UK 2018 – (4) bazy danych_V04

(1)

Użytkowanie komputerów

Instrukcja laboratoryjna

„Bazy danych”

Część wykonawcza v. 04

Warszawa 2018 r.

(2)

1. Czynności przygotowawcze

Uwaga!!! Na komputerach w poszczególnych pracowniach mogą być zainstalowane różne wersje oprogramowania. Może to skutkować niemożnością wykonania niektórych operacji w sposób opisany w niniejszej instrukcji. Takie przypadki należy zgłosić prowadzącemu, który wskaże alternatywne czynności do wykonania.

Uruchomić program Access.

Rys. 0. Przykładowy widok ekranu po uruchomieniu programu Access

Wybrać szablon „Pusta baza danych”. Tworzonej bazie danych nadać nazwę BazaDanychWXYZ_01. Sekwencja WXYZ to numer albumu studenta. Tworzoną bazę danych zapisać w miejscu wyznaczonym przez prowadzącego.

Rys. 1. Widok po otwarciu Access

(3)

Zamknąć zakładkę Tabela1 przyciskiem Zamknij dokument „Tabela1” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu Tabela 1).

2. Zadania do wykonania

Projektowanie tabeli tbl_Firma (Uwaga: W nazwach tabel i innych obiektów nie używać polskich liter.):

Na pasku narzędzi: Tworzenie > sekcja Tabele > Projekt tabeli. Otrzyma się widok jak na rysunku 2.

Rys. 2. Rozpoczęcie projektowania tabeli Nazwa pola: wpisać Identyfikator > Enter

Typ danych: wybrać Autonumerownie > Enter

Opis: wpisać Identyfikator rekordu. Będzie wspólny dla innych tabel > nie wciskać Enter Nadać Klucz podstawowy polu Identyfikator w następujący sposób:

Na pasku narzędzi: Projektowanie > sekcja Narzędzia > Klucz podstawowy Zapisać tabelę: Plik > Zapisz > wpisać nazwę tbl_Firma > OK

Nacisnąć Enter

(4)

Kontynuować wypełnianie tabeli tbl_Firma:

Nazwa pola: wpisać Nazwa > Enter Typ danych: wybrać Krótki tekst > Enter Opis: wpisać Nazwa firmy > Enter

Nazwa pola: wpisać TypFirmy > Enter Typ danych: wybrać Liczba > Enter

Opis: wpisać Typ firmy określony liczbą. > Enter Plik > Zapisz

Zamknąć tabelę tbl_Firma przyciskiem Zamknij dokument „tbl_Firma” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu tbl_Firma).

Projektowanie tabeli tbl_TypyDzialalnosci (Uwaga: W nazwach tabel i innych obiektów nie używać polskich liter.):

Na pasku narzędzi: Tworzenie > sekcja Tabele > Projekt tabeli. Otrzyma się widok jak na rysunku 2.

Nazwa pola: wpisać Identyfikator > Enter Typ danych: wybrać Liczba > Enter

Opis: wpisać Liczba odpowiadająca identyfikatorowi w tabeli tbl_Firma > Enter Nazwa pola: wpisać TypDzialalnosci > Enter

Typ danych: wybrać Krótki tekst > Enter Opis: wpisać Typ działalności firmy > Enter

Plik > Zapisz > wpisać nazwę tbl_TypyDzialalnosci (Uwaga: W nazwach tabel i innych obiektów nie używać polskich liter.). Może pojawić się ostrzeżenie Brak zdefiniowanego klucza podstawowego. Wybrać Nie.

(5)

Zamknąć tabelę tbl_TypyDzialalnosci przyciskiem Zamknij dokument

„tbl_TypyDzialalnosci” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu tbl_TypyDzialalnosci).

Utworzenie relacji pomiędzy tabelami:

Na pasku narzędzi: Narzędzia bazy danych > sekcja Relacje > Relacje. Otrzyma się widok jak na rysunku 3.

Rys. 3. Rozpoczęcie tworzenia relacji

W oknie Pokazywanie tabeli kursorem myszki i lewym przyciskiem myszki (LPM) zaznaczyć nazwę tbl_Firma. Kursor myszki ustawić na nazwie tbl_TypyDzialalnosci > Shift + LPM.

Obydwie nazwy powinny być podświetlone. W oknie Pokazywanie tabeli > Dodaj > Zamknij.

Uzyska się widok jak na rysunku 4.

(6)

Rys. 4. W trakcie tworzenia relacji

Na pasku narzędzi: Projektowanie > sekcja Narzędzia > Edytuj relacje W oknie Edytowanie relacji > Utwórz nowe..

