H8Una ZAKOWA
Gó-rn·y. wizen ·z • Konradowa , ko.łoWałbrzycha
WSTĘP
Osiedle Konradów, które było przedmiotem . poszukiwań faUJlly górno-
wizeńskiej w sezam.e letnim 1954 roku, położone jest na północny zachód od Wałbrzycha i oddalone od niego w prostej linii o dtoło 5 kin (fig. 1)~
Zabudowallliar osiedla w mniejszości lJSIY"toowane są na utworach dolnego karbonu, w więksrl.ości jednak na utworaoh góI'nokarbońskich.
Wspomniane wyżej utwory dolnego karbonu - ściślej górnego wi-
2lellU - należą do tak zwanego ,,kulmu ze Szczawna". (H. Teisseyre~
1948,1952), w którym w ujęciu kartograficznym oddziela: się ogólnie serie
zlepieńcowe od łupków i szarogłazów (fig. 2). .
W Konl!'adowie zarówno pierwsze, jak i drugie są dobrze odsłonięte we wcince pomiędzy Białym Kamieniem a Szcza.wnem-Zdrojem. Wcinkę tę
od dawna znaną jako miejsce występowania fauny szcrególnie trylobi- towej odsłon.ięto ,w kilku punktach~. pomocą prac ziemnych, co umożli
wiłQ prieśl~e ,profilu gómowizeilSkiego na. dość. znac,znej długości.
a następnie jego rekonstrukcję na podstawie uzyskanych obserwaCji
litO-
logicznych, orai pomiarów biegów i upadów warstw (fig. 5). W zamiesz- czonym w tej pracy przekroju wcinki wkreślono warstwy z muną (po-
wt~jące ~. kilkakrut-ąiie),a na podstawie oznaczeń. tej fa.uny podano
stratygrafię me opjSanego dotychczas z .. tego pUnktu .widze$ cieka:węgo
profilu. Powyższe obserwacje stanowią przyczynek o dużej wartości paleo- geograficznej i stratygraficznej w związku z mediaJnJym położeniem Bta- 'oowiska w Konradowie. Położone ono jest pomiędzy opracowanymi już
obszarami występowania fauny górnowizeńskiej z Jabłowa - na zachodzie i z Wałbrzycha Miasta - na wschodzie (H. Zakowa', 1953, 1958b, praca
w.druku).
Normatywne analizy chemiczne skał węglanowych. z Konradowa wy- konano w Pr'acoWllli Geochemicznej Dolnośląskiej Stacji Terenowej I. G.
we Wrod:awiu.
PRACE POPRZEDNIKÓW
Już pod ko:n:iec ubiegłego stulecia E. Dathe (1892), publikując swe
~:nY.~~j~ g~98iczne, okolic Szczawna, wspomiIlaJ o 'miejscowości Kon- rad6w poł6żonej · w 'obrębieWY7BzY~h wa'l'Stw dolnegQ. karbonu; wystę-
332 Halina ża:lrowa
pujących w rejonie zwanym. prnez niego południowym (okolice Wał
brzycha Miasta, Szczawna' i Jabłowa). Autor podkreśla, że w miejsco-
wości tej wychodnie warstw dolnego karbonu obejmują także opisywanłl wcinkę. Charakteryzując ogólri.ie litologię okolic Konradowa mówi o wy-.
stępowaniu tu zlepieńców, szarogłazów i wkładek łupków ilastych z so- czewkamiw.a.pienia oraz o tym, że w trzech pierwszych typach skał zna-
Tabela 1 Skrócone an&uzy chemiczne soczewek iwkladek skał węglanowych z Konrado-
wa w procentach wagowych
t
Si02 / Cao1 !· ~ą2, I
ZWiązanel
Typ skały według klasyfi- .::(: Profile'QlC01
kacji J. Czermińskiego
., . '., (1:955) .
profil1-®czewka'spągowa 133,42 22,70 15,30 34,79 margiel piaszczysto-ilasty profil l-sOczewka stropowa .13,33 36,94 ' 28;86 55,62 margiel słabo piaszczysty profil l-soczewka środk. 32,18 25,04 18,13 41,22 margiel piaszczysto-ilasty , profU2~zewka spągowa 18,36 ' 36;35 27,97, 63,60 ,margiel słabo 1piaSŻCZYSty
.1 Profil2-wkładka stropowa' 37,18 20,42 14,55. 33,W . margiel piaszczystO-ilasty", J: profil3-soczewka spągowa 28,46 26,32 ,20,66 : 46,98 margiel piasżczySto~iłasiy,
'. profil3-wkładka stropowa
l
17,86 37,84 27,321 : 62,12 margiel słabo piaszczyśtyprofil' 4-wkładka stropowa 18,16 36;86 28,55 .. 64,92 margiel' słabo' piaszczYsty)) profil S-wkładka spągowa ,16,36 38,11 2352
1'
.'53,48: '. margiel .słabopiaszCiYsty
, prc;>fil~wka strop. 27,72 26,98 19:87',. .. ' 45,18 ~el piaszczysto-ilasty .. ·.
.-.,.
wł on· skamienial~ roślinne' "i zwien;ęce: Wśród UWag o sposobie 1Irari~
Jilportu szczątków roślinnych szczególnie ~centu~e ich' wartość' dla'. PiJr leontologii ze względu na zachowane na ruch ślady stI"l,llqur weWl;lę"trz..
nych. Znaleziona przez E. Dathego (18~2), fauna z Konradowa, wed.łą,g
. :ówczef)nych ozn·aczeń Dameąa, repreze~tować ma'. naStępujące gatunki:. o,' .
. ~;' P~illipsia sp. (aff~ globiceps
r
hU
1.) . . . .AtJiculopecten nobilis . de ·K o n.
Av~culopecten orbiculat1LS M c C o y
Lęiopteria sp. (eL hirundo de K o n.) Productus gigante1LS S o w .
. Product1LS latissim'lis' S
o
w.PrOdUCt1LS semireticutat1LS M art. '
"!" .;
'. Identyczne zestawienieskąinieruaJości zwierzęcyą~
z
",,<:inki kolejowejw
KonradQWie ~mieszczają 'w
.()bjaśnieniach 00 arkus~a WałbrzychE. Dathe i G. Berg (1926), nie dodając nic ponadto, w tekście. objaśnia:
jącym. o interesującym nas s:taJnowisku.
W tym samym roku E. Dathe (1892b) podaJe ~,do<w.iadom<>Ści,w pro- tokóle z posiedzenia. Niemiec'kiegoTowarzystwa GE:Qlogicznego, ~ ~€$lęr
w
czasie prac kartograficznych znalard w kulmie z Konradowa (w. łupka~wapndstych i zlepieńcach) oprócz skamieniałości 'Zwierzęcych także od- ciski Cardiopteris frondosa, kawałki pni Aster-Dcalamites ,radiatus i inne
szczątki flory z budową wewnętrzlłlą.
w.
raeekelmąnn. (1930, 1931). w Qpracow~i'ui monogra:fi,cznym; ra- mienionogów dolnokarbońskich wymienian.apod$ta.wie
dostępnegomu .
