ISSN 1426-3610
Wiadomości
Fary Św. Barbary
Nr 7/910 Rok XIX 17 luty 2013 r.
I NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU
FOTORELACJA Z KULIGU – s. 4
WIARA I SPORT– s. 5
ROZWAŻANIA WIELKOPOSTNE – s. 9
SZTUKA W NASZYM KOŚCIELE. cz. XVI – s. 10
ŻAL DUSZĘ ŚCISKA – s. 11
Ewangelia: Łk 4, 1-13
„Jezus pełen Ducha Świętego powrócił znad Jordanu i czterdzieści dni przebywał w Duchu na pustyni, gdzie był kuszony przez diabła”.
2
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 7/910Tygodnik Rzymskokatolickiej Parafii św. Barbary w Chorzowie.
Adres redakcji: ul. 3 Maja 18, 41-500 Chorzów, tel. 32 249-64-33, fax 32 249-64-40.
Redakcja: ks. Zygmunt Błaszczok (red. naczelny), ks. Michał Harnasz (sekretarz redakcji), ks. Damian Szostok, Marta Wawszczak. Stale współpracują: Helena Krais, Irena Książek, Aleksandra Sorotowicz, Łukasz Piper, Michał Walczyński, Mirosław Danch, Edward Kawka. Redakcja zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych tekstów. Kolportaż: Młodzież z Ruchu Światło-Życie. Konto Parafii św. Barbary w Chorzowie: ING Bank Śląski 42105012431000001000594943,
e-mail: sw_barbara@katowice.opoka.org.pl http://www.barbarachorzow.katowice.opoka.org.pl
Skład i druk: Centrum Usług Drukarskich – Henryk Miler, ul. Szymały 11, 41-709 Ruda Śląska, tel. 32 244-38-39. Nakład:
250 egz.
Wiadomości
Fary Św. Barbary
KTO PYTA, NIE BŁĄDZI
REKOLEKCJE
– KONIECZNIE W KOŚCIELE?
Pamiętam rekolekcje. Te szkolne, trzy- dniowe, kiedy to całą szkołą spacerowali- śmy do najbliższego kościoła słuchać historii o Bogu, ludziach, wielkiej miłości i cierpieniu zakończonym happy endem. Nie było wątpli- wości, że Polska jest krajem katolickim.
Myślę, że tego rodzaju rekolekcje każdy zna, większość ceni i na pewno nieraz pa- mięta przynajmniej mały fragment z opowia- dań księży. Ja również mam swój fragment, treść, która utknęła mi w głowie jako małej dziewczynce i której nie chcę się pozbyć…
Czego symbolem są trzy krzyżyki rysowane na ciele przed czytaniem ewangelii, na czole, ustach, korpusie? Czoło – powinniśmy myśleć o Bogu, usta – musimy głosić Jego Imię, Jego Słowa, korpus – mamy mieć Boga w sercu.
Współczesny człowiek nie ma czasu.
Ciągle biegnie. Nie ma czasu na rozrywkę, na spotkanie, dla rodziny, na zapłacenie ra- chunku, na zakupy. Ale o dziwo! Wszystkie te rzeczy realizuje przez Internet. Spotkanie z rodziną? Jasne, zaraz włączymy Skypa.
Kwiaty dla dziewczyny? Zaraz coś zamó- wię w necie i ktoś jej je doręczy. Jakie to ro- mantyczne! Pfiu, pfiu! A żeby się zakochała w tym doręczycielu, mały człowieku.
W tym wszystkim Kościół jest zmuszony na zabawę w kotka i myszkę, albo pająka i muszki w sieci. I to jest dobre! Rekolek-
cje Internetowe oferuje cała lista portali.
Wystarczy wpisać w Google: rekolekcje wielkopostne 2013 i masz w czym przebie- rać, mój drogi.
W zależności od portalu, bywa różnie.
