Onderzoek naar de veiligheid van de boezemkade van de Hoekpolder.

Onderzoek naar

de

veiligheid

van

de

boezemkade

van

de Hoekpol der

A-73.023

Bijlagenlijct Hoekpolder. Bijl. nr. 1 2

3

4

5

6

7

8

9

I 0

Tek.

nr. 82-

73.57

AS-

73.59

A 3 - 74.126

-

A3-

74.151

Korte omschrijving Situatie dwarsprofielen Dwarsprofiel 1 en 2 Dwarsprofiel

3

en

4

Bijlagen L.G.M. brief

CO 21736

Lijst van peilbuiswaarnemingen Bestektekening Korte- of

Reijnerwatering Schematische stabiliteits- berekening

+

min. cirkels Foto 1 en 2

Foto

3

en

4

INHOUDSOPGAVE : BLADZIJDE

3.

Inleiding

2. Beschrijving van de polder, de boezem en de

kade

2.1. De polder

2.1.1. De ligging

2.1.2. Oppervlakte en peilen

2.1.3. Economische belangen en het aantal inwoners 2.1.4. Bestemmingsplannen

2.1.5. Gevolgen van een doorbraak

2.2. De boezem

2.2.1. Oppervlakte en peilen 2

.

2

.

2

.

Sche

i d i ngsmiddelen

2.2.3. Boezempeilverlagingen bij doorbraak

2.3. De kade

2.3.A

.

Lengte

2.3.2. Beschrijving van de kade 2.3.4. Vreemde objecten

2.3.5. Onderhoud aan de kade

3.

Geschiedenis

4.

Grondonderzoek

4.1.

4.2. Uitvoering van het grondonderzoek

4.2.1. L.G.M.-onderzoek.

4.2.2. Onderzoek van Profiel 3 en

4

Keuze van de onderzoeken dwarsprofielen

4.3.

4.5.

5.

6.

7.

7.1

7-20

8,

9. *'

Metingen van het freatisch vlak

Keuze profielen ctabiliteitsonderzoek Geologische beschrijving van het gebied Maatgevende boezemstand

Stabiliteitsonderzoek.

Stabiliteitsberekening in profiel

3

Stabiliteitsonderzoek in profiel 4

Beoordeling van de veiligheid van de gehele kade Samenvatting 1 2 2 2 2 2

3

3

3

3

3

3

4

4

4

6

6

7

8

8

9

9

10 11 11 12 13 14 14 14

16

17

-

1 -

1

.

Inleiding.

In het kader van het systematisch kade-onderzoek is een onderzoek ingesteld naar de veiligheid van de kade van de Hoekpolder, behorend tot het Hoogheemraadschap van Delfland en liggend in de provincie Zuid-Holland.

De

kade beschermt een klein agrarisch gebied

met tuinbouw onder glas en de nieuwbouwwijk van de gemeente Rijswijk. Hierbij moet worden opgemerkt dat

de beschermende belangen in de toekomst nog groter worden in verband met uitbreiding van de bebouwing.

Het onderzoek is gericht op de boezemkade langs Noordhoornse watering, Kerstanje watering, de Dulder, de Korte- of Reijnerwatering en de Spieringwetering.

Er

is een verkenning uitgevoerd, waarbij onder meer dwarsprofielen

zijn gemeten, de bestaande geologische en bodemkundige gegevens zijn geanalyseerd en gegevens omtrent onderhoud en gedrag van de kade werden verzameld. Het grondmechanisch onderzoek e n de rapportering hierover is verricht door het Laboratorium voor Grondmechanica (L.G.M.). Bij het onderzoek

is eveneens gebruik gemaakt van gegevens, die de

Technische Dienst van het Hoogheemraadschap van Delfland beschikbaar he e f

t

ges

t

e Id.

- 2 - 2. B e s c h r i j v i n g v a n d e p o l d e r , d e boezem e n d e k a d e . 2.1. De p ' o l d e r . 2.1.1. De 1 , i g g i n g . De t e n z u i d e n v a n R i j s w i j k e n t e n w e s t e n v a n D e l f t l i g g e n d e p o l d e r w o r d t i n h e t z u i d e n b e g r e n s d d o o r d e K e r s t a n j e w e t e r i n g , i n h e t z u i d - w e s t e n d o o r d e N o o r d h o o r n s c h e w a t e r i n g e n d e D u l d e r

.

I n h e t w e s t e n v o r m t d e K o r t e - o f R e i j n e r w a t e r i n g d e g e n s . I n h e t o o s t e n w o r d t d e p o l d e r nog b e g r e n s d d o o r d e S p i e r i n g w e t e r i n g , e e n z i j t a k v a n d e K e r s t a n j e w e t e r i n g . I n h e t n o o r d e n g r e n s t d e p o l d e r n i e t aan b o e z e m w a t e r d o c h h i e r w o r d t d e g r e n s gevormd d o o r d e S i r . W i n s t o n C h u r c h i l l l a a n . 2.1.2. O p p e r v l a k t e e n p e i l e n . De H o e k p o l d e r h e e f t e e n t o t a l e o p p e r v l a k t e v a n 2 4 5 ha. D e p o l d e r i s i n t w e e w a t e r s t a a t k u n d i g e e e n h e d e n g e s p l i t s t . H e t l a g e g e d e e l t e met e e n o p p e r v l a k t e v a n

40

h a , vormt d e z u i d - w e s t e l i j k e p o l d e r s t r o o k l a n g s d e K o r t e - o f R e i j n e r w a t e r i n g e n d e D u l d e r . Het z o m e r p e i l v a n d i t g e d e e l t e b e d r a a g t N.A.P.- 2 , 2 2 m e n h e t w i n t e r p e i l N.A.P.- 2 , 3 2 m. Het h o g e g e d e e l t e h e e f t e e n o p p e r v l a k t e v a n 2 0 5 h a e n h e e f t e e n z o m e r p e i l v a n N.A.P.- 1,11 m e n e e n w i n t e r p e i l v a n N.A.P.-

l , 4 l

m. De h o o g t e v a n h e t m a a i v e l d i n h e t l a g e d e e l i s g e m i d d e l d N.A.P.-1,20 m. I n h e t h o g e d e e l z i j n t w e e taaiv veld h o o g t e n

t e v i n d e n ; i n h e t z u i d o o s t e l i j k e d e e l e e n m a a i v e l d h o o g t e v a n N.A.P.-0,30 m e n t e n n o o r d e n h i e r v a n d a a l t d e m a a i v e l d h o o g t e t o t N.A.P.- 0,70

m.

2.1.3. E c o n o m i s c h e b e l a n g e n e n h e t a a n t a l i n w o n e r s . D e k a d e b e s c h e r m t h o o f d z a k e l i j k d e nieuwbouw i n h e t n o o r d e l i j k e g e d e e l t e v a n d e p o l d e r , b e h o r e n d e t o t de g e m e e n t e R i j s w i j k . Het a a n t a l i n w o n e r s v a n d e p o l d e r b e d r a a g t o n g e v e e r 10.000. I n h e t n o o r d w e s t e n e n z u i d o o s t e n w o r d t t u i n b o u w o n d e r g l a s b e d r e v e n e n h i e r e n d a a r komt nog wat v e e t e e l t v o o r .

- 3 -

2.1.4.

Bestemmingplannen.

De

nieuwbouwwijk van de gemeente Rijswijk zal nog enige

uitbreiding ondergaan. Tevens zal er een autosnelweg door de polder worden aangelegd. Het tracé hiervan ligt echter nog niet vast.

2.1.5.

Gevolgen van een doorbraak.

Bij een eventuele doorbraak van de boezemkade zal de inundatie, bij geopende boezemkeringen,,in het gebied langs de Korte o f Qetjnerwatering ongeveer 1,OOm bedragen. Het overige deel van de polder zal slechts

O,O5 m

inunderen,

Indien a l l e noodkeringen tijdig zijn gesloten, zal het gebied langs de Korte- of Reijnerwatering 0,65

m.

inunderen en het overige deel zal niet onderlopen. In beide gevallen loopt het bebouwde gedeelte dus het grootste gevaar.

2.2 De boezem

2.2.1.

Oppervlakte

en

peilen.

De in 2.1.1. genoemde boezemwateren staan onder normale

omstandigheden met elkaar in verbinding en behoren tot de boezem van Delfland. Deze heeft een totale oppervlakte van

670

à

680

ha

,

bij een boezemstand van N.A.P.- 0,40 m. Het peil van de boezem wordt zoveel mogelijk op

N.A.P.-

0,40 m gehouden, maar door meteorologische omstandigheden kan het peil variëren tussen

N.A.P.-O,SO

m

en

N.A.P.-

0,20

m.

