Sprawozdanie Wydziału Pracy i Opieki Społecznej Urzędu Wojewódzkiego Pomorskiego za Rok 1929

SPRAWOZDANIE Wydziału

Pracy i Opieki Społecznej

Urzędu Wojewódzkiego Pomorskiego

za rok

1929

(wzgl. budź. 1929|30)

r

11 i

mm _¿i

:

;nr';

4:IHV ,Í - ¡

■ < t fiK m- m\

'V Î í II

Urząd Wojewódzki Ponorski' . Toruń, dnia 27-września 1930r.

Wydział Pracy i Opieki Społecznej- Nr.S.B.- 4913/30.

/

S p r a w o z d a n i e

o działalności Urzędu Wojewódzkiego Ponorskiego /Wydziału Pracy i Opieki Społecznej / w dziale

opieki społecznej i pośrednictwa pracy oraz

0 działalności opiekuńczej związków samorządowych 1 instytucyj społecznych w Województwie Ponorskien

w roku 1929

wzgl.budżetowym 1929/30.

S p i s r z e c z y :

A/ Organizacja i Adninistracja Wydziału Pr.i Op.Społ.

1/ Utworzenie Wydziału 2/ Stan osobowy

3/ Podział czynności

4/ Statystyka załatwionych spraw 5/ Wyjazdy służbowe

6/ Przyjmowanie interesentów

h/ Pośrednictwo pracy:

I. Organizacja i adninistracja P.U.P.P.

1/ Organizacja terytorjalna 2/ Stan osobowy

3/ Wyjazdy służboY/c

II. Działalność P.U.P.P. /państwowe pośrednictwo pracy/

1/

1/ Zapośrodniczenic ogólne

2/ Zapośrodniczenic młodocianych

3/ Zapośredniczcnic inwalidów wojennych 4/ Clearing pracy

5/ Emigracja

III. Zarobkowe pośrednictwo pracy IV. Społeczne pośrednictwo pracy

Y. Bezrobocie:

1/ Zniany stanu bezrobocia według przyczyn 2/ Akcja pomocy bezrobotnym

0/ Opieka społeczna:

I. Wydatki na opiekę społeczną 1/z funduszów samorządowych

2/ z funduszów państwowych Zestawienie ogólne

II. Opieka nad dziećmi i młodzieżą:

1/ Stacje Opieki nad Matką i Dzieckiem 2/ Kolonje letnie

III.Opiekunowie społeczni i komisje opieki społecznej IV. Zwalczanie żebractwa i włóczęgostwa

Strona:

1 1 1

3 6 7 9 10

10 10 12 10

13 13 19

21 22 22

24 26 27 27 32 39 39 39 53

66

67

67

69

76

80

Strona:

D/ Sprawy inwalidów wojennych 83

I. Przejęcie agend inwalidzkich od administracji wojskowej 1/ Podstawy prawne

2/ Komisje zdawczo-odbiorcze

II. Organizacja i administracja urzędów inwalidzkich 1/ Oddział Spraw Inwalidów Wojennych

2/ Referaty Spraw Inwalidów Wojennych 3/ Komisje Wojskowo-Lckarskie

4/ Inwel idzka Komisja Odwoławcza

III. Rejestracja roszczeń do zaopatrzenia inwalidzkiego IV. Pomoc specjalna inwalidom wojennym

1/ Leczenie 2/ Prctczowanic 3/ Szkolenie

4/ Opieka społeczna 5/ Kapitelizac ja rent

V. Wydatki na inwalidów wojennych

83 83 85 87 87 90 96 93

■

100

105 105 106 107 107 108

110

E/ Instytucje społeczne 115

I. Statystyka instytucyj opiekuńczych 115

1/ Zakłady 116

2/ Stowarzyszenia 125

3/ Zestawienie ogólne 132

II. Działalność instytucyj opiekuńczych 133

III. Alicja kulturalno-społeczna 181

1

-

A/ (Ml ANT ZA O JA I ADMINISTRACJA WYDZIAŁU PRACY I OPIEKI SPOŁĘCMKL.

1/ Utworzenie Wydziału.

Do istniejącego przy Wydziale Administracyjnym Oddziała Pr.i 0">.Społ.przyłączony został z dniem 18.kwietnia 1929r-Oddział Spraw Tw;a1idów Wojennych pod wspólnem kierownictwem dotychczasowego Kierownika Oddziału Pr.i Op.Społ., radcy wojewódzkiego Tadeusza

Kruszelnickiego. Szczegółowe dane o przejęciu agend inwaliazkich od administracji wojskowej i utworzeniu Oddziału Spraw InnuWoj.znaj­

dują się niżej w rozdziale D.niniejszego sprawozdania.

Na zasadzie okólnika M-stwa Pr.i Op.Społ-Nr.614 z unia 10.maja 1929r-utworzony został z dniem 1.czerwca 1929r-samoistny Wydział Pr.i Op.Społ., ezielący się - zgodnie z zasadami wspomnia­

nego. okólnika - na:

a/ Oddział Opieki Społecznej i Pośrednictwa Pracy, b/ Oddział Spraw Inwalidów Wojennych-

2/ Stan osobowy-

l

Etat osobowy, z uwagi na wskazaną wyżej reorganizację, doznał w okresie sprawozdawczym trzykrotnej zmiany, a mianowicie:

a/ od l.do 31.marca 1929r.obowiązywał nadal następujący etat osobowy z ubiegłego okresu sprawozdawczego, rstalony reskryp­

tem M-stwa Pr.i 0 .Sp.z dnia 12.I.1929r.Nr.7253/Pr.II.:

Stopień służbowy: i— i

VII. Razem

Ilość stanowisk: 1 1 2

-

2

V od l.IV.ao 31.VIII. 1929r. obowiązywał następujący etat, ustalony reskryptem M-stwa Pr. i On.Sp.z dnia 31.V.1929r.Nr.9967/Pr.II.:

Stopień í : łużbowy:

Ilość etanowisk:

VI* VII. VIII. IX. Razem

1 2 1 2 i ?

c/ powyższy etat osobowy zmniejszony został z dniem l.IX.1929r reskryptem M-stwa Pr.i Op.Sp.z dnia 6.IX.1929r.Nr.l2315/Pr.II. o jedno stanomsko k.st.sl. tal:, że w okresie od l,IX.1929r.do końca roku spra- .ozda, czego t.j.31.III.1330r.obowiązywał następujący etat osobowy:

Stopień służbowy:

Ilość stanowisk:

VI. VII. VIII.

2 1 2

IX. Razem:

1 6

Stanowiska wykazane w etacie pod c/ obsadzone były w sposób następujący:

V jeden etat VI-go st.sł.zajmował Tadeusz Kruszelnicki,radca wojewódzki w VI.st.sł., kierownik Oddziału Pr i O d Sn ml

1Q ir io,o „ Op.Sp., mianowany z dniei

•IX 1929r.Naczelnikiem Wydziału Pr.i Op.Sp.w VI.st.sł.reskryptem M-sfe r.i Op.Sp.z unia 19.IX.1929r.Nr.l2240/Pr .II./z dniem l.V II.1930r.mianO- y any Naczelnikiem Wydz.u V.st.sł./,

/ ruei etat '/'I-go st.sł. zajmował Piotr Gruziński, urz VIII St.sł.,mianowany z dniem 1.VII. 1929r.asesorem VII.st.sł.reskryptem K.P.' 1 O.o.z unia 28.VI.1929r.Nr.l0844/Pr.II.

3 / e t a t ra.st.sł.zajmował Bolesław Steczkowski, prac.kontr.

iii.st.sł., zatrudniony w Wydziale od 15.V.1929r.do 31.1.1930r.

