Maria Piasecka, Janusz Pelc
"Orfeusz pisarzy renesansowych",
Janusz Pelc, "Pamiętnik Literacki" z.1
(1979) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 22/4 (74), 179
/1 1 / P A S Z E K J e r z y : A lu zje p la s ty c z n e w " P r ó c h n ie " . "Ruch L it e r a c k i" 1979 n r 2 z . 89-1 0 1.
A u to r tra k tu je " P róch n o" jak o u tw ó r d y sk u tu ją c y r o lę i m ie j s c e a r ty s ty i s z t u k i w s p o łe c z e ń s t w ie p rzeło m u w ie k ó w . P o w ie ś ć od w o łu je s i ę do w ie lu d z ie ł p la s ty c z n y c h - w s p ó łc z e ś n ie z n a n y c h , o b e c n ie c z ę s t o z a g in io n y c h . S tąd te ż w ie le a lu z j i m ożna u z n a ć ty lk o za p ra w d o p o d o b n e, a sta w ia n y c h h ip o te z n ie d a s i ę z w e r y fik o w a ć . A utor p o rzą d k u je p a r a le le p la s t y c z n o - l it e r a c k ie " P róch n a" w ed łu g sto p n ia ic h p ra w d o p o d o b ień stw a : a lu z je z p r z y w o ła n ie m tytu łów i n a z w is k tw ó rcó w o r a z a lu z je do k o n k r e tn y c h d z ie ł (b e z n a z w is k i ty tu łó w ) i d y s k u s ji z nim i z w ią z a n y c h . W d a ls z y m toku r o z w a ż a ń a n a liz u je ta k ż e te o d w o ła n ia , "w k tó r y c h o p i sana s y tu a c ja p r z y w o d z i n a m y ś l p ew n e k o n k retn e o b r a z y m a la r s k ie " o r a z " ta k ie , k tó r e w sp ó ln o tę lit e r a c k o - m a la r s k ą s y g n a liz u ją p r z e z p o d o b ie ń s tw o m otywu lub tytu łu d a n eg o o b ra zu do sfo rm u ło w a n ia p o w ie ś c io w e g o " . P o n a d to om aw ia r y su n k i i n a p is y w y k o n a n e, n a w e t p rzy p a d k o w o , p r z e z b oh aterów o r a z w sk a z u je n a im p r e s j o n is t y c z n o - e k s p r e s j o n is t y c z n e c e c h y o p isó w p o w ie ś c io w y c h i sy m b o lik ę b a r w . /1 1 / P E L C Ja n u sz: O r fe u s z p is a r z y r e n e s a n s o w y c h . " P am iętn ik L it e r a c k i" 197 9 z . 1 s . 5 3 - 9 0 . A u tor ś l e d z i m it O r f e u s z a - p ie r w s z e g o " b o sk ieg o " p o e ty - w l i t e r a tu r z e e u r o p e js k ie j i p o ls k ie j . P rzy jm u je p e r s p e k ty w ę h is t o r y c z n ą . Oma w ia r ó ż n e w e r s j e te g o m itu od s t a r o ż y t n o ś c i do r e n e s a n s u u ta k ic h a u to r ó w , jak : P la to n , H o r a c y , D a n te, P e t r a r c a , B o c c a c c io , R o n sa r d . W iele m ie js c a p o ś w ię c a tem u za g a d n ie n iu w t w ó r c z o ś c i Jana K o c h a n o w sk ie g o .
B P / 7 4 / 5 9 J . K . - H .