Piramidemodel
• Conferentie Scheiden van wonen en zorg in een vergrijzende samenleving
• 12 juni 2012 TU Delft
• Roland Goetgeluk ABF Research Delft
Inhoudsopgave
Waarom het Piramidemodel?
Aanpak
Voorbeeld Dronten
Op de kaart zetten
Tot slot
Waarom het Piramidemodel?
Doel
Beleidsvragen over vraag en aanbod
Initiatief lokale spelers
Doel
Met het Piramidemodel kunnen
lokale spelers
- gemeenten, corporaties en
zorgaanbieders -
lokaal
de
vraag
naar en het
aanbod
van
geschikte
woningen
voor mensen met
mobiliteitsbeperkingen
bepalen op
wijkniveau
Beleidsvragen over vraag en aanbod
Wonen:
zal de vraag optreden in wijken met veel of weinig geschikte woningen?
Moeten we mensen stimuleren te verhuizen of om hun woning aan te passen?
Kunnen we de opgave realiseren in nieuwbouw of zullen we ook de bestaande
voorraad stevig moeten opplussen?
Voorzieningen:
hoe staat het met het niveau en de spreiding van diensten en voorzieningen als
een gezondheidscentrum, apotheek, supermarkt, buurthuis of
In opdracht van
SEV
en
Aedes
:
Zoek
– De gemene deler van allerlei lokale systemen en WoonKeur Bestaande Bouw.
– op laag schaalniveau ook van geschiktheid (eengezinswoningen) in model
meegenomen.
– een compleet beeld van geschiktheid van woningvoorraad (huur en koop).
En
– Wees Toekomstgericht en sluit aan op goede bevolkings- en huishoudensprognose (PRIMOS).
– Sluit ook aan op de ramingen van de ministeries van VWS en BZK/WWI m.b.t. (actualisatie) van de Monitor Investeren voor de Toekomst 2009 ( Fortuna-model).
En
– Laat het model aantoonbaar praktische waarde hebben voor de
investeringsbeslissingen van corporaties, gemeenten en zorginstellingen.
En daar ook ook toepassingen in proeftuinen van de
SEV
Notendop het model
Vraag op basis twee varianten:
Behoefte: wat mensen voor type woning willen;
Normatief: welke mobiliteitsbeperking mensen hebben en dus welke woning ze zouden ‘moeten’ hebben.
Aanbod:
Huidig aantal woningen dat (potentieel) geschikt is voor mensen. Confrontatie: opgave:
Vraag – aanbod. Strategie:
Wonen: nieuwbouw of opplussen.
Aanpak
Omvang en aard vraag
Kwantitatieve potentiële vraag
Demografische vooruitberekening met het Primos-model van ABF Research. Nationale CBS-raming vertaalt naar wijken voor
– Leeftijd – Geslacht
– Huishoudenssamenstelling – Opleiding
– Inkomen
Kwalitatieve potentiële vraag naar geschikte woningen – de schil om Primos –
wordt ook geraamd op basis van
– Leeftijd (ook in STAGG-model) – Geslacht
– Huishoudenssamenstelling – Opleiding
– Inkomen
Twee varianten op basis van
– kans op mobiliteitsbeperkingen (SCP-maat) en daarmee normatief de vraag naar bepaalde woningen (Als Beperking A dan Woning *)
Kwantitatieve potentiële vraag
Bron: primos Perioden 2010 2030 A a nt a l 0 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000 350.000 400.000 450.000 500.000 550.000 600.000 650.000 700.000 750.000 800.000 Huishoudens 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85-89 90-94 95 eoKwalitatief potentiële vraag: mobiliteitsbeperkingen
Drie soorten mobiliteitsbeperking
Wandelstok A
Rollator B
Rolstoel C
Wat bepaalt de beperking A, B en C?
Leeftijd, Geslacht,
Huishoudenssamenstelling, Opleiding,
Kans op mobiliteitsbeperking wandelstok (A)
0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 0 -2 5 2 5 -3 0 3 0 -3 5 3 5 -4 0 4 0 -4 5 4 5 -5 0 5 0 -5 5 5 5 -6 0 6 0 -6 5 6 5 -7 0 7 0 -7 5 7 5 -8 0 8 0 -8 5 8 5 -9 0 9 0 e o . M a n V ro u w A lle e n P a a r L a a g M id d e n H o o g 0 -2 0 % 2 0 -4 0 % 4 0 -6 0 % 6 0 -8 0 % 8 0 -1 0 0 % L G H O I K a n s Opleiding telt Inkomen teltMobiliteitsclassificatie
Sterrenclassificatie
0
A
B
C
0
*
**
***
Totaal
5.935.000
700.000
440.000
50.000
Mobiliteitsclassificatie
Sterrenclassificatie
0
A
B
C
0
4.770.000
*
330.000
**
155.000
***
40.000
Totaal
5.935.000
700.000
440.000
50.000
Mobiliteitsclassificatie
Sterrenclassificatie
0
A
B
C
0
4.770.000
*
1.130.000
330.000
**
35.000
15.000
155.000
***
-
-
-
40.000
Totaal
5.935.000
700.000
440.000
50.000
Mobiliteitsclassificatie
Sterrenclassificatie
0
A
B
C
0
4.770.000
355.000
145.000
10
*
1.130.000
330.000
140.000
-**
35.000
15.000
155.000
-***
-
-
-
40.000
Totaal
5.935.000
700.000
440.000
50.000
Behoefte- en beperkingenramingen vergeleken:
scheefwonen een probleem?