W oknie Tworzenie nowej > przyciskiem „trójkącik w dół” otworzyć okienko Nazwa tabeli po lewej i wybrać tbl_Firma, otworzyć okienko Nazwa tabeli po prawej i wybrać tbl_TypyDzialalnosci, otworzyć okienko Nazwa kolumny po lewej i wybrać Identyfikator, otworzyć okienko Nazwa kolumny po prawej i wybrać Identyfikator > OK.

W oknie Edytowanie relacji zaznaczyć CheckBoxy jak na rysunku 5. Zwrócić uwagę, że zostało przygotowane utworzenie relacji „Jeden do wielu”.

Rys. 5. Okno edytowanie relacji przygotowane do utworzenia relacji typu „Jeden-do-wielu”

(7)

W oknie Edytowanie relacji nacisnąć Utwórz.

Plik > Zapisz

Zamknąć okno Relacje przyciskiem Zamknij dokument „Relacje” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu Relacje).

Wprowadzanie danych (wypełnianie tabel):

Otworzyć tabelę tbl_Firma. W tym celu ustawić kursor myszki na nazwie tbl_Firma. Przy użyciu prawego przycisku myszki (PPM) otworzyć menu rozwijalne. Wybrać polecenie Otwórz.

Pojawi się obraz, którego fragment pokazano na rysunku 6.

Rys. 6. Powiększony fragment ekranu po otwarciu tabeli tbl_Firma

Nacisnąć Enter. W polu Nazwa wpisać AT, nacisnąć Enter. W polu TypFirmy wpisać 6, nacisnąć Enter. Ponownie nacisnąć Enter, kursor powinien znaleźć się w kolejnym wierszu pola Nazwa. Postępując, analogicznie jak wyżej, wpisać dane zawarte w tabeli przedstawionej na rysunku 7.

(8)

Rys. 7. Dane wpisywane w tabeli tbl_Firma

Wskazać komórkę z nazwą AT (kursor myszki + LPM). Nacisnąć ikonkę znajdującą się przy lewej krawędzi rekordu z nazwą AT. Wówczas rozwinie się okienko dostępu do pola TypDzialalnosci tabeli tbl_TypyDzialalnosci. Gdyby okienko było za wąskie wówczas można rozszerzyć je przy użyciu kursora myszki + LPM (podobnie jak w edytorze tekstów lub arkuszu kalkulacyjnym). Wpisać Dydaktyka i zatwierdzić klawiszem Enter. Uzyska się widok, którego fragment pokazano na rysunku 8.

Rys. 8. Wpisany pierwszy z typów działalności firmy AT

Wpisać wszystkie typy działalności firmy AT zgodnie z rysunkiem 9.

(9)

Rys. 9. Wszystkie typy działalności firmy AT

Nacisnąć ikonkę znajdującą się przy lewej krawędzi rekordu z nazwą AT. Wówczas zwinie się okienko dostępu do pola TypDzialalnosci tabeli tbl_TypyDzialalnosci związanego z firmą AT.

Postępując analogicznie wpisać wszystkie typy działalności pozostałych firm, zgodnie z rysunkami 10 – 14.

Rys. 10. Wszystkie typy działalności firmy PG

(10)

Rys. 11. Wszystkie typy działalności firmy PW

Rys. 12. Wszystkie typy działalności firmy PB

(11)

Rys. 13. Wszystkie typy działalności firmy PK

Rys. 14. Wszystkie typy działalności firmy PSz

Nacisnąć ikonkę znajdującą się przy lewej krawędzi rekordu z nazwą PSz. Wówczas zwinie się okienko dostępu do pola TypDzialalnosci tabeli tbl_TypyDzialalnosci związanego z firmą PSz.

Zapisać wprowadzone dane: Plik > Zapisz.

Zamknąć tabelę przyciskiem Zamknij dokument „tbl_Firma” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu tbl_Firma).

(12)

Otworzyć tabelę tbl_TypyDzialalnosci i sprawdzić aktualną jej zawartość. W tym celu ustawić kursor myszki na nazwie tbl_TypyDzialalnosci. Przy użyciu prawego przycisku myszki (PPM) otworzyć menu rozwijalne. Wybrać polecenie Otwórz. Pojawi się obraz, którego fragment pokazano na rysunku 15.

Rys. 15. Dane aktualnie zawarte w tabeli tbl_TypyDzialalnosci

Zamknąć tabelę tbl_TypyDzialalnosci przyciskiem Zamknij dokument

„tbl_TypyDzialalnosci” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu tbl_TypyDzialalnosci).

Tworzenie kwerend:

Tworzenie kwerendy kwr_Kwerenda_01:

(13)

Na pasku narzędzi: Tworzenie > sekcja Kwerendy > Projekt kwerendy. Otrzyma się widok jak na rysunku 16.