0d dnia II1.1930r.zajmował ten etat Jan Grochocki, asesor , . ’ -'t0ry WPraWd2ie już od 23.X.1928r.przydzielony był do Wy-

lału ^ z bl.Oddziału/ PT .i Op.Sp., pozostawał jednak na etacie Wyższego

/ r " “ W T°rUniU aŻ d° dnia 2 8 -n -1930r" a z dniem

■ Il.laoOr.przeniesiony został dofinitywnie na etat Wydziału Pr.i On

Społ. reskryptem M.P.i O.S.z dnia 28.II.1930r.Nr.9388/Pr II

4/ i eden etat YIII-go st.sł.zajmował Józef Włodarski,chorąży

zaw.W.P./lX.st .sł./, zatrudniony w Wydziale od dnia 18.IV.1929r.,jako oddany przez władze wojskowe do dyspozycji M.P.i O.S.na okres roku

sprawozdawczego, na zasadzie okólnika Nr. 60? tegoż M-stwa z dnia 4. IV.

1929r./szczegóły niżej w rozdziale D-niniejszego sprawozdania/.

5/ drugi etat YIII-go st.sł.zajmował Stanisław Kurowski, chorąży zaw.W.P./inne szczegóły jak wyżej odnośnie chor.Włodarskiego/.

6/ etat IX—go st.sł.zajmował Leon Borkowski, prakt.II.st.sł., przejęty od administracji wojskowej z dniem 1.IV. 1929 r./zatrudniony w Wydziale od 18.IY.1929r./na zasadzie cyt.wyżej okólnika Nr.607 - mianowany z dniem 1.I.1930r .urz.prow.X.st.sł.dekretem Wojewody kom.

z dnia 23.III.1929r*^r.I .B.28021/29.

Personel kancelaryjny, będący na etacie M-stwa Spraw Wewnętrz­

nych, nrzedstawiał się następująco:

j j

i .

7/ Helena Tafelówna, prac.kontr.III.st. sł.; maszynistka, 8/ Szczepan Skibski, funkcj .IY.st.sł.,p.o.registratora 9/ Stefan Stemplewski, prac.kontr.IYI.st.sł.,woźny.

Poza etatami osobowemi opłacany był z kredytów specjalnych /Dział II.§ lG.poz.3 budź.M.P.i O.S."Badanie rewizyjne i przedrewizyj- ne inw.woj.”/ na zasadach okólnika Nr.622 M-stwa Pr.i Op.Sp.z dnia

2.VII.1929r.N r .2487/ O .Y .rozdz.III.ust.B.-

10/ Dr.Arnold Pelicki, lekarz kontr ./ryczałtowo/jako stały referent Oddziału Spraw Inw.Woj./szczegóły niżej w rozdziale D-spra­

wozdania/.

3/ Podział czynności.

Z podanych wyżej dwóch Oddziałów obejmował Oddział Op.Sp.

i Pośr.Pr.trzy pierwsze niżej wyszczególnione referaty od A - C, nato­

miast Oddział Spraw Inwalidów Wojennych stanowił jeden referat D.

-

3

1»

-

4

Podział czynności w poszczególnych referatach przedstawiał się następując :

Referat A.

Pośrednictwo nranv.

1/ Nadzór nad urzędowaniem P.U.P.P.

2/ Państwowe pośrednictwo prąci''.

3/ Clearing pracy.

4/ Statystyka pośrednictwa pracy, 5/ Zarobkowe pośrednictwo pracy.

6/ Społeczne.pośrednictwo pracy.

7/ Walka z bezrobociem.

8/ Emigracja.

Referat B.

Opieka nad dziećmi i młodzieżą.

1/ Dzieci subwencjonowane przez Państwo.

2/ Dzieci anormalne.

3/ Dzieci zakaźnie chore /administracja/

4/ Wychowanie zapobiegawcze.

5/ Zakłady zamknięte opieki nad dziećmi.

6/ Zakłauy otwarte opieki nad dziećmi.

7/ Personel wychowawczy zakładów op.społ.

8/ Opieka nad majątkiem małoletnich.

9/ Kolonj„ wakacyjne.

10/ Ochrona macierzyństwa.

11/ Buażet opieki społecznej.

12/ Kontrola wydatkowanych kredytów.

13/ Organizacja samopomocy społecznej.

14/ Kontrola działalności instytucyj społecznych.

15/ Regulaminy zakładów opiekuńczych.

16/ Sprawozdania z działalności i rachunkowości instytucyj

opiekuńczych.

-

5

I

*

Referat C.

Opieka nad dorosłymi.

1/ Opieka ustawowa nad ubogimi i niezdolnymi do pracy.

2/ Pomoc doraźna ubogim i niezdolnym do pracy.

3/ Repatrjacja ubogich.

4/ Deportacja ubogich.

5/ Opieka nad kalekami.

6/ Opieka nad reemigrantami.

7/ Opieka nad rodzinami emigrantów.

8/ Opieka nad poszkodowanymi przez wojnę i wypadki polityczne 9/ Opieka nad poszkodowanymi przez wypadki żywiołowe i ekono­

miczne.

10/ Opieka nad rodzinami więźniów i zwolnionymi.

11/ Zwalczanie żebractwa i włóczęgostwa.

12/ Ubezpieczenia społeczne.

1?/ Fundacje opiekuńczo-społeczne.

14/ Opiekunowie społeczni i komisje opieki społecznej.

15/ kalka z nierządem.

16/ Zaopatrzenie osób szczególnie zasłużonych.

Referat D.

Sprawy inwalidów wojennych.

l/ Nadzór nad Referatami Spraw7 inwalidów Wojennych przy Starostwach Powiatowych.

2/ Odwołania inwalidów wojennych w sprawach zaopatrzenia.

3/ Statystyka inwalidów wojennych.

4/ Leczenie i pro.tezowanie inwalidów wojennych.

5/ Opieka nad inwalidami ociemniałymi.

6/ Rozrachunki z Rasami Chorych.

7/ Pomoc doraźna inwalidom -wojennym.

- D -

8/ Subwencje zrzeszeniom inwalidzkim.

'9/ Szkolenie inwalidów wojennych.

10/ Kapitalizacja rent inwalidów wojennych.

11/ Likwidacja kosztów podróży inwalidów wojennych.

12/ Skargi do Najwyższego ‘ trybunału Administracyjnego.

4/ Statystyka załatwionych spraw»

W rolni sprawozdawcozym załatwił Wydział Pr.i Op.Społ.ogółem.

13.690 spraw i to;

Znak Nazw a

Referent

Ilość za­

łatwi ony ob­

spraw referatu

I.A. Pośrednictwo pracy

Jan Grochocki, asesor

YHI.st.sł. 1565

I.B. Opieka nad mło-_

dzieżą i dziećmi tt 1081

I.C. Opieka nad doro­

słymi

Piotr Guziński, asesor

Yll.st.sł. 3182

X.D. Sprawy inwalidów wojennych

Bole sław Stec zkowski, kontr .YIII.st.sł.-

od 1.lutego 1930r.

Józef Włodarski

chorąży zaw.W.P. 7862 ’

| Razem 13690

t_--WHTd. 7 .iannie przeciętnie 45 spraw /licząc w roku 300 dni urzędowania/.

Według miesięcy załatwiono spraw:

Miesiąc

Referat

Razem

A. B. 0. D.

- . t'

I j 3 . . . - 4

5 6

Styczeń 140 106 263 - w 509

[Luty 105 96 280

______ 1 ^{481 __}

>

I

-

7

1_ 2 I 3

i ^{4 6}

marzoc 14-2 89 301 - 532

kwiecień 138 80 325 - - 543

maj 121 103 370 223 817

czerwiec 127 61 260 512 ■960

lipiec 113 74 195 510 892

sierpień

i _{_} ^{132 86 182 669 1069}

wrzesień 128 98 201 946 1373

październik 146 80 240 1700 2166

listopad 138 101 255 1665 2159

grudzień 135 107 310 1637 2189

Razem: 1565 1081 3182 7862 13690

/ */ U7 w o. R o.■ Oddział Spraw Inw.Woj.rozpoczął urzędor/anie dopiero

w maju 1929r./.

