Dziedziczenie gospodarstw rolnych według kodeksu cywilnego i przepisów wprowadzających kod. cyw.

M. C.

Dziedziczenie gospodarstw rolnych

według kodeksu cywilnego i

przepisów wprowadzających kod.

cyw.

Palestra 8/10(82), 73-74

T łr 10 (82) P rze g lą d p r a s y p r a w n ic z e j ₇₃

g d y s ta n o w i b e z p r a w n ą n a p a ś ć . W p ra w d z ie u s t a le n ie w p r a k ty c e , k t o j e s t n a p a ­ s tn ik ie m , a k to n a p a d n ię ty m , m o że n a s tr ę c z a ć d u ż e tr u d n o ś c i, je d n a k ż e n ie p r z e ­ k r a c z a ono m o ż liw o śc i d o ś w ia d c z o n e g o i s k r u p u la tn e g o sęd zieg o .

W ty m c e lu n a le ż y z b a d a ć p o d ło ż e s a m e g o z a jś c ia . B ó jk i p o w s ta ją p rz e w a ż n ie n a z a b a w a c h i w e s e la c h w ie js k ic h , m ię d z y s ą s ia d a ­ m i o ra z w s k u te k n a p a ś c i c h u lig a ń s k ie j. B ó jk i s ą s ie d z k ie p o w s ta j ą n a tl e p o s ia d a n ia g r u n t u , g ra n ic y , p r z e ja z d u ; d o c h o ­ d z i do n ic h n a s k u te k te g o , że je d n a z e s tr o n d ą ż y d o ro z s z e rz e n ia sw e g o s ta n u p o s ia d a n ia . N a p a ś ć c h u lig a ń s k a m a m ie js c e w te d y , g d y — b a rd z o c z ę sto b ez ż a d n e g o p o w o d u — z o s ta n ie n a p a d n ię ty p rz e c h o d z ie ń . W o b u ty c h w y p a d k a c h u s t a ­ le n ie n a p a s t n ik a n ie n a s tr ę c z a p o w a ż n y c h tr u d n o ś c i. N a jtr u d n ie j je d n a k je s t u s ta lić , k to j e s t n a p a d n ię ty w b ó jk a c h n a z a b a w a c h . U c z e s tn ic y ta k ic h b ó je k p r z e w a ż n ie z n a j d u j ą - się p o d w p ły w e m a lk o h o lu . B ó jk ę ro z p o c z y n a z a z w y c z a j je d n a s tr o n a , a d o p ie r o p o te m m o ż e się z d a rz y ć , że n a p a d ­ n ię c i p rz e k r o c z ą g r a n ic e o b ro n y k o n ie c z n e j. W w y p a d k u b ó je k n a z a b a w a c h i w e ­ s e la c h sę d z io w ie z r e g u ł y o d rz u c a ją m o ż liw o ść o b ro n y k o n ie c z n e j. J a k o p r z y k ł a d s k a z a n i a n ie w in n e g o c z ło w ie k a a u t o r c y tu je o rz e c z e n ie S ą d u W o je w ó d z k ie g o i S ą d u N a jw y ż sz e g o (w z w y k ły m sk ła d z ie ) w s p r a w ie , k tó r e j d o ty c z y ł w y r o k s k ła d u 7 s ę ­ d z ió w S ą d u N a jw y ż sz e g o (O S P iK A 1963, poz. 194); o b a s ą d y s tw ie rd z iły , że o s k a r ­ ż o n y w łą c z y ł się do g r o n a b iją c y c h się p o to , a b y b iją c y c h ro z d z ie lić i r a to w a ć je d n e g o z u c z e s tn ik ó w , p rz e c iw k o k tó r e m u d z ia ła ło tr z e c h p o z o s ta ły c h u c z e s tn ik ó w b ó jk i ; p o m im o to z o s ta ł o n s k a z a n y n a d w a l a t a w ię z ie n ia . R e a s u m u ją c , a u to r p o d k r e ś la m ię d z y in n y m i, że p o d s ta w o w ą w a d ą n a sz e g o o rz e c z n ic tw a je s t z a p o z n a w a n ie z a g a d n ie n ia b e z p r a w n o ś c i u d z ia łu w b ó jc e , a w z w ią z k u z ty m fa łs z y w e u jm o w a n ie o b ro n y k o n ie c z n e j n a te j p o d s ta w ie , że każdy u c z e s tn ik b ó jk i w y s tę p u je w p o d w ó jn y m c h a r a k te r z e : n a p a s tn ik a i n a p a d ­ n ię te g o . Z d a n ie m a u to r a „ je ż e li m im o w y c z e r p a n ia d o w o d ó w n ie m o ż n a w y łą c z y ć o b ro n y k o n ie c z n e j o sk a rż o n e g o , to n a le ż y go u n ie w in n ić , n ie ry z y k o w a ć z a ś s k a ­ z a n ia n ie w in n e g o ” . Z m ia n y w u s ta w o d a w s tw ie c y w iln y m z n a jd u j ą s ię w c e n tr u m u w a g i ś r o d o w is k a p ra w n ic z e g o . O s ta tn ie z e s z ty ty p r a s y p ra w n ic z e j p rz y n o s z ą s z e re g o p r a c o w a ń , k t ó ­ r e są p o m o c n e w z a z n a jo m ie n iu się z n o w y m i u s ta w a m i i w u ś w ia d o m ie n iu so ­ b ie te g o co p rz y n o s z ą n o w eg o . W ła ś n ie b. c ie k a w y te m a t p t.

