Uwagi do odpowiedzi dra Breyera na pytanie nr I w zeszycie "Palestry" nr 2 z 1963 roku

Uwagi do odpowiedzi dra Breyera na

pytanie nr I w zeszycie "Palestry" nr

2 z 1963 roku

Palestra 7/7-8(67-68), 90-92

90 H i p o t e k a r l u s z _{N r 7— 8 (67— 68)}

B

Uwagi do odpowiedzi dra Breyera na pytanie

nr I w zeszycie „Palestry” nr 2 z 1963 roku

W p y ta n i u ty m .p o ru sz o n o k w e s tię w y łą c z e n ia r ę k o j m i w ia r y p u b lic z n e j w r a z i e is tn i e n ia d w ó c h lu b w ię c e j k s ią g w ie c z y s ty c h d la je d n e j i t e j s a m e j n ie r u c h o m o ś c i. J a k o p r z y k ła d o w ą i l u s t r a c j ę d o p o w y ż sz e g o p y ta n i a p o d a n o t a k i m n ie j w ię c e j s t a n p r a w n y : Z w ię k s z e j n ie r u c h o m o ś c i, u r e g u lo w a n e j — p o w ie d z m y — w k s ię d z e h ip o te c z n e j p o d n a z w ą „ D o b ra L a s ” (k tó r ą b ę d z ie m y d a le j n a z y w a ć p o p r o s tu „ m a ­ c ie r z y s tą ” ) w ła ś c ic ie l A s p r z e d a ł B p r z e d w o jn ą d z ia łk ę n r 1 i ty t u ł w ła s n o ś c i t e j d z ia łk i z o s ta ł p r z e p is a n y n a B w d z ia le I I . P o w o jn ie A s p r z e d a ł B s ą s ie d n ią d z ia łk ę n r 2 i d la n ie j z a ło ż o n o o s o b n ą k s ię g ę w ie c z y s tą ( k tó r ą d a le j n a z y w a ć b ę ­ d z ie m y „ K w n r 100”), a le n ie u ja w n io n o w y d z ie le n ia w k s ię d z e m a c ie r z y s te j. W te n sp o só b d l a d z ia łk i n r 2 p o w s ta ły w ty m m o m e n c ie d w ie k s ię g i w ie c z y s te . B n ie o b ją ł d z ia łk i n r 2 w p o s ia d a n ie fa k ty c z n e . P o ś m ie rc i A je g o s u k c e s o rz y , nie w ie d z ą c o z b y c iu p r z e z A n a rz e c z B d z ia łk i n r 2, s p r z e d a li j ą C , n a b y w c y w d o ­ b r e j w ie rz e . G d y C z a c z ą ł s ię b u d o w a ć , B w y s tą p i ł o ek sm isiję C, a t e n z a c z ą ł się z a s ła n ia ć r ę k o j m i ą w ia r y p u b lic z n e j.