5/ Wyjazdy służbowo.

L. Czas trwania p. podróży służ-

do

?/e j ,

Imię,nazwisko i charakter służ­

bowy urzędnika.

Miejsce

wyjazdu służbowego

1 2 3 4' 5

1 4.IY.1929r. Tadeusz KruszęInicki kierownik Oddz.

P.i O.S.

Otłoczyn

Udział w przeję­

ciu Schroniska przez Wydział Pow.w Toruniu 2. 8-9.1?. "

Piotr Guziński

urz.YIII.st.sł. Warszawa

Konferencja w sprawie utworze­

nia Oddz.Inw.Woi

3, 19-21.IV.” H !! »» Przejęcie agend

inw.woj.od D0K.I Warszawa*

» i

-

8

1 i 1 ! 1 1 1 1 1 CV > 1 i 1 1 1 ! 1 1 i— 1 i i i i i i i i t t i i i i i 1 1 1 1 0 0 l ! i 1 ! 1 1 1 1 i 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 t 1 J— — »J L

______ i_____ ]____ ? _____________

4. 14.VI.1929. Bolesław Steczkowski f

kontr. VIII. st .si. Grudziądz

Lustracja Lei.

Spraw Inw.Woj.

5. 18-20.VI.1929r

ti f Starogard i

Kościerzyna tt t t

i 6. 3 .VII. " " ” _J ^{Grudziądz tt n}

7. 10.VII. " ti w t t n tt

__ i

3. 13.VII. ” Tt T ! Starogard t t t t

9. 16-17 .VII. T’ ít I I Kościerzyna tt tt

10. 30.VII. «

| Piotr Gruziński . ase sor 1 II.st.si.

i

Poznań

Konferencja z dele­

gatami- Min.Pr.i Oń Sp.w spr.przytuł­

ków przećiwżebra- czych.

11. 31.VII-2.VIII.

1929r.

t t tt

Chojnice

Wizytacja Kraj.

Zakł.Popr.z delegi Ministerstwa-

12.8-10.IX.1929. Józef Włodarski

chorąży W.P. Starogard

Lustr a

j a Re f .Spra Iny/.Woj.

13. 16.IX. I ? tt t t Grudziądz tt tt

14. 27-28.IX.'1 Tadeusz Kruszelnicki Naczelnik Wydziału

Gdynia,Wejhe­

rowo , Gru­

dziądz, Rogoź­

no ,Chełmża, Toruń.

• Udział w podroży j lustracyjnej za-

■ kładów opiekun- i czych na Pomorzu s Pana Ministra Pr.:

i Op.Społ.

15- 8.X. " ! Piotr Guziński [ asesor VII.st.sl.

i

Grudziądz

Udział w otwarciu, kursu pracy chary - tatywnej.

16. 15.X. " U t t t t Udział w poświę­

ceniu Internatu Kresowego dla

chłopców.

! 17. 20.X, n

I ' —

tt n tt Udział w poąffię- i

ceniu kuchni mlecznej.

18. 15-18.XI.” Bolesław Stec zkowski

kontr.VIII.st.sl. t t Lustracja Re|.

Spraw Inw.Woj.

[ "7 p ^---

1 1 ¿ ! 3 4 5

19. 15v-16.II.1929r Tadeusz Kruszelnicki

Naczelnik Wydziału Grudziądz

Lustracja Ref.Spraw Inw .Woj.

20. 25-26.11. ” u n Starogard ii u

: 21. 25-29.11. i ! Bolesław Steczkowski

kontr.VIII.st.sł. u u n

22. 30.11-2.111." Jan Grochocki

asesor VIII.st.sł. Warsz awa

Udział w zjeździe Zwi ą zku Wy ch owawc ów Polskich Zakładów Wychowawc zych.

23. 5-9.III. " Bole sław Stec zkowski kontr.VIII.st.sł.

: Grudziądz i Kościerzyna

—

Lustracja Ref.Spraw' Inw.7/oj.

24. 5-6.III. U Tadeusz Kruszelnicki

Naczelnik Wydziału Kościerzyna » ^u

25. 4-6.1.1930r* Bolesław Steczkowski

kontr.VIII.st.sł. Chojnice

Udział w zjeździe Przew.Kół i Grup Zw. Inw. Woj .

26. 7.II. • ' Tadeusz -Kruszelnicki

Naczelnik Wydziału Grudziądz

Konferencja w spra­

wie bezrobocia.

6/ Przyjmowanie interes^ itów.

W roku sprav;ozdawczym przedstawiał się ruch interesantów w Wydzia­

le w sposób następująoy;

styczeń 180

luty 202

marzec 266

kwiecień 176

maj 216

czerwiec 235

lipiec 198

sierpień 192

wrzesień 223

paździe m i k 182

listopad 209

grudzień 206

Razem 2485 t . zn. /licząc

dziennie.

roku 300 dni urzędowania/ przeciętnie po 8 interesentów

B/ POŚREDNICTWO PRACY.

I . O r g a n i z a c j a i a d n i i n i s t r a c i a.P .k - l - Ł

]./ Organizacja terytorialna.

W roku sprawozdawczym znajdowały się na terenie Województwa Pomor­

skiego 4 Państwowe Urzędy Pośrednictwa Pracy, których sieć obejmowała powia­

ty w sposób następujący:

1/ Państwowy Urząd Pośrednictwa Pracy w Toruniu:- miasto Toruń oraz powiaty.

X/ xano . or

toruński, chełmiński 1

wąbrzeski.

2/ Państwowy Urząd Pośrednictwa Pracy w Grudziądzu - miasto Grudziądz oraz

J powiaty: grudziądzki,

świecki, brodnicki,tlu­

bawski 1 działdowski.

3/ Państwowy Urząd Pośrednie twa Pracy w Tczewie - powiaty: tczewski, . sta-

' rogardzki, gniewski,

chojnicki, tucholski sępoleński.

4/ Państwowy Urząd Pośrednictwa Pracy w Gdyni - miasto Gdynia oraz po-

' " wiaty: morski, koscier-

ski i kartuski.

Á

2/ Stan osobowy.

Na okres budżetowy 1929/30 obowiązywał niezmieniony od poprzednie­

go okresu budżetowego następujący etat osobowy:

Stopień służbowy VII. VIII. IX. X. XI. Razem

Ilość stanowisk 2 2 3 2 1 10

Paktyczny, stan osobowy przedstawiał się następująco:

Stopień służbowy VII. VIII. IX. X. XI. Razem

Ilość stanowi dc 1 3 2 3 1 10

- il -

Standyi*ka te podzielone były między poszczególne Państwowe Urzędy Pośrednictwa Pracy jak następuje:

P.U.P.P. VII. VIII. IX. X. XI. Razem

Toruń 1 __ _{1 1}

3

Grudziądz -- 1

1 2

Tczew __ _{1 1}

2

Gdynia

1

1 1 3

Razem 1 3 2 3 1 10

Poniżej imienny wykaz urzędników, zajmujących wykazane wyżej stanowiska:

P.U.P.P. Toruń:

1/ Józef Milewski, asesor VII.st.sł.»kierownik 2/ Antoni Latuszewski, adj.kan.IX.st.sl.

3/ Franciszek Brzeski, kontr.I.st.sł.

P.U.P.P. Grudziądz:

4/ Aleksander Kłodowski, urz.prow.VIII.st. sł*,kierownik

5/ Lucjan kochański ,urz.prow*XI. st.sł. ,mianowany urz.prow.X. st .sł.z dniem 1. I.1930r»dekretem Wojewody Por.z dnia 23.XII.1929r.Nr.I.B.28027/29.

P.U.P.P. Tczc-., :

6/ Maksymilj an Kozikowski, nacz.kanc.VIII.st.sl.,kierownik 7/ Jan Baranowski, urz.IX.st.sł.

P.U.P.P. Gdynia:

8/ ś.p.Jan Borowiński, urz,VIII.st.sł.> kierownik /zmarł 28.VII.1930r./.