In het hoofdstuk

6

wordt een beschouwing gegeven over het voorkomen van een voor de stabiliteit vastgesteld maatgevend peil.

2.2.2. Scheidingsmiddelen.

Het boezemgedeelte langs de Hoekpolder is van het overige boezemwater te scheiden door een negental boezemscheidingen.

2.2.3.

Boezempeilverlagingen bij doorbraak.

Bij een doorbraak van de kade van de Hoekpolder zal de boezem slechts ca. I 0 cm dalen. Hierbij is echter geen rekening gehouden met de eventuele compartimenten van het boezemwater.

- 4 -

2.3. D e k a d e . 2,3,’l. L e n g t e . D e t o t a l e l e n g t e v a n d e boezemkade r o n d d e H o e k p o l d e r b e d r a a g t c a .

4

km. L a n g s d e K e r s t a n j e w e t e r i n g h e e f t d e boezem- k a d e e e n l e n g t e v a n ca. 0 , 6 0 km; l a n g s d e N o o r d h o o r n s c h e w a t e r i n g ca. 0 , 9 k m ; l a n g s d e D u l d e r ca.

0,8

kmf l a n g s d e K o r t e - o f R e i j n e r w a t e r i n g c a . I

,7

km. 2.3.2. B e s c h r i j v i n g v a n d e k a d e . Het l a n d a c h t e r de k a d e l a n g s d e S p i e r i n g w e t e r i n g l i g t h o g e r d a n o f op b o e z e m p e i l . Het b u i t e n t a l u d i s p l a a t s e l i j k v e r d e d i g d d o o r m i d d e l v a n d i v e r s e s o o r t e n b e s c h o e i i n g e n . Over e e n l e n g t e v a n c a . 600 meter l i g t op d e k r u i n v a n d e k a d e e e n weg d i e e e n v e r h a r d i n g h e e f t v a n p u i n e n v o o r e e n g e d e e l t e e e n v e r h a r d i n g b e s t a a n d e u i t a s f a l t . Ook d e k a d e l a n g s d e K e r s t a a j e - w e t e r i n g h e e f t a c h t e r l a n d , d a t h o g e r d a n b o e z e m p e i l l i g t ( f o t o I > , z o d a t h i e r n a u w e l i j k s v a n e e n k a d e g e s p r o k e n k a n worden. De k a d e h e e f t e e n o e v e r v e r d e - d e g i n g b e s t a a n d e u i t b e t o n p l a t e n e n p u i n . Op d e k a d e l i g t o v e r d e g e h e l e l e n g t e e e n weg d i e o v e r h e t e e r s t e g e d e e l t e e e n v e r h a r d i n g h e e f t b e s t a a n d e u i t k l i n k e r s e n e e n b r e e d t e v a n ca.

5,OO m,

Over h e t t w e e d e g e d e e l t e b e s t a a t d e v e r h a r d i n g u i t a s f a l t e n h e e f t e e n b r e e d t e v a n c a . 3 , O O

m.

I n h e t b u i t e n t a l u d e n i n h e t b i n n e n t a l u d komen bomen v o o r ( f o t o 1). De k a d e l a n g s d e N o o r d h o o r n s c h e w a t e r i n g h e e f t o v e r d e e e r s t e 500 m e t e r e e n c a . 3,OO m e t e r b r e d e a s f a l t w e g o p d e k r u i n l i g g e n . Het b u L t e n t a l u d i s v e r d e d i g d d o o r m i d d e l v a n b e t o n p l a t e n d i e p l a a t - s e l i j k o n d e r b r o k e n worden d o o r e e n h o u t e n b e s c h o e i i n g . Het a c h t e r - l a n d l i g t ook h i e r op o f h o g e r d a n h e t b o e z e m p e i l ( f o t o 2 ) . D e k a d e l a n g s h e t l a a t s t e g e d e e l t e v a n d e N o o r d h o o r n s c h e w a t e r i n g h e e f t e e r s t e e n c a . 0 , 3 O m b r e e d k o l e n a s p a d o p d e k r u i n d a t l a t e r o v e r g a a t i n e e n p u i n p a d met e e n b r e e d t e v a n c a . l , 5 O m. I n h e t b u i t e n t a l u d komt p l a a t s e l i j k v r i j v e e l p u i n v o o r waar- d o o r d e k a d e daar e e n r o m m e l i g e i n d r u k g e e f t . Het a c h t e r - l a n d l i g t min o f meer o p b o e z e m h o o g t e . I n d e b o c h t v a n d e N o o r d h o o r n s c h e w a t e r i n g e n d e D u l d e r h e e f t d e k a d e e e n o e v e r v e r d e d i g i n g d i e b e s t a a t u i t b e t o n p l a t e n

o p een h o u t e n b e s c h o e i i n g . Deze o e v e r v e r d e d i g i n g was nood-

zakelijk geworden d o o r d a t d e s c h e e p v a a r t , b i j h e t nemen v a n

d e b o c h t , de k a d e u i t s p o e l d e . De k r u i n h e e f t h i e r e e n b r e e d t e v a n c a . 2 9 0 0 m e n l a n g s de t e e n v a n d e k a d e l i g t e e n t e e n s l o o t . De k a d e l a n g s d e D u l d e r h e e f t t o t h e t g e m a a l e e n k r u i n v a n c a . 2,OO m t o t 3 , O O m b r e e d t e e n e e n r e d e l i j k Koede g r a s m a t . Het b u i t e n t a l u d i s v e r d e d i g d d o o r m i d d e l v a n p u i n . Het b i n n e n t a - lud i s v r i j o n r e g e l m a t i g , met d i r e c t a a n d e t e e n e e n v r i j b r e d e t e e n s l o o t . V l a k v o o r h e t g e m a a l i s d e z e t e e n s l o o t nog e e n

s t u k b r e d e r , t e r w i j l d e k r u i n h i e r maar c a . 1,OO m is. Op d e k r u i n l i g t e e n pukinpad v a n o n g e v e e r 0 , 2 S m b r e e d t e

( f o t o 3).

N a h e t g e m a a l h e e f t d e g r o e n e k a d e e e n k r u i n v a n ca.

1,OO

m e n e e n h o o g t e van N.A.P. +0,27 m. Het b u i t e n t a l u d i s v o l g e n s h e t

d w a r s p r o f i e l n o 1 v r i j s t e i l e n w o r d t v e r d e d i g d d o o r p u i n . Het b i n n e n t a l u d l o o p t f l a u w a f n a a r d e o p e e n a f s t a n d v a n 25 m u i t d e b i n n e n k r u i n l i j n g e l e g e n t e e n s l o o t . Het a c h t e r l a n d l i g t v o l g e n s h e t g e m e t e n d w a r s p r o f i e l op NAP

-

1,80 m. De k a d e l a n g s d e K o r t e - o f R e i j n e s w a t e r i n g h e e f t v o o r z o v e r h e t d e g r o e n e k a d e b e t r e f t , e e n k r u i n b r e e d t e v a n c a , 1 , l O

m

e n e e n h o o g t e v a n N.A.P. +O,O7

m.

De t e e n s l o o t l a n g s d i t k a d e g e d e e l t e l i g t o n g e v e e r ItO m e t e r u i t d e b i n n e n - k r u i n l i j n , z o d a t ook h i e r : h e t b i n n e n t a l u d f l a u w i s . Het b u i t e n t a l u d h e e f t a a n d e h a n d v a n h e t g e m e t e n d w a r s p r o f i e l e e n h e l l i n g van 1 : 2, Ook komt h i e r a l s o e v e r v e r d e d i g i n g n o g wat p u i n i n h e t b u i t e n t a l u d v o o r . O n g e v e e r 400 m e t e r v o o r d e Míddenweg ( d i t i s h e t g e d e e l t e d a t l a n g s h e t c r e m a t o r i u m l o o p t ) h e e f t d e k a d e e e n k r u i n d i e c a .

3,OO

m e t e r b r e e d i s e n v o o r z i e n v a n e e n c a . 2 , 5 0 m b r e e d t e g e l p a d ( f o t o

4).

D e k a d e i s h i e r h o g e r d a n i n h e t v o o r g a a n d e g e d e e l t e e n h e e f t e e n b i n n e n t a l u d v a n ca.

2:5

met d i r e c t a a n d e t e e n e e n s l o o t , d i e v o o r z i e n i s v a n e e n e i g e n e l e k t r i s c h g e m a a l . Zowel h e t b i n n e n - a l s h e t b u i t e n t a l u d i s met e e n g o e d e g r a s m a t b e k l e e d . Het b u i t e n t a l u d i s v e r d e r n i e t v e r - d e d i g d .

- 6 -

Na de Middenweg ga;-t het tegelpad over in een asfaltpad

met

eenzelfde breedte.

