Tematy zapisujemy w zeszycie wg daty i wykonujemy zadania zgodnie ze wskazówkami.
Lekcja 15 kwietnia 2020
Temat: Rodzaje literackie i ich wyznaczniki- utrwalenie wiadomości.
1. Przypomnijcie sobie, jakie poznaliśmy rodzaje literackie:
WYDRUKOWAĆ I WKLEIĆ LUB PRZEPISAĆ DO ZESZYTU:
EPIKA
Epika zawsze posiada narratora, czyli osobę, która przedstawia fabułę (na fabułę składają się wydarzenia, spiętrzenie wydarzeń tworzących duże napięcie oznacza akcję). Narrator czasami ujawnia się, a nawet prowadzi dialog z czytelnikiem, częściej jest „przezroczysty”.
W epice zawsze coś się dzieje, podobnie jak w dramacie, inaczej niż w liryce. Epika to nie tylko utwory prozaiczne, lecz również wierszowane. Najbardziej znanym jest epos, zwany również epopeją. Znacie wszyscy „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza oraz „Iliadę” i
„Odyseję” Homera. Tam również jest narrator, mimo iż utwory te pisane są wierszem.
LIRYKA
Liryka generalnie ( bo są wyjątki w liryce pośredniej sytuacyjnej, kiedy podmiot liryczny bardzo przypomina narratora) nie posiada narratora, lecz podmiot liryczny, czyli osobę wypowiadającą się w wierszu. Treść utworu lirycznego stanowią głównie nastroje, refleksje i uczucia podmiotu lirycznego. Wszystko przedstawione jest w sposób subiektywny.
Liryka opisowa oczywiście przedstawia jakiś krajobraz, przedmiot, zjawisko czy osobę, lecz za tym obrazem kryją się również refleksje i uczucia, które nie są ukazane bezpośrednio.
Utwory te pisane są wierszem, mają budowę stroficzną i nasycone są środkami stylistycznymi.
DRAMAT
Dramat natomiast to utwór przeznaczony głównie do wystawienia na scenie. Nie ma w nim ani narratora, ani podmiotu lirycznego. Występują jedynie dialogi (rozmowy), monologi (dłuższe samodzielne wypowiedzi bohatera) oraz didaskalia (tekst poboczny). Cechą dramatu jest bardzo zwarta kompozycja, wydarzenia, akcja oraz napięcie dramatyczne.
Budowa dramatu klasycznego:
ekspozycja- wstęp rozwinięcie akcji punkt kulminacyjny - szczyt napięcia
perypetia-nagła zmiana losów bohaterów rozwiązanie akcji.
Istnieją też gatunki synkretyczne, które mieszają wszystkie rodzaje literackie. Do nich należy ballada. Rozpoznasz ją po tym, że jest mieszanką epiki(ma narratora, wydarzenia, akcję), liryki (układ stroficzny, subiektywizm, uczuciowość) oraz dramatu (dialogi, napięcie). Ballada ma jeszcze inne ważne cechy , które pomogą Ci nie pomylić jej z liryką:
fantastyczność grozę, ludowość. Przykładem jest „Romantyczność” A. Mickiewicza. Do gatunków synkretycznych należy też powieść poetycka, podobna do ballady, lecz znacznie większych rozmiarów. Posiada fragmentaryczną, pourywana fabułę, pozbawioną chronologii oraz tajemniczego, pełnego grozy bohatera. Przykład stanowi „Konrad Wallenrod” A.
Mickiewicza lub „Giaur” G. Byrona.
PRZEPISAĆ DO ZESZYTU I UZUPEŁNIĆ:
2. Na podstawie swojej wiedzy i powyższych notatek uzupełnij tabelkę, wymieniając cechy epiki, liryki i dramatu oraz podaj przykłady gatunków należących do tych rodzajów:
EPIKA LIRYKA DRAMAT
GATUNKI:
powieść, … pieśń, …. komedia, ….
Lekcja 16 kwietnia 2020
Temat: O roli tekstu pobocznego, czyli po co Fredro wzbogacił swój tekst didaskaliami.
1. Zastanówmy się nad wieloznacznością wyrazu dramat.
Ćwiczenie 1 - USTNIE
Wyróżnione wyrazy zastąp synonimami.
W domu Tomka rozegrał się dramat.
Dramat polegał na braku dobrego/korzystnego rozwiązania.
Obejrzałam dramat w reżyserii Grzegorza Jarzyny.
Nie lubię telewizyjnych dramatów.
SPRAWDŻ SWOJE WNIOSKI: https://sjp.pwn.pl/sjp/dramat;2555418.html
Dramaty możemy analizować jako tekst literacki lub przedstawienie teatralne. Przypomnijcie sobie uczestników 2. i 3. sceny pierwszego aktu „Zemsty” i dokończcie pisemnie w zeszycie zdania:
PRZEPISAĆ LUB WKLEIĆ DO ZESZYTU I UZUPEŁNIĆ:
W komedii A. Fredry pt. „Zemsta” w drugiej scenie pierwszego aktu uczestniczą:
………..….…. …….…..… . Ich rozmowę nazywamy………. . W scenie trzeciej występuje sam Papkin, jego wypowiedź to ………….... Tekst główny Zemsty tworzą zatem ……….…. i ………... .
2. Przeczytajcie tekst napisany kursywą, poprzedzający scenę pierwszą aktu pierwszego.
To są DIDASKALIA. Zastanówcie się po co w dramacie jest zamieszczony taki tekst i do kogo jest adresowany. Odpowiedź zapiszcie w zeszycie. Wskazówki znajdziecie pod linkiem: https://pl.wikipedia.org/wiki/Didaskalia .