9/ Józef Zylińsmi, urz.prow.X.st.sł.

10/ Franciszek Prałat,kontr.XI.st.sł.

-

12

3 / Wv.iazdy służbowe.

' L. Czas trwania p. podróży służ­

bowej

Imię,nazwisko i charakter służ­

bowy urzędnika

Miejsce cel

wyjazdu służbowego- i

1 2 r \

ó _{4 j} ⁵

1. 1.-4.17. 1929r- Jan Baranowski urz.IX.st.sł.

z P.U.P.P.Tcżew i |

Przeprowadzenie re­

krut ap j i rob.sezon.

do Niemiec.

2 ^. • ? -ic.iv. s: ; n i ) ?; « !

3. 14-16.IV. :: ;r u r

W.Śliwice j ft » ;

4. 22-23.1V. ” a a Czersk ff u

5. 29-30.IV. !! f ! Karsin i ! !? f

i

§7 6 -7.V, » if 1? Czersk i ' ił

7. 12-15. V. fi ?! Brzeźno 1! ? !

__ _ . . . ______ ___ ____r ę8. 26-28.V. ” .

" " Lipnica r? ; ?

! 9. 15.'VI. ’•

1-- i

Aleks. Ełodov;ski kier.P.U.P.P.

Grudziądz Lubawa « _ 1

10. 19.VI. « 1 ! if ! ? fi 1 ?

i 11. 24.VI. ; T " n

L "_______ ::________ i 12. 3.VII. t !

i . .

Toruń W sprawie bezrobocia d o Wyd,z i ału Pr • i Op. S j 13. 20.VIII. !* !! i !

Lubawa Przeprowadzeńie rekru­

tacji rob.sez.do

Niemiec i

14. 24.VIII. i ; Maksym. Ko zikowski kier.P.U.P.P.

Tczew

Nowy Port /Gdańsk/

W sprawie nieprawnego- zwaln i an i a robotni k e w , i zatrzymania zarobku

¡.przez pracodawców 15. 8-10. IX. a Jan Baranowski

urz.IX.s t:sł.

z P.U.P.P.Tcżew

Brzeźno Prz eprowadz e ni e rekru- tac ii rob.sez.do

j Niemiec

_i 16» 29.XI. ,f Lucjan Kochański

urz.prow.XL st. sł.

P.U.r.P. Grudziądz

Toruń

Celem poddania się egzaminowi urzędni- 1 czemu

17. 28.1.1930r. Aleks Kłodowski kier.P.U.P.P.

Grudziądz

t f Konferencja w sprawie (

bezrobocia w Wydziale i

Pr.i Op.Społ.

-

13

1 1 1— ' 1 f 1 1 1 i 11

c o

1 1 1 1 1 1 1 - 1 C O 1 L- .. .. .1 T I 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 f 1 1 ^ 1 1 1 | 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ! i i i i » L o i i i i i i i i i i i - - -

18. 5.II.1930r. Jan Borowiński Kier.P.U.P.P.

Gdynia

Gdańsk Konferencja w Ko­

mis.Gen.R.P.

19. 2-5.III.1930r. Jan Baranowski urz.IX.st.sl.

w P.U.P.P.Tc zew

Borowy- Młyn

Przeprowadzenie rekrutacji rob.roi do ^icmicc

20. 26.III. " Aleks.Klodowski kier.P.U.P.P.

Grudziądz Brodnica

Dochodzenia w spra­

wie nielegalnych biur pośr.pracy.

II.D z i g ł a. 1 n o ś ć P a ń s t v; o

y c h iU r z e d ó w P-.Q ś r c d n i c t w a P r a c y .

/Państwowe pośrednictwo piracy/

1/ Zanośrodniczonio ogólno.

Przypuszczalna ogólne, ilość bezrobotnych /t*zn.tak zarejestro­

wanych, jak i niczarejcstrowanych w P.U.P.P,/ przedstawiała się z końcom poszczególnych miesięcy następująco:

U _ końcu miesiąca

Przypuszczalna ogólna ilość bezrobotnych w obwodzie P.U.P.P.

Razom Toruń Grudziądz Tczew Gdynia

1 2 3 4 5 6

stycznia 3519 2261 3596 3308 12684

lutego 3785 2445 3586 4295 14111

marca 3112 2397 3134 3348 11991

kwietnia 2938 2005 2808 1740 9491

maja 1832 1208 1649 1269 5958

czerwca 1471 632 632 1251 3986

1 £ 3 ’ 4' 'TT 6 lipoa

sierpnia września października listopada

■grudnia

864 738 860 1367 1939 3500

741 372

! 072 1482

t.j.orzeciętnic

miesięcznie 2150

3300 1701

383 304 -90',

Ł / JL

460 855 2320

754 307 254 613 1536 2575

2221

2477 3922

1669 1771

11695 7301

_______

Ilość bezrobotnych zarejestrowanych P .U.P.P..

a niezapośrcdniczonych do pracy, była z końcem poszczególnych miesięcy następująca:

W korku Ilość bezrobotnych zarejestrowanych u. P.U.P.P.

micsia.ca JL

./remanent/ Toruń

- - • t

Grudziądz | Tczew { Gdynia j

"l 1 _{S ' 1}

i — — r i i i i ! i ■ i 1 1 i c o ; i , i ; i i ! 1 i i 1 i i ! ⁴ \ ^{5 | 6}

stycznia 1731 1076 3416 1946 8169

lutego 1967 1317 3510 2688 . 9482

marca 1616 1469 3098 2989 9172

kwietnia 1688 1410 ' 2752 1561 7411

maja 1317 929 1599 | 1273 5118

czerwca 1090 512 ' 624 1254 3480

lipca 683 694 367 756 2500

sierpnia 591 838 277 310 2016

września 649 1022 284 256 2211

października 1006 1280 421 496 3203

listopada 1356 1676 790 1418 5240

grudnia 2093 2110 2289 2398 8890

iRazom

! ^{15787 14333 19427 17345 66892.}

i ' ..

! t . j .przecięta:

¡miesięcznie

.0

1316 1194

j

| 1619 j 1445

" l

1 ■ 5574

Stosunek więc bezrobotnych zarcj cstrov.ranych w P.U.P.P.do przypuszczalnej ogólnej liczby bezrobotnych wynosił w ciągu roku spra wozdawczego przeciętnie około 76,3 %•

! ' / stosunku do lat ubiegłych ilość bezrobotnych zarój estrowa nych v; P.U.P.P.przedstawiała się następująco:

a/ w podziale miesięcznym W końcu

miesiąca ! Ilość bezrobotnych zarejestrowanych 1 w P.U.P.P.w roku

1 1926 1927 | 1928 1 9 ^ --- 1 --- d stycznia r ~ -

6426

|

6714

-

5890 8169

lutego 5828 6866 5535 9482

marca 5056 5506 4147 9172

kwietnia 3181 3898 3551 7411

maja 2737 2732 2673 5118

czerwca 2033 2117 1377 3480

lipca 1600 1554 1006 2500

sierpnia 1504 1404 983 2016

Y/rzośnia 1595 1314 1008 2211

października 2150 1356 1155 3203

listopada 3394 2687 2299 5240

grudnia 6205 5065 5942 889B

Razem 41708 41213 35566 66892

t,j.prze­

ciętni o

miesięcznie 3589 3434 2964 5574

-

16

b/ w podziale terytorialna.

/zostawienie z całego roku/

Ilość bezrobotnych zarejestrowanych w ^roku

U • _L - j « — — — — — — — _

j - L « . U • _ L • J . «

I 1926 1927 1928 1929

i 2 _o O

tń

T— ~ 1 1 l

I I L Q

Toruń Grudziądz Tczew Gdynia

13 7 Cg 13144 7913 694-4

11432 14361 10484 4936 .

