Onderzoek naar de veiligheid van de boezemkade van de Krommenieer-Woudpolder

Onderzoek naar de veiligheid van de boezemkade van de Krommenieër-Woud-

pol der A-77.030

Inhoud

1. Inleiding

Blz.

-

1 2 . Beschrijving van de polder, de boezem en de kade

2 . 1 . De polder 2

2 . 1 . 1 . Ligging 2

2 . 1 . 2 . Oppervlakte en peilen 2

2.1.3. Inwoners en economische belangen 2

2.1.4. Gevolgen van een doorbraak

2 . 2 . De boezem 3

2.2.1. Oppervlakte, peilen en maatgevende boezemstand

2.2.2. Mogelijkheden t o t compartimentering 4

2.2.3. Daling van de boezem b i j een doorbraak

2

3

3

4 2.2.4. Gevolgen voor de scheepvaart en de waterhuishou-

d i n g b i j een doorbraak 5

2.3. De kade 5

De lengte van de kade 5

gemeten dwarsprofielen 5

2.3.3. Beschrijving van de kade

2.3.4. Vreemde objecten 11

2.3.5. Onderhoud van de kade 1 2

2.3.1.

2.3.2. Beschrijving van het profiel aan de hand van de

7

3. Geschi edeni s 13

4. Beoordeling van de veiligheid van de gehele kade 14

Bijlagenlijst Bijlage nr. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Krommeni eër-Woudpol der

Omschrijving Tek. nr.

Situatie, dwarsprofielen en representativiteit A4/77.417 Dwarsprofiel 1 en 2 Dwarsprofiel 3 en 4 Dwarsprofiel 5 en 6 Dwarsprofiel 7 en 8 Dwarsprofiel 9 en 10 Dwarsprofiel 11 en 1 2 Dwarsprofiel 13 F o t o 1 en 2 Foto 3 en 4 F o t o 5 en 6 Foto 7 en 8 Foto 9 en 10 Foto 11 en 12 F o t o 1 3 en 14 Foto 15 Rapport LGM CO-240201/7 2Z/77.418 2Z/77.419 32/77.420 32/77.421 32/77.422 22/77.423 2Z/77.424 A4/77.053 A4/77 .O54 A4/77 .O55 A4/77.056 A4/77.057 A4/77.061 A4/77.062 A4/77.063

- 1 -

1. Inleiding

I n het kader van het systematisch kadeonderzoek i s een onderzoek ingesteld naar de veiligheid van de boezemkade

van

de Kromme- nieër-Woudpoi der.

Deze polder l i g t i n de provincie Noord-Holland en behoort sinds 1 januari i 9 7 7 t o t het waterschap "Het Lange Rond".

De kade beschermt een g r o o t n i e t diepliggend gebied, met hierin een groot deel van de bebouwing van Krommenie.

Het onderzoek i s uitgevoerd i n de kade langs het Uitgeester- of A l kmaardermeer, de Markervaart en de Nauernasche Vaart, welke t o t de Schermerboezem behoren.

Er i s i n a p r i l 1977 een verkenning uitgevoerd, waarbij onder meer dwarsprofielen z i j n gemeten, de bestaande geotechnische gegevens z i j n geanalyseerd en gegevens omtrent onderhoud en gedrag van de kade werden verzameld.

Het grondmechanisch onderzoek en de rapportage hierover i s ver- r i c h t door het Laboratorium voor Grondmechanica ( L G M ) .

Er i s tevens gebruik gemaakt van gegevens welke de Provinciale Waterstaat van Noord-Holland beschikbaar heeft gesteld.

Dit l a a t s t e b e t r e f t voornamelijk gegevens aangaande de ligging van leidingen i n de kaden.

- 2 -

2 . Beschrijving van de polder, de boezem en de kade

2 . 1 . De polder.

2.1.1. Ligging.

De Krommenieër-Woudpol der behoort sinds 1 januari 1977 t o t het waterschap "Het Lange Rond" en l i g t in de afdeling "De Zaan- 1 anden"

.

I n het noorden grenst de polder aan het Uitgeestermeer, de Wijde Stierop en de Enge Stierop, in het oosten aan de Mar- kerv,aart en de Nauernasche Vaart.

Deze wateren maken allen deel u i t van de Schermerboezem. In het zuiden grenst de polder aan de polder Assendel f t en in het westen aan de polder de Uitgeester- en Heemskerkerbroek.

2 . 1 . 2 . Oppervl akte

en

pei 1 en.

De Krommenieër-Woudpolder heeft een waterstaatkundige oppervlakte

van 710 ha.

Het gerioleerde gebied van Kromenie, gelegen binnen de polder heeft een oppervlakte van 145 ha.

Het maaiveld i n de polder l i g t merendeels op ongeveer NAP

-

1 m. Zeer p l a a t s e l i j k , namelijk nabij Krommeniedijk l i g t het maaiveld op NAP

-

1,8

m.

Het zomerpeil i n de polder i s vastgesteld op NAP

-

1,19

m

terwijl het winterpeil n i e t bekend i s .

2.1.3. Inwoners

en

economische belangen.

De Kromnenieër-Woudpolder 1 igt,wat b e t r e f t het noordel i jke deel binnen de gemeente Uitgeest

en

het zuidelijke deel l i g t binnen de gemeente Krommenie.

Het totaal aantal inwoners i n de polder z a l , rekening houdend dat een groot deel van de bebouwing van Krommenie en het gehele gehucht Krommeniedijk i n de polder l i g t , zeer aanzienlijk z i j n

(15.000 t o t 20.000 inwoners).

I n het zuidoosten van de polder bevindt zich nog het industrie- t e r r e i n van Krommenie.

- 3 -

2.1.4. Gevolgen van een doorbraak.

Na een eventuele doorbraak van een der kaden, z a l n i e t a l l e e n de Krommenieër-Woudpolder inunderen, maar ook de p o l der de U i t g e e s t e r - en Heemskerkerbroek en de p o l d e r Assendel ft.

Wat de u i t e i n d e l i j k e inundatiehoogte z a l z i j n , i s i n verband hiermee m o e i l i j k v a s t t e s t e l l e n .

Gedacht moet worden dat, i n d i e n de doorbraak o p t r e e d t b i j een boezemstand van NAP, de h i e r v o o r genoemde p o l d e r s ongeveer t o t NAP

-

0,7 m z u l l e n inunderen.

H i e r b i j i s de Schermerboezem n i e t gecompartimenteerd en met s l o o t b e r g i ng i s geen r e k e n i ng gehouden.

I n d i e n wel t o t compartimentering wordt overgegaan, wordt de o p p e r v l a k t e van de boezem a a n z i e n l i j k b e p e r k t en z a l de i n - undatie, mede door h e t v r i j g r o t e gebied a f h a n k e l i j k van de p l a a t s en de omvang van de doorbraak h o o g u i t enkele decimeters bedragen.

Voor de h i e r v o o r t e gebrui ken compartimenteri ngcmiddel en wordt verwezen naar hoofdstuk 2.2.2.

De spoorwegverbinding U i tgeest-Zaandam, zou i n d i e n d i t haal baar i s , na h e t d i c h t e n van de d i v e r s e d u i k e r s en watergangen, a l s binnenwaterkeri ng d i e n s t kunnen doen.

Het h i e r d o o r afgescheiden gebied omvat dan h e t noordel i j k e deel van de U i t g e e s t e r b r o e k , gelegen t e n westen van de p o l d e r en de gehel e Krommeni eër-Woudpol der.

De o p p e r v l a k t e van d i t gebied zou i n t o t a a l ongeveer 1150 ha bedragen en z a l na een eventuele doorbraak,indien n i e t t o t compartimentering i s overgegaan t o t NAP

-

0,4

m

inunderen.

2.2. De boezem.

2.2.1. Oppervlakte, p e i l e n en maatgevende boezemstand.

De boezem, waarvan h e t U i t g e e s t e r - o f A l kmaardermeer, de N i jd e S t i e r o p , de Enge S t i e r o p , de Markervaart en de Nauernasche V a a r t deel uitmaken i s de Schermerboezem en staan onder normale omstandigheden met de o v e r i g e t o t d i t boezemgebied behorende wateren i n open v e r b i n d i n g .

De t o t a l e o p p e r v l a k t e van de Schermerboezem bedraagt b i j een boezemstand van NAP ongeveer 2000 ha.

- 4 -

Het p e i l van de boezem v a r i e e r t van NAP

-

0,58 m t o t NAP. Meteorologische omstandigheden kunnen h e t p e i 1 doen op1 open, t e r w i j l h e t m a a l p e i l i s v a s t g e s t e l d op NAP.