W o d p o w ie d z i s w e j d r B r e y e r tw ie r d z i: 1) że C o b o w ią z u je z n a jo m o ś ć w p is ó w w o b u k s ię g a c h w ie c z y s ty c h , C b o w ie m n ie m o ż e s ię z a s ła n ia ć , z g o d n ie z a r t . 17 p r . rz e c z ., n ie z n a jo m o ś c ią w p is ó w w o b u k s ię g a c h , 2) ż e w o b e c teg o , iż w p is y te są ze s o b ą sp rz e c z n e , o d p a d a d o m n ie m a n ie ic h p r a w d z iw o ś c i (w e d łu g a r t . 18 p r. rz e c z . — d o m n ie m a n ie z g o d n o śc i ic h z rz e c z y w is ty m s ta n e m p ra w n y m ) , 3) że w ty c h w a r u n k a c h r ę k o j m i a w ia r y p u b lic z n e j z a r t . 20 p r . rz . n i e d z ia ła i 4) że w o ­ b e c u p a d k u d o m n ie m a n ia z a r t . 18 C m o ż e się p o w o ły w a ć n a d o m n ie m a n ie z a r t . 300 p r. rz. P r z e d e w s z y s tk im m u s z ę p o d k re ś lić , ż e ta „ s p r z e c z n o ś ć ” w p is ó w n ie je s t i s to t­ n y m s t o s u n k ie m z a w a r ty m w j e j p o ję c iu s e m a n ty c z n o - lo g ic z n y m . P rz e c ie ż j u ż s a m z d ro w y ro z s ą d e k , b e z r o z w a ż a ń te o r io p o z n a w c z y c h , n ie p o z w a la n a m z a d o w o lić się s tw ie r d z e n ie m ty lk o s p rz e c z n o ś c i d o s ło w n e j. N ie m o ż n a p o jm o w a n ia f o r m a ln e j sp rz e c z n o śc i p o s u w a ć a ż d o z u p e łn e j n e g a c ji z n a c z e n ia c z y ta n y c h tr e ś c i, w d a ­ n y m w y p a d k u — w p is ó w w k s ię g a c h w ie c z y s ty c h . G d y b y C c z y ta ł w p is y w o b u k s i ę g a c h w ie c z y s ty c h , to b ę d ą c n a w e t c a ł­ k o w ity m la ik ie m w d z ie d z in ie p r a w a rz e c z o w e g o , n i e m ó g łb y n ie w y w n io s k o w a ć ,

że d la in t e r e s u j ą c e j g o d z ia łk i n r 2 o b o w ią z u je f a k ty c z n ie ty lk o „ K w n r 100” d że ty lk o w p is y w te j o s t a tn i e j są „ p r a w d z iw e ” . N ie z a p o m in a jm y b o w ie m , że w ł a ­

m ie 8 d z ia łu I te jż e „ K w n r 100” u m ie s z c z o n a j e s t m . in . w z m ia n k a o p o c h o d z e ­ n i u u r e g u lo w a n e j w t e j k w . d z ia łk i, t j . w z m ia n k a o ,;naizw ie d o ty c h c z a s o w e j k s i ę ­ gi w ie c z y s te j” (czy li k w . m a c ie r z y s te j) . I s tn ie j ą c a w ię c m ię d z y o b u k s ię g a m i w ie c z y s ty m i s p rz e c z n o ś ć m a c h a r a k t e r ja k b y je d n o k ie r u n k o w y , t a k że g d y b y C z n a ł w p is y w „ K w n r 100”, to n ie p o tr z e b o w a łb y s ię in te r e s o w a ć k s ię g ą m a c ie ­ r z y s tą . P o le g a ją c z a ś n a w p is a c h te j o s t a tn i e j, m im o z n a jo m o ś c i W pisów w p ie r w ­ s z e j, n ie m ó g łb y b y ć uw ażam y z a d z ia ła ją c e g o w d o b r e j w ie rz e . C zy je d n a k o s o b ę C w ią ż e z n a jo m o ś ć w p is ó w w k s ię d z e „ K w n r 100” ( j a k to s u g e r u je d r B re y e r), k tó r e j m u n ie p o k a z a n o w s ą d z ie ja k o k s ię g i w ła ś c iw e j d la

N r 7— 8 (67— 68) U w a g i d o o d p o w i e d z i d r a B r e y e r a ₉₁ d z ia ł k i n r 2 i o k t ó r e j is tn i e n iu n ie w ie d z ia ł i n ie m ó g ł się d o w ie d z ie ć w 'r a m a c h o b o w ią z u ją c e g o p o r z ą d k u p r a w n e g o z e w z g lę d u n a b r a k w k s ię d z e m a c ie rz y s te j ja k i e jk o l w i e k w z m ia n k i (b ą d ź w p is u ) o w y d z ie le n iu d z ia ł k i n r 2 do o s o b n e j k s i ę ­ g i „ K w n r 100” ? B o d la k a ż d e g o trz e c ie g o , k tó r y p r z e g lą d a ł ty lk o k się g ę m a c ie ­ r z y s tą , w y d z ie lo n a „ K w n r 100” n ie e g z y s tu je , w ła ś n ie n a m o c y a r t . 17 i 18 p r a w a rz e c z . T o s ą d m ó g łb y w ie d z ie ć z p r o w a d z o n y c h r e p e r to r i ó w b ą d ź sk o ro w id z ó w ( k tó ry c h p r z e g lą d a n ie n ie o b o w ią z u je j e d n a k te g o trz e c ie g o ) o d o k o n a n e j s e g r e g a ­ c ji i o p o w s ta łe j o m y łc e . N a w ia s o w o z a z n a c z a m , ż e p ro w a d z e n ie — p r z y n a j m n i e j w ty c h d z ie ln ic a c h k r a ­ ju , g d z ie n ie m a k a t a s t r u — s k o r o w id z a rz e c z o w e g o n ie r u c h o m o ś c i (w m ia s ta c h w e ­ d łu g u lic, a n a w s ia c h w e d łu g n a z w m ie js c o w y c h i k s ią g m a c ie rz y s ty c h ) m o g ło b y