9703 9358 11801 4704

15787 . 14333 - 19427 17345

Razem 41709 | 4-1213 35566 66892

i

Stosunek zarejestrowanych w P.U.P*P.poszukujących pracy /podaży/ do zgłoszonych w P.U.P.P. wolnych miejsc /popytu/ był w poszczególnych miesięcy następujący:

ciągu

£-/ w nodzialc miesięczny m .

Miesiąc Podaż p]racy Popyt na pr;-cę ■ Pozostało j do umiesz-:

czcnia z | koncern micj-

siąca.

1 ilość po­

szukują­

cych pra­

cy

Ilość

umieszczo­

nych w pra- i cy

Ilość zgło­

szonych wol-

• nych iriiejsc

.

Ilość wolnych

• miejsc obsa­

dzonych wzgl.

zdjętych z ewidencji

1 2

| - i ______

4 5 6

styczeń 10264 2095 1781 1699 8169

luty 11479 1984 1852 1826 9482

marzeń 12493 3321 2865 2826 9172

loe-icc i cń 12249 4838 3727 3673 7411

maj 13623 8505 782? 7787 5118

czerwiec 6582 3102 2368 2355 3480

lipiec 5113 2613 2257 2224 2500

17

-

81

1 2

6\vobov x»S vcrjj?'a on ;:L:.isbo‘§ w \ d 5 6 s i e r p i e ń 5 3 7 8 ^ 0-1 ° § § f e c ' ri.IO iggg| J i '\ 1 3105 2016 Y/rzesioń

V J - Tą/?=f£ tyc. 05 5f 3j- -$ $ 1 Sciij ■ja ; 5490

-— i OoE/"£TC0r><

Łoił 8356 i J J\ ci ro n i

■ioyoj^34 j 2589

2211 :'7“s ? § i S 3 1

1 5240 3890 oyn

—.38 l3 S

i i,

s i M p 0£

- ^ ™ 0 3 1 11714

o l i a Ś& o im jj

?fr 5752 '7 ri{

2824

oaoJFf?oq. 5 Y^OSjEo < o Y o o a ir ¡Tporą

2606 RćrZcm 119464- 52B59 ’ 47835 S

l' !

47264 X66892

t . j - p r z e ­ c ię t n ie

m ie s ię c z n ic 9955 4380 3986 3939 5574

b/ v.T p o d z ia le t e r y t o r ia ln y m . / z e s t a rz e n ie z c a łe g o roku/

P.U.P.P. Podaż pracy Popyt na preicę

' llosc poszu-"

kua.ącycłr prany llosc’ umiesź- ic zony eh y: e

pracy

~Ilość zgłoszo nych v;olnych mi c j sc

- Ilość T/ol- nych niejsc obsadzonych - ozg-l.-zdjęty eh

z euidenej i

¿ 3 O OT

Y N /

ni ryqcl - > ^••y. ( • " f ( ‘ i v <

hol j V£T [

• v r / J |r f i .o ₂ i psa - E 1 i ■

- --——————--- — oiolT;' 4 5 ₁

.dovnojs - . yo.j-ic;Tora

i r .0

Toruń.; 22838 7051 5182 5068 '

. Grudziądz ..-20840— - - .. -65G7... ___ ^{.5079 ---} -— -5238— ; -80099 -- •

0 - i

_Tc.zcn.._ .i__ ;... 39-748-____ .¿0321.. .. i-..-20172 .. -

Gdynia 36038 18680 _[ 17102 16859

Razem 119464 „ 52559

1 1

47835

■

47264

~ lö -

c/ w -podziale na grupy zawodowe /zestawienie z całegc roku/

Grupa zawodowa

Pedaż pracy Popyt na pracę Ilość po­

szukują­

cych prac?

Ilość umiesz­

czonych w pracy

Ilość zgłoszo­

nych wolnych miejsc

1

Ilość wolnych miejsc obsa­

dzonych wzgi > . zdjętych _ j z ewidencji j

1 2 3

4 | 5 I

Górnictwo 78 I 19

i

Przemysł metalowy 4646 I 1125 702 675

” włókien. 26 | 3

n budowl. 5876 2063 1692 1686

,ł drzewny 2296 750 635 612

skórny 839 192 114 110

" pap.i drut 293 111 78 78 j

Tł spożywczy 962 296 186 183

TT konfekcyjr y 545 193 135

•

132

Przetwory zwierzęco

Przemysł chemiczny 157 84 ?9 79

Rob,niewykwalifik, 73442 28994 25972 25832

Służba domowa 1562 855 848 752

Służba folwarczna 6719 2015 2038 1961

Sezonowa 14194 13511 13522 13517

Pracownicy kemu-

nikacyjni 364 150 89 85

Oficjaliści rolni 382 69 30 29

Nauczyciele 82 16 2 2

Biuraliści 2^ 17 448 133 132

Technicy 108 31 22 21

Subj ekc i handlowi 1187 211 93 91

Ł

-

19

1 2 3 4 5

i Inni pracownicy -- ^{— —} --

Umysłowi 1279 613

-

724 553

Młodociani 1340 682 625 618

Inwalidzi wojenni 370 128 116 116

i ■ — ■ ■ ---—

Razom 119464 52559

L i i . .- ----

47835 47264

Z zc stoi* i on pod a/ do c/ wynika, żc stosunek umieszczonych w pracy do poszukujących pracy w ciągu roku sprawozdawczego wynosił przeciętnie 43 fi- Stosunek obsadzohych do zgłoszonych wolnych miejsc wynosił przeciętnie- 98 fi.

Scosunck rolnych miejsc do poszukujących pracy wynosił przeciętnie 4^ fi.

2/ Ząpośrcdniczcnie młodocianych»

pracowników /uczniów i terminatorów/ przedstawiało się następująco:

a/ w -podziale na pruny zawodowo /zostawienie z całego roku/

Grupa zawodowa

Podaż pracy

--- i Popyt na pracę

Ilość posżuku jących. pracy

- Ilość umiesz­

czonych w pracy

• Ilość zgło­

szonych wolnych miejsc

• Ilość wol- nwch miejsc obsadzonych wzgl.zdję­

tych z c-wic

1 2 3 4 5

Przemysł metalowy 30 20 22 22 ;

” drzewny 11 8 7 7

‘

.1

-

20

1

---

Li

3 4 o 1

_____ | ____________!---1 .-- - I

Robotn. niewykwalif.

1

895 . 1 400 357 352

Służba domowa 66 39 42 42

Służba folwarczna 199 3.31 125 123

Subj .handlowi 5 o

3 3 3

1

Prakt.terminal• 62 k-o 39- 39 !

. . . . I

Inni 72 41 30 30 !

Razem 1340

i ..-.-.---

682 625 618 !

i o/ w podziale terytorialnym-,

/zestawienie z całego roku/'

P.U.P.P.

i

1

Podaż pracy Popyt na pracę

■Ilość poszu­

kujących pracy

Ilość umiesz­

czonych w pra­

cy wzgl*zdję­

tych z ewidencji;

J :

Ilość ZgłO'

szonych wolnych miej sc

Ilość wolnych miejsc obsa­

dzonych w zgl • zdjętych z ewidencji

2 3

4 5

Toruń 138

--- ---

63

—

60 60

Grudziądz 191 48 ₁₉ 19

Tczew 396 504 494 487

Gdynia 115 67 52 52

Razem

-i--- ---

! 1340 682 625 618

Stosunek więc młodocianych umieszczonych w pracy do poszu­

kujących pracy w ciągu roku sprawozdawczego wynosił przeciętnie 50 Stosunek obsadzonych do zgłoszonych wolnych miejsc dla młodocianych wynosił przeciętnie 98

Stosunek wolnych miejsc do poszukujących

pracy wynosił przeciętnie 46

a /

■1!

3/ Zapoćredniczenie inwalidów wojennych przedstawiało się następująco:

a/ w podziale miesięcznym.

b/ w podziale terytorialnym /zestawienie z całego roku/

P.U.P.P*

Podaż pracy Popyt m pracę Pozostało

bez pracy z koncern miesiąca Ilość po~

szukująeych pracy

Ilość umiesz­

czonych w pracy

Ilość rol­

nych miejsc

Ilość ob­

sadzonych miejsc 1

* " " * ' ■* * *

r \

3

— — — — ⁵

---

“ “ -

r

________

1 - 4

To raź 40 li.