Część rekolekcji w Internecie będzie polegać m. in. na codziennym, duchowym towarzy- szeniu drogą mailową. Zazwyczaj to reko- lektant zdecyduje o treści poruszanych przez siebie problemów. Rozważania na każdy dzień będą stanowiły tylko pomoc do co- dziennej medytacji. Punktem wyjścia reko- lekcji są umieszczane na stronach interneto- wych kolejne nauki rekolekcyjne na konkret- ny temat. Myślę, sam temat taki, czy inny, nie jest najistotniejszy. To mógłby być zu- pełnie inny temat. Tak naprawdę to jest tyl- ko punkt wyjścia do rozmowy, do dyskusji, bo mocną stroną takich rekolekcji w Interne- cie jest to, że można rozmawiać, że internau- ci mogą pisać, a księża, ojcowie odpowiadać.
To jest główny plus tych rekolekcji.
I ja w tym roku szukałam rekolekcji. Zde- cydowałam się na nauki ojca Adama Szu- staka. Mówi przystępnie, ciekawie, a cała oprawa filmików jest interesująca. Czas tu zdecydowanie nie jest proporcjonalny do myśli i owoców Ducha. 10 minut dzien- nie? Nie ma sprawy.
Aleksandra Sorotowicz
„Tu Internet może być pierwszym krokiem pomocy”
ks. Dariusz Kowalczyk
Nr 7/910 Wiadomości Fary Św. Barbary 3
Błogosławiony Jan z Fie- soli – Frate Angelico, uro- dził się jako Guido da Pietro ok. 1400 roku w Castello Vecchio w Toskanii. W wie- ku 20 lat poczuł powołanie do życia zakonnego i wstąpił do zreformowanego konwen- tu dominikanów w Fiesole.
Około 1420 roku otrzymał z rąk bł. Jana Dominici habit i imię zakonne Jan. Śluby złożył około 1425 roku.
Po otrzymaniu święceń kapłańskich dwukrotnie był wikariuszem swojego konwentu, a następnie jego przeorem. Ponieważ przed wstąpieniem do zakonu uczył się malarstwa, wykorzystywał swoje zdolno- ści do przekazywania braciom i wiernym Bożych tajemnic, które kontemplował w czasie modlitwy.
Papież Eugeniusz IV wezwał go do Rzymu, aby wymalował dwie kaplice w kościele św. Piotra i w Pałacu Watykańskim. Z kolei na prośbę papie- ża Mikołaja V przyozdobił jego prywatną kaplicę i prywatny apartament. Malował także w Kortonie, w konwencie św. Dominika i w katedrze w Orvie- to. Jego obrazy są pełne kontemplacji Bożego piękna, a zarazem proste. Miał w zwyczaju nigdy nie przerabiać ani nie poprawiać swych obrazów, lecz zostawiać je w tym stanie, w jakim powsta- ły za pierwszym razem, gdyż jak sam powiadał, wierzył, że taka była wola Boża. Niektórzy mówią, że brat Jan nie wziął pędzla do ręki, dopóki nie od- mówił modlitwy. Ze względu na to, że umiał połą- czyć cnotliwe życie ze sztuką, otrzymał przydomek Brata Anielskiego – Frate Angelico. Papież Euge- niusz IV zaproponował mu objęcie biskupstwa flo- renckiego. On jednak błagał papieża, aby nie mu- siał przyjmować tego obowiązku. Zmarł w Rzymie 18 lutego 1455 roku, w konwencie Santa Maria so- pra Minerva, gdzie do dzisiaj nad posadzką bazyli- ki znajduje się jego grób z marmurową podobizną.
I. Książek cyt. z www.dominikanie.pl (o. Jacek Salij OP) i na podstawie www.brewiarz.katolik.pl
NA DOBRY POCZĄTEK
MALARZ ŚWIĘTYCH
Słowo Boże na każdy
dzień
Niedziela 17II
Pwt 26,4-10
Ps 91
Rz 10,8-13
Łk 4,1-13
Poniedziałek 18 II
Kpł 19,1-2.11-18
Ps 19
Mt 25,31-46 Wtorek 19 II
Iz 55,10-11
Ps 34
Mt 6,7-15 Środa 20 II
Jon 3,1-10
Ps 51
Łk 11,29-32 Czwartek 21 II
Est 14,17k-M.R-T
Ps 138
Mt 7,7-12 Piątek 22 II
1 P 5,1-4
Ps 23
Mt 16,13-19 Sobota 23 II
Pwt 26,16-19
Ps 119
Mt 5,43-48
4
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 7/910FOTORELACJA
(zdjęcia: Klaudia Jarząbek)
KULIG
W poniedziałek, 11 lutego grupa młodzieży naszej parafi i uczestniczyła w kuligu w Wiśle Kubalonce. Prezentujemy dziś krótką fotorelację tego wydarzenia.
Nr 7/910 Wiadomości Fary Św. Barbary 5
ROK WIARY
Pływam od szóstego roku życia. Sport jest nałogiem, uzależnieniem od wysił- ku fizycznego, dążeniem do poprawienia wyników i jak najlepszych „czasówek”.
Jak każdy nałóg, niesie ze sobą masę nie- bezpieczeństw, których trudno uniknąć.
Czy sport jest niebezpieczny dla zdrowia – tak. Niezliczone kontuzje, zmiana krą- żenia, totalne wycieńczenie organizmu.
Czy sport skłania do spożywania odżywek poprawiających masę ciała? Odpowiedź również twierdząca – tak, choć można tego uniknąć. Czy sport oddala człowie- ka od wiary? Bardzo często. Jednak jak w sporcie, tak i w życiu, nie należy się poddawać. Prawdziwy sportowiec wie, kim jest i jak pogodzić swoją osobowość i wiarę, ze sportem.
Życie nastolatka jest trudne (okres doj- rzewania, rodzice vs. znajomi vs. szkoła).
Życie nastoletniego wierzącego pływaka jest „piekielnie” trudne.
Poniedziałek (i wtorek i środa, czwartek, piątek):
5.00 – Pobudka. Ogarnięcie się. Autobus.
6.00 – Dwugodzinny trening.
8.00 – Szkoła.
14.00/15.00 – Dwugodzinny trening.
17.30 – Dom. Krótki sen. Posiłek. Od- rabianie lekcji. Nauka. Sen. (Chyba, że jest już poranek, wtedy można sobie da- rować to ostatnie)
Weekend. Imprezy? Wybij je sobie z gło- wy. Czas zajmują zawody. Dwu- trzydnio- we, podzielone na tzw. bloki, czyli konku- rencje i etapy. Z reguły zajmują cały week- end. Czas pozwala na spożycie obiadu w pobliskiej szkole.
Jest niedziela. Przyznasz się olbrzymie- mu trenerowi, że chcesz iść do kościoła, że musisz, że masz taką potrzebę? Może powiesz znajomym: ej chodźcie do kościo- ła, jest niedziela, lub zmówmy różaniec, będzie fajnie!
Bycie nastoletnim sportowcem jest trud- ne. Ale gdy wie, że wspierają go rodzice, że kciuki za powodzenie trzyma sam Bóg!
Życie może być piękne. I już nie narze- kasz. Wstajesz rano, modlisz się, biegniesz na trening. Przed startem, krótka modli- twa z prośbą o wsparcie. W niedzielę?
Może nie uda Ci się wyrwać do kościoła, ale jest msza w radiu, telewizji, a raz w ty- godniu, gdy wcześniej skończysz trening, znajdziesz czas na spotkanie z Bogiem.
Wierzący sportowiec gra w otwarte karty.
Ułatwi sobie życie tylko, gdy przełamie w sobie strach i przyzna się do wiary. Jed- nak nie ukrywajmy. Potrzeba dużo silnej woli, samokontroli i wsparcia. Ogromne masy modlitwy i może wtedy, możliwe, że uda Ci się mieć dobre życie.
A gdy masy dobrej energii się skończą, przypominasz sobie dwie sylwetki. Postaci, które mogą być wzorem każdego stulecia.
Święty Paweł pisze: w dobrych zawodach wystąpiłem. Janusz Kusociński kończy:
bieg ukończyłem.
Pływak
WIARA A SPORT
„W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem.
Na ostatek odłożono dla mnie wieniec sprawiedliwości, który w owym dniu
odda Pan, sprawiedliwy Sędzia…” (2 Tm 4, 7-8a)
6
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 7/910INTENCJE MSZALNE
Sobota 16.02.2013 r.
Dzień powszedni
18.00 – Za piosenkarkę Karin Stanek w 2. rocznicę śmierci od Stefana Papie- rowskiego
Niedziela 17.02.2013 r.
I Niedziela Wielkiego Postu Niedziela Trzeźwości
7.00 – Kaplica św. Jadwigi – Intencja zamawiana w szpitalu
7.00 – Za Zofię Pyszny w miesiąc po śmierci
9.00 – Za Jozefa Łach w 1. rocznicę śmierci
10.45 – Do Bożej Opatrzności z podzię- kowaniem za otrzymane łaski, z prośbą o bł. Boże i zdrowie na dalsze lata życia, w intencji Artura Skóry z okazji 50. rocz- nicy urodzin (Te Deum)
12.00 – Za Bernarda Zrałek w 1. rocz- nicę śmierci, jego rodziców i siostrę Hildegardę
17.30 – Gorzkie Żale
18.00 – Za Jana Korytko w miesiąc po śmierci
Poniedziałek 18.02.2013 r.
Dzień powszedni
7.00 – Za ks. Wilhelma Ochmana od parafian
18.00 – Za Ryszardę Zielińską od ku- zynek Zofii i Krystyny
Wtorek 19.02.2013 r.
Dzień powszedni
7.00 – Za Krystynę i Horsta Olejnik 18.00 – Za mamę Annę Wilk w 16.
rocznicę śmierci oraz siostrę Bogumiłę
Środa 20.02.2013 r.
Dzień powszedni
7.00 – Za Gertrudę i Ritę Eklersy,
Jadwigę Dierskie oraz Jana Pietrygę 18.00 – Za Ryszardę Zielińską i Tere- sę Syguła od Ewy i Jolanty
Czwartek 21.02.2013 r.
Dzień powszedni
7.00 –Za Zygmunta Poczkaj w 30.
rocznicę śmierci
17.15 – Adoracja Najświętszego Sakra- mentu
18.00 – Za Henryka Karwackiego w 30 dni po śmierci, Ewę Karwacką od lokatorów z ul. Floriańskiej 26 oraz
lokatorów
Piątek 22.02.2013 r.
Święto Katedry Św. Piotra Apostoła
7.00 – O życie wieczne za Henryka Janiczka oraz z rodziny Janiczek i Łu- czak
17.00 – Droga Krzyżowa
18.00 – Za rodziców Annę i Jana Woźnica
Sobota 23.02.2013 r.
Dzień powszedni
6.30 – Godzinki o Niepokalanym Sercu Maryi Panny
7.00 – Za Marię Pawletko w 1. rocz- nicę śmierci
18.00 – Za Marię Banduch od loka- torów z ul. Floriańskiej 26 oraz loka- torów
Nr 7/910 Wiadomości Fary Św. Barbary 7 Niedziela 24.02.2013 r.
