PSYCHOLOGIA ZARZĄDZANIA W BIZNESIE Pojęcia podstawowe

PSYCHOLOGIA ZARZĄDZANIA W BIZNESIE

Pojęcia podstawowe

Małgorzata Giełda

Zakład Nauki Administracji UWr

Informacje podstawowe o zajęciach Warunki zaliczenia

Dlaczego o psychologii w biznesie?

Pojęcia podstawowe

• psychologia

• zarządzanie

• bizn es

POJĘCIA PODSTAWOWE

Zagadnienia wykładu

dr Małgorzata Giełda

Zakład Nauki Administracji

Instytut Nauk Administracyjnych pok. 404 budynek A

POJĘCIA PODSTAWOWE

Informacje podstawowe o zajęciach

Rodzaj zajęć: wykład

Obecność: nieobowiązkowa Ilość godzin: 12 (6 spotkań)

24.02, 14.04, 14.04,

28.04, 27.05., 27.05.2018 r.

Ostatnie zajęcia: 27.05.2018 r.

Rodzaj zaliczenia: test na ocenę

POJĘCIA PODSTAWOWE

Informacje podstawowe o zajęciach

Aktywny udział w zaliczeniu pisemnym w formie testu.

Test jednokrotnego wyboru, ok. 25 pytań w czasie 25 min.

Termin zaliczenia: 27.05.2018 r.

Warunkowe zaliczenia – brak.

Zaliczenie przed terminem – do uzgodnienia.

POJĘCIA PODSTAWOWE

Warunki zaliczenia wykładu

ZAKRES MATERIAŁU DO ZALICZENIA:

1. Wykłady (prezentacje z wykładów) 2. Artykuły:

• K. Gurmińska, Koncepcje psychologiczne w zarządzaniu,

http://www.nsz.edu.pl/api/files/view/21753.pdf

• Z. Żarczyński, Psychologiczne wyznaczniki skuteczności w zarządzaniu,

http://www.afe.polsl.pl/index.php/pl/2494/psychologiczne-wyznaczniki-skutecznosci-w-zarzad zaniu.pdf

http://docplayer.pl/5109466-Psychologiczne-wyznaczniki-skutecznosci-w-zarzadzaniu.html

POJĘCIA PODSTAWOWE

Warunki zaliczenia wykładu

"Psychologia, jako nauka poświęcona generalnie zachowaniu się jednostki, zajmuje się

m.in. takimi zagadnieniami, jak:

• osobowość człowieka,

• jego postawy,

• percepcja,

• motywacja

• i uczenie się.”

„Wszystkie te elementy są niezbędne do wyjaśnienia zachowania się konsumenta, poznania jego potrzeb, działań oraz rekcji na różnorodne cechy produktów

i bodźce płynące z otoczenia.”

(Stanisław Gajewski)

DLACZEGO O PSYCHOLOGII W BIZNESIE

„Psychologia ze swoimi badaniami empirycznymi może być tak przydatna dla ekonomii

jak fizyka dla astronomii.

Zarówno w astronomii jak i w ekonomii nie da się prowadzić bezpośrednio

badań eksperymentalnych.”

„Biznes jest jak gra.

Ma zawodników, specyficzny język, złożoną historię, zasady, własny rytm, pojawiają się spory.”

(Znajomość mechanizmów ludzkiej psychiki

jest jak dostęp do instrukcji w najważniejszej z gier. )

DLACZEGO O PSYCHOLOGII W BIZNESIE

Adam Noga ur. 1955 r.

Andrzej Krzysztof Koźmiński ur. 1941 r.

„Żaden wzorzec biznesu, bez względu na to,

jak silnie ustanowiony,

nie będzie w stanie zatrzymać

dla siebie klientów w nieskończoność.”

(Psychologia pozwala wydłużyć czas utrzymania klientów powyżej przeciętnej)

DLACZEGO O PSYCHOLOGII W BIZNESIE

Karl Erik Sveiby ur. 1946 r.

