• Nie Znaleziono Wyników

Achter Jahresbericht des Königlichen Gymnasiums zu Inowraclaw

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Achter Jahresbericht des Königlichen Gymnasiums zu Inowraclaw"

Copied!
30
0
0

Pełen tekst

(1)

S i c h t e r ^ a l j t c ö & c t i c l r t

f _ Książnica

! Kopernikanska V w Toruniu

' <% ^ R O G R ^ /

be5

© i j m n a o i u m o 3 « J h t a u i r a d n u i ,

w o b u rd ) j u ber

am 4 . s2Ipril 1 8 7 1 , ö oit 8 lt b r S Ä o rg en ö an

f t a t t f i n D c n f r eit ä f f c i t t t i d ? « tt P r ü f u n g b e t ® d ) t U « t

ergebenft einlabet

^ e o b o t 2 5 c t n ^ a t b © u n t r e r , 2 > ir e lto r b«8 ® p tn n a fiu n tS .

3 n f> a lt: 1. 5ine Hbtyanblmtg bont ©pmnaflatle^rer D r . <ßro8bet SBefenev:

„UeBer ©tBrungen ber ©ticpointitpie Bei Suribibee".

8. ©d&ulnai&rk&ten bont S i r e f t or.

2 > r u tf m m Sfr. t> 10 n» § f i in S nororaclarc.

1 8 7 1 .

(2)
(3)

Hebet @tormt#eti bev S ftd)om i)t^ie bei &tttipibeß.

grgie febr (üurtpibeö fiel) bem üht, eine e in m a l begonnene © tic b o m p th ie ebne U nterbrechung w e ite r ju fü h re n , ba$ beweifeu, w ie Kviöala ( 3 e it f d ) r if t f ü r bie ögerreidjtfchen © p m n a g e n 185S. V I I I Jpeft p. 110 ic .) ric h tig b e w e rft, bie nieten thetlw eife g a n j ü b e rg ü ffig e n , m anchm al fo g a r unpaffenben unb abfurben Sleugerungen, bie ber D ic h te r ben betheitigten ^ e rfo n e n in ben >2J2unb le g t, lebtgltcf) ju bem 3roecfe, bie © tid jo m p th ie n id )t ju unter&rcdjen. * } ilö e n n fd)on auö biefern © ru n b e bie S o rlie b e beö DndjterS f ü r bie gichom pthiftbe © lie b c ru n g beö D ia lo g ö g efolgert werben fa n n , unb fo m it bie A nnahm e non Süden unb 3 n te rp c la tio n c n bei © tö ru n g e n ber © tic b o m p th ie w eniggenö einigerm agen begrunbet e rfd )e in t, fo w ir b ber Sßerbad)t bei bera rtig e n © te ile n noch bebeutenb o e rm e h rt, wenn w ir feben, w ie einige fo ld je r © tö ru n g e n , wie ge un$ in jgsanbfchriften h ä u fig e r a u fflo g e n , m it apobictifcher

© e w ig b e it befettigt w erb e n . D a ö e d a ta n te g e © e ifp ie t b e ra rt ig ju n ä c b g H e le n , v. 5 61. Ü B ir ftnben b o rt in bem fre ilic h nicht febr ju o e rtä g ig e u C o d e x Florentiner C . eine © tic b o m p th ie oon 4 0 S erfen g e g ö rt, inbem ber H elena bie beiben ffierfe

cd d t o i , & s o g y u Q x a l r d y iy v c o a x s iv cpCXovg.

^ E / d r iv lS i u 2 P .d x c d r d a d v D tJ .c o f i c c & s l r .

jugefchrteben werben, bie fo w ie ge ba gehen, einem feben o ö ltig znfam m enbangloö erfdjetnen, 2Ber rueig, welche Jpppothefen unb ß onfecturen w ä re n a u fg e g e ltt w orb e n , w enn geh nicht ber fefgenbe lüerö erhalten hätte unb jr o a r in A risto p h . T hesm oph. 9 0 7 , w o eö h e ig t:

M N I I . a v d ’ s l r t 'g ; ccvzds yd.Q Ob x ä a ’ i 'y s i X o y o g . E Y P . rE 2 2 i] v lg k l r t g , r} ’ m y c o q m y v v t j ;

M N I I . 'E X X rjvC g . ä X Z u x a l r d a d v & tX a > / u c i ß t i r .

