W dniach 20—2d m aja 1963 obradowała w Sofii m iędzynarodowa konferencja historyków .poświęcon a 1100 r o c z n i c y w p r o w a d z e n i a a l f a b e t u s ł o w i a ń s k i e g o .
Od 17 do 23 w rześnia 1963 obradował w Sofii V M i ę d z y n a r o d o w y K o n g r e s S ł a w i s t ó w . Po raz pierwszy obok językoznaw ców i badaczy lite
ratury, zgadnie z uchw ałą IV M iędzynarodowego Zjazdu W r., reprezento
w ana była na nim nauka, historyczna. Ogółem wzdęło udział w Zjeździe 1500 ba daczy; w ygłoszono ok. 500 referatów i kom unikatów naukowych. W obradach Zjazdu uczestniczyła czterdziestoosobowa delegacja polska.
Jakkolw iek podstąw ow a problem atyka Kongresu sk up iła ®ię w okół badań po równawczych języków i literatury słow iańskich, znalazł się budzący szersze zain teresow anie m argines (przeszło 40 referatów , w tym 7 polskich) poświęcony dzie jom narodóiw słow iańskich od czasów najdaw niejszych po dzień dzisiejszy.
W traktow aniu starszych dziejów Słow iańszczyzny w ęzłow e m iejsce zajął pro blem etnogenezy Słow ian. Przedstaw iony konspekt zarysu etnogenezy Słow ian (T, L e h r - S p ł a w i ń s k i ) sta ł się punktem w yjścia szerszej dyskusji, w której nadal dom inow ała hipoteza o praoijczyźnie Słow ian w donzecau Odry—'Wisły. K il ka referatów dotyczyło genezy poszczególnych p a ń stw słow iańskich (im. in. Z. S u- ł o w s k i o W ieletach-Lucicach), szczególnie zaś ożyw ioną d ysku sję w yw ołał refe rat o pow staniu p aństw a słow ianobułgarskiego (P. P e t r o w). W kręgu rozpatrywa nych sp raw znalazły się także początki życia m iejsk iego (Z. K a c z m a r c z y k ) , ruchy ideologiczne (I. S n e g e r o w , D. A n g e I o w ) , dzieje kultury piśm ienniczej (B. A. R y b a k ó w ) , praw niczej (M. A n d r e j e w ) . Próba konstruow ania dalej idących w niosków o setce jako in stytu cji genetycznie ogólnosłow iańskiej w oparciu o zbieżność term inologiczną (J. B r o m l e j ) spotkała się ze sprzeciw em obszerniej uzasadnionym w referacie o przedm iocie i m etodach badawczych historii praw słow iań sk ich (J. B a r d a c h ) , postulującym rew izję utartych poglądów i odm a w iającym naukoiwej zasadności próbom odtwarzania praw a ogólnosłow iańskiego.
H istorycy czasów najnowszych skoncentrow ali sw ą u w agę n a następujących grupach zagadnień: a) dążenia w yzw oleńcze narodów słow iańskich w drugiej po łow ie X IX w., b) w p ły w rew olucji rosyjskich 1905 i 1917 r. na narody europejskie, c) ruch w yzw oleńczy w okresie II w ojny św iatow ej, d) przeobrażenia w latach p o w ojennych w europejskich krajach socjalistycznych. Problem rew olucyjnej w spół pracy Słow ian zachodnich i południowych w okresie pow stania styczniow ego przedstaw ił H. B a t o w s k i , zaś S. A. N i k i t i n — działalność rosyjskiej dyplo m acji .na Bałkanach w szóstym — ósm ym dziesięcioleciu X IX w . O osw obodzeniu B ułgarii spod panow ania tureckiego m ów ił Ch. C h r i s t ó w , zaś B. P a v i ć e v i ć o w alce w yzw oleńczej na Bałkanach w drugiej p ołow ie X IX w.
K. H e r m a n , J. K r i z e k , D. J a n k o v i c om ów ili znaczenie rew olucji ro syjskich. U w ypuklono oddziaływ anie rew olucji 1905 r. na inne narody słow iań sk ie (I. C h r i e n o i / w ) , oraz znaczenie rew olucji 1905 r. dla roziwoju polskiego ru chu robotniczego i jej w p ływ u na sprawę polską (L. В a z y 1 o w). W dyskusji pod kreślono znaczenie rewlolucji rosyjskiej 1917 r. dla mzWiązania ‘antagonizm ów polsko-rosyjskich (H. В a t o w s к i).