Dit

pad gaat o p

250 m

voor de strijp over in een puinpad, dat ook een breedte van 2,5O

m

heeft.

2.3.4.

Vreemde objecten.

Tijdens de verkenning zijn een groot aantal vloeistof- en gasleidingen waargenomen, die zowel in lengterichting van de kade liggen, a l s de kade kruisen. Voor deze leidingen zijn, voor zover dit kon worden nagegaan, vergunningen afgegeven door Delfland. Of deze leidingen echter voldoen aan de

huidige eisen, zoals gesteld in de betreffende leidraden van de Technische Adviescommissie, is niet bekend.

In verband met de kassen bevinden zich in de Spieringwatering zeer veel gas- en waterleidingzinkers.

Ook in het verbindingswater tussen de Noordhoornsche watering en de Spieringwatcring komen twee zinkers voor. In de Dulder ligt o p een afstand van circa 200 meter uit de

bocht een gaszinker.

Vlak na het gemaal (diesel) wordt de kade gekruist door een

aardgasleiding (hogedruk)

met

ter plaatse een stalen damwand

over een lengte van 20 meter.

Een hoge-druk aardgasleiding kruist de kade langs de

Korte- of Reijnerwatering ter hoogte van de Middenweg, deze leiding is bevestigd aan de brug die over het boven- genoemde water ligt.

Behalve een enkele boom langs de Dulder en enige bomen langs de

Kerskanjewetering (foto 1 ) komt er geen hoge beplanting o p

de kade voor. Ook komt er geen bebouwing in of o p de kade voor.

2.3.5.

Onderhoud aan de kade.

Het onderhoud bestaat voornamelijk uit het jaarlijks uitvoeren van kleine herstellingen en verbeteringen Ln ver- band met de aanpassing aan de keureisen.

De

kade langs de Dulder vraagt voortdurend de aandacht

Geschiedenis.

3 .

--

De polder is in

1858

ontstaan. Over de geschiedenis van de kade is weinig bekend, Voor zover is na t e gaan, is

d e kade in het verleden nooit doorgebroken. Ook zijn er nooit afschuivingen geconstateerd.

- 8 -

4.

Grondonderzoek.

4.1.

Keuze v m de te onderzoeken dwarsprofielen.

Bij de keuze van de te onderzoeken dwarsprofielen

is

vooral gelet o p de resultaten van de verkenning

en

de geologische en de bodemkundige beschrijving van het

gebied, zoals in de hoofdstukken 2 en

5

is beschreven.

Hieruit blijkt dat alleen de kade langs de Dulder en die langs de Korte- of Reijnerwatering voor grondonderzoek in aanmerking komen. Deze kadegedeelten beschermen het diepe gedeelte ,dan de polder en hebben daardoor een tamelijk grote kerende hoogte. Aanvankelijk is alleen in profiel I en 2 onderzoek uitgevoerd. Profiel 1 ligt langs de Dulder, op het kadegedeelte ten zuidwesten van het gemaal. Profiel 2

ligt langs de Korte- of Reijnerwatering, op de groene kade op

-

+ 400

meter vanaf de Middenweg.

Bij nadere beschouwing van de resultaten van het grond- onderzoek en de verkenning van de kade is.be6loten om nog twee profielen te onderzoeken. In de kade langs de

Korte- of Rijnerwatering is profiel

3

onderzocht. De kade

is

hier door de gemeente Rijswijk verzwaard. Na inzage van de

ontwerpen en vergelijking

met

het oude profiel zijn hier

handboringen verricht door het Centrum. Deze zijn vergeleken

met

het in hoofdstuk

4.2.1.

uitgevoerd L.GOM.-onderzoek (zie hiervoor hoofdstuk

4.2.2.

>.

Langs de Dulder is profiel

4

onderzocht.

De

voornaamste reden hiervan was de vorm van het profiel. Het steile

binnentalud en de brede, diepe teensloot baarden hier zorgen.

Ook

in dit profiel zijn handboringen uitgevoerd en vergeleken

met het uitgevoerde L.GOM.-onderzoek (zie hiervoor

hoofdstuk

4.2.2.).

Later werd in dit profiel een stabiliteits-

- 9 -

4.2.

Uitvoering van het grondonderzoek.

4.2.1. L.GOM.-onderzoek.

Het L.G.M. heeft het grondonderzoek in profiel 1 en 2

uitgevoerd en per brief

CO

21.736-0/18 de resultaten aan het Centrum meegedeeld. De bijlagen van deze brief zijn als bijlage aan dit rapport toegevoegd.

Het L.G.M. heeft de volgende werkzaamheden uitgevoerd:

2 middelzware sonderingen nrs. 1-1 en 2-19

6

continuboringen 29

mm

nrs. 1-1

t/m

1-7, en 2-1

t/m

2-3.

De boringen in het kadeprofiel nr.

1

zijn gesitueerd als

volgt: één in de kruin van de kade, één halverwege het binnen- talud en één onderaan het talud.

In het profiel nr. 2 werd ook één boring ter plaatse van

de

kruin van de kade uitgevoerd. In verband met de aanzienlijke afstand tussen de binnenkruinlijn en de teen van de kade

(ca. &O

m)

werden de twee overige boringen geprojecteerd in het gebied dat voor een mogelijk1 stabiliteitsonderzoek van

belang kan zjijn, n.1. één halverwege het talud en nog één

tussen deze boring en de kruin.

De continuboringen in de kruin van de kade zijn

met

middel-

zware sonderingen gecombineerd.

De resultaten van de boringen vindt men op de bijlage nr.4 DL. D.e resultaten van de sonderingen zijn met de betreffende

boringen o p de bijlagen nrs. 4Sl en 4S2 getekend.

De

bijlagen nrs,

IbF1

t/m

4 ~ 6

bevatten foto's van de boor- resultaten.

Het vaste zandpakket van de Pleistocene formatie werd in beide sonderingen op

de

verwachte diepte van N.A.P.-

18

m

bereikt

.

Tussen N.A.P.-

18 m

en N . A . P . -

4

6

5

m

bevinden zich de sedimenten van de Calais formatie.

Uit de sondeerresultaten blijkt, dat ter plaatse van het sondeerpunt nr. 1 dit traject in het onderste gedeelte

(van N.A.P.-18

m

tot N.A.P.-11 m > bestaat uit een fijn zandige siltige laag, en in het bovenste deel uit kleilagen afgewisseld

met

zandlaagjes. In sondering nr. 2 is het onderste deel veel minder

-

10

-

De g e m e t e n c o n u s w e e r s t a n d e n v a n d e z e s o n d e r i n g n r . 2 g e v e n

aan,

d a t h e t g e h e l e Calais t r a j e c t d o o r k l e i e n a f g e - w i s s e l d met z a n d l a a g j e s w o r d t gevormd. D e b o v e n s t e l a a g v a n 1 à 2 m d i k t e v a n d i t Calais t r a j e c t b e s t a a t u i t meer z u i v e r e k l e i met w a t w o r t e l - e n p l a n t e n - r e s t e n a f k o m s t i g v a n h e t b o v e n g e l e g e n v e e n . De d i k t e v a n d e v e e n l a a g v a r i e e r t v o l g e n s d e b o o r r e s u l t a t e n v a n 1 t o t

1,7

m. Het t w e e d e massieve p a k k e t v a n d e D u i n k e r k e A f z e t t i n g e n b o v e n h e t v e e n w o r d t h i e r d o o r humeuze k l e i e n v e r t e g e n w o o r d i g d . T e n s l o t t e m o e t e n h i e r nog t w e e d i n g e n worden genoemd.

Ten e e r s t e , d a t d o o r h e t g e w i c h t v a n d e o p g e b r a c h t e s p e c i e d e v e e n l a a g g e l e g e n o n d e r d e k r u i n v a n de k a d e b i j n a 1 m werd s a m e n g e d r u k t e n d e b a s i s v a n d i t v e e n 1 m d i e p e r l i g t d a n i n de n a a s t g e l e g e n b o o r p r o f i e l e n t e r p l a a t s e v a n h e t t a l u d . En i n d e t w e e d e p l a a t s , d a t d o o r v e e l p u i n b r o k j e s i n do l a g e n d i r e c t o n d e r h e t m a a i v e l d v o o r de u i t v o e r i n g v a n b i j n a a l l e c o n t i n u b o r i n g e n c a . 1 m d i e p e p u t j e s u i t g e g r a v e n m o e s t e n worden

.

4.2.2. O n d e r z o e k v a n p r o f i e l

3

e n

4

.

Z o a l s i n h o o f d s t u k

4.1.

i s v e r m e l d , i s n a d e r h a n d e e n g r o n d o n d e r z o e k i n d e p r o f i e l e n

3

e n

4

u i t g e b o e r d . D e r e s u l t a t e n v a n d e b o r i n g e n s t a a n g e t e k e n d i n b i j l a g e

3.