I n h e t r a p p o r t van h e t Centrum "Systematisch kadeonderzoek 1972" i s een beschouwing gegeven o v e r h e t voorkomen van een maatgevende boezemstand op de Sc hermerboezem.

H i e r v o o r wordt een s t a n d van NAP

+

0,2 m aangehouden.

2.2.2. Mogelijkheden t o t compartimentering.

Na een eventuele doorbraak van de kade, moet een g r o o t a a n t a l boezemscheidingen worden g e s l o t e n om h e t boezemvak waarbinnen de e v e n t u e l e doorbraak l i g t , t e kunnen compartimenteren.

Wel z i j n een d r i e t a l boezemscheidingen i n ontwerp, waarmee h e t a a n t a l t e s l u i te n boezemschei dingen kan worden t e r u g - gebracht t o t maximaal d r i e .

Tevens h e e f t de P r o v i n c i a l e Waterstaat van Noord-Holland een geautomatiseerd s i gnal e r i ngssysteem ontworpen om met behulp van stroomsnelheidsmeters v r o e g t i j d i g een kadedoorbraak op t e merken en t e l o c a l i s e r e n .

Thans z i j n 6 van de 24, b e l a n g r i j k s t e meetpunten i n g e b r u i k . Verwacht w o r d t d a t de o v e r i g e meetpunten binnen enkele j a r e n z i j n aangesloten op de c e n t r a l e eenheid i n Haarlem,

2.2.3. D a l i n g van de boezem b i j een doorbraak.

Na een doorbraak van een d e r boezemkaden, z a l i n d i e n n i e t t o t compartimentering wordt overgegaan, de boezem t o t NAP

-

0,7 m dalen.

Ook h i e r z i j n de volgende aannamen van toepassing:

-

met s l o o t b e r g i n g i s geen r e k e n i n g gehouden.

-

de doorbraak t r e e d t op b i j een boezemstand van NAP.

-

de spoorwegverbi n d i ng U i tgees t-Zaandam f u n g e e r t n i e t a l s

b i nnenwaterkeri ng.

I n d i e n na een e v e n t u e l e doorbraak wel t o t compartimentering van de boezem wordt overgegaan, z a l h e t p e i l van h e t d e s b e t r e f fende boezemvak verder d a l e n dan NAP

-

0,7 m. D i t a f h a n k e l i j k van de p l a a t s en de omvang van de doorbraak.

- 5 -

2.2.4. Gevolgen voor de scheepvaart en de waterhuishouding b i j een doorbraak.

De scheepvaart, met name op het Noordhollandsch Kanaal, zal zowel b i j open a l s gesloten keringen e r n s t i g bel emmerd of

ze1 f s geheel verhinderd worden.

Bovendien zal de waterhuishouding in een v r i j g r o o t gebied worden verstoord en kan de s t a b i l i t e i t van de kaden i n het getroffen gebied i n gevaar komen.

2.3. De kade.

2.3.1. De lengte van de kade.

De t o t a l e lengte van de boezemwaterkering wel ke t o t de Krommenieër-Woudpolder behoort, bedraagt ongeveer 7 , 6 km.

Hiervan l i g t ongeveer 2,9 km langs het Uitgeestermeer, de blijde Stierop en de Enge Stierop,

De lengte van de boezemwaterkering langs de Narkervaart en de Nauernasche Vaart bedraagt 4 , 7 km, waarvan ongeveer 1 km deel uitmaakt van de bebouwing van Krommenie.

2.3.2. Beschrijving van het profiel aan de hand van de gemeten dwarsprofiel en.

De dwarsprofielen 1, 2 , 3 en 4 gemeten over de kade langs het Uitgeestermeer komen qua vorm enigszins met elkaar overeen,

De kruinbreedte in de dwarsprofielen 1, 2 en 4 bedraagt ongeveer 1,5 m en in dwarsprofiel 3 bijna 2 m.

In dwarsprofiel 1 en 2 l i g t de hoogte van de kruin op respec-

t i e v e l i j k MAP t 0,27

m

en NAP t 0,38

m,

terwijl deze in de

dwarsprofielen 3 en 4 tussen NAP t 0,5 en t0,6 m l i g t .

Het enigszins holle binnentalud heeft in de e e r s t e vier

dwarsprofielen bovenin een helling van ongeveer 1 : 2 à 2,5, overgaand in een helling van 1:4 à 5.

De teensloot l i g t in de dwarsprofielen 1, 2 , 3 en 4 op een afstand van respectievelijk 5 , 7 , 3,5 en 5 m u i t de binnen- krui nl i j n *

Het buitentalud heeft in deze dwarsprofielen een helling van

- 6 -

Voor de kade l i g t , in aansluiting hiermee, een strook r i e t / vlie tla nd met een variabele breedte.

In dwarsprofiel 4 , waar deze s t r o o k s l ec h t s 1 , 5 m bedraagt, i s p l a a t s e l i j k een bestorting van zeer grof puin aangebracht. Ook i n de overige profielen wordt p l a a t s e l i j k p u i n i n en o p deze rietkraag aangetroffen.

Dwarsprofiel 5 wijkt qua vorm en oeververdediging geheel af van de profielvorm welke grotendeels rond de gehele polder wordt aangetroffen.

Het hoogste p u n t van de kade bestaat u i t een betonnen muurtje op NAP

+

0,54 m , d a t enigszins achterover s t a a t en van waaruit het binnentalud t o t aan de teensloot een helling heeft van 1:3. De teensloot heeft een breedte van 1 , 5 m.

Het buitentalud i s geheel verdedigd door middel van een basalt- glooi ing

,

wel ke op di verse pl aatsen e r n s t i g i s verzakt.

De gemiddelde helling van deze glooiing zal 1 : 2 geweest z i j n en i s t o t onder de w a te rlijn , t o t NAP

-

1 , l O m aangebracht, waarna het onderwaterbeloop een helling heeft van 1 : 6 .

5

De dwarsprofielen 6 t o t en met 12 vertonen qua kadevorm veel overeenkomsten. Allen hebben een kruinbreedte tussen de 1 en 1 , 3 ni en een hoogte welke l i g t tussen NAP t 0,2 m en NAP t 0,3 m.

Het binnentalud heeft in deze dwarsprofielen een helling van 1 : 2 à 3.

De s l o o t i n de dwarsprofielen 6 , 7 , 3 en 10 l i g t nagenoeg d i r e c t aan de teen, terwijl deze i n dwarsprofiel 9 o p ongeveer 14 m

en i n de dwarsprofielen 11 en 1 2 op ongeveer 2

rn

h i e r u i t l i g t . De buitentaluds in de dwarsprofielen 6 t o t en met 11 hebben een helling tussen de 1 : 2 en 1:3.

De helling van het buitentalud i n dwarsprofiel 12 bedraagt 1:5.

Voor, en i n aansluiting op de kade l i g t in a l l e profielen ( 6 t / m 1 2 ) een strook r i e t / v l i e t l a n d , waarvoor de breedte v arie e r t tussen de 2 en de 30 m.

Het onderwaterbeloop i s met uitzondering van het gedeel t e t e r plaatse van dwarsprofiel 8 v r i j s t e i l , namelijk tussen de 1:l en 1:2.

I n dwarsprofiel 8 i s de helling van het onderwaterbeloop 1:4. Op de k r u i n van de dwarsprofielen 7 t / m 1 2 l i g t een 0,5 m

- 7 -

Dwarsprofiel 13 wijkt qua vorm af van de voorgaande dwars-

profielen doordat op de kruin een 2 , 7 m brede asfaltweg l i g t .

Het binnentalud heeft een helling van 1:3 met d i r e c t aan de teen een meer dan 5 m brede teensloot.

De

bodem van deze teensloot bestaat u i t zeer slap materiaal.

De

buitenberm l i g t t o t aan de bovenkant van een stalen

damwandconstructie onder een helling van 1:û en heeft een breedte van ruim 2 , 5 m.

De bodem van de Nauernasche Vaart l i g t d i r e c t langs de stalen damwand al op NAP

-

1,4

m.

Het

achter1 and i n de gemeten dwarsprofiel en 1 i g t tussen NAP

-

0,9 lil en NAP

-

1,l m en bestaat, met uitzondering van

het gedeelte ter plaatse van dwarsprofiel 13 u i t grasland. I n dwarsprofiel 13 maakt het achterland namelijk deel u i t van een vui 1 -stortpl a a t s .

2.3.3. Beschrijving van de kade.

De

dwarsprofielen 1 t o t en met 13 z i j n representatief gesteld voor de op bijlage 1 aangegeven t r a j e c t e n .

