PUBLIKACJA URZĘDU
MARSZAŁKOWSKIEGO WOJEWÓDZTWA
OPOLSKIEGO
EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
OPOLSKIE
WIADOMOŚCI
NUMER 02 (157) ISSN-1733-1811 KWIECIEŃ 2018
DBAMY O NAJLEPSZYCH
jfdrzej В Harszali
Stypendia marszałka otrzymało 250 uczniów szkół z całego regionu
Karolina Kondracka
Mają pasję, chcą się uczyć i choć młodzi, podejmują wyzwania. To stypendy
ści marszałka wojewódz twa opolskiego.
P
iątKowi uczniowie, Biorą- cy jeDnocześnie uDział w olimpiaDach i KonKursach wieDzy mogąliczyć na wsparcie samorząDu woje
wóDztwa opolsKiego. Stypen
Dia są przyznawane już oD roKu2008.-PieniąDze pocho
Dzą zfunDuszy europejsKich, apomagajązarówno w Dorów naniu najlepszym, jaK ipromu ją najlepszych. MłoDziluDzie wieDzą, że mogą sięgać po to stypenDiumKilKuKrotnie,a to BarDzo motywuje i jestnaszym DaleKosiężnym założeniem - mówimarszałeK AnDrzej Buła.
Natalia WujciK z Zespołu SzKół PonaDgimnazjalnych w KluczBorKu jest przeKonana, żejuż teraz BuDujesięjej przy
szłość. Jej zainteresowania to
UniiEuropejsKiej.DzięKi swo
jej pasji Byłamw Parlamencie EuropejsKim,zarówno w BruK seli, jaKi StrasBurgu. W szKo
le stawiam na matematyKę.
PieniąDzepomagają mi w roz wijaniu mojejpasji- wyjaśnia.
RoDzice Letycji Musz z Kalino- wic, Którainteresuje się Biolo gią, chemią igrąnafortepia nie, przyznają, że stypenDium pomaga spełniać marzenia ich córKi. - Kupujemy KsiążKi, opłacamy Kurs języKa angiel
sKiego. Te pieniąDze pozwa
lają narozwójwieDzy.Nasza córKa cały czasszuKa swojej
pasji. Nie tylKouczestniczy w KonKursach i jestich lau
reatKą, ale chce poszerzać swoją wieDzę -mówiąRenata i RolanD Muszowie.
MłoDy pasjonatchemii to Rafał Jewtuch z KęDzierzyna- -Koźla. SwojestypenDium chce przeznaczyćna rozBuDowę la
Boratorium. - Interesujęsię chemią. Jest to jeDen z truD niejszych KierunKów w nauce.
Z Kolegamizałożyliśmy zwią
zeK, w KtórymstuDiujemyche mię na poziomieaKaDemicKim.
PieniąDze wyDam narozBu
Dowę naszego laBoratorium,
Kupimy oDczynniKi. NieDawno naByliśmy Komputer - mówi pasjonatchemii.
WicemarszałeK wojewóDz twaStanisław RaKoczy chciał- By,aByna wsparcie urzęDu marszałKowsKiego mogło liczyć corazwięcej zDolnych uczniów.
-To są wspaniali luDzie,Którzy wyróżniają się aKtywnością, są społeczniKami, mają szero
Ką wieDzę,poznają świat.To ważne,aBy poKazać, że ich cenimy. LiczBa wręczonych stypenDiów poKazuje również, jaKi jestpotencjał w naszym wojewóDztwie - DoDaje.
Wramach projeKtu „Wspie ramy Najlepszych” w roKu szKolnym 2017/2018 oraz 2018/2019 wsparciemstypen Dialnym oBjęto łącznie 510 ucz niów i uczennic. OD początKu, czyli przez 10 lat przyznano już 2015 stypenDiów nałączną Kwotę 6 milionów złotych.
Zdjęcia wszystkich sty
pendystów można zobaczyć na:
/opolskie
Szymon Tetłak, Zespół Szkół i Placówek Oświatowych w Nysie:
- Wiele czasu spę
dzam na samodzielnym poszukiwaniu i pogłę
bianiu wiedzy. Z tych przedmiotów, które lubię, staram się do
kształcać na własną rękę. Będę je zdawał w trakcie rozszerzonego egzaminu matu
Martyna Karpeta, PSP w Jędrzejowie:
- Lubię język an
gielski, który doskona
lę w szkole językowej.
Zajęcia w niej opłacam właśnie ze stypendium.
Przydadzą się również na przyrządy spor
towe do treningów. Ucząc się wiem, że two
rzę swoją przyszłość.
Zosia Sowa, II LO w Opolu:
- Jeśli chodzi o przy
szłość, celuję w me
dycynę, dietetykę lub farmację. Stypendium otrzymuję już trzeci raz.
Przeznaczam je przede wszystkim na pod
ręczniki, ponieważ są one bardzo drogie.
Z pieniędzy ze stypendium jest również
E
SAMORZĄD
Będzie nagroda dla muzealników
Violetta Ruszczewska
Muzealnicy będą mieć swoją nagrodę. Tak zade
cydowali radni wojewódz
twa opolskiego. Konkurs wyróżni najciekawsze wy darzenie muzealne.
P
odczaswojewództwa sesji opoLskiesejmiku go radni podjĘLi decyzjĘ o tym,Bywtym roku po raz pierwszyogłosićkonkurs na przyznanie Nagrody Marszałka WojewództwaOpoLskiegoza Wydarzenie MuzeaLne Roku.- ChcieLiByśmy, aBy nagroda Była przyznawana, na wzór Złotej Maski czyNagrodyim.
KaroLa Miarki, wspóLnie z wo
jewództwem śLąskim - mówił wicemarszałek Stanisław Ra
koczy. - To eFektBardzo doBrej i nadaL rozwijającej siĘ współ pracy w dziedzinie kuLtury z są
siednimregionem.
Krzysztof Koziołek, Bogusław Wierdak, Norbert Krajczy, Damian Cedro, Józef Kotyś
GRZEGORZ SAWICKI radny województwa opolskiego
CieszĘsiĘ, że nasze wo jewództwo doczekało siĘ na
grody, która honorujemuze
aLników. Bierzemyprzykład z innychwojewództw, gdzie takiewyróżnienia są wrĘcza
nedLa właśnie tej grupyosóB.
Stają oni w jednym szeregu zartystami, aktorami, spor
towcami,którzy są twarzami naszego województwa. Praca muzeaLników, to zachowanie pamiĘci o regionie, archiwizo wanie dokumentówidBałość o rzeteLność inFormacji.War
topokazać tych najLepszych i ichpracĘ. Muzea to nie tyLko ośrodki kształtowania kuLtury, poznawania dzieł sztuki czy wymiany inteLektuaLnej,aLe również mądrej zaBawy dLa naszych dzieci. W muzeach pracownicy łączą wiedzĘz kreatywnością i pasją.
Zarząd województwa wyszedł z inicjatywą, By z okazji Dnia MuzeaLnika,który przypada 18 maja, nagrodzić muzea, których w regionie jest osiemnaście, na
grodą wpiĘciukategoriach. Te kategorie to:wystawa,inicjatywa edukacyjna, puBLikacja książ
kowa, konserwacja i ochrona dziedzictwa kuLtury oraz projekt naukowo-Badawczy.
Jak inFormowała dyrektor DepartamentuKuLtury, Sportu i Turystyki UMWO, Agnieszka Kamińska,nagroda ma wynosić do 10 tysiĘcy złotychw każdej z tychkategorii.Komisjakon
kursowaBĘdzie mogła także przyznać wyróżnienia.
Nagroda dLamuzeaLników to koLejne - oBoknagróddLa Ludzi teatru ,wyróżnieńdLatwórców ianimatorów kuLtury, stypen
diów„Marszałkowskie TaLenty” dLa najmłodszychuzdoLnionych artystycznie mieszkańców re gionu - wyróżnienie marszałka wdziedzinie kuLtury.
Sejmikowa Komisja KuLtury, Nauki, Edukacji iSportu, po ostatniejwizycie w Brzeskim Muzeum Piastów ŚLąskich, zwróciła siĘ także do zarządu województwao zwiĘkszenie o 50 tysiĘcy złotych dotacji dLa tego muzeum. InFormował o tym przewodniczący komisji HuBert Kołodziej, przy okazji inFormacji, że decyzjĘ o zwiĘk
szeniu dotacjidLa tej pLacówki podjął ostatnio starostaBrzeski.
Muzeum PiastówŚLąskich jest pLacówką prowadzoną przez trzy instytucje: Ministerstwo KuLtury iDziedzictwaNarodo wego oraz samorządy woje wództwa i powiatu.Stanisław Rakoczy tłumaczył, żesamo rząd województwa wywiązuje siĘz oBowiązku Finansowania muzeum,jakwynika zzapisów porozumienia tychtrzechinsty tucji, natomiast zarządwesprze dodatkowo muzeum w przygo
towaniupLanowanej wystawy o kresach.
ZAPROSZENIE
Przewodniczący Sejmiku
Województwa Opolskiego zaprasza na uroczystą Sesję Sejmiku z okazji
20-lecia Samorządności Województwa i Powiatów
Radni Ryszard Donitza, Karina Grelich-Deszczka i Hubet Kołodziej
LAT samorządności
POLSKA
SAMORZĄD WSPÓLNOTA
22 maja, godz. 12.00 Sala Orła Białego
Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Opolskiego
ul. Piastowska 14, Ostrówek
Kwiecień 2018 OPOLSKIE WIADOMOŚCI REGIONALNE 3 PROMOCJA
„Opolska Marka ” to ludzie
„Opolska Marka” to gwarancja jakości produktów i niezawodnych rozwiązań. Kolejne firmy poszerzyły grono mogących posługiwać się tym coraz bardziej rozpoznawalnym logo.