II Niedziela Wielkiego Postu 7.00 – Kaplica św. Jadwigi – Intencja zamawiana w szpitalu
7.00 – Za Zdzisława Jasińskiego w 30 dni po śmierci
9.00 – Za Włodzimierza Firlejczyka w 1. rocznicę śmierci
10.45 – Za Henryka Tomanek od lo- katorów z ul. Kopalnianej 15, 13 i 17
12.00 – Do Bożej Opatrzności podzię- kowaniem za otrzymane łaski, z prośbą o bł. Boże i zdrowie na dalsze lata ży- cia, w intencji Ireny Rymarczyk-Niesyto
z okazji 85. rocznicy urodzin i z okazji 87.
rocznicy urodzin męża Józefa oraz z oka- zji rocznicy ślubu (Te Deum) oraz o bł. dla całej rodziny
17.30 – Gorzkie Żale
18.00 – Do Bożej Opatrzności podzię- kowaniem za otrzymane łaski, z prośbą o bł. Boże i zdrowie na dalsze lata życia, w intencji Józefa Kołodziej z okazji 60.
rocznicy urodzin (Te Deum) oraz o bł.
Boże dla syna Mateusza z okazji 19. rocz- nicy urodzin
Zredagowała: Helena Krais
INTENCJE MSZALNE
Informujemy, że intencja Mszy św. pozostanie wolna, jeżeli nie zostanie potwierdzona wraz z złożeniem ofi ary najpóźniej
na dwa tygodnie przed dniem Mszy św.
8
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 7/910WPROWADZENIE DO LITURGII
„Abyśmy doszli do paschy wieczystej...”
„Doszli”, bo jesteśmy w drodze. Zmia- na jest zapisana w naszej ludzkiej natu- rze. Składając dziś Ofiarę eucharystyczną,
„uroczyście rozpoczynamy zbawienny dla nas okres Wielkiego Postu”. Czas poku- ty to znaczy uczenia się, jakich wyborów dokonywać w życiu. Co przyjąć, a co od- rzucić, aby „postępować w rozumieniu ta- jemnicy Chrystusa”. On sam, w czasie ku- szenia na pustyni, w swoich wyborach kar- mił się Bożym słowem. Możemy wierzyć, że w czasie tego Wielkiego Postu Jego sło- wo będzie „blisko nas”, aby nas prowadzić.
(O. Wojciech Czwichocki OP, „Oremus” Wiel- ki Post – Triduum Paschalne 2007, s. 20)
KOLEKTA
Wszechmogący Boże, spraw, abyśmy przez doroczne ćwiczenia wielkopost- ne postępowali w rozumieniu tajemnicy Chrystusa i dzięki Jego łasce prowadzili święte życie. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa…
LITURGIA TYGODNIA
W piątek – ŚWIĘTO KATEDRY ŚW.
PIOTRA APOSTOŁA
W niedzielę – II NIEDZIELA WIEL- KIEGO POSTU
KOŚCIÓŁ
I część okresu Wielkiego Postu ma charak- ter pokutny. Zachęcamy wiernych do postu i innych uczynków pokutnych, zwłaszcza
dzieł miłosierdzia, a także ograniczenia spożycia napojów alkoholowych.
Dziś obchodzimy Niedzielę Trzeźwości.
PARAFIA
Kolekta dzisiejszej niedzieli ma charak- ter jałmużny postnej.
Dziś, po każdej Mszy św. odprawimy nabożeństwo ekspiacyjne za grzechy pijaństwa. Zachęcamy także do wpisy- wania się do Parafialnej Księgi Trzeź- wości, wyłożonej na bocznym ołtarzu.
Informujemy, że w czasie ferii zimo- wych nie będzie Mszy św. szkolnej w czwartki o godz. 16.30. Okazja do Adoracji Najświętszego Sakramentu w każdy czwartek o godz. 17.15.
Zachęcamy do udziału w nabożeń- stwach wielkopostnych – w Drodze Krzyżowej w piątki o godz. 17.00, w czasie których kazania pasyjne wy- głosi ks. Damian Szostok oraz w Gorz- kich Żalach w niedziele o godz. 17.30.