Rys. 16. Początkowy etap tworzenia kwerendy

W oknie Pokazywanie tabeli wskazać (kursor myszki + LPM) nazwę tbl_Firma. Nacisnąć Dodaj. Wskazać nazwę tbl_TypyDzialalnosci, a następnie nacisnąć Dodaj. Nacisnąć Zamknij.

Uzyska się obraz jak na rysunku 17.

Rys. 17. Zasadniczy etap tworzenia kwerendy

Ustawić kursor w komórce Pole kolumny pierwszej od lewej (tabelka położona u dołu ekranu).

Otworzyć rozwijalne menu tego pola.

(14)

Wybrać: tbl_Firma.Nazwa

W komórce Kryteria wpisać nazwę firmy, którą chcemy odszukać w bazie danych, na przykład:

AT

Zapisać utworzoną kwerendę: Plik > Zapisz > wpisać nazwę kwr_Kwerenda_01

Na pasku narzędzi w sekcji Wyniki nacisnąć Uruchom (nad napisem jest umieszczony wykrzyknik). Pojawi się obraz jak na rysunku 18. Nazwę firmy AT odnaleziono w pięciu miejscach wykorzystywanej bazy danych (łącznie tabele tbl_Firma, tbl_TypyDzialalnosci).

Rys. 18. Wynik uruchomienia utworzonej kwerendy o nazwie tbl_Kwerenda_01 (powiększony fragment ekranu)

W celu uzyskania możliwości ponownego uruchomienia kwerendy oraz ewentualnej jej modyfikacji należy nacisnąć obrazek znajdujący się nad napisem Widok na przycisku pokazanym na rysunku 19. Przycisk znajduje się w sekcji Widoki umieszczonej na pasku narzędzi. Przycisk Widok umożliwia przełączanie widoku obiektu (tabela lub kwerenda) pomiędzy Widok arkusza danych oraz Widok projektu. Takie opcje są dostępne również po naciśnięciu „trójkącika w dół” poniżej napisu Widok na przycisku pokazanym na rysunku 19.

(15)

Rys. 19. Przycisk Widok

Jeżeli dokonano pożądanej modyfikacji kwerendy kwr_Kwerenda_01 to należy ją ponownie zapisać.

Zamknąć kwerendę kwr_Kwerenda_01 przyciskiem Zamknij dokument

„kwr_Kwerenda_01” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu kwr_Kwerenda_01).

Ustawić kursor w komórce Pole kolumny pierwszej od lewej. Otworzyć rozwijalne menu tego pola.

W komórce Kryteria wpisać tekst [Podaj nazwę firmy]

UWAGA !!! Powyższy napis powinien zawierać nawiasy kwadratowe. Dzięki temu po uruchomieniu kwerendy będzie pojawiało się pytanie jaka firma ma być wyszukiwana. Taka wersja kwerendy jest bardziej uniwersalna w porównaniu z kwerendą kwr_Kwerenda_01.

Na pasku narzędzi w sekcji Wyniki nacisnąć Uruchom (nad napisem jest umieszczony wykrzyknik). Podać nazwę firmy (na przykład PSz) > OK.

W celu uzyskania możliwości ponownego uruchomienia kwerendy oraz ewentualnej jej modyfikacji należy nacisnąć obrazek znajdujący się nad napisem Widok na przycisku pokazanym na

(16)

rysunku 19. Przycisk znajduje się w sekcji Widoki umieszczonej na pasku narzędzi. Uruchomić kwerendę kilka razy. Sprawdzić wyniki dla różnych nazw firm, a w tym dla nazw nie występujących we wprowadzonej bazie danych.

UWAGA !!! Powyższy napis powinien zawierać nawiasy kwadratowe. Dzięki temu po uruchomieniu kwerendy będzie pojawiało się pytanie jak firma ma być wyszukiwana. Taka wersja kwerendy jest bardziej uniwersalna w porównaniu z kwerendą kwr_Kwerenda_01.

Ustawić kursor w komórce Pole kolumny drugiej od lewej. Otworzyć rozwijalne menu tego pola.

Uwaga !!! W przypadku gdyby kolumna była za wąska wówczas można rozszerzyć ją przy użyciu kursora myszki + LPM (podobnie jak w edytorze tekstów lub arkuszu kalkulacyjnym).

Wybrać: tbl_TypyDzialalnosci.typDzialalnosci

W komórce Kryteria wpisać tekst [Podaj typ działalności]

UWAGA !!! Powyższy napis powinien zawierać nawiasy kwadratowe. Dzięki temu po uruchomieniu kwerendy będzie pojawiało się pytanie jaki typ działalności ma być wyszukiwany.