'Zbioru E. DathegQ także okazy· pochodzące "ż . ~adowa. CXisłonięcia
Górny wizen z Konradowa kolo Wałbrzycha 333 ,
w Konradowie określa stratygraficzme jako ,)Kulmder' 'Vise - ' StiLfe".
Autor ten znaojduje tu mianowicie tiszk.odron:y odcisk ·Schizopnoria resu,>
pinata (M a r t.), Chonetipustula carringtoniana (D a v i d s
o
Dl), Giganto- produc'tus gigantoides (P a e c k e l m.) var. regularis P ae c k e l m. (ókazprzedstawiający według niego formę przejściową do odmiany aequali-'
lO,
Fig. 1. S:lkic topograficzny i geologiczny okol!ic Konredowa Topograpmcal and geological map of the KOJll"ad6w region
1 - gnejsy sowiog6rskie, 2 - dewon górny, 3 - 'kulm z Ks1ęma., 4 - kulm z Chwa.l1- S2lOWa., (3 - 4 - dolny ka.rbon depresji ŚW'1ebodzlc) , 5 - utwory stllil'lirZoe od górnego ,w1zenu, 6 - l,ltwory górnego wizenu, (5 - 6 - dOlny karbon niecki śródE!udeck/.eJ),
7 - górny' ka.rbon, 8 - dyslokacje '
1 - SoWie Góry gne1sses, 2 - Upper Devonla.n, 3 - CUlm trom Ks1ęmo. 4 - CUlm trom Chwal1sz6w. (3-4 - Lower Ca.rbon1ferous ot the świebodzice depresslon). 5 -' sed1ments older than the Upper Vlsea.n, 6 - sediments ot the Upper V1Sean, (5-6 - Lower Carboniferous ot the Intra.sudetlc Ba.sln) , 7 - Upper Ca.rbon1terous, 8 - dlslocat1ons
costa) , dwie skorupki brzuszne Gigantoproductus latissimus (8 o w.), jeden odcisk skorupki brzusznej podobny do, Productus (Dictyoclostus) antiquatus (8 o w.) = Antiquatonia antiquata (8 o w.); pn:ypisek aut., ska-•
rupkę grzbietOwą ze szczątkami welonu skorupki brzusznej Producttis:' (Dictyoclostus) sp. 2 aff. pugilis P h i 11. = Pugilus sp. 2 aff. pugilis
(P h i 11.); przypisek aut., oraz słabo ,zachowany odcisk skorupki grzbie,..;
towej Productus redesdalensis M u i r - W o o d. W. PaeckeJ.mamn, (1931)
skłonny jest także ż fauny znalezionej w KonTadovne jedną skorupkę grzbietową oznaczyć jako Eomarginifera simplex (P a ec k el m.)~
Xwa.rta.ln1k Geologiczny - 5
334 Halina lakowa
W okresie od 1931 do 1939 roku warstwy wcinki w Konradowie prze-
glądane były dorywczo przez F .. Zimmermanna, któremu zawdzięczamy
skompletowanie małego zresztą zbioru skamieniałości tego stanowiska.· Zbiór ten skrzętnie przechowywany w ówczesnej Szkole Górniczej W Wał
brzychu po wojennej zawierusze w· całości przewieziony został do Mu- zeum Instytutu Geologicznego w WalI'szawie, a następnie oznaczony -
jeśli chodzi o faunę - przez autorkę nilniejszego artykułu. PoIliiżej po-'
daję zestawienie stwierdzonych tu skamieniaŁości.
Problematica:
Brachiópoda:
Dictyodora liebeana W e i s s.
Plicochonetes waldschmidti (P a, e c k e l m.) Eomarginifera simplex (P a e c k e l m.) Dictyoclostus zimmermanni (P a e c keI m.) Spirifer trigonalis (M a r t.)
Lamellibranchiata: Nucula l'Uciniformis P h iII.
Gastropoda:
Cephalopoda:
Trilobita:
Crinoidea:
N'Ucula oblonga M c C o y Edmondia sp.
ci. Streblopteria sp.
Posidonia becheri B r o n n Posidonia sp.
Pseudamusi'Um ellipticum (P h iII.) Pseudamusium sp.
Mourlonia radians de K o n.
Dolorthoceras striolatum (v. M e y e r) Goniatites striatus striatus (S o w.) Goniatites striatus falcatus R o e m.
Goniatites sp.
Nomismoceras germanicum S c h m i d t bardzo liczne i przeważnie kompletne odciski fragmenty ramion i człony łodyg
Ważniejsze stratygraficznie i ze względu na dobry stan zachowania
skamieniałości tego zbioru przedstawiono na, załączonych do niniejszego
artykułu tablicach z fauną. W czasie prac terenowych prowadzonych w 1954 roku asystujący przy wydobywaniu fauny F. Zimmermann okre-
ślił takZe. warstwy, z których wybierał skamieniałości do swego zbioru.' W ten sposób zlokalizowBttle okazy uzupełniają podane w tej pracy listy fauny poSzczególnych profilów, a także obserwacje odnośnie podp<YZiomów
st·ratygrafieznych. '
Dodać wreszcie należy, że w 1948 roku S. Tyski w czasie przeglą
dowej wycieczki w Sudetach zebrał w bliżej nieokreślQnym miejscu wcinki w Konradowie jeden okaz małża Grammysiopsis variabilis (McCoy), sześć .okazów Nomismoceras germanicum Schmidt oraz
kilkanaście odcisków trylobitów, przeważnie w bardzo dobrym stanie za- chowania. Kolekcja ta znajduje się także w Muzeum l. G. w Warszawie .
.
. . Utwory górnowizeńskie z Konradowa zostały ponownie opisane po- krótce w piśmiennictwie geologicznym po ponad dwudziestopięcioletniej pr~eIwie . dopiero przez booaczy polskich. Pod względem . litologicznym
prźez H.· Teisseyre'a (1952), pod względem stratygraficznym przez.
autorkę CH. Zakowa, 1958a) ..
Górny wizen z Konradowa koło Wałbrzycha 335
OPIS PROFILOW
Wcinka W Konradowie. w której przeprowadzałam prace ziemne, obserwacje litologiczne skał oraz eksploatowałam faunę, położona. jest
około 850 m na półlnocn~ zachód od Białego Kamienia i 1500 m na po-
łudniowy zachód od kościoła w Szcmwnie Zdroju (fig. 2).
~.:o}:.