P
iĘtNAStYrAz doceNioNo NAjLepSze firMYregioNu, przYzNAjąc StAtuetKĘ i tYtuł„OpoLSKA MArKA”.MArSzAłeKwojewództwAopoLSKiego ANdrzej BułA,pod KreśLA, że przeKrój NAgrodzoNYcH i zgłoSzoNYcH przedSiĘbiorStw jeSt bArdzo dużY. -To,co wYróżNiA„OpoLSKą MArKĘ”, to Ludzie. ToczłowieK buduje w SprzYjA-
jącYcH wAruNKAcH coś, oczYMzAMArzYł. DziĘKi KoNSeKweNcji,rozwijA SiĘtow coś wYjątKowego.PrAcA StAjeSiĘ pASją, pASjA przerAdzASiĘwMArKĘ- Mówił.
ZArząd WojewództwA OpoLSKiego przYzNAł rówNież NAgrodY „PrzedSiĘbiorStwA roKu”, Które trAfiłY do czterecHfirM.OtrzYMALi je: PPHU NeStroSp. zo.o.ze StAre
go OLeSNA i PIOMARSp.z o.o. z OpoLA w KAtegorii„INweStYcjAroKu” orAzprezeS ECOKOM Sp. zo.o.zLuboSzYc- Piotr CieśLiK i RoLANd KrAuSezMMSYSteMY Sp.
zo.o. w KątAcH OpoLSKicH wKAtegorii„PrzedSiĘbiorcA roKu” .
Gala wręczenia nagród odbyła się 18 kwietnia w Filharmonii Opolskiej.
LAUREACI OPOLSKIEJ MARKI
PAWEŁ KURTASZ - BSSTC.PL, kategoria „innowacje” i kategoria „usługa”
- LAMpA ATEXowANASzejproduKcji jeSt NAjNowSzYM z urządzeńSłużącYcHdo dzieNNego i NocNego ozNAKowANiA przeSzKód w rucHu LotNiczYM. ToodpowiedźNA zApotrzebowANie świAtowego rYNKu. SpełNiA Nie tYLKo wYMAgANiA StAwiANe przez OrgANizAcjĘ MiĘdzYNArodowegoLotNictwA CYwiLNego, ALe MAtAKże certYfiKAt, Któ rY uMożLiwiA jej zAStoSowANie w NAjbArdziej wYMAgAjącYcH StrefAcHzAgrożoNYcH wYbucHeM, M.iN. w rAfiNeriAcH.DziĘKi NASzeMu ceNtruM bAdAwczo-rozwojoweMu, Które StALerozwijAMY, oprAcowujeMYNowe produKtY.
ANDRZEJ WACHOWSKI - Telewizyjne Studio Brawo, kategoria „promo
cja regionu”
- PrzYgotowYwANY przez NAS „MASterTrucKSHow” tojedNA zNAjwiĘKSzYcH iM prez w Europie. WYwodzi SiĘ z OpoLSzczYzNY i tu SiĘodbYwA. OpoLSKAMArKA, to połączeNieproMocji tegowYdArzeNiA i pAtriotYzMu LoKALNego. ZLotciĘżAróweK pier
wotNie bYłSpotKANieM Kierowców, prAcowNiKów firMY trANSportowej, ALe już w trAKcie drugiej edYcjiwYdArzeNie MiAło cHArAKter MiĘdzYNArodowY.
WILHELM BEKER - Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Oleśnie, kate
goria „produkt”
- StArANiAo zdobYcie pozwoLeNiANA produKcjĘ OLeSKiej ŚMietANKówKi trwAłY 12 LAt. WcześNiejSpróbowANieKuLtowegoproduKtu OLeSKiej SpółdzieLNiMLeczArSKiej bYło MożLiwe jedYNie w trAKcie tArgów. Dziś produKt MożNA KupićoficjALNie. To Nie pierwSzY rAz,gdY MLeczArNiA zOLeSNA otrzYMuje zNAK „OpoLSKiej MArKi”. WcześNiej doStrzeżoNo wALorYMASłA i twArogu.
WArto bYćprzedSiĘbiorcą, KtóregoproduKtY poSiAdAją teNzNAK.
ALEKSANDRA WĘGLARZ - Higma Service, kategoria „CSR-przedsię- biorstwo dla regionu”
-Od 2016 roKu wdrAżAMY StrAtegiĘ SpołeczNejodpowiedziALNościbizNeSu, proMuje MY proeKoLogiczNe poStAwY, poSiAdAMY deKALog eKoLogiczNYcH zAcHowAń. ProwAdziMY rówNieżAutorSKi progrAM „EKOLogiczNi w bizNeSie”,rAdziMY firMoM i iNStYtucjoM, jAK StAć SiĘ bArdziejeKoLogiczNYMi.SuKceSeM oKAzAłA SiĘ tAKże KAMpANiA „MiStrzoStwA ŚwiAtA w MYciu rąK”, w Której wziĘło udziAł poNAd 1000 przedSzKoLAKów z OpoLA. NAco dzień zAjMujeMY SiĘ dYStrYbucją tego, co poMAgA wutrzYMANiu HigieNY.
BOŻENA MAGIERA - Branda sp. z o.o. Sieć Rezydencji dla Seniorów
„Złote Borki”, kategoria „usługa”
- Z roKuNA roK zAczYNA SiĘ corAz bArdziej otwArcieMówić otYM, że NASi NAjbLiż-
Si ALbo Ktoś oboK potrzebują opieKi. Biorąc pod uwAgĘ pĘd żYciA, Nie zAwSze jeSte śMY wStANieSproStAć tYM oczeKiwANioM. PrzYSzedł tAKi czAS,KiedYSzuKA SiĘtYcH dobrYcH MiejSc, gdzie SeNior MożezAMieSzKAć. KłAdzieMYdużY NAciSK NAotwArtą wSpółprAcĘz rodziNą i SAMąoSobą, KtórAuNAS przebYwA. ZAwSze StArAMY SiĘ bYć KroK przed MożLiwYMioczeKiwANiAMi.W wYobrAźNi wieLu oSób MiejScA tAKie jAK NASze KojArzą SiĘ z SzArością i SMutKieM, A MY udowAdNiAMYz powodzeNieM, że jeSt iNAczej.
PAWEŁ BARGIEŁ - Elemont sp. z o.o. z Opola, kategoria „CSR-przedsię- biorstwo dla regionu”
-JeSt to dLA NAS SzczegóLNie wAżNepoNiewAż zAAKceNtowANe zoStAłY dziAłANiA firMYtAKiejAK dbANie o dobre reLAcje KLieNtAMi,ALe rówNież z prAcowNiKAMi, doStAw
cAMii NASzezAANgAżowANie w dziAłALNość SpołeczNościAMi LoKALNYcH.
WgroNieNAgrodzoNYcHzNALAzłA SiĘfirMA AdAMietz Sp.zo.o.ze StrzeLec OpoL SKicH zA płYtY wArStwowe ARPANEL w KAtegorii„produKt”.
iNForMACje owszYStKicH LAureAtAcH -nastroNiewww.opolskie.pl
JÓZEF KOTYŚ
wiceprzewodniczący sejmiku województwa opolskiego
- „OpoLSKA MArKA”to SzANSA dLA debiutANtów,jAK i przedSiĘbiorStw ztrAdYcją. Te pierwSze Mogą SiĘ uwiA
rYgodNić i NAbrAć rozpĘdu.Drugie NAtoMiASt, potwierdzić Swoją pozYcjĘ NA rYNKu. WYbierANYjeSt produKtLoKALNY, do BrY jAKościowo.Jest to dLA nasprzYjeMNOść i prestiż poKA zAć godALej. DoLiNA MAłej PANwi, todoSKoNAłY przYKłAd produKtuturYStYczNego, woKółKtórego zrodził siĘprzYjAzNY KLiMAt dLAprzedsiĘBiorców. PrzYświecANAM zAsAdA -MuszĘ BYć doBrY, przeKoNując NA początKu tYcH, KtórzY są NAjBLiżej, późNiejMożeMY wYjść dALej, uwiArYgodNić siĘ. DziĘKi „OpoLsKiej MArce”przed siĘBiorcA MożeodwAżNiej wYcHodzić NAiNNe rYNKi.
4
ZDROWIE
Celem jest bezpieczeństwo dzieci
ViolettaRuszczewska
Lepsza baza i zorganizo
wanie lepszych warun ków dla dzieci to efekt ubiegłorocznej, trudnej decyzji przeniesienia rehabilitacji dziecięcej z Suchego Boru do Kup.
Teraz są plany jej rozwo
ju.
J
ak mówi wicemarszałek Roman Kolek, Decyzja oprzeniesieniubyła po Dyktowana truDnymi warun kami lokalowymiwSucHym Borzei niebezpieczeństwa mi, jakiete warunki mogły stwarzaćprzebywającymtam Dzieciom. - Dziś ośroDek w Kup jest DlaDzieci kompleksowym ośroDkiemreHa
bilitacji Dziecięcej w regionie - DoDaje.
