Scheepsbeschrijving
Door Ing. H.R.J. AkerboomiSiieuwe reddingboot voor Stellendam
De n i e u w s t e reddingboot van de K N R M (Koninklijke N e d e r l a n d s e Redding M a a t s c h a p p i j ) is de tiende van het type Arie V i s s e r en kon g e b o u w d w o r d e n dankzij een gift van de heer en m e v r o u w Ruigrok. Hij vervangt de P r i n s e s Margriet uit 1990 en betekent voor het
reddingstation S t e l l e n d a m een belangrijke vergroting v a n de g e r e d d e n c a p a c i t e i t en de a c t i e r a d i u s . Zaterdag 7 november 2009 doopte m e v r o u w Ruigrok de boot te S t e l l e n d a m met h a a r voornaam Antoinette.
De Antoinetts ap volle Reddingstation Stellendam ligtop het Zuid-Hollandse 'eiland' snelheid (toto: Timco Goeree en heeft twintig 'bemanningsleden'. Aan de Noordzee-Houkemaj kant ligt thans de Antoinette en aan het Haringvliet de Neeltje
Struijs (type Atlantic 75). Het reddingstation l<omt per jaar gemiddeld 85 keer in actie. Zoals op elk van de tien grote reddingboten is de schipper van de Antoinette, Eric Rodenhuis, in vaste dienst van de KNRIVl. De overige bemanningsleden zijn vrijwilliger.
De KNRM zorgt voor het reddingwerk langs de Nederlandse zeekust, de Zeeuwse en Zuid-Hollandse stromen, de Waddenzee, het IJsselmeer en de Randmeren. De 42 redding-stations met zeventig reddingboten en 1100 vrijwilligers zijn 24 uur per dag, 365 dagen per jaar onder alle weersomstandig-heden inzetbaar. De organisatie wordt geleid vanuit het hoofdkantoor in IJmuiden en volledig bekostigd uit vrijwillige bijdragen.
Zeevarenden, waar dan ook op zee, kunnen altijd een beroep doen op de Radio IVledische Dienst. In 2008 gaf de RIVID 729
radio medische adviezen, voeren de reddingboten 1922 keer uit en werden 3259 geredden weer veilig aan wal gezet.
Van roeiboot tot RIB
De oorsprong van de KNRIVl ligt bij de oprichting van de Noord-en Zuid-Hollandse Redding IVlaatschappij op 11 november 1824 en van de Zuid-Hollandse Maatschappij tot Redding van Schipbreukelingen enkele dagen later op 20 november. Op 22 mei 1991 fuseren Noord en Zuid uiteindelijk. De eerste decennia werden de acties uitgevoerd met roeireddingboten, in 1844 werd een schokker als reddingvaartuig in dienst genomen. Via een proces van voortdurende innovatie komen de eerste zelfrichtende reddingboten, stoomreddingboten en motorreddingboten tot stand.
De oorlogsjaren waren voor de redders ongelooflijk drukke en ook angstige tijden. Hoewel gevaren werd onder de vlag van het Rode Kruis, werden de boten meermalen beschoten. De oprichting in 1951 van de Üpsporings- en Reddingsdienst van
R i c h a r d A l c e r b o o m is o u d - m e d e w e r l < e r v a n de s c h e e p v a a r t i n s p e c t i e en r e d a c t e u r v a n S W Z iVlaritime
danl<en hun leven aan de inzet van zulke vrijwilligers. Het verhaal over de KNRIVl lijkt op een continue successtory, maar niets is minderwaar. De geschiedenis kent ook diepte-punten. Nog vers in het geheugen ligt het tot drie maal toe kapseizen tijdens zeer zwaar weer van de Anna IVIargaretha op 1 november 2006, gelukkig zonder slachtoffers. Dit dramatische gebeuren toonde overigens wel aan dat de betrouwbaarheid van reddingboten van de Arie Visserklasse van het allerhoogste niveau is.
Vooral in de tijd van de roeireddingboten waren er veel levens te betreuren, maar ook na 1900 gebeurden er nog steeds ernstige ongelukken. Redden op zee is uiterst risicovol en de inzet van moderner materieel verzette ook steeds de grenzen waarbij nog werd uitgevaren. Sinds 1824 hebben totaal 67 redders het leven verioren.
De KNRIVl onderzoekt overigens alle ernstige incidenten en ongelukken diepgaand, rapporteert daarover en neemt zo mogelijk maatregelen om herhaling te voorkomen. Op de website van de KNRIVl is veel informatie over de organisatie te vinden.
De bouwer
De werf Aluboot te Hindelopen heeft reeds menige boot voor de KNRIVl gebouwd. Maar ook op het gebied van zeiljachten heeft het bedrijf zijn sporen verdiend. De heren Henk en Jaap Borneman leiden het bedrijf en zorgen ervoor dat een reddingboot als de Antoinette in ongeveer 1,5 jaar wordt gebouwd. Op 15 maart 2008 werd de kiel gelegd door mevrouw Ruigrok.
Spectaculair is de zogenaamde kantelproef die elke
zelfrichtende reddingboot moet ondergaan. De kantelproef met De stuurhut (foto: Tlmco Houkema}
de Koninklijke Marine met haar vliegtuigen en helikopters creëerde een geweldige meerwaarde.
Zo verdween de roeireddingboot en verscheen het volledig gesloten stuurhuis. Vanaf 1969 werd geleidelijk aan overgestapt op snelle boten met, sinds 1983, de ontwikkeling van
succesvolle, eerst kleine en later grote, zogenaamde Rigid
Inflatable Boats a\s resultaat. De vloot bestaat thans vooral uit
de volgende RIB-types:
type lengte (m) aantal
Atlantic 75 7,5 10
Nikolaas 9,1 2
Valentijn 11,0 16
Johannes Frederik 15,4 7
Arie Visser 18,8 10
In 2007 hebben redders van Ouddorp en Stellendam de 75.000ste geredde aan wal gebracht en zeker 1000 geredden
M — U — M — U — M — t ( > > 1! ( > ( ( 1 U—lu U—M—U—tl—il—M—U—ti ^ — H M H—h H M M M H ^ U Si M ti f f f f
Scheepsbeschrijving
De bijzondere
doopprocedure (foto: de Antoinette werd geliouden op 22 augustus 2009 en beelden RedmervdMeer) daarvan zijn te zien op onze website www.swzonline.nl. Voor
de duurproef op 22 en 23 ol<tober werd een, probleemloze, reis van IJmuiden naar Tower Bridge in Londen v.v. gemaal<t.
V
De ontwerper
Ontwerpbureau De Vries Lentsch ontwierp de Arie Visserl<lasse. Het bedrijf ontstond in 1873 als ontwerper en bouwer van houten roeiboten voor de haven van Amsterdam. Tegen-woordig is De Vries Lentsch gespecialiseerd in het ontwerp van jachten en snelle speciale vaartuigen waaronder redding-boten. IMadat de Engelsen (RNLIl in 1984 stopten om samen met de KNRIVl een Rigid Inflatable groter dan de Atlantic te ontwil<-l<elen, zette de KNRM dat project voort met De Vries Lentsch en de TU Delft, met als resultaat het type Johannes Frederil<.
Belangrijkste gegevens Naam: Antoinette Efgenaar: KNRM Bouwer: Aluboot Klasse: ABS Lengte o.a.: 18,80 m Lengte romp: 18,00 m Lengte w.l.: 14,50 m Breedte o.a.: 6,10 m Breedte romp: 5,04 m Breedte w.l.: 4,14 m Diepgang: 1,03 m Waterverplaatsing: 27,40 m' Navigatie- en communicatieapparatuur • 2x radar • Marifoonpeiler • Elektronische zeekaart • 3x dieptemeter • GPSenDGPS • AIS • NAVTEX
• Elektronisch en vloeistof kompas • 2xVHFen 2 handheids • 2x mobilofoon • SSB • GSM • Luchtvaart transceiver • Intercom • EPIRB • SART
Grootste RIB ter w e r e l d
De eerste boot van de Arie Visserklasse werd in 1999 in gebruik genomen. De belangrijkste redenen voor de ontwikkeling van dit nieuwe type waren een forse vergroting van de actieradius en de gereddencapaciteit van de Johannes Frederikklasse. De boten van het type Arie Visser hebben een actieradius van 16 uur (JF 4,5 uur) en een capaciteit van 120 geredden (JF90). De romp bestaat uit zeewaterbestendig aluminium en waar nodig is roestvrij staal toegepast. Zolang de Schepenwet al bestaat (honderd jaar) zijn reddingvaartuigen uitgezonderd van de bepalingen ervan. Desalniettemin heeft de KNRM besloten zijn nieuwe schepen te bouwen onder de keur en het toezicht van het American Bureau of Shipping.
S p a r t a a n s e inrichting
De Antoinette is zeer Spartaans ingericht zonder noemens-waardige betimmering, stoffering of schilderwerk. Om kosten en onderhoudtijd te besparen is het bovenwaterschip ook grotendeels niet geverfd. Bestaande boten worden tijdens het groot onderhoud van hun verflagen ontdaan. Alleen het dek, het onderwaterschip en de belettering van het dekhuis zijn geschilderd.
Van voor naar achter is het schip als volgt ingedeeld: voorpiel<, bergruimte, machinekamers SB pn BB gescheiden en
waterjetruimte. Boven de machinekamers zijn demontageluiken aangebracht. De toegangen tot de machinekamers zijn vanuit het dekhuis, evenals de toegang tot de waterjetruimte. Op de voorsteven staat een beting en is het ankergerei aangebracht. Op het achterdek zijn demontageluiken boven de waterjets aangebracht, achter het dekhuis zijn een beting en een haspel met sleepkabel gemonteerd. Er is ook een hydraulisch
Scheepsbeschrijving
drenkelingenplatform aangebracht.
