1
PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 9 STO
(na lata 2015-2018)
PODSTAWA PRAWNA
1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej.
2. Konwencja o Prawach Dziecka.
3. Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.).
4. Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 2005 Nr 179 poz. 1485 ze zm.).
5. Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231; Dz. U. z 2007r. Nr 70, poz. 473).
6. Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 ze zm.).
7. Ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 1994 r. Nr 111, poz. 535 ze zm.).
8. Rozporządzenie MEN z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2015 r.
poz. 1249).
9. Rozporządzenie MEN z 9 lutego 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2007 r.
Nr 35, poz. 222).
PROFILAKTYKA jest to ogół działań mających na celu zapobieganie wystąpienia u dzieci niepożądanych zachowań, postaw lub przyzwyczajeń wynikających z negatywnego wpływu środowiska zewnętrznego, jak również pojawiających się problemów związanych z naturalnym rozwojem psychofizycznym.
Jej celem jest ochrona ucznia przed podejmowaniem zachowań hamujących jego rozwój, określanych jako zachowania ryzykowne. W toku realizacji programu nauczyciele będą kłaść nacisk na poznanie poszczególnych uczniów, ich środowiska rodzinnego, a także podejmować działania eliminujące zagrożenia bezpieczeństwa i niedostosowanie społeczne uczniów.
Program profilaktyki pozostaje spójny zarówno z programem wychowawczym, jak również ze szkolnym zestawem programów nauczania, których treści są wzajemnie powiązane i skorelowane. Dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów i środowiska wychowawczego, w całościowy sposób opisuje treści oraz działania całej społeczności szkolnej. Zawiera konkretne działania profilaktyczne zgodnie z potrzebami uczniów i wspiera ich oraz środowisko rodzinne w rozwoju społecznym, emocjonalnym, etycznym i moralnym.
Szkolny program profilaktyki jest realizowany przez wychowawców klas oraz nauczycieli poszczególnych przedmiotów, wychowawców świetlicy, psychologa szkolnego i pielęgniarkę szkolną. Szczególny nacisk położony jest na współudział rodziców w realizacji programu, a także instytucji wspierających pracę wychowawczo - profilaktyczną szkoły, takich jak:
2 Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Policja, Straż Miejska, Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy, Państwowa Straż Pożarna.
CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
1. Diagnoza potrzeb i problemów uczniów w środowisku szkolnym.
2. Poznanie środowiska rodzinnego uczniów i sposobów spędzania czasu wolnego bez nałogów i przemocy.
3. Aktywny udział uczniów w zajęciach profilaktycznych.
4. Dostosowanie treści i form zajęć profilaktycznych do potrzeb, stopnia zagrożenia i wieku uczniów.
5. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla uczniów.
6. Edukacja prozdrowotna, promocja zdrowia psychicznego i zdrowego stylu życia bez uzależnień – uczniowie, rodzice, nauczyciele.
7. Umiejętność współpracy w zespole, podnoszenia kultury osobistej i dobrego zachowania w grupie.
8. Współpraca z rodzicami w zakresie rozwiązywania problemów wychowawczych i zaspokajania potrzeb rozwojowych uczniów.
9. Współpraca z poradniami i jednostkami specjalistycznymi działającymi na rzecz ucznia.
OCZEKIWANE EFEKTY
a) Uczniowie:
potrafią współpracować w zespole klasowym i komunikować się z rówieśnikami,
budują relacje w zespole klasowym oparte na poczuciu bezpieczeństwa i wzajemnym zaufaniu,
są ukierunkowani na osiąganie coraz lepszych wyników w nauce,
są świadomi zagrożeń wynikających z zażycia środków uzależniających,
potrafią dbać o własne zdrowie,
budują poczucie własnej wartości w oparciu o znajomość swoich mocnych i słabych stron.
b) Rodzice:
aktywnie współpracują ze szkołą dla dobra swoich dzieci,
podnoszą swoje kompetencje w zakresie profilaktyki prozdrowotnej.
c) Nauczyciele:
aktywnie współpracują z rodzicami dla dobra uczniów,
podnoszą swoje kompetencje w zakresie profilaktyki prozdrowotnej.
EWALUACJA PROGRAMU
Program będzie poddawany ewaluacji pod koniec każdego roku szkolnego z uwzględnieniem przeprowadzonych działań profilaktycznych. W tym celu wykorzystywane
3 będą następujące metody: obserwacja, ankieta, rozmowy indywidualne i wywiady oraz analiza dokumentów.
Podsumowaniem realizacji programu będzie dokonanie ewaluacji całościowej po trzecim roku funkcjonowania programu. W oparciu o przeprowadzone badania sformułowane zostaną wnioski, które będą uwzględnione przy opracowywaniu kolejnego programu profilaktyki.
Ewaluacji dokonuje specjalnie powołany przez dyrektora w tym celu zespół nauczycieli.