De k a d e h e e f t t e r p l a a t s e v a n d w a r s p r o f i e l

3

d e z e l f d e l a a g o p b o u w a l s d e a n d e r e o n d e r z o c h t e p r o f i e l e n I e n 2. Het o p h a o g m a t e r i a a l i n p r o f i e l

3

i s i e t s z a n d i g e r v a n s a m e n s t e l l i n g d a n b i j p r o f i e l 2. P r o f i e l

4

b e s t a a t v o o r e e n g r o o t g e d e e l t e u i t z a n d h o u d e n d e k l e i . De v e e n l a a g i s n o g a l v e r o n t r e i n i g d met z a n d e n i s dun- n e r d a n b i j d e o v e r i g e p r o f i e l e n . De l a a g o p b o u w v a n h e t pro- f i e l i s g e s c h e t s t i n h e t L.G.M.-rapport CO.

ì1.736-1/15

d a t a l e b i j l a g e I 0 i s t o e g e v o e g d ,

-

11

-

4.3.

Metingen van het freatisch vlak.

In profiel 1,2,en

4

zijn open peilbuizen geplaatst om hoogte van het freatisch vlak te kunnen bepalen. De hoogst$

de

waargenomen freatische lijn staat in bijlage 2 en

3

ingetekend.

Op bijlage

5

zijn de Waarnemingen weergegeven.

De freatische lijn in profiel 1 heeft een regelmatig ver-

loop naar het polderpeil en ligt, behalve vlak bij de teensloot, ongeveer

0,7S

m

tot 1,OO

m

onder het maaiveld.

In

profiel 2

vertoont de freatische lijn echter onder de kruin een sterke daling tot nagenoeg het polderpeil. Dit is in tegenstelling

met

profiel 1. Het verschil 'wordt waarschijnlijk veroorzaakt doordat het materiaal onder de kruin in profiel 2 (zandige klei) ondoor- latender is in vergelijking met het materiaal, waaruit het binnen- talud en de teen zijn opgebouwd.

In

profiel

1

is dit verschil

in

doorlatendheid niet aanwezig. De kruin bestaat hier uit kleihoudend zand

en

zand met puin.

In

dwarsprofiel

4

heeft de fbeatische lijn een vrijwel rechtlijnig verloop

van

boezem naar teensloot.

Tijdens de waarnemingsperiode

is

er, ondanks variatie in weersge-

steldheid, weinig variatie in waarnemingen van de stijghoogte opgetreden. In dwarsprofiel

3

is de stand van het freatisch vlak

ruwweg bepaald aan de hand van de stijghoogte van het grondwater in de boorgaten. Met behulp van deze gegevens is de freatische

lijn bepaald, die bij de stabiiiteitsberekening in hoofdstuk

7

is gebruikt.

4.5.

Keuze profielen stabiliteitsonderzoek.

De profielen 1 en 2 hebben zodanige afmetingen in grond- samenstelling dat zij zonder meer als stabiel kunnen worden

beschouwd. Aan de stabiliteit van profiel

4

werd getwijfeld.

Hierin is daarom aan het L.G.M. een stabiliteitsonderzoek op-

gedragen.

Na bestudering van bestekstekeningen en vergelijking van

het oude en nieuwe profiel, kon het nieuwe profiel (dus profiel 3)

niet zonder meer als stabiel worden aangemerkt. Daarom is v o o r

dat profiel een berekening uitgevoerd met daarvoor redelijk

aangenomen waarden. Een beschouwing hierover wordt

in

hoofdstuk

7

gegeven.

-

12

-

5.

G e o l o g i s c h e b e s c h r i j v i n g v a n h e t - g e b i e d . Het L.G.M. g e e f t i n h a a r b r i e f d e v o l g e n d e g e o l o g i s c h e b e s c h r i j v i n g v a n h e t g e b i e d : V o l g e n s d e G e o l o g i s c h e k a a r t v a n N e d e r l a n d no.

37

k w a r t b l a d e n I e n 11, en d e d o o r d e R i j k s G e o l o g i s c h e D i e n s t i n Haarlem g e p u b l i c e e r d e s t r a t i g r a f i e z i e t h e t g e o l o g i s c h e p r o f i e l v a n d e b e t r o k k e n p o l d e r e r a l s v o l g t u i t : Het H o l o c e n e t r a j e c t r u s t o p e e n d i e p t e v a n c a . N.A.P.-20

rn

op d e P l e i s t o c e n e f l u v i a t i e l e z a n d e n v a n d e K r e f h e n h e y e - f o r m a t i e . Het H o l o c e e n w o r d t g r o t e n d e e l s gevormd d o o r t w e e m a r i e n e l a a g p a k k e t t e n , g e s c h e i d e n d o o r e e n v e e n l a a g . B i j d e e e r s t e z e e t r a n s g r e s s i e o n t s t o n d a l s o n d e r s t e p a k k e t d e F o r m a t i e v a n Calais, d i e b o v e n i n u i t k l e i e n e n o n d e r i n u i t f i j n e z a n d e n a f g e w i s s e l d met k l e i l a a g j e s b e s t a a t . Op d e z e C a l a i s - f o r m a t i e o n t w i k k e l d e z i c h e e n v e e n p a k k r t v a n h e t H o l l a n d v e e n , d a t t e n s l o t t e d o o r d e m a r i e n e s e d i m e n t e n v a n d e D u i n k e r k e A f z e t t i n g e n werd b e d e k t . D e l a a t s t g e n o e m d e m a r i e n e a f z e t t i n g e n , e v e n a l s h e t v e e n p a k k e t k u n n e n t e n g e v o l g e v a n a t m o s f e r i s c h e o f d o o r m e n s e l i j k e i n v l o e d e n wat d e k w a n t i t e i t o f c o n t i n d t e i t b e t r e f t , v r i j s t e r k a a n g e t a s t z i j n . Op b i j l a g e 4 K 1 v a n h e t L.G.M. i s e e n s c h e t s v a n h e t g e o l o g i s c h e p r o f i e l g e g e v e n .

-

i 3

-

6.

Maatgevende boezemstand.

In het rapport "Beschouwingen over een maatgevende boezemstand in het Hoogheemraadschap van Delfland"

( S

71-095-2)

is een beschouwing gegeven over het voorkomen van een maatgevend peil o p Delflands boezem.

Een peil van het N.A.P.-0,15m wordt als maatgevend beschouwd.

Wel moet hierbij worden opgemerkt, dat het water in de

Dulder door opwaaiing kan worden opgezet.

De

frequentie van

het bovengenoemde maatgevende peil zal daarom hoger liggen dan voor de overige boezemwateren.

-

14

-

7.

Stabiliteitsonderzoek.

7.7.

7.2.

Stabiliteitsberekening in profiel

3

Bij de bestudering van de bestektekening bleek, dat het oude profiel

3

dezelfde configuratie had als profiel 1 en 2. Het nieuwe profiel heeft echter een steiler binnenbeloop. Bovendien heeft men aan de actieve zijde van een denkbeeldig glijvlak een grote hoeveelheid ophoogmateriaal aangebracht, terwijl aam de passieve zijde een hoeveelheid grond is wegge- haald (nieuwe teensloot). Bovenstaande handelingen hebben de stabiliteit van de kade doen afnemen. Om te zien, in hoeverre

het minder stabiel worden van de kade een gevaar voor de

veiligheid betekent, is aan de hand van de boringen en geo- logische beschrijving van het gebied een laagverdeling gemaakt. Aan de lagen zijn

(P'-

en c'- waarden toegekend, die kenmerkend zijn voor deze lagen in dit gebied. Met behulp hiervan is een computerberekening uitgevoerd. Uit deze berekening volgt dat d e stabiliteit van het profiel bij het waargenomen

freatisch vlak (F1 1 ) een evenwichtsfactor van 1,42 heeft. Een stijging van het freatisch vlak heeft echter grote invloed op de evenwichtsfactor. Bij de aangenomen hogere freatische lijn

(FL

2) is d e evenwichtsfactor 1,20.

Deze

waarde ligt beneden de volgens de huidige inzichten bepaalde veilige evenwichtsfactor.

Het geschematiseerde pro£iel en de beide minimum cirkels zijn getekend in bijlage

7.

Stabiliteitsonderzoek in profiel

4

Het

L=G.M.

heeft een stabiliteitsonderzoek uitgevoerd

in dwarsprofiel

4.