DIDASKALIA to inaczej ………
WYDRUKOWAĆ I WKLEIĆ LUB PRZEPISAĆ DO ZESZYTU:
KARTA PRACY: Uzupełnijcie tabelkę, są to fragmenty tekstu pobocznego pochodzące z różnych scen utworu:
PRZYDATNE SŁOWNICTWO: rekwizytor, dekorator, scenograf, choreograf, perukarz, kostiumolog, pracownik akustyczny, oświetleniowiec/operator światła, aktor, reżyser, inspicjent, choreograf, sufler (jeśli potrzebujesz skorzystaj z różnych słowników).
Cytat Czego dotyczą
informacje zawarte w tekście pobocznym
Osoby odpowiedzialne za realizację wskazówek autora
„ironicznie” , „głośno”
Papkin „chwytając sakiewkę”
„zamykając drzwi”
„sala w domu Cześnika. Stoły po obu stronach. W głębi przybijają gierlandy.”
gierlandy – girlandy- dekoracje, ozdoby
„stoi trzymając dwie karabele”
„Cześnik w białym żupanie bez pasa i w szlafmycy”
„uderzając w stół”
Lekcja 17 kwietnia 2020
Temat: Z kogo, z czego i dlaczego śmiejemy się czytając ,,Zemstę”?
O rodzajach komizmu w dramacie i w życiu.
Zapoznaj się z materiałem , tutaj znajdziesz niezbędne odpowiedzi do uzupełnienia karty pracy podsumowującej wiedzę o lekturze.
https://slideplayer.pl/slide/10357384/
Lekcja 20-21 kwietnia 2020
Temat: Kto na kim się zemścił i dlaczego? Podsumowanie wiadomości o lekturze.
Uzupełnij poniższą kartę pracy i odeślij na adres asia.stal44@wp.pl.
Termin: do 24 kwietnia br.
Karta pracy (do odesłania) IMIĘ I NAZWISKO:
1. Zemsta Aleksandra Fredry powstała w wieku
A. XVI B. XVII C. XVIII D. XIX
2. Co świadczy o tym, że Zemsta jest komedią? Podaj jeden argument.
………
………
3. Podaj dwa przykłady występujących w Zemście nazwisk znaczących. Określ ich funkcję w utworze.
………
………
………
4. Wymień po dwie cechy Cześnika i Rejenta, które przyczyniły się do zaostrzenia konfliktu w Zemście.
Cechy Cześnika – ………
Cechy Rejenta – ………..
5. Podkreśl imiona postaci drugoplanowych.
Cześnik, Podstolina, Rejent, Klara, mularze (murarze), Wacław, Perełka
6. Cześnik brał udział w :
A. powstaniu listopadowym. B. powstaniu kościuszkowskim.
C. konfederacji targowickiej. D. konfederacji barskiej.
7. Słowa „Niech się dzieje wola nieba, / Z nią się zawsze zgadzać trzeba” wypowiada:
A. Rejent. B. Podstolina. C. Papkin. D. Cześnik.
8. Wymień trzy rodzaje komizmu występujące w utworze Aleksandra Fredry. Przy każdym z rodzajów podaj ilustrujący go jeden przykład z Zemsty.
………
………
………
………
………
………
9. "Zemsta" jest komedią intrygi. Dokończ podane zdania, ilustrujące intrygę w wątku miłosnym, wpisując odpowiednie imiona bohaterów.
a) Cześnik zabiega o rękę...
b) Wacław pragnie poślubić...
c) Papkin zabiega o względy...
10. Kto to jest?
a) Rzekomo otruty przez Rejenta spisuje testament -...
b) W czasach studenckich podawał się za księcia Radosława -...
c) Każe Papkinowi przywieźć krokodyla -...
11. Jakie wydarzenie kończy akcję "Zemsty"? (jest rozwiązaniem akcji)...
12. Kto wypowiada te słowa w lekturze: "Jeśli nie chcesz mojej zguby, Krokodyla daj mi luby" ...
13. Poniżej zamieszczono informacje dotyczące Zemsty. Rozstrzygnij, która z nich jest fałszywa, a która prawdziwa oznaczając ją literą F lub P. ZAPISZ ODPOWIEDZI W TABELCE na końcu zadania.
A. Autor nadał głównym postaciom komedii nazwiska uwydatniające ich charakterystyczne cechy.
B. Cześnik i Rejent mają swoje ulubione powiedzonka i często wplatają je w tok wypowiedzi.
C. Słowami: „tych dwóch ludzi – ogień, woda” Papkin charakteryzuje Cześnika i Rejenta.
D. Utwór kończy się sceną pojedynku Cześnika z Rejentem.
A B C D
14. Przyporządkuj poniższe cechy (A, B, C lub D) postaciom dramatu (1, 2, 3), a
następnie do każdej z tych cech dobierz po jednym synonimie spośród podanych (I, II, III lub IV).
Postać Cecha Synonim
1. Cześnik 2. Rejent 3. Papkin
A. tchórzostwo B. porywczość C. dwulicowość D. wyrozumiałość
I. obłuda
II. gwałtowność III. bojaźliwość IV. pobłażliwość
Wskaż właściwe przyporządkowanie. Wybierz odpowiedź spośród podanych.
A. 1BII, 2CI, 3AIII B. 1AIV, 2BI, 3CII C. 1DIII, 2CIV, 3AI D. 1BIII, 2DI, 3AII