Tem atyki w alk narodow ow yzwoleńczych i charakteru oraz etap ów II w ojn y św iatow ej dotyczył referat kolektywni autorów radzieckich. U zu pełn iał go niejako referat J. H r o z i e n c i k a (Czechosłowacja). O statnia grupa tem atyczna
repre-P R Z E O L Ą D H IS T O R Y C Z N T T o m L V — z e s z y t 2
zemtowana była przez drwa referaty: o reform ie rolnej w europejskich krajach s o cjalistycznych (A. A j n e n k i e l ) oraiz o rew olucji kulturalnej w ludowej Repu blice B ułgarii (W. W o ż i n o w a ) .
W podsekcji onom astycznej om awiano m. in. realizację atlasu toponomasitycz- nego, dyskutow ano też nad zagadnieniem toponim iki jako źródła do dziejów spo łecznych średniowiecznej Słowiańszczyzny. W podsekcji językoznaw stw a porów- nawczo-historycznego podnoszono problem rozdziału języków słow iańskich. Próby datowania tego zjaw isk a n a początek X w . (A. L a m p r e c h t ) i w nioskow ania na tej podstawie^, że Cyryl i Metody p isali w języku ogólnosłow iańskim , spotkały się z gruntow ną k rytyk ą (T. L e h r - S p ł a w i ń s k i ) . Z referatów w ygłoszonych na sekcji historii literatury w arto zasygnalizow ać niektóre pozycje o szerszym zna czeniu dla badań kultury i dociekań źródłoznawezych, jak np. w schodnie i za chodnie składniki starszego piśm ien nictw a Słow ian południowych (D. R a d o j ć i ć), w pływ łacińskiej kultury książkow ej n ą literatury słow iań sk ie starszej daty (J. H r a b e k ) , system staroruskich gatunków literackich (D. S. L i c h a c z e w ) , źródła Dom ostroja (L. J a g o d i t s c h ) , problem y kultury i literatury polskiego O św iecenia (Z. L i b e r a ) , przekładow a b eletrystyka u Słow ian wschodnich i za chodnich w XV—XVI w . (J. Ł u r i e), zw iązki kulturalne i literackie Polski ze Sło w iańszczyzną połudnmwO-wSchoidnią w dobie hum anizm u i renesansu (T. U l e w i с z), szerzej om awiany był rom antyzm w literaturach słow iańskich (m. in. S. F i s z m a n , M. J a k u b i e c ) .
VI M iędzynarodowy Zjazd Sląw istów odbędzie się w 1968 r. w Pradze.
A . P.
\
W dniach od 19 d o 21 m arca 1963 obradow ała w L/iibliciach konferencja n a te mat: N a j j s t a i r f s a e i d s i e j e n a r o d u c z e s k i e g o i s î i o w a c k i e ^ g o . N ajw ięcej m iejsca w obradach konferencji pośw ięcono dziejom państw a w ielk o- m orawskiego.
W dniach od 30 .września do 5 października 1963 obradowała w Brnie i w Ni trze m i ę d z y n a r o d o w a k o n f e r e n c j a p o ś w i ę c o n a 1100 r o c z n i c y p o w s t a n i a p a ń s t w a w i e 1 к o m o r a w s к i e g o, zorganizowa na przez Archieologickÿ Ü stav CSAV. W czasie konferencji 11 badaczy w ygłosiło referaty (m. in. J. P o u l i k , B. C h r o p o v s k ÿ , F. G r a u s , J. D e k a n , P. R a t к o ś). K onferencja połączona była z otw arciem w Brnie w ystaw y pn. „Vel- kâ Morava” oraz z objazdem w ykopalisk w Starem Mësité — Sadech, Pohansku i M ikulćicach. W konferencji w zięła rów nież udział pięcioosobowa delegacja polska.