c h ro n ić p rz e d z a k ła d a n ie m p o d w ó jn y c h k w . d la t e j sa m e j n ie r u c h o m o ś c i i z n a k o ­ m ic ie p o m a g a ło b y p r z y z e w id e n c jo n o w a n iu n ie r u c h o m o ś c i, co j e s t n ie z m ie r n ie t r u d n e w s k u te k z a g in ię c ia lu b z n is z c z e n ia w ie lu a k tó w i d o k u m e n tó w . P o s tu la t t a k i z n a jd o w a ł s ię w moiim p r o je k c ie u s p r a w n i e ń p o s tę p o w a n ia w . k się g o w e g o , p r z e d s ta w io n y m M in. S p ra w ie d liw o ś c i (D ep. U s ta w .) w d n iu 10.VII.1961 r.

J e s t z ja w is k ie m s y m p to m a ty c z n y m , że o p o w y ż sz e j o m y łc e n i e w ie d z ia ły n ie ty lk o s tr o n y w c z a sie t r a n s a k c j i z C, a le n ie w ie d z ia ł o n ie j ró w n ie ż n o ta r iu s z , a w ię c o so b a z r a c j i z a jm o w a n e g o sw eg o s ta n o w is k a k o m ip e te n tn a , k tó r y te ż nie w y k r y ł is tn i e n ia d ru g ie j k w . d la d z ia łk i n r 2. D z ia ła ją c w m y ś l a r t. 45 p r a w a o k s. w ie c z . i w y d a ją c p o s ta n o w ie n ie , są d s t w a ­ r z a p o d s ta w ę d l a d o m n ie m a n ia z a r t . 18 p r . r z . i w z w ią z k u z tr e ś c ią a r t . 20 p r. rz. n a d a je w p is o m w k s ię g a c h w ie c z y s ty c h z n a m ię w ia r y p u b lic z n e j. W t e n sp o só b są d g w a r a n t u j e m a t e r i a l n ą p ra w d z iw o ś ć w p is ó w , u d z ie la ją c o c h ro n y m a t e r i a ln y m p r a ­ w o m sw y c h o b y w a te li.