I t:::::;::/2 iiiiliJ3 E:;: ;:;: j., 111 5
~~Q:}:f16 JX~%}a7 fEl?I}I%~8~/l~/3 fiU
Fig. 2. Szki,c geologiczny okolic Konradowa według H. Teisseyre'a i S. Trepki Geological map of the Konradów region, acoording to H. Teisseyre and S, Trepka
l - ku1m z Chwaliszowa (zlepieńce), 2 - zlepieńce, 3 - łupki 1 szarogłazy, (2--3 - ku1D1 z LubOmina), 4 - zlepieńce, 5 ~ łupki I azarogłazy, (4-5 - ku1m ze 8zczawna), 1-5 - dolny karbon, 6 - warstwy walbrzyskle:łupkl, piaskowce I zlepieńce z pokładami węgla, 7 - warstwy blalokam1eitBkle: zlepieńce gruboziarnIste I piaskowce, (6-7 - górny karbon), 8 - plejstocen (moreny przemyte zmieszane ze zwietrzeliną miejscową: deluwia morenowe), 9 - plejstocen-holocen (gI1ny deluWialne częściowo z rumoszem skalnym), 10 - holocen (gliny, plaskl I tw1ry den dOl1nnych), 11 - dyslOkacje, 12 - zwały, 13 - skarpy, 14 - występowanie fauny
l - Cu1m from Chwal1szów (conglomerates), 2 - conglomerates, 3 - &hales and greyWa.ckes, (2-3 _ Cu1m tram Lubomin), 4 - congJ.omerates, 5 - shales and grey- wackes, (4-5 - Culm from Szczawno), . 1-5 - Lower Carbon1ferous, 6 - Wałbrzych
beda: &hałes, se.ndstones, and conglomerates Wlth coal seams, 7 - Blalykamleń beds:
coarsegralned conglomerates, and sandatones, (6-7 - Upper Ce.rbOnlferous), 8 - Plelstocene (wasbed out mora.lnes mlxed Wlth local rock waste; moralnie deluvla), 9 - PlelBtocene-Rolocene (deluvlał claYB, partly wlth rock rubble) , 10 - Bolocena (loams. sanda and gravel ofvalley flOOrB) , 11 - dlslocatloDB, 12 - rock dumps, 13 - escarpements, 14 - oCCUl'l'ence of fauna
336 Halina żakowa
W poludniowych, stromych i porośniętych już skarpach tej wcinki
wykonałam 7 sztucznych odsłonięć, które oznaczono kolejno od 1 do 7,
poczynając od strony zachodniej (fig. 3). Odsłonięcia te w pionie. miały wySokość 1,30
-+-
7,50 m., w szerokości nie przekroczyły 9,50 m .. We. wschodniej części wcinki. warstwy górnowizeńskie Oclslaniają się na kilka-. krotnie większej długości (około 40 m). Opisano je w niniejszej pracy jako następny z kolei profil, oznaczony numerem 8.Poniżej podaję opis litologiczny tych profilów, z uwzględnieniem wy-
stępują~ej w:nich fauny wchodzącej w skład kolekcji F. Zimmermanna. i mojej. W zestawieniu tabelarycznym tej faUlIly (tabela 2) wyróżniono! ilości okazów znalezionych przez. wymienionego badacZla .oznacmjąc je; gwiazdkami. Profile podano nie w kolejności oznaczeń. cyfrowych,· to jest , od zachodniej części wcinki do wschodniej, lecz według następstwa:
warstw - od spągu do stropu - zgodnie z rekonstruowanym prżekrojem
geologicznym tej wcinki (fig. 5). .
PROFIL :3
w
spągu profilu (fig. 4) występuje łupek ilasty twardy; grubo- plyciasty, barwy zielonawej z . soczewką marglu piaSzczysto-ilastego. (patrz tabela 1), o miąższości 8 cm. Powyilej zaznacza się łupek ilasty
z odcieniem żółtawym, rozSypujący się na drobne płytki o gładkich · płaszczyznach łupkowatości. Ku stropowi przechodzi' on zrazu w łupek
ilasty, jak w spągu profilu, a IOOStępnie w łupek ilasto-szaroglaZtowy z od- cieniem żółtawym, który zawiera fragmenty flory (AsterophyZlites fur- catus G e i n. znaleziony przerL F. Zimmermanna) oraz skamieniałości zwie-
rżęoo. Poza licznymi okazami trylobitów (nierzadko okazy kompletne,.
lecz bez pancerzy) znaleziono dwa odciski. skorupki lewej GTammatodon (ParaIlelodon) haimeanus (de. K o n.) 1 (tabl. III, fig. 16), t·rzy odciski muszli Nom1.smoceras germanicum S c h m i d t 2 oraz ślady pełzania . zwierząt. Nad warstwą
i
fauną występuje wkładka marglu słabo piasz.- . czystego, o miąższości. od 8 do 10 cm, a następnie łupek ilasty analogiczny do łupku spągowego. Bieg warstw wynosi 80°, z upadem 35° po 45° napołudnie. ' .
PROFIL 2
W niższej części. profilu (fig. 4) występuje łupek ilasty twardy i gtubo-
płyciasty z soczewką słabo. piaszczystego marglu, o miąższości 25 cm. Ku stropowi łupek ilasty przechodzi w ilasto--szai"oglaa:owy, w którym w spą
gowej części występują licznie trylobity (także lmmpletne) położone wśród szczątków flory; w części. stropowej tego łupku znaleziono poza trylo- bitami i śladami pełzania zwierząt słabo zachowane fragmenty Dictyodora liebeana We i s S., po jednym odcisku skorupki lewej Nucula lucini- formis P h i 11. (tab1. II, fig. 1Oc) . i Pseudamusium ellipticum (J? h;i, 11.) - tabl. II, fig. 12, fragment muszli Dolorthoceras striolatum (v. M e y e r)
1 w. Hlnd (1896-1900, str. 163, tabl. lI, fig. 29-31; tabl. 13, fig. 8).
! Oznaczenie tego gatunku jak 1 innYch,. przy których .n1e ma. poda.n;ych odnośników do p1śin1ennlctwa., dokonałam na podstawie swojej' pracy z roku 19.58 (H. :takowa, 1958b).
Górny wizen z Konradowakolo Wałbrzycha 337
oraz dziewiętnaście różnego wzrostu odcisków Nomismoceras germanic'um S c h m i d t. W wyższej części profilu, a ponad warstwą z fauną, wystę
. puję . wkładka marglu piaszczysto-ilastego 00 miąższości 8 cm, ponad którą
ukaZuje się łupek ilasty; ana,logiczny do łupku występującego w spągu
prOofilu. Bieg warstw wynosi' 80°, z upadem 20° na południe.
PROFIL 4
Najniższe warstwy tego profilu (fig. 4) reprezentują łupek ilasty
grubopłyciasty, barwy zielonawej, w którym zaznacza się mała soczewka marglu piaszczystego (6 cm miąższości) oraz wkładka szarogłazu wapni- stego, miejscami zlepieńcowatego, z pojedynczymi otoczakami do 1 cm
średIricy.
