U N I V E R S I TAT I S M A R I A E C U R I E - S K à O D O W S K A L U B L I N – P O L O N I A
VOL. XLVI, 4 SECTIO H 2012
Uniwersytet Marii Curie-Skáodowskiej w Lublinie, Zakáad Rynków Finansowych
EWA WIDZ
Strategie spreadu kalendarzowego na rynku kontraktów futures na WIG20
Calendar spread-trading on WIG20 futures contracts
Sáowa kluczowe: kontrakty futures, spread kalendarzowy Key words: futures contracts, calendar spread
WstĊp
Rynek kontraktów futures na Gieádzie Papierów WartoĞciowych w Warszawie umoĪliwia inwestorom osiągniĊcie ponadprzeciĊtnych zysków. Jest to oczywiĞcie okupione wyĪszym ryzykiem. DĨwignia finansowa dziaáa w obie strony, ryzyko oznacza wiĊc takĪe moĪliwoĞü poniesienia ponadprzeciĊtnych strat. Dynamicznie rosnące zainteresowanie rynkiem gieádowych instrumentów pochodnych w Polsce Ğwiadczy o tym, Īe inwestorzy są skáonni to ryzyko ponosiü.
Inwestor ma moĪliwoĞü okreĞlenia poziomu ryzyka poprzez wybór strategii.
Najbardziej ryzykowna jest spekulacja, ryzyko roĞnie tu wraz z poziomem dĨwigni finansowej. Strategie klasycznego arbitraĪu w ujĊciu modelowym są dziaáaniem bez ryzyka, jednakĪe arbitraĪ polegający na otwieraniu przeciwstawnych pozycji na dwóch róĪnych rynkach (kasowym i instrumentów pochodnych) jest juĪ obciąĪony ryzykiem.
Wynika to z faktu, Īe zajĊte pozycje nie znoszą siĊ caákowicie ze wzglĊdu na ryzyko
bazy. Ponadto w praktyce tego typu dziaáania przynoszą dochody tylko inwestorom
instytucjonalnym. Prowizje páacone przez inwestorów indywidualnych najczĊĞciej
powodują utratĊ zysków z nieprawidáowej wyceny instrumentów pochodnych wzglĊ-
dem instrumentów bazowych. Strategie spreadowe są mniej ryzykowne od spekulacji, ale równieĪ mniej zyskowne, stanowią dziaáanie z pogranicza spekulacji i arbitraĪu
1. Ryzyko spreadu jest niĪsze niĪ przy spekulacji, poniewaĪ zmiennoĞü spreadu jest mniejsza od zmiennoĞci cen kontraktów, a zajĊte pozycje czĊĞciowo siĊ znoszą.
Celem pracy jest zbadanie moĪliwoĞci realizacji strategii spreadu kalendarzowego na rynku kontraktów futures na indeks WIG20 na GPW w Warszawie oraz okreĞlenie rentownoĞci tego typu strategii w latach 2009–2011. Badaniu poddano roczne kon- trakty futures na WIG20, które termin wygasaáy w latach 2009–2012.
1. Istota strategii spreadu kalendarzowego
Strategie typu spread na rynku futures polegają na równoczesnym kupnie i sprze- daĪy kontraktów futures na ten sam instrument bazowy, ale z róĪnymi terminami realizacji (spread kalendarzowy, wewnątrztowarowy, nazywany równieĪ intracon- tract, intracommodity, intermonth, calendar albo time spread) lub na jednoczesnym zakupie i sprzedaĪy kontraktów opiewających na róĪne instrumenty bazowe i z tymi samymi lub róĪnymi terminami realizacji (spread miĊdzytowarowy, okreĞlany teĪ jako intercontract lub intercommodity spread)
2.