Een beschrijving van dit onderzoek en de

resultaten staan vermeld in rapport CO

21-736-1/15,

dat als bijlage 10 is toegevoegd. Uit het onderzoek blijkt dat vooral

de dieper gelegen grondlagen betere grondeigenschappen

ver-

tonen. Zoals meestal bij een dergelijke dwarsprofielvorm voorkomt,ligpen de ongunstigste glijvlakken tamelijk ondiep De wrijvingseigenschappen van de bovenste lagen (vaak ophoog- materiaal) zijn dan van grote invloed op de grootte van de evenwichtsfactor. Deze wrijvingseigenschappen van het ophoog&

-

15

-

materiaal zijn ongunstiger in de ondergelegen lagen.

De berekende evenwichtsfactor bij het gemeten freatisch vlak is

1,34

en kan a l s juist voldoende worden aangemerkt.

Daar de evenwichtsfactor

al

bij een geringe stijging van het

freatisch vlak snel vermindert (tot 1,16 bij een freatisch vlak,

aangenomen bij de maatgevende boezemstand), moet de kade als onvoldoende stabiel worden aangemerkt.

-

I 6

-

8.

Beoordeling van de veiligheid van de gehele kade.

Uit de hoofdstukken 2

t/m

7

kan het volgende worden ge- concludeerd over de veiligheid van de kade:

8.1.

De

kaden langs de Spieringwetering, Kerstanjewetering en

Noordhoornsche watering hebben een achterland dat gelijk

met

o f hoger dan het boezempeil ligt. De kaden kunnen zondes meer

a l s veilig worden aangemerkt.

8.2.

De

kade langs de Dulder,

ten

oosten van het gemaal, blijkt

na een stabiliteitsonderzoek in profiel

4

onvoldoende veilig.

De

gevonden minimum evenwichtsfactor is 1,16.

8 . 3 ~

De kade langs de Dulder ten westen van het gemaal en de kade

langs de Korte- of Re i jnerwatering (tot aan de begraafplaats) kunnen vanwege hun profiel en grondsamenstelling als veilig worden aangemerkt.

8.4.

De kade langs de Korte- of Reijnerwatering ter hoogte van de begraafplaats en het volkstuinencomplex heeft weliswaar zware afmetingen, maar de verzwaring is zodanig aangebracht, dat dit ten nadele van de stabiliteit komt.'Deze is bij normale freatische lijn juist voldoende. Bij een stijging van het frea- tisch vlak blijkt de veiligheid onvoldoende.

8.5.

Een aantal kruisende gas- en vloeictofleidingen kunnen e e n ge-

vaar vormen voor de veiligheid van de kaden langs de Dulder

en Korte- of Reijnerwatering. Het is aan te bevelen deze leidingen te toetsen aan de leidraden voor contsuctie

en beheer van respectievelijk gas- en vloeistofleidingen

(Uitgaven van de Technische Adviescommissie voor de Wat erker ing e n )

-

17

-

9.

_. Samenvatting. .I I

9.P’.

Er is een onderzoek ingesteld naar de veiligheid van de

boezemkaden rond de Hoekpolder (245 ha). Deze liggen

langs de Spieringwetering, Kerstanjewetering, Noordhoornsche

wetering, de Dulder en de Korte- of ReijnerWaterinf?,

De

totale lengte bedraagt ongeveer vier kilometer.

9.2. Het achterland van de kaden langs de Spieringwetering, Kerstanjewetering en Noordhoornsche watering ligt meestal hoger dan het boezempeil. De kade wordt daarom zonder nader onderzoek als veilig gekwalificeerd.

9.3.

De kade langs de Dulder ( ten oosten van het gemaal) heeft een hoge kruin (ca. N.A.P.

+

0 , 2 5

m)

om de hiec voorkomende golfaanval te keren. €Iet binnentalud heeft een helling van

1

: 2. Direct aan de t e e n l i g t een brede tocht, die dienst doet als toevoertocht naar het gemaal. De kade is opgebouwd uit zandhoudende klei

en

zand. Pit pakket rust op een dunne veenlaag, waaronder de afzettingen van de Calaisformatie liggen. Een stabiliteitsonderzoek in dit kadegedeelte heeft uitgewezen dat de kade niet als veilig mag worden aangemerkt. De berekende

minimum evenwichtsfactor is

1,16.

9.4.

De kade langs de Dulder ( ten westen van het gemaal) heeft een hoge kruin. Het binnentalud loopt flauw af, Onder de kruin bestaat de kade uit zandhoudende klei. Hieronder ligt een. veenpakket, dat op het zandige kleipakket van de Calais- formatie rust. Hieronder bevindt zich het Pleistocene vaste zandcomplex. De kade kan vanwege zijn afmetingen en grond- samenstelling als veilig worden beoordeeld.

9.5.

De kade langs de Korte- of Reijnerwaterwatering heeft, tot

aan de begraafplaats, eenzelfde vorm als de kade langs de

Dulder ten westen van het gemaal. De grondsamenstelling is ook nagenoeg dezelfde. Het materiaal onder de kruin is iets kleihoudender dan dat van de kade langs de Dulder. De kade

-

18

-

a a n g e m e r k t ( z i e p u n t

9.4.)

9.6.

De k a d e v a n d e K o r t e - o f R e i j n e r w a t e r i n g , t e r h o o g t e v a n de' b e g r a a f p l a a t s e n h e t v o l k s t u i n e n c o m p l e x , h e e f t a n d e r e a f m e t i n g e n d a n h e t o n d e r p u n t

9.5e

genoemde g e d e e l t e . De k a d e i s h i e r o n l a n g s o p n i e u w g e p r o f i l e e r d . D e k r u i n b r e e d t e i s op 3 , O O m g e b r a c h t ; d e h e l l i n g v a n h e t b i n n e n t a l u d i s 2 :

5

à 1 :

3;

d i r e c t a a n d e t e e n l i g t e e n b r e d e s l o o t . D e g r o n d s a m e n s t e l l i n g v a n d i t k a d e g e d e e l t e w i j k t n i e t v e e l af v a n h e t i n p u n t

9.5.

genoemde g e d e e l t e . A l l e e n d e o p g e b r a c h t e l a a g i s z a n d i g e r d a n i n d e a n d e r e k a d e g e d e e l t e n e n e r b e v i n d t z i c h v e e l p u i n i n d i t m a t e r i a a l . De n i e u w e p r o f i l e r i n g b e t e k e n t g e e n v e r b e t e r i n g v a n d e s t a b i l i t c i t . Deze k a n b i j h e t g e m e t e n f r e a - t i s c h v l a k a l s j u i s t v o l d o e n d e worden beschouwd. B i j e e n g e r i n g e s t i j g i n g v a n h e t f r e a t i s c h v l a k z a l d e s t a b i l i t e i t afnemen. D e v e i l i g h e i d v a n d e k a d e moet d e r h a l v e a l s o n v o l d o e n d e worden g e z i e n . D e b e r e k e n d e e v e n w i c h t s j ? a c t o r b i j d e a a n w e z i g e f r e a t i s c h e l i j n i s 1,42. B i j s t i j g i n g v a n h e t f r e a t i s c h v l a k d a a l t d e e v e n w i c h t s f a c t o r t o t 1,20.

9.7.

De k r u i s e n d e v l o e i s t o f - e n g a s l e i d i n g e n vormen, v o o r a l waar d e k a d e e e n g e r i n g e s t a b i l i t e i t h e e f t , e e n g e v a a r v o o r d e v e i l i g h e i d v a n d e k a d e n . Z i j d i e n e n daarom g e t o e t s t t e worden a a n d e l e i d r a d e n v o o r g a s - e n v l o e i s t o f l e i d i n g o n v a n d e

G.A.W.

Weersomstandigheden

PEILINGEN

IN

M.

T.O.V. N.A.P.

prof. nr

.

Datum

PB.3

PB.

1 3oezem 1 -0

40

4 3 4

4%37

-0,35

-o,

37

-o,

37

74

o1

02

74

01

07

74

o1

15

74

o1

21

74

01

26

74

O1

14

droog regen regen regen droog droog droog regen regen regen droog droog

-I

,O4

-I

,O6

-0,77

-0,79

-O,88

-0,99

2 - O ,

40

-0,34

-0,37

-0,35

-0,37

-0,37

-2,35

-2,43

-2,39

-2,44

-2,43

-2,61

74

o1

02

74

01

07

74

O1

14

74

o1

15

74

o1

21

74

O1

26

74

1 1 o1

74

17

1 1

74

11

18

74

1 1

25

74

12

02

74

12

10

74

12

17

74

12

30

75

o1 10

75

01

13

75

o1

20

75

01 27

75

02

03

75

02 I 1

74

O1

04

3

-

-I

,O6

-1

,o7

-I

,O6

-=0,98

-0,98

-1

,o3

-1

,I0

-0,99

-?