Na pasku narzędzi w sekcji Wyniki nacisnąć Uruchom (nad napisem jest umieszczony wykrzyknik). Pojawią się kolejno dwa zapytania, na które należy odpowiedzieć.

(17)

W celu uzyskania możliwości ponownego uruchomienia kwerendy oraz ewentualnej jej modyfikacji należy nacisnąć obrazek znajdujący się nad napisem Widok na przycisku pokazanym na rysunku 19. Przycisk znajduje się w sekcji Widoki umieszczonej na pasku narzędzi. Uruchomić kwerendę kilka razy. Sprawdzić wyniki dla różnych nazw firm oraz różnych typów działalności, a w tym dla nazw i typów działalności nie występujących we wprowadzonej bazie danych.

UWAGA !!! Powyższy napis powinien zawierać nawiasy kwadratowe. Dzięki temu po uruchomieniu kwerendy będzie pojawiało się pytanie jak firma ma być wyszukiwana. Taka wersja kwerendy jest bardziej uniwersalna w porównaniu z kwerendą kwr_Kwerenda_01.

Ustawić kursor w komórce Pole kolumny drugiej od lewej. Otworzyć rozwijalne menu tego pola.

Uwaga !!! W przypadku gdyby kolumna była za wąska wówczas można rozszerzyć ją przy użyciu kursora myszki + LPM (podobnie jak w edytorze tekstów lub arkuszu kalkulacyjnym).

Wybrać: tbl_TypyDzialalnosci.typDzialalnosci W komórce Kryteria wpisać tekst Like ”*”

UWAGA !!! Powyższy napis oznacza, że będą odnotowywane wszystkie typy działalności firmy podanej w odpowiedzi na zapytanie Podaj nazwę firmy. Jeżeli w powyższym wpisie nie umieści się słowa kluczowego Like, a tylko frazę ”*” to Access sam to słowo wpisze w czasie kontynuowania tworzenia kwerendy lub w momencie jej uruchomienia.

(18)

Na pasku narzędzi w sekcji Wyniki nacisnąć Uruchom (nad napisem jest umieszczony wykrzyknik). Pojawią się kolejno dwa zapytania, na które należy odpowiedzieć.

W celu uzyskania możliwości ponownego uruchomienia kwerendy oraz ewentualnej jej modyfikacji należy nacisnąć obrazek znajdujący się nad napisem Widok na przycisku pokazanym na rysunku 19. Przycisk znajduje się w sekcji Widoki umieszczonej na pasku narzędzi. Uruchomić kwerendę kilka razy. Sprawdzić wyniki dla różnych nazw firm, a w tym dla nazw nie występujących we wprowadzonej bazie danych.

W komórce Kryteria wpisać tekst Like [Podaj nazwę firmy] & "*"

UWAGA !!! Powyższy napis powinien zawierać nawiasy kwadratowe. Dzięki temu po uruchomieniu kwerendy będzie pojawiało się pytanie jaka firma ma być wyszukiwana. Fraza & "*"

będzie powodowała, że gdy podana zostanie pierwsza litera lub początkowy fragment nazwy to będą znalezione wszystkie nazwy, które mają właśnie taki początek.

Na pasku narzędzi w sekcji Wyniki nacisnąć Uruchom (nad napisem jest umieszczony wykrzyknik).

W celu uzyskania możliwości ponownego uruchomienia kwerendy oraz ewentualnej jej modyfikacji należy nacisnąć obrazek znajdujący się nad napisem Widok na przycisku pokazanym na rysunku 19. Przycisk znajduje się w sekcji Widoki umieszczonej na pasku narzędzi. Uruchomić kwerendę kilka razy. Sprawdzić wyniki dla różnych nazw firm, a w tym dla nazw nie występujących we wprowadzonej bazie danych.

(19)

Pojawi się widok jak na rysunku 20.

Rys. 20. Widok ekranu przy zamkniętych widokach wszystkich tabelach i kwerendach (Uwaga: Widoki są zamknięte, ale tabele i kwerendy są dostępne i gotowe do użycia)

Tabele można otworzyć podwójnym kliknięciem LPM lub przy użyciu PPM i wyboru polecenia Otwórz.

Natomiast podwójne kliknięcie LPM lub użycie PPM i wybór polecenia Otwórz w odniesieniu do kwerend, skutkuje uruchomieniem wskazanej kwerendy. Po wykonaniu kwerendy można poddać ją edycji poprzez naciśnięcie obrazka znajdującego się nad napisem Widok na przycisku pokazanym na rysunku 19. Przycisk znajduje się w sekcji Widoki umieszczonej na pasku narzędzi. Przycisk Widok umożliwia przełączanie widoku obiektu (tabela lub kwerenda) pomiędzy Widok arkusza danych oraz Widok projektu.