W wyższej części profilu występuje wkładka marglu słabo piaszczy- stego, o miąższości od 6-:-8 cm, poniżej którego w odległości 0,5 m zna- leziono wkładkę miękkiego łupku ilastego (około 50 cm . miąższośCi) ze
skamieniałościami. W tej wkJIadce F. Zimmermann stwierdził występo
Walnie fragmentów Dictyodora liebeana We i s s., bliżej nieokreśloną pod
względem systematycznym. Z fatmy znaleziono jeden odcisk skorupki grzbietowej z fragmentami skorupki brzusznej Camarotoechia pleurodon (P h Hl.) i z zachowanymi śladami budowy wewnętrznej (ślad po septum i płytkach zębowych, tabl. l, fig. 9), trzynaście odcisków skoruJpe:k le- wych i prawych' Nueula luciniformis P h i 11. (tabl. II, fig. 10a),' jedną ośródkę Nucula oblonga M c C o Y (tab!. II, fig. 11), po jednym odcisku prawej skorupki Ctenodonta sp. i GTammatodon (Par.allelodon) haimeanu.s (de K Q n.), siedem odcisków lewych i prawych sl«>rupek podobnych do okaZów z rodzaju Streblopteria, pięć różnego wzrostu odcisków muszli
~ .
20 020406080100 ~ --=-..:::....~-2!:~ m Biały Kam~
Fiig. 3. Szkic sytuacyjny profilów we wci!llce w Konradowie
Diagral'Iillnatic map showing vertical sectioos across road cut at Konradów
Posidonia becheri B r O n n. (tab!. I, fig. 7), cztery odciski lewych sko-
rupęJt Posidonia sp., trzy odciski muszli Pseudamusium sp., jeden odcisk praWej skorupki Pseudamusium ellipticum (P h i 11.), jeden fragment muszli Dolorthoceras striolatum (v. M e ye r), trzy w różnym stanie za- chowania odciski muszli Goniatites striatus striat'U$ (S o w.) (tabl. IV, fig. 19b-c), jeden odcisk bliżej nieoznacmlnego okazu z l"9Cizaju Goniatites oraz sześćdziesiąt jeden. odcisków muszli N omismoceras germanicum
"S c h m i d t (tab!. IV, fjg. 20 a-c).
338 Hallna Zakowa
EHE
Ew
-":.1
Pl'Ofi/1 Profil 2
E W
Profil 3 p,.ofil 4
E
W E w
Ew
Pro{l16 Pt'ofil 7
O 1.5 31J 4.5m
~I--~~I----~I~----~I
t~b~:o.J5 ·,"0: .• 0.-, .
FJg. 4. Schematy litologiczne profilów 1-7 wykonanych w Konradowie- Lithological diagrams ol vertical se-ctdons 1 to 7 at K.om-ądów
l - łupek 1lasty, 2 - lupek ilasto-szarogła:z:ow"y, 3 - szarogła.z, 4 - wkładki 1, soczewki margli, 5 ~ rumosz skalny, 6 ' - występowanie fauny
l - argUlaceous shale; 2 - argillaceous-greyWacke &hale; 3 - greywacke; 4 mar!.
lnterealMlons and lenses; 5 - rock rubble; 6 - occurrence ar fauna
Górny wizen z Kanreoowa koło Wałbrzycha 339 Ponadto stwierdzono tu liczne występowwrie trylobitów (przeW8fŻnie
kompletne okazy i duże tarcze głowowe) oraz ślady pełzania zwierząt
(tabl. III, fig. l5a-b). Większość trylobitów tego profilu należy do zbioru F. Zimmermanna. Nad wspomnianą wkładką marglu występuje łupek
ilasty. Bieg warstw wynosi 80° z upadem 35° nJa południe.
PROFIL 5
W ~zej części profilu (fig. 4) występuje seria, złożona z twardego
łupku 'ilastego barwy zielonawej, grubopłyciastego, przegradzanego dwu-
; krotnie warstewkami miękkiego łupku, łupiącego się na drobne płytki
o miąiszości około 5 cm. W warstewkach tych występują skamieniałości zwierzęce, w których oznaczono trzy niekompletne odciski prnwej sko- rupki jako Nucula luciniformis P h iii. (tabl. II, fig. lOb) z zachowa-' nymi zębami w części przedniej, dwa odciski prawej skorupki jako Grammatodon (PaTallelodon) haimeanus (de K o n.), jeden fragment muszli
należący do rodzaju BelZerophon i trzy fragmentymuszli}:.'Odza.ju Mi- chelinoceTas: Stwierdzono tu także wysrtępowaJIliie dWllIl,BSru odcisków Nomismoceras germanicum S c h m i d t oraz trylobitów (przeważnie kom- pletne i duże odciski). ,N ad opiSaną serią występuje wkładka marglu
słabo piaszczystego, o miąższości 10 cm, ponad którym pojawia. się po- nownie płonny, twardy, i ,grubopłyciasty łupek ilasty z soczewką marglu piaszczysto-ilastego, wyklinowującą się ku, ,zachodowi (miąższość 8 cm).
Bieg warstw wynosi 70°, z upadem 209 na południowy wschód.
PROFIL 1
W, całym profilu występuje twardy lupek ilasty barwy zielonawej lub 'stalowoszarej, grubopłyciasty. W luplru zaznaczają się trzy soczewki marglu (fig. 4), z których stropowa (o miąższości 10 cm) reprezentuje margiel słabo piaszczysty, porzostale zaś margle pi.as2lCzysto-:i1aste (o miąż
szości od 10-;-.20 cm). Poniżej stropowej soczewki marglu zaznacza się
cienka smuga miękkiego łupku ilastego, o grt.tzcl:kawatych płaszczyznach łupkowatości, w której znaleziono po jednym niekompletnym odcisku muszli Goniatites striatus striatus (S o w.) (tab!. IV, fig. 19a) i Nomismo- CeTas germanicum S c h m i d t, a także kilka okazów trylobitów. Bieg' warstw wynosi 80°, z upadem 20° do 30e na ,południe.
PROFIL 6
W całym profilu (fig. 4) występuje łupek ilasty twardy, na ogół grubo-
płyciasty, o z.abarwieniu szarozielonawym, przewarstwiany dwiema war'"
stewkami miękkiego łupku ilastego z 'Nomismoceras germanicum S c h m i d t (dwadzieścia· trzy okazy). W spągowej cZęSci profilu zaznacza
się wkładka marglu o miąższości 15 cm. Bieg warstw wynosi 70°, z u,pa- dem 35 ° na południowy wschód.
PROFIL 7
Typ skały jak w profilu 6, z analogiczną wkładką miękkiego łupku
ilastego (fig. 4), w której znaleziono osiem odciskówmusz1i NomismoceftJS
·340 Halina żakowa
'yermaniC'Um.S C hm i ci t. Bieg warstw wynosi 60°, z upadem 25° na po- .;Judniowy wschód.
PROFIL 8
Profilem tym określam, jak zaznaczono na początku I1OZdziału, wy-
łącznie naturalne odsłonięcie warstw górnowizeńskichpółnocnej skarpy wschodniej części wcinki. Warstwy te opisał już kilka lat temu H. Teis- seyre, który prowadził tu badania geologiczne. Charakter litologiczny , tych warstw uwzgłędnił on w sm:narycznym przekroju geologicznym.