D ie s ig ein ö e ifp ie l, w o bie S t ö r u n g ber © tic b o m p th ie o e ru rfa d jt ig burch ben S luöfatt eines SBerfeö; burd) J n te rp o la tio n bagegen ig eine S tö r u n g entganben H e l. 779. *

D ie © ticb o m p th ie beginnt an biefer © te tte m it v . 7 7 3 , w o iföenelauö unb Jpelena m it je 2 Werfen bie © tic b o m p th ie einleiten, bie fobann m it v. 7 7 7 in eine einzeilige übergeht, inbem 'JKenelauö

* ) SSergleicpe bariiber bie »on K vicala gefummelten unb befproebenen Stellen: Or. 1593. Suppl. 133.145;

lpt1. Taur. 1183. 1J89. 1191. Hel. 885. 788. Jon. 876. 887. 306. 308. 546. 968. 1008. 1018. 1335, 1351. Med. 675.

(4)

I I .

a u f bte S ffiittheilung öer Jpclena, baß er t)ter tit Segppten feinen U nte rg a n g ftnben merbe, in bie © o r t e a u d b rid jt:

n eos (ftjS ) r t Aś^s i s, w s f d ä r n ä x t a a s y v v c t i.

«nb H elena if)m , mie bie Jpanbfcfjrifreu ü b e rlie fe rn , a n tm o rtc f:

<p s v y ’ cos t d y i a r e t v f js ö ’ d n a Z l a y & ü g y j'/ o v ö g , 3 -c tv fi t iq o s d v d g d s o v t d d ’ i a t l 8 ( ó f r a z a .

© e n t t gd) biefer S erd e /s v y ’ cos K . nicht auch P h o e n . 97 5 fänbe, mo er g a n ; am $ la g e ig , tin b »on w o er gcherltd) f)ter()er herübergenommen tg , fo m ürbe gd) feine U n ä d jtg e it bod) (eben aud einem anberen @ runbe ermeifen ta ffe n ; betin Jpefena giebt erft fp ä te r im v. 8 0 4 bem ®?enelaud ben 9 fa tf) ju gtef)en; m it ^Beibehaltung bed 5Berfeö m ürben m ir aber außer ber g e görten S tic fjo m p th ie noch eine tä g ig e ffie p e titio n beffetben @ ebanfend haben. Sind) fotgenber Umgastb m ir f t ein n id )t geringeö @ em id)t f ü r bie A nnahm e »on S n tc rp c ta tio n e n unb Süden bet S tö ru n g e n ber S tic h o m p th te tn bie © a g fd ja le , baß ftd) tn ben in ben befferen JpanbfcEjrtften erhattenen S tü d e n , a lfo H e cu b . O re s t. P h o e n is s . H ip p o l. M ed. A lc e s t. A n d ro m . T ro a d . » e rl)ä ltn iß m ä ß ig meniger gcßörfe S tic h o * m ptf)ien gnben, a ld in affen übrigen S tü d e n , mo bie f)a n b fd )riftlid )e Ueberlteferung nicht fo ju o e rlä ß ig ig . Sind) fe i)tt ed nicht an S te ffe n , mo bie S n te rp o ta tio n b urd) bie S ch o lie n c o n g a tirt r c tr b ; fo gnbet ftd) äu ben S erfen A lc e s t. 8 3 0 . 31 unb 3 2

& E . o v x r ]X & s s i v 8 t o v x i § £ % a a d c u 8 6 /u o is -

n iv d - o s y d g f [ f ü v ( s e m . ) x a l x o v g d v ß A t n s ig 8 3 0 jUtÄaU Jif.Tl/.O Vg GTÖXflOVS TS. 7 / P . Tlg 8 ’6 XUT&CCVVüV;

u ( ö v i j t c x v io v u tp Q o v d o v y t v o s >j y ś ę c o t n c c T iję ;

bie S e m e rfu n g ber S d jo tia g e n r a v t e t 8h t u r o Ca ( s c i i . i a u ß k i a ) t v n a i v o v x t y x s i t c u

@d fanben gd) a tfo in einigen »on bera S d jo lia g e n »erglicijenen jp a n b fd )rifte tt jette 3 S erfe nicht »or unb jm eifeffoö gttb ge in te r p o fir t, beitu ber fegte S e rd tg nicht e in m a l ra e trifd ).

Um btefera M a n g e l abjuhelfen , gnbet geh nun in ben raetgen jp a n b fc h rifte n bnd y i v o s »on jm e tte r jp a n b audgegrichen. g r e ilid ) m irb , mettn m ir and) biefe 3 S erfe alö unäebt annehm en, bie S tid io » m pttge im m er noch n id )t hergegeßt, meßhalb S ird )f)o ff biefelbe b urd) (Sonjectur h n ju g e ß e n » e rfu d ite , inbera er m it S udgoß ung ber beiben ergen Serfe ben b ritte n in fotgenber ® e g a lt beibehielt:

/. iw v t j y i v o v s 1 1 epQOvSop i] y ś ę c o p n a r r j g ;

bod) erfcheint m ir bied S e rfa b re n n id jt pro b a b e l, m etl bad B eugniß ber S d te lta ffc n , meldjed bte 3 S erfe a ld in einigen jp a n b fc b rtftc n nicht »orhanben bezeichnet, n u r f ü r 2 S erfe atd g iftig erachtet m irb , fü r ben b ritte n aber nicht. S ir d ih o ff h a t, mie td) fehe, in feiner legten Sludgabe aud) bte 3 S erfe fü r

«nacht e r flä r t unb jmtfeben 82 9 unb 3 3 ben S lndfaff eined S erfed angejeigt. © a d in biefen S erfen enthalten m a r, fönnen m ir le id jt e r r a t e n , näm licf) bte g ra g e bed Jperctiled, meßhalb er benn ungelegen fo m m c ; biefer S erd m ürbe b u rd ) ben 3 n te r p o la to r burd) bie 3 angeführten erfegt unb g e l fo m it in ben non biefem O r ig in a l gammenbett G rrem plaren aud, n a tü rlic h and) in bem unfered S d fo lta g e n , ber nun bei S e rg fe id )itn g »on nicht in te rp o lirte n Jpanbfchrtften, fefbg im guten © ta u b e n , baß bte 3n te rp o >

(5)

nr

latien euripibeifcger Bert fei, (id) einfacf) mit ber Diotij begnügte, bag in anberen ©remplaren biefe SUerfe fehlten, freilid) ohne anjugeben, wad angatt berfelbcn in jenen überliefert mar. B ag aber auf begleichen Dtotijen ber ©cgoliagen, ausgenommen natürlich biejenigen, welche unS bpjantintfcge @d)ul*

Weisheit überliefern, immerhin einiges ©emicht ju legen fei, bafür haben mir einen Seleg in bem

©cgolion ju Phoen. 1289, wo eS betgt: iv noXl.oig ov (pkQExai. B a berfelbe SBerS f j v v o T E Q ijo flg , o l / o u E G i h i , x a x & a r i j

fchon in bemfelben © tü c fe an burchauS pagenber © te ile , v. 979 p o rfo m m t, fjter aber unpagenb ig , p e rg l. © eel in feinem (Kommentar ;u ben ^pgönigen, fo g e w in n t baS © c h o lio n unb bie b o rt a n gefüh r*

ten .fta n b fch rifte n fehr an öebeu tu n g unb lä g t unS baS © d ) o l. ju A lcest. a ls ju o e rlä g tg unb glaub*

w ü rb ig erfcheinen.

g re tlic g fśnb w ir nicht in a lle n f ä lle n fo g fü c fltd ), bie S tö ru n g e n ber © tic g o m p tg ie m it folcher © ich e rh e it ;u befeitigen; über piele © te ile n herrfchen noch groge gReinuitgöoerfcgiebenheiten u n te r ben Ä r itife r n , unb eS w a r baher n a tü rlic h , wenn perfucht w ürbe, Dformen unb s)) r in jtp ie n a u fju * gellen, nach welchen S tö ru n g e n ber © tic g o m p th ie ju beurtgetlen feien. Sluger Kvicala h a t barüber gehanbelt 23el)rnS: D e stichomythia E u rip id e a . 2 ö e |jla r 1884.

@S lie g t a u f ber ip a n b , bag in ben f ä lle n , w o bie © ticg o m p th ie jm ifcgen 2 (Perfonen a u fh ö rt unb (Id) u n m itte lb a r b a ra n eine neue © ticg o m p tg ie swifegen einer ber erg betheiligten unb einer b ritte n (Perfon anfcgltegt, pon © tö r m tg ber © tic g o m p tg ie nicht bie Siebe fein fa n n . B ie hie rh in gehörigen gälte g n b : Heraclid. 639- 657. Suppl. 112. Hercul. für. 1392. Iph. Aul. 307. 853. 1344, ju welchen pon Kvicala angeführten © te ile n S e g rn ś noch h in ju fü g t Hercul. für. 1098 unb 530, wenn überhaupt in biefen beiben g ä lte n pon © tic g o m p tg ie bie Diebe fein fa n n ; ich weniggcnS fa n n mich n id )t ent*

fchliegen,ge a ls folche ju betrachten, unb ba Kvicala ge nicht a n fü g rt,fd )lie g e ich,bag aud) er m eineS luffaffung th e ilt. 3 n aßen biefen g ä ß e n e n tfp in n t gef) ju g le id ) m it einem Dßecgfel ber iperfonen eine neue © tid jo * m ptbie. UBenn Kvicala aber nach biefer Slnalogte bie © tö r u n g ber © tic g o m p tg ie Bach. 642 jn recht*

fertigen re rfu e g t, fo fd je in t m ir baS etw as ju w e it gegangen ju fein. ©S h a t an jener © te ile *Pentl)euS ben B io n p fu S einfperren la g e n , a lle in B io n p fu S ig w ieber fre i, unb (PentgeuS, ber bieS bem erft, fä h r t ihn an unb fra g t ih n , wie er, ber gegeln lebig, b a ju fom m e, o o r bem ^ a la g e fre i umgerjugegen.