D zie d zic z e n ie gospodarstw rolnych w edług kodeksu cyw iln ego

i przepisów w p ro w a d za ją cych kod. cyw.

o m a w ia J a n u s z P i e t r z y k o w s k i n a ła m a c h n r 8-9 (1964) „N o w eg o P r a w a ” . K o d e k s c y w iln y w r a z z p rz e p is a m i w p r o w a d z a ją c y m i w c h o d z i w ż y c ie w d n iu 1 s ty c z n ia 1965 r., p rz e p is y je d n a k d o ty c z ą c e d z ie d z ic z e n ia g o s p o d a r s tw r o ln y c h w e s z ły w ż y c ie z d n ie m o g ło sz e n ia , t j . z d n ie m 18 m a j a 1964 r.

W z a s a d z ie p rz e p is y w p r o w a d z a ją c e k.c. p r z y j m u j ą z a s a d ę s to s o w a n ia p r a w a o b o w ią z u ją c e g o w c h w ili o tw a rc ia s p a d k u . Z a s a d a t a n ie o b o w ią z u je je d n a k w s to ­ s u n k u do d z ie d z ic z e n ia g o s p o d a r s tw ro ln y c h , d o k tó r y c h s to s u ją s ię p r z e p is y k o ­ d e k s u c y w iln e g o , c h o ć b y s p a d e k o tw o rz y ł s ię p rz e d w e jś c ie m w ży cie te g o k o d e k s u . P r z e p is y w p r o w a d z a ją c e p r z e w id u ją od te j o s ta tn ie j z a s a d y sz e re g w y ją tk ó w , t a k ż e o s ta te c z n ie d z ie d z ic z e n ie k s z t a łt u je się w sp o só b o d r ę b n y co d o s p a d k ó w o t w a r ­ ty c h : 1) w o k re s ie od d n ia 18.V.1964 r . do d n ia 31.X II.1964 r., 2) od d n ia 5.V II. 1963 r. do d n ia 17.Y.1964 r. i 3) p rz e d d n ie m 5.Y II.1963 r.

74 N a c ze ln a R a d a A d w o k a c k a N r 10 (82> A u to r o m a w ia w sp o só b szczegółow y d z ie d z ic z e n ie g o s p o d a rs tw r o ln y c h z u s t a ­ w y , d z ie d z ic z e n ie te s ta m e n to w e ty c h g o s p o d a r s tw i d z ie d z ic z e n ie w k ła d u g r u n t o ­ w e g o ro ln ic z e j s p ó łd z ie ln i p r o d u k c y jn e j w k a ż d y m z p o sz c z e g ó ln y c h o k re s ó w . W ty m ż e n u m e r z e „N ow ego P r a w a ” ( n r 7-8/1964) z n a jd u je m y a r t y k u ł J ó z e f a L i t w i n a p t.