Het kadegedeel t e waarvoor dwarsprofiel 1 representatief gesteld kan worden, l i g t tussen de grens met de polder de Uitgeester- en Heemskerkerbroek en de betonnen dam i n de teensloot en heeft een lengte van ongeveer 400 m ( f o t o 1 ) .

I n aansluiting op de kade l i g t i n d i t gedeelte een v r i j groot gebied, genaamd "Di jkerhemne", d a t grotendeel s bestaat u i t r i e t c.q. vlietland en gedeeltelijk i n gebruik i s b i j de watersport.

Door de kade i s ongeveer halverwege d i t t r a j e c t een betonnen buis aangebracht welke vermoedelijk dient voor de afwatering van het ervoor gelegen r i e t / v l i e t l a n d ( f o t o 2 ) . Tijdens een l a t e r gehouden aanvullende verkenning was deze buis aan de buitenzijde door middel van een houten schot en een aanvulling

van

zand ( t i j d e l i j k ) afgesloten.

Dwarsprofiel 2 kan representatief gesteld worden voor het kade- gedeel t e vanaf de hierboven vermelde dam i n de teensloot t o t

aan het binnenwater ''Krommenie" ( f o t o 3 ) . Dit kadegedeel t e heeft slechts een lengte

van

ongeveer 100

m.

- 8 -

Over een lengte van 120 m van de ongeveer 400 m kade waar- voor dwarsprofiel 3 representatief i s , 1 i g t d i r e c t achter de kade een vrij groot b i nnenwater genaamd “Krommeni e ” .

I n d i t kadegedeelte i s ten behoeve van de watersport, op de kade een betonconstructie aangebracht om kleine boten over de kade t e r o l l e n , dus van het polderwater naar het boezemwater en omgekeerd ( f o t o 4 ) .

Deze constructie heeft een waterkerende hoogte welke ongeveer 30 cm lager l i g t (NAP

+

0,2 m) dan het e r n a a s t gelegen kadege- deel t e .

Het kadegedeel t e waarvoor dwarsprofiel 4 representatief i s , heeft een lengte van ongeveer 340 m en loopt t o t aan het kade- gedeelte waar het buitentalud van een basaltglooiing i s voorzien. Het t e r plaatse van dwarsprofiel 4 geconstateerde p u i n komt

voor op d i e plaatsen waar de rietkraag grotendeels i s verdwenen. De kade heeft een gelijkmatige vorm en een in goede s t a a t ver- kerende grasmat ( f o t o 5 ) .

Het kadegedeelte, d a t , zoals reeds vermeld i s , voorzien i s van een basaltglooiing heeft een lengte van 450

m. De vorm

van de kade in d i t t r a j e c t , kan representatief gesteld worden

aan dwarsprofiel 5 ( f o t o 6 ) .

I n het binnentalud van d i t kadegedeelte werden t i j d e n s de verkenning enige onregelmatige scheuren geconstateerd. Dit kadegedeelte, d a t op het noordwesten l i g t , wordt met harde wind u i t deze richting, v r i j zwaar aangevallen.

Vervolgens wordt over een lengte v a n ongeveer 200

m

de kade, ge legen langs de Wijde Stierop, gerepresenteerd door dwars-

profiel 1. I n d i t gedeelte wordt d a a r waar de rietkraag i s verdwenen ook weer zeer grof p u i n aangetroffen.

Dwarsprofiel 6 waar vóór de kade een vrij brede strook v l i e t - land l i g t , kan representatief gesteld worden voor het gedeel t e gelegen langs de Wijde- en de Enge Stierop met een lengte van ongeveer 620 m.

Ongeveer 50

m

voorbij het gemeten dwarsprofiel ( 6 ) s t a a t langs de kade i n het achterland een boerderijcomplex.

Vanaf hier l i g t op de kruin van de kade een ongeveer 0,5 m

- 9 -

hetgeen n i e t toelaatbare spoorvorming veroorzaakt ( f o t o 7 ) . Ter hoogte van dwarsprofiel 6 werd tijdens de verkenning nog een duiker door de kade geconstateerd, welke waarschi j n - 1 i j k eveneens dient voor de afwatering van het ervoor gelegen vl ietland.

Tijdens hoge boezemwaterstanden s t a a t d i t vlietland onder water en moet de duiker worden gesloten ( f o t o 8 ) .

Voor het l a a t s t e gedeelte van de kade langs de Enge Stierop, dat ongeveer 400 m lang i s , i s dwarsprofiel 7 representatief. In het ervoor gelegen r i e t / v l i e t l a n d z i j n ten behoeve van de watersport enkele haventjes en 1 igplaatsen aangebracht. Ook in d i t kadegedeelte werd spoorvorming o p de k r u i n gecon- stateerd ( f o t o 9 ) en werd i n het buitentalud een mestvaalt aangetroffen ( f o t o 1 0 ) .

De kade langs de Markervaart waarvoor dwarsprofiel 8 represen- t a t i e f i s , h e e f t een lengte van ongeveer 180 m. Hier l i g t , z o a l s ook i n de tekening van het dwarsprofiel

s l o o t nog vrij dicht b i j de teen.

Tevens staan de palen van een bovengronds e l e c t r i c i t e i t s n e t in de teen van de kade.

Vervolgens kan voor het kadegedeel t e d a t hierop aansluit en dat t o t aan de schutsluis loopt, dwarsprofiel 9 represen- t a t i e f gesteld worden.

De lengte van d i t t r a j e c t i s ongeveer 320 m.

Ook hier s t a a t het bovengrondse e l e c t r i c i t e i t s n e t i n de teen

van de kade ( f o t o 11).

Ter hoogte van de schutsluis i s de oever p l a a t s e l i j k verdedigd door middel van een houten beschoeiing.

t e zien i s , de teen-

Van de schutsluis t o t aan waar de kade in westelijke richting afbuigt, i s de kade representatief t e s t e l l e n aan het hierover gemeten dwarsprofiel 10. De lengte i s ongeveer 1000 m.

Het bovengrondse e l e c t r i c i t e i t s n e t ontbreekt hier en de teen- s l o o t l i g t weer v r i j dicht aan de teen ( f o t o 1 2 ) .

Over de gehele kade langs de Markervaart l i g t o p de kruin het al eerder vermelde tegelpad van ongeveer 0,5 m breedte en het ervoor gelegen r i e t / v l i e t l a n d heeft over de gehele lengte een afwi ssel ende breedte.

-

10

-

Daar de Markervaart een nogal drukke scheepvaartroute i s , i s het riet/vlietland hierdoor op verschillende plaatsen ernstig aangetast.

Het kadegedeelte vanaf de Markervaart t o t aan de schutsluis n a b i j de molen

"De

Woudaap", heeft een lengte

van

ongeveer 420 m. Dwarsprofiel 11 kan representatief gesteld worden voor d i t kadegedeel t e .

Ook hier l i g t op de kruin het 0,5 m brede tegelpad ( f o t o 13). P1 aatsel i j k i s het bui t e n t a l ud verdedi gd door middel van p u i n-

bestortingen, vooral o p die plaatsen waar het r i e t werd c.q. i s aangetast.

Het maaiveld t e r plaatse van de molen "De Woudaap" en het ernaast gelegen boerderi jcomplex 1 i g t o p kadehoogte.

Het kadegedeel t e waarvoor dwarsprofiel 1 2 representatief i s gesteld en langs de Nauernasche Vaart l i g t heeft een lengte

van ongeveer 500

m.

Plaatselijk l i g t de teensloot i e t s verder u i t de teen van de kade d a n op de tekening van dwarsprofiel 12 i s aangegeven. Op de kruin l i g t ook hier een 0,5 m breed tegelpad en i s de k r u i n door spoorvormi ng beschadigd.

Het voor de kade gelegen vlietland, de rietkraag i s hier groten- deels verdwenen, heeft een afwisselende breedte en wordt op diverse plaatsen door g r o f p u i n verdedigd ( f o t o 1 4 ) .

Dwarsprofiel 13, d a t voor het kadegedeelte gelegen t o t aan de bebouwing van Krommenie representatief i s gesteld, heeft duidelijk een andere vorm dan de voorgaande gedeel ten.

De

lengte van d i t t r a j e c t i s ongeveer 1250

m

en l i g t eveneens langs de Nauernasche Vaart.

Op de kruin l i g t over de gehele lengte een i e t s meer d a n

2 , 5 m brede asfaltweg met diverse op- en a f r i t t e n en bruggetjes over de teensloot naar de bebouwing in het achterland. De kade i s over de gehele lengte voorzien van een stalen damwandcon- structie ( f o t o 1 5 ) .

