Brzegowa zasada Harnacka dla funkcji harmonicznych na podzbiorach R 3 o gªadkich
brzegach
Mateusz Kwa±nicki 2 lipca 2008
Poni»sza notatka jest krótkim, elementarnym dowodem brzegowej zasady Harnacka dla nieujemnych funkcji harmonicznych na zbiorach posiadaj¡cych wªasno±¢ kuli zewn¦trznej i wewn¦trznej.
1. Zbiory gªadkie. B¦dziemy zawsze zakªadali, »e D jest otwartym i spój- nym podzbiorem R3 o nast¦puj¡cej wªasno±ci: dla pewnej liczby ρ > 0 i ka»- dego punktu z ∈ ∂D istniej¡ kule Bz = B(pz, ρ) ⊂ D i Bz = B(pz, ρ) ⊂ Dc, których brzegi zawieraj¡ z. Takie zbiory cz¦sto okre±la si¦ mianem zbiorów klasy C1,1. Dla x ∈ D oznaczamy przez zx pewien punkt na ∂D najbli»szy x. Ponadto okre±lamy δ(x) = |x − zx|. Przez f b¦dziemy zawsze oznaczali nieujemn¡ funkcj¦ ci¡gª¡ na D i harmoniczn¡ w D.
2. Funkcja Greena i j¡dro Poissona. Funkcja Greena GD(x, y)to, przy ustalonym x ∈ D, ci¡gªa funkcja zmiennej y ∈ ¯D \ {x} równa zero na ∂D i speªniaj¡ca warunek RDGD(x, y)∆f (y)dy = −f (x) dla f ∈ Cc∞(D). Jest to symetryczna funkcja harmoniczna ze wzgl¦du na ka»d¡ ze wspóªrz¦dnych.
J¡dro Poissona PD(x, y) to, przy ustalonym x ∈ D, ci¡gªa funkcja y ∈
∂D zdeniowana jako pochodna funkcji Greena w (wewn¦trznym) kierunku normalnym do ∂D. Je±li f jest ci¡gª¡ funkcj¡ na ∂D, to po rozszerzeniu f na D wedªug wzoru f(x) = R∂DPD(x, y)f (y)σ(dy), gdzie σ jest miar¡
powierzchniow¡, otrzymamy funkcj¦ ci¡gª¡ na ¯D i harmoniczn¡ na D.
Funkcja Greena jest rosn¡c¡ funkcj¡ zbioru. St¡d wynika te» analogiczna wªasno±¢ dla j¡dra Poissona na cz¦±ci wspólnej brzegów. Zachodzi ponadto GD(x, y) ≤ 1/(π |x − y|).
1
Dla kuli D = B(0, r) mamy:
GD(x, y) = 1
π |x − y|− |x|2|y|2 π
|y|3x − |x|3y
, and PD(x, y) = r2− |x|2 4π |x − y|3 .
3. Zasada Harnacka. Je±li K ⊂ D jest spójnym zbiorem zwartym, to dla pewnej staªej c > 0 zale»nej od K i D zachodzi:
PD(x1, y) ≤ cPD(x2, y)
dla wszystkich x1, x2 ∈ K, y ∈ ∂D. W istocie, wpierw na mocy wzoru na j¡dro Poissona kuli stwierdzamy, »e kule domkni¦te zawarte w D maj¡ t¦
wªasno±¢, a nast¦pnie pokrywamy K sko«czon¡ liczb¡ takich kul.
4. Zasada Harnacka dla kuli. Wobec wzoru na j¡dro Poissona kuli B(z, ρ), dla x ∈ D takiego, »e δ(x) < ρ, z = zx i y ∈ ∂D:
PD(x, y) ≥
1 − (ρ − δ(x))2 ρ2
PD(pz, y) .
