Utlenianie i redukcja – równania redoks
1. Cele lekcji
a) WiadomościUczeń zna sposób pisania równań redoks.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi obliczyć stopień utlenienia pierwiastka i elektronów biorących udział w reakcji.
2. Metody i formy pracy
Pogadanka, ćwiczenie, praca zbiorowa, praca indywidualna.
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie listy obecności.
2. Przypomnienie wiadomości dotyczących stopnia utlenienia, utleniacza i reduktora.
3. Nawiązanie do tematu lekcji poprzez pogadankę na temat reakcji redoks?
b) Faza realizacyjna
1. Wprowadzenie pojęcia reakcji redoks:
Reakcja redoks jest to reakcja zachodząca w układzie reakcji utleniania i redukcji.
2. Pisanie równań reakcji redoks.
Pisanie przez uczniów równań reakcji redoks i ustalanie, który substrat jest reduktorem, a który utleniaczem. Ustalanie, która reakcja połówkowa jest redukcją, a która utlenianiem.
a) 2 Mg + O2 = 2 MgO Mg0 = MgII + 2 e
O20 + 2 e = 2 O-II
b) Cu + 4 HNO3 = Cu(NO3)2 + 2 H2O + 2 NO2
Cu0 = CuII + 2 e NV + e = NIV
c) 3 Cu + 8 HNO3 = 3 Cu(NO3)2 + 2 H2O + 2 NO Cu0 = CuII + 2 e
NV + 3 e = NII
d) 2 Ag + 2 H2SO4 = Ag2SO4 + 2 H2O + SO2
2 Ag0 = 2 AgI + e SVI + 2 e = SIV
e) 3 H2S + 8 HNO3 = 3 H2SO4 + 8 NO + 4 H2O S-II = SVI + 8 e
NV + 3 e = NII
f) Bi + H2SO4 = BiSO4 + H2
Bi0 = BiII + 2 e 2 HI + 2 e = H2
g) 8 H2SO4 + 10 FeSO4 + KMnO4 = 5 Fe2(SO4)3 + 2 MnSO4 + K2SO4
2 FeII = 2 FeIII + 2 e MnVII + 5 e = MnII
h) Ca + H2SO4 = CaSO4 + H2
Ca0 = CaII + 2 e 2 HI + 2 e = H2
i) FeCl3 + SnCl2 = FeCl2 + SnCl4
FeIII + e = FeII SnII = SnIV + 2 e
j) 2 Fe2+ + ClO- +2 H+ = 2 Fe3+ + Cl- + H2O FeII = FeIII + e
ClI + 2 e = Cl-I
k) SO42- + 4 Zn + 8 H+ = S2- + 4 Zn2+ + 4 H2O SVI + 8 e = S-II
Zn0 = ZnII + 2 e
l) AsO42- + S2- + 2 H+ = AsO33- + S + H2O S-II = S + 2 e
AsV + 2 e = AsIII
ł) 5 Fe2+ + MnO4- + 8 H+ = 5 Fe3+ + Mn2+ + 4 H2O FeII = FeIII + e
MnVII + 5 e = MnII
m) 2 Hg + Cl2 = HgCl2 + Hg HgI = HgII + e
HgI + e = Hg
n) 3 Sn2+ + Cr2O72- + 14 H+ = 3 Sn+4 + 2 Cr3+ + 7 H2O SnII = SnIV + 2 e
CrVI + 3 e = CrIII
o) 5 MgJ2 + 2 KMnO4 + 8 H2SO4 = 5 MgSO4 + K2SO4 + 2 MnSO4 + 5 J2 + 8 H2O 2 J-I = J2 + 2 e
MnVII + 5 e = MnII
c) Faza podsumowująca
Powtórzenie wiadomości zdobytych na lekcji.
5. Bibliografia
Z. Kluz, M. M. Poźniczek, Chemia. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, Warszawa 2005.
6. Załączniki
brak
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Równania należy uczniom podawać bez współczynników stechiometrycznych.