Marek Drobik, prezes Sto- brawskiego Centrum Me
Dycznego, Do któregonależy ośroDek w Kup,mówi, że są tu specjaliści, są warunki Do Działalności reHabilitacyjnej, abęDą teżwarunki Do poby tu całoDobowego.- Naszym celem jest bezpieczeństwo zDrowotne Dzieci. ReHabi litacja prowaDzona jest na najwyższym poziomie, jest barDzo Dobry personel, mię
Dzy innymi ten wcześniej pracującyw SucHym Borze.
Wielkąwartością Kupjest to, że oDDziału reHabilitacji Dzie-
Na dzieci czekają dobrze wyposażone gabinety i sale rehabilitacyjne
cięcej sąsiaDuje ze szpitalem.
To Daje możliwość szerokiej Diagnostyki, a przez to wzrost bezpieczeństwa reHabilitowa nycH Dzieci - DoDaje.
Marek Drobik poDkreśla, że w Kup na razie funkcjonu je tylko oDDział Dzienny - po
Dobnie, jakto byłow ośroDku wSucHym Borze. - Alemamy już konkretne plany rozpoczę
cia DziałalnościcałoDobowej - mówi. ZarząD Stobrawskiego Centrum MeDycznego zamie
rza z pienięDzy, które pozy
skanoze sprzeDaży obiektów w SucHymBorze i Jarnołtówku zainwestowaćw rozwój Dzia łalnościreHabilitacyjnej i po bytowej wKup. W Drugiej po łowiebieżącegoroku powinien zostać zakończony remont, który pozwolina przygotowa
niepomieszczeńDo urucHo
mienia opieki całoDobowej.
Dziś z reHabilitacji w ośroDku w Kup korzysta miesięcznie około 30 Dzieci, a bazaHote
lowapowinna tę liczbę zwięk
szyć. BęDzie to jeDynytaki kompleksowy ośroDek w woje wóDztwieopolskim.
- Jest już gotowy projekt, bęDzie rozszerzenie reHabili
tacji Dziecitak,bynie oDczuły onezmianyośroDków - mówi prezes Drobik.
Przygotowanie całodobo
wego oddziału z 25 łóżkami to koszt około 1,5 miliona złotych.
Wicemarszałek Roman Kolek Deklaruje, że Dołoży brakującą kwotę, by tę Dzia
łalność urucHomić. Obiekt powinien być gotowy w Dru giejpołowie roku, a oD De cyzjiNaroDowego FunDuszu ZDrowia zależy, kieDy zakon
traktuje tamnoweświaDcze
nia,związane z całoDobową opieką reHabilitacyjną -tak, byw pełni zaDbać o bezpie czeństwo Dzieci.
ROMAN KOLEK
wicemarszałek województwa opolskiego:
- OśroDekw SucHym Borze został sprze Dany za 845 tysięcy złotycH, zgoDnie z trans- parentnąproceDurą przetargową. W Dniu podpiSANIA AKtU NOtAriALNegO SpOtKALiŚMY SIĘ z nowym właścicielemoraz rektorem Państwowej MeDycznej SzKołY ZAwodowej w OpoLu dr. ToMASzeM HALSKiM i rozMA
wiALiśMYoprzYSzłej wSpółprAcY uczeLNi z ośrodKieMw SucHYM Borze,jAK i StobrAwSKiM CeNtruM MedYczNYM. TAKA wSpółprA cA zApewNe wKrótceSiĘrozpoczNie. LiczĘ teżNAto, że bĘdą MożLiwości SiĘgNiĘciA po fuNduSze KrAjowe, zArówNo NA ceLe iNweStYcYjNe,jAK i NA rozwójprzYSzłejdziAłALNości NAuKowo
-bAdAwczej w SucHYMBorze i Kup.
KwiEciEń 2018 OPOLSKIE WIADOMOŚCI REGIONALNE 5 FUNDUSZE EUROPEJSKIE
Marszałek Województwa Opolskiego Andrzej Buła
zaprasza na
Dni Otwarte Funduszy Europejskich
11-13 maja 2018 r.
11 MAJA 2018 - KULTURALNY PIĄTEK
atrakcje przygotowane przez opolskie instytucje kultury
12 MAJA 2018 - SPORTOWA SOBOTA
atrakcje przygotowane przez ośrodki sportowe z Opolszczyzny
13 MAJA 2018 - PIKNIK Z FUNDUSZAMI EUROPEJSKIMI
Opole, Plac Wolności , godz. 14.00 - 18.00
| DMUCHAŃCE | ZABAWY |POKAZY
Liczne wystĘpy młodzieżowych grup artystycznych z OpoLszczyzny
dLa najmłodszych zespół TULINKI Bezpłatna streFa rekreacji
Bezpłatna streFa edukacji
SzczegóŁywyDarzenia na FB:
www.facebook.com/piknik.z.funduszami.europejskimi/
Jeśli chcesz wiedzieć, co ciekawego dzieje
sI
ęwTwojej okoLIcy od 11 do 13 maja Br., skorzystaj z wyszukiwarki atrakcji na stronie www.dniotwarte.eu.
Wystarczy podać LokaLizacjĘ, termin, wyBrać wydarzenie i doBrze siĘ Bawić.
ANDRZEJ BUŁA marszałek województwa opolskiego
OpoLski weekend euro pejski todoskonaŁa okazja, żeByprzekonaćsiĘ, jak na co dzień fundusze europejskie zmieniająnasze najBLiższeotoczenie. Dni Ot warte FunduszyEuropejskich to ogóLnopoLska akcja przedsiĘBiorczych idynamicznych Bene ficjentów funduszy unijnych, którzy raz w roku prezentująmieszkańcom efekty swoich przed- siĘwziĘć.
Od 11 do 13 mAjA 2018 R. w cAłym REgioNiE Bę
dziEmożNA wziąć udziAł w wiElu wydARzENiAch, oRgANizowANych dzięKi pRojEKtomuNijNym. ZA- czNiEmy KultuRAlNym piątKiEm, NA KtóRy zApRoszą NAs opolsKiE iNstytucjE KultuRy, Aw spoRtową so
Botę RozRuszAmy sięNA AtRAKcjAch pRzygotowA
Nych pRzEz ośRodKispoRtowEzcAłEj Opolszczy
zNy. NAtomiAstw NiEdziElę zApRAszAm sERdEczNiE NA „PiKNiK z fuNduszAmi EuRopEjsKimi” NA opol
sKimPlAcu WolNości. LiczNE występy młodziE
żowych gRup ARtystyczNych, BEzpłAtNE stREfy RE KREAcji iEduKAcji to tylKoNiEKtóREAtRAKcjE, KtóRE pRzygotowAliśmydlA PAństwA.ZApRAszAmy do wspólNEj zABAwy od 14.00 do 18.00.
6
RODZINA
Opolskie dla Rodziny Pomagają poczuć
Karolina Kondracka, Piotr Wrona
Narodziny dziecka to naj szczęśliwsza chwila w ży ciu rodziców. Radość czę
sto jednak przeplata się z obawami i pytaniami.
Spokojna mama to szczęś
liwe dziecko. O komfort rodziców i zdrowie malu cha, w ramach programu
„Opolskie dla Rodziny ”, dbają specjaliści ze szkół rodzenia, psychologowie, lekarze, pielęgniarki, fi zjoterapeuci i położne.
WIEDZY NIGDY DOŚĆ
WieDzapowoDuje, że przyszłe mamyczują siębezpiecz
niej i są lepiej przygotowane na naroDzimy Dziecka. - Ciąża, poróD,karmienie piersią, pie lęgnacjanoworoDka, totematy najczęściejomawianewtrak
cie szkoły roDzenia.Ciężarne mogą rozwiaćswoje wątpliwo
ści i w pełni cieszyć się macie
rzyństwem - mówiMagDalena Rusin zKrapkowic,położna zABC Brzuszek.
Jakprzyznają prowaDzące zajęcia, ze szkółroDzenia ko rzystają również DoświaDczone mamy,które mają praktyczną wieDzęDotyczącą ciąży,poro
Du i wycHowywaniaDziecka.
- Warto poznawaćnowości.
ProwaDząc nasze spotkania łączymy teorię z praktyką.
Często zDarzasię, że przyszłe mamy szukająinformacjina własną rękę.Spotykając się
Położna Ewelina Górka i lekarz ginekolog Marzena Wyszkowska zprzyszłymi i obecnymi mama mi wymieniają sięoDczuciami, DoświaDczeniami, próbują roz wiać swoje obawy. Sameprzy
znają, żezasłyszane sytuacje są nacecHowane negatywnymi emocjami. Warto więc zasięgać wieDzy specjalistów- DoDaje AgnieszkaSczakiel.
PoDobne oDczucia mają przyszłe mamy z PruDnika.
Również one DowieDząsię m.in. o tym, jak reagować w sy
tuacjacH kryzysowycH i niebez
piecznycH Dlażycia i zDrowia nowonaroDzonego Dziecka.
Małgorzata MaciucHratow nik meDyczny, prowaDząca zajęcia z uDzielania pierwszej pomocywyjaśnia.-RoDzice najczęściej obawiają się bezDe
cHu, reakcjialergicznycH, Drga wekgorączkowycH. Nie wieDzą, jak zacHować się po użąDleniu, czy w trakcie zakrztuszenia przy karmieniu.Ważne, żeby w każDej sytuacji Dzwonić na pogotowielub numer 112 - mówi. PoDkreśla, że mamy mają bezbłęDną intuicję.- Jako ratownikbyłam wezwanaDo Dziecka,które przestałooDDy cHać. Okazało się, że kierowa na niepokojem mama weszła Dopokojui zobaczyłanieoDDy- cHające Dziecko. ODpowieDnia interwencja roDzica sprawiła, że Dziewczynka jestzDrowa - opowiaDa.