Zalecki za zmarłych, za których mo- dlimy się podczas Drogi Krzyżowej, można składać w zakrystii oraz kance- larii. Przypominamy, że wierni, którzy odprawią pobożnie Drogę Krzyżową mogą zyskać odpust zupełny, spełniając przy tym zwykłe warunki odpustu
W naszym kościele jest wystawiona urna oraz wnioski, dzięki którym mo- żemy składać propozycje, na co ma byś przeznaczona część pieniędzy z budżetu miasta w 2013 roku. Na naszą dzielnicę przypada kwota 400.000 zł. Pobierając
17 LUTEGO 2013 r.
– I NIEDZIELA WIELKIEGO POSTU
OGŁOSZENIA PARAFIALNE
Nr 7/910 Wiadomości Fary Św. Barbary 9
OGŁOSZENIA PARAFIALNE
wniosek możemy dokładnie zapoznać się z tematem tzw. Budżetu Obywatel- skiego. Wypełnione wnioski należy zło- żyć w urnie do 24 lutego br.
Cykl nauk przedślubnych odbędzie się w naszej parafii w trzy kolejne czwart- ki marca – 7, 14 oraz 21 o godz. 19.00 w salce na probostwie.
Dni skupienia dla narzeczonych parafii dekanatu chorzowskiego w 2013 roku odbędą się w parafii św. Józefa w nastę- pujące soboty: 16 marca, 8 czerwca, 7 września oraz 23 listopada. Rozpoczę- cie o godz. 17.15 konferencją, po niej
okazja do spowiedzi św. i osobistej ad- oracji Najświętszego Sakramentu. Ca- łość zakończy Msza św. o godz. 18.00.
Po Mszy rozdanie zaświadczeń o udzia- le w dniu skupienia celem przedłożenia w macierzystej parafii.
Kolekta przyszłej niedzieli będzie prze- znaczona na potrzeby naszej parafii.
Również w przyszłą niedzielę przed kościołem zespół Caritas przeprowadzi zbiórkę na Krajowy Fundusz Misyjny Ad Gentes.
Wszystkim parafianom i gościom ży- czymy błogosławionej niedzieli.
Słowo drugie – „Zaprawdę, powiadam ci: Dziś będziesz ze Mną w raju”.
Drogi Jezu! Nędzny złoczyńca prosi Cię o pomoc.
Obiecujesz mu raj, jesteś sam bezgra- nicznie opuszczony, a jednak zajmujesz się innymi. Twoje słowo przemienia złoczyńcę w świętego.
Panie! Daj mi zrozumieć, że dla Ciebie nigdy nie jest za późno. Nie wolno mi ani siebie, ani innych uważać za przegranych.
Chcę pamiętać, że niebo jest bardziej Two- im darem niż moją zasługą.
Oby w chwili śmierci Twój krzyż był przy mnie. Obym usłyszał: „będziesz ze Mną w raju”.
WIELKOPOSTNE ROZWAŻANIA – CZĘŚĆ II
„Winniście poznać Chrystusa do głębi, aby stać się w świecie Jego żar-
liwymi świadkami. Aby jednak poznać Chrystusa, musicie uważnie wsłu-
chać się w każde Jego słowo” (bł. Jan Paweł II). Wsłuchajmy się więc także
w Jego ostatnie słowa – słowa z krzyża.
10
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 7/910SZTUKA W NASZYM KOŚCIELE
„Wzgardzony i odepchnięty przez lu- dzi, mąż boleści, oswojony z cierpieniem;
jak ktoś, przed kim się twarze zakrywa, wzgardzony tak, iż mieliśmy go za nic.