Znajomość psychologii pozwala:

• zwiększyć konkurencyjność

• zwiększyć efektywność pracowników przez

 motywację

 właściwy dobór pracowników

 podniesienie ich satysfakcji

• wprowadzić zmiany w organizacji

DLACZEGO O PSYCHOLOGII W BIZNESIE

Psychologia istniała od zawsze, ale dopiero w drugiej połowie XIX w zaczęto ja traktować jako odrębną dziedzinę nauki.

Początkowo była traktowana jako część filozofii.

W 1879 r. niemiecki filozof Wilhelm Wundt założył na uniwersytecie w Lipsku pierwsze

eksperymentalne laboratorium psychologiczne , w którym badał reakcje człowieka na różne bodźce

Psychologia jest odrębną nauką ponieważ posiada:

• system twierdzeń sprawdzonych

• własne metody badawcze

(eksperyment, ankieta, opis, symulacja)

PSYCHOLOGIA Pojęcie

Wilhelm Wundt 1832–1920

Słowo psychologia pochodzi z języka starogreckiego:

psyche = dusza, i logos = słowo, myśl, rozumowanie Psychologia

jest nauką o człowieku,

bada mechanizmy i prawa rządzące psychiką ludzką oraz zachowaniami człowieka.

Psychologia

• interakcje międzyludzkie

• oraz interakcję z otoczeniem

PSYCHOLOGIA

Pojęcie

Psychologia to naukowe badanie zachowania organizmów;

jest ona nauką, która pozwala ustalić

co porusza ludźmi i jak funkcjonuje ich psychika.

Psychologia to pewien sposób myślenia o tym,

jak żywe stworzenia radzą sobie ze swoim środowiskiem i jak zachowują się względem siebie.

PSYCHOLOGIA

Różnorodność definicji

Psychologia jest nauką, która stara się

mierzyć, wyjaśniać, a niekiedy zmieniać zachowania ludzi i zwierząt.

Psychologowie zajmują się badaniem indywidualnych zachowań i starają się je zrozumieć.

Psychologia to regulacja wzajemnych stosunków organizmów żywych z ich otoczeniem.

To badanie tego

jak ludzie radzą sobie ze swoim środowiskiem i jak zachowują się względem siebie.

PSYCHOLOGIA

Różnorodność definicji

Psychologia jest nauką stosowaną.

W praktyce zarządzania istnieje wiele możliwości zastosowania psychologii:

• funkcjonowanie jednostki w zespole pracowniczym ,

• przywództwo, kierowanie, władza,

• komunikacja werbalna i niewerbalna,

• grupa i jej wpływ na jednostkę,

• wpływ warunków otoczenia pracy na jednostkę w biznesie,

• wpływ otoczenia organizacji na jednostkę w biznesie,

• wpływ informacji na jednostkę,

• wpływ technologii na jednostkę.

• ...

Psychologia jest wykorzystywana w wielu płaszczyznach,

np.: behawioralnej, technologicznej, społecznej, komunikacyjnej, ekonomicznej, informacyjnej …

PSYCHOLOGIA

z „dodatkiem”

Psychologia inżynieryjna

bada czynności i cechy człowieka

z punktu przystosowania urządzeń technicznych i warunków pracy do jego właściwości psychicznych w zakresie

przyjmowania, przetwarzania informacji, podjęcia i wykonania decyzji.

PSYCHOLOGIA

z „dodatkiem”

Psychologia konsumenta

psychologia, jako nauka poświęcona zachowaniu się jednostki, zajmuje się m.in. takimi zagadnieniami, jak:

* osobowość człowieka, * jego postawy,

* percepcja, * motywacja i uczenie się.

Te elementy są niezbędne do wyjaśnienia zachowania się konsumenta, poznania jego potrzeb, działań oraz rekcji na różnorodne cechy produktów i bodźce płynące z otoczenia.

Psychologia konsumenta dotyczy w praktyce

tylko sposobów postępowania z dosłownym konsumentem

czyli potencjalnym lub faktycznym nabywcą dóbr konsumpcyjnych.

PSYCHOLOGIA

z „dodatkiem”

Psychologia społeczna

jedna z dziedzin psychologii,

która łączy koncepcje psychologii i socjologii,

skupiając uwagę na wzajemnym wpływie wywieranym przez ludzi.

Jednym z zagadnień, którym psychologowie społeczni poświęcają wiele uwagi, jest zmiana

(jak ją wprowadzać i w jaki sposób zmniejszać opory wobec niej).

PSYCHOLOGIA

z „dodatkiem”

Psychologia środowiska pracy

„psychologowie, poza badaniami nad wykorzystaniem przestrzeni pracy, interesują się również specyficznymi czynnikami

środowiskowymi, takimi jak oświetlenie, hałas i temperatura.

(…) Wszystkie czynniki środowiskowe mogą wpływać na satysfakcję z pracy.”

PSYCHOLOGIA

z „dodatkiem”

Psychologia negocjacji

interesuje się podmiotami procesu negocjacji,

czyli "czynnikiem ludzkim", a na szczególną uwagę zasługują:

• błędy percepcyjne poczynione przez człowieka,

• emocje,

• komunikowanie się.

Psychologia negocjacji zwraca uwagę na:

• utrzymanie przez strony dobrego mniemania o sobie, (zachowanie twarzy, honoru, dobrej opinii w środowisku)

• akceptację odmienność psychicznej rozmówcy

(negocjator szanuje rozmówcę, przyjmuje postawę, która pozwoliłaby przeciwnikowi zachować twarz).

Wyzwala to wzajemność i ułatwia komunikowanie się.

PSYCHOLOGIA

z „dodatkiem”

PROBLEMY Z POJĘCIEM: ZARZĄDZANIE

1. Różne definicje pojęcia.

2. Nieprecyzyjne tłumaczenie

na język polski terminu: management.

3. Pojęcia tożsame (?)

kierowanie, zarządzanie, administrowanie, rządzenie.

4. Różne interpretacje pojęcia.

ZARZĄDZANIE

PROBLEMY Z POJĘCIEM: ZARZĄDZANIE

Różne definicje pojęcia

Definicje podane na zajęciach

ze zwróceniem wielości punktów widzenia przy ich konstruowaniu.

ZARZĄDZANIE

PROBLEMY Z POJĘCIEM: ZARZĄDZANIE

Nieprecyzyjne tłumaczenie Management

Znaczenie czynnościowe:

(1) proces nadzoru i/lub kontroli oraz koordynacji aktywności społecznej i produkcyjnej w organizacji (2) zarządzanie (kierowanie)

Znaczenie rzeczowe:

(1) grupa ludzi zarządzających (kierujących) organizacją

ZARZĄDZANIE

PROBLEMY Z POJĘCIEM: ZARZĄDZANIE

Nieprecyzyjne tłumaczenie

Poprawne tłumaczenie pojęcia management to KIEROWNICTWO

„Polskim ekwiwalentem terminu management powinien być w ogólnym przypadku termin kierownictwo, a to z racji jego podwójnego (rzeczowego i czynnościowego) znaczenia.”

Jerzy Supernat, Management. Tezaurus kierownictwa, Wrocław 2000, s. 287.

ZARZĄDZANIE

PROBLEMY Z POJĘCIEM: ZARZĄDZANIE

Pojęcia tożsame?

ZARZĄDZANIE a KIEROWANIE w prakseologii (1) Zarządzanie jest pojęciem węższym

Kierowanie jest pojęciem szerszym

- zarządzanie jest postacią kierowania

- zarządzanie zawiera się tylko w relacjach międzyludzkich

(2) Zarządzanie jest pojęciem szerszym

(3) Zarządzanie i kierowanie są pojęciami tożsamymi

ZARZĄDZANIE

Z < K

Z > K

Z = K

PROBLEMY Z POJĘCIEM: ZARZĄDZANIE

Pojęcia tożsame?

ZARZĄDZANIE a RZĄDZENIE w prakseologii Rządzenie to jedna z form kierowania.