Z m ia n y w d zie d zin ie zaw iera nia małżeństw i rejestracji

stanu cyw ilnego, jakie przynosi kodeks rodzinny i o p ieku ń czy

A u to r z a k r e ś la g r a n ic e p o ru s z a n y c h p ro b le m ó w w sp o só b n a s tę p u ją c y : „ T e m a ­ ty k a n in ie js z e g o a r t y k u łu o b ra c a się je d y n ie w g ra n ic a c h s f e r y z a g a d n ie ń u n o r ­ m o w a n y c h w k o d e k s ie ro d z in n y m i o p ie k u ń c z y m , k tó r a m a b e z p o ś r e d n i z w ią z e k z d z ia ła ln o ś c ią u rz ę d ó w s ta n u cy w iln eg o , i a r t y k u ł te n m a z a z a d a n ie j e d y n i e o m ó w ie n ie z m ia n s t a n u p ra w n e g o , ja k ie n o w y k o d e k s p rz y n o s i w ty m z a k r e s ie ” . P o z a s f e r ą r o z w a ż a ń a u to r a p o z o sta ło to , co u le g ło z m ia n o m w z a k re s ie z a g a d n ie ń z w ią z a n y c h z u n ie w a ż n ie n ie m m a łż e ń s tw a i ro z w o d e m , z a p rz e c z e n ie m i s ą d o w y m u s ta le n ie m o jc o s tw a , u n ie w a ż n ie n ie m u z n a n ia i p rz y sp o so b ie n ie m . O m a w ia ją c z m ia n y , ja k i e p rz y n o s i k o d e k s ro d z in n y i o p ie k u ń c z y , a u to r k o n c e n ­ t r u j e sw ą u w a g ę n a n a s tę p u ją c y c h z a g a d n ie n ia c h : 1) te r m in do n a m y s łu p r z y z a ­ w ie r a n i u m a łż e ń s tw , 2) p rz e s z k o d y do z a w a rc ia m a łż e ń s tw a , 3) fo r m a z a w a r c ia m a łż e ń s tw a , 4) n a d z w y c z a jn a fo rm a z a w a rc ia m a łż e ń s tw a (w ra z ie n ie b e z p ie c z e ń ­ s tw a g ro ż ą c e g o ży c iu je d n e j ze stro n ), 5) u z n a n ie d z ie c k a , 6) n a z w is k o żony.

O zm ianach w praw ie m ałżeńskim

w świetle kodeksu rod zin nego i o p iek u ń czego

p is z e S e w e r y n S z e r w zesz. 7 „ P a ń s tw a i P r a w a ”. Z z a k r e s u s to s u n k ó w re g u lo w a n y c h p rz e z K o d e k s ro d z in n y i o p ie k u ń c z y a u t o r z a jm u je się z m ia n a m i, ja k i e n o w y a k t u sta w o d a w c z y w p ro w a d z a do p r a w a m a ł­ ż e ń sk ie g o . O m ó w io n e z o s ta ły m ięd zy in n y m i p rz e p is y d o ty c z ą c e z a w a r c ia m a łż e ń - s t a w a i p rz e s z k ó d d o je g o z a w a rc ia , u n ie w a ż n ie n ia m a łż e ń s tw a , n a z w is k a m ę ż a tk i, w sp ó ln o ś c i u s ta w o w e j i ro z w o d u . M. C .

NACZELNA KA PA ADWOKACKA

A . Uchw ały Prezydium N RA

A P L IK A N T A D W O K A C K I M O Ż E S P R A W O W A Ć C Z Y N N O Ś C I S Y N D Y K A M A S Y U P A D Ł O Ś C I (u c h w a ła P r e z y d iu m N R A z d n ia 10 w rz e ś n ia 1964 r.) P r e z y d iu m N a c z e ln e j R a d y A d w o k a c k ie j, p o ro z p o z n a n iu p is m a R a d y A d w o k a c ­ k ie j w L u b lin ie z d n ia 13 w rz e ś n ia 1963 r. o w y ja ś n ie n ie , czy a p li k a n t a d w o k a c ­ k i m o że s p r a w o w a ć c z y n n o śc i s y n d y k a m a s y u p a d ło ś c i,