... ■ .

S 9 26

i

b

7 7 144

»

77 qn l i ^{41 j}

23 ; . 23 38 j

116 i 116 239 1

Stosunek więc inwalidów wojennych umieszczonych v; pracy co

poszukujących pracy wynosił w t f ą » reta. sprawozdawczego przeciętnie 34 fi.

4/ Clearing pracX-

Za.posrsdr.ic zenie zapomoeą komunikatów clearingowy eh niepokona­

no 'żadnego /Sprawozdanie negatywre/eo jest zresztą zrozumiałe, gdyż bezro- bocie istnieje w obwodach wszystkich P.U.P.P.w Polsce, a te zaspakajając popyt na pracę swoimi bezrobotnymi, nie mają wolnych miejsc dla bezrobot- nych z innych P.TJ-P-P°

Emigracjo. kontvnentalna za pracą, dokonana za pomocą a P.U.P.P.

przedstawia się następująco:

a/ w podziało miesięcznym

Miesiąc

n

Ilość emigrantów do

Razem \

i Pranej i Niemiec innych krajów

--- ; ^{3 4 5 I}

I ....

: styczeń f ^{14 ! 4 ' i 4 22}

luty 94

| 24 ■

7 35

marzec

f

! ~2 16 300 328

1 ^kwiećleń i 4 3 ^{58 1304 1405}

Imaj i

!__ . -

i j. 73

! ¡

105

____________

61 239

“■._.•.. '..-..

-

23

*

" " i t ~ \ i

ó o

O 4 5

czepiec 30 219 48 297

i lipiec 56 194 11 261

1sierpień 30 315 748 1093

■¡wrzesień 66 24 158 248

październik 115 8 612 735

listopad 124 4 3 131

grudzień 28 2 2 32

Razem ‘ 615 953 3258 4826

t. j - przeciętnie

i miesi ęcznie 51 79 272 402

b/ w podziale terytorialnym /zestawienie z całego roku/

!--- P.U.P.P.

Ilość emigrantów do

Razem Rrancji Niemiec innych

krajów

1 2 3 4 5

Toruń 266 15 13 294

Grudziądz 261 67 29 357

i jTczew 78 - 859 3216 4153

JGdynia 10 12

22

f Razem {

615 953 3258 4826

5

i

-24

TII.Z a r n h ^V o 77 ^e d o ś r e cl _n_ i_ę__Li2_P— P r a c . 1 .

Yi roku sprawozdawczym było na Pomorzu 12 zarobkowych biur po- średniotra pracy, trudniących się zapośredniczeniem wyłącznie służby domowe.i a mianowicie:

Obwód .

P.U.P.P. Miej scowość

Ilość zarob­

kowych biur pośrednictwa pracy

Razem

—

1 2 3 4

Toruń '

' ' " ' Toruń Chełmno Chełmża

5 • 0 C - j

1 8

Grudziądz Grudziądz 2 2

Tczów I Tczew - j

_L 1

Gdynia | Wejherowo | 1 1

--- i Razem

1 12

Zapośredniczeni- służby domowej, dokonane przez powyższe biura, przedstawiały się następująco:

n/ w podziało miesięcznym.

Miesiąc

Ilość p o ­ szukują­

cych pracy

Ilość zgło­

szonych wol­

nych miejsc

Ilość umieszczo­

nych w pracy

1 ± ^{2 3 4}

styczeń 272 273 231

luty . 225. 242

' 211

marzec 254 265 233

kwiecień 324 326 302

maj 266 261 239

czerwiec 237 240 210

---

t .

i

-

25

I — r ~ i — 3 ' 4

lipiec sierpień wrzesień październik lis topad grudzień

260 233 231 203 141 34

270 229 239 233 197 53

! 236

203 211 184 124 29

Razem 2680 2828 2413

t :j-przecięt nie miesiecz

nie 223 236 201

b/ podziale terytorialnym.

/zestawienie z całego roku/

Obwód P.U.PJ?.

Ilość po­

szukuj ą- cych pracy

Ilość zgło­

szonych wol­

nych miejsc

j

Ilość umieszczo­

nych w pracy

1 2 3 4

Toruń 935 1083 778

Grudziądz 1262 1226 1202

Tczew 363 398 319

Gdynia

i i

O 1 CV 2 |

— 1 1 1 1 1 121 114

| ■ ‘ kizem 2680 2828 2413

i r a c y . W roku sprawozdawczym działały na terenie Województwa Pomorskiego 4 społeczne biura pośrednictwa pracy s wynikiem nastę­

pującym:

IY. S p o ł e c z e p o ś r e d n i c t w o

Nazwa insty­

li. tucji wzgl*

p. organizacji społecznej t

•Siedziba zarządu

Właściwy P.U.P.P.

---

Grupa zawodowa

Zapoś p c K i 0 O

01 a, CO • ¡4 CD 04

• 1

—5 05 t s ; O co ŁW p_ ci o .

redni V 1 o :

4 j 05 o ! O co P>yr—s Cl CD O-H N £ = • CO oc5 tCP-5 o to fp I

czenia

1 ° o

1 O i N

■ o

• r - l

T i

£5 CD O S - l

'CO u

O cm i CM ci o

OOnd

1 2 3 4 5 6 r 1

< ⁸ Związek zawo­

dowy Pracowni 1 > kóv/ Przemysłu Gastronomicz­

nego i Hotelo­

wego w Polsce Oddział w Toruniu

Toruń Tor ąi • ■

pomocnicy

gastręno- micznl, kucharze i bufetowe

.

280 r C JU \ ^ s

t j o 2

i Pomorskie

2, T-wo Rolnicze

|

Toruń Toru-“-

a/ rządcy 40

— -

. li u.

1 / pisarze 26 15 15 c/ praktykan­

ci roini

- 3 3 ;

1

Razem 8 ? 29 !

Związek zawo­

dowy Prac.Przt Gastronomicz­

ni- nego i Hotelo­

wego w Polsce Oddział w Grudziądzu

n Gru­

dziądz Grudziądz

pomocnicy gastrono­

miczni 431 368 368

4-, Związek zawo­

dowy Prac - Przemysł.Ga­

stronomiczne­

go i Hotelowe­

go w Polsce Oddział w Gdyni

Gdynia Gdynia

a/pomocnicy .gastron.

.

84 53 53 b/kuciiarze “ T T 9" 9 c/.kucharki r 5~ ⁸ “ d/. bu fet owe ”5“

e/garde robi arze 1

i - i i'/: Praktykancli 4 D 3 1 Razem 1 120 75"'~7ir 1 Ogółem i 918 1562

1 !

549

- 27 -

Y. B e z r ó b o . c i e.

l/ Zniany stanu bezrobocia według przyczyn.

Z podanej wyżej statystyki wynika? że liczba bezrobotnych - tak przypuszczalna cgólna, jak i samych zarejestrowanych w P.U.P.P począwszy od lutego, stopniowo się zmniejszała do października,

od tego czasu aż do końca roku sprawozdawczego stopniowo się zwięk- ' szała, tak, żc z końcem roku sprawozdawczego była mniojwięcej taka,

jak na początku tego roku.

Wahania te - o ile idzie o rok sprawozdawczy same dla siebie t.j.nic specjalnie w porównaniu z rokiem ubiegłym - są zja­

wiskiem powtarzającem się co roku, a znajdują uzasadnienie w normal­

nym wzroście popytu na pracę w okresie prac rolnych, budowlanych i ziemnych.