Pozycje zajĊte w spreadzie są nazywane nogami spreadu. W spreadzie kalenda- rzowym są to tzw. pozycje skorelowane, gdyĪ dotyczą kontraktów tej samej klasy, choü innych serii. Wzrost kursu instrumentu bazowego powinien skutkowaü wzrostem kursu instrumentu pochodnego, przy czym efekt ten powinien byü silniejszy dla serii z bliĪszym terminem wygaĞniĊcia. Jest to związane z konwergencją cen spot i futures w miarĊ zbliĪania siĊ terminu wygaĞniĊcia. Na efektywnym rynku zbieĪnoĞü cen jest tym wiĊksza, im bliĪej do koĔca kontraktu. Ceny instrumentów bazowych i pochodnych są zatem tym silniej skorelowane, im bliĪszy termin wygaĞniĊcia kontraktu, a kontrakt z bliĪszym terminem (nearby) jest silniej skorelowany z instrumentem bazowym niĪ kontrakt z dalszym terminem (deferred, distant). Kiedy cena instrumentu bazowego roĞnie, cena kontraktu krótszego powinna rosnąü szybciej niĪ dáuĪszego. Natomiast kiedy cena instrumentu bazowego spada, cena kontraktu krótszego powinna spadaü szybciej niĪ dáuĪszego. JednoczeĞnie najwiĊksze róĪnice powinny wystĊpowaü miĊdzy kontraktami skrajnymi, tzn. najkrótszym i najdáuĪszym.
ZajĊcie przeciwstawnych pozycji w ramach spreadu kalendarzowego oznacza osiągniĊcie zysku na jednej pozycji i stratĊ na drugiej. Zyski i straty nie kompensują siĊ caákowicie ze wzglĊdu na róĪną reakcjĊ poszczególnych serii. Istotne jest, jak uksztaátuje siĊ róĪnica, czyli wáaĞnie spread, miĊdzy notowaniem kontraktu o bliĪszym i dalszym terminie wygaĞniĊcia. RóĪnica ta moĪe siĊ zwiĊkszaü (spread siĊ umacnia)
1
E. Glogowski, M. Münch, Nowe usáugi finansowe, PWN, Warszawa 1994, s. 290.
2
W. DĊbski, Rynek finansowy i jego mechanizmy, PWN, Warszawa 2010, s. 358, 359.
lub zmniejszaü (osáabia siĊ)
3. Wzrostowi ceny instrumentu bazowego powinno towa- rzyszyü umacnianie spreadu (spread mniej ujemny lub bardziej dodatni), a spadkowi – osáabianie spreadu (spread mniej dodatni lub bardziej ujemny)
4.
Gdy inwestorzy oczekują wzrostu cen na rynku kasowym, stosują strategiĊ bull intracontract spread, tzn. kupują kontrakt krótszy i sprzedają dáuĪszy. Taka strategia jest nazywana zakupem spreadu. JeĞli zaĞ spodziewają siĊ spadków cen instrumentów bazowych dla kontraktów, realizują strategiĊ bear intracontract spread – sprzedają kontrakt z bliĪszym terminem wygaĞniĊcia i jednoczeĞnie kupują kontrakt z dalszym terminem. Jest to tzw. sprzedaĪ spreadu
5. Przy czym niewaĪne, czy kursy bĊdą rosáy czy spadaáy. Wystarczy jedynie przewidzieü, czy róĪnica cen bĊdzie rosáa czy ma- laáa. Dziaáania inwestora na rynku kontraktów, w zaleĪnoĞci od zakáadanej zmiany wartoĞci spreadu, przedstawia tabela 1. Inwestor kupuje spread, kiedy oczekuje jego umocnienia, sprzedaje go natomiast, gdy przewiduje jego osáabienie. JeĞli oczekiwania inwestora co do prognozowanej zmiany spreadu sprawdzą siĊ, wówczas osiągnie on zysk, jeĞli nie – poniesie stratĊ.