(05

-1 ,I0 -1

,o9

-1 ,o0 -1

,o5

-1 ,I0 -1

,o7

-1

,I6

-I

036

-1,12

-2,21

-1 ,o1 -1,21

-1

(31

-1,25

-1,21

-1,30

-I

,32

-1

,32

-1,32

-0,98 -1

(35

-1 ,I0 -1 ,20 -1

909

-1 , I 0 -O,

98

-1,21

-1

,o6

-1

,o6

-1 ,I2 -1

,I2

-1 ,I0

-I

906

-I

,o8

-1,29

-I

,O8

natte periode drogere periode

HOEKPOLDER

Bijlage

5.

*

.U

L A B O R A T O R I U M V O O R G R O N D M E C H A N I C A STICHTING WATERBOUWKUNDIG LABORATORIUM

Stieltjesweg 2, Delft

Postbus 69

Telefoon 016

-

569223

Postgiro 234342

Bank: Bank Mees en Hope NV Delft No. 25.92.35.911

L+I

iEF

I .

h473

,823

Centrwn v o o r Onderzoek

I

_{Waterkeringen,}

'Bankastraat

1-37,

"s-GRAVENHAGE.

-

onderwerp *

bijlagen :

'Kade-onderzoek Hoekpolder

- dicub'Pe

:Kj

g/Btk

kenmerk : dt.

'8-12-1972

ons kenmerk

e0-21'736-0/18

dt*:20

september

1.973

I n l e

i d i q g

:

Met b e t r e k k i n g

t o t

h e t s y s t e m a t i s c h e onderzoek naar de stand-

zekerheid van de boezemkaden doen

w i j U

h i e r b i j toekomen de

r e s u l t a t e n van h e t vooronderzoek aan de boezemkaden rondom de

Hoekpolder.

W i j

hebben van

U

ontvangen:

1) s i t u a t i e t e k e n i n g van de b e t r o k k e n p o l d e r op s c h a a l

1:2SOOO

2)

t e k e n i n g met d w a r s p r o f i e l e n n r s .

1

e n 2 op s c h a a l

1:lOO

3 )

afdruk van "de veldwerken van de v i s u e l e verkenning" van

#

I

.

m.73.57

nr.

73.5s

deze

p o l d e r .

Algemene t o p o g r a f i s c h e gegevens van

de

p o l d e r

De Hoekpolder l i g t op h e t grondgebied van de gemeente

R i j s w i j k

i n

de p r o v i n c i e Zuid-Holland.

De p o l d e r w o r d t

begrensd:

i

1)

i n h e t noorden door de

S i r

Winston Churchilll-aan.

2 ) i n h e t oosten l o o p t de g r e n s p a r a l l e l met

de

P r i n s e s B e a t r i x l a a n

op e e n a f s t a n d van c a . 100

m;

-

-Verzoeke bij beantwoording datum en kenmerk van deze brief te .vermeiden.

Werkzaamheden ten behoeve van opdrachtgevers worden slechts uitgevoerd op voorwaarde dat de opdrachtgever afstand doet van ieder recht op aansprakelljkstelllng en zich verplicht tot vrijwaring voor iedere aansprakelijkheid jegens derden.

kenmerk: C0-21736-0/18

d.t

.

:

20-9-1973

b l a d : 2

i n h e t e e r s t e d e e l vanaf h e t noorden

t o t

ongeveer halverwege

l o o p t de g r e n s d o o r h e t l a n d , en i n h e t tweede d e e l v o l g t

deze g r e n s h e t boezemwater van de S p i e r i n g w a t e r i n g .

3 )

i n h e t zuiden v o l g t de g r e n s vanaf de S p i e r i n g w a t e r i n g

achtereenvolgens de boezem van de K e r s t a n j e w e t e r i n g , de

Noordhoornsche w a t e r i n g e n de Dulder.

4)

i n h e t westen d o o r de Korte- of R e i j n e r w a t e r i n g .

ad

1)

de g r e n s l o o p t door h e t l a n d , dus geen onderzoek.

ad

2) i n h e t e e r s t e g e d e e l t e geen onderzoek, omdat e r geen

kade

i s ;

i n h e t tweede g e d e e l t e l i g t h e t a c h t e r l a n d van de

kade hoger dan h e t boezempeil; geen onderzoek nodig geacht.

ad

3 )

a c h t e r de kaden van de K e r s t a n j e - en Noordhoornsche

w a t e r i n g

t o t

h e t gemaal aan de Dulder

l i g t

h e t a c h t e r l a n d

hoger dan h e t boezempeil; h i e r

i s

geen onderzoek nodig;.

I n h e t d e e l vanaf h e t genoemde gemaal

t o k

de w e s t e l i j k e

g r e n s werd één p r o f i e l

(nr.1)

gekozen.

p r o f i e l ( n r . 2 )

v o o r een vooronderzoek uitgekozen; i n de

r e s t van deze kade werd geen onderzoek nodig geacht

Ò f

omdat

h e t a c h t e r l a n d hoog

l i g t

Ó f

omdat

de kade e r onlangs

v e r b e t e r d werd.

ad 4) i n h e t e e r s t e z u i d e l i j k e d e e l (ca.4cjOm) werd ook één

Omvang onderzoek

I n h e t kader van

d i t

onderzoek z i j n d o o r

ons

u i t g e v o e r d :

2

middelzware sonderingen nrs.

1-1

en 2-1.

6

continuboringen 29

m

nrs. 1-1 t / m

1-3

e n 2-1

t / m

2-3.

De boringen i n h e t k a d e p r o f i e l

nr.

1

z i j n g e s i t u e e r d a l s v o l g t :

ben i n de k r u i n van de kade, gen halverwege h e t b i n n e n t a l u d en

ben onderaan h e t t a l u d .

I n h e t p r o f i e l

n r . 2

werd

o o k

één b o r i n g t e r p l a a t s e van de

k r u i n van de kade u i t g e v o e r d . I n verband

met

de a a n z i e n l i j k e

a f s t a n d t u s s e n de b i n n e n k r u i n l i j n e n de t e e n - v a n de kade

(ca. 40

m)

werden de twee o v e r i g e boringen g e p r o j e c t e e r d i n

h e t gebied d a t voor een mogelijk s t a b i l i t e i t s o n d e r z o e k van

b e l a n g kan z i j n , n.1. één halverwege h e t t a l u d e n hen nog t u s s e n

deze b o r i n g en de k r u i n .

De continuboringen i n ' d e k r u i n van de kade z i j n met middelzware

sonderingen gecombineerd.

De u i t w e r k i n g van de boringen e n de sonderingen werden op

De r e s u l t a t e n van de b o r i n g e n v i n d t men op de b i j l a g e

nr.

D l .

De r e s u l t a t e n van de sonderingen z i j n met de b e t r e f f e n d e

b o r i n g e n op de b i j l a g e n

nrs.

S1

e n S2 getekend.

De b i j l a g e n

nrs.Fl

t / m

F6

b e v a t t e n f o t o ' s van de boor-

r e s u l t a t e n .

Op de b i j l a g e

Kl

i s

een s c h e t s van h e t geologische p r o f i e l

weergegeven.

Het opmeten van de d w a r s p r o f i e l e n , alsmede de p l a a t s b e p a l i n g

e n de w a t e r p a s s i n g van de onderzoekpunten werd door Uw

meetdienst v e r r i c h t , De t i j d e n s h e t waterpassen van de dwars-

p r o f i e l e n waargenomen w a t e r s t a n d e n i n de boezem en i n de

h e l s l o o t z i j n i n de d w a r s p r o f i e l e n ingetekend.

de

g e b r u i k e l i j k e w i j ze gedaan,

. .

Geologie

:

.

Omdat i n p r i n c i p e de ontwikkeling van de grondlagen i n de

betrokken p o l d e r n i e t

a f w i j k t

van d i e

i n

de n a a s t g e l e g e n

p o l d e r s v e r w i j z e n w i j

U

naar de d e s b e t r e f f e n d e r a p p o r t e n

De gevonden l o c a l e d i e p t e v e r s c h i l l e n van de b e t r o k k e n f o r m a t i e s

z i j n op de

b i j

deze b r i e f behorende b i j l a g e

Kl

aangegeven,

(b.v. CO-21727-0

O f

C0-21733-0/20).

,

,

Aangetroffen grondslag.

Het v a s t e zandpakket van de P l e i s t o c e n e f o r m a t i e werd i n

b e i d e sonderingen op de verwachte d i e p t e van

18

m

-

N.A.P.

b e r e i k t

.

Tussen 18

m

en 4

à

5

m

-

N.A.P.

bevinden z i c h de sedimenten

van de C a l a i s f o r m a t i e .