Na podstawie obserwacji i rzeczywistych potrzeb szkoły wyodrębniono cele główne, wokół których skupi się realizacja działań profilaktycznych programu:
1. Bezpieczna szkoła.
2. Profilaktyka zdrowotna.
3. Profilaktyka uzależnień – współczesne zagrożenia cywilizacyjne.
4. Kształtowanie u uczniów ważnych psychologicznie i społecznie umiejętności.
BEZPIECZNA SZKOŁA
Cele szczegółowe Działania szkoły Osoby
odpowiedzialne Poznanie i integracja
uczniów
(wewnątrz klas i w szkole).
- spotkania klas z psychologiem, - uczestnictwo w imprezach,
i uroczystościach, zarówno klasowych, jak i szkolnych,
- pogadanki, gry i zabawy integrujące, - wycieczki, rajdy, ogniska.
Psycholog szkolny wszyscy
nauczyciele.
Wysoka frekwencja i punktualność.
- sprawdzanie obecności na każdej lekcji, - monitorowanie opuszczonych godzin lekcyjnych,
- poinformowanie uczniów i rodziców o konsekwencjach opuszczania lekcji czy spóźnianiu się na zajęcia.
Wszyscy nauczyciele.
Zapobieganie agresji i przemocy rówieśniczej oraz uwrażliwienie uczniów na zachowania prospołeczne.
- zapoznanie uczniów z regulaminami obowiązującymi w szkole,
- egzekwowanie przestrzegania regulaminów szkolnych, - regularnie pełnione dyżury
nauczycielskie na korytarzach szkoły, - uczenie nieagresywnych strategii rozwiązywania problemów na lekcjach wychowawczych oraz podczas spotkań z psychologiem szkolnym,
- regularne ocenianie zachowania ucznia.
Psycholog szkolny, wszyscy
nauczyciele, rodzice.
Umiejętność zachowania się w sytuacjach
kryzysowych.
- zapoznanie wszystkich pracowników szkoły, uczniów i rodziców z
procedurami postępowania w sytuacjach kryzysowych,
Dyrektor – jako koordynator ds.
bezpieczeństwa w szkole,
4 - próbna ewakuacja uczniów i
pracowników szkoły.
wychowawcy Wyrabianie nawyku
bezpiecznego zachowania się w środkach
komunikacji miejskiej i poruszania się po drogach.
Bezpieczne ferie i wakacje.
- zajęcia poświęcone poznawaniu zasad ruchu drogowego oraz rozpoznawaniu znaków drogowych,
- lekcje wychowawcze poświęcone wyrabianiu nawyku kulturalnego i
bezpiecznego zachowania się w środkach komunikacji miejskiej,
- pogadanki i ćwiczenia praktyczne w terenie.
Nauczyciel techniki, wychowawcy, opiekunowie wycieczek szkolnych, wychowawcy świetlicy,
psycholog szkolny.
PROFILAKTYKA ZDROWOTNA
Cele szczegółowe Działania szkoły Osoby
odpowiedzialne Wyrabianie umiejętności
organizacji pracy w ciągu dnia i zapoznanie uczniów ze zdrowym stylem życia.
- wybrane jednostki lekcyjne w ramach edukacji wczesnoszkolnej, godziny wychowawcze, lekcje przyrody, lekcje wdż, apele z udziałem zaproszonych gości (lekarz, pielęgniarka),
- filmy edukacyjne (np. zdrowe odżywianie),
- konkursy promujące zdrowy styl życia, - pogadanki prowadzone przez pielęgniarkę szkolną.
Wychowawcy, pielęgniarka szkolna, nauczyciel przyrody.
Zapobieganie chorobom i wypadkom poprzez poznanie
niebezpiecznych sytuacji.
- zajęcia profilaktyczne prowadzone przez psychologa szkolnego,
- działania wychowawcze (interwencje, pogadanki) prowadzone przez
wychowawców, psychologa szkolnego, dotyczące:
a. bezpieczeństwa ucznia
w kontaktach z osobami obcymi, b. zachowania w sytuacjach zagrożeń,
- spotkania ze Strażą Pożarną.
Psycholog szkolny, wychowawcy, pielęgniarka szkolna, nauczyciele.
Walka ze stresem. - zajęcia w czasie godzin wychowawczych, - uczestnictwo uczniów w zajęciach
sportowych, rozgrywkach sportowych, - zajęcia relaksacyjne.
Wychowawcy, psycholog szkolny, pielęgniarka
szkolna, nauczyciele wychowania fizycznego.
Profilaktyka wad postawy.
- zajęcia profilaktyczne prowadzone przez nauczycieli wychowania fizycznego, - pogadanki nt. właściwej pozycji ciała podczas odrabiania lekcji,
Wychowawcy, pielęgniarka szkolna,
5 - pogadanki o wpływie ruchu, na kondycję
fizyczną i postawę ciała,
- zwracanie uwagi na postawę ciała ucznia w czasie lekcji i na przerwach,
- przerwy śródlekcyjne na krótkie
ćwiczenia fizyczne (organizacja ćwiczeń śródlekcyjnych),
- okresowe ważenie plecaków uczniów, - codzienne spacery podczas zajęć świetlicowych.
nauczyciele wychowania fizycznego, wychowawcy świetlicy.
