Szereg homologiczny alkoholi jako pochodnych alkanów
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• wie, co to jest rodnik, grupa funkcyjna,
• zna wzór ogólny alkoholi,
• wie, jakie są nazwy, wzory sumaryczne, strukturalne i półstrukturalne czterech pierwszych członów szeregu homologicznego alkoholi.
b) Umiejętności Uczeń:
• potrafi wyjaśnić, co to znaczy, że alkohole są pochodnymi węglowodorów,
• umie wyjaśnić, jak się tworzy nazwy alkoholi.
2. Metoda i forma pracy
Praktyczna – ćwiczenia uczniowskie , problemowa, aktywizująca – burza mózgów, praca w grupach.
3. Środki dydaktyczne
Karta pracy
Fazogram tabeli (wypełniona tabela) Tekst z lukami dla każdego ucznia Pręcikowo-kulkowe modele atomów
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć. Przed lekcjami nauczyciel przygotowuje karty pracy (załącznik 1).
b) Faza realizacyjna
1. Nauczyciel zapisuje na tablicy termin – alkohol:
A –
L – LECZENIE K –
O – H – O – L –
Uczniowie podają skojarzenia związane z tym słowem i zapisują według podanego wzoru:
L – LECZENIE.
2. Uczniowie ustalają, że alkohole to pochodne węglowodorów.
3. Nauczyciel prosi uczniów o zapisanie na tablicy wzorów: sumarycznego, strukturalnego i półstrukturalnego czterech pierwszych członów szeregu homologicznego alkoholi.
4. Uczniowie wyciągają wnioski z analizy wzorów sumarycznych alkoholi.
5. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy i rozdaje karty pracy ucznia (załącznik 1).
Każda z grup ma za zadanie zbudować modele cząsteczek czterech pierwszych członów szeregu homologicznego alkoholi.
Na podstawie otrzymanych modeli uczniowie uzupełniają tabelę (załącznik 1).Po wykonaniu zadania sprawdzają poprawność rozwiązań z fazogramem tabeli.
c) Faza podsumowująca
Uczniowie uzupełniają tekst – praca indywidualna.
Alkohole, podobnie jak węglowodory, tworzą ... Cząsteczki
kolejnych ... różnią się od siebie grupą ... Cząsteczki alkoholi zawierają grupy: ... i ..., zwanej grupą funkcyjną. Wzór ogólny alkoholi jest następujący: ...
5. Bibliografia
1. Kulawik J., Kulawik T., Litwin M., Chemia dla gimnazjum, część 3, Nowa Era, Warszawa 2003.
2. Kulawik T., Litwin M., Styka-Wlazło S., Zbiór zadań z chemii dla gimnazjum, Nowa Era, Warszawa 2001.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia załącznik 1.
Budowanie modeli cząsteczek czterech pierwszych członów szeregu homologicznego alkoholi na podstawie znajomości budowy cząsteczek węglowodorów, według instrukcji.
Instrukcja budowy cząsteczek alkoholi:
a) wykonaj model cząsteczki alkanu o 1, 2, 3 i 4 atomach węgla w cząsteczce,
b) od każdego modelu odejmij 1 atom wodoru (otrzymałeś model alkilu – grupy węglowodorowej),
c) zbuduj modele grup –OH i połącz z alkilami, d) na podstawie otrzymanych modeli uzupełnij tabelę.
Liczba atomów węgla w cząsteczce
Nazwa alkan
u
Wzór sumaryczny
alkanu
Wzór sumaryczny
alkilu
Model cząsteczki
alkoholu
Wzór strukturaln
y alkoholu
Wzór sumaryczny
alkoholu
Nazwa alkoholu
1 2 3 4
b) Zadanie domowe
Wyszukaj w prasie lub Internecie materiały dotyczące alkoholizmu.
Zadanie 1., str. 99. ze zbioru zadań.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak