Kompensator PID
G cs =Gcm
1ωsz
1ωsL
1 s ωp
Gcm=Gc0 aby nie zmienić częstotliwości odcięcia f L≤ f c/10=500 Hz aby nie zmniejszyć zapasu fazy
Wyrażenie 1/(1+T) z kompensatorem PID
Transmitancja względem wejścia mocy układu
otwartego i zamkniętego z kompensatorem PID
Charakterystyki częstotliwościowe w pakiecie Scilab
● Deklaracja, że zmienna s ma być symbolem w wielomianach
● Definicja układu liniowego opisanego funkcją zmiennej s (transmitancją)
'c' = układ czasu ciągłego (continous time)
● Wykres Bodego
zakres 1 Hz…1 MHz
clf czyści okno
● Tylko charakterystyka amplitudowa
● Wzmocnienie w dB i faza w ° dla konkretnej częstotliwości
0 – dla składowej stałej
Zapas fazy
● Liczbowo – zapas fazy w stopniach i częstotliwość odcięcia
● Graficznie – wykres Bodego z zapasem fazy i amplitudy
● Zmodyfikowana funkcja
show_margins, gdyż oryginalna kreśli zawsze w zakresie [−0,001; 1000]
● Większość potrzebnych funkcji znajduje się w pakiecie cacsd
● Ich definicje można znaleźć w plikach
*.sci w podkatalogu modules\cacsd\macros
…………
Charakterystyki częstotliwościowe w układzie otwartym
Transmitancja pętli otwartej T(jω) Transmitancja kompensatora Gc(jω)
Charakterystyki częstotliwościowe w układzie zamkniętym
T(jω)
1/(1+T)
Gvg(jω)
Gvg 0 (DC) 100 Hz 1 kHz
OL −5,42 dB
0,536=Gg0=D −5,34 dB
0,541 +14,1 dB 5,08=Gg0·Q
CL −15,9 dB
0,161=D/(1+Tu0) −15,9 dB
0,161 −12,8 dB 0,228
CL PD −24,9 dB
0,0567=D/(1+Tu0Gc0) −24,9 dB
0,0567 −25,2 dB 0,0551
CL PID −∞ dB
0=D/(1+∞) −38,2 dB
0,0123 −26,1 dB 0,0496
Układy automatyki opisane transmitancjami w pakiecie MicroSim
źródło typu VAC (nie VSIN) wartość w ustalonym
punkcie pracy (D = 0,536) amplituda składowej
przemiennej (1 V spowoduje, że napięcie wyjściowe będzie co do wartości równe transmitancji)
wynik symulacji ustalonego punktu pracy (Bias Point)
transmitancja Gvd (element LAPLACE) osobno licznik i mianownik
dowolny opornik
Transmitancja pętli otwartej Tu
Transmitancja względem sterowania Gvd dla układu otwartego
Pętlę można przerwać w dowolnym punkcie;
najlepiej w takim, w którym znamy
składową stałą sygnału stałe wzmocnienie (element GAIN)
Analiza ustalonego punktu pracy dla układu zamkniętego
Należy tu traktować jako odchyłkę od ustalonego
punktu pracy
napięcie wyjściowe
V
napięcie wyjściowe przeskalowane
H·V napięcie
odniesienia Vref
napięcie uchybu Ve = Vref − HV
napięcie sterujące (wzmocniony uchyb)
Vc = Gc(0)·Ve współczynnik wypełnienia
zgodnie z charakterystyką modulatora
D = f(Vc)
Analiza ustalonego punktu pracy przy odchyłce napięcia wejściowego
zmniejszenie Vg o 5 V wzgl. ustalonego punktu pracy (28 V), tj.
do 23 V
wzrost uchybu (sprzężenie zwrotne
jest ujemne)
zmiana napięcia sterującego
zmiana współczynnika
wypełnienia
utrzymanie napięcia wyjściowego prawie
bez zmiany nie są to rzeczywiste napięcia występujące
gdziekolwiek w układzie
Charakterystyka częstotliwościowa (analiza częstotliwościowa – AC Sweep)
zapas fazy φm = 180° – 175,2° ≈ 5°
amplituda w dB
Gdyby napięcie wejściowe nie było jednostkowe, należałoby podzielić przezeń napięcie wyjściowe, aby uzyskać transmitancję – wykreślić V(Gvd)/V(Vd1:+)
częstotliwość odcięcia
fc ≈ 1,8 kHz kursor A1
kursor A2 faza
Model układu zamkniętego na blokach transmitancyjnych
element DIFF element SUM
Definicja transmitancji zakłada, że zmienia się tylko jeden sygnał.