U i t

de s o n d e e r r e s u l t a t e n

b l i j k t ,

d a t

t e r p l a a t s e van

het

sondeerpunt

nr.1

d i t

t r a j e c t i n h e t o n d e r s t e g e d e e l t e

(van 18

m

tot;

91

m

-

N.A.P.)

b e s t a a t u i t een f i j n zandige

s i l t i g e l a a g , e n i n h e t bovenste d e e l u i t k l e i l a g e n a f g e w i s s e l d

met z a n d l a a g j e s . I n sondering n r . 2

i s

h e t o n d e r s t e d e e l v e e l

minder zandig. De gemeten conusweerstanden van deze sondering

n r . 2 geven aan, d a t h e t gehele C a l a i s t r a j e c t

d o o r

k l e i e n afge-

w i s s e l d met z a n d l a a g j e s w o r d t gevormd,

kenmerk: C0-21736-0/18

d t . :

20-9-1973

b l a d : 4

De bovenste l a a g van

1 à

2

m

d i k t e v a n ' d i t C a l a i s t r a j e c t

b e s t a a t u i t meer z u i v e r e k l e i met wat wortel- e n p l a n t e n -

r e s t e n afkomstig van h e t bovengelegen veen. De d i k t e van

de v e e n l a a g v a r i e e r t volgens de b o o r r e s u l t a t e n van

1

t o t

l,7

m.

1.

2.

Het tweede massieve pakket van de Duinkerke A f z e t t i n g e n

boven h e t veen w o r d t h i e r d o o r humeuze k l e i e n vertegen-

woordigd.

T e n s l o t t e moeten h i e r nog twee dingen worden genoemd.

Ten e e r s t e , d a t d o o r h e t gewicht van de opgebrachte s p e c i e

d e v e e n l a a g gelegen onder de k r u i n van de kade b i j n a

1

m

werd samengedrukt, en de

b a s i s

van

d i t

veen

1

m

d i e p e r l i g t ;

dan

i n

de n a a s t gelegen b o o r p r o f i e l e n t e r p l a a t s e van h e t

t a l u d . En i n de tweede p l a a t s ,

d a t

d o o r

v e e l p u i n b r o k j e s i n de

l a g e n d i r e c t onder h e t maaiveld

v o o r de u i t v o e r i n g van b i j n a

a l l e continuboringen c a .

1

m

d i e p e p u t j e s u i t g e g r a v e n moesten

worden.

Voor

e e n nauwkeurig b e e l d van de grondopbouw wordt verwezen

n a a r de b i j l a g e n .

Grondmechanische a s p e c t e n en c o x l u s i e :

Het d e e l van de kade, waarin de p r o f i e l e n

n r s .

1

en 2 werden

I

opgemeten, h e e f t een 1

m

brede k r u i n , d i e op i e t s boven

N.A.P.

l i g t . Het bovenste d e e l van

h e t

b i n n e n t a l u d h e e f t over

een h o o g t e v e r s c h i l van ca.

1

m

een h e l l i n g van

1:2,5

à 1:4.

Daarna d a a l t h e t t a l u d met een z e e r flauwe h e l l i n g

(1:20

à

35)

n a a r de k w e l s l o o t . De a f s t a n d van de b i n n e n k r u i n l i j n

t o t

de kwelsloot i s i n h e t

p r o f i e l

n r .

1

ca. 26

m

e n i n h e t

p r o f i e l n r . 2 ca. 42

m.

Het a c h t e r l a n d

l i g t

op ca. 2

m

-

N.A.P.

De opbouw van de grondlagen, d i e van b e l a n g kunnen z i j n v o o r

stabiliteitsberekeningen

i s

i n b e i d e p r o f i e l e n zowel i n

h o r i z o n t a l e a l s i n v e r t i k a l e r i c h t i n g p r a k t i s c h overeenkomstig.

Z i j

b e s t a a n i n hoofdzaak u i t s l a p p e samendrukbare l a g e n .

Een u i t z o n d e r i n g h i e r o p vormt de ca. 2

m

dikke t o p l a a g , w a a r i n

p u i n voorkomt. De conusweerstanden van deze t o p l a a g b e r e i k e n

waarden

t o t 40 kg/cm

.

De gemeten grondweerstanden bewegen z i c h , omstreeks

5

kg/cm 2

.

kenmerk:

C0-21776-0/18

dt.:

20-9-1973

blad:

5

3 . De

resultaten van dit onderzoek geven mede gezien de

vorm

van de kade en de diepteligging van het achterland naar

onze

mening geen aanleiding hier onvoldoende stabiliteit te

veronderstellen. Een nader stabiliteitsonderzoek in deze

kade wordt daarom

niet

nodig geacht.

-opgesteld

door:

hoogachtend,

i 1

F.'J.van Duren.

B i j

deze brief behoren

de

volgende bijlagen:

O

legenda

PI

situatie op schaal 1:25000

DI

dwarsprofielen nrs.

1

en 2

op

schaal 1:lOO

S I

en

S2

sondeerresultaten nrs. 1-1 en 2-1

KI

schematisch geologische opbouw

F.L. = < t e i j t i c c t e l i ,j n P . B . = p u l s b o r i n g S.B. = s t e e k b o r i n g

c

. b . = c o n t i n u b o r i n g 2 9

mm

C.B. = c o n t i n u b o r i n g

66

rnm peb

=

p e i l b u i s W S m

=

w a t e r s p a n n i n g s m e t e r = volume g e w i c h t i n t / m

3

2

&

P = hand p e n e t r o m e t e r w a a r d e i n kg/cm T.V. = t o r v a n e - w a w d e i n kg/cm C' = c o h e s i e i n kg/cm'!

6'

= h o e k van i n w e n d i g e w r i j v i n g

1

= b e p r o e f d m o n s t e r

-

C

=

c e l p r o e f x

laagjes

y

s t u k j e s

'i k l e i 2 z a n d f i j n

3

z a n d

4

z a n d g r o f

5

v e e n

6

k l e i h o u d e n d

7

s l i b h o u d e n d

8

z a n d h o u d e n d

9

hurnushoudend 1 O v e e n h o u d e n d 11 p l a n t e n r e s t e n 1 2 s c h e l p e n

13

g r i n d

14

h o u t r e s t e n '15 k e i l e e m -

16

leem 17 p u i n

18

koolas

19

t e e l a a r d e E c o n t i n u b o r i n g 2 9

rnm

= c o n t i n u b o r i n g

66

mm

=

p u l s b o r i n g = s t e e k b o r i n g = o p p e r v l a k t e b o r i n g

=

d i e p o o n d e r i n g

=

m i d d e l z w a r e a o n d e r i n g E w a t e r s p a n n i n g s m e t e r

=

p e i l b u i s

&

= volume ,;eviclnt

H = h o r i z o n t a l e d o o r l a t e n d h e i d V

=

v e r t i c a l e d o o r l a t e n d h e i d S a r s a r n e n d r u k k i n g s p r o e f F - V p ? . ?'

n

=

e v e n w i c h t s f a c t o r

=

c '

+

tg pl' b e s c h i k b a a r c

+

t g # b e n o d i g d

voor

e v e n w i c h t t e e l - s l i b

m]

p u i n m d g r i n d a a r d e I

F

l

s c h e l p e n L A B O R A T O R I U M V O O R G R O N D M E C H A N I C A T E U É L F T

KADEONDERZOEK

HOEK POLDER.

I

I

CO92 1736 4

2 5

LEGENDA

c', m z "a N

r.--

I"'

-

_113.20

1

I

z

3

1.

60

2.95

3.6

5

---I- 11.3Q

_IrIxia

12.30 î5.l O 22.1

o

LQr3

l. 0.14

-

1.35

-

1.93

r23.E

-

2.92 259 * 2.16

_-

1.45

--

-

1.33 I

P U N T NO:

1-1.

L A B O R A T O R I U M V O O R G R O N D M E C H A N I C A r E D E L F T

qw1

[BIJL

s

1

:

ADEONDERZOEK

HOEK POLDER.

I

A4

I

CO+21736

-(

30RING,

SONDERING

EN

PL.

KLEEF

4 4 8 6 2 9 5 5

I

!

I

I

I

I

I

I

I

I

I

I . . . .*. . . " * ..L . . , ... . . . i -1 . . , . . . . . .

-

r$ .. . . . . . .... . . . . . . _. _..<. -. ... . . . . - - . . . . *_.

-

. . . . < .. . . . I. . . .. - + ,I . . . .

!

_,..

i

. . . . . ! . . .> ... . . ... . . . ._ . .

.__

_--_ . . , .

.~.

! .--y- I . . t.^ -7 i F . . * . ,

-i-

. ._,_.

-

I ...

i.

* 21

?-

EL

II 'ROFIEL

NO:

2

L A B O R A T O R I U M V O O R G R O N D M E C H A N I C A T E D E L F T

BIJL

s

2

KADEONDERZOEK HOEK POLDER.