W dniach 17—19 m aja 1963 zorganizowano w Douai kilka konferencji p ośw ię conych historii regionalnej w ram ach J o u r n é e s I n t e r n a t i o n a l e s d’ H i s t o i r e d u D r o i t .
W dniach od 3 do 6 października 1963 odbyło się w Lyonie m iędzynarodow e k o l o k w i u m p o ś w i ę c o n e h i s t o r i i r e l i g i i w E u r o p i e . W y głoszono trzy podstaw ow e referaty: o problem ie sieci parafialnej (d e D a i n v i l l e ) , 0 życiu religijnym w X V i X VI W. w e Francji i w N iem czech (referat zbiorowy: D e l a r u e l l e , G e i s e n d o r f , H a l k i n, L a u , M o e l l e r , Z e e d e n ) 1 o m etodyce badań w zakresie historii religii (R. R é m o n d ) .
W Akrze (Ghana) zakończono w stęp ne prace nad m onum entalnym w ydaw n i ctw em „ E n c y c l o p e d i a A f r i c a n a ”. Obejm uje on o w 16 tom ach (po 625 stron każdy) około 7 tysięcy haseł. Szczególnie w iele m iejsca zajm ą w niej
spraw y kultury i historii A fryki od czasów najdaw niejszych do w spółczesnych. Sekretariat encyklopedii korzysta z pom ocy i w spółpracy afrykanistów w ielu krajów.
W diniach 15— 17 października 1963 odbyła się w S chw erinie (NRD) doroczna k o n f e r e n c j a r o b o c z a H a n s i s c h e r G e s с h i с h t s v e r e i n (ze spół NRD) z udziałem gości z NRF, Polski, C zechosłowacji i Francji. Referaty w ygłosili: J. P o l i ś e n s k i j z Pragi (Hanza, A nglia i Praga w iosną 1611 r.); C. H a a s e z Hjannoweru (Główne problem y historii m iast płn.-zach. N iem iec do X III w.); E. C i e ś l a k z Gdańska (Jan Sobieski a Gdańsk); E. von L e h e z Ham burga (Związki Ham burga z Brandenburgią w okresie w czesnohanzeatyckim ); E. E n g e l z B erlina (Starom archijskie ziaplecze Hanzy w X IV w .); B. Z i e n t a r a z W arszawy (Ustrój agrarny M archii W krzańskiej w X IV w. a kryzys w rolnictwie); H. C o r d s h a g e n z e Schw erina (Handel szlachty i chłopów w M eklem burgii w X VI i n a pocz. X V II w.) i K . Z ö l l n e r z Gryffl (Handel Brandenburga u sch y ł ku średniowiecza). Referatom taw arzyszła dyskusja. U czestnicy konferencji odbyli, po w prow adzającym referacie H. L e o p o l d i e g o , objazd m iasta ze szczególnym uw zględnieniem nowego budow nictw a oraz tradycyjną w ycieczkę do Graboiwa, Perieberga, Ludiwigslust,
W dniach 9— 13 sierpnia 1964 w Bergen (Norwegia) spotkają się h i s t o r y c y k r a j ó w E u r o p y p ó ł n o c n e j . Przygotow aniam i k ieruje kom itet w ybra ny jesienią 1962 r. z prof. Oskarem N i с u 1 a (Finlandia) na czele. Podczas sp ot kania d yskutow ane będą dwa problem y: „Ziemie w oln e i ich m ieszkańcy w póź nym średniow ieczu” i „Narodziny partii politycznych w X IX stu leciu ”. Ponadto sz e reg historyków w ystąpi z referatam i o m iastach średniowieoznych.
W dniach 22—24 k w ietn ia 1963 w Bukareszcie odbyła się sesja K o m i t e t u p r z y g o t o w a w c z e g o M i ę d z y n a r o d o w e g o S t o w a r z y s z e n i a B a d a ń N a u k o w y c h R e j o n u P o ł u d n i o w o - W s c h o d n i ę j E u r o p y . Podczas sesji opracow ano statu t stow arzyszenia, w ybrano organy k ie row nicze i zatwierdzono program prac na najbliższe dwa lata. Do stow arzyszenia należy 13 państw . N a jego czele istoi dziew iętnastoosobow y kom itet i Biuro W yk o nawcze (przewodniczący — D. Z a k i t i n o s — Grecja) z siedzibą w Bukareszcie. F ilia Rum uńskiej A kadem ii Nauk w Cluj przygotow uje dziesięciotom ow e w y d aw nictw o źródeł do la t 1848— 1849 z archiw ów Bukaresztu, Siedmiogrodu, Buda pesztu i Wiednia.
