Jak zaplanować grządki warzywne, co posadzić w ogrodzie?
Czy Wasi uczniowie wiedzą skąd w ogóle pochodzi jedzenie?
Ogród warzywny to świetne źródło informacji i narzędzie przekazywania wiedzy, które zapewni wiele radości i satysfakcji dla wszystkich zaangażowanych!
Dlaczego warto uprawiać warzywa?
✓ Uprawa warzyw pozwala nauczyć dzieci o glebie,
składnikach pokarmowych, etapach wzrostu warzyw oraz podziemnych stworzeniach zaangażowanych w życie w ogrodzie.
✓ Poletko z warzywami podnosi świadomość dzieci na temat sezonowości natury oraz różnorodności żywności.
✓ Uprawa warzyw powinna być częścią planu rozwoju szkoły wraz z zaangażowaniem w działania pracowników szkoły, dzieci, rodziców, a nawet lokalnych mieszkańców danej dzielnicy.
Źródło: wysokieobcasy.pl Źródło: Beata Ligęza
Źródło: Beata Ligęza
Jak założyć ogród warzywny?
✓ Teren pod uprawę warzyw może mieć dowolny rozmiar. Może to być duże, otwarte poletko, ale również kilka pojemników w ogrodzie.
✓ Warzywa mogą być uprawiane na osobnych grządkach lub umieszczone razem na jednej rabacie.
✓ Najlepsze warunki do uprawy warzyw:
o stanowisko ciepłe, jasne, zaciszne
o gleba żyzna, z dobrym drenażem i odpowiednim dostępem wody
o przestrzeń powinna być otwarta, ale nie nastawiona na działanie promieni słonecznych ani zbytnio zacieniona
✓ Idealne pH gleby to pH 6,5. Podstawowe narzędzia do sprawdzenia pH gleby dostępne są w każdym centrum ogrodniczym - jako test pH gleby.
Źródło: ogrodowisko.pl Źródło: Beata Ligęza Źródło: muratordom.pl
Zestaw do mierzenia odczynu gleby (źródło: leroymerlin.pl) Miernik pH gleby (źródło: rolmarket.pl)
Źródło: zielonyogrodek.pl
Organizacja ogrodu warzywnego: system grządek czy rabata?
✓ Tradycyjnie warzywa uprawiane są w rzędach równo
oddalonych od siebie, których nie przecinają ścieżki i nie dzielą na mniejsze fragmenty. Jednak lepszym sposobem uprawy warzyw dla ogrodów szkolnych może być uprawa warzyw na rabacie.
✓ Rabaty warzywne mogą powstać w miejscu, gdzie ścieżka przecina dany fragment terenu dzieląc go na mniejsze. Te w kolei mogą być podzielone na kolejne rozmieszczając tam odmienne gatunki warzyw. Dzięki temu dostęp do rabat ma miejsce bezpośrednio ze ścieżki, a więc nie udeptujemy zbędnie ziemi.
✓ Mniejsza rabata jest łatwiejsza w odchwaszczeniu i nawożeniu, gdyż prościej nam zapanować nad kilkoma mniejszymi, niż jedną a dużą.
✓ System rabat warzywnych jest praktycznie lepiej dostosowany do uczniów ze specjalnymi potrzebami.
Źródło: Beata Ligęza
Źródło: Beata Ligęza Źródło: Beata Ligęza
Źródło: Beata Ligęza
Warzywa do uprawy w ogrodzie szkolnym
✓ Najlepszym sposobem jest wybór warzyw, których uprawa jest łatwa i przynosi sukces oraz szybko można zebrać plon.
✓ Powinny być to szczególnie warzywa, które dzieci lubią jeść.
✓ Wybrane warzywa, powinny dawać plon w czasie, gdy uczniowie uczęszczają do szkoły, a więc zebrane przed końcem czerwca lub takie, które przetrwają okres lata aż do września.
✓ Okres wakacji to ważny czas ze względu na stałą potrzebę podlewania i pielęgnacji.
Wyznaczając koordynatorów ogrodu szkolnego należy uwzględnić dyżury podczas najcieplejszych miesięcy w roku – lipiec i sierpień.
✓ Warto zorganizować dodatkowe pary rąk np. zachęcając lokalnych mieszkańców, rodziców, a nawet dziadków do włączenia się do życia ogrodu. Należy pamiętać, że ROŚLINY NIE MAJĄ WAKACJI .
✓ Najlepiej zacząć uprawę warzyw od 2 lub 3 gatunków tj. pomidory i warzywa strączkowe (groch, fasola itp.) i sukcesywnie zwiększać.
Źródło: Beata Ligęza Źródło: kuchniaplus.pl Źródło: Beata Ligęza
Lista warzyw wg. przynależności do ich rodziny
Selerowate Kapustowate Amarylkowate Bobowate Psiankowate Dyniowate
MarchewBurak Pietruszka
Seler
Kapusta Kalafior Brukselka
Brokuł Rzodkiew biała
Rzodkiewka Rzepa
Cebula Szalotka
Por Czosnek Zielona cebulka
Bób Groch Fasola Fasolka szparagowa
Ziemniak Pomidor Oberżyna
Dynia Cukinia Ogórek Patison
Płodozmian podczas uprawy
W związku z różną zawartością składników pokarmowych w glebie i obecnością różnych szkodników i chorób odglebowych powinna być stosowana rotacja upraw. Dobrym sposobem jest używanie nawozów zielonych podczas uprawy, gdyż wzmacniają one skład gleby, ograniczają rozwój chwastów oraz redukują erozję gleby.
Uprawy takich warzyw jak sałata, kukurydza, cukinie i dynie można dopasować do każdego
płodozmianu, jeśli tylko mamy na nie miejsce. Jednakże warzywa z niektórych roślin powinny rosnąć w tym samym miejscu tylko i wyłącznie co kilka lat – nie rok po roku.
Źródło: Beata Ligęza Źródło: Beata Ligęza Źródło: Beata Ligęza
Przykład płodozmianu dla 5 lat uprawy
Poletko 1wszy rok 2gi rok 3ci rok 4ty rok 5ty rok
A Selerowate Psiankowate Amarylkowate i bobowate
Kapustowate Dyniowate
B Dyniowate Selerowate Psiankowate Amarylkowate i bobowate
Kapustowate
C Kapustowate Dyniowate Selerowate Psiankowate Amarylkowate i bobowate D Amarylkowate
i bobowate
Kapustowate Dyniowate Selerowate Psiankowate
E Psiankowate Amarylkowate i bobowate
Kapustowate Dyniowate Selerowate
Źródło: Beata Ligęza