A4

C0*21736

-

BORING,

SONQERING'EN PL.

KLEEF

stieltjesweg 2

postbus 69

telefoon: (015)-56 92 23" telex: solab nl33326 postgiro: 234342

bank: mees en hope nv delft:

I

laboratorium voor grondmechanica

delft

StaS;*j'~iteitsonderzoek aan een

dwarsprofiel van d e boezemkade

van de Hoekpolder n a b i j Rijswijk.

CO-21736-1

/

15.

7 5 0 2 - 0 7

Werkzaamheden ten behaeve van opdrachtgevers worden slechts uitgevoerd op voorwaarde dat de opdrachtgever afstand doet van ieder recht op aansprakelijkstelling en zich verplicht tot vrijwaring voor iedere aansprakelijkheid jegens derden.

- 1 -

Al geme en.

In het kader van een systematisch onderzoek naar het waterkerend ver- mogen van de boezemkaden is in opdracht van het Centrum voor 0nder.zoek Waterkeringen (C.O.W.) door het La.boratorium voor Grondmechanica

(L.G.M.) een stabiliteitsonderzoek uitgevoerd aan 1 dwarsprofiel van de boezemkade van de Hoekpolder nabij Rijswijk.

De resultaten van het onderzoek worden in dit rapport vermeld.

Algemene gegevens betreffende het onderzoek.

aantal profielen : 1

aantal continuboringen 66 mm : 2

totale boorlengte : ca 11 m

aanta i. celproeven : 10

periode terrefnwerk : 29 en 30 augustus 1974.

Inleiding.

Dit stabiliteitsonderzoek is een vervolg'op een eerder door het

C.O.W. uitgevoerd vooronderzoek in een 4-tal profielen (nos. 1 t/m 4)

en een door het L.G.M. uitgevoerd aanvullend vooronderzoek in de profielen 1 en 2. De resultaten van deze ondérzoeken zijn in het eind-rapport van het C.O.W. vermeld.

Het vooronderzoek verricht door het C.O.W. heeft bestaan uit hand- boringen. Dat verricht door het L.G.M. uit enkele middelzware son- deringen en continuboringen 6 29 mm.

In overleg met het C.O.W. werd naar aanleiding van de resultaten van de vooronderzoeken besloten in profiel no. 4 een volledig stabili- teitsonderzoek te verrichten.

- 2 -

ûmvang van h e t onderzoek.

I n h e t d w a r s p r o f i e l z i j n 2 c o n t i n u g e s t o k e n b o r i n g e n van 66 mm d i a -

meter u i t g e v o e r d , t e r v e r k r i j g i n g van ongeroerde monsters.

I n h e t l a b o r a t o r i u m z i j n u i t de b o o r r e s u l t a t e n 10 monster genomen waarop langzame c e l p r o e v e n z i j n u i t g e v o e r d o m de w r i j v i n g s e i g e n -

schappen van d e d i v e r s e i n d e kade voorkomende grondlagen i n v o l l e d i g g e c o n s o l i d e e r d e t o e s t a n d t e bepalen.

Naast d e volumegewichten, d i e b i j deze c e l p r o e f m o n s t e r s worden v e r - kregen, i s nog een a a n t a l volumegewichten bepaald op a p a r t e m o n s t e r s , genomen u i t de d i v e r s e grondlagen.

D e volumegewichten z i j n n a a s t d e wrijvingseigenschappen van b e l a n g voor d e b e p a l i n g van d e a a n d r i j v e n d e en weerstand biedende k r a c h t e n b i j d e stabiliteitsberekeningen.

N a h e t nemen van d e monsters voor de laboratoriumproeven z i j n d e o v e r i g e b o o r r e s u l t a t e n beschreven en g e f o t o g r a f e e r d . D e f o t o ' s z i j n

a l s d e b i j l a g e n F7 en 8 b i j d i t r a p p o r t gevoegd.

D e b o o r r e s u l t a t e n z i j n t e v e n s getekend op de b i j l a g e B1, waarbij ook d e volumegewichten en de g e d e e l t e n w a a r u i t c e l p r o e f m o n s t e r s

zi. j n genomen, . z i j n aangegeven.

Om een i n d r u k t e v e r k r i j g e n van d e laagopbouw, z i j n d e z e boorpro- f i e l e n nogmaals getekend i n h e t d w a r s p r o f i e l o p d e b i j l a g e D 2 .

D e r e s u l t a t e n van d e c e l p r o e v e n z i j n g r a f i s c h weergegeven op de b i j l a g e n C 1 t / m C4.

H e t v e r l o o p van d e f r e a t i s c h e l i j n i n h e t d w a r s p r o f i e l i s bepaald a a n d e hand van open p e i l b u i z e n , d i e door h e t C.O.W. z i j n g e p l a a t s t . Deze p e i l b u i z e n z i j n e n i g e weken waargenomen, t e g e l i j k e r t i j d met d e w a t e r s t a n d i n d e boezem en i n d e p o l d e r . Tevens h e e f t h e t C.O.W. d e maatgevende boezemwaterstand meegedeeld.

- 3 -

De dwarsprofielen alsmede de maaiveldhoogten van de boorpunten z i j n door de meetdienst van h e t C.U.W. opgemeten.

Met de verkregen grondgegevens i s de laagopbouw van h e t p r o f i e l bepaald, waarbij aan de diverse lagen bepaalde eigenschappen z i j n toegekend, d i e per laag constant worden verondersteld.

N e t i s d u i d e l i j k d a t d i t model s l e c h t s een benadering van de werke- l i j k h e i d z a l z i j n , daar nooit een continu beeld van de ondergrond wordt verkregen, e r spreiding i n de p r o e f r e s u l t a t e n o p t r e e d t , e t c . . Met h e t rekenmodel is een a a n t a l stabiliteitsberekeningen uitgevoerd, waarbij cirkelvormige glijvlakken z i j n toegepast.

D e berekeningen z i j n m e t twee verschillende f r e a t i s c h e l i j n e n uitge- voerd, t e weten:

FL-1; een f r e a t i s c h e l i j n , waarvan h e t verloop i s bepaald met behulp van de peilbuiswaarnemingen.

FL-2; een f r e a t i s c h e l i j n , waarvan h e t verloop i s aangenomen, behoren-

de b i j de maatgevende boezemwaterstand van 0,15 m

-

N . A . P .

De toegepaste laagverdeling en de grondeigenschappen, alsmede de r e s u l t a t e n van de stabiliteitsberekeningen z i j n aangegeven op de b i j l a g e G1.

Resultaten.

Uit de r e s u l t a t e n verkregen u i t de uitgevoerde celproeven b l i j k t ,

d a t de proeven goed z i j n verlopen.

Wat opvalt i s de nogal lage c'-waarde van monster 2B en de lage

- 4 -

Monster 8 i s v o o r t i j d i g bezweken door lekkage van de rubber omhulling van h e t monster, zodat s l e c h t s d r i e belastingen z i j n uitgevoerd.

E r is e c h t e r , gezien h e t verloop van de proeven en de aard van de monsters, geen reden t e veronderstellen d a t deze p r o e f r e c u l t a t e n onbetrouwbaar z i j n , zodat z i j normaal i n de berekeningen z i j n ver- w e r k t .

.

P r o f i e l 4 .

D e aangetroffen grondopbouw van de kade i s de volgende;

De e e r s t e decimeters van de kruin bestaan voornamelijk u i t zand en t e e l a a r d e , gevolgd door s i l t i g zand, d a t t o t ca 3,s m

-

N . A . P . i s doorsneden m e t k l e i l a a g j e s .

H e t binnentalud bevat wat meer k l e i , evenals een l a a g j e van ca 40 cm

d i k t e op een d i e p t e van ongeveer 2 m

-

N . A . P .

Beneden d i t pakket l i g t een ongeveer 70 cm dikke veenlaag, waarin nog een dun k l e i l a a g j e voorkomt. Deze veenlaag i s t e r hoogte van de kruin i e t s d i e p e r gelegen dan e l d e r s , w a a r s c h i j n l i j k onder invloed van de wat hogere bovenbelasting.

Vervolgens komt zandhoudende k l e i voor, d a t gezien de grondgesteld- h e i d van de omgeving g e l e i d e l i j k overgaat i n zand.

S t a b i l i t e i t s b e r e k e n i n g .

H e t p r o f i e l ' i s voor de berekeningen verdeeld i n 8 grondlagen.

Behalve de reeds genoemde afwijking i n h e t beeld van d e , u i t de proe- ven verkregen, wrijvingseigenschappen van de monsters, was de s p r e i - ding i n deze eigenschappen per laag gering. E r i s dan ook voor de toekenning van de wrijvingseigenschappen per laag gerekend met ge- middelden.