r o d z a ju d r e w n ia n e j k o n s t r u k c j i . Na w a le o d k r y to duży ż e la z n y to p ó r z tkw iącym w t u l e j c e ćw iekiem o r a z ta k ż e ż e la z n y g r o t o s z c z e p u . U s t ó p w ału z n a jd o w a ły s i ę 4 o b i e k t y , z k tć r y c h dwa p o ło ż o n e p r z y samym wa l e mogły być zie m ia n k a m i m ie sz k a ln y m i. J a d e r z n ic h / o n l e k t 2 / m ia ł ś c i a n y w y ło żo n e kam ieniam i* W Jamach i ic h n a jb liż s z y m s ą s i e d z t w i e o d k r y to s r e b r n ą m o n e tę , t a k l ż p i e r ś c i o n e k , rogowy g r z e b ie ń , ż e la z n ą s p r z ą c ? k ę do p a s a 1 k i l k a ż e la z n y c h n o ż y . Na w a le , w w a rs tw ie k u ltu r o w e j m ajdanu o ra z w o b ie k ta c h z n a le z io n o d u że i l o ś c i c e ra m ik i i k o ś c i z w ie rz ę c y c h * Do c e n n y c h z n a l e z i s k n a l e ży o d k r y c i e fragm entów s z k ie le tó w r y b i c h o r a z łu se k *
2 . W c z e śn ie j n a w y sp ie z n a jd o w a ła s i ę o sa d a o b r e r r a z w c z e sn e j e p o k i ż e l a z a . N i e s t e t y p o d c z a s w z n o sz e n ia g ro d u w c z e sn o śre d n io w ie c z n e g o zniw elow ano c a ł e w n ę tr z e wyspy n i e p o z o s ta w ia j ą c a n i je d n e g o fra g m e n tu c e ra m ik i z ta m te g o o k r e s u . Częściowem u z n i s z c z e n i u u l e g ł ta k ż e w a ł. Praw dopodobnie u s u n i ę to jo g o w ew n ętrzn ą c z ę ś ć s t a w i a j ą c w t y r m ie js c u wzmiankową ju ż k o n s t r u k c j ę d re w n ia n ą . Tak w ię c zach o w ała s i ę j e d y n i e z e w n ę trz n a c z ę ś ć g l i n i a n e g o w a łu . H ip o te z ę ta k ą w s p ie ra f a k t , że c e ra m ik a w c z e sn o ż e la z n a w y stę p o w ała j e d y n i e n a k u lm i n a c j i w a łu 1 po Je g o s t r o n i e z e w n ę tr z n e j. C a ło ś ć m a t e r i a ł u zabytkow ego s ta n o w ią n i e z b y t l i c z n a fra g m e n ty c e r a m ik i n a w ią z u j ą c e j do c e ra m ik i k u l t u r y kurhanów z a c h o d n io b a łty ja k lc h -B a d a n ia b ęd ą kontynuow ane. LC53C2ÓW, gm. U chanie w o j. za m o js k i^ S ta n o w isk o 1 p a t r z epoka b rą z u M A L B O R K - W I E L B A R K w o j. e l b l ą s k i e S tan o w isk o 24 Muzeum A rc h e o lo g ic z n e w Gdańsku
B a d a n ia p r o w a d z ił mgr M ie czy sław H a ftk a . F i n an so w ał WKZ w E lb lą g u . P ie rw sz y se z o n badań* S ta n o w isk o w ie lo k u ltu r o w e , o s a d n ic tw o z : w c z e s n e j e p o k i ż e l a z a , o k r e s u wpływów rz y m sk ic h 1
w czesn eg o ś r e d n i o w i e c z a r /X I -X I I w . / S tan o w isk o p o ło ż o n e j e s t na w s c h o d n ie j, w y s o k ie j k ra w ę d z i Żuław H I ila n y c h , w o b r ę b i e n ie w ie lk ie g o p ó łw yspu.
W c z t e r e c h d z i a ł k a c h o ł ą c z n e j p o w ie rz c h n i *5 m2 o d s ł o n i ę t o 7 o b ie k tó w a r c h e o lo g ic z n y c h , z k tó r y c h na s z c z e g ó ln e w y r ó ż n ie n ie z a s ł u g u j ą Ś la d y w c z e sn o śre d n io w ie c z n e g o dom ostw a o wymia r a c h 5 . DÛ x 4 ,7 0 №. G ra n ic e z a s ię g u o b i e k t u w y zn ac zały c i ą g i s z a r o b r ą z o w e j, p i a s z c z y s t e j z ie m i, d o sk ó n a le c z y t e l n e n a t l e ż ó łte g o p i a s k u , k tó ry m to w a r z y s z y ły ś l a d y po ro z ło ż o n y c h s łu p k a c h , к p c iu d n ig w o -w sc h o d n ie j p a r t i i c h a ty o d s ł o n i ę t o k o l i s t e p a l e n i s k o o ś r e d n i c y 0 ,7 5 m w y p e łn io na c z a r n ą , p i a s z c z y s t ą z ie m ią z a w i e r a j ą c ą w ęg le drzew ne i d ro b n e b r y ł k i p o le p y . Domostwo p o s i a d a ło w yraźny p o d z ia ł n a dw ie c z ę ś c i o r a z od s t r o n y z a c h o d n ie j* s z e r o k i n a 1 ,5 m p o d c ie ń . Inwen t a r z o b i e k t u b a rd z o u b o g i - z a le d w ie k i l k a fragm entów c e r a m ik i i k o ś c i z w ie rz ę c e /k r o w a , z a j ą c / »
¥ o d l e g ł o ś c i 6 ,9 5 * n a p o łu d n ie od w yżej o p is a n e g o o b i e k t u , o d s ł o n i ę t o z e r y s d u ż e j , o w a l
n e j jamy / 1 , 5 0 r <3,89 m/ w y k a z u ją c e j zw ią z e k z lic z n y m i ś la d a m i po s łu p k a c h . Brak w arstw y k u l t u row ej w obydwu o b i e k t a c h , a z w a la z ę z a uboga ta w a r t o ś ć w sk a z u je na k r ó t k i e u ży w an ie t y c h o b ie k tó w . XI-XÎT w ieku.
O b ia k ty 3 -6 w p o s t a c i p ł y t k i c h jam w y p e łn io n y c h b r ą z o w o s z a rą , p i a s z c z y s t ą z ie m ią , n a le ż y Ц с я у с
