Maria Joczowa
"Słowianie, my lubim sielanki...",
Alina Witkowska, Warszawa 1972 :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 15/45, 172
/11/ WITKOWSKA Alina: Słowianie, my lubim s ie la n k i.. ./In
deksy zestawiły: I.Jarosińska i A.Rabińska/. Warszawa
1972 PIW, s. 190, alb. 2, z ł
35.-Tematem pracy jest funkcjonowanie pojęcia sielsk ości oraz mitu "sielsk iego Słowianina" w świadomości i kulturze narodo wej Polaków. Zarysowując problematykę filo z o fic z n ą i estety czną i d y l l i oraz poematu rolniczo-opisowegow europejskiej tra d y c ji lit e r a c k ie j, autorka rozwija własną interpretację spe
cyficzn ie polskiej koncepcji sielsko-ziem iańskiej Arkadii.
Szczególnie uwzględnia przełomowy dla te j problematyki moment odkrycia prasłowiańszczyzny w początkach XIX w. oraz wysunię te w owym czasie postulaty światopoglądowo-estetyczne, precy zujące nową wersję polskiej i d y l l i . Zderzenie się modelu har
monijnej egzystencji obywatela-sielanina, jako formuły pol
skości, z narzuconą przez nistorię postawą rozdarcia i buntu,
reprezentowaną przez młodych romantyków, stanowi przedmiot
dalszych rozważań..
BP/45/69 M.J.
/11/ KOWALSKA Aniela: Zapomniany polski esej o człowieku
/Michała Wiszniewskiego "Charaktery rozumów ludzkich"/.
"Prace Polonistyczne" S. 28:1972 s. 155-172.
Artykuł, przypominający esej Wiszniewskiego "Charaktery
rozumów ludzkich" /1837/, zawiera notę o życiu pisarza i jego dziełach oraz o ich kolejnych wydaniach i rec e p c ji. Jako tło porównawcze "Charakterów" wprowadza autorka pisma Montaigne *a, pragnąc w ten sposób uwydatnić "ro zle g łe myśli i spostrzeże nia" Wiszniewskiego. Nie podejmując próby analizy omawianego utworu, kontentuje się zasygnalizowaniem tych sądów pisarza o rozumie, in te lig e n c ji, geniuszu, które korespondują z ideami filo zo fó w następnych pokoleń.