Vervolgens l i g t de boezemwaterkering over een lengte van ongeveer 1 km binnen de bebouwing van Krommenie en bestaat met uit-

zondering

van

de laatste 100

m

u i t een brede weg en d i verse soorten bebouwing op kadehoogte. De oever i s over de gehele

-

11

-

lengte van een beschoeiing voorzien. De teensloot i s geheel verdwenen.

Aan de l a a t s t e ongeveer 100

m

kade t o t aan de provinciale weg U i tgeest-Wormerveer hebben di verse woonboten een vaste

l i g p l a a t s . Tuintjes en opslag liggen op de kruin van de kade. De t o t a l e kruinbreedte bedraagt ongeveer 7 m en het h i e r aanwezige binnentalud heeft een helling van ongeveer 1:3 en i s begroeid met bomen en struiken.

De teensloot in d i t kadegedeelte, waarover geen dwarsprofiel i s gemeten, heeft een breedte van ongeveer 1,s

m

en het achter- land l i g t hier min o f meer op boezemhoogte.

2.3.4. Vreemde objecten.

De provinciale waterstaat van Noord-Holland heeft de gegevens verstrekt met betrekking t o t de l i g g i n g van gas en water- leidingen welke voorkomen i n de boezemkaden van de Kromi:ie- ni eër-Woudpol de r.

Uit deze gegevens b l i j k t dat in de kadegedeel ten waarvoor

dwarsprofiel 9 en 1 2 representatief z i j n gesteld een waterleiding in de teen van de kade l i g t .

Deze polyethyleen waterleiding heeft een diameter van 32 rrnn. Ook i n het kadegedeel t e waarvoor dwarsprofiel 13 representatief i s l i g t over de gehele lengte in het binnentalud een water- leiding van asbestcement met een diameter van 100 rnm.

In de l a a t s t e 500 rn kade waarvoor dwarsprofiel 13 represen- t a t i e f i s , l i g t i n het kadelichaam eveneens een gasleiding welke een diameter heeft van 200 mm.

De kade kruisende gas en waterleidingen, gelegen buiten de be- bouwde kom van Krommenie z i j n :

-

Een polyethyleen waterleiding van fl 50 op ongeveer 60

m

ten noorden van dwarsprofiel 8.

-

Een hogcdruk gasleiding van 67 atm.

fl

24" op ongeveer 150

m

ten zuiden van dwarsprofiel 10.

-

Twee waterleidingen van g i e t i j z e r , elk fl 250 op ongeveer 100 m ten zuiden van dwarsprofiel 12.

Overige vreemde objecten z i j n :

-

De reeds i n hoofdstuk 2.3.3. genoemde betonconstructie op de kade, gelegen tussen dwarsprofiel 2 en 3 ( f o t o 4 ) .

-

12

-

-

De duikers in de kade t e r hoogte van de "Dijkerhemme" en dwarsprofiel 6, welke n i e t van a f s l u i t e r s z i j n voorzien ( f o t o 2 ) .

-

Het bovengronds e l e c t r i c i t e i t s n e t in die kadegedeel ten waarvoor de dwarsprofielen 8 en 9 representatief z i j n . In de oostelijke kade van de polder liggen nog een d r i e t a l schutsluizen tussen de boezem en de wateren van de Kromme- n i eër-Woudpol der.

De noordel i j kste genaamd "Boerenslui s " t e r hoogte van de Welsloot, verkeert visueel gezien in een n i e t al t e goede s t a a t (lekkage, n i e t goed sluitende puntdeuren).

De middel s t e , gel egen nabij "De Woudaap" en de zui del i j k s t e genaamd de "Noordersl uis" verkeerden visueel gezien i n goede s t a a t .

Alle d r i e de schutsluizen z i j n voorzien van schotbalksponningen.

2.3.5. Onderhoud van de kade.

Het onderhoud van de kade bestaat voorname1 i j k u i t het onder- houden van de rietkraag, het jaar1 i jks aanbrengen van kleine herstellingen en verbeteringen ingevolg de eisen van de keur.

-

13

-

3. Geschi edeni s

De Krommenieër-Woudpolder i s ontstaan u i t een vereniging van de polders Krommenie en het Woud op 1 januari 1948.

Het op 1 jul i 1947 opgerichte waterschap Krommenieër-Woud- polder is op 1 januari 1977 opgegaan in het waterschap "Het Lange Rond".

Voor zover bekend, z i j n de kaden van de Krommenieër-Woud- pol der nog n o o i t doorgebroken.

Het Alkmaardermeer i s nog een overblijfsel van het uitge- s t r e k t e vroegere zeeboezemgebi ed van Hol lands Noorder- kwartier. Via de plassen Krommenie en De Ham stond het meer toen i n open verbinding met het Y. De Wijde Stierop, Enge Stierop en de Buiten Krommenie z i j n uitlopers van het Al kmaardemeer.

De Flarkervaart i s omstreeks 1640 aangelegd door de bedijkers van de Starnmeer en de Nauernasche Vaart i s via bestaande vaarten, waarvan de voornaamste de Twich was, door de be- d i j k e r s van de Schermer rond 1631 t o t stand gekomen.

-

1 4

-

4. Beoordeling van de veiligheid van de gehele kade

De pl aatsel i j k aanwezige tussenkaden wel ke gedeel t e l i j k de scheiding vormen tussen de polder de Uitgeester- en Heems- kerkerbroek en de polder Assendelft keren geen boezemwater en z i j n derhalve n i e t onderzocht.

Het Laboratorium voor Grondmechanica (LGFI) heeft voor het betrokken gebied een geotechnisch lengteprofiel opgesteld. Bij de keuze

van

de representatieve profielen i s uitgegaan van d i t geotechnisch lengteprofiel en de door het COW u i t - gevoerde v i suel e verkenni ng.

De geschiedenis van de kade bood weinig informatie en i s n i e t op de profielkeuze van invloed geweest.

Voor wat b e t r e f t het geotechnisch lengteprofiel, de keuze

van de representatieve profielen, het uitgevoerde stabi 1 i t e i t s - onderzoek en de ui t e i ndel i j ke beoordel i n g van de gehel e kade wordt verwezen naar het door het COW en LGM opgestelde s t a b i l i - t e i tsrapport. Dit r a p p o r t i s a l s bijlage 17 bi jyevaegd.

Op grond van d i t onderzoek kan het volgende opgemerkt worden:

-

Het kadegedeelte langs het Alkmaardermeer, de Wijde Stierop

en de Enge Stierop moet met uitzondering van het gedeelte waarvoor dwarsprofiel 2 representatief i s (ongeveer 100 m ) ,

op grond van het uitgevoerde stabiliteitsonderzoek a l s on-

vei 1 i g worden aangemerkt (minimum evenwichtsfactor 1,02).

-

Het kadegedeelte langs de Markervaart en het kadegedeelte

langs de Nauernasche Vaart voor d a t deel waar op de kruin geen weg l i g t , moet met uitzondering van het door dwars- profiel 9 gerepresentateerde gedeelte op grond van het i n dwarsprofiel 4 uitgevoerde s t a b i 1 i t e i tsonderzoek a l s on-

veilig worden aangemerkt ( m i n i m u m evenwichtsfactor 1,OZ).

-

Het kadegedeelte gerepresenteerd door dwarsprofiel 2 en het kadegedeelte langs de Markervaart waarvoor dwarsprofiel 9 representatief i s (ongeveer 320 ni)

k u n n e n u i t stabi 1 i t e i tsoverwegingen a l

s

vei 1 i g worden aan- gemerkt (minimum evenwichtsfactor 1,57).

-

Het kadegedeelte langs de Nauernasche Vaart met op de k r u i n een asfaltweg moet op grond van het uitgevoerde s t a b i l i - teitsonderzoek a l s onveilig worden aangemerkt (minimum even- wichtsfactor 1,081.

-

15

-

-

H e t kadegedeelte langs de Nauernasche V a a r t gelegen binnen de bebouwing van Krommenie kan op grond van de p r o f i e l v o r m a l s v e i l i g worden aangemerkt.

B i j de b e o o r d e l i n g van de v e i 1 i g h e i d van de kade langs h e t Alkmaardermeer moet nog worden opgemerkt, d a t de door de g r o t e s t r i j k l e n g t e o n t s t a n e g o l f h o o g t e deze de kade b i j harde noordwesten wind de s t a b i l i t e

b e i n v l oeden.

H i e r b i j moet gedacht worden aan h e t w a t e r verzadigd raken van h e t kade1

t i n ongunstige z i n z a l

door h e t overslaande chaam.