Szkoła roDzenia,to komplek
sowawieDza, która sprawDza się na saliporoDowej.JaDwi gaStuDzienna, fizjoterapeutka zGłucHołaz jest przekonana, że roDzice w trakcie zajęć robią pierwszykrok w kierunku świa Domego poroDu -Jest on spo
kojniejszy,pozbawiony lęków.
Przyszli roDzicerozpoczynając spotkania znami obawiająsię bólu, później Do poroDu poD
cHoDzą jako Do pozytywnego wyDarzenia. Staramy się zmini malizowaćnegatywne emocje - DoDaje. PotwierDza to również lekarzMarzena Wyszkowska. - Pacjentki są świaDome, tego co Dzieje się na saliporoDowej.
Zmieniają się równieżzacHo
wania towarzyszącycH ojców.
Częstopomagająoniw poro Dzie, sąsilnie związani z swo imi partnerkami.PrzeD laty czę
sto wprowaDzaliniepotrzebną nerwowąatmosferę, bąDź po
róDobserwowali zboku. Jako lekarzmogępotwierDzić,że poróD u świaDomej kobiety oD
bywa sprawniej.Nie unikniemy bólu, ale możemy go przyjąć barDziej swoboDnie - mówi le
karz
MAMO - DAJ SOBIE CZAS
Już 6 tygoDni po uroDzeniu Dzieckamożnakorzystać zza jęć reHabilitacyjnycH. - Uczest
niczki spotkańDowieDzą się m.in.otym jak zaDbać o swoją konDycję fizyczną,szczególnie oregeneracjęmięśni i wiąza Deł, które zostałynaDwyrężone w trakcie poroDu. Uczymy jak poDnosić nosiDełko, aktywować mięśnie mieDnicy. Do każDej zpańpoDcHoDzimy inDywiDu alnie. Zaufajmyspecjalistom - zacHęca Justyna Tupko fizjote rapeutka z Krapkowic. Zajęcia wyjaśniają, comożna, a czego nie można i jak Dostosować wysiłek w przypaDku młoDycH mam, abynie spowoDować groźnycH komplikacji.
Pamiętajmy,że czas po
wrotuDo formymożewynieść nawet 9 miesięcy.-ODpowieD
nio Dobranećwiczenia pozwo ląoDciążyćnasz kręgosłup, szczególnie oDcineklęDźwiowy.
Unikajmy poDnoszeniacięża
rów. Wysokie ciśnienie, które powstaje wteDy w brzucHu, może DoprowaDzićDo wypy
cHaniamięśni i zaprowaDzić nas na stół operacyjny.Kobiety powinny Daćsobie czas i nie poDDawać się presji bycia fit - tłumaczy fizjoterapeutka.
PROFILAKTYKA - NIE MA WYMÓWEK
AleksanDra Osińska, po
łożna prowaDząca zajęcia
„usprawnieniepo poroDzie”
zPruDnikazacHęca, aby oprócz gimnastyki zaDbać również o profilaktykę. - ZacHęcamyDo samobaDaniapiersi, przypomi namy o baDaniacH.ŚwiaDoma mama skuteczniej przekazuje wieDzęswoimDzieciom i roDzi
nie- mówi.
CoDzienneobowiązki,opie
ka naD Dzieckiem, nie powinny być powoDem rezygnacjiz za jęć. -Opracowaliśmy program zajęć, Dziękiktóremu mama przycHoDzi na ćwiczenia zDzie ckiem.MalucH ćwiczyznami, bąDź oDpoczywa bezpiecz nie w zasięguwzroku mamy.
W każDej cHwili można nakar
mić Dziecko i omówić przy oka zji problemy laktacyjne. Takie spotkaniato również znako mitaokazja Donaukiwiązania cHusty - zacHwala fizjotera peutka.
HALO, MAMO:
POZNAJMY SIĘ
Wspólne zajęcia, to poznawanie siebie nawzajem. Naśla
Dując rucHy Dziecka,potrafimy jelepiejzrozumieć i oDczuć, jakąpracę musi wykonać i jaki włożyć wysiłek wswój rozwój rucHowy.
SamporóD,jak również by cieroDzicemtoogromzmian, burza emocji,którenależycza sem wyciszyć. Toco Dlamamy jest również ważne. Poznawa
niemetoD relaksacji maza za Danie uspokoićmamę- Mamy burzę emocjonalną, a w trakcie zajęć nastawiamysię narege nerację poporoDową emocji,
Kwiecień 2018 OPOLSKIE WIADOMOŚCI REGIONALNE 7 RODZINA
radość rodzicielstwa
Magdalena Brzozowska, mama Jasia
KtóRE wyciszAmy. SpoKojNA mAmA to szczęśliwE dziEcKo - mówiAlEKsANdRA OsińsKA.
Psycholog JoANNA DziAd
KowiEc spotyKA się z wiElomA wątpliwościAmiwśRód mAm.
Dotyczą oNE wychowywANiA i BudowANiA RElAcji zdziEcKiEm.
-OBEcNiEwiElu Rodziców chcE pozNAć świAtmAłEgo dziEcKA.
KiEdyś BABciE mówiły „jAKoś wyRośNiE”.Były oNE pRzEKoNA NE, żE dziEcKo jEst NiEświAdo
mEotAczAjącEgo go świAtA. JE
żElipoświęcAmydziEcKu czAs , wspólNiEćwiczymy,to włAśNiE BudujEmy tę więź, KsztAłtujEmy osoBowości mAłEgo człowiEKA.
KochAć, oBsERwowAć, RozumiEć - wymiENiA.
SpoKój Rodzi spoKój. WARto otym pAmiętAć.PiERwszym odRuchEm mAmypouRodzENiu dziEcKA jEst pRzytulENiEgo do sERcA. To włAśNiE w jEgo Rytm wsłuchujE się Nowo NARodzoNE
Magdalena Rusin, Agnieszka Sczakiel, Justyna Tupko z ABC Brzuszek dziEcKo, zNAjąc KojącE BRzmiE NiE jEszczE w łoNiE mAmy.
PowRót zE szpitAlA- i codA lEj?RoztERKi, zmęczENiE, NiE
ustANNEsKupiENiE NA dziEcKu.
PojAwiAsię stREs, zdENERwo wANiEi BEzsilNość. -Podpo wiAdAmy, jAK wyciszyć tE NiE poKojącEEmocjE. IstotNE jEst, ABy dziEcKo wychowywAło się wspoKojNym domu. OBsERwu
jEmyRówNiEżRElAcjE Rodziców.
PARA powiNNA NiE tylKo spo glądAć NAsiEBiE, AlERówNiEż NA dziEcKo, dziElićoBowiązKi, wspiERAć się NAwzAjEm. Dziś zmiENiA się świAdomość tEgo, żE jAKKiEdyś mówiło się,żE opiEKA jEst cEchą mAmy, dziś zwRAcA sięuwAgę, żE do pEł
NEgodoRAstANiAEmocjoNAlNE
go dziEcKA jEst potRzEBNy Rów NiEż tAto -mówi.
RodzicE często mAją wąt
pliwościdotyczącE AgREsji, NiE wiEdzą jAK zAchowAć się, KiEdy chcąpożEgNAć dziEcKo zE smoczKiEm, piEluchą czy KARmiENiEm piERsią -wymiENiA JoANNA DziAdKowiEc. INNym pRoBlEmEm jEst wypRowAdzE
NiE dziEcKA z łóżKARodziców doswojEgopoKoju czy poRA dzENiEsoBiEz BuNtEm dwu
lAtKA. - NiEjEdNoKRotNiE sąto dużE dylEmAty, ApoRAdyspE
cjAlisty pomAgAją Rodzicom - mówi.RodzicE dowiAdują się RówNiEż owystępujących do oKoło dRugiEgoRoKu życiA tzw.
sKoKAch Rozwojowych. - To włAśNiEwtEdy KsztAłtujE się NAjBARdziEjtożsAmość dziEcKA.
MożNAjEpoRówNAć do fAl moR
sKich- ustępowANiE zAchowAń pRowAdzi do wyciszEń dziEcKA.
NiE BRAKujE RówNiEżRozmów ozNAczENiu zABAwy.- DziEci mAją zupEłNiE iNNE spojRzENiE NAświAt BAjKi.ZABAwKA poBu dzA wyoBRAźNię. A my mówimy, KtóRE NAjBARdziEj wpływAją NA Rozwój dziEcKA -dodAjE JoAN NADziAdKowiEc.
MOBILNE SZKOŁY RODZENIA
ElżBiEtA Golc-MączKA, położNA, A jEdNoczEśNiE Ko oRdyNAtoR pRojEKtu zAchęcA mAmy, KtóRE mAją pRoBlEmy z dojAzdEmdo PRudNiKA,ABy sKoRzystAły z moBilNEj szKoły RodzENiA.WtEdy, to spEcjAliści pojAdą do dANEj miEjscowości czy NAwEt wpRostdodomu zA iNtEREsowANEjosoBy. - TRAfiA
my do mAm i Rodziców, KtóRzy BoRyKAją się z RóżNymipRoB lEmAmi.StARAmy się dotRzEć RówNiEż do osóB,KtóRE NiE są pRzEKoNANE do tAKiEj foRmy wspARciA. WARto się do NAs zgłosić.PRowAdzimymoBilNą poRAdNię lAKtAcyjNą. Część pAń KRępujE się RozmAwiAć o pRoB lEmAch związANych zKARmiE
NiEm piERsią. MłodE mAmy,BEz wspARciA i wiEdzy, zByt łAtwo REzygNują z KARmiENiA NAtuRAl
NEgo - mówiGolc-MączKA.