Rządzenie to „(…) możność legalnego zastosowania przymusu lub przekonanie obywateli o legalności państwowych organów władzy (…)”

(Jan Zieleniewski)

Rządzenie w nowoczesnych strukturach biurokratycznych opiera się na podstawach racjonalno-prawnych.

(Max Weber)

ZARZĄDZANIE

PROBLEMY Z POJĘCIEM: ZARZĄDZANIE

Pojęcia tożsame?

Współcześnie zarządzanie uznaje się za jedną z metod rządzenia.

ZARZĄDZANIE

ZARZĄDZANIE a RZĄDZENIE różnice

Kryterium wyodrębnienia jest źródło władzy.

„Tym co rozróżnia zarządzanie od rządzenia jest specyfika stosunków między rządzącymi a rządzonymi.

„Owe stosunki oparte są

na formalnej legitymizacji władzy, brak jej akceptacji, powoduje

odwołanie się do przymusu państwowego.

Podstawowym sposobem rządzenia jest hierarchia, odnoszona

do poziomu makrospołecznego.”

(Agnieszka Chrisidu-Budnik)

PROBLEMY Z POJĘCIEM: ZARZĄDZANIE

Pojęcia tożsame

ZARZĄDZANIE a ADMINISTROWANIE w prakseologii

Założenie: rozpatrujemy administrowanie w znaczeniu czynnościowym.

Kryterium wyodrębnienia jest „(…) funkcja w instytucji, scharakteryzowana przede wszystkim przez to,

że występuje ona tylko w instytucjach względnie trwale zorganizowanych i regulując ich funkcjonowanie (wewnątrz i w stosunkach z otoczeniem) nie obejmuje jednak bezpośrednio

realizowania podstawowego celu danej instytucji.

Przyczynia się więc do realizacji tego celu raczej pośrednio i raczej ze względu na formy funkcjonowania

niż na ich treść merytoryczną.”

(Jan Zieleniewski)

ZARZĄDZANIE

INTERPRETACJE POJĘCIA: ZARZĄDZANIE

ZARZĄDZANIE

ZARZĄDZANIE (INTERPRETACJA)

PRAKSEOLOGICZNA SOCJOLOGICZNA

SYSTEMOWA CYBERNETYCZNA

BIZENES = IDEA x CZAS x PRACA x PIENIĄDZE

Każdy biznes jest iloczynem 4 elementów, jakimi są:

• idea, czyli tzw. pomysł na biznes,

• czas,

• praca,

• pieniądze.

Trwały biznes musi opierać się na aktywnym pozyskiwaniu wielu klientów.

Słowo "aktywnym" rozumie się jako samodzielne poszukiwanie nowych

odbiorców, wychodzenie do nich z ofertą, a nie czekanie, aż sami się zgłoszą.

Podstawą biznesu jest informacja i wpływ na masy konsumentów.

A więc biznes może być rozumiany jako forma polityki.

BIZNES

Wymiary współczesnego podejścia do prowadzenia biznesu

• wymiar operacyjny,

• wymiar technologiczny,

• wymiar kapitału ludzkiego

• wymiar organizacyjny,

• wymiar kulturowy.

Proces biznesowy

zbiór logicznie powiązanych czynności,

wykonywanych w celu osiągnięcia zamierzonego rezultatu.

Jest to narzędzie służące do specyfikacji wymagań użytkownika w stosunku do wdrażanego systemu.

W praktyce termin biznes najczęściej pojawia się w znaczeniu organizacji nastawionej na zysk.

(Organizacje jest pojęciem szerszym niż biznes)

BIZNES

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Pojęcie psychologii zarządzania

„Psychologia w zarządzaniu zajmuje się prawidłowościami i uwarunkowaniami

szeroko rozumianego zachowania człowieka w organizacji, a w szczególności przywództwem zmierzającym do

zapewnienia pracownikom harmonijnej realizacji celów własnego rozwoju i celów organizacji,

a także celów zmierzających do tworzenia określonych wartości.”

PSYCHOLOGIA ZARZĄDZANIA