Sprawdzić możliwość przeglądania zamkniętych tabel oraz uruchamiania i przeglądania zamkniętych kwerend.

(20)

Tworzenie formularzy:

Tworzenie formularza frm_Firma:

Formularz o nazwie frm_Firma służy do przeglądania pól poszczególnych rekordów tabeli tbl_Firma.

Na pasku narzędzi: Tworzenie > sekcja Formularze > Projekt formularza. Otrzyma się widok jak na rysunku 21.

Rys. 21. Początkowy etap tworzenia formularza (widoczna siatka obszaru formularza)

Ustawić kursor myszki na obszarze szarym i nacisnąć PPM. Wybrać funkcję Właściwości formularza. Uzyska się obraz jak na rysunku 22.

(21)

Rys. 22. Po prawej stronie widoczna paleta Arkusz właściwości

W oknie Arkusz właściwości wybrać zakładkę Dane. W wierszu Źródło rekordów wybrać tabelę tbl_Firma.

Na pasku narzędzi w sekcji Narzędzia nacisnąć Dodaj istniejące pola. W miejscu palety Arkusz właściwości pojawi się paleta Lista pól. Przy użyciu klawisza Shift oraz kursora myszki i LPM zaznaczyć nazwy pól: Identyfikator, Nazwa, Typ. Kursorem myszki przeciągnąć zaznaczone nazwy na siatkę obszaru formularza. Otrzyma się obraz jak na rysunku 23.

Rys. 23. Nazwy pól umieszczone na tle siatki obszaru formularza

(22)

W okienkach w prawej kolumnie będą wyświetlone dane wynikające z działania formularza. W lewej kolumnie w ramkach znajdują się opisy (etykiety) okienek położonych po prawej stronie. Opisy oraz okienka można przesuwać. Zwrócić uwagę, że okienka przesuwają się parami. Jeżeli będzie potrzebne przemieszczanie każdego okienka z osobna to należy do tego celu używać uchwytów, które po zaznaczeniu pojawią się w lewych górnych rogach zaznaczonych okienek. Treść opisów (etykiet) można zmieniać. W opisach, w celu wprowadzenia tekstu w drugiej linii, należy nacisnąć klawisze Shift + Enter. Zmienić treść opisów zgodnie z rysunkiem 24.

Rys. 24. Powiększony obszar formularza ze zmodyfikowanymi opisami nazw pól

Zapisać formularz pod nazwą frm_Firma: Plik > Zapisz > podać nazwę frm_Firma Przyciskiem nad napisem Widok w sekcji Widoki, uruchomić formularz frm_Firma

Na ekranie będą wyświetlone pola jednego rekordu tabeli tbl_Firma. Zmiana pokazywanego rekordu może być dokonywana przy użyciu strzałek u dołu ekranu obok napisu Rekord:. Przy użyciu strzałki z żółtym „słoneczkiem” można dopisywać nowe rekordy do przeglądanej tabeli.

(23)

Dodanie przycisku sterującego na formularzu:

Nacisnąć strzałkę znajdującą się poniżej przycisku Widok w sekcji Widoki. Wybrać Widok projektu. W sekcji Formanty rozwinąć paletę narzędzi przy użyciu ikonki położonej w prawym dolnym rogu palety (Rys. 25.). Wybrać Użyj kreatorów kontrolek. Nacisnąć ikonkę położoną na palecie narzędzi w sekcji Formanty (Rys. 25.).

Rys. 25. Powiększony widok sekcji Formanty z paletą narzędzi. W prawym dolnym rogu palety widoczna ikonka , a w lewej połowie palety widoczna ikonka wykorzystywana do

nanoszenia przycisku sterującego na formularz

Na tle siatki obszaru formularza narysować kursorem myszki prostokąt w miejscu zaplanowanym dla przycisku. Otrzyma się obraz jak na rysunku 26. Jeżeli po narysowaniu prostokąta nie pojawi się okno Kreator przycisków poleceń to narysowany prostokąt należy skasować i powtórzyć czynności zaczynające się od naciśnięcia ikonki .

(24)

Rys. 26. Rozpoczęcie procesu dodawania przycisku sterującego na formularzu

W oknie Kategorie: wybrać Aplikacja , w oknie Akcje: wybrać Zamknij aplikację > Dalej >

zaznaczyć CheckBox Tekst > Dalej > Zakończ

Tak skonfigurowany przycisk będzie powodował zamykanie aplikacji czyli funkcjonowania bazy danych.

Zapisać zmodyfikowany formularz: Plik > Zapisz

Sprawdzić funkcjonowanie formularza frm_Firma. W tym celu nacisnąć rysunek na przycisku Widok w sekcji Widoki.