Szpitale w Krapkowi
cach i Prudniku, to tylko dwa z wielu miejsc na mapie regionu, gdzie można skorzystać z ofer
ty dla mam i dzieci. O szczegółach można do
wiedzieć się za pośred
nictwem strony interne
towej: www.dlarodziny.
opolskie.pl
Paweł Kącki, Monika Ła- gosz:
- PRzy piERwszym dziEcKu Było wiElE NiEpEwNości i stRA
chu, pytANiA jAK towszystKo się potoczy. TERAz wchodzęwRolę tAtyBARdziEjświAdomiE i doj-
RzAlEBEzwięKszEgo stREsu.
KoRzystAjąc zE szKoły RodzENiA zdAjEmysoBiE spRAwę, żE po NARodziNAch dziEcKA pozostA NiEmy zwiElomA pytANiAmi.
UspoKAjA NAs świAdomość, żE BędziEmy moglijE sKoNsul towAć z osoBAmi pRowAdzą
cymi zAjęciA. NAuczoNo NAs, jAK tRzymAć dziEcKo w tRAKciE KąpiEli,jAK jE uBiERAć. SKoRzy stAliśmyRówNiEż zmożliwości BAdAń pRENAtAlNych. Emo
cjE zAstąpił spoKój. PRogRAm
„OpolsKiE dlA RodziNy”, to stRzAł w dziEsiątKę.
Katarzyna i Szymon Tro- chowscy:
-W iNtERNEciE możNA zNA lEźć iNfoRmAcjE, AlE BRAKujE jEj wyjAśNiENiA. W związKu,żE jEstto NAszE piERwszE dziEcKo, wszystKo wydAjE się iNtERE
sującE. ZAciEKAwiłoNAschu- stowANiEczymAsAż dziEcKA.
SpotKANiA w PRudNiKu RozwiE
wAją wiElE oBAw.
BARdzo się ciEszymy, żE mogliśmy tEżsKoRzystAćz BEz
płAtNych BAdAńpRENAtAlNych.
OBEcNiEopiEKA oKołopoRodo wA jEsto wiElElEpszA Niż KilKA czy KilKANAściE lAt tEmu.
Małgorzata Maćków:
-SupER mAmA, to mAmA, KtóRApotRAfiodpowiEdziEć NA KAżdEpytANiE.Im BliżEj poRo du, tymwięcEj Rodzi się Roz
tEREK. ZAstANAwiAm się, czy wszystKo jEst pRzygotowANE.
DziEwięć miEsięcy, to tAKNA pRAwdę BARdzo NiEwiElE czAsu.
BARdzowAżNA jEstpomoc pAń zE szKoły RodzENiA. PRzEd KAż
dym BAdANiEmjEstwiElKA NiE
pEwNość,AlE KiEdy lEKARzNAm mówi, żE dziEcKo pRAwidłowo się RozwijA, dAjEto swoBodę psychiczNą. WtEdy spoKojNiE możEmy pRzygotowywAć się do Roli mAmy i tAty.
Magdalena Brzozowska, mama Jasia:
-MAciERzyństwo, to szczęś ciE. NigdyNiE sądziłAm, żE możNA tAK szyBKoKogoś po KochAć. NARodzENiE piERwszE godziEcKA, to fANtAstyczNE uczuciE,AlE zmiENiAsię świAt.
Katarzyna Kutlik, przygotowuje się do narodzenia drugiego dziecka
BARdzo wiElE dAłA miszKołA RodzENiA. WiEdzy NiE „wysy
sA się zmlEKiEm mAtKi”, AlE wszystKiEgo tRzEBA się NA
uczyć. JEstEmBARdzozAdowo loNA ztychspotKAń.NAEtApiE ciążyjEstBARdzo wAżNE, ABy spRAwdzić czy dziEcKo, KtóRE Było w moim łoNiE jEst zdRo wE. W tRAKciE BAdANiA pRENA
tAlNEgo lEKARz NAm wszystKo wytłumAczył.DlAmojEgomężA RówNiEż ByływAżNE zAjęciA w szKolERodzENiA. DzięKi tEmu wiEdziAł,co go czEKA, po tym jAK już BędziE NAsAlipoRodo
wEj. ChciAłABymtERAz KoRzy
stAć zwiElu pRopozycji związA
NychzpoRAdNictwEm.
Katarzyna Kuflik, przy
gotowuje się do narodzenia drugiego dziecka:
-WAżNEjEst szczęściE dziE cKA. Z BAdAń pRENAtAlNych Ko RzystAłAm RówNiEż pRzEd NARo dzENiEm mojEgo piERwszEgo dziEcKA. WtEdyByłyoNE płAt NE. SzKołA RodzENiAtowARzy
szyłA mi pRzy oBu ciążAch. TE RAz wiEm, jAKiE pytANiAzAdAć.
Imimo, żE czEKAm NA NARodzE
NiEdRugiEgo dziEcKA, chciA- łABym się dowiEdziEć więcEj o KARmiENiu.INtEREsują mNiE tEmAtyzwiązANEzE zRozumiE
NiEm NowoRodKA.O PRojEKtAch OpolsKiEdlA RodziNy dowiE
dziAłAm się od KolEżANEK.
8
REGION
Kontynuacja czy rewolucja?
Rozmowa z prof. JACKIEM SZLACHTĄ ze Szkoły Głównej Handlowej
Kończy się perspektywa fi
nansowa uzgodniona z Komi
sją Europejską do 2020 roku.
Jak ocenia pan zrealizowanie jej założeń w województwie opolskim?
- Unia Europejska zlecaco Dwa, trzy lata przygotowanie przez naukowców z Uniwersytetu w Goeteborgu kompleksowycH baDań, które precyzyjnieokreśla ją jakość rząDzenianapoziomie regionalnym. Opolszczyzna na tym tle plasuje siębarDzoDo
brze. NajlepiejwkrajuwyDaje funDuszeeuropejskie. Potrafi je
oDpowieDnio skonsumować. To efekt przepracowania olbrzy
miej ilości wniosków. To właśnie z Opolszczyzny wywoDząsię firmy, któresą Doceniane przez cały świat. Np. 13 kwietnia firma MovieBirD, proDukującawysięg nikiDo kamer, otworzyła swoje centrum baDawczo-rozwojowe.
Inwestycja została sfinansowana z pienięDzy unijnycH. Toklasyczny przykłaD firmy z barDzo wysokiej półki tecHnologicznej o globalnym zasięgu. Z powoDzeniem uDało się zrealizować te pomysły, które opracowano przeD 2012 rokiem.
Sukcesemjest poprawajakości woDy,corazlepiejiDzie segrega
cja śmieci, poprawiłasięjakość Dróg, rozbuDowanokanalizację i woDociągi.
O czym należy pamiętać, opracowując pomysły rozwoju województwa do 2030 roku?
-W Unii Europejskiej bar Dzo mocno bęDzie akcentowana
„Circular Economy”, czyli ener
gia obiegu zamkniętego. W Du żym skrócie oznacza towyko
rzystaniewszystkicHsurowców, recykling i ocHronę śroDowiska.
PrawDopoDobnie,jeślinie wpaD- niemy w „pułapkę śreDniego rozwoju”, czyli spowolnienia procesówrozwojowycH, tobę
Dziemy zaskoczeni ilościąija
kością zmian, jakiesię Dokonają.
W cHwili obecnej ponaD 60proc.
inwestycji publicznycH w Polsce jest finansowanycH z pienięDzy europejskicH. Bez wsparciaUE wiele tycH wartościowycH rze czy,by nie powstało. W moim przekonaniu jeszcze w Dalszym ciągu mamy zaległości, np.
w kształtowaniujakości prze strzeni publicznej.Powinniśmy ją uporząDkować.
Kolejna perspektywa to kon
tynuacja czy rewolucja?
- Więcej opropozycjacH Ko misjiEuropejskiej bęDziemywie
Dzielipo 2maja. Zostanie wteDy przeDstawionyprojekt buDżetu na kolejny okresprogramowania, w tymPolitykiSpójności.Z koń cemmaja mają zostaćzaprezen towane pierwsze projekty regula
cji. WteDyprzyjDzie czas na Dialog izestawienienaszycHwyznań z propozycjami unijnymi. To co w tej cHwili jest w Polsceszalenie istotne, to ośroDki subregionalne.
Opolszczyzna przyjęła takie roz wiązania w trakcieprogramowa
nia na lata 2014-2020. W mojej ocenieDla wojewóDztwa bęDzie to kontynuacja, ponieważ pomysły sązgoDne z założeniami unijnymi.
Opolskie 2030 - programo
wanie rozwoju do tego czasu to data odległa czy bliska?
- To jest barDzo bliska Data.
Kolejnyokresprogramowania bęDzieobejmował lata2021- 2027. PieniąDze bęDzie można wyDawać i rozliczać Dokońca roku 2029 lub 2030. Za cHwilę bęDzie tokluczowy elementDo projektowania różnycH przeD sięwzięć.StąDteż,tak ważne są poDjęteDziałania wojewóDztwa opolskiegowpracynaD strategią regionalną. Jest ona niezbęDna, aby przygotować sensowny Re
gionalny ProgramOperacyjny.