U s ta w o d a w s tw o n a s z e o p ie r a się n a filo z o fii m a te r ia lis ty c z n e j ( ja k to s a m d r B r e y e r w y w o d z i w s w y c h s k r y p ta c h d la W y ższej S z k o ły P r a w n ic z e j im . D u ra c z a p t. „ W y k ła d p r a w a rz e c z o w e g o ”) i n ie w y m a g a od s w y c h o b y w a te li d a r u ja s n o - w id z tw a . N ie m a i n ie m o g ło b y b y ć ta k ic h p rz e p is ó w , k tó r e b y s t w a r z a ły d o m n ie ­ m a n ie is tn i e n ia p o d w ó jn y c h czy p o tr ó jn y c h k s ią g w ie c z y s ty c h d la te j s a m e j n ie ­ ru c h o m o ś c i. P r z e c iw n ie , a r t . 18 p r . rz ., u s t a l a j ą c z a s a d ę d o m n ie m a n ia p r a w d z i­ w o ś c i w p is ó w , ic h zg o d n o śc i z rz e c z y w is ty m s t a n e m p r a w n y m , w y łą c z a ty m s a ­ m y m d o w o ln o ść ja k ic h k o lw ie k in n y c h d o m n ie m a ń . T r u iz m u d r a B r e y e r a o u p a d k u w s p o r z e m ię d z y C i B r ę k o j m i w ia r y p u b li c z ­ n e j, t r u i z m u o p a r t e g o n a te j z a s a d z ie , ż e u p a d ło d o m n ie m a n ie z a r t .18 p r . rz . z p o ­ w o d u s p rz e c z n o ś c i w p is ó w w o m a w ia n y c h k w . i że z te g o w z g lę d u n ie m o ż n a się z a s ła n ia ć ic h n ie z n a jo m o ś c ią s to s o w n ie d o a r t . 17 p r. rz . — n ie m o ż n a ro z u m ie ć w te n sp o só b , ż e d o o w ej r ę k o j m i n ie j e s t u p r a w n io n y C. P rz e c iw n ie , d l a n ie g o ( j a k to w y ja ś n i łe m w y ż e j) n ie is tn i a ła „ K w n r 100”, a w ię c jeg o s u b ie k ty w n e p r a w o d o r ę k o j m i n ie u p a d ło . R ę k o jm ia p o w y ż s z a u p a d ła d o p ie r o z c h w ilą s tw ie r d z e n ia f a k t u is tn ie n ia d w ó c h k w . A le tr z e b a u z n a ć , ż e s łu ż y ła o n a z a ró w n o B, j a k i C w m o m e n ta c h n a b y w a ­ n i a d z ia łe k . I n a c z e j, m u s ie lib y ś m y w o g ó le p r z e k r e ś li ć z a s a d ę ja w n o ś c i i p e w n o ś c i k s ią g w ie c z y sty c h . W ty m s ta n ie rz e c z y m o ż n a m ó w ić je d y n ie o o b ie k ty w n y m n ie d z ia ła n iu o w ej r ę k o jm i. D la te g o te ż n a le ż y tr a k to w a ć i B, i C ja k o ró w n o u p r a w n io n y c h i s z u k a ć ta k i e g o w y jś c i a z t e j rz e c z y w iś c ie t r u d n e j s y tu a c ji, k tó r e b y b y ło j a k n a jm n ie j k rz y w d z ą c e d l a k a ż d e g o z n ic h .

O c z y w iśc ie d o m n ie m a n ie z a r t . 300 § 1 p r z e m a w ia ło b y n a k o rz y ś ć C, je ż e lib y f a k t p o s ia d a n ia d z ia łk i n r 2 p rz e z s u k c e s o ró w A n ie n a s u w a ł w ą tp liw o ś c i (np. g d y ­

92 P y ta n ia i od p o w ied zi p ra w n e N r 7— 8 (67—68)

b y się o k a z a ło , że p o d a tk i z t e j d z ia łk i p ła c ił B). C zy j e d n a k z te g o w y n ik a , ż e C n ie m o ż e s ię z a s ła n ia ć n ie z n a jo m o ś c ią w p is ó w w o b u k się g a c h ? P rz e c ie ż je ż e ­ l i p r a w d z iw e s ą ty lk o w p is y w „ K w n r 100”, to z m o c y § 2 a r t. 300 p r . rz . n a d o ­ m n ie m a n ie p o w y ż s z e z § 1 te g o ż a r t y k u ł u p o w o ły w a ć się n i e m o ż n a . J e ż e li w ię c w d a n y m w y p a d k u w ią ż ą (w g d r a B r e y e r a ) C w p is y w o b u k w ., to n a m o c y a r t . 43 p r . rz . p r a w o w ła s n o ś c i d z ia łk i n r 2 p o w in n o b y ć u tr z y m a n e p r z y B, n a to m ia s t C p r z y s łu g u je ty lk o p r a w o d o o d s z k o d o w a n ia . I t o z a r ó w n o p rz e c iw k o S k a r b o w i P a ń s tw a , j a k i p rz e c iw k o s u k c . A , k tó r z y — fo r m a ln ie b io ­ r ą c — p o w in n i b y li j e d n a k w ie d z ie ć o p ie r w s z e j s p r z e d a ż y d z ia ł k i n r 2, g d y ż A m u s ia ł o tr z y m a ć o d p is p o s ta n o w ie n ia s ą d u o z a ło ż e n iu o s o b n e j k w . d la d z ia łk i n r 2 i o w p is ie w ła s n o ś c i n a B. S k o ro j e d n a k C z a c z ą ł s ię ju ż b u d o w a ć , o p ie r a ją c się n a d o m n ie m a n iu z a r t . 18 p r . rz., to tr z e b a z a m a lizo w ać d o k ła d n ie , k to m a w ię k s z y in te r e s w u tr z y m a n i u d z ia ł k i n r 2 s to s o w n ie d o a r t . 73 p r . r z