Tabela 1. MoĪliwe scenariusze zawarcia spreadu
Wariant WartoĞü spreadu
Zakáadana zmiana warto-
Ğci spreadu
Dziaáania na rynku
Rodzaj strategii kontrakt krótszy kontrakt dáuĪszy
1.
dodatnia ujemna zerowa
umocnienie kupno sprzedaĪ
bull intracontract spread(buying the spread)
2.
dodatnia ujemna zerowa
osáabienie sprzedaĪ kupno
bear intracontract spre- ad (selling the spread)JeĞli spread byá ujemny, to jego umocnienie oznacza, iĪ jego wartoĞü staje siĊ mniej ujemna lub dodatnia.
ħródáo: na podstawie K. Bednarczyk, Czy da siĊ zarobiü na spreadzie?, „Rynek Terminowy” 2001, nr 1, s. 30.
2. MoĪliwoĞci realizacji strategii spreadu kalendarzowego na kontraktach futures na WIG20
Badanie moĪliwoĞci realizacji strategii spreadu kalendarzowego zostaáo oparte na analizie prawidáowoĞci ksztaátowania siĊ zmian kursów kontraktów futures na WIG20 z róĪnymi terminami wygasania w reakcji na zmiany indeksu WIG20 w cyklach 3-mie-
3
Spready kalendarzowe na rynkach futures, materiaáy edukacyjne GPW w Warszawie, 23.09.2011.
4
O. DƟdek, Futures Contracts, Institute of Economic Studies, Faculty of Social Sciences of Charles University 2009, s. 30–31.
5
W. DĊbski, op. cit., s. 359.
T a b el a 2 . Z m ia ny k u rs ó w ko nt ra k tó w fu
tures na W IG2 0 n a t le z m ia n i n d e k su W IG2 0 w l a ta ch 2 0 0 9 –2 0 11 ( w pk t) In st ru - me n t
Z m ia n a p o z io m u ( p k t) 19 .1 2 .0 8 – 20 .0 3 .0 9 23 .0 3 .0 9 – 19 .0 6 .0 9 22 .0 6. 0 9 – 18 .0 9. 0 9 21 .0 9. 0 9 – 18 .1 2 .0 9 21.1 2 .0 9 – 19 .0 3 .1 0 22 .0 3 .1 0 – 18 .0 6 .1 0 21. 0 6 .10 – 17. 0 9 .1 0 20 .0 9 .1 0 – 17. 1 2 .1 0 20 .1 2 .1 0 – 18 .0 3 .1 1 21 .0 3 .1 1 – 17. 0 6 .1 1 20 .0 6. 11 – 16 .0 9 .1 1 19 .0 9 .1 1 – 16 .1 2 .1 1 W IG 2 0 – 2 7 1 ,4 0 41 4, 7 4 30 4,0 8 18 4,8 4 9 9 ,4 9 – 7 6 ,4 3 14 4,0 9 20 4, 5 6 3 8 ,3 9 8 7, 5 6 –5 2 9 ,6 – 14 7,6 9 F W 20H0 9 – 2 5 2 ,0 0 F W 2 0 M 0 9 –27 3 ,0 0 4 23 ,0 0 F W 2 0 U 0 9 – 2 7 5 ,00 41 0 ,00 31 4 ,00 F W 2 0 Z 0 9 – 2 7 6 ,00 4 0 7, 00 3 5 5 ,00 16 4 ,00 F W 2 0 H 1 0 41 1 ,00 3 2 2, 00 2 0 4 ,00 9 9 ,0 0 F W 20M 1 0 34 1 ,0 0 202 ,0 0 5 1 ,0 0 – 88 ,0 0 FW 2 0 U 1 0 2 0 3 ,0 0 5 7, 00 – 7 2, 00 14 3 ,00 FW 2 0 Z 1 0 5 8 ,00 – 7 1 ,00 1 3 7, 00 18 2, 00 F W 2 0 H 11 – 6 1 ,00 1 3 4 ,00 1 9 9 ,00 4 ,00 F W 20M 11 1 2 6 ,00 2 0 3 ,00 – 1 ,0 0 8 3 ,00 FW 2 0 U 11 2 0 1 ,00 – 4 ,0 0 5 0 ,00 – 5 0 5 ,0 0 FW 2 0 Z 11 – 3 ,0 0 4 0,0 0 – 5 2 4,0 0 – 16 3 ,0 0 F W 20H 1 2 5 1 ,0 0 – 5 2 1 ,0 0 – 1 50,0 0 F W 20M 1 2 –5 30,0 0 – 1 2 3 ,0 0 FW 2 0 U 1 2 – 1 30,0 0
