Marian Płachecki
"O spornych problemach realizmu
socjalistycznego", Henryk
Markiewicz, "Miesięcznik Literacki"
nr 6 (1978) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 21/4 (70), 158
/1/ MAKARSKI W ładysław: O typach wypowiedzi zestawionych.
(Z zagadnień budowy tek stu ). "Roczniki Humanistyczne K U L ", t. XXIV, z. 1, Lublin 1976 (wyd. 1978) s . 297-301.
R zecz o parentezie i jej m iejscu wśród wypowiedzeń zestawionych. Proponuje autor wyróżnienie: l) wypowiedzeń zestawionych z przytocze niem: "a) oba człony pierwszoplanow e, b) człon przytoczenia pierw szo planowy oraz człon wprowadzenia drugoplanowy (wtrącony, czyli paren- tetyczny) ; 2) wypowiedzenie zestawione z komentarzem bądź apelem, w dwu odmianach: a) oba człony pierwszoplanow e, b) człon n a rra cji pierwszoplanowy oraz człon komentarza bądź apelu drugoplanowy (w trą cony, czyli parentetyczny) ; 3) wypowiedzenie zestawione z uwagą nawia sową / . . . / : człon n a rra c ji pierwszoplanowy o raz człon n a rra c ji drugo planowy (przystaw iony)" .
B P /7 0 /1 3 M .P .
/1/ MARKIEWICZ Henryk: O spornych problemach realizm u so c ja li stycznego. "M iesięcznik L iterack i" 1978 nr 6 s . 53-57.
Pojęcie "realizm u socjalistyczn ego" je st d ziś na ogół traktowane ja ko pojęcie typologiczne, a nie wyłącznie normatywne. Wyraźnie rysuje się "tendencja odbierająca realizmowi socjalistycznem u sens równoznacznie w artościujący dodatnio", dzięki czemu "realizm socjalistyczn y" staje się "kategorią współmierną z innymi wielkimi całościam i historycznoliteracki mi, jak klasycyzm czy romantyzm". Za Iezuitowem wyróżnia Markiewicz w re fle k sji teoretycznej nad realizmem socjalistycznym "poziom ideologi czny" i "arty sty czn y ", proponując, by w świecie przedstawionym dzieła widzieć płaszczyznę pośredniczącą między ideologią i form ą. P ostulat ten w nowym świetle staw ia kwestię typologii odmian realizm u so cjalistyczn e go. Zamykają artykuł uwagi o odmienności konotacji terminu "realizm so cjalistyczn y" w literaturoznawstwie radzieckim i polskim.