'"
NNW
.. ),
2 .. • 8 ~m
_'mZ_8m4~$~~~1~8~9
Fig. 5. Pmypuszc'zalny Przekrój górnego W:izenu wcin:ki w K0!lTadowie wzdłruż linii .A-B nafigune 3
. lmaginary geological ~on across the Upper Visean in the road eut at Konradów, drawn along line A-B on Fig. 3
1 - łupek llasty; 2 - łupek llasto-sza.rogI:azowy; 3 - łupek szarogłazowy; 4 - searoglaz;
5 - zleplen1ec drobnozlarntsty; 6 - zlepieniec średniozlarntsty; 7 - breckje osuw1skoWe;
8 - wkładkl 1 soczewki margll; 9 - wyatępowan1e fauny 1 :nory
1 - arg1llaceous sb&1e; 2 - argUaoeous-greywacke ahale; 3 - greywacke &hale; 4 - gl'eyWacke; 5 - 11negrained oonglomerate; 6 - medlumgmined conglom.er&te; 7 - l&nd1s11de breccia; 8 - ma.rl interca1atlons and lenses; 9 - occurrence 01 fauna a.nd 110ra
przedstawionym na figurze 3 w pracy z roku 1952, przekroju obrazują
cym całokształt obserwacji poczynionych w wykopach wzdłuż trasy ,Biały Kamień - Szczawno Zdrój. Na uwagę zasługują zaobserwowane przez.
wymienionego. autora (także we wcince w Konradowie) ślady kopalnych
obsunięć i brekcji osuwiskowych z okresu sedymentacji, szczegółowo. opi- sanych i przedstawionych na fig. 1 i 2 w wyżej cytowanej pracy.
','. . Poniżej zamieszczam opis litologiczny profilu 8, opracowany przez
r ,autor'kę(zilustro.wanygrafic:znie
, na
wschodniej części przekroju figury 5),Górny wizen z Konradowa koło Wałbrzycha 341 .
() łącznej miąższości okolo 25 m. Skład petrograficzny otoczaków posz·cze- gólnych lawie zlepieńcowych jest na ogól analogiczny i nie odbiega od znanych pod tym względem zestawień dLa gruboklastycznych osadów kulmu ze Szczawna (H. Teisseyre, 1952).
Głębokość. w m Opis
Spąg 2,50 - lupek szarogłaoowy, w dolnej części z riplemal'kami;
2,10- zlepieniec drobnoz:iar:i1lsty ·z wkładkami szarogłazu grubo- ziarIristego (3+10 cm miąższości) wyklinowującymi się ku
południowemu wschodowi . z partią brekcji osuwiskowej (fragmenty łupków ilastych lub szaroglarowych w mate-
.. riale żwirowym); ..
0,15 ...,- łupek S7-aI'0g'łazowy; bieg warstw wynosi 80°, z upadem 35° na południowy wschód; .
1,05 - szarogłaz gruboziarnisty w stropie z warstewką łupku ila- stego i szczątkami :zwęglonej flory z rodzaju Asterocala- mites. Liczne nacieki tlenków Mn i Fe. W łupku występują
fragmenty ramion li członów liliowców (tabI. IV, fig. 21), W szarogłazie znaleziono z ramienionogów jeden odcisk tyl- nej części skorupki grzbietowej Eomarginifera simplex (P a e c keI m.) 3 oraz liczne okazy Dictyoclostus zimmer- manni (P a e c keI m.) 4 - trzyruaście odcisków skorupek grzbietowych niekiedy z fragmentami welonów, . trzy
szczątki welonów skorupki brzusznej i trzy odciski tylnych
części skorupek brzusznych (tabl. I, fig. 6 ar-f). Ponadto na- trafi9no tu na cztery odciski silrorupek lewych i prawych Edmondia sp. (tab!. II, fig. 14 a-b) i jedną ośródkę Mour!o- nia radians de K on. 5 (tabI. III, fig. 17 a,..b);
0,20 - zlepien.iec drobnooiarnisty;
0,35 - smrogłaz gruboziamisty,grubopłyciasty;
. 0,90 - zlepieniec drobnoziarnisty;
1,10 - szarogłaz drobnoziarnisty, grubopłyciasty z warstewką łupku wyklinowującą się ku południowemu wschodowi;
0,20 - zlepieniec drobnozi.arnisty;
3,50 -zlepieniec średnioziarnisty;
1,20. - szarogłaz drobnoziaomisty ku spągowi i stropowi przecl'lo-
dzący w zlepieńcowaty z soczewką łupku ilastego wyklino-
wującą się ku południowemu wschodowi. Szarogłaz posiada
strzępy łupków ilastych, fragmenJty zli:monrl.tyzowanej lub
zwęglonej flory bliżej nieoznaczalnej, a niekiedy cienkie warstewki przepełnione tymi szczątkami. Na płaszczyznach spękań licznie występują nacieki tlenków Mn i Fe oraz sporadyczne odciski fauny. Z fauny znaleziono dwa odciski.
brzus.zn.ych skorupek Plicochonetes waldschmidti (P a
e c-
k e l m.) 6 (tabl. I, fig. 17), szczątek małego ramienionoga
3 ·w; Paeck~mann (1931, str. 337, ta.bl. 41, fig. 6a.-d) .
• W. Paeckelmann (1931, str. 294, tabl. 37, tlg. 2-4).
5 F. X1ihne (1930, str. 125, tabl. 7, tlg. 8-8b).
,.:.. ., W. Paeckelmann (1930, str. 319, tabl. 24,fig. 21-'42) ClrIlZ T. G. Saryczewa· 1 ·A. N. Sa-
0 • • i:ólsJtaJa (1952, stz. 69, tabI. 11; fig. 72).
..
342 Halina żakowa .
z rodzaju EchinocO?ichus, odcisk skorupkigi'zbietowej Spi- rifer trigonalis M a r t., duży odcisk lewej skorupki Sch,i.;.
zodus axiniformis P h i 11. (tab1. II, fig. 13) oraz jeden od- cisk uszkodzonej muszli Goniatites striatus falcatus Roe IJl.
(tabl. III, fig. 18). Bieg warstw wynosi 75°, z upadem 35°
na południowy wschód;
0,15 - zlepieniec drobnoziarnisty; . . ,. . . 2,10 - zlepieniec ~rednlozia1."llri5ty z wkładką łupku <ilastego (3 cm
miąższości) wyklinowującą się ku południiowemu wScho- dowi;
5,50 - szarogłaz gruboziarnisty w stropie z warstewką łupku ila-
stego (5 cm miąższości); ' .
0,20 - łupek szarogłazowy w stropie, w spągu ilasty;
0,40 - :zJlepieniec drobnooiarriisty z brekcjami osuwiskowymi;
0,65 ~ szarogłaz drobnoziarn:isty z soczewkami szarogłazu grubo- ziarnistego;
0,20 - zlepieniec· drobnoziarnisty;
0,20 - szarogłaz gruboziarnisty;
0,80 - zlepieniec średnioziarnisty;
0,80 .,-- łupek szarogłazowy ze zwęglonymi odciskami flory z r0-
dzaju Asterocalamites. Stropowe partie łupku sfałdowane'
na kontakcie z materWem zlepieńcowym i wyciśnięte. Bieg warstw wynosi 75°, z upadem 35° na południowy wschód;
Strop 0,50 - zlepieniec średnioziarnisty.