WeDług mojejoceny, pierwszy ztycH Dokumentów powinien być opracowany Do Drugiej po
łowy przyszłego roku i stanowić poDstawę Do kolejnego Doku mentu oraz negocjacji z Komisją Europejską. Jestem przekonany oumiejętności pragmatycznego myśleniaprzezsamorząD wo
jewóDztwaopolskiego.W woje wóDztwie opolskimwielkąwagę przywiązuje się Do Dialogu, a przykłaDem tego może być Marszałkowski BuDżet Obywa telski.
Co jest naszym atutem jako regionu, a co deficytem?
- Sytuacja Demograficzna jest olbrzymim wyzwaniem.Jeśli weDług prognozy Demograficz nej GUS liczbaluDności woje wóDztwa zmniejszy się ookoło 15 proc., to należy na to patrzeć z punktu wiDzeniaDocHoDów,ja kiemożna pozyskaćz poDatku.
Mniejosób go płaci,a cały czas należy utrzymać określonąsub
stancjęmieszkaniową, infrastruk
turalną, komunalną.
Natomiastzaletą jest otwar
tość na innowacyjność, zwartość społeczna, umiejętność koncen
tracji oraz przyjęciapriorytetów.
OpolszczyznacecHujesięumie jętnością współżycia i współpracy z innymi. Plusemjest również au
tostraDa czy bliskość kluczowycH partnerówHanDlowycH, czyli Niemców i CzecHów.
OPOLSKIE W 2030 ROKU
- PLANUJEMY ROZWÓJ REGIONU
wzięliudziałnaukowęyisamorząd
Strategia rozwoju wojewóDztwaopolskiegoto niezbęDnyDo
kument pozwalający nie tylko opisaćinwestycjeczypomysły na region, ale też ubiegać się o unijne Dotacje. Taki Dokument, który określi rozwójregionu Do 2030 roku opracowują specjaliści,eko
nomiści przy współuDzialesamorząDowców. Jużteraz wiaDomo, że po roku 2020 UE bęDzie cHciała wspomagać kaDrę naukową, projekty baDawcze czy centraskupiające najnowszą myśl. O tym rozmawiano w trakcie konferencji „Opolskie 2030 - rozwój regional ny i lokalny”, która 16 kwietniaoDbywała sięwurzęDzie marszałkow
skim. W kolejnej perspektywie finansowejUnia Europejska postawi również na rozwój połączeńkolejowycH.Dla Polski i Opolszczyzny ważne jest, bynaDal były pieniąDzena rozwój Dróg i infrastrukturę.
Marszałek wojewóDztwa opolskiego AnDrzej Buła zakłaDa,że to właśnieOpolszczyznabęDziejeDnymz pierwszycH regionów, który opracujenajnowszą strategię. DoDaje przytym,że należy pozostać przysubregionacH i partnerstwie gminwzDobywaniuunijnycHpie nięDzy. - UrząDzamy życie przyszłycH pokoleń. PrzeD namim.in.
zaDania związane z ocHroną śroDowiska, aleteż innowacyjnością -mówił.
Kwiecień 2018 OPOLSKIE WIADOMOŚCI REGIONALNE 9 SPOŁECZEŃSTWO
Nowoczesna edukacja przyrodnicza
Piotr Wrona
Sala ekspozycyjna, war sztatowa, audiowizual na, dwa infokioski przy bliżą tajniki przyrody.
Zakończył się pierwszy etap przebudowy ośrod
ka edukacji przyrodni czej Zespołu Opolskich Parków Krajobrazowych w Ładzy.
Pomysłnazorganizowanie ośrodka wŁadzy zrodził się prawie 10laT Temu. Wcześniej władze gminy Pokójprzeka
zały budynek Zespołowi Opol
skichParkówKrajobrazowych.
ZosTał on właśniegrunTownie wyremonTowany. - Teraz Trwa jego doposażenie. Będąsię Tu
Taj odbywały zajęcia związane z edukacją przyrodniczą.OdlaT organizujemy spoTkania w Tere nie dlanajmłodszychidzieci, a Teraz będziemy mieli miejsce, gdzie można pracować naweT przybrzydkiej pogodzie - mówi IreneuszHebda,dyrekTorZe społu Opolskich Parków Krajo brazowych.
Na odwiedzających czeka m.in. nowoczesny placzabaw, ogródek ziołowy,ogródek edu kacyjnyprzed budynkiem, licz ne Tablice edukacyjne,duża, zadaszonawiaTa,miejsce na ognisko orazprofesjonalna sTa cjanaprawy rowerów. Są Także 24miejsca noclegowe. WszysT
kie Te elemenTy sprawiają, że zarówno zorganizowanegrupy, jaki rodziny mogą Tudosko
nale spędzaćczas.Będzie re wiTalizacja ogródka ziołowego, domków dla owadów błonko-
Klucz do ośrodka przekazała marszałkowi Andrzejowi Bule wójt Pokoju Barbara Zając
skrzydłych oraz uzupełnienie zieleni w oToczeniu budynku.
WójT gminy Pokój, Barbara Zając, przypomina, że pierwsze opracowaniadokumenTacjizo
sTały przygoTowane 10 laT Temu.
-SkuTeczniezłożyliśmy wnio sek o dofinansowanie z fundu
Na odwiedzających czeka nowoczesny plac zabaw
V
mj -Bi
BftnSBL ВВГчия Ar~wi ЮТ1 зднкЖ 'R^ @як№*1 ’rlS • j
l
W
f }< p™1 i jf K - / ;Jr . • -r'~^
№, jj™ FT ___' ’
■-••-’ , ? - l ,. ...
szy unijnych. Teraz posiadamy obiekT,wkTórymszkoły będą mogły realizowaćnp.„noco- wanki” czyli zajęcia zmożliwoś ciąnoclegu-mówi.
W sali ekspozycyjnejpre
zenTowanebędąnajciekawsze gaTunkiroślini zwierząT oraz
ich siedliska wysTępujące na Terenie STobrawskiegoParku Krajobrazowego.
Jedna z sal, wyposażona w nowoczesne projekTory 3D inagłośnienie, pozwoli na za branieodwiedzających prosTo do świaTadzikiej przyrodyipo kazania najciekawszych walo
rówprzyrodniczych regionu. Do dyspozycji zwiedzających Ośro
dekzainsTalowane będą dwa kioski mulTimedialne, dzięki kTó
rym będziemożna poszerzyć swojąwiedzę o parku, poznać najciekawszemiejsca, aTrakcje, szlaki, a Takżesprawdzić swą wiedzę w quizach.
Drugi eTap modernizacji przewidujem.in.zbudowanie parku,ścieżki sensorycznej i ogroduedukacyjnego.
ProjekT „Przebudowa i wypo sażenie siedziby ZespołuOpol
skich Parków Krajobrazowych zośrodkiemedukacji przyrod niczej w Pokrzywnej oraz wy-
posażenie ośrodka edukacji przyrodniczejZespołu Opol
skich ParkówKrajobrazowych w Ładzy” realizowany jesT wra
mach Regionalnego Programu Operacyjnego WojewódzTw Opolskiego.
Przyrodę będzie można oglądać z bliska
WARTOŚĆ INWESTYCJI 3,48 mln złotych
dotacja Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
1,5 mln zł
fundusze Unii Europejskiej (w ramach Regionalnego Programu
Operacyjnego WojewódzTwa Opolskiego)
1,4 mln zł
HUBERT KOŁODZIEJ
przewodniczący sejmikowej Komisji Edukacji, Nauki, Kultury i Sportu
- Wprzeszłościbyłem dyrekToremszko ły,kTóra dziś jesT ośrodkiem edukacji. Tu
Taj zawsze była ciągłość nauczania dzieci imłodzieży. Po zamknięciu szkoły była Tu sieDziBa StoBrawsKiego ParKu KrajoBrazo wego. Zawszenaszym pomysłem było rozwijanie bazynoclego wej w tymmiejscu. Topozwala na sKuteczną eDuKację. To rów nież znacząca promocja regionu. BarDzo wiele osóB przyjeżDża tutaj spoza wojewóDztwa.
budżeT Gminy Pokój
0,5 mln zł
10
INWESTYCJE
BOGUSŁAW WIERDAK wiceprze
wodniczący sejmiku wo
jewództwa opolskiego W 2006 roku przeprowa dziliśmy analizę stanudróg wwojewództwie opolskim.
Wtedyteż opisaliśmy dłu
gofalowy plan remontów nadrogachkrajowych,wo jewódzkich, powiatowych i gminnych, którekonsulto
waliśmyzsamorządowcami.
Dzięki temuw Regionalnym Programie Operacyjnym oraz w planie przebudowy i modernizacji dróg woje
wództwa opolskiego zawar liśmy wszystkie inwestycje.
Dziś najważniejsze z nich są zrealizowane. Od począt
ku realizowaliśmy również drogi dojazdowe z mniej
szych miejscowości.Jestem przekonany, że za trzy lata będziemy mieli wykonanych 90% zadań zgłoszonych przezsamorządy.
Drogowy boom w województwie opolskim
Obwodnicy doczeka się Dobrodzień, już powstaje obwodnica Malni i Choru- li, przebudowywana jest droga do zamku w Mosz- nej. Na drogach woje
wódzkich wiele się dzieje.