Natomiast o ile idzie o porównanie z rokiem ubiegłym /1928/, to rok sprawozdawczy był pod względem gospodarczym dla całej Polski ciężki, nic więc dziwnego, zu trudności gospodarcze dały się odczuć i na Pomorzu i to dotkliwiej, niż w innych dziel­

nicach Rzeczypospolitej. Pomorze bowiem, przeżywając r / resztą Polski wszelkie wahania konjunkturalne, ma swoje specjalne przyczyny, dla których recesja ogólna przybrała tu ostrzejsze niż gdzieindziej formy,

Przyczyny togo stanu rzeczy tkwią przedewszystkiem w połc-

* żeniu gcograficznem Pomorza. Znaczna bardzo odległość od źródeł

węgla i podstawowych surowców z jednej strony, a konieczność ekspor­

towania gotowych wyrobów na odległe rynki wewnętrzne /Warszawa,

G.Śląsk/ i zagraniczne /państwa południowo-europejskie/ zmniejszają

w poważnym stopniu zdolność konkurencyjną pomorskich fabryk.

- 28 -

W roku 1929 również dotkliwiej niż. w latach poprzednich tutejszemu życiu gospodarczemu dało się we znaki bezpośrednie są­

siedztwo W.M.Gdańska i płynące ztąd konsekwcncje. W.M.Gdańsk nawet w warunkach normalnych - b.poważny i uprzywilejowany pod względem podatkowym i finansowym konkurent dla przemysłu, a zwłaszcza handlu pomorskiego - korzysta ze specjalnych przywilejów w dziedzinie kontyngentów nic-oclonych towarów importowanych, przeznaczonych na własne potrzeby jego mieszkańców* Jednakże kontyngenty te widocz­

nie własne potrzeby Gdańska przekraczają, faktem bowiem jest, że towary te przedostają się na Pomorze, czyniąc tutejszym sferom gospodarczym b.poważną konkurencję.

Położenie gospodarcze Pomorza pogarsza i ta okoliczność, że jedynie na terenie b.dzielnicy pruskiej pobierany jest podatek komunalny do dodatku dochodowego, że obciążenie życia gospodarczego z tego tytułu jest poważne świadczy o tern fakt, iż dodatek ten sta­

nowi przeciętnie 30 fo wpływów w budżetach pomorskich samorządów.

Oczywiście st-n taki zmniejsza zdolność konkurencyjną tutejszych warsztatów wycwórczych i handlowych w porównaniu z analogiczncmi przedsiębiorstwami w innych dzielnicach, które tego ciężaru nie ponoszą.

Dalszą - bodaj czy nic najważniejszą - przyczyną pogorsze­

nia się stosunków gospodarczych na Pomorzu jest katastrofalne poło­

żenie tutejszego rolnictwa, mające swoje źródło w spadku cen żyta i ziemniaków poniżej opłacalności. Jeżeli sprawa ta. jest uznana w całej Polsce za najgroźniejszy moment obecnych stosunków gospodar­

czych, to tembordziej czynnik ten musiał się odbić ujemnie na stosun­

kach pomorskich, gdzie przemysł i handel przeważnie jest uzależniony oci rolnictwa i gdzie wstrząs, spowodowany tym stanem rzeczy w sferach ziemiańskich jest specjalnie głęboki - gospodarka bowiem rolna w tu­

tejszych warunkach, przy lichej glebie i ostrym klimacie wymaga

- 29 -

większych niż gdzieindziej środków obrotowych, których dopływ został w ostatnich czasach zupełnie zahamowany, przez co rolnik, jako konsu­

ment wyrobów przemysłowych i główna dźwignia obrotów handlowych stracił prawic całą swoją aktywność. Brak dopływu gotówki z tego źródła do

handlu i przemysłu ogromnie pogłębił głód kredytowy na Pomorzu i za­

chwiał całym szeregiem nawet poważnych firm*

Wszystkie wyżej podane okoliczności przyczyniły się do znacz­

nej redukcji stanu zatrudnienia w przemyśle i produkcji. ry.nika to naj­

dobitniej z porównania stanu bezrobocia w rolau sprawozdawczym ze stanem w tych samych okresach roku ubiegłego /l928/} ten pierwszy jest prawic

dwukrotnie wyższy od ostatniego*

Wracając teraz dc przyczyn wahania się st nu bezrobocia t.j.

przyrostu i ubytku poszukujących pracy, w poniższych tabelach uwidacznia ŻG

się, były one w rolni sprawozdawczym następujące:

P r_z y r o s t /przybyło zarejestrowanych w P.U.P.P.

bezrobotnych/.

a/ w podziale miesięcznym*

i 1

W ciaau

Wskutek miesiąca zamknię­

cia war­

sztatów pracy *

'jzawieazę- mia robót /publicz­

nych*

powrotu wychodź

ców

chęci -zmiany

zaj ę- cia

demobi­

lizacji

innych

przyczyn Eazen

1 2 3 4 5 6 7 8

1 stycznia 450 1108 2 18 3 2747 4328

lutego 127 -- - 2 Ol 1 2981 3310

i norce,

ł 52 — 1 40 125 2793 3011

j kwietnia 866 23 2 32 16 2138 3077

i ^rp r s _-1 ^O

! 627 477 - 160 3 4945 6212

!czerwca 329 21 - 62 6 1046 1464

lipca ł \

l --- —

283 i i

334 2 52 . 6 956 1633

30

~ ~ T ~ ~

i i i i i i i : 1

! I 1 i i 1 ! 1 ! ■— — —i

5 j ZZE! ^{! 1 ( I 1 1 ! 1 1 D - 1 I i 1 i i ; ! !!} _____ i._.j sierpnia

1 ^nrześnia

;października ]listopada i grudnia

320 538 1433 1569 1914

i

277 37 226 1727 2840

88 121.2 1488 29 67

1 5 1

85 ! 153 i

38 4

2178 3904 6174 4425 1649

2378 | } 5826 1 9524 7789 1 6474

Razem 8558 7120 7 3449 456 | 35936 55526

t. j • przeciętnie :nicsięcznio

713 593 • — 287

i

i

4

---

38 2995

i---- ---

4627 |

♦ ! i b/ w rodzicie tory torjainyn

/zostanienic z całego rolni/

! Obu ód jP.U.P.P.

■ i

l

-- --- — — — — j

zanknię- J cia war- i sztatćw pracy

zawiesze­

nia robót publicz­

nych

powrotuj wychodzi

sów

j

chęci zmiany j

r7 n -’ A »

V

j

cia

demobi­

lizacji

innych przyczyn j

1

•

______________

lU.ZjkAul

* i i j

-

--- i

1 2 3 •

- 5 - J

6 7 3

¡Toruń 4350 1270 v 158 87 1994

j 7866 i

¡Grudziądz 2742 131 - 335 290’ 4074 7573

|Tczew 1346 876

354 ^{_ _} 17533 20109

■Gdynia 120 4843 2602 73 12335 19973

I _ ■ _ . 1

j Rasem 8558

i— --- -

j 7120

i

7 3449 456 35936 55526 |

í

*

- 32 -

1 ! 2 ₃

--- ---

J L _ j

_

V

Grudziądz 5019 198 357 913 - 4487

Tczew 378 222 4153 394 15172 20319

Gdynia 5243 22 1921 11494 18680

Razem 8010 6588 4826 5345 27768 52537

2/ Akcja pomocy bezrobotnym.

prowadzona była w formie:

l/ dożywiania

2/ udzielania wsparć gotówkowych,i to:

a/ doraźnych z akcji państwowej b/ ustawowych z Funduszu Bezrobocia.

3/ zatrudniania, przy robotach publicznych 4/ pomocy opałowej

ad 1 . Na akcję dożywiania dzieci bezrobotnych, uczęszczających do

szkół powszechnych w m.Toruniu, u. zieliło Ministerstwo Pr.i On.