De aanwezi ghei d van kabels

,

1 e i dingen en vreemde ob j e c t e n i s n i e t i n de beschouwing over de v e i l i g h e i d van de kaden b e t r o k ken.

De aanwezi ge kabel s , 1 e i d i ngen en vreemde o b j e c t e n dienen t e worden g e t o e t s t aan de volgende l e i d r a d e n van de Technische Adviescommissie voor de Waterkeringen.

a. Leidraad voor c o n s t r u c t i e en beheer van g a s l e i d i n g e n i n , op en n a b i j waterkeringen.

b. L e i draad voor c o n s t r u c t i e en beheer van v l o e i s t o f 1 e i dingen i n , op en n a b i j waterkeringen.

c . Leidraad voor ontwerp, beheer en onderhoud van c o n s t r u c t i e en vreemde o b j e c t e n i n , op en n a b i j waterkeringen.

-

16

-

5. Samenvatting Krommenieër-Woudpolder

De Kromneni eër-Woudpol d e r g e l egen t e n zuidoosten van h e t A l k- maardemeer i n de p r o v i n c i e Noord-Holland b e h o o r t t o t h e t waterschap "Het Lange Rond" en h e e f t een w a t e r s t a a t k u n d i ge o p p e r v l a k t e van 710 ha.

De boezemwateren, h e t A l kmaardermeer, de Wijde S t i e r o p , de Enge S t i e r o p , de Flarkervaart en de Nauernasche Vaart, waaraan de p o l d e r i n h e t noorden en h e t oosten g r e n s t behoren t o t de Schermerboezem, welke b i j een stand van NAP een o p p e r v l a k t e h e e f t van ongeveer 2000 ha.

I n h e t zuiden g r e n s t de p o l d e r aan de p o l d e r A s s e n d e l f t en i n h e t westen, gedeel t e l i j k gescheiden door een binnenkade aan de

p o l d e r de U i t g e e s t e r - en Heemskerkerbroek.

H e t maaiveld van de p o l d e r l i g t gemiddeld op NAP

-

1 m en b e s t a a t voor een b e l a n g r i j k deel u i t grasland.

I n h e t zuiden van de p o l d e r l i g t een g r o o t deel van de bebouwing van Krommenie.

De t o t a l e 1 engte van de boezemwaterkerende kade bedraagt ongeveer 7,6 km.

H i e r v a n l i g t ongeveer 2,9 km l a n g s h e t Uitgeestermeer, de Wijde S t i e r o p en de Enge S t i e r o p .

De l e n g t e van de kade langs de M a r k e r v a a r t en de Nauernasche V a a r t bedraagt ongeveer 4,7 km, waarvan ongeveer 1 km deel u i t m a a k t van de bebouwing van Krommenie.

De kade l a n g s h e t Alkmaardermeer, de Wijde S t i e r o p , de Enge S t i e r o p , de Elarkervaart en een gedeel t e l a n g s de Nauernasche V a a r t h e e f t met u i t z o n d e r i ng van enkel e kadegedeel t e n min o f meer een ze1 f d e p r o f i e l vorm.

De k r u i n b r e e d t e v a r i e e r t van 1 t o t b i j n a 2 m en de k r u i n h o o g t e l i g t tussen NAP

+

0,2 m en

+

0,6 m.

H e t b i n n e n t a l u d van de kade l a n g s h e t A l kmaardermeer h e e f t bovenin een h e l l i n g van 1:2 à 2

1:4 à 5 , t e r w i j l de kade l a n g s de S t i e r o p , de M a r k e r v a a r t en een g e d e e l t e l a n g s de Nauernasche Vaart een b i n n e n t a l u d h e l l i n g h e e f t van 1:2 à 3.

De t e e n s l o o t l i g t b i j n a o v e r a l d i r e c t aan de teen van de kade. Voor de kade l i g t o v e r g r o t e n d e e l s de gehele l e n g t e een s t r o o k r i e t / v l i e t l a n d van v a r i ë r e n d e breedte. Plaatse1 i j k , daar waar h e t r i e t / v l i e t l a n d werd aangetast, i s de kade met b e s t o r t i n g e n van g r o f p u i n verdedigd.

-

17

-

De kadegedeel ten welke afwijken van het hiervoor omschreven kadeprofiel z i j n :

-

Een kadegedeel t e langs het Al kmaardermeer nabij de "Dij ker- hemme" met een lengte van ongeveer 100 m, waar de teensloot op ongeveer 4 m u i t de teen l i g t .

-

Een

kadegedeelte langs de Markervaart met een lengte van ongeveer 320 rn, waar de teensloot op ongeveer 14 m u i t de teen l i g t .

-

Een kadegedeel t e eveneens langs het Al kmaardermeer, waarin

het gehele profiel i e t s afwijkt.

De k r u i n van deze kade l i g t op NAP t 0,54

m

en bestaat u i t een betonnen muurtje, het binnentalud heeft een helling van 1:3 en de teensloot l i g t d i r e c t aan de teen. Het buitentalud

met

een helling van ongeveer 1 : 2 i s geheel door middel van

een basal tglooiing verdedigd. Het r i e t / v l i e t l a n d ontbreekt i n d i t gedeelte.

5

De kade langs de Nauernasche Vaart aansluitend op het al om-

schreven kadegedeel t e heeft t o t aan de bebouwing van Krommenie een bijna 3 m brede kruin op ongeveer NAP

+

0,25 m, met hierop een 2 , 7 m brede asfaltweg.

Het binnentalud heeft een helling van 1:3 met d i r e c t aan de teen een 5 m brede teensloot. Op ongeveer 2,5 m u i t de buitenkruinlijn i s de oever door middel van een s ta l e n damwandconstructie ver- dedigd.

De waterkering langs de Nauernasche Vaart gelegen binnen de bebouwing van Krommenie wordt gevormd door een brede klinker- weg waarlangs fabrieken e.d. op min of meer kadehoogte liggen. De oever i s over de gehele lengte voorzien van een beschoeiing. De l a a t s t e 100 m kade binnen de bebouwing van Krommenie heeft een ongeveer 7 m brede k r u i n . Het met bomen en struiken be- groeide binnentalud heeft een helling van 1:3.

De teensloot heeft een breedte van 1,5 m. Voor d i t kadegedeelte liggen woonboten. Op de buitenberm z i j n t u i n t j e s en schuurtjes aanwezig.

De kade l i g t u i t geologisch oogpunt bezien i n een gebied waar geulafzettingen kunnen voorkomen.

Ter plaatse van de kade komt in principe het volgende profiel voor, waarbij het wel mogelijk i s dat één van de genoemde

-

18

-

lagen kan ontbreken.

Van diep naar ondiep, in ouderdom afnemend, wordt het volgende bodemprofiel aangetroffen:

I

-

zand, vaak vermengd met schelpgrui s

-

Eemformatie Pleistoceen zand, plaatselijk met dunne leemlaagjes

-

Formatie van

Twenthe

-

veen ( vermoede1 i j k geërodeerd)

-

Basisveen

di verse klei

-

en zandlagen

-

Afzettingen

veen1 agen tussen mariene sedimenten i n

-

Hol 1 andveen kleilagen, gevormd na ca. 1500 jr.v.Chr.- Afzettingen

van Calais Holoceen

van Duinkerke

opgebracht materiaal

-

Anthropo-

gene gronden

De gedeel tel i j k aanwezige tussenkade welke de scheiding vormt

tussen de polder de Ui tgeester- en Heemskerkerbroek keert geen boezemwater en i s derhalve niet onderzocht.

Op grond

van

het ui tgevoerde stabi 1 i teitsonderzoek kan het volgende opgemerkt worden.

-

Het kadegedeel t e langs het A l kmaardermeer, de Wijde Stierop en de Enge Stierop moet met uitzondering van ongeveer 100 m

kade n a b i j de Di jkerhemme, op grond van het uitgevoerde

s t a b i l i teitsonderzoek a l s onveilig worden aangemerkt (minimum evenwichtsfactor 1,OZ).

-

Het kadegedeelte langs de Markervaart met uitzondering van

ongeveer 320 m en een gedeelte van de kade langs de Nauw- nasche Vaart, d a a r waar geen weg op de k r u i n l i g t , moet eveneens op grond van het uitgevoerde stabiliteitsonderzoek a l s onvei 1 ig worden aangemerkt (minimum evenwichtsfactor 1 , O Z ) .