ħródáo: opracowanie wáasne.siĊcznych. W celu unikniĊcia zbyt czĊstego otwierania i zamykania pozycji w badaniu uwzglĊdniono tylko te kontrakty, których termin wygasania przypadaá rok po ich wprowadzeniu, pominiĊto natomiast kontrakty krótsze. W związku z wprowadzaniem nowych serii kontraktów analiza dotyczyáa zmiany kursów zamkniĊcia w okresie od pierwszego dnia obrotu nową serią aĪ do ostatniego dnia obrotu serią wygasającą, co miaáo miejsce w kaĪdy trzeci piątek miesiąca wykonania z tzw. marcowego cyklu kwartalnego (obejmującego marzec, czerwiec, wrzesieĔ i grudzieĔ). Badanie obej- mowaáo zmiany wyraĪone w punktach, a nie w procentach, gdyĪ z punktu widzenia inwestora waĪna jest nominalna zmiana cen kontraktów. To zmiany poziomu spreadu w punktach są podstawą osiągniĊtych zysków lub poniesionych strat.
Przeprowadzone badania wykazaáy, iĪ wiĊksze zmiany kursów kontraktów krótszych niĪ dáuĪszych dla wszystkich analizowanych serii miaáy miejsce tylko w dwóch okresach: 22.03.2010–18.06.2010 r. oraz 21.06.2010–17.09.2010 r. W po- zostaáych okresach nie wszystkie kontrakty zachowywaáy siĊ zgodnie z zakáadaną prawidáowoĞcią, nawet jeĞli byáy to kontrakty skrajne. Prowadzi to do wniosku, iĪ efekt konwergencji w warunkach polskiego rynku jest zaburzony, co moĪna traktowaü jako przejaw jego niskiej efektywnoĞci.
Szczegóáowej analizie zostaáo poddane zachowanie dwóch skrajnych kontraktów notowanych w okresie 21.03.2011–17.06.2011 r., tj. kontraktów o symbolach FW20M11 i FW20H12. W 3-miesiĊcznym okresie zostaáy zachowane prawidáowe relacje miĊdzy zmianami wartoĞci kontraktów, ale zmiany tygodniowe juĪ ich nie potwierdzają (tabela 3). WiĊkszych zmian cen kontraktu krótszego (FW20M11) niĪ dáuĪszego (FW20H12) nie zanotowano w okresach 21.03–25.03, 1.04–8.04, 21.04–29.04 i 6.05–13.05. Z tego teĪ powodu w tych okresach wzrostowi WIG20 nie towarzyszyáo umacnianie spre- adu, a spadkowi – osáabianie. Brak takich prawidáowoĞci zaobserwowano takĪe na zmianach dziennych, co przedstawia rysunek 1, na którym wyraĨnie widoczne jest powiĊkszanie siĊ luki w notowaniach indeksu i spreadu aĪ do koĔca kwietnia 2011 r. ZmiennoĞü indeksu WIG20, mierzona odchyleniem standardowym, wyniosáa w analizowanym 3-miesiĊcznym okresie 42,4 pkt, podczas gdy zmiennoĞü spreadu byáa o wiele niĪsza (wyniosáa 9,4 pkt).
