ADAM WONDRAUSCH, BOŻENA CHMIELEWSKA
W STĘPNE BADANIA NAD ZM NIEJSZENIEM STRAT AZOTOWYCH PR ZY H U M IFIK A C JI MOTYLKOWYCH
K atedra C hem ii R olnej W SR L ublin
Z agadnienie ograniczenia s tra t azotu p rzy hum ifikacji naw ozów zie lonych w glebach lekkich było już n iejed n o k ro tn ie przedm iotem badań. W ystarczy w spom nieć o pracach prow adzonych u nas przez Ż ó ł c i ń s k i e g o i M u s i e r o w i c z a . Z bad ań ty ch autorów , a szczególnie z p rac M u s i e r o w i c z a w ynika, że s tra ty te dochodzące do 60% azotu m ożna zm niejszyć przez zastosow anie słom y, a w ięc zm ieniając stosunek С : N, a rów nież przez w prow adzenie do piasku p e rm u ty tu , tj. zw iększając pojem ność sorp cyjn ą środow iska. W p rak ty ce m ożna by
£om binacje S tr a ty po dniach mg % 14 mg 42 mg % P ia se k , pH 5,65 P ia se k , pH 5,65 P ia se k , pH 5,65 to r fu Piasek* pH 7,3 ♦ P ia se k , pH 7,3 ♦ P ie se k , pH 7,3 ♦ to r f u P ie se k , pH 8 ,2 ♦ P iase k to r fu pH 8 ,2 ♦ l g to r fu ♦ l g n o strzyku ♦ 1 g nostrzy k u 1 g to r fu 1 g n o strzy k u 1 g n o strzy k u ♦ 1 g n o strzy k u 1 g n o strzy k u ♦ 1 g 1 g Less, pH 6,4 ♦ 1 g to r fu L ess, pH 6,4 ♦ 1 g nostrzy k u Lese, pH 6,4 ♦ l g nostrzy k u to r f u Less, pH 8 ,4 ♦ l g no strzy k u L ess, pH 8 ,4 ♦ 1 g no strzy k u t o r f u 0,536 2,281 2,829 0,073 3,078 0,481 5,043 3,147 0,179 0,G49 1,383 0,554 2,00 7,70 5,40 0 ,2 9 10,00 0,90 16,00 5,80 0,60 0,10 4 ,0 0 0,90 0,712 7,646 5,409 0,533 4,503 2,025 9,339 7, 80 6 0,649 0,124 0,379 2,804 3,279 2 ,8 0 29.00 10,30 2,10 15.50 3 .9 0 30.00 14.50 2,00 0,30 0,60 8,06 5 .90 0,810 8,713 5,786 0,553 10.463 9,785 14,680 13.464 0 ,879 0,388 0,363 7,042 9,633 3.00 29,80 11,00 2,20 36,10 19.00 47,30 25.00 3 .00 1,20 0,60 20,70 17.00
6 9 2 A. Wondrausch, В. Chm ielewska
osiągnąć podobny re z u lta t stosując dodatek gliny, kom postów lub innych sub stan cji so rbujących do p rzy oranej m asy zielonej.
W badaniach naszych u ży ty został w ch a ra k te rz e so rb en tu to rf su row y nizinny. L ab o rato ry jn e dośw iadczenia w ykazały, że zastosow anie to rfu p rzy hu m ifikacji roślin m otylkow ych rzeczyw iście znacznie zm niej sza s tra ty azotu, bo p raw ie w 50%. B adając istotę s tra t azotu w czasie rozkładu zielonej m asy roślin m otylkow ych Ż ó ł c i ń s k i stw ierdził, że około 60% s tra t przy pada na am oniak, a reszta na w olny azot lub tle n k i azotu.
W yniki naszych p rac w skazują na to, że stra ty am oniaku przez w p ro w adzenie to rfu zostały praw ie całkow icie zaham ow ane.
Dośw iadczenia prow adzono na piasku kw aśnym , obojętnym i alka licznym oraz na m ateriale lessow ym kw aśnym i alkalicznym o dużej za w artości СаСОз. H um ifikow ano nostrzy k biały w ilości 1 g/25 g gleby. Całość naw ilżono do 50% całkow itej pojem ności w odnej m asy organicz nej, u trz y m u ją c stałą te m p e ra tu rę 23° C.