Stanisław Tabaczyński,Henryk
Rysiewski,Eleonora
Tabaczyńska,Bożena
Rostkowska,Teresa Rysiewska
Sandomierz. Collegium
Gostomianum
Informator Archeologiczny : badania 5, 217-218
217
atewek przemleazanyoh a# sp a le n izn ą. M ateriał archeologlcnuy: ułamki
naczyć a# śladam i słabego obtaczan ia datowane na okrea V III-IX w.
Brak m ateriału a pćśnego średniowiecza^
Człon 3^
wykop o ro z m la ra ^ 5x5 w umlejaoowloBo pośrodku p łask iego podgrodzia,
w o d le g ło śo l około 30 w od podnćża wału g ro d z isk a . Nikło ślady wax'-
atvy kulturowej v po ataol s z a r e j ziemi ao śladam i spalenizny wyatą-
p lły bezpośrednio pod wara tną humusową 1 osiągn ęły głębokość 35 on^
Z m ateriału archeologicznego stwierdzono tu jodynie k ilk a drobnych
ułamkćw ceram iki wozeanośrednlew leeznej, poohcdzącej najgpawdopodob-
mlej a V III-H w;
W wyniku prae prowadzony oh na grodalaku 1 podgrodziu badać son
dażowych atwlerdaono tu dwie fazy osadnictw a. Faza I - t o grćd wraz
a podgrodziem, ktćryoh ślad y w ystąpiły w wykopach członu 2 1 3 . Fazę
tę modna datować na V III-IX wlok. Faza I I - przypadająoa na okrea
średnlowleozny /X III-X IV w ./, to wyhodowany na c z ę śc i powierzchni gro
du poprzedniego grćdek k aztałtu elip ty czn ego , z zabudową wewnętrzną
przy w ale. Znlazczenle grodu w fa z ie I I n aatąp lło najprawdopodobniej
w XIV wieku na akutek żbrojnego napada / m i l i t a r i a / .
SANDCMIERZ
In aty tut H is t o r ii kultury
Mate-Colleglam Goatomlanum
r la ln e j PAN w Wara za wie
Badania prow adzili doc. dr Stan isław Ta-
baczyćakl 1 mgr Henryk Ryslewakl /au torzy
spraw ozdania/ oraz dr Eleonora Tabaozyćaka,
mgr Bożena Rostkowska 1 mgr Teresa Rysiew-
sk a . Pracami antropologicznym i kierował
doc. dr Andrzej W leroldakl. T rzeci aezon
badać. Finansował WKZ w K leloach . Wczesno
średniowieczny zeapćł m ie jsk i.
Istotnym rezultatem badać j e s t ujawnienie zalegających pod
kościołem 1 cmentarzyskiem p o zo sta ło śo l osady pr^rgrodowej a d ru giej
połowy X-XI wieku, głćwnle w poataol jam zasobowychJ Osada ta fun-
kojonuje do momentu w zniesien ia tu k o ścio ła oraz zlokalizow ania cmen
tarz y sk a. Badania dotychczasowe przyniosły s e r ię około 70 grobćw te j
p ie rw sze j, wczesnośredniowiecznej fazy cmentarzyska przykościeln ego.