W pustyni N evada w okolicy Las Vegas natrafiono na ś l a d y l u d z k i c h o s a d , pochodzących prawdopodobnie sprzed 26—32 tysięcy lat. Oznacza to, że człow iek p ojaw ił s ię n a kontynencie am erykańskim dw ukrotnie w cześniej niż d o tychczas uważano.
W roku 1962 nakładem w ęgierskiego w ydaw n ictw a „Gondolât” ukazała się „ H i s t o r i a P o l s k i ” (Lengyelorszâg torténete) pióra znakom itego historyka Józefa P e r é n y i . Profesor Perényi, kierow nik Zakładu H istorii Europy Wschod niej U niw ersytetu Budapeszteńskiego, przedstaw ia w sw ej pracy dzieje Polski od pow stania państwblwpści po rok 1956. Licząca 400 stron druku książka, w yposażona w 6 m ap i w ykaz literatury przedm iotu, ukazała się jako 31 tom popularnonauko w ego cyklu „Studium ”. Jest to pierw sza historia Polski w języku w ęgierskim .
In stytu t H istorii W ęgierskiej A kadem ii N auk w ydal w 1962 r. p ierw szy z sześciu tom ów serii „Diplom âciai iratok M agyarorszâg külpolitikâjâhoz 1936—
1945” ( D o k u m e n t y d y p l o m a t y c z n e p o l i t y k i z a g r a n i c z n e j W ę g i e r w l a t a c h 1936— 1945), pod redakcją Laszló Z s i g m o n d a . Tom opracoiwał Lajos К e r e к e s dotyczy p ow stania osi Berlin—Rzym i aneksji A ustrii 1936—1938 („A Berlin—R im a tengely kialakulâsa és Ausztria annexiôja 1936— 1938”).
W tom ie IV „Annales U niversitatis Scientiarum B udapestinensis de Rolando Eötvös N om inatae” — Sectio historica z 1962 roku, ukazał się artykuł rektora György S z é к e 1 y „Gemeinsam e Züge der ungarischem und polnischen kirchen- geschichte des XI. Jahrhunderts”.
György G y ö r f f y w yd ał w w yd aw n ictw ie A kadém iai Kiadó tom I pr.acy „Az  rpâd-kori M agyarorszâg tôrtén eti földrajza” ( G e o g r a f i a h i s t o· r y e z- n a W ę g i e r o k r e s u A r p a d ó w ) . Liczący przeszło 900 stronic tom zawiera m ateriał dotyczący kom itatów Abaùjvâr, Arad, Arva, Bacs, Baranya, Bars, Békés, Bereg, Besizterce, Bihar, Bodrog, Borsod, Brassô, Csanâd i Csongrâd.
3—5 k w ietn ia 1963 w Durham obradowała konferencja T o w a r z y s t w a B r y t y j s k i e g o H i s t o r i i R o l n i c t w a poświęcona rozw ojow i tech niki i m igracjom w iejskim iw X VIII—X IX stuleciu.
W dniach 11— 13 lipca 1963 obradowała w Londynie X X X V I A n g l o - A m e - r y k a ń s k a K o n f e r e n c j a H i s t o r y k ó w z uidziałem 92 uczonych z USA i krajów W spólnoty Brytyjskiej. Tem atyka referatów koncentrow ała się głów nie w okół problem ów średniow iecza i X IX stulecia.
\
W dniach 23— 28 w rześnia 1963 odbyła się w Londynie trzecia (od 1958 r.) k o n f e r e n c j ą h i s t o r y k ó w a n g i e l s k i c h i r a d z i e c k i c h . Przedstawiono 8 referatów , m. in. „Stosunki rosyjsko-angielskie w ok resie napo leońskim ”, „Historiografia radziecka w obec handlu bałtyckiego m iędzy R osją a krajam i Europy Zachodniej w XV II w .”.