Strzałkami u dołu ekranu przeglądnąć poszczególne rekordy tabeli tbl_Firma

Po zakończeniu przeglądania rekordów tabeli tbl_Firma nacisnąć na formularzu przycisk Zamknij aplikację. Aplikacja powinna się wyłączyć.

Uruchomić zapisaną bazę danych BazaDanychWXYZ_01. Otrzyma się obraz jak na rysunku 27.

(25)

Rys. 27. Rozpoczęcie procesu dodawania przycisku sterującego na formularzu

Tworzenie formularza frm_Kwerenda_03:

Formularz o nazwie frm_Kwerenda_03 będzie służyć do uruchomienia i oglądania wyniku wykonania kwerendy kwr_Kwerenda_03.

Na pasku narzędzi: Tworzenie > w sekcji Formularze nacisnąć Projekt formularza

Ustawić kursor myszki na obszarze szarym. Nacisnąć PPM wybrać Właściwości formularza W oknie Arkusz właściwości > zakładka Dane

W wierszu Źródło rekordów wybrać kwerendę kwr_Kwerenda_03.

Na pasku narzędzi w sekcji Narzędzia nacisnąć Dodaj istniejące pola. W miejscu palety Arkusz właściwości pojawi się paleta Lista pól. Przy użyciu klawisza Shift oraz myszki zaznaczyć nazwy pól: Nazwa, Typ dzialalnosci. Kursorem myszki przeciągnąć zaznaczone nazwy na siatkę obszaru formularza. Otrzyma się obraz jak na rysunku 28.

(26)

Rys. 28. Nazwy pól umieszczone na tle siatki obszaru tworzonego formularza

Zmodyfikować etykiety (opisy) oraz rozmieszczenie elementów na obszarze formularza według rysunku 29.

(27)

Rys. 29. Powiększony obszar formularza ze zmodyfikowanymi opisami (etykietami) nazw pól

Zapisać formularz pod nazwą frm_Kwerenda_03: Plik > Zapisz > podać nazwę frm_Kwerenda_03

Przyciskiem Widok w sekcji Widoki, uruchomić formularz frm_Kwerenda_03

Nacisnąć strzałkę znajdującą się poniżej przycisku Widok w sekcji Widoki. Wybrać Widok projektu.

Ponownie uruchomić formularz frm_Kwerenda_03 naciskając obrazek nad napisem Widok w sekcji Widoki.

Zamknąć formularz frm_Kwerenda_03 przy użyciu przycisku Zamknij dokument

„frm_Kwerenda_03” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu frm_Kwerenda_03).

(28)

Dodanie do formularza frm_Firma przycisku sterującego umożliwiającego uruchomienie formularza frm_Kwerenda_03

Otworzyć formularz frm_Firma (na nazwie frm_Firma: dblClick lub PPM > Otwórz ) Nacisnąć strzałkę znajdującą się poniżej przycisku Widok w sekcji Widoki. Wybrać Widok projektu.

W sekcji Formanty rozwinąć paletę narzędzi przy użyciu ikonki położonej w prawym dolnym rogu palety (Rys. 25.). Wybrać Użyj kreatorów kontrolek. Nacisnąć ikonkę położoną na palecie narzędzi w sekcji Formanty (Rys. 25.).

Rys. 30. Rozpoczęcie procesu dodawania drugiego przycisku sterującego na formularzu frm_Firma

(29)

W oknie Kategorie: wybrać Operacje na formularzach, w oknie Akcje: wybrać Otwórz formularz > Dalej > wybrać frm_Kwerenda_03 > Dalej > zaznaczyć CheckBox Otwórz formularz i pokaż wszystkie rekordy > Dalej > zaznaczyć CheckBox Tekst > zmień tekst napisu na: Formularz Kwerenda_03 > Dalej > Zakończ

Otrzyma się obraz jak na rysunku 31.

Rys. 31. Widok obszaru formularza frm_Firma z dodanym drugim przyciskiem sterującym Tak skonfigurowany przycisk z napisem Formularz Kwerenda_03 będzie powodował uruchomienie formularza frm_Kwerenda_03.

Zapisać zmodyfikowany formularz frm_Firma: Plik > Zapisz

Sprawdzić funkcjonowanie zmodyfikowanego formularza frm_Firma. W tym celu nacisnąć rysunek na przycisku Widok w sekcji Widoki. Wykonają się operacje formularza frm_Firma .

Nacisnąć przycisk Formularz Kwerenda_03. Uruchomi się formularz frm_Kwerenda_03.

Podać parametry, o które pyta formularz frm_Kwerenda_03.