H I P O T E K A R I U S Z

PrT/tOT/l

ODPO

PH/tlfil/E

I. P Y T A N I E : C z y z a c h o d z i i j a k b ę d z i e s i ę k s z t a ł t o w a ć o d p o w i e ­ d z i a l n o ś ć c y w i l n a k l u b u s p o r t o w e g o z a n a s t ę p s t w a u s z ­ k o d z e n i a c i a ł a j e g o c z ł o n k a ( z a w o d n i k a ) n a m e c z u p i ł ­ k i n o ż n e j ? W y ja ś n ia ją c z a g a d n ie n ie p o d a ję , że w r a c h u b ę n ie w c h o d z i o d p o w ie d z ia ln o ś ć za u s z k o d z e n ie c ia ła ( z ła m a n ie n o g i) ze s tr o n y s p r a w c y z ła m a n ia , z a w o d n ik a d r u ­ ż y n y p rz e c iw n e j, k tó r y d z ia ł a ł n ie u m y ś ln ie . P o n a d to n a le ż a ło b y w z ią ć p o d u w a ­ gę, ż e z a w o d n ik , k t ó r y d o z n a ł u s z k o d z e n ia c ia ła , n ie je s t u b e z p ie c z o n y p rz e z k l u b w P Z U . O so b iśc ie w id z ę t u n a s t ę p u ją c e a s p e k ty s p r a w y : W o g ó ln y c h p r z e p is a c h m a te r ia ln e g o p r a w a c y w iln e g o b r a k c h y b a p rz e p is ó w s t a tu u j ą c y c h t a k i r o d z a j o d p o w ie d z ia ln o ś c i, k t ó r y m ia łb y s ię w y w o d z ić z sa m e g o f a k t u d o izn an ia u s z k o d z e n ia c ia ła w c z a sie m e c z u sp o rto w e g o ?

O d r ę b n e z a g a d n ie n ie — to e w e n tu a l n y o b o w ią z e k k l u b u u b e z p ie c z e n ia p r a c o w ­ n ik ó w o d n a s t ę p s t w n ie s z c z ę ś liw y c h w y p a d k ó w , o b o w ią z e k w ło ż o n y n a n ie p r a w ­ d o p o d o b n ie p rz e z w ła d z e sp o rto w e . W r a z i e is tn ie n ia w y r a ź n ie u s ta n o w io n e g o te g o r o d z a j u o b o w ią z k u , a je d n o ­ c z e śn ie w r a z i e u c h y b ie n ia te m u o b o w ią z k o w i p r z e z k l u b — n ie w ą tp l iw ą w y d a je się w ta k i e j s y t u a c ji o d p o w ie d z ia ln o ś ć k lu b u n a z a s a d z ie a r t . 134 k.z. l u b n a s t., o g r a n ic z o n a — rz e c z j a s n a — ty lk o d o w y s o k o ś c i n a le ż n e g o o d s z k o d o w a n ia o d P Z U . C zy m o ż n a j e d n a k p ó jś ć je s z c z e d a le j i n a w e t m im o b r a k u w y r a ź n e g o o b o ­ w ią z k u w ło ż o n e g o p rz e z w ła d z e s p o r to w e p r z y ją ć , że u b e z p ie c z e n ie z a w o d n ik ó w