•
W dniach od 13 do 16 października 1963 obradowała w Todi szósta doroczna m iędzynarodow a konferencja historyków, zorganizow ana przez A ccadem ia Tuder- tina, C e n t r o d i S t u d i s u l l a s p i r i t u a l i t é m e d i e v a l e. Tem at kon ferencji brzmiał: K ościół i reform y w życiu kościelnym w X I w iek u ”. R eferaty wygłosili: P. B r e z z i , G. M e e r s s e m a n , G. M i с с O' 1 i, L. G a t o, R. M a n s e 11 i, E. С a 11 а и е о i A. P r a n d i.
A rcheologow ie radzieccy natrafili przypadkowo na ślady greckiej kolonii D i o s k u r i a i rzym skiej tw ierdzy S e v a s to· p o l i s — w ażnych ośrodków han dlow ych czarnom orskiego w ybrzeża Kaukazu.
W ujściu istniejącej niegdyś rzeki Rygi nlatrafiono na ślady osady z iw. X I potw ierdzające hipotezę archeologów o istn ien iu o s a d n i c t w a n a t e r e n i e R y g i jeszcze przed przybyciem tu rycerzy niem ieckich.
Pracow nicy Centralnego Archiwum Państw ow ego A kt Dawtnych w M oskwie znaleźli wśród starych rękopisów „Kosm ografię” — napisaną w drugiej połow ie X V I w iek u przez G h e r a r d a M e r c a . t o r a (Kramera) — znanego kartografa flam andzkiego, a przetłum aczoną na język rosyjski i uzupełnianą wiadom ościam i o państw ie m oskiew skim przez B o h d a n a Ł y k o w a ,
W Państw ow ej B ibliotece Publicznej im. M. Gorkiego .w Perm ie w książce rękopiśm iennej z pocz. X V II w . znaleziono nieznany utw ór publicystyki rosyjskiej z X V I stu lecia pt. „ S ł o w o i n o j e ” m ów iące o dążeniach Iw ana III do częścio w ej sekularyzacji dóbr kościelnych.
W .archiwach i oddziałach rękopisów bibliotek M oskwy i Leningradu znale ziono m ateriały m ów iące o oddźw ięku p o w s t a n i a d e k a b r y s t ó w w m a sach ludow ych. Z referatem n a ten tem at w ystąpiła niedaw no L. A. M a n d r y k i - n a na se sji naukow ej P aństw ow ej Biblioteki Publicznej im. Sałtykaw a-Szczedrina.
G łów ny Zarząd A rchiw ów przy Radzie M inistrów ZSRR otrzym ał drogą w y m iany m ikrofilm y m ateriałów zachowanych w archiwach i bibliotekach Rum unii, a dotyczących stosunków m iędzy obu tym i narodami w okresie od w iek u XVIII do 1940 r. Szczególnie w ie le m iejsca zajm ują dokum enty dotyczące stosun k ów m ię dzy Rosją a K sięstw am i w X V II—X IX wieku.
Instytut SłoW ianoznawstwa AN ZSRR przygotow uje zbiorową pracę pt. „Udział robotników krajów Europy w R ew olucji Październikowej i w ojn ie d om ow ej”.
Historyk radziecki W. N e w l e r - W i l i n poinform ował na łamach dziennika „Izw iestia”, że udało m u się odnaleźć w archiwach radzieckich nieznane l i s t y G a r i b a l d i e g o oraz korespondencję jego dotyczącą. Listy Garibaldiego adreso w ane są do jego rosyjskich przyjaciół, m. in. do pisarki Soncew ej, której w łoski rew olucjonista dziękuje za pośw ięcony mu wiersz. Odnaleziono także list przyja ciela Garibaldiego — Corta adresowany do słynnego rosyjskiego chirurga Pirogowa. List zaw iera relację o stanie zdrow ia Garibaldiego i .podziękowanie zą udzielenie porady. Pigorow w 1862 r. w yjeżdżał sp ecjalnie z Rosji, aby leczyć rannego w jednej z b itew Garibaldiego. Po k ilk u dniach opieki nad Garibaldim Pigorow powrócił do Rosji,, lecz pozostaw ał z nim w korespondencji i udzielał porad listow nie.