-

Het 100 m lange kadegedeelte nabij de Dijkerhemme en het kade-

gedeelte met een lengte van 320 m langs de Markervaart kunnen ui t stabi 1 i tei tsoverwegi ngen al s vei 1 i g worden aangemerkt

(minimum evenwichtsfactor 1 , 5 7 ) .

-

Het kadegedeelte l a n g s de Naucrnasche Vaart met op de kruin een a s f a l tweg moet op grond van het uitgevoerde stabi 1 i tei ts- onderzoek a l s onveilig worden aangemerkt (minimum evenwichts-

-

19

-

factor 1,08)

.

-

Het kadegedeelte langs de Nauernasche Vaart gelegen binnen de bebouwing van Krommenie kan op grond van de profielvorm a l s vei 1 i g worden aangemerkt.

Bij de beoordel i n g van de vei 1 ighei d van de kade langs het Alkmaardermeer moet nog worden opgemerkt, dat de door de grote s t r i jklengte ontstane go1 fhoogte deze de kade b i j harde noordwesten wind de s t a b i l i t e i t in ongunstige zin zal beinvloeden. Hierbij moet gedacht worden aan het door het overslaande water verzadigd raken van het kadelichaam.

De aanwezigheid van kabels, leidingen en vreemde objecten i s n i e t in de beschouwing over de veiligheid van de kaden betrokken. De aanwezige kabels, leidingen en vreemde objecten dienen t e worden getoetst aan de volgende leidraden van de Technische Adviescommi s s i e voor de Waterkeringen.

a. Leidraad voor constructie en beheer van gasleidingen i n , op en nabij waterkeringen.

b. Leidraad voor constructie en beheer van vloeistofleidingen i n , op

en

nabij waterkeringen.

c. Leidraad voor ontwerp, beheer en onderhoud van constructies en vreemde objecten i n , op en nabij waterkeringen.

116.00 1-

-

-1.90 -1.90 -1.90 -1.90 -1.75 -- -1.70 -1.70 17.00 1 6.00 1 5.00 1 4 .O0 13.00 12.00 11.00 10.00 9.00 8.00 7.00 6.00

_-

5.50 -- 3.80 _{2.10 0.50} 0.00 0.8 O i. 40 -- --- 3.20 -I - 5.50 6.65 6.90 7.60 8.25

j

9.20 c--'---

I

i1

,--- -1.90 -1.90 - -1.90 -1.95 \ 12.50 11.50 10.50 4.20

1

1.75

i

-1.60 -1.60 -1.60 -1.10 -

-

0.52 ---

t-

-

0.0 7 +0.35 - t 0.38 *0.34

-

0.1 2 _-I

--

I I I -1.10

1

1

1

I

i

i

IL

I z Ti. I

-

O 3 a -0.99 1 16.80 -1.23 I

li

o

D ₁₇₃

2 C . c O b

SCHAAL

1

: 100

K R O M M E N I E E R WOUDPOLDER

1

~- J .V.

7

CENTRUM VOOR ONDERZOEK

11 -77

*'

' T E K . NR. 77.41 9 WAT E RK E R I N GEN 1 A 4 -2 --0.52 puin

-

- r - 1 16

I

I - C a

5

- C Is U c- a C I ~

f

O b h

*I

C C PI r C

*I

o! -; zeer g r o f * +\ puin puin

,fl

NAP 50.5 1 1 - I

7-

t

_- weiland

i

I

I I

+-

p: CT C I <c (*: C I

-t-

5

n C (< "!

DWARSPROFIELEN

3

+

4

1

BIJLAGE 3

i I ,p” a K R O MM EN4 E Ë R WOUDPOLD ER gom g e t g c z J.V. 11

-

77 C E N T R U M VOOR ONDERZOEK

---

WAT ERKER1 N G E N SCHAAL

f

100

z

22

T E K . N R . 77.42: weiland

--

--

-7 -1.22 _/ 1 - -

i

*

I

. * ‘

I

o

I i 1 I I I 1 ! i I I

+-

- 9 O/ Ln

-1

3

$

bet. p a d r I - ~ NAP --

\---

Ei-

weiland I I I I

o

@ 0 C u c

I~

c < C C 4

e $ ]

f:.,

,

C b U c C CI U < U

I

DWARSPROFIELEN

11

+

12

I

BIJLAGE

7 .

1 I I

SCHAAL

1 :

100

KROMMENIEER WOUDPOLÓER

;

g e m g e t g e z

-J.V. 11-77 77.424 WAT ER K ER I N GEN Y s t a l e n l a n t a npaal dam, land Duin . .. F n .c . . C C a

DWARSPROFIEL 13

I

BIJLAGE 8

laboratorium voor grondmechanica delft

stichting waterbouwkundig laboratorium

postbus 69,2600 AB delft

stieltjesweg 2, delft telefoon 015-569223

telex: 33326 solab nl

postgiro: 234342

bank: mees en hope nv delft ₁

rekm. 25.92.35.91 1

ARCH

I

EFEXEPPLAAR

Kacleonder zoek De Kromeriieër Woudpolcler - . CO-240201 /7 september 1979

Werkzaamheden ten behoeve van opdrachtgevers worden slechts uitgevoerd op voorwaarde dat de opdrachtgever afstand doet van ieder recht op aansprakelljkstelllng en zich verplicht tot vrijwaring voor Iedere aansprakelijkheid jegens derden.

CQ-240201/7

INHOUD :

-

_Blz. :

1. Algemeen 1

2. Geologische b e s c h r i j v i n g van h e t gebied

2.1. Overzicht van de geologische geschiedenis

2.2. Samenvatting

3. Keuze van d e t e onderzoeken dwarsprofielen

4.. Uitvoering en r e s u l t a t e n van h e t grondonderzoek

4.1. Uitvoering

4.2. Resultaten

4.2.1. Boringen

. 4.2.2. Celproeven

4.2.3. Vergelijking van de grondmechanische

r e s u l t a t e n

S . Keuze van de p r o f i e l e n voor h e t s t a h i l i t e i t s o n d e r z o e k

6 . C t j b i l i t e i t s o n d e r z o e k

6.1. Rekenmodellen

6.2. Metingen van h e t f r e a t i s c h e vlak e n h e t water- spanningcverloop

. 6 . 3 . Uitkomsten van h e t stabi.liteitsonderzoek

7. Beoordeling van h e t onderzochte kadegedeelte wan de

Krommeni. e Er Woudpolder 2 2 4 5 10 1 1 11 14 15 16

- 1 -

1. Algemeen

I n h e t kader van h e t systematisch kadeonderzoek i s i n o].racht van

h e t C e n t r u m voor Onderzoek Wat-erkeringen (C.O.W.) door het: Labora-

torium voor Grondmechanica (LGM) een onderzoek i n g e s t e l d naar de

standaekerheid van de kade langs de Krommenieër Woudpolder.

Met onderzoek i s uitgevoerd i n de kade langs h e t Uitgeestermeer,

d.e Markervaart en de Nauernasche Vaart.

Aan de hand van de v i s u e l e verkenning door h e t C.O.W. e n h e t door

h e t LGM opgestelde geotechnische l e n g t e p r o f i e l z i j n d e r t i e n pro-

f i e l e n opgemeten en i n tekening gebracht, waarna i n zeven p r o f i e -

l e n grondonderzoek i s uitgevoerd. I e d e r p r o f i e l i s m i n of meer re- p r e s e n t a t i e f voor een bepaald kadegedeelte.

Nadat e r gegevens bekend waren over de laayopbouw e n de grondeigen-

schappen i s een keuze gemaakt omtrent de p r o f i e l e n voor h e t s t a b i l i -

teitsondeuzoek, Aan de hand van deze berekeningsresultaten i s een

- 2 -

2. Geologische b e s c h r i j v i n g van h e t gebied I

2.1. Overzicht van de geologische geschiedenis

De P l e i s t o c e n e t i j d (ongeveer de l a a t s t e 232 m i l j o e n j a a r van onze

Aarde) wordt g e k a r a k t e r i s e e r d door een a a n t a l opvallende klimaat-

schommelingen, t e weten h e t kljmaat i n de koude g l a c i a l e

-

of i j s -

t i j d e n i n de wamiere i n t e r g l a c i a l e t i j d . nc i n d i t gebied aange- t r o f f e n sedimenten van P l e i s t o c e n e ouderdom z i j n de Eem-Formatie

---_-___1_____1_____1___1-

1 e n de Formatie vün Twenthe.

D e Eem-Format.ie is een mariene eenheid, omdat de sedimenten i n zee yevonud z i j n . Deze mariene lagen b e s t a a n u i t zanden, vaak vermengd

m& v e e l sclieipgruis.