Dlatego tylko jeden sygnał może mieć niezerową składową
przemienną; w przeciwnym razie wyniki symulacji nie będą
odzwierciedlać rzeczywistości.
Amplituda składowej przemiennej Vg wynosi 1 V, więc napięcie wyjściowe Vout jest równe transmitancji G ′ układu zamkniętego
Ograniczenie wzmocnienia dla składowej stałej (f < 0,01 Hz) pomaga uniknąć problemów ze zbieżnością symulacji
Transmitancja wyjście do wejścia mocy
Gvg 100 Hz 1 kHz
OL −5,33 dB +14,1 dB CL −15,8 dB −12,8 dB CL PD −25,1 dB −25,4 dB CL PID −38,3 dB −26,3 dB
Gvg(jω)
OL CL CL PD CL PID
Analiza ustalonego punktu pracy przy odchyłce prądu wyjściowego
zmniejszenie Iload o 2,5 A wzgl. ustalonego punktu
pracy (5 A)
W układzie transmitancyjnym wszystkie sygnały mają postać napięć – automatyka nie rozróżnia wielkości fizycznych, a w każdym punkcie układu występuje tylko jedna z nich
Ponieważ model jest bezstratny, zmiana wartości ustalonej obciążenia nie powoduje obniżenia napięcia na wyjściu – tą drogą nie można zbadać zachowania układu w stanach ustalonych
Impedancja wyjściowa
Zout (układ otwarty) 1/(1+T)
Zout′ (układ zamknięty)
●
f → 0 ⇒ Z
out→ (−∞)
dB⇔ 0
ustalone napięcie wyjściowe V niezależne od ustalonego prądu obciążenia Iload
wyprowadzony model opisuje układ bezstratny, nie rzeczywisty
źródło Viload ACMAG=1
Wpływ rezystancji kondensatora wyjściowego
●
Rzeczywisty kondensator stanowi szeregowy obwód RC
●
Rezystancja szeregowa wprowadza do transmitancji zero o pulsacji
I(s)
V(s)
V = I 1 sC∥R
=I
R 1 sC R + 1
sC
V = I
(
Rs+sC1)
∥R =IR
(
Rs+sC1)
R +Rs+ 1 sC
R
(
Rs+sC1)
=R sC1 (1+s RsC )=R sC1(
1+ωsesr)
ωesr= 1
RsC (LHP)
V(s) Rs
I(s)
Wpływ rezystancji kondensatora wyjściowego (cd.)
●
Dokładnie – przykładowo dla przetwornicy odwracającej
●
Ponieważ typowo R
s~ mΩ, zaś R ~ Ω, więc ω
0′ ≈ ω
0, Q′ ≈ Q
np. dla Rs = 10 mΩ, V = 10 V, Iload = 1 A ⇒ R = 10 Ω, C = 100 µF, Le = 100 µH otrzymujemy ω0′ = 0,999 ω0, Q′ = 0,909 Q
wpływ na ω0 i Q zwykle zaniedbuje się Gvd(s )=Gd0
1− s ωz 1+ s
Q0ω0+ s2 ω02
⇒ Gvd(s )=Gd0
(
1−ωsz)(
1+ωsesr)
1+ s
Qω0 + s2 ω02
ωesr= 1
τC ω0= ω0
√
1+Rs/R Q=Q√
1+Rs/R 1+τC/τL τC=RsC τL=LeR Le= L D2
Zero kondensatora wyjściowego
●
Dla elektrolitycznych częstotliwość zera zwykle rzędu f
sa nawet f
c np. Rs = 50 mΩ, C = 500 µF ⇒ fesr = 6,4 kHz
●
Charakterystyka zera w lewej półpłaszczyźnie
zwiększenie fazy – korzystne dla stabilności
+20 db/dec powyżej fz
▶ zmniejszenie tłumienia pętli dla w.cz. – zwiększa wrażliwość na zaburzenia w.cz.
▶ może także zwiększyć fc – uaktywnia pasożytnicze bieguny i zera w.cz.
●
Niemożliwe dokładne wyznaczenie częstotliwości zera f
esr brak dokładnej charakteryzacji rezystancji szeregowej – duży rozrzut
zmiana rezystancji i pojemności w funkcji temperatury i w czasie
ESR często rzędu rezystancji ścieżek drukowanych – znacząca modyfikacja
●
Z powyższych względów zera tego nie używa się do zwiększenia φ
m konieczna kompensacja (neutralizacja)
Zero kondensatora wyjściowego (cd.)