5. Oszacowanie j¡dra Poissona. Niech D = B(0, r) \ ¯B(0, ρ). Funkcja f (x) = 1/ρ − 1/ |x| jest harmoniczna na D i ci¡gªa na ¯D, a wi¦c:
r − ρr |x|−1 r − ρ =
Z
∂B(0,r)
PD(x, y)σ(dy) .
6. Oszacowanie funkcji Greena. Niech p, q ∈ R3 oraz r ≤ |p − q|/3.
Zaªó»my, »e r > ρ i okre±lmy D = ( ¯B(p, ρ) ∪ ¯B(q, ρ))c. Niech x, y ∈ D, x ∈ B(p, r)i y ∈ B(q, r), i niech D1 = B(p, r)\ ¯B(p, ρ), D2 = B(q, r)\ ¯B(q, ρ). Zachodzi:
GD(x, y) = Z
∂B(p,r)
Z
∂B(q,r)
GD(ξ, η)PD1(x, ξ)PD2(y, η)dηdξ .
Korzystaj¡c z oszacowania j¡dra Poissona, nierówno±ci |ξ − η| ≥ r oraz GD(ξ, η) ≤ 1/(π |ξ − η|), otrzymujemy:
GD(x, y) ≤ 1
πr· r − ρr |x − p|−1
r − ρ · r − ρr |y − p|−1 r − ρ . 2
7. Brzegowa zasada Harnacka. Niech F b¦dzie spójnym zbiorem zwartym zawartym w otwartym zbiorze G. Niech D b¦dzie spójnym zbiorem otwartym o wªasno±ci kuli wewn¦trznej i zewn¦trznej z promieniem ρ. Niech f, g b¦d¡ nieujemnymi funkcjami harmonicznymi na D i ci¡gªymi na ¯D, i niech ponadto f(z) = g(z) = 0 dla z ∈ G ∩ ∂D. Wówczas istnieje staªa c > 0 zale»na tylko do D, F i G taka, »e dla wszystkich x, y ∈ F ∩ D:
f (x)
g(x) ≤ cf (y) g(y).
Dowód. Oznaczmy K = {x ∈ D : δ(x) ≥ ρ}. Niech 5r b¦dzie odlegªo±ci¡
pomi¦dzy F i Gc. Mo»emy bez straty ogólno±ci zaªo»y¢, »e 4ρ ≤ r. Niech x, y ∈ D \ K, |x − y| ≥ 4r. Niech p = pzx, q = pzy. Wówczas |p − q| ≥ 3r.
Na mocy oszacowania funkcji Greena i zawierania D ⊂ ( ¯Bzx∪ ¯Bzy)c: GD(x, y) ≤ 1
πr ·r − ρr(ρ + δ(x))−1
r − ρ · r − ρr(ρ + δ(y))−1 r − ρ
= rδ(x)δ(y)
(r − ρ)2(ρ + δ(x))(ρ + δ(y)). Obliczaj¡c pochodn¡ przy y → z ∈ ∂D otrzymujemy:
PD(x, z) ≤ rδ(x) ρ2(r − ρ)2
dla wszystkich x ∈ D \ K, z ∈ ∂D takich, »e |x − z| ≥ 5r. Z drugiej strony zasada Harnacka dla kuli daje:
PD(x, z) ≥ δ(x) ρ · inf
K×∂DPD.
Zauwa»my, »e PD jest ci¡gª¡, dodatni¡ funkcj¡, a wi¦c inf
K×∂DPD > 0.
Poniewa» dla x, y ∈ (D \ K) ∩ F oraz z ∈ ∂D \ G zachodzi |x − z| ≥ 5r,
|y − z| ≥ 5r, wi¦c:
f (x) f (y) =
R
∂D\GPD(x, z)f (z)σ(dz) R
∂D\GPD(y, z)f (z)σ(dz) ≤ cδ(x) δ(y)
ze staª¡ c zale»n¡ od D, F i G. Na mocy zasady Harnacka powy»sza nie- równo±¢ zachodzi tak»e w K ∩ F ze staª¡ zale»n¡ od D i K. To dowodzi tezy.
3