De Formatie van Twenthe, d i e op de Eem-Formatie r u s t , is i n een g l a -

c i a l e t i j d (Weichselien) gevormd. Deze c o n t i n e n t a l e a f z e t t i n g e n , d i e

onder zogenaamde p e r i g l a c i a l e omstandigheden (o.a. onder invloed van

wind e n sneeuw) t o t s t a n d z i j n gekomen, b e s t a a n ook hoofäzakeli.jk

u i t zariden, waarin p l a a t s e l i j k nog dunne leemlaagjes z i j n ingescha- keld.

Het begin van h e t Holoceen .wordt: bepaald doop een a a n z i e n l i j k e 1cl.i-

maatsverbetering. Het i n de g l a c i a l e t i j d gevormde l a n d i j s ging

smelten, waardior een enome hoeveelheid water v r i j kwam. Het, r e l i e f

van de Sovenkant. wan h e t Pleistoceen wordt geaccentueerd door een aan-

tal jongere, d,i.ep ingesneden, Holocene geulen. De z e e s p i e g e l r i j zing

gaf d.e p l a n t e n g r o e i een s t e r k e Impuls; u i t de p l a n t e n r e s t e n i s h e t

Rusfsveeri o n t s t a a n . Daar waar geen e r o s i e plaatsvond, i s h e t oor--

s p r o n k e l i j k e P l e i s t o c e n e oppervlak afgedekt niet h e t Basisveen.

Ti1 d i t weenlandschap drong de s t i j g e n d e zee s t e e d s verdeii binnen, zo-

d a t er een eind kwam aan de veenvorming. Op h e t veen s l i b d e n mariene

sedimenten aan; d i t Laagpakket. wordt de Afzettingen van C a l a i s genoemd.

Deze A£zettingen van C a l a i s z i j n o n t s t a a n i.11 een 1aguna.i.r-milieu,

gevolgd door een wad-milieu. Er wordt i n p r i n c i p e onderscheid gemaakt:

i n geulen met priel.en, ineestal opgevuld met zand, en schorren en

- 3 -

D e zanden (£i-jn) vertonen, a f h a n k e l i j k van d e d i v e r s e sedimento- l o g i s c h e eenheden, over h e t algemeen v r i j hoge conusweerstanden,

vaak meer dan 5 MN/m

.

Onder en boven deze zandlagen, de geulen

uitgezonderd, bevinden z i c h k l e i l g e afzett.ingen. D e bovenste k l e i -

l a a g van de Afzetkingen van Calais, de zogenaamde smeerlaag, h e e f t

p l a a t s e l i j k een d i k t e van meer dan 2 m.

H e t wad werd begrensd door een a a n t a l z i c h l a n d i n w a a r t s v e r p l a a t s e n - .

de s t r a n d - of schoorwallen; daarna z i j n de d u i n r i j e n door opwaaiïng

o n t s t a a n . D e w a l l e n r u s t e n op de C a l a i s l a a g en r e i k e n b i j n a t.ot N.A.P.

N a het o n t s t a a n van deze wall.en werd de z e e r i j z i n g r e l a t i e f minder,

zoänt i n d i t wadyebied h e t zoute water door z o e t water u i t de

r i v i e r e n werd verdrongen. D e p l a n t e n g r o e i k r e e g weer een kans e n

h e t IIollandveen ( d i k t e 1 à 2 m) werd gevormd.

A l s gevolg van de z e e a g r e s s i e z i j n e n i g e malen gaten i n de s t r a n d -

wallen geslagen, zodat de zee weer i n d i t veengebied binnenkwam. H e t

produk t van deze nieuwe t r a n s g r e s s i e s i s een nieuwe s e d i m e n t a i r e se’rie

die met de naam van de A f z e t t i n g e n van Duinkerke wordt aangeduid en hier

i n h e t algemeen u i t k l e i e n b e s t a a t ,

D e hierboven genoemde Holocene laagpakketten behoren a l l e t o t cl@ West- land-Formatie.

H e t l a a t s t e (3ee:L van de geologische geschiedenis is door de mens be-

invloed. E r worden v e r s c h i l l e n d e m a t e r i a l e n g e b r u i k t (Antliropogene

gronden) V O ~ W de a a n l e g en het: op hoogte houden van de kaden.

2

Opgemerkt; wordt, d a t t e r p l a a t s e van p r o f i . e l 2 een o n n a t u u r l i j k e stram. t i f l c a t i c voorkomt. Vermoedelijk z i j n de oppervlaktelagen t o t aan de

bovenste k l e i l a a g (smeerlaag) van de A f z e t t i n g e n van C a l a i s geroerd.

Hoe groot d i t , door de mens gegraven e n l a t e r opgevulde gat is, v a l t

n i e t i n d i t onderzoek v a s t te s t e l l e n . Ook i s n i e t bekend of d i t g a t

ontstaan i s door de winning van k l e i ( C a i a i s ) o f door de w i n n h g van

veen t e n behcrcve van de zoutwiniiing. Het wordt n i e t . u i t g e s l o t e n d a t

i n d i k gebied nieer van d e r g e l i j k e “gaten” voorkomen; a l l e e n een aan-

CO-240 20 1/7 - 4 -

2.2. Samenvatting ( b i j l a g e K. 1)

Van d i e p naar ondiep, i n oud.erdoiu afnemend, wordt h e t volgende bodemprofiel aangetroffen:

-.".--.*..I

".

- - -

-*

-.

-zand, vaak vemengd met schelpgruis 1_

-

Eemformatie P l e i c l-oceeri

Lzand, - pl-aatcelk j l c met dunne leemla-

-

Formatie va.n l'weiithe

9

> s ~ i (venmedeLi. j k geërodeerd) 1- Basisveen

dlverse k l e i - -ei1 zandlagen

-

a f z e t t i n g e n van

C a l a i s

veenl.a.jen tussen mariene sedimenten i n

-

Hollandveen

k l e i l a q e n , gevormd na ca. 1500 jr.v.Chr.

-

Afzettingen van

I-- -Duiiikerke opgebracht m a t e r i a a l

-

Anthropogene gronden I-lolocecn

I

CO-240 20 1 /7 - 5 -

3. Keuze' van de *.e onderzoeken dwarsprofielen-

-.-_.__I- ( b i j l a g e D 1 t / m D 6 )

Tijdens de v i s u e l e verkenning z i j n , om een indruk van de vorm en de afinetirigen van de betrokken kade t e k r i jgexi, 13 p r o f i e l e n uitgezocht. en l a t e r opgemeten

,

waarin een nader onderzoek zou kunnen p l a a t s v i n - den. Naast de v i s u e l e verkenning i s b i j de keuze van deze representa- t i e v e dwarsprofielen u i tgegaan van de gegevens verkregen u i t h e t geo- t.echni.sche lengtepro€iel. l e d e r gekozen p r o f i e l is min of meer repre- s e n t a t i e f gest.e,ld. voor een bepaald kadegeGeelte ( z i e C.O.W.

-

rapport

-

Beschrijving van d.e kade - 1 .

-

P r o f i e l 1 r e p r e s e n t e e r t h e t kadegedeelte langs h e t U i tgeestermeer

, met op h e t buikentalud een berm van zeer grof puin. E i t p r o f i e l

kan maar voor een k l e i n kadegedeelte r e p r e s e n t a t i e f g e s t e l d worden.

' - P r o f i e l 2 r e p r e s e n t e e r t h e t kadegedeelte waar een brede s l o o t op

enige afstand a c h t e r de kade l i g t .

-

P r o f i e l 3 r e p r e s e n t e e r t h e t kadegedeelte waar een zeer brede teen- s l o o t d i r e c t aan de t e e n van de kade l i g t .

-

P r o f i e l 4 r e p r e s e n t e e r t h e t kadegedeelte langs h e t A1,kmaardermeer

m e t een s l o o t d i r e c t aan de teen van de kade.

-

PYofiel. 5 r e p r e s e n t e e r t h e t kadegedeelts met een bet-oraiuurtje i n

de k r u i n en .een b a s a l t g l o o i l n g i n h e t b u i t e n t a l u d van de kade,

-

Profiel. 6 r e p r e s e n t e e r t h e t groene kadegedeelte langs de Enge

s ,ti erop.

-

P r o f i e l 7 r e p r e s e n t e e r t h e t kadegedeelta met een betonpad i n de k r u i n en een s t e i l e r binnentalud dan p r o f i e l 6.

-

P r o f i e l 8 r e p r e s e n t e e r t h e t kadegedeelte langs dt? Markervaart met. een betonpad i n de k r u i n en een s1oot, d i e d i r e c t aan de teen van de kade gelegen i s .