Lecz on się obarczył naszym cierpieniem, on dźwigał nasze boleści, a myśmy go uznali za skazańca, chłostanego przez Boga i zdeptanego. Lecz on był przebity za nasze grzechy, zdruzgotany za nasze winy. Spadła nań chłosta zbawienna dla nas, a w jego ranach jest nasze zdrowie” – zawsze, gdy słyszę słowa proroka Izajasza (Iz 53, 3-4), odnoszące się do Chrystusa przed oczami mam krzyż z naszej para-
fialnej kaplicy św. Krzyża. Niezwykle sugestywny jest dla mnie ten obraz cier- pienia – wywrócone oczy, uwydatnione kości, mięśnie naciągnięte do granic wy- trzymałości, naturalistycznie zobrazowa- ne rany, otarcia, krople krwi… I do tego widniejący w tle cytat z ewangelii według św. Jana – „Umiłowawszy swoich, do koń- ca ich umiłował”.
Trudno w to uwierzyć, ale geneza kaplicy św. Krzyża w naszym kościele nie jest do- kładnie znana! Nie wiemy, kto jest autorem tego krzyża, kto wyrzeźbił postać Ukrzyżo- wanego, ani nawet, kiedy powstał. Najstarsi parafianie potwierdzili jednak opowieść, że w czasie II wojny światowej stygmatyczka Teresa Neumann z Konnersreuth poleciła wysłać rodziny rannych żołnierzy do cu- downego krzyża w kościele św. Barbary w Królewskiej Hucie. Do dziś wielu para- fian każdego dnia modli się przy nim, wy- praszając wiele łask.
Krzyż jest nie tylko symbolem miłości, ale jest objawieniem największej Miło- ści – dobrowolnego wkroczenia Chrystu- sa na drogę męki i śmierci, dla zbawienia każdego człowieka. Dla wielu pozostanie jedynie niezrozumiałym znakiem hańbią- cej, okrutnej śmierci – zechcą, by zniknął im z oczu, z tzw. publicznej przestrzeni.
Dla chrześcijanina jest przypomnieniem, że naszym pierwszym, najważniejszym po- wołaniem jest kochać – aż po zaparcie się samego siebie. Podążanie za Chrystusem drogą krzyża, drogą ofiary z samego siebie jest warunkiem uczestnictwa w chwale Jego zmartwychwstania.
Marta Wawszczak
W KRZYŻU MIŁOŚCI NAUKA
Jaki znak symbolizuje miłość? Serce, czerwona róża – jak w obchodzony
przed paroma dniami dzień św. Walentego? Zastanawiam się nad tą kwe-
stią już parę lat, a dokładnie od chwili, gdy na podobne pytanie, o symbol
miłości, ktoś rzucił odpowiedź – symbolem miłości jest krzyż.
Nr 7/910 Wiadomości Fary Św. Barbary 11
WIELKOPOSTNA POBOŻNOŚĆ
Po raz pierwszy odprawili je Księża Mi- sjonarze w 1707 r w Kościele Świętego Krzyża w Warszawie, skąd szybko przyjęło się w całej Polsce.
Tekst Gorzkich Żali zachował do dziś oryginalne, staropolskie brzmienie. Układ tego nabożeństwa nawiązuje do struktury jutrzni z Liturgii Godzin.
Nabożeństwo Gorzkich Żali składa się z trzech części. W pierwszej rozwa- ża się cierpienia Chrystusa: od modlitwy w Ogrójcu do oskarżenia przed sądem, w drugiej: od skazania na śmierć do uko- ronowania cierniem, w trzeciej – od uko- ronowania cierniem do śmierci na krzyżu.
W każdą niedzielę Wielkiego Postu odpra- wia się jedną (kolejną) część, tak, że przez cały Wielki Post „pełne” Gorzkie Żale od- prawia się dwukrotnie.
