Łask, gm. loco, woj. sieradzkie, AZP
70-49
Informator Archeologiczny : badania 26, 124
124 Okres nowożytny
w fosie oraz stwierdzono występowanie odsadzki po zew nętrznej stronie m u ru , idącej lekkim skosem w dół.
M aterial zabytkowy występował bardzo nielicznie i byl mało charakterystyczny. B adania będą kontynuow ane.
Ł a s k U n iw ersy tet Łódzki K a ted ra
Archeo-g m . lo c o , w o j. s i e r a d z k i e logii A Z P 70—49/—
B adania prowadzili pracownicy i studenci K atedry Archeologii U ni w ersytetu Łódzkiego. Finansow ane przez b u rm istrza Łasku. P ie r wszy sezon badań. Pozostałości dworu Korabitów Łaskich.
Celem badań była próba identyfikacji miejsca, w którym zlokalizowany byl dw ór Ł a skich, a także poznanie jego charakteru i przemian. Wytyczono i wyeksplorowano 17 wykopów sondażowych o łącznej powierzchni 187 m2 i orientacyjnej k u b atu rze 200 m3 oraz 10 cią gów wierceń, drążonych ręcznym świdrem strzem iączkowym , obejmujących łącznie 52 od wierty. Zgromadzono m aterial zabytkowy ujęty w 114 num erów inwentarzow ych, liczący łącznie ok. 6600 zabytków (z czego ok. 5900 stanowiły ułamki naczyń glinianych). Sporządzo no 38 planów rysunkowych i niezbędną dokumentację fotograficzną.
Penetracją terenow ą objęto 5 wytypowanych uprzednio rejonów dużego, ok. 8-hektaro- wego parku. W 3 uzyskano wyniki negatywne. Nąjciekawsze efekty dało przebadanie kopca znąjdującego się n a północno-wschodnim sk raju p arku i rejonu położonego nad staw em w północno-zachodniej jego części. W rejonie kopca (wykopy I-IV ) stw ierdzono b ra k starszych naw arstw ień kulturow ych, a praw ie jałow e w arstw y nasypowe przekonują, że kopiec powstał dopiero w XIX w. Był to prawdopodobnie tzw. kopiec widokowy, związany z organizacją przestrzeni parkowej n a zapleczu dworu Kręskich, siedzących tu w II poło wie XIX w.
W rejonie staw u przebadano 8 wykopów (109 m2) i wydrążono 4 ciągi odwiertów. Znaleziono tam ok. 95 % wszystkich zabytków ruchomych. Bezpośrednio n a poziomie g ru n tu stw ierdzono występowanie m ateriałów późnośredniowiecznych, datow anych od pol. XIV w,, a także liczne w arstw y kulturow e (wypełnione piatam i gliny, polepy i węgli drzewnych) zalegające między dużymi eratykam i, układającym i się w czworobok o wym ia rach 7 x 9 m. W centrum badanej p artii znaleziono duże skupisko kafli naczyniowych. S trefa rozrzedzającego się ku brzegom osadnictw a późnośredniowiecznego ząjmowała obszar 20 x 25 m, a w jego partii centralnej ulokowane były skupiska m ateriału i głazy. Na okrajach strefy znajdowano przem ieszane zabytki późnośredniow ieczne i nowożytne (w tym polewane, ornam entow ane ułam ki kafli piecowych).
O pisana sytuacja wskazuje, że w badanym rejonie natrafiono n a relikty domostwa powstałego w pol. XIV w., ogrzewanego piecem z kafli naczyniowych i fundowanego n a dużych głazach. M ożna go hipotetycznie łączyć z pierwszym dworem Korabitów Łaskich. Praw dopodobnie w tym w łaśnie miejscu stały kolejne dwory Łaskich, również obiekt opisany w 1617 r. jako „curia na kopczu”. N asyp ziemny po tym obronnym dworze, zalegający ponad badanym i w arstw am i, został zniwelowany w w. XIX, a całkowitego zni szczenia te re n u dopełniły prace ziemne prowadzone w związku z sypaniem wałów prze ciwpowodziowych w 1, 50, XX w.
B adania doprowadziły więc do znalezienia miejsca dworu Łaskich, poznania ich naj starszej siedziby (od połowy XIV w.) i stw ierdzenia rozwiezienia poziomów związanych z obronną rezydencją Korabitów z XV-XVII w.
M ateriały i dokum entacja przechowywane będą w K atedrze Archeologii U niw ersytetu Łódzkiego.