Sp.Inspektoratowi Szkolnemu w Toruniu kwotę 2.000 zł*.' miesiącu marcu 1930r.

ad 2 a/ Akcja par stworka

Na Y/sparcia gotówkowe bezrobotnym, ni ©pobierającym zasiłków z Funduszu Bezrobocia, udzieliło ministerstwo Pr.i Op.Społ. czerwcu .-I929r.jednorazowo kwotę 10.000 zł,którą Urząd Nojewó« zki podzielił w sposób następujący między P.U.P.P., celem dokonania przez nie v/ypłat

zasiłków:

4.000 zł.

2 . >00 »

1.000 ;t

2.500 P.U.P.P. Toruń

P . U . P .P .Gru dziądz P.U.P.P.Tczew P.U.P.P. G u n i a

zem 10.000 zł.

- 33 -

W ciągu miesięcy lutego i marce 1930r. prowadzona tyła na szer­

szą skalę akcja państwowej pomocy gotówkowej bezrobotnym, oparta na zasa­

dach Instrukcji Ministra Pracy i Op.Sp.z dnia 30.21.1929r«/reskrypt Ministerstwa Pr.i Op.Sp.z dnia 13*211.1929r.Hr.5402/0.IV/, w brzmieniu

nadanem uchwałą Rady ministrów z dnia 20.I.1930r./reskrypt Ministerstwa Pracy i Op.Sp.z dnia 27.I.1930r.Nr.418/0.IV./.

Zasady tej Instrukcji streszczają się w następujących postanowie­

niach*. . . ,

Uprawnionymi do pobierania zaponog są bezrobotni, którzy:

l/ wyczerpali wszystkie zasiłki ustawowe z funduszu bezrobocia,

2/ zgłosili się o zapomogę we właściwym zarządzie gminnym /Magistracie/

w ciągu miesiąca od dnia za który pobrali ostatni zasiłek z funduszu bezrobocia, względnie nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia rozpoczęcia na danym terenie pkcji' państwowej pomocy;

3/ utrzymują się samodzielnie i jedynie z własnej pracy najemnej.

W wypadkach wyjątkowych z zapomóg korzystać mogą, za zgodą Wojewo­

dy, również bezrobotni, którzy nie korzystali z zasiłków ustawowych-, jako też którzy nie wypełnili warunku art.2 ustawy z dnia 18.1ipca 1924r.o za­

bezpieczeniu na wypadek bezrobocia.

Zapomogi pieniężne wypłaca się w następującej wysokości:

dla bezrobotnych samotnych ... 20 zł*miesięcznie u " obarczonych rodziną do 3 osób ... 30 zł.

/ V ,ł ” ponad 3 osoby....*45 zł.

Jeżeli w rodzinietprowadzącej wspólne gospodarstwo domowe,prawo do zapomóg przysługiwałoby kilku bezrobotnym jej członkom, to zapomogę przyznaje-się w sposób poniższy:

a/ w rodzinie składającej się z 2 - 3 osób 30 zł.miesięcznie

b/ w rodzinie składającej się z 4-ch lub 5-ciu osób 50 zł.miesięcznie.

c/ w rodzinie składającej się z 6-ciu osób 65 zł.miesięcznie.

d/ w rodzinie składającej się z 7-iu i więcej osób 85 zł.miesięcznie.

- 34 -

Czynności wypłacania zapomóg będą powierzone odnośnym organom samorządowym za zgodą odnośnych związków .komunalnych, które też pono­

szą związane z tern koszty administracyjne.

Związki komunalne uprawnione są, za zgodą Wojewody, do zastę­

powania wypłaty zapomóg wydawaniem ich w naturze bądź w postaci arty­

kułów żywnościowych, bądź też wydawania strawy /dożywianie/; wysokość udzielanej w ten sposób pomocy nie może przekraczać wskazanych wyżej

sum zapomogowych. Pomoc w naturze udzielana być może za pośrednietwem miejscowych spółdzielni spożywców oraz orgonizacyj opieki społecznej.

Bezrobotni pobierający zapomogi przewidziane w instrukcji, obowiązani są na wezwanie gminy, w której pobierają zapomogę, stawić się, ood groźbą utraty zapomóg, do robót o charakterze publicznym.

Ogólny nadzór nad wypłacaniem zapomóg z tytułu akcji państwo­

wej pomocy, będzie spoczywał na Urzędach Wojewódzkich, na których te­

renie działania prowadzona będzie ta akcja.

Na akcję powyższą udzieliło Ministerstwo ^Pr. i ^Op.Sp.w lutym 1930r.totę 110.000 zł.w marcu 1930r. kwotę 84.000 zł., razem kwotę 194.000 zł.

Akcja ta w cyfrach przedstawiała się następująco:

L.

p. Miasto

-Luty 1930 Marzec 1930 Razem

Liczba bezrób.

którzy otrzy­

mali za­

siłek

wypłaco­

na kwo­

ta zł.

Liczba bezrób.

którzy otrzy­

mali za­

siłek

Kwota zł.

Liczba

bezrób. Kwota zł.

i i

i i c a i i i i i i i i— i i 3 4 5 6 7 8

1. Brodnica 91 2500 -- — — 91 2500

2, Chełmno 168 5230 196 6000 364 11230

3. Chełmża 256 7515 315 9000 571 16515

4. Chojnice 39 900 54 2000 93 2900

5. Czersk 74 6345 7000 118 13345

- 35 -

1 2 3 4 5 6 7 8

6. Gdynia 116 2875 168 4000 278 6875

7. Grudziądz 989 24350 155 3000 1144 27350

8. Gniew 98 2020 —

98 2020

9. Golub

-- 95 2000 95 2000

10. Kartuzy 40 1080 61 1500 101 2580

11. Kościerzyna 145 4605 278 5000 423 9605

12. Kowalewo 88 2850 103 2000 191 4850

13. Lubawa 246 5275 46 1000 292 6275

14. Podgórz 35 500 — — 35 500

15. Sępolno 16 555 — — 16 555

IG. Starogard 69 1425 120 3000 189 4425

/

17. Swifcie 204 6575 206 5000 410 11575

18. Tczew 149 2820 149 3000 298 5820

19. Toruń 1870 29555 995 27000 2865 56555

20. Wąbrzeźno 53 1785 56 2000 109 3785

21. W e | ^ r o w o 38 1240 50 1500 88 2740

Ra zen: 4784 lyDOOO 3091 84000 7875 194000 ad 2 b/ Fundusz Eezrobocia.

Ustawowa akcja zasiłkowa z F.B.przedstawiała się w roku budź.1929/30 następująco:

a/ w podziale miesięcznym

, Miesiąc

Liczba bez­

robotnych którzy pobie­

rali zasiłek

Suną wypła­

conych za­

siłków zł.

1 2 .... 3.. ~

kwiecień 1929 9624 623.033,44 i

| naj i , , ...

2713 452.894,14

—

J

- 36 -

1 2

czenTiec 515 108.313,56

lipiec 516 44.646,29

sierpień 454 64.971,33

wrzesień 773 49.311,69

październik 955 78.791,32

listopad 1729 103.538,16

grudzień 4567 405.081,55

styczeń 1930r. 9091 . 765.508,70

luty 13689 1.165.797,02

na rzec 14510 1.265.020,10

Be zen • 59136 5.126.907,50

i

W w podziale terytorialnym.

A / g obwodów Instytucyj Zastępczych F.B./

L.

P"

Instytucja Zaszępc.70 P.B.

Suną wypłaco nych zasiłków

zł.

Liczba bezrób*

którzy pobie­

rali zasiłek.

1 2 3 L___i___

1. Magistrat Toruń 412.672,98 4943

2. Wydz.Pow.Toruń 205.324,96 2782

3. Magistrat Chełmża 196.589,68 2374

4. Wydz.Pow.Wąbrzeźno 97.121,39 1392

5. 17 77 Brodnica 92.183,51 1019

6. 57 77 Lubawa

/Woweniasto/ 197.234,67 2053

7. 77 EJziałdowc 17,497,26 212

3. Magistrat Grudziądz 481.845,65 5640 O » / • Wydz. Po«/. Gru 4 i ąĄ z 131,161,85 1483

t

k