-

P r o f i e l 9 r e p r e s e n t e e r t h e t kadegedeelte waar een t e e n s l o o t ont-

breek t.

-

P r o f i e l 10 r e p r e s e n t e e r t het kadegedeelte, waar weer een teerisloot aanwezig is. Het hinnenta%ud is minder s t e i l dan h e t ixilud 'van p r o f i e l 8.

- 6 -

-

P r o f i e l 11 r e p r e s e n t e e r t h e t k a d e g e d e e l t e l a n g s de Nauernasche

Vaart m e t e e n b r e d e s l o o t i n de t e e n van de kade.

-

P r a f i e l 1 2 r e p r e s e n t e e r t h e t k a ü e g e d e e l t e m e t e e n t e e n s l o o t .

-

P r a f i e l 13 r e p r e s e n t e e r t h e t k a d e g e d e e l t e n i c t op de k r u i n e e n a s f a l t w e g e n een brede e n diepe sloot d i r e c t aan de t e e n v a n de

kade.

Om een i n d r u k t e k r i j g e n van de gron.äopbouw e n de waarde van de grondeigenschappen h e e f t . i n de profielen 2, 4 , 7, 8, 10, 11 en 1 3

CO

-

24 O 2 O 1 /7 - 7 -

4. Uitvoerinq-en -. r e s u l t a t e n ,van --.-Y h e t grondonderzoek

I .

T e r v e r k r i j g i n g van ongeroerde monsters z i j n i n de p r o f i e l e n 2 , 7 en 10 i n de k r u i n , i n p r o f i e l 13 (-1 e n 2) n a a s t de k r u i n e n

i n de p r o f i e l e n 4, 8 e n 11 zowel i n de k r u i n a l s b i j de t e e n een

Begemannboririy @ 66 mm gestoken. Naast de boringen 2-1, 4-1, 7-1,

8-1, 10-1 e n 13-1 i s een m i d d e l m a r e sondering m e t k l e e f u i t g e - voerd.

O p de k r u i n van p r o f i e l 13 i s e e n asfaltwecj aanwezig; äaaroin z i j n

de boringen i n h e t t a l u d n a a s t de weg uitgevoerd. Boring 13-1 is

i'n h e t p r o f i e l gemaakt, b o r i n g 13-2 i s 10 rn i n l e n g t e r i c h t i n g n a a r p r o f i e l . 12 verschoven ( b i j l a g e D-6).

Ir1 h e t laboratorium z i j n u i t de 11 continuborinyen i n totaal 65 cel,-

proefmonsters genomen, O p 6 1 monsters zi. j n langzame celproeven u i t g e -

voerd om de w r i jvingseigencchappen ( c '

-

en ' 0 -waarden) van de divw.-se

yroncllagen i r i geconsolideerde b e s tand t e bepalen. D e o v e r i g e 4 mor)-.

sters z i j n a l s recervemonsters i n h e t laboratorium opgeslagen.

U i t de boringen z i j n tevens i n t o t a a l 61 nionsters genomen, waarwa.n

de volunLieke &ssa's z i j n bepaald. D e volunieke massa's z i j n :izat;t

de wrijvingneigenschappen van b e l a n g voor de bepaling van de uan-

d r i j v e n d e e n weerstandbiedende k r a c h t e n h i j de s t a b i l i t e i t s b e r c k e -

ningen. Nadat de inons t e r s t e n behoeve van de 1aborcatolriumprocven

u i t de boringen z i j n genomen i s h e t r e s t e r e n d e g e d e e l t e van de bc- r i n g e n b e s chreveri e n ge f o to g r a f e e r d .

O p de foto's van de boringen 4-2 ( b i j l a g e F'-3) en 11-1 (hij1a.g-e F-81

v a l t e e n h i a a t . i n de boringen waar t e nemen; i n werkel-ijkheid z i j n

deze h i a t e n n i e t aanwezig; de bijbehorende o p s c h r i f t e n ' l . .

. .

meter

t.o.v. m.v." z i j n dcprom n i e t c o r r e c t . D e boringen 4-2 e n 11-1 Staan

c0-240202/7

4.2. R e s u l t a t e n

4.2.1. Boringen

D e navolgenüe b e s c h r i j v i n g van de grondopbouw i n e n beneden h e t kade-

lichaam i s g e b a s e e r d op de 11 Begemannboringen @ 66 mm.

" --__1--. -PROFIEL : 2 B O R I N G : 2 - 1 MV =0.38 m t N.À.P.

--

UI--_.

:

1.50 I 60 9 1.65 S 6 1 = 1.54 1.2 1 P 6 2 A __I II -ii a 1.43 I 6 3 1.08

-

* 1.19 #i 6 4 1 , í S 1 , 9 5 1 , 7 0 . . .

k l e i , zanc1.i.g met p1antc.n-

r e s t e n en schel.plaaq-jes

klei, humeus m e t veen-

laagjes klei. i n e t v e c n l a a g j e s e n e e n schelpl.aagje kli.Fi

,

zwak v e n i g m e t o e n veenlaag j e en v c e i i s t u k j e s h r i thropoyeric gronden

MV'=O.55 i n t N.A.P. 1.56 IB 47 -I---

-

1.70 I 4 0 a 50A k i t t i I z a n d i g k l e i

,

z a n d i g

,

humeus klei

,

h u n e u s veen k l e i met plantenresten

veen m e t een k.leilaag,je

IC lei met; p 1 an t e n re sten

k l e i , z a n d i g

zand

,

f i j n , k1.eil.g

-

Afz. va.11 Duinlterka

-

Ho 1.l.aiidveen

-

A f z . vctn U U HoIlanclveen

nkerkc

M V ' = 0.70 rn- N.A.P. -_c_ ; 1.44 1.44 P 5 5

!,.aiB

---

1.90 DIKTE i n m -_I -0,75 0,40 0,40 1 , 8 5 0,55 k l e i . met. p l a n t e n r e s t e n veen klei m e t p l a n t e n r e c t e n

veen met een kleilaagje

k 1 e i m e t p ï á n t en re c ten

zand, f i j n , si1tA.g m e t

kl.ei. laayj e s

.

A f z . van I l u i n k e r k e Hollandveen

I Afz. van Dilinkerke

z EIollandvecn

h f z . var1 C a l a i s

i

w

w

U!

311

CO." 2 4 0 2 3 5

-

PROFIEL : 8 . ' B O R I N G : 0 - 1 . MV -0.36 m + N . A . P . _I/.---

.

1 . 5 1

--

' 1.84 1 12

--

s_- I 13

-

0.98

a

14 U I . - D 1äA P 15û =+1.94

----

-

1.92

..-

DIKTE

'

"

rn.-

0,45 2 ,o0 I &..,.--u .-- k l e i , z a n d . n e t . s t . s i n t e l . z a n d , f i j n k l e i zand, f i j n , k l e l i g klei, humeus k l e i , veilig v e e n z a n d , f i j n , k:Leiïcj met schc ìpstuk j e 5 Aiithropoyene gronden A f z . van D u i n k e r k e

i

-

€301. I.andvcen

uaail oç '0 o9 O9 . _ I _ - 19.1 16'1 80 2 v02 8 6'0 B 61 V6 1 6 6' 0 81 C6'0 9 0'1

OV 'O 09 '0 OS 'Z oz' t, OL ' 0- ., 6' ! 1 0 N 3L u _ -

W E

6 6'0 9z 10.1 CZ LL'L El 6L'ì

MV = O, 9 5

_-

fn

..-

N.A.P. -I- r 1.11 I 30 1.16

--

i!

8 i k . R

B 3 2 A 0.97 8 3 2 8

---..-

-

1.56 = 1.4 3

--.

m 3 3 1,30 1,60 0,:35 @ , 9 5 k l e i , v c n i y

veen met eon kleilaagje k l e i met p l a n t e n r e s t e n k l e i , z a n d i g z a n d , fi j r i , s i l t i g 1. i T kl O ST R A T 1G R A F I E

.

A f z . vuri Duinker'kc? " HOI. h n d v e e n .

1

..

i, Afz. var1 C n l a i s

i

DIKTE PRQFfEL : 93 B O R I N G : 1 3 - 2

I

i n m ,-I< , . . . -.. leeg teel.aarde k l e i , v e n i g veer; k l e i , v e n i g veen

k Lei Inc t p I a i ten r e s t c i i

zami, fi j i i , k l c i ï y m e t k l e i l a a g jes ~ 1 1 0 1 laridvcen

,.

A f z e t lirigen v . D i l i r i k .

..

H o l landveen A f z . van Cal-ais

I