Po wykonaniu operacji formularza frm_Kwerenda_03 w takim rozwiązaniu ponowne jego uruchomienie będzie możliwe tylko poprzez: zamknięcie formularza frm_Kwerenda_03 (pozostanie otwarty tylko formularz frm_Firma), naciśnięcie strzałki znajdującej się poniżej przycisku Widok w sekcji Widoki i wybranie Widok projektu, a następnie wciśnięcie obrazka powyżej napisu Widok na przycisku w sekcji Widoki (to spowoduje uruchomienie formularza frm_Firma). Innym rozwiązaniem będzie zamknięcie formularza frm_Kwerenda_03 przy użyciu dodatkowego przycisku umieszczonego na formularzu frm_Kwerenda_03.

(30)

W tym celu otworzyć zakładkę frm_Firma. Zamknąć formularz frm_Firma przy użyciu przycisku Zamknij dokument „frm_Firma” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu frm_Firma). Jeżeli formularz frm_Kwerenda_03 jest zamknięty to otworzyć go. Następnie nacisnąć strzałkę znajdującą się poniżej przycisku Widok w sekcji Widoki > wybrać Widok projektu. Po wykonaniu tych czynności uzyska się tryb edycji formularza frm_Kwerenda_03.

W sekcji Formanty rozwinąć paletę narzędzi przy użyciu ikonki położonej w prawym dolnym rogu palety (Rys. 25.). Wybrać Użyj kreatorów kontrolek. Nacisnąć ikonkę położoną na palecie narzędzi w sekcji Formanty (Rys. 25.).

Rys. 32. Rozpoczęcie procesu dodawania przycisku sterującego na formularzu frm_Kwerenda_03 W oknie Kategorie: wybrać Operacje na formularzach, w oknie Akcje: wybrać Zamknij formularz > Dalej > zaznaczyć CheckBox Obraz > w okienku obok zaznaczyć Drzwi wyjściowe >

Dalej > Zakończ

Otrzyma się obraz jak na rysunku 33.

(31)

Rys. 33. Widok obszaru formularza frm_Kwerenda_03 z dodanym przyciskiem sterującym pozwalającym na zamknięcie formularza

Tak skonfigurowany przycisk sterujący z symbolem Drzwi wyjściowe pozwala na zamknięcie formularza frm_Kwerenda_03 i przez to umożliwia uruchomienie tego formularza przyciskiem Formularz Kwerenda_03 na formularzu frm_Firma. Zapisać zmodyfikowany formularz frm_Kwerenda_03: Plik > Zapisz. Sprawdzić funkcjonowanie zmodyfikowanego formularza frm_Kwerenda_03. W tym celu nacisnąć rysunek na przycisku Widok w sekcji Widoki. Wykonają się operacje formularza frm_Kwerenda_03. Pytania o parametry mogą nie być zadane. Nacisnąć przycisk z symbolem Drzwi wyjściowe. Formularz frm_Kwerenda_03 zostanie zamknięty. Uzyska się obraz jak na rysunku 34.

Rys. 34. Widok ekranu po naciśnięciu przycisku z symbolem Drzwi wyjściowe na formularzu frm_Kwerenda_03

(32)

Z palety bocznej Wszystkie… uruchomić formularz frm_Firma.

Rys. 35. Efekt uruchomienia formularza frm_Firma

Nacisnąć przycisk Formularz Kwerenda_03. Podać parametry, o które pyta formularz. Pokaże się wynik działania formularza frm_Kwerenda_03. Nacisnąć przycisk z symbolem Drzwi wyjściowe. Formularz frm_Kwerenda_03 zostanie zamknięty, a program powróci do działającego formularza frm_Firma. Nacisnąć ponownie przycisk Formularz Kwerenda_03. Uruchomi się formularz frm_Kwerenda_03.

Zamknąć obydwa formularza przy użyciu przycisku Zamknij dokument „ … ” (ikonka x położona poniżej paska narzędziowego, po prawej stronie ekranu na wysokości napisu frm_Kwerenda_03 lub frm_Firma).

Sprawdzić poprawność funkcjonowania opracowanych formularzy poprzez różne warianty ich uruchamiania i wykonywania.

Zamknij bazę danych przyciskiem Zamknij aplikację umieszczonym na formularzu frm_Firma.

Uruchomić zapisaną bazę danych BazaDanychWXYZ_01. Otrzyma się obraz jak na rysunku 36.