W Związku R adzieckim zakończono prace nad pierwszym z projektowanych 12 tom ów fundam entalnego dzieła „H i s t o r i a»Z S R R”, n>ad którym pracuje du ży zespół historyków radzieckich. Zakończenie prac nad całością przew iduje się w r. 1967.
W dniach 22—25 stycznia 1963 na U niw ersytecie Leningradzkim m iała m iejsce k o n f e r e n c j a n a u k o w a p o ś w i ę c o n a h i s t o r i o g r a f i i i ź r ó d ł o z n a w s t w u k r a j ó w A z j i i A f r y k i . W zięli w niej udział badacze Wscho du z Leningradu, M oskwy, Baku i Kazania. W ygłoszono 40 referatów . N a zakoń czenie podjęto rezolucję o zw oływ aniu podobnych konferencji co dw a lata i o publi kacji cennych prac rosyjskich znaw ców Wschodu z X VIII—X IX stulecia.
5 m arca 1963 od było się rozszerzone posiedzenie S e k c j i H i s t o r i i Z a g r a n i с я м у с h N a r o d ó w S ł o w i, a ń b k /i с h I n s t y t u t u S ł o w i .a n o ż n a w, s t w a A N Z S R R pośw ięcone osiem dziesięciopięcioleciu oswobodzenia Bułgarii z n iew oli tureckiej.
16— 17 m arca 1963 w Orle zorganizow ano s e s j ę n a u k o w ą poświęconą w ybitnem u historykow i rosyjskiem u T. N. G r a n o w s k i e m u , który przed 150 la ty urodził s ię w tym m ieście. R eferaty p ośw ięcone analizie i ocen ie twórczości G ranow skiego w ygłosili m . in. M. A . A ł p a t ó w , S. A. A s i n o w s k a j a i M. A. P o k r o w s k ą .
2—3 k w ietnia 1963 odbyło się p len arn e posiedzen ie A s r c h e o g r a f i c z e s k o j К o m i s s i i parzy W ydziale Historii A N ZSRR pośw ięcone om ów ieniu prac nad stw orzeniem „Swodmogo katałoga rukopisiej, chraniaszczichsia w SSSR” .
28 k w ietn ia 1963 odbyło się .posiedzenie R a d y N a u k o w e j N a c z e l n e g o Z a r z ą d u A r c h i w a l n e g o (GAU) pośw ięcone udoskonalaniu aparatu nau kowo-inform acyjnego w archiwach radzieckich. Podkreślano konieczność szerokiego zastosow ania w pracach archiw ów now ych technik. Podczas obrad demonstrowano system atyzow anie inform acji przy pomocy m aszyn liczących i perforujących.
7—8 m aja 1963 w Instytucie Słowi-anoznawstwa A N ZSRR odbyło się posie dzenie plenarne R a d y N a u k o w e j d l a K o o r d y n a c j i P r a c N a u k o w o - b a d a w c z y c h w d z i e d z i n i e s ł o w i a n o zin ą w s t w a i S e k c j i H i s t o r i i B u d o w n i c t w a S o c j a l i s t y c z n e g o w E u r o p e j s k i c h K r a j a c h D e m o k r a c j i L u d o w e j poświęcone koordynacji i om ówieniu planów pracy. Jeden z referatów pt. „Ruś i Polska w X w iek u ” w ygłosił W. D. К o- r o l u k . W. A. D i a k ó w referując spraw ę koordynacji prac nad „Stosunkami rosyjsko-polskim i ХГХ-począików X X w .” stwierdiził, że ob ecn ie przew aża tem a tyka pięćdziesiątych i sześćdziesiątych lat X IX isituLecia, ale przew iduje się roz szerzenie w spółpracy w badaniach nad pozostałym i okresam i.
