Zespoły kameralne – kwartet, kwintet, sekstet smyczkowy
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
Zapoznanie uczniów z pojęciem zespoły kameralne. Omówienie budowy i rodzajów zespołów kameralnych. Wskazanie instrumentów wchodzących w skład kwartetu, kwintetu i sekstetu smyczkowego. W oparciu o wybrane przykłady muzyczne wskazanie przez uczniów odpowiedniego zespołu kameralnego. Omówienie barwy i charakteru danej grupy.
b. Umiejętności Uczeń potrafi:
1. Wyjaśnić pojęcie zespoły kameralne.
2. Omówić budowę i rodzaje zespołów kameralnych.
3. Wskazać grupy instrumentów znajdujące się w składzie kwartetu, kwintetu i sekstetu smyczkowego.
4. Na podstawie wysłuchanych utworów – wskazać ilość osób grających i rodzaj zespołu kameralnego.
5. Wskazać tytuł i kompozytora w wysłuchanych utworach.
2. Metoda i forma pracy
Metoda opisowa z elementami pogadanki. Percepcja muzyki.
3. Środki dydaktyczne
1. J. Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Warszawa 1994.
2. Stanowisko do odtwarzania płyt.
3. Płyta z nagraniem:
a) Józef Haydn – Kwartet D-dur żabi.
b) V.A. Mozart – Kwintet smyczkowy c-moll KV 406.
c) Antoni Dvorak – Sekstet smyczkowy A-dur op. 48.
4. Karta pracy ucznia.
5. Plansze z rozrysowanym układem na scenie grup instrumentów w kwartecie, kwintecie, sekstecie smyczkowym.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
1. Powitanie, czynności organizacyjno-porządkowe. Sprawdzenie obecności.
2. Sprawdzenie zadania domowego.
3. Podanie tematu lekcji.
(10 min.)
b. Faza realizacyjna
1. Metodą pogadanki – zapoznanie uczniów z pojęciem zespoły kameralne. Na podstawie doświadczeń i posiadanej przez uczniów wiedzy, wskazanie charakterystycznych cech zespołów kameralnych.
2. Wysłuchanie i percepcja utworu V.A Mozarta – Kwintet smyczkowy c-moll KV 406. Metodą pogadanki – wskazanie składu zespołu słyszanego na nagraniu oraz omówienie charakterystycznych brzmień i funkcji instrumentów w zespole.
3. Przedstawienie nazw zespołów kameralnych i wyjaśnienie metodą opisu ich pochodzenia.
4. Wysłuchanie i percepcja utworu Józefa Haydna – Kwartet D-dur żabi. Omówienie obsady zespołu i wskazanie właściwej łacińskiej nazwy określającej ten skład zespołu.
5. Metodą opisu, na podstawie ilustracji i plansz, omówienie rozlokowania poszczególnych instrumentów na scenie w zespołach kameralnych.
6. Wskazanie różnic i podobieństw między poszczególnymi zespołami kameralnymi.
7. Wysłuchanie i percepcja utworu Antoniego Dvoraka – Sekstet smyczkowy A-dur op. 48.
Metodą pogadanki – wskazanie składu zespołu słyszanego na nagraniu oraz omówienie charakterystycznych brzmień oraz funkcji instrumentów w zespole.
(25 min.)
c. Faza podsumowująca Zapisanie notatki do zeszytu:
1. Zespoły kameralne – w zależności od liczby wykonawców zespoły muzyczne mają określone nazwy: duet, trio, kwartet, kwintet, sekstet, septet, oktet itd.
2. Muzyka kameralna – przeznaczona jest do grania przez niewielkie grupy muzyków, liczące od dwóch do dziewięciu osób. Dawniej muzykę kameralną grywano w domach, salonach, komnatach i małych salach koncertowych.
3. Skład zespołów kameralnych –
Kwartet - zespół muzyczny, składający się z czterech wykonawców: dwóch skrzypków, altowiolisty i wiolonczelisty.
Kwintet smyczkowy – składa się z dwóch skrzypków, altowiolisty, wiolonczelisty i kontrabasisty.
Sekstet smyczkowy – dwóch skrzypków, dwóch altowiolistów i dwóch wiolonczelistów.
(10 min.)
5. Bibliografia
J. Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Warszawa 1994.
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Zespoły kameralne – kwartet, kwintet, sekstet smyczkowy.
b. Zadanie domowe
Wymień znane ci utwory (tytuły i wykonawców) z muzyki rozrywkowej lub filmowej, które są przedstawicielami muzyki kameralnej.