Chronologia grobćw, ja k wskazują n ieliczn e przedmioty stanowiące wy
posażenie pośmiertne zmarłych /k ab łączk l skroniowe, p ie rśc io n k i,
sp rzą cz k i do p a s a /, zdaje s i ę wskazywać, że cmentarzysko założono tu
na przełomie X I/XII lub w pierw szej połcmle XII wieku, oo odpowiada
218
ło b y p i e r w s z e j f a z i e I s t n i e n i a k o ś c i o ł a . N ie ma je d n a k d o tą d pew noś c i , c z y t a X I I- w le c z n a f a z a k o ś c i o ł a r e p r e z e n to w a n a j e s t , na od krytym o d c in k u , je d y n ie p r z e z n i e l i c z n e fr a g m e n ty a r o h l t e k t o n l o z n e / c i o s y , p ó łk o lu m i e n k a / , c z y t e ż p r z e z c a ł ą p r o s t o k ą t n ą b u d o w lę z p r z y p o r a m i, w z n ie s i o n ą z p ł y t u j ą c e g o , d r o b n o z i a r n i s t e g o w ap n ia / p o r . sp r a w o z d a n ie z 197 0 r . / . O d k ry c ie w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e j o s a d y p r z y g r o d o w e j, p o p r z e d z a j ą c e j c h r o n o l o g i c z n i e k o ś c i ó ł św . P i o t r a , z y s k u je na z n a c z e n iu w kon f r o n t a c j i z w ynikam i b a d a ń prow ad zonych w l a t a c h m ięd zy w o je n n y ch p r z e z J .Ż u r o w s k i e g o , a n a s t ę p n i e k on tyn uow anych p r z e z E . i J .G ą s s o w s k l c h na W zgórzu ś w l ę t o ja k u b s k lm . w tamtym r e j o n i e mamy do c z y n i e n i a z o d w ro t n ą w s t o s u n k u do G ostom lanum s e k w e n c ją s y t u a c j i o s a d n ic z y c h . N a jp ie r w p o w s ta ło tam c m e n ta r z y s k o , d ato w an e m o n e tam i, z k tó r y c h n a jm ł o d s z a wy s z ł a z m enn icy z a p an o w an ia B o le s ł a w a ś m i a ł e g o , a w ię c w t r z e c i e j ó w le r o l XI s t u l e c i a J Po l i k w i d a c j i omen t a r ż y s k a w k oń cu X I w iek u pow s t a j e tu lu d n a o s a d a p rz y g ro d o w a , k t ó r e j b u jn y ro zw ó j g o s p o d a r c z y s p r a w i ł i ż s t a ł a s i ę Is to tn y m c z ło n e k m i a s t a , k tó rem u w ro k u 1286 Le s z e k C zarn y n a d a je fo rm a ln y s t a t u s m i e j s k i . W ld z lą r z a te m , że na p r z e łom X I / X I I w iek u p r z y p a d a ją w S a n d o m ie rz u I s t o t n e p r z e o b r a ż e n i a s t r u k t u r y o s a d n i c z e j , z w ią z a n e zapewne z je d n e j s t r o n y ze w z ro ste m z n a c z e n i a p o l i t y c z n e g o , z d r u g i e j z a ś - p r o o e s e a fo rm o w an ia s i ę S a n d o m ie r z a ja k o o ś r o d k a p a r e i o e l l e n o e m i e j s k i e g o .
P r z y s z ł y , o s t a t n i se z o n w y k o p a lisk o w y na d z i e d z iń c u C o lle g iu m G ostom lan um b ę d z ie m ia ł n a o c lu o s t a t e o z n ą w e r y f i k a c j ę wyników b a d a ń g e o f iz y c z n y c h o r a z s t w i e r d z e n i e , c z y w r e j o n i e k o r p u s u nawowego k o ś c i o ł a g o t y c k i e g o o r a z na p ó łn o c od j e g o p r e z b i t e r i u m n ie z a l e g a j ą in ne j e s z c z e p o z o s t a ł o ś c i s t a r s z e j r o m a ń s k ie j f a z y k o ś o l o ł a .
SANDOMIERZ I n s t y t u t H i s t o r i i K u lt u r y M a te -W zgórze Zamkowe r i a l n e j PAN w W arszaw ie
B a d a n ia p r o w a d z i l i d o c j d r S t a n i s ł a w T a - b a c z y ń s k l 1 mgr A n d r z e j Buko / a u t o r z y s p r a w o z d a n ia / o m z mgr D o r o ta G órna 1 m gr Anna P a ł u b l c k a . F in a n s o w a ł WKZ w K l e l c a o h . Dru g i s e z o n b a d a ń j G ród w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y ^ Wykopy o ł ą c z n e j d ł u g o ś c i 3 0 m / 6 d z i a ł e k o w y m iarach 5x5 m /, u sy tu o w an e n a zach o d n im s t o k u W zgórza Zamkowego, u ja w n ił y w l a t a c h 1 9 7 0 - 7 1 p o z o s t a ł o ś c i z ło ż o n e g o sy s te m u obw arow ań w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n ych o r a z w y s t ę p u ją c e pod n im i ś l a d y s t a r s z e g o o s a d n ic t w a . B a d a n ia te g o r o o z n e d a ł y p e ł n e r o z p o z n a n ie k o n s t r u k c j i 1 p e łn y p r z e k r ó j p o p r z e