In stytu t S łow ianoznaw stw a AN ZSRR zorganizował 27 majta 1963 k o n f e r e n c j ę n a u k o w ą p o ś w i ę c o n ą s t o s u n k o m n i e m i e c k o - s ł o w i ą ri s k i m. W konferencji udział w zięli przedstaw iciele Instytutu Zachodniego w Po znaniu: M. S c z a n ' i e c k i , W. M a r k i e w i c z i J. O l s z e w s k i . N a konfe rencji w ygłoszono kilka referatów . M. S z c z a n i e c k i przedstaw ił prace Insty tutu Zachodniego, W. D. К a r oil u к m ów ił o problem ie gospodarki w czesno-feu- dalnej u plem ion połafoskich i nadbałtyckich, W. M. T u r o k zajął się aktualnym i problem am i historii Austro-W ęgier, W. M a r k i e w i c z n a św ietlił problem poko jow ego .w spółistnienia w u jęciu nauki zachodnioeuropejskiej, M. S. W o s l e n s k i
om ów ił w schodnią p olitykę Bonn i problem opozycji politycznej w NRF,
a M. R. T u l c z y m s k i zreferow ał zagadnienie in tegracji europejskiej w św ietle historiografii i .publicystyki historycznej NRF.
W m aju W ydział Nauk Społecznych A N USRR zorganizował sesję jubileuszow ą poświęconą p o w s t a n i u s t y c z n i o w e m u .
1 czerw ca 1963 św ięcono uroczyście siedem dziesiątą rocznicę urodzin Michała N ikołajew icza T i c h o m i r o w a — w ybitnego historyka radzieckiego, członka zw yczajnego A N ZSRR i PAN, autora około 300 prac naukowych, sp ecjalisty d zie jów Rosji X V —XV II stulecia.
8
lipca 1963 P a ń s t w o w e M u z e u m H i s t o r y c z n e ,w M oskwie obcho dziło uroczyście osiem dziesięciolecie sweij działalności. W ch w ili obecnej m a ono6
filii um ieszczonych w zabytkow ych budowlach z XVI—X V III w., a jego zasoby obejm ują 3 105 000 .pozycji, 44 000 jednostek m ateriałów archiwalnych oraz jeden z najw iększych zbiorów num izm atycznych. Biblioteka jego liczy ponad 150 000 to m ów, często bardzo rzadkich w ydań. Muzeum prowadzi szeroko zakrojone prace badawcze ûw oparciu o sw e kadry naukow e liczące 150 osób) i w ydaw nicze.Z in icjatyw y Centralnego Historycznego Anchiwum P aństw ow ego U SSR zorga nizow ane zostało w e L w ow ie s e m i n a r i u m p o ś w i ę c o n e p r o b l e m o m
ź r ó d ł o z n a w s t w a . M. in. N. K r i w o n o s o w w ystąpił z referatem „Nowe źródła dotyczące -bibliotek Ormian -w XVII w .”, a P. P i r o ż e n k o mó.wił o życiu i działalności Steipanosa L w ow skiego — (wybitnego orm iańskiego filozofa z X V II w.
7 grudnia 1962 umarł w w iek u lat 74 historyk radziecki A. K. B e r g e r . Zmairły zajm ował się głów n ie historią starożytnej Grecji oraz dziejam i Bizancjum.
18 k w ietn ia 1-963 zmarł w w iek u 59 lat M aksym G rigoriewicz L e w i n , znany etnograf radziecki, zastępca dyrektora Instytuitu Etnografii A N ZSRR (od 1944), inicjator i kierow nik badań nad ludam i Syberii.
16 czerwca 1963 zm arł w w ieku lat 63 Vbjtëoh O n - d r o u c h , profesor historii starożytnej n a U niw ersytecie im. A. Kom eńskiego w Bratysław ie.
6
lutego 1963 zmarł w W iedniu H einrich F elix S c h m i d , profesor historii na U niw ersytecie w W iedniu, k ierow nik Institut für Osteuropäische Geschichte und Südostforschung U niw ersytetu W iedeńskiego. Zm arły od (przeszło 30 lat pro w adził badania nad dziejam i krajów Europy W schodniej.6
maija 1963 zmarł w -wieku lat 99 Sergiusz I. S o b o l e w s k i , w ybitn y ra dziecki filolog klasyczny i historyk starożytności.11 iozertwca 1963 zmarł Georges W i l d e n s t e i n , w ybitn y francuski historyk sztuki, od 1929 r. redaktor naczelny i -wydawca „Gazette des B eaux-A rts”.