STRATYGRAFIA
Z· pierwszego rozdziału tej pracy wynika, już na po<lstawie zdjęcia
geologicznego badaczy niemieckich i polskich, jak i publikowanych uwag o stratygrafii i faunie, że przynależność omawianej tutaj części KOIlI"&- dowa do utworów górnego wizeIllu (kulm ze Szczawna) me ulega wątpli.., wości. Jednakże 'zarówno w obecIllie opra<!Owywanym terenie, jak i w in- nych odsłonięciach tych warstw nasuwa się zawsze pytanie, czy istnieją
podstawy do bardziej szczegółowego sformułowania stratygrafii w sto- sunku do znanych już pewników. W przypadku Konradowa pytanie to me porz;ostaje bez pozytywnej odpowiedzi, co wiąże się bezpośrednio ze znalezieniem tuprzewodniich goniatytów górnego wizenu. Pozostała faW1a {tabela 2), a: więc małże (prócz Posidonia becheri B r o n n.), śJimaki.,
me-
które ramienionogi i głowonogi wykracza poza ramy górnego wizenu.
Nieliczna tylko hlość gatunków z Konradowa stanowi skamieniałości wy-
lącm.ie g6rnowiizeńskie: Plicochonetes waldschmidti (P a. e c keI m.), Eomarginifera simplex (P a e c keI m.), Dictyoclostus zimmermanni (P a ecke 1m.), Posidonia becheri B Iron n., Nomismoceras germanicu.m S c h m i d t, przy czym dodać ll1ależy, że pos:zcregó1ne gatunki :nie ogra-
niczają się do jednego poziomu.
Gatunki. ramienionogów znalezione w Konradowie przez E. Dathego (Productus giganteus S o w. i Productus latissimus S o w.) stanowią formy
Górny wizenz Konradowa lwIo Walbrzycha 343
Tabela 2 Zestawienie fauny gómow!zeńskiej z Konradowa
1 ~ Profile
!I:_ '
_ l _:--_ _ __
R_o_dza_j_i_~run_ek __"___---;_s: _ ągT- 12_'_ 1 __
4 __+1.-:.5_; 1-1-1;_6_'_1- 7 ...;-1_str_
8o-,=-P-,-.p'licochonetes waJdschmidti (paeckelm. -
-I . - - - -1-
2*li:
~
Eomarginifera simplex (paeckelm.) --1 - - - - -
1*- Dictyoclostus zimmermanni (Paeckelm.) - - I - - - - i - 16 (14*)
I
I
ł
Echinoconchus sp. - - - - --1-'
1~ Camarotoechia p/eurodon (phill.) - - 1
1-_ - - .,-1 -
I
Spirifer trigonalis Mart.i - - -
1*1:--- ' , -
Ni-uc-U-Z,-l-lu - C-i1U-ifi-or-11US-· - p-h - i-n ~ . --- 1 =
-1-"-1-3-(-12-*-)-1-4- -_- -_-___ 1
1
• _ _ _ _ 1
li'
I
Nucla oblonga McCoy"CtefUJdonta sp.
ii Grammatodon (ParaJ/elodon) haimeanus
1,,
'1 ~
I
Edmomiia sp. "~' (de Kon.) , 2 -
:2 cf. Streblopteria sp. ,I
= =
f
1"
I Posidonia becheri Bronn.J ... Posidonia sp.
I
1Pseudamusium sellipticum (phill.) Pseudamusium sp ..
l
1*
1
l 7*
5*
4 (2*) 1*
3'"
2 - - -
1 = = = =
1I
Schoizodus axiruformis Phill. 1- -. ~I--il-Be-ll-ey,-O-'Pho-n-s-p-.---I,------·-I----1----1- -_-
-= . ' ---11
~'~ Mour/ania radians de Kon. - - - - - 1 *
1
Dolorthoceras strolatum
(v. Meyer)
- 1 1'"Michelinoceras sp. - - - 3 - - -
1*
Goniatites atriatus striatllS (Sow.)
I
3 1(2.*) -_ _1* -_ -_Goniatites striatus falcatlIS Roem; - - - - -
Ganiatites sp.
Nomis1Tl()ceras germanicum Schmidt
13
1961
(49"') 12 l 23 8-li--=============~l----l--I----I--I
~~~ - Ix . . . -e- -QII~~~_I ____ _
.t:
~.il 1- -
- - - 1-- - -- - -U'~I - - - I 2*
~~~~~----~
noścl.owe· oznaczeD1a próbek z trylobItami' - o od l~ X Od 10-20 • ponad. 20
górnego wize:nu. Z wym:ieIrionych stąd przez W. Paeckelmanna (1931) ramienionogów niewątpliwie gatunkami górnowizeńskimi są: Giganto- productus gigantoides (P a e ck el m.) vat". regularis P a e c k e l m.; Gi- .gantoproductus latissimus (8 o w.), Pugilus sp. 2 af. pugilis (P h iII),
Eomarginifera simplex (P a e c keI m.) oraz zapewne okaz. wyróżniony
przez niego jako podobny do Antiquatoniaantiquata (Sow.).
344 Halina Żakowa
Odpowiadając na pytanie postawione na wstępie tego' rozdziału wi- dzimy (tabela 2), że w Konradowie znaleziono zarówno Goniatites striatus striatus (8 o w.); co publikowałam już wcześniej (H. Zakowa, 1958a), jak i Goniatites striatus falcatus R o ~ m. Pierwsza f.orma występuje w kilku okazach w niższej części profilu wcinki (fig. 5) i wyznacza tam pod- pcyLiom Go~. Miąższość odsłani;ających się wanrtw tego podporiomu można byłoby określić na okolo 12 m. Drugą formę goniatytową przewodnią dla podpoziomu Goł3a znaleziono
w
wyższej 'części profilu tej wcinki... Miąższość tego podporiomu nie da się jednak bliżej określić. Dokładną intel'-
· pretację miąższości podpoziomów utrudnia fakt nieodsłaniania się warstw . w środkowej części wcinki. Z wielu względów byłoby to jednak wska-
zane, głównie' z powodu dalszych poszukiwań fauny przewodndejna tym odcinku.
Stwierdzone: w Konradowie utwory podpoziomów ., ~ i GO(}3 różnią
· się :zasadniczo pod względem litologicznym. Podpoziom ~2 reprezentuje bowiem niemal wyłącznie serie łupków ilastych, z wkładkami utwarów
• margliBtych Q małych miąższościach, podczas gdy utwory lIlale~ce do
wyższego podpoziomu (G0(33) reprezentują osady w większości zlepieńC<,>
wate lub szarogłazowe z wkładkami łupków ilastych lub szarogłazowy~h
: schodzących w tym kompleksie absolu1mie na plan drugi.