Tabela 3. Zmiany kursów kontraktów FW20M11 i FW20H12 na tle zmian indeksu WIG20 w okresie 21.03.2011–17.06.2011 r. (w pkt)
Okres badawczy Zmiana poziomu WIG20 (pkt)
Zmiana poziomu kursu (pkt) Zmiana wartoĞci spreadu (pkt)
FW20M11 FW20H12
21.03–25.03 21,32 21,00 21,00 0,00
25.03–1.04 63,35 61,00 55,00 6,00
1.04–8.04 26,29 27,00 39,00 –12,00
8.04–15.04 13,68 26,00 24,00 2,00
Okres badawczy Zmiana poziomu WIG20 (pkt)
Zmiana poziomu kursu (pkt) Zmiana wartoĞci spreadu (pkt)
FW20M11 FW20H12
15.04–21.04 –9,19 –14,00 –11,00 –3,00
21.04–29.04 5,11 4,00 4,00 0,00
29.04–6.05 –45,94 –57,00 –51,00 –6,00
6.05–13.05 –44,62 –45,00 –49,00 4,00
13.05–20.05 6,86 26,00 18,00 8,00
20.05–27.05 37,20 35,00 33,00 2,00
27.05–3.06 17,19 17,00 7,00 10,00
3.06–10.06 –31,66 –37,00 –35,00 –2,00
10.06–17.06 27,97 19,00 –4,00 23,00
21.03–17.06 87,56 83,00 51,00 32,00
ħródáo: opracowanie wáasne.
2650 2700 2750 2800 2850 2900 2950
03/ 21/ 2011 03/ 25/ 2011 03/ 31/ 2011 04/ 06/ 2011 04/ 12/ 2011 04/ 18/ 2011 04/ 26/ 2011 05/ 02/ 2011 05/ 09/ 2011 05/ 13/ 2011 05/ 19/ 2011 05/ 25/ 2011 05/ 31/ 2011 06/ 06/ 2011 06/ 10/ 2011 06/ 16/ 2011
-35,00 -30,00 -25,00 -20,00 -15,00 -10,00 -5,00 0,00 5,00 10,00 15,00 20,00
Poziom WIG20 (pkt) Wartość spreadu (pkt)
Rysunek 1. Ksztaátowanie siĊ wartoĞci spreadu dla kontraktów FW20M11 i FW20H12 na tle zmian indeksu WIG20 w okresie 21.03.2011–17.06.2011 r.
ħródáo: opracowanie wáasne.
W caáym 3-miesiĊcznym okresie na skutek wzrostu indeksu WIG20 o ponad 87
punktów kurs FW20M11 wzrósá o 83 punkty, kurs FW20H12 o 51 punktów, nato-
miast spread umocniá siĊ 32 punkty. Gdyby inwestor oczekujący umocnienia spreadu
otworzyá 21 marca 2011 r. dáugą pozycjĊ, kupując kontrakt FW20M11 i jednoczeĞnie
krótką pozycjĊ, sprzedając kontrakt FW20H12 wedáug kursów zamkniĊcia (np. na
dogrywce), mógáby zarobiü dokáadnie tyle, ile wzrósá spread, czyli 32 punkty, co w ujĊciu gotówkowym stanowi 320 zá (32 pkt razy mnoĪnik 10). NaleĪy oczywiĞcie pomniejszyü ten zysk o zapáacone prowizje oraz uwzglĊdniü ewentualną koniecznoĞü uzupeánienia depozytu zabezpieczającego. Uzupeánienie depozytu w niewielkim stopniu obciąĪa inwestora, podobnie zresztą jak same depozyty, bowiem ich poziom dla pozycji skorelowanych jest wyznaczany z uwzglĊdnieniem korelacji miĊdzy instrumentami
6.