Voor de zeskoppige bemanning zijn in het dekhuis, boven de machinekamers, aan BB, op hart schip en aan SB zitplaatsen met veiligheidsriemen in de vorm van buddyseats aangebracht. Aan BB en SB zijn banken met vierpuntsgordels aangebracht en daarboven brancards. De ramen voor en achter in het dekhuis zijn elektrisch verwarmd.
Het stuurhuis is ruim voorzien van de modernste navigatie- en communicatiemiddelen. De bemanningsleden dragen headsets die overal aan boord aangesloten kunnen worden en er is ook een draadloos intercomsysteem. Voor het vergaren van beeld en geluid voor oefeningen en evaluatiedoeleinden is een camerasysteem aangebracht.
Boven het dekhuis is een open stuurpositie ingericht met erboven een mastconstructie voor antennes en verlichting. Rondom de boot is een rubberen slang (tube) met een buitendiameter van 1000 mm aangebracht. De binnendiameter is 840 mm en de tube bestaat uit tien kamers. Langs het dek is een grijplijn aan de tube bevestigd.
Voortstuwing en hulpsystemen
De beide hoofdmotoren met hun reductiekast staan star opgesteld in waterdicht gescheiden ruimten. De assen naar de waterjets worden waterdicht door het machinekamerschot gevoerd. De tandwielkasten zijn elektrisch inschakelbaar en op elke motor is een generator en een hydrauliekpomp
aangebracht, De uitlaten zijn watergekoeld en gaan door de spiegel naar buiten. De waterinjectie wordt gesloten bij een hellingshoek groter dan 70 graden om te voorkomen dat er tijdens kapseizen water terugstroomt in de motoren. De besturing van de waterjets geschiedt hydraulisch. De brandstof is verdeeld over vier voorraadtanks in de bodem en de dagtank hangt in de bergruimte. In die bergruimte is ook een voorziening om brandstof te leveren.
De SB-hoofdmotor drijft een brandbluspomp aan waarmee water of schuim aan dek geleverd kan worden en waarmee via twintig nozzles de opbouw en de tube nat gehouden kunnen worden. Er is ook een draagbare brandbluspomp aan boord en er zijn de nodige handblussers. De machinekamers zijn beschermd meteen FirePro aerosol blussysteem. De verbrandings- en ventilatieluchtinlaten voor de machinekamers kunnen hydraulisch worden gesloten en sluiten automatisch bij een slagzij van meer dan 90 graden (de motoren zijn dan al automatisch gestopt). Een
stikstofaccumulator zorgt ervoor dat de kleppen driemaal kunnen sluiten met gestopte motoren.
De elektrische installatie is een 24 Volt-gelijkstroomsysteem met een 220 Volt-wisselstroomwalvoeding. Indien de reddingboot vanaf de wal gevoed wordt, kunnen diverse verwarmings- en drooginstallaties ingeschakeld blijven. In elke machinekamer is een ventilatorkachel geplaatst, gevoed door
koelwater, voor de verwarming en ventilatie van het stuurhuis. De lucht kan het stuurhuis verlaten via automatisch afsluitbare openingen in de flying bridge.
Er is een uitgebreid alarmsysteem aangebracht voor technische installaties, brand en bilges. Een datalogsysteem registreert de tijd dat versnellingskrachten nabij de motoren groter zijn dan 1,5 g.
En verder
De KIMRM heeftin 2003 hetvlootplan 2010 opgesteld en in uitvoering genomen. Uitgangspunten zijn verkorting van de tijdsnormen en uitbreiding van de gereddencapaciteit. Dit plan is nog steeds de basis voor investeringen in nieuwbouw en groot onderhoud. Een plan met nieuwe initiatieven voor de jaren na 2010 laat vermoedelijk niet lang op zich wachten. IVIeer informatie over de Antoinette en de KNRM is te vinden op www.knrm.nl en op onze eigen site www.swzonline.nl. Op www.reddingbotenforum.nl plaatsen echte liefhebbers (ook de in het artikel genoemde fotografen) talloze foto's, filmpjes en wetenswaardigheden van en over reddingboten.
Gegevens voortstuwing Hoofdmotoren: Max vermogen: Reductiekasten: Waterjets: Generatoren: Brandstofcapaciteit: Snelheid: Actieradius: 2x MAND2842 LE413 2x735 kW/2100 tpm 2x Reintjes WLS 334 2x Hamilton type 521B 2x 120 Amp 6200 ltr 32 kn 16uur Jaargang 130 • decamber 2009 2!1