●
Przykład (przerysowany) – przetwornica odwracająca
C = 500 µF, Rs = 100 mF, L = 10 µH, D = 0,5
f0 = 750 Hz (→747), fesr = 3183 Hz
●
Kompensacja przez wprowadzenie drugiego (oprócz PD) bieguna f
ph= f
esrdo transmitancji kompensatora
Gvd(jω)
Zwyczajowe podejście projektowe
●
W miarę możliwości kondensator wyjściowy dobiera się tak, by f
esr≫ f
c●
W pierwszym przebiegu wykreśla się i analizuje charakterystyki częstotliwościowe bez uwzględnienia wpływu ESR
pozwala to dokładnie zaprojektować i zweryfikować kompensator w zakresie parametrów charakterystyk nie ulegających wątpliwości
●
Automatycznie umieszcza się dodatkowy biegun kompensatora w najmniejszej przewidywanej częstotliwości zera kondensatora
wyjściowego
●
W drugiej kolejności można zbadać, czy obecność ESR nie modyfikuje znacząco oczekiwanych charakterystyk
●
W przypadku wykrycia problemów (po konstrukcji prototypu) należy dokonać dogłębnej analizy wpływu ESR z uwzględnieniem rozrzutu i zmian pojemności i ESR
wówczas kondensator dobiera się (wartość, seria, technologia) w oparciu o wyniki analizy częstotliwościowej
Analogowa jednostopniowa realizacja kompensatora
Dwie postaci transmitancji kompensatora PID
Gc(s)=ωp0 s
(
1+ωsz1)(
1+ωsz2)
(
1+ωsp1)(
1+ωsp2)
⇔ Gc(s )=Gcm(
1+ωsL)(
1+ωsz) (
1+ωsph)(
1+ωsp)
●
ω
p0– biegun w zerze (pole at zero)
nachylenie −20 dB/dec od ω = 0 do ∞
wartość ωp0 – częstotliwość, w której wzmocnienie wynosi 1 (0 dB)
rola analogiczna do G , tj. uzyskanie pożądanej częstotliwości odcięcia ωz2≡ωz ; ωp2≡ωp (PD)
ωp1≡ωph (ESR)
ωp0
s
(
1+ωsz1)
=Gcm(
1+ωsL)
ωz1=ωL ; ωp0=GcmωL (PI)
Dobór częstotliwości charakterystycznych
●
f
c– przetwornica + PD + PI
poniżej: pasmo, w którym działa sprzężenie zwrotne (zmniejsza wrażliwość na
zaburzenia na wejściach)
powyżej: pasmo, w którym tłumione są zaburzenia w pętli (pochodzące od fs, wynikające z przełączania kluczy, szumy)
fc ≤ 10 fs (patrz też fp2)
miejsce dla zera PI fL
●
f
z2, f
p2– PD
zapas fazy → stabilność, odpowiedź czasowa (przeregulowanie, czas ustalania)
fp2 ≤ (fs / 2) / 3 → możliwość reakcji
ścisły związek z fc poprzez charakterystykę kompensatora PD
dla R 1≫R3, C 1≫C 3 f p0= 1
2 πR 1C 1C 3≈ 1 2 πR1C1 f p1= 1
2 πR 3C 2 f p2= 1
2 πR2 C 1C 3 C 1C 3
≈ 1
2 πR2C 3
f z1= 1 2 πR2C1 f z2= 1
2 πR1R 3C 2≈ 1 2 πR 1C 2
Dobór częstotliwości charakterystycznych (cd.)
●
f
p1– przetwornica
fp1 = fesr(min) → kompensacja zera ESR → tłumienie zaburzeń wysokich częstotliwości w pętli
●
f
p0, f
z1(G
cm, f
L) – PI
wzmocnienie pętli dla składowej stałej i niskich częstotliwości → wrażliwość na zaburzenia niskiej częstotliwości oraz zmiany składowej stałej na wejściach
częstotliwość odcięcia → patrz fc
fz1 ≤ fc / 10 → nie zmniejszyć zapasu fazy
dla R 1≫R3, C 1≫C 3 f p0= 1
2 πR 1C 1C 3≈ 1 2 πR1C1 f p1= 1
2 πR 3C 2 f p2= 1
2 πR2 C 1C 3 C 1C 3
≈ 1
2 πR2C 3
f z1= 1 2 πR2C1 f z2= 1
2 πR1R 3C 2≈ 1 2 πR 1C 2