W związku z powyższym widzimy, że w morzu górnowizeńskim okolic Konradowa w okresie podpoziomu ~ sedymeJlJt:acja osadów kształtuje
się w sposób analogiczny jak w dalej na wschód położonej· okolicy W al- brzyCha (H. Zakowa, 1958 b), z fanmą o typie birofacji głowonogów, prze-.
ważającej na ostatnim obszarze w podpozioID8ICh i poziomach niższych.
Utwory margliste Konradowa powstają w · zbiorniku morskim zapewne na drodze chemicznej. Później w obszarze Konradowa dochodzi okresowo- do spłycenia zbiornika (pręgi faliste), 'zasypyw3!I1iia go materiałem żwiro
wym transportowanym przez potoki od stronypóli1ocno-zachodniej (wy- klinowywanie się soczewek ku południowemu-wschodowi) i lokalnych
obsunięć (brekcje osuwiskowe). Pomimo tak' 'ruesprzyjających
:na.
ogól w okresie podpoziomu Goł3a warunków środowiska, w zbiornik okolic KQlIlTadowa wkracza chwilami już typowa faunabentoniczma; szczególnie liCZlIlie występuje tu Dictyoclostus zimmermanni (P a e c k e l m.), kt@- rej bytowanie likwidowane jest jednakże w krótkim czasie przez ponowne zasypywanie basenu materiałem piaszczystym. W tym podpoziomie, takżew obszarze Wałbrzycha (H. Zakowa, 1958b, pr:aca
w
druku), a być moi etakże. i w okolicy Jabłowa (H. żakowa, 1953), w morzu górnowizeńskim istnieją .lokalne waI"U!I1lki rozwoju fauny biofacji ramienionogów.
Z układu warstw górnego \VizerlU w Konrooowie wyruka, Że generalnie
upadają one ku południowemu wąchodowi lub południowi, podobnie jak utwOry górnego karbami, z którymi kontaktują
one
już w niedalekiej od-ległości od opisywalllej wcinki (fig. 2). Warrstwy gÓirlllego WiiZeIllU leżące wyżej od warstw tej wcim.ki nie były w tej okolicy jednak poddane bliż-
, szym badcmiom i dlatego me wiadomo, czy i jakie wyż:r;ze pod:p<YLiDIny
,~ (ewętritualnie poziom Goy) one reprezentują. .' ' . NaWiązując do stratygratii Konradowa widzimy, że warstwy ułożone .. są- ttitajwnormalnym następstwie c7;8S0wym. jak w centralnej części
depresji śródsudeckiej . Synklinalny ukloo osadów górnego wi.zenu (s.yn ....
Górny wizen z Konradowa koło Walbrzycha 345 klina Ptasiiej Góry, H. Zaikowa, 1958a, 1958b, praca w druku) obs€'.r'WO- wany w środkowej części obszaru Walbrzycha Miasta kontaktujący nrlej-' scarni niezgoonie z górnym kaorbonem., :nie występuje w obszarze Kon- radowa.
świętokrzyska. Stacja I. G ..
Nadesłano dnia. 29' października 1959 r.
PIŚMIENNICTWO
CZERMIŃSKI J. (19515) - W sprawie klasyfika,cji i nomenklatury Skal: osadowych.
Prz. geot 3, nr 4, p. 2lO2'--0.05I. WaIl'Szawa.
DATHE E. (1!892) - Geolog1sche Beobachtungen der Um:gebung von· Salzbrunn.
Abh. preuss. geol. L.-A., N. F., nr 113. BerLin.
DATHE E. (1892b) - Ober foss.ile P:fl.a:ru:.em."ee :mit erhaltener 'innerer Structwr aus dero Culm von Con!radslthal. Zs. deutsch. geol., GeS., 44, p. 380--381.
Berlin.
DATHE E., BERG G. (19216) - ErUiuterungen z. Geol. Karte v. Preuss. Blatt Waldenburg. Berlin.
lUND. W. (18196-11900) A Monograph of the British Ca:rboniferous Lamelli- branchiata, Palaeontogr. Soc., l. London.
KOHNE F. (1930) - Die Gastropoden des deutS1chen Unterka'l"bons., A:bh. preuss.
geo!. L.-A., nr lQ.2. Berlin.
PAECKElJMANN W. (1930) - Die Brachiopodem des deutschen Unterkarbons. A'bh.
preuss. geo!. L.-A., l, N. F., nr L2I2. Berlin.
p AECKELMANN W. (1931) - Die Brachiopoden des deułscben Unter,karbons. Abh.
preuss. grol. L.-A., 2 N. F., nr 136. Berlin.
CAPbrą:EBA T.
r.
(1949) - MopcPoJIorJm, 9K'OJIOl'MH M 9BOJIIOQMH nO~MOCKOBHblX KaMeHHoyrOJIbHbIX npo~yKTJf~ (pO~bI Dictyoclostus, Pugillis H .Antiqua- tonia). Tp. IIaJIeoHT.MHcT., Ng 18. MocKBa-JIeHJfiłl'pa~.C~PbIqEBA T. r., COKOJlhCKAH A. H. (1952) - Onpe~eJIwreJIb naJIe03o:ikKJ1X
6paxMoIIo~ nO~MocKomroH KOTJIOBMHbI.· Tp. naJIeOHT. Hm::r., Ng ,38. MocKBa.
TEISSEYRE H. (119148) - Sprawoodaniez prac geologicznych wYkonanych w Su- detach w roku 1947. Badania F!izjogr. Polski Zach., na:" ,1. Poznań.
TEISSEYRE H. (1952) - Budowa geologiczna północnej okolicy Wa~bl"ZYcha. Biul.
Państw. Inst. Geol., 62. Warszawa.
ŻAKOWA H. (1953) - Fauna kulmOlW'a z Jablowa na Dolnym Ślą~; Biul. Inst.
Geol. 72. Warszawa.
ŻAKOWA H. (l958a) ~ Górny wizen dolnokarbońskiejndecki śródsudeckiej. Kwart.
geo!'., 2, nr 3, p. 60~25. Warszawa.
ŻAKOWA H. (L9518 b) - Biostratygrafia utworów morskich dolnego' karbonu z obszaru Walbrzycha Miasta na Dolnym .Śląsku. PT. Inst. Geol., 19.
Warszawa.
ŻAK OWA H. (w druku) - Nowe stanowisko fauny górnowizeńskiej z Wa:łbrzycha Miasta. Kwart. geol. Warszawa.
346 HaLina źakowa
OTJlO1KEBHB BEPXBEBlł3ERCKOrO BPYCA 1ł3 KOBPA,lI;OBA OKOJlO
BAJIBlKIłXA (IIJIlKBBB ClłJlE31łB)
P e.3 ro I/[ e
B pa60Te AeTaJIbHO OIIHCblBaeTCJI MecTOHaxOlKAeHHe BepXHeBPl3eHCKOH <paym.l PI3 JKeJlroHoAoPOlKHOH BhIeMKPI B KOHPaAoBe (KonradsthaZ) PI arAaJleHHOH aa OKOJlO 5 KM B CeBepo-3aIIaAHOM HanpailJleHPIPI ar BaJl6:m:mca (cPm'. 1 PI 2).
O HaxoEAeHPIPI <payHbI B 9TOM MecTe ynoMPlHaJlOCb yJKe paHbme (E. DaltIhe, 1892;
E. Dadlhe H G. Berg, 1926; W. Paookelman.n, 1930, 1931). B HaCTO~eH pa6are Plcnom.- 30BaHbI KWOl/[e MHomx 'KOJlJle~HH TalOKe PI, 9K3eMnJlHphI <paYHhI aaHAeHlHhIe B 1931-1939 r. ~. :qPIMMepMaHHOM, HO onpe)l;eJIeHHhIe aBTOPOlM. 3TPI 9K3el/[nJlJłphI, B arJIPl'lPle ar .n;py1'PlX,0603Ha'łeHbI 3Be3)l;O'łKaMPI Ha Ta6Jl~e 2. H3 roJKHOro o'11ltoca BhIeMKPI onPlCaHO 7 pa3pe30B (<PPll'. 3) B KarophIX BaXO)l;wrca cepPIPI rJlPlBPlCTh1X C.lIClHQeB H3pe)l;Ka nepecJlaPIBalOIQPIeca rJIHBHCTo-rpayBaKKoBhIMPI CJlaHqaMPl, rpay- BaKKaMPI H JlPIH3aMH, a TalOKe npoCJlOHKaMPI MepreJleH (<PPll'. 4). 113 <PaYBh1 3)l;ecb BCTJ)e'łaroTCa 6paxPlOno.n;hI, )l;ByCTBOpKPl, raCTponO)l;hI, rOJlOBoHorPle H TPHJlo6HTbI.
BOJlbmyro 'łaCTb 9THX CepPIH npHYPo'łeIl'O K nO)l;ropPl3oHTY Goniatites striatus striatus (S o W.), KPOBeJIbayro 'łaCTbBepXHeBPI3eHCKPIX arnoJKemUi BhIeMKPI (<PHr. 5) OnHCaBa.
KaK pa3pro 8, npe.n;cTaBJIaro~HH. npnpO)l;HOO 06HaJKeHHe CJlreB. B 9TOM pa3proe Haxo- ARTCa npeHMYlI(ecTBeBHO KOHrJlOMepaTOBhIe HJlPl rpaysaxxOBhIe QCaAKH c l/[e.lIKPlMH npOCJIOHKaMPI rJlPlHPICThIX PlJIPI rpaysaKKoBhIX CJlaHqeB co CJle)l;aMH BOJlHPICTOCTH H OnOJI3HeBh1MH 6peK'łHJłMH. B rpaYSaKKax' BCorpeąlUOTCSł 6P8XHOOO.n;bI. - O'łeHb MHOrO'łHCJleHbI DictyocZostus zimmermanni (P a e c k e l m.), .n;sycTBOpKH, raCTPono.n;bI, rOJlOBOBOrHe H 06JlOIIIKPI KPPlBon.n;eH. Ha OCH'OBaHPIPI Goniatites st riatus jalcatus R o e m. 9Tar pa3pro nO'łTH B ~eJIOM OTHecea K no.n;ropPl30HTy Gofls
;a;Jla BbIewrn B KOHPa.n;OBe COCTaBJleHa peKOHCTJ)~ npe.n;noJlarael/[oro 06~ero reJlOrH'łecKoro pa3pe3a (<PRr. 5), Ha KOTOpOM 0603Ha'łeHO nOJlOJKeHHe OT.n;eJlbShIX pa3pe30B PI MeCTa saxOJK.n;eHPIa <payBh1 PI <pJlOPhI. no OTBOWeHPIlO K TeKTOllH'leCKPI aapymeBHbIM BepXSeBH3eHCKHM ar.iIOJKeHPIaM B cpe.n;seH 'łaCTH paHoaa BaJl6JKHXa MaCTa (Altwasser) - CPlHKJlPIBaJlb nTaCeH rypbI
er.
:>KaK, 1958a, 1958b, 1960) - CJlOPl PI3 Kospa.n;oBa ~eJlHKOM na.n;alOT K roro-BOCToKy BJlH K rory, TaK JKe KaR: Bepxse- KaMeHHoyrOJIbSble OTJlOJKe:tma (<PRr. 2) c KarophIMPI mm KOBTaKTPIpylOT B6JlP13H OnHCaBHOH BbIeMKH •. Halina ZAKOWA
TBE UPPEB VISEAN FROM' KONRADÓW NEAR WAl.BRZYCB (LOWER SILFSIA)
Summary
In this paper the author descri.bes in detail the localities of Upper Visean fauna from the road cut at Konradów (Konradsthal), situated about 5 km. northeast ol
Wałbrzych (Figa. 1 and 2). The occurrence of fauna at fuis locality bas already
Streszczenie 347 - - - -- - - --- --_._ - - - -- - - been mentioned by E. Dathe (1892), E. Dathe and G. Berg (1926), W. Paookelmann (1930, 1931). For the present paper the alUthor uti1drz:ed, besides her 0W1Il 001-
lection, likewise specimens found be1lween 1931 and 1939 by F. ~mmermann and determ1ned by herself. In Table 2 these latter speoimens have been distinguished by asterisks. In the southem acarp of the cut the author described 7 vertical sections (Fig. 3) ;in which occurred series of argillaceous shales, infrequently lnter- bedded by intercalations ol clay-greywacke shales,. greyWaokes and by lenses and intercalations ol marla (Fig. 4). Of fauna, there occure brachiopods, numerous pele- cypods, also gastropods, cephalopods and trilobites were found. The larger part of these series has been assigned to subhorizon Goniatites striatus striatus (S o w.).
The top part of the Upper Vise~m sediments appearing in the eut (Fig. 5) bas been described as vertical section 8,constituting a natural out-crop ol these beds. In this section there chiefly occur conglomeratic or greywacke sediments, wUh thin intercalations of argillaceous or greywacke shales, revealing ripple . marks and landa- .uąes breocia. In the greywacke rocka there occurred the following fauna: brachio- poda (pa.r1;iculady nwuerous were Dictyocwstus zimmermanni P a e c k e l m.), pele- cypods, gastropods, cephalopods, and remnants of Crdnoids. On the 'basis of Gonia- tites striatus falcatus R o e m., the author assigned this section aIŻnost completely to subhorizon
aoa
3•For the road cut at Konradów the author reconstructed the presumable goolo- gical section (Fig. 5); here she indicated the position of the indivi.dua1 vertical sections, as well-as the localities where fauna and flora occurs. Campared with the tectonically disturbed Upper Visean in the central partof the area of Wał
brzych Miasto (Altwasser), i.e. the syncliJne of ptasia Góra (H. żakawa, 1958a, 1958b.
paper in press), the strata at K<mradów dip altogether southeastwards
oc
sowthwards.Similarlyas the sediments of the Upper carboniferous (Fig. 2) which are in contact with them not far from the discussed road cut.