N
a niapołudniezostanie od od podstawDobrodzie wybudowanadruga nit ka obwodnicy (DW 901), która połączysięz drogą krajową nr 46. Obok drogipowstanie ścieżka pieszo-rowerowa.Koszt inwestycji szacujesię na około65mln zł. Jak mówi Szymon Ogłaza, członek za-
W ROKU 2018 NA DROGACH WO
JEWÓDZKICH REALIZOWANE SĄ 24 INWESTYCJE NA PONAD 187 MLN ZŁ.
DW 419 - Branice
DW 901 - Kielcza granica państwa DW 423 - obwodnica Malni i Choruli DW 409 Moszna
DW 459 Narok
DW 405 Niemodlin-Wydrowice
rządu województwa opolskiego, obok głównej inwestycji będą budowane drogigospodarcze ipunkt kontrolny dla inspekto
rów rucHu Drogowego. - Jest
DW 401 Przylesie DW 417 Racławice Śląskie DW 494 Świercze
DW416 Pietna-Ściborowice - Rzepce DW 414 Lubrza - Prudnik,
Biała-Dobroszowice DW 408 Bierawa - Korzonek DW 416 Nowa Cerekwia DW 901 Obwodnica Dobrodzienia
to jednaz kilku największych planowanycHinwestycjiw regio nie. To uDogoDnienie nie tylko Dla mieszkańców, ale również rucHu tranzytowego -wyjaśnia.
DW 454 Ładza-Pokój
DW 454 Biestrzykowice - Jastrzębie DW 462 Janów
DW 435 Mechnice DW 382 Paczków DW 407 Pogórze DW 406 Wierzbie DW 461 Kup-Brynica DW 457 Stare Kolnie(most)
-ZbuDowane zostaną Dwaron Da. JeDno w miejscu połączenia z buDowaną obwoDnicą Myśli- ny, Drugie przy „Dobrotece” - mówi Mirosław Sokołowski, za
stępca Dyrektora ZarząDuDróg WojewóDzkicH w Opolu.
W tym rokuprzeprowaDzone zostaną 24 inwestycje na Dro
gacH wojewóDzkicH. Trwa m.in.
remont Drogi prowaDzącej Do Za mku wMosznej (DW 409) zarów nooD strony Dębiny, jak i Krap kowic. -To ważne połączenie z uwagi na zamek, który jest na szą atrakcją turystyczną - mówi Szymon Ogłaza.Docelowo, po zakończeniukolejnej inwesty cjiwalei lipowej, bęDzie można ścieżką rowerową bezkolizyjne DojecHać zPruDnika Do Mosznej.
Największą trwającą inwe
stycją Drogową w wojewóDztwie jest buDowa obwoDnicy Malni iCHoruli. Wartość kontraktu to ponaD40 mln zł. Za tę kwotę powstanie ponaD 6km trasy, która ominie temiejscowości oD północy.
Skorzystaj z nowego połączenia kolejowego
Piotr Wrona
Po wieloletniej przerwie turyści pojadą pocią giem z Nysy do Kłodzka.
To testowe połączenie będzie realizowane do końca września. Od zain
teresowania podróżnych zależy, czy zostanie na stałe wpisane do rozkła du jazdy.
O
Dpróbny,28 kwietnia,po Dziesięcio na okres letniejprzerwie, zosta nąwprowaDzone Do rozkła Du jazDy kursy na linii Nysa - KłoDzko Główne - Nysa.Połączenia zostały tak przygo
towane, aby najbarDziej z nicH zaDowoleni bylituryści.PrzeD wakacjami pociągi pojaDą poDczas DługicHweekenDów, czyli oD28 kwietnia Do6 maja oraz oD 31 maja Do 3 czerwca.
OD 23 czerwca Do 30 września pociągiem bęDzie można poje
cHaćw Dni wolne oDpracy.
Norbert Krajczy, Szymon Ogłaza i Sylwester Brząkała
PrzewoDniczący sejmiku wojewóDztwa, Norbert Kraj- czy,poDkreśla, że pozytywne zakończenietestówtegopo łączenia Danietylkogwaran
cjęwpisania goDorozkłaDu
jazDy, ale też oDbuDowania PoDsuDeckiej MagistraliKo
lejowej.-W projekt zaanga żowanycH jest wiele samo
rząDów, zarówno z naszego wojewóDztwa, jakitycH,przez
któreprzebiega Dawna trasa kolejowa. Wszystko zależy oD samycH pasażerów, którzy się nią zainteresują- wyjaśnia.
DoDatkowymatutemprzywró
cenia trasy poDsuDeckiej jest
możliwość wykorzystania unij nego Dofinansowania oraz to, że komunikujemiejscowości, które ucHoDzą za atrakcjetu
rystyczne.
Członek zarząDu woje wóDztwa opolskiego, Szymon Ogłaza, zaznacza, żetrasa poDsuDecka to projekt ogól
nopolski.- Łączy ona cztery regiony,a w każDymz nicH jest potencjał turystyczny.Na trasiemamynie tylkomiejsco wości wypoczynkowe, ale rów
nież sanatoryjne - mówi.
PoDróżzNysyDoKłoDzka zajmie nieco ponaD goDzinę, czyli porównywalnie Do cza su jazDy samocHoDem. Same goDziny przyjazDówi oDjaz
Dów zostały tak pomyślane, abybyły atrakcyjne Dla turysty
„jeDnoDniowego”i „weekenDo wego”.
Szczegóły na stronie www.polregio.pl
Kwiecień 2018 OPOLSKIE WIADOMOŚCI REGIONALNE 11 SPOŁECZEŃSTWO
„WESELE ” podbiło opolską publiczność i jurorów
Z werdyktu cieszył się cały zespól Teatru Starego Krakowie- na zdjęciu z wicemarszałkiem Stanisławem Rakoczym - fot. Krzysztof Ścisłowicz
Violetta Ruszczewska
43. Opolskie Konfrontacje Teatralne przeszły do hi storii. Wielkim wygranym zostało „Wesele ” Stanisła
wa Wyspiańskiego w reż. Jana Klaty z Teatru Stare
go w Krakowie. To był zarazem ostatni spektakl, jaki mogli zobaczyć widzowie festiwalu.
T
egoroczny festiwal połączony był z przyznaniem nagród w ogólnopolskim konkursie „
Klasyka Żywa”
, w którym doceniane są najciekawsze inscenizacje polskiej literatury klasycznej. Jury profesjonalne
Konfrontacji, któremu przewodni
czył Janusz Opryński nagrodziło reżyserię Jana Klaty, doceniło zespół aktorski, scenografię Ju
styny Łagowskiej i choreografię Maćko Prusaka. Spektakl otrzy
mał wreszcie nagrodę główną
im. Wojciecha Bogusławskiego w wysokości 50 000 zł. Nagroda za muzykę do spektaklu „Chłopi”
Władysława Reymonta w reży
serii Krzysztofa Garbaczewskie- go z Teatru Powszechnego im.
Zygmunta HOBneraw Warszawie powędrowała do Jana Duszyń
skiego.
Jury przyznało także wy
różnIenIa - Wojciech UrBańsKI i ElżBieta Chowaniec otrzymali wyRóżNiENiE zA twóRczE podEj
ściE do tEKstu NiEscENiczNEgo w spEKtAKlu „TAjNy dziENNiK” Mi-
RoNA BiAłoszEwsKiEgo w REżysERii WojciEchA URBAńsKiEgo z TEAtRu DRAmAtyczNEgo m.st. WARszAwy, zAś MAgdAlENA KolEśNiK zA Rolę JAgNy w spEKtAKlu „Chłopi”.
SwojE NAgRody i wyRóżNiENiA pRzyzNAli tAKżE dziENNiKARzE, juRy społEczNE i młodzi miłośNicy tEAtRu.
OgłoszENiu wERdyKtu towA
RzyszyłA wiElKA RAdość ARtystów z TEAtRu StAREgo, AlE i opolsKiEj puBliczNości, KtóRA tEN spEKtAKl pRzyjęłA NiEzwyKlE goRąco, NA
gRAdzAjąc go owAcją NA stojąco.
WicEmARszAłEK StANisłAw RA
Koczy NA zAKończENiE fEstiwAlu gRAtulowAł zwycięzcom i wyRAżAł RAdość, żE dzięKi KoNfRoNtAcjom opolscy widzowiE mogą uczEstNi
czyć w tAK wAżNym i wyjątKowym święciE tEAtRu.
OpolsKiE KoNfRoNtAcjE to NAj
więKszE wydARzENiE tEgo typu w KRAju, A ich współoRgANizAto
RAmi Był - oBoK opolsKiEj scE
Ny i INstytutu TEAtRAlNEgo im.
Z. RAszEwsKiEgo w WARszAwiE - sAmoRząd wojEwództwA opol
sKiEgo.
Opolski Medal „Serce Dziecku”
Serdecznie zapraszamy dzieci i młodzież województwa opolskiego do zgłaszania kandydatur do przyznania odznaczenia Medal „Serce Dziecku ”.
T
omEdAl dlA osóB w szczEgólNy sposóB dBAjących oRozwój dziEci oRAzzApEwNiAjącychim opiEKę iwspARciE,gdytEgo potRzEBują.NomiNowANi do odzNAczENiApowiNNi cEchowAć się otwARtością NApRoBlEmy dziEci,wyKAzywAćszczEgólNą dBAłość oich Rozwój iNtElEKtuAlNy, EmocjoNAlNy i fizyczNy oRAz pomAgAćdziEciom w sy tuAcji,gdypotRzEBują oNE opiEKi i wspARciA.