Ruim 550.000 huishoudens met een beperking (A, B, C) wonen onder de maat (sterrenclassficatie 0)!
Een kleine 1.165.000 huishoudens zonder beperking (0) wonen al – al dan niet door anticipatie – in een *, ** en *** woning. Moeten deze groepen herverdeeld worden of passen we de voorraad alleen aan voor de 550.000 huishoudens?
Beperkingenraming wandelstok, rollator en
rolstoel per leeftijdsgroep volgens het model
P e rio d e n 2 0 1 0 2 0 3 0 M o b ilit e it s k la s s e A 0 0 5 4 o v e rig M o b ilit e it s k la s s e B 0 0 5 4 ro lla t o r M o b ilit e it s k la s s e C 0 0 5 4 ro ls t o e l M o b ilit e it s k la s s e A 5 5 7 4 o v e rig M o b ilit e it s k la s s e B 5 5 7 4 ro lla t o r M o b ilit e it s k la s s e C 5 5 7 4 ro ls t o e l M o b ilit e it s k la s s e A 7 5 e o o v e rig M o b ilit e it s k la s s e B 7 5 e o ro lla t o r M o b ilit e it s k la s s e C 7 5 e o ro ls t o e l h u is h o u d e n s 0 5 0 . 0 0 0 1 0 0 . 0 0 0 1 5 0 . 0 0 0 2 0 0 . 0 0 0 2 5 0 . 0 0 0 3 0 0 . 0 0 0 3 5 0 . 0 0 0 4 0 0 . 0 0 0 4 5 0 . 0 0 0 5 0 0 . 0 0 0 5 5 0 . 0 0 0
Beperkingenraming wandelstok, rollator en
rolstoel per leeftijdsgroep voor Zuid-Limburg
(krimp) en Utrecht (Groei): de opbouw bepaalt de
vraag.
Perioden 2010 2030 Mobiliteitsklasse A 0054 overig Mobiliteitsklasse B 0054 rollator Mobiliteitsklasse C 0054 rolstoel Mobiliteitsklasse A 5574 overig Mobiliteitsklasse B 5574 rollator Mobiliteitsklasse C 5574 rolstoel Mobiliteitsklasse A 75eo overig Mobiliteitsklasse B 75eo rollator Mobiliteitsklasse C 75eo rolstoelIndexgetallen 2030 (tov 2010) Zuid-Limburg
0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000 12.000 14.000 16.000 18.000 20.000 22.000 Perioden 2010 2030 Mobiliteitsklasse A 0054 overig Mobiliteitsklasse B 0054 rollator Mobiliteitsklasse C 0054 rolstoel Mobiliteitsklasse A 5574 overig Mobiliteitsklasse B 5574 rollator Mobiliteitsklasse C 5574 rolstoel Mobiliteitsklasse A 75eo overig Mobiliteitsklasse B 75eo rollator Mobiliteitsklasse C 75eo rolstoel
Indexgetallen 2030 (tov 2010) Utrecht
0 2.00 0 4.00 0 6.00 0 8.00 0 10.0 00 12.0 00 14.0 00 16.0 00 18.0 00 20.0 00 22.0 00 24.0 00 26.0 00 28.0 00 30.0 00 32.0 00 34.0 00 36.0 00
Lokaal maatwerk nodig: de ene piramide is de andere niet
Landelijke patronen zien we terug want leeftijd, geslacht,
huishoudenssamenstelling, opleiding en inkomen tellen zwaar in de kwantitatieve
en kwalitatieve raming van de vraag.
Maar de lokale omstandigheden in de bevolkingssamenstelling zorgen voor flinke
verschillen in beide varianten.
De vraag is slechts één kant van de piramide
Wat is het aanbod (omvang en kwaliteit)? Wat is de opgave ofwel vraag minus aanbod?
Wat wordt de strategie ofwel hoe wordt de opgave opgepakt?