Poziom dziennych zysków/strat wynika ze zmiany spreadu i jest równy iloczynowi zmiany spreadu i mnoĪnika 10. Maksymalne dzienne zyski w przypadku strategii spreadu kalendarzowego na kontraktach FW20M11 i FW20H12 siĊgnĊáy 130 zá w dniu 31 maja. Poziom dziennych zmian spreadu dla ww. kontraktów przedstawia rysunek 2. Codzienna obserwacja zmian pozwala wycofaü siĊ z inwestycji w dowol- nym momencie. W analizowanym przypadku najkorzystniejsze byáo jednak czekanie z zamkniĊciem pozycji do ostatniej sesji, na której wygasaá kontrakt z czerwcowym terminem wygaĞniĊcia. Zanotowano wówczas najwyĪszą wartoĞü spreadu.
-35,00 -30,00 -25,00 -20,00 -15,00 -10,00 10,00 15,00 20,00 -5,00 0,00 5,00
03/ 21/ 2011 03/ 25/ 2011 03/ 31/ 2011 04/ 06/ 2011 04/ 12/ 2011 04/ 18/ 2011 04/ 26/ 2011 05/ 02/ 2011 05/ 09/ 2011 05/ 13/ 2011 05/ 19/ 2011 05/ 25/ 2011 05/ 31/ 2011 06/ 06/ 2011 06/ 10/ 2011 06/ 16/ 2011
W ar toś ci ( pkt )
Wartość spreadu (pkt) Dzienne zmiany spreadu (pkt)
Rysunek 2. Ksztaátowanie siĊ wartoĞci spreadu kalendarzowego dla kontraktów FW20M11 i FW20H12 w okresie 21.03.2011–17.06.2011 r.
ħródáo: opracowanie wáasne.
3. RentownoĞü strategii spreadu kalendarzowego na kontraktach futures na WIG20
Dzienne zmiany spreadu oznaczają dla inwestora dzienne zyski lub straty w sto- sunku do poprzedniego rozliczenia. W latach 2009–2011 najwiĊksze dzienne zmiany
6
Spready kalendarzowe...
spreadów zanotowano w styczniu i lutym 2009 r. Z kolei caákowity zysk lub stratĊ okreĞla zmiana spreadu od momentu otwarcia pozycji. Rysunek 3 prezentuje ksztaáto- wanie siĊ spreadu i dziennych zmian spreadu (dziennych zysków) w latach 2009–2011 dla kontraktów skrajnych.
-80 -60 -40 -20 0 20 40 60 80
02/ 27/ 2009 05/ 06/ 2009 07/ 09/ 2009 09/ 10/ 2009 11/ 13/ 2009 01/ 20/ 2010 03/ 24/ 2010 05/ 31/ 2010 08/ 03/ 2010 10/ 05/ 2010 12/ 09/ 2010 02/ 14/ 2011 04/ 18/ 2011 06/ 24/ 2011 08/ 29/ 2011 11/ 03/ 2011
W ar toś ci ( pkt )
Dzienne zmiany spreadu (pkt) Wartość spreadu (pkt)
Rysunek 3. Ksztaátowanie siĊ wartoĞci spreadu kalendarzowego dla kontraktów skrajnych w latach 2009–2011
ħródáo: opracowanie wáasne.
NajwiĊksze dzienne zmiany spreadu siĊgaáy w styczniu i lutym 2009 r. 60 punk- tów, a na przeáomie sierpnia i wrzeĞnia 2011 r. 30 punktów. WiĊksze odchylenie standardowe spreadu dla skrajnych kontraktów zanotowano jednakĪe w 2011 r. (22 punkty wobec 10,4 punktu w 2009 r.). Poziom odchylenia Ğwiadczy o zmiennoĞci spreadu, co przekáada siĊ na poziom zysków. Warto teĪ pamiĊtaü, Īe do analizy spreadu i zmian jego wartoĞci moĪna wykorzystywaü typowe narzĊdzia analizy technicznej
7.