Każda część Gorzkich Żali rozpoczyna pieśnią od słów „Gorzkie żale, przyby- wajcie…” czyli tzw. Pobudką (taką samą dla wszystkich części). Następnie poda- wana jest treść rozważań oraz wzbudza- na intencja. Po intencji śpiewa się Hymn i kolejne dwie pieśni: Lament duszy nad cierpiącym Jezusem, gdzie każdy wers kończy się westchnieniem „Jezu mój, ko- chany!” i Rozmowę duszy z Matką Bole- sną. Tę ostatnie pieśń, tradycyjnie śpiewa się z podziałem: na kobiety (słowa Matki Bożej) i mężczyzn (słowa duszy). Na za- kończenie części trzykrotnie śpiewa się
„Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chry- ste, zmiłuj się nad nami!”
Tak w 1838 roku pisał o Gorzkich Ża- lach w swoim „Śpiewniku Kościelnym” ks.
M.M. Mioduszewski: „W każdą Niedzielę
wielkiego Postu gdzie się to nabożeństwo odprawiać zwykło, zaraz po skończonym nieszporze, wystawia się Przenajświętszy Sakrament, przy odśpiewaniu O salutaris Hostia. Potem zaczyna się Pieśń Gorzkie Żale, i śpiewa wspólnie od wszystkiego ludu. Po przeczytanej przez Xiędza In- tencyi, następujące pieśni śpiewają się na przemiany, to jest: jedną strofę męż- czyźni a drugą niewiasty. Odśpiewawszy tym sposobem nabożnie trzy części Męki Pańskiej, następuje Kazanie, po niem Pro- cessyja, w czasie której śpiewa się Pieśń Jezu Chryste, a po Procesyi Wisi na Krzy- żu. Nakoniec, schowanie Najświętszego Sakramentu, przy odśpiewaniu Salvum fac i Fiant Domine.” (pisownia i interpunkcja oryginalna)
A tak zapisał melodię Pobudki:
Warto, chociaż raz, przyjść i posłuchać, a jeszcze lepiej, włączyć się we wspólny modlitewny, rzewny śpiew, by móc szcze- rze – tak od serca – powiedzieć:
Niech Ci, mój Jezu, cześć będzie w wiecz- ności, Za Twe obelgi, męki, zelżywości, Któreś ochotnie, Syn Boga jedyny,Cierpiał bez winy!
Oprac. Mirosław Danch
ŻAL DUSZĘ ŚCISKA
Gorzkie Żale, to typowo polskie nabożeństwo wielkopostne, połączone
z wystawieniem Najświętszego Sakramentu i kazaniem pasyjnym. Pochodzi
ono z początków XVIII w.
12
Wiadomości Fary Św. Barbary Nr 7/910WEJŚCIE
10 9
Bądź mi litościw, Boże nieskończony, * We- dług wielkiego miłosierdzia Twego. * Według litości Twej niepoliczonej * Chciej zmazać mnóstwo prze- winienia mego. Obmyj mnie z złości, obmyj tej godziny. * Oczyść mnie z brudu, w którym mnie grzech trzyma, * Bo ja poznaję wiel- kość mojej winy * I grzech mój zawsze przed mymi oczyma. PSALM RESPONSORYJNY Bądź ze mną, Panie, w moim utrapieniu. OFIAROWANIE61 1
Panie, przebacz nam. * Ojcze, zapomnij nam. * Zapomnij nam nasze winy, * Przywołaj, kiedy błą- dzimy. * Ojcze, zapomnij nam. Panie, przyjmij nas, * Ojcze, przygarnij nas. * I w swej oj- cowskiej miłości * Ku naszej schyl się słabości. * Ojcze, przy- garnij nas. KOMUNIA ŚW.231
Jezu w Hostii utajony, * Daj mi Serce swoje, daj. * Tyś mi jeden ulubiony, * Tyś mojego serca raj. Wszędzie dobrze mi, o, Panie, * Choćby krzyż me siły rwał. * Słodkie ziemskie me wygnanie, * Byłeś mi sam siebie dał. Wszystko, wszystko chętnie zniosę, * Panie, dla miłości Twej, * Tylko błagam, tylko proszę: * Ty mnie w Sercu za- wsze miej.DZIĘKCZYNIENIE