Conclusies vraag
Aanpak
Inventarisatie van bestanden
Eerste filter: Analyse van bestanden WOZ en WWS
Veldwerk
Optie 1: de professional
– Tweede filter: Schouw van woningen – Derde filter: Check achter de voordeur Optie 2: Samen met de professional
– Tweede filter: Zelfschouw van woningen door de bewoner – Derde filter: Check achter de voordeur
Typering aanbod naar keurmerk.
Veldwerk: de aanpassing van mensen aan de
woning in plaats van andersom!
Typering aanbod naar keurmerk.
Veldwerk: zie de woning maar een in te komen. De
oplossing is zo simpel!
Typering aanbod naar keurmerk.
Veldwerk: trappen zonder tweede leuning,
opstappen die te hoog zijn. En zo makkelijk
oplosbaar!
Voorbeeld
Vraag: Primos-raming (versie 2009)
Aantal pers onen G roei aan tal pers onen
Leeftij d 2008 2010 2020 20 30 20 10-2020 2020-2030 2010- 2030
0- 54 9417 10332 11569 123 19 1237 750 1987
55- 74 2878 3116 4268 47 81 1152 513 1665
75+ 1147 1206 1484 19 93 278 509 787
T otaal 13442 14654 17321 190 93 2667 1772 4439
Aantal personen Groei G roei Groei
Leeftij d %2010 % 2020 %2030 2020-20 30 2020-2030 2010-2030
0- 54 71% 67% 65% -3,7% -2,3% - 6,0%
55- 74 21% 25% 25% 3,4% 0,4% 3,8%
75+ 8% 9% 10% 0,3% 1,9% 2,2%
Totaal 100% 100% 100% 0,0% 0,0% 0,0%
De vergrijzing slaat al toe na 2020 en wel bij de groep 55 – 74. Na 2030 is deze groep 75 + geworden. Maar niet iedere oudere heeft te maken met beperkingen.
Vraag: twee vraagramingen vergeleken
2010
2020
2030
Behoefte
0
4582
5117
5535
Beperkingen
Mob 0
5016
5494
5939
Behoefte
*/**/**
1786
2130
2380
Beperkingen
Mob A/B/C
1352
1753
1976
Behoefte
*
1486
1724
1927
Beperkingen
Mob A
831
1025
1146
Behoefte
**
242
321
358
Beperkingen
Mob B
459
633
722
Behoefte
***
58
85
95
Beperkingen
Mob C
62
95
108
Naar verwachting is de vraag naar Behoefteraming voor woningtype 0 (sterrenclassificatie) lager dan Beperkingenraming.
Mensen anticiperen nl., de Behoefteraming woningtype * is veel hoger dan verwacht mag worden op basis van de Beperkingenraming
Vraag: twee vraagramingen vergeleken in
beeld: stand 2010
2010 - 6000 - 5000 - 4000 - 3000 - 2000 - 1000 0 0 Mo b 0 */**/** Mob A/ B/ C * Mo b A ** Mo b B *** Mo b CVraag: twee vraagramingen vergeleken in
beeld: toename 2010-2030
Groei 2010-2030 -1200 -1000 -800 -600 -400 -200 0 0 Mob 0 */**/** Mob A/B/C * Mob A ** Mob B *** Mob C Woningbehoefte BeperkingenWoningbehoefteraming 2030:
Beperkingenraming 2030:
85% van ‘geschikt’ in laagste categorie.
*-woningen vooral corporatie.
^-woningen vooral particulier.
Nauwelijks rollatorgeschikte woningen (** en ^^).
Conclusies Dronten: vraag 2030/aanbod nu
Meer rolstoelgeschikte woningen dan vraag.
Behoefte aan ruimtelijk geschikte woningen (* ofwel
nultredenwoningen) veel groter dan aanbod.
Opgave met name **- en ^^-woningen (rollatorgeschikt).
Conclusies Dronten: vraag 2030/aanbod nu
Velp-Noord
Ouderen in
geschikte
woningen
Velp-Noord
Aanbod van
zorg
Tot slot
Onze ervaringen vanuit experiment-deelnemers:
Resultaten piramidemodel
Maken opgave inzichtelijk en gemeenschappelijk Maken strategische keuzepakket helderder
– Stimuleringsprogramma opplussen of verhuizen richting particulieren? – Zwaarder renoveren in huurwoningen?
Labelling en woningtoewijzing?
Opgave enkel in nieuwbouw realiseren?
Trekken discussie breder: over WMO, Lente-akkoord (zzp1/2/3/4), zorg,
voorzieningen en verantwoordelijkheden.
Meer weten?
Probeer onze Demo-Dronten
www.abfresearch.nl/
Download rapportage Dronten
www.abfresearch.nl/
Of informeer bij
Roland Goetgeluk van ABF Research: 015 - 27 99 34 9