(33)

Rys. 36. Widok ekranu po uruchomieniu bazy danych BazaDanychWXYZ_01

Tworzenie raportów:

Tworzenie raportu zawierającego wyniki wykonania kwerendy kwr_Kwerenda_02:

Na pasku narzędzi: Tworzenie > w sekcji Raporty > Projekt raportu. Pojawi się obszar projektowania formularza z siatką pomocniczą. Obszar projektowania formularza jest podzielony na trzy części. Część górna to Nagłówek strony, a część dolna to Stopka strony. Obszar środkowy nosi oznaczenie Szczegóły. Przesunąć kursor myszki na obszar szary >nacisnąć PPM > wybrać Właściwości raportu – po prawej stronie pojawi się okno Arkusz właściwości. Zakładka Dane > w wierszu Źródło rekordów > wybrać kwr_Kwerenda_02

Na pasku zdań w sekcji Narzędzia > Dodaj istniejące pola – po prawej stronie pojawi się okno Lista pól. Kursorem myszki wskazać nazwę Nazwa, następnie przeciągnąć ją na obszar środkowy (Szczegóły) raportu.

Zapisać aktualny stan projektowania raportu: Plik > Zapisz > podać nazwę rpt_Kwerenda_02 Uruchomić raport rpt_Kwerenda_02 naciskając obrazek powyżej napisu Widok na przycisku w sekcji Widoki. Po odpowiedzi na pytanie, otrzyma się na ekranie raport o wyglądzie jak na rysunku 37.

(34)

Rys. 37. Widok ekranu z wygenerowanym raportem rpt_Kwerenda_02

Powrócić do trybu projektowania raportu: Nacisnąć strzałkę znajdującą się poniżej przycisku Widok w sekcji Widoki. Wybrać Widok projektu.

Ukształtowanie wyglądu raportu rpt_Kwerenda_02:

W sekcji Formanty rozwinąć paletę narzędzi przy użyciu ikonki położonej w prawym dolnym rogu palety (Rys. 25.). Odszukać i pobrać narzędzie Linia (ikonka ). Narysować poziomą linię na całej szerokości w dolnej części nagłówka raportu oraz w górnej części stopki.

Z palety narzędzi w sekcji Formanty pobrać narzędzie Etykieta (ikonka )służące do nanoszenia etykiet (opisów). Umieścić kursor myszki w nagłówku strony raportu po lewej stronie.

Wpisać tekst: Firma Informatyczna – Bazy Danych. Kursorem myszki ustawić napis na środku nagłówka.

Z palety narzędzi w sekcji Formanty pobrać narzędzie Etykieta (ikonka )służące do nanoszenia etykiet (opisów). Umieścić kursor myszki w górnej części obszaru Szczegóły raportu.

Wpisać tekst: Raport Nr 123/2018. Kursorem myszki ustawić napis w potrzebnym miejscu.

(35)

Z palety narzędzi w sekcji Formanty pobrać narzędzie Pole tekstowe (ikonka ) służące do wyświetlania informacji dodatkowych. Umieścić kursor myszki na środku drugiego wiersza siatki obszaru Szczegóły raportu i nacisnąć LPM. Uzyska się obraz jak na rysunku 38.

Rys. 38. Obszar projektu raportu rpt_Kwerenda_02 z linią narysowaną w nagłówku i polem tekstowym umieszczonym w obszarze Szczegóły

Wstawienie Pola tekstowego skutkuje pojawieniem się okienka informacyjnego z wewnętrznym napisem Niepowiązany oraz towarzyszącym mu okienkiem etykiety z wewnętrznym napisem Tekst+Numer. W przykładzie pokazanym na rysunku 38 Numer jest równy 21. W okienku

(36)

Tekst+Numer umieścić napis Data generacji raportu:. Kliknąć w oknie informacyjnym z napisem Niepowiązany, a następnie wpisać polecenie: =Date(). W analogiczny sposób nanieść niżej Pole tekstowe z etykietą Godzina generacji raportu: oraz z poleceniem =Time(). W razie potrzeby uporządkować wygląd raportu do postaci jak na rysunku 39. Uwaga: Jeżeli będzie potrzebne przemieszczanie każdego okienka z osobna to należy do tego celu używać uchwytów, które po zaznaczeniu pojawią się w lewych górnych rogach zaznaczonych okienek.

Rys. 39. Przykładowy wygląd projektu raportu rpt_Kwerenda_02

Zapisać raport rpt_Kwerenda_02: Plik > Zapisz

(37)

Uruchomić raport rpt_Kwerenda_02 naciskając obrazek powyżej napisu Widok na przycisku w sekcji Widoki. Po odpowiedzi na pytanie, otrzyma się na ekranie raport o wyglądzie jak na rysunku 40.

Rys. 40. Widok ekranu z wygenerowanym raportem rpt_Kwerenda_02 w wersji ostatecznie ukształtowanej

Sprawdzić możliwość przeglądania zawartości wszystkich tabel, poprawność funkcjonowania wszystkich kwerend, formularzy oraz raportu.