Kształtowanie wzorców zdrowego stylu życia i aktywnego spędzania wolnego czasu.
- udział w konkursach związanych z różnymi formami profilaktyki,
- udział w kołach zainteresowań i zajęciach sportowych,
- udział w spotkaniach klasowych
(wycieczki, rajdy, wyjścia, zielona szkoła), -- udział w imprezach (dyskoteka klasowa, szkolna),
- pogadanki podnoszące świadomość znaczenia aktywnego sposobu życia jako alternatywnego dla używek,
- pogadanki dla rodziców o wpływie wspólnego spędzenia czasu na jakość relacji z uczniem.
Wychowawcy, psycholog szkolny, nauczyciele.
PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ – WSPÓŁCZESNE ZAGROŻENIA CYWILIZACYJNE
Cele szczegółowe Działania szkoły Osoby
odpowiedzialne Znajomość zagrożeń
związanych z Internetem i cyberprzemocą.
- zajęcia lekcyjne na temat bezpieczeństwa w sieci,
- procedury reagowania na przypadki cyberprzemocy w sieci,
- dzień bezpiecznego Internetu.
Nauczyciel zajęć komputerowych, psycholog szkolny, wychowawcy klas.
Kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków
niedozwolonych.
- zajęcia prowadzone według wybranych programów profilaktyki.
Psycholog szkolny, wychowawcy.
Kształtowanie
umiejętności asertywnej reakcji na propozycje osób, które częstują papierosami, alkoholem, narkotykami.
- zajęcia prowadzone według wybranych programów profilaktyki.
Psycholog szkolny, wychowawcy.
6
KSZTAŁTOWANIE U UCZNIÓW WAŻNYCH PSYCHOLOGICZNIE I SPOŁECZNIE UMIEJĘTNOŚCI
Cele szczegółowe Działania szkoły Osoby
odpowiedzialne Doskonalenie
umiejętności dokonywania samooceny.
- zajęcia profilaktyczne poświęcone:
a. poznaniu samego siebie b. poznawaniu swoich wartości c. nauce prezentacji siebie na forum grupy
d. uczeniu świadomego
decydowania o sobie i ponoszeniu konsekwencji własnych decyzji e. nieuleganiu presji rówieśników, zachowywaniu własnej autonomii;
- aktywny udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych,
- prezentacja wytworów własnej pracy na forum klasy i szkoły.
Psycholog szkolny, wychowawcy, nauczyciele.
Rozwijanie poczucia empatii i asertywności.
- zajęcia profilaktyczne poświęcone:
a. uświadomieniu uczniom
podstawowych uczuć wyrażanych w życiu codziennym
b. poszerzeniu słownictwa związanego z tematyką uczuć c. uświadomieniu uczniom jak i w jakich sytuacjach wyrażają uczucia oraz na podstawie jakich sygnałów pochodzących od ciała mogą je rozpoznawać
d. doskonaleniu technik asertywnych
e. umiejętności mówienia NIE f. słuchaniu bez uprzedzeń i osądzania.
Psycholog szkolny, wychowawcy, nauczyciele.
Przygotowanie uczniów do prawidłowego funkcjonowania
społecznego w relacjach z rówieśnikami i
dorosłymi.
- zajęcia profilaktyczne poświęcone:
a. nawiązywaniu prawidłowych relacji rówieśniczych
b. pełnieniu ról społecznych (uczeń, dyżurny, kolega, członek samorządu itp.)
c. wartościom: koleżeństwo, przyjaźń;
- motywowanie uczniów do właściwego zachowania poprzez przestrzeganie systemu nagród i kar,
- zajęcia „Wychowanie do życia w rodzinie”.
Psycholog szkolny, wychowawcy, nauczyciele.
7 Radzenie sobie w
sytuacjach trudnych.
- świadome unikanie zagrożeń oraz kształtowanie umiejętności odmawiania i negocjacji,
- pomoc uczniowi w rozwiązywaniu trudności życiowych i rodzinnych,
- uruchomienie akcji informacyjnej mającej na celu uświadomienie uczniom
możliwości zwrócenia się z problemem do konkretnej osoby w szkole: wychowawcy, psychologa, dyrektora szkoły – tworzenie mapy przyjaciół dzieci (także: spoza szkoły np. Rzecznik Praw Dziecka),
- wprowadzanie zajęć redukujących napięcie (relaksacyjnych, śródlekcyjnych).
Psycholog szkolny, wychowawcy, nauczyciele.
Zatwierdzono uchwałą Rady Pedagogicznej dnia 14 września 2015r. Zmiany w programie profilaktyki zatwierdzono uchwałą Rady Pedagogicznej w dniu 26 sierpnia 2016 roku.