WNiosKiNAlEży sKłAdAć do 18 mAjA BR. do REgioNAlNEgo OśRod KAPolityKi SpołEczNEj w Opolu. RozpAtRzyjE DziEcięco - MłodziE
żowAKApitułAdziAłAjącA pod pAtRoNAtEmmARszAłKAwojEwództwA opolsKiEgo. DodAtKowE iNfoRmAcjEdostępNE są podNRtEl. 77 44
15 250 wEw. 16. Zapraszamy!
OPOLSKA NIEZAPOMINAJKA 2017
To konkursnawyłonienie najlepszej i najefektywniej działającej orga
nizacji pozarządowej województwa opolskiego w 2017 roku.
Zgłoszenia mogą nadsyłać organizacje poza
rządowe, osoby fizyczne i instytucje, kościoły i związki wyznaniowe oraz sami zainteresowa
ni. Do zgłoszeń należy dołączyć aktualny wypis z KRS, a dodatkowo rekomendację osoby od
powiedzialnej za współpracę z organizacjami pozarządowymi w gminie lub powiecie, w któ
rym siedzibę ma organizacja oraz listy referen
cyjne od innych podmiotów.
Zgłoszenia należy składać do 14 maja br.
do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego osobiście lub listownie (liczy
się data stempla pocztowego). Wszelkie informacje można otrzymać w Biurze Dialogu i Partnerstwa Obywatelskiego UMWO pod numerem telefonu 77 4467 845.
Zachęcamydo aktywnegouczestnictwa!
MAJÓWKA Z POLREGIO
PLANUJESZ WYJAZD NA MAJÓWKĘ? WYJEDŹ Z POLREGIO
Od 27 kwietnia od godziny 18:00 do 7 maja do godziny 6:00 spe cjalny bilet „MAJÓWKA Z POL- REGIO ” będzie uprawniał na terenie kraju do wielokrotnych przejazdów.
Proponowana oferta będzie dotyczyła podróżowania:
-pociągami REGIO i inTerREGIOuru chamianymi przez ”Przewozy Regio nalne”sp.z o.o. (dalej: PR)albo - pociągami REGIO i inTerREGIO urucha
mianymi przez PR oraz pociągami oso bowymi uruchamianymi przez„Koleje Małopolskie” sp. zo.o.(dalej: KMŁ).
BileTy możnanabyć w kasach bileTo wych,zapośrednicTwem InTerneTowego SysTemuSprzedaży(IPR), SysTemu E- -PODRÓŻNIK BILETY lub SysTemu
SkyCash,dosTępnych odpowiednio na sTronie www.bileTyregionalne.plwww.e- -podroznik.pl lub www.polregio.pl albo w pociąguPR u obsługi.
CenabileTu uprawniającego do prze jazdówpociągami PR wynosi:
a) 49,00 zł - dla osób:
do ukończenia 26 roku życia (Tj.
urodzonych w dniu 27.04.1992 r.
i później),
kTóre ukończyły60 rok życia(Tj.
urodzonych w dniu 27.04.1958 r.
i wcześniej),
bileT posiadawypis„MAJÓWKA Z POLREGIOPR DZ/M-26 SEN- 60”,
b)83,00 zł - dla pozostałych osób, bileT posiadawypis„MAJÓWKA Z POLREGIO PR NORMALNY”; CenabileTu wgoferTy uprawniają
cego doprzejazdów pociągami PR i KMŁ wynosi:
a)53,13 zł - dla osób:
do ukończenia 26 roku życia(Tj.
urodzonych w dniu 27.04.1992 r.
i później),
kTóre ukończyły60 rok życia(Tj.
urodzonych w dniu 27.04.1958 r.
i wcześniej),
bileT posiada wypis„MAJÓWKA ZPOLREGIO PR I KMŁ DZ/M-26 SEN-60”,
b)90,00 zł - dla pozostałych osób, bileT posiada wypis„MAJÓWKA Z POLREGIO PR I KMŁ NOR
MALNY”.
Szczegółowe informacje o ofercie dosTępne są na sTronie inTerneTowej www.polregio.pl.
POŁĄCZENIE
W DOBREJ CENIE...
...to atrakcyjna oferta obejmu jąca ponad 300 relacji w całym kraju obsługiwanych pociągami REGIO i interREGIO marki POL- REGIO.
BileTy jednorazowe na przejazdw jed
ną sTronę oraz odcinkowe miesięczne imienne na przejazdy „Tam i z powroTem” są sprzedawane z zasTosowaniem opłaT zryczałTowanych i uprawniają do przejaz
dów pociągami REGIO.Do nabycia są bi
leTy normalne orazzulgami usTawowymi.
Najważniejsze warunki taryfowe oferty „Połączenie w dobrej cenie”:
• BileT wgoferTy specjalnejmoże na
być osoba nie korzysTająca z innych ulg ani oferT lub osoba uprawniona do korzysTaniaz ulgiusTawowej.
• BileTywgoferTy specjalnej wydaje sięna przejazdy we wskazanych relacjach (w obu kierunkach).
• Jeżeli wdanej miejscowości wysTę puje więcej niżjedna sTacja/przy- sTanek osobowy, oferTę sTosuje się do wszysTkich sTacji/przysTanków osobowych w danejmiejscowości.
• BileTy zceną zryczałTowaną wydaje się wyłącznie wrelacjach objęTych oferTą na przejazdy w jedną sTronę w klasie 2 pociągów REGIO.
• BileT można nabyć również w po
ciągu, na zasadachokreślonych w Regulaminie (RPR).
Wszystkie przepisy oraz szczegółowe informacje dotyczące ofert dostępne są na stronie internetowej www.polregio.pl.
Lista odcinków objętych ofertą w województwie opolskim:
Bilety jednorazowe REGIO:
RELACJA PRZEJAZDU
OD DO CENA
Brzeg
Grodków Śląski 6,00 zł
Nysa 8,00 zł
Głuchołazy Nysa 5,00 zł
Opole 14,00 zł
Grodków Śląski
Brzeg 6,00 zł
Nysa 6,00 zł
Opole (p. Brzeg) 14,00 zł
Wrocław 10,50 zł
Kluczbork Opole 4,50 zł
Nysa
Brzeg 8,00 zł
Głuchołazy 5,00 zł Grodków Śląski 6,00 zł Wrocław (p. Grodków
Śląski, Brzeg) 11,50 zł
Opole
Głuchołazy 14,00 zł Grodków Śląski (p.
Brzeg) 14,00 zł
Kluczbork 4,50 zł
Ozimek 4,50 zł
Strzelce Opolskie 4,80 zł
Ozimek Opole 4,50 zł
Strzelce Op. Opole 4,80 zł
Wrocław
Grodków Śląski 10,50 zł Nysa,(p. Brzeg, Grod
ków Śląski) 11,50 zł Bilety miesięczne REGIO TP (tam, powrót):
RELACJA PRZEJAZDU
OD DO CENA
Kluczbork Opole 140,00 zł
Nysa Opole 190,00 zł
Opole
Kluczbork 140,00 zł
Nysa 190,00 zł
Strzelce Opolskie 160,00 zł Strzelce Op. Opole 160,00 zł
W związku z remontem linii ko
lejowej, który będzie prowadzo ny na linii Opole Główne - Nysa podróżnych czekają utrudnienia.
Remont podzielony będzie na etapy, w których będzie wprowa
dzona komunikacja zastępcza na poszczególnych odcinkach.
IETAP
V
W terminie 07.05.2018r. - 25.06.2018 r. odcinek Opole Główne - Szydłów (odjazdy komunikacji zasTępczej z Opola-Dworzec PKS wOpolu sTanowisko nr12)
Lokalizacje na drodze komunikacji zastępczej:
1. Opole Główne - dworzec PKS wOpolu sTanowisko nr 12;
2. OpoleZachodnie - przysTanek auTo busowy przy ul. Niemodlińska-Hallera (dla kursów w sTronęSzydłowa, naTo
miasT kursy w sTronę OpolaGłówne
go - przysTanek auTobusowy Niemod
lińska- szkoła);
3. OpoleChmielowice - przysTanekau Tobusowy Chmielowice CenTrum;
4.Komprachcice - dworzec PKP;
5. Szydłów-dworzec PKP.
• Czas przejazdu pociągu naTym od cinku To średnio 30 minuT,
• Czas przejazdukomunikacjizasTęp
czej (wraz z czasem przesiadki)To średnio 51 minuT.
II ETAP
V
W terminie 26.06.2018r. - 31.07.2018r. odcinek Komprachcice - SzydłówLokalizacje nadrodze komunikacji zasTępczej:
1. Komprachcice- dworzec PKP;
2.Szydłów-dworzec PKP.
• Czas przejazdu pociągu naTym od cinku To średnio 12 minuT,
• Czas przejazdukomunikacjizasTęp
czej (wraz z czasem przesiadki)To średnio 15 minuT.
III ETAP
V
W terminie 01.08.2018r. - 28.11.2018r. odcinek Szydłów - ŁambinowiceLokalizacje na drodze komunikacji zastępczej:
1. Szydłów-dworzec PKP,
2. Tułowice Niemodlińskie - dworzec PKP,
3.Sowin -dworzec PKP, 4.Łambinowice-dworzec PKP.
• Czas przejazdu pociągu naTym od cinku To średnio 28 minuT,
• Czas przejazdukomunikacjizasTęp
czej (wraz z czasem przesiadki)To średnio 31minuT.
Szczegółowy rozkład jazdy w czasie Trwania remonTu udosTępniony jesT na sTronie inTerneTowej www.polregio.pl w zakładce „uTrudnienia”.