Rysunek 4 przedstawia wielkoĞü zmiany spreadu od momentu rozpoczĊcia inwe- stycji dla kontraktów skrajnych, przy zaáoĪeniu otwarcia pozycji dáugiej w kontrakcie najkrótszym i krótkiej w kontrakcie najdáuĪszym w dniu wprowadzania do obrotu kaĪdej nowej serii kontraktów i zamkniĊcia obu pozycji w dniu wygasania serii najkrótszej. KaĪda inwestycja trwaáa zatem trzy miesiące. NajwyĪszą stopĊ zwrotu zapewniáa inwestycja realizowana na kontraktach FW20H10 i FW20Z10. Byáo to 410 zá brutto (bez prowizji i podatku). W tabeli 4 zostaáa przedstawiona rentownoĞü poszczególnych inwestycji.
7
Zob. J. Murphy, Analiza techniczna, WIG-Press, Warszawa 1995, s. 488–493.
-80 -60 -40 -20 0 20 40 60 80
02/ 25/ 2009 04/ 29/ 2009 07/ 01/ 2009 08/ 31/ 2009 10/ 29/ 2009 01/ 04/ 2010 03/ 04/ 2010 05/ 07/ 2010 07/ 08/ 2010 09/ 07/ 2010 11/ 08/ 2010 01/ 11/ 2011 03/ 11/ 2011 05/ 16/ 2011 07/ 15/ 2011 09/ 15/ 2011 11/ 21/ 2011
W ar toś ci ( pkt )
Dzienne zmiany spreadu (pkt)
Zmiana spreadu od otwarcia pozycji (pkt)
Rysunek 4. Ksztaátowanie siĊ zmian wartoĞci spreadu kalendarzowego dla kontraktów skrajnych w latach 2009–2011
ħródáo: opracowanie wáasne.
Wynik strategii mógá mieü w praktyce inny znak, poniewaĪ umownie przyjĊto zaáoĪenie o umacnianiu spreadu. PrzyjĊcie odmiennego zaáoĪenia i otwarcie krótkiej pozycji na kontrakcie krótszym i dáugiej na kontrakcie dáuĪszym zamienia zysk w stratĊ, i odwrotnie. PoniewaĪ inwestor moĪe w dowolnym momencie zamknąü pozycje, to zrealizowany zysk moĪe byü znacznie wiĊkszy. W analizowanym okresie moĪliwe byáo osiągniĊcie zysku nawet powyĪej 500 zá. Wahania spreadu byáy na tyle duĪe, Īe bez wiĊkszego problemu moĪna byáo zrealizowaü zyski na poziomie 200 zá.
Tabela 4. RentownoĞü inwestycji spreadu kalendarzowego na kontraktach skrajnych w okresie 19.12.2008–16.12.2011 r.
Okres inwestycji
Kupno kontraktu
SprzedaĪ kontraktu
Zmiana spreadu (w pkt)
Poziom zysku (w zá)
19.12.2008–20.03.2009 FW20H09 FW20Z09 24,00 240
23.03.2009–19.06.2009 FW20M09 FW20H10 12,00 120
22.06.2009–18.09.2009 FW20U09 FW20M10 –27,00 –270
21.09.2009–18.12.2009 FW20Z09 FW20U10 –39,00 –390
21.12.2009–19.03.2010 FW20H10 FW20Z10 41,00 410
22.03.2010–18.06.2010 FW20M10 FW20H11 –27,00 –270
21.06.2010–17.09.2010 FW20U10 FW20M11 17,00 170
20.09.2010–17.12.2010 FW20Z10 FW20U11 –19,00 –190
Okres inwestycji
Kupno kontraktu
SprzedaĪ kontraktu
Zmiana spreadu (w pkt)
Poziom zysku (w zá)
20.12.2010–18.03.2011 FW20H11 FW20Z11 7,00 70
21.03.2011–17.06.2011 FW20M11 FW20H12 32,00 320
20.06.2011–16.09.2011 FW20U11 FW20M12 25,00 250
19.09.2011–16.12.2011 FW20Z11 FW20U12 –33,00 –330
ħródáo: opracowanie wáasne.