B io n p fu S giebt ih m h ie ra u f ju r A n tw o r t, bag berjenige ih n befreit habe, welcher baS ©ewächS beS ÜBeinßocfS ben ©lenfcgen fpenbe. 2US A n tw o r t a u f biefe SBorte fegreiben bie Jp a n b fd jrifte n bem (PentbeuS folgenbc beiben Sßerfe j u :

w v t t ö i o a g Srj x o v x o / l i o v v o w x c tX o v . x A r js iv x tA s v c o n ä v x a n v Q y o v s v n ó l t i .

„ a lf o bem B io n p fu S fegreibg bu biefeS © lü c f ; u ; teg befehle jebeS B g o r in ber S ta b t ju fd g ie g e n ."

B ie fe n legten SerS betrachtet K v ic a la alS augergalb ber © tie g o m p th ie begnblicg, ba er ntegt an ben B io n p fu S , fonbern an bie a u f ber 33ügne anwefenben B ie n s r gerichtet fe i; a lle in biefe Annahm e h a t boch manches bebenfltcge. 3 g ber SBefehl an bie B ie n e r gerichtet unb a lfo a ls nicht ju bem jm ifcgen

‘pem geuS unb B io n p fu S geführten B ia lo g e gehörig ju betrachten, w ie fo m m t eS benn, bag gcrabe a u f

(6)

I V

biefeit 23erö oom S io n p fu ö r e p fic irt w ir b m it ben © o r t e n : xC 8 ’ ; ov% i n s Q ß a l v o v o i x c u r H iy r i &h oC;

f e r n e r muß eö bei ber 2lnnabm c Kvicalas befremben, baß in bicfem B efehl nicht bie sP erfonen, an wefd)e ber 33efet)I gerichtet iß , näher bezeichnet werben. SBebrnś, ber bie (S rfläruncj K ’ s. a b o p tirt, m iß ein ana*

logeö SSeifpiel in Troad. 1040 ßnben, aßein bureb biefen öefeg werben bie angebeuteten © c b w ie rig f fetten n id jt gehoben, benn eö iß an tie fe r © teß e erßenö g a r feine © ticb o m p tf)ie oorhanbeit, unb jw e ite n ö werben hier bie S ie n e r, an w efdje ber SBefef)! ergebt, a n b b rü cffid ) bejeid)net.

S a r ttm erfebeint eö m ir g e ra d e n , an unfe re r © teß e in ben 53accben, w ie Ä ir d jb o ff tb u t, eine

?ücfe anjunebm en, jebenfaßö oon einem S e rfe , m öglicberm eife and) oon tre te n , w o rin S io n p fu ö bem

^e n tb e u ö e r flä r t, baß er, ebenfo w ie er ber geffefn Icbig geworben fei, aud) auö ber © ta b t entfoat«

men w ü rb e , w o ra u f $)eniheuö einw enbet, baß er ibm bie ® I5 g (id )fe it b a ju benehmen werbe b a b u rtb , baß er bie S hore fcblicßen {affe, w o r a u f S p o n p fu ö r c p lic ir t, baß bieö ibn u id )t a bbälteit fönne, ba eö ben © O tte rn ein (eiebteö fei, auch über bie »mauern ju fd jre ite n . S ie Annahm e oon fü cfe n bat g e ra te in ben S a ctfje n eine gewiffe ^Berechtigung, benn im Christus patiens ßnber ßd) eine »Uienge oon SBerfen auö ben S a cd je n , bie ßd) nicht unterbringen faßen. 23ergf. Ä irc b b o ff im Philologus VIII. p. 78.

© e n tt eine ‘P erfon, fa g t ferner Kvicala, Die U nterrebung m it einer anberen p fö g ftd ) a u f einen Slugenbficf u n te rb rich t unb m it ftd) fefbß fp r id tt, fo iß aud) eine © tö r u n g ber © tie p o m p tb ie n id )t anjunebm en, ba bie fo gefproebenett © o r t e anjufeben ßnb a fö n id )t j u r © tid jo m p th ie gehörig. 311$

g ä ß e btefer 31rt fü h r t er ju u ä d iß Ileraclid 9 6 2 a n , w o er bie © o r t e ber Siffmene a /.2 c o s ccq u v t o v c ify /u c iA o o T o i' e'tZo /usv

fo a u fn ß t, baß ße biefelben ju ßd) fefbß fprecfje. S a $ iß ja febr w af)rfd)ein[tcb, aber id) meine, baß w ir e$ hier g a r n id )t m it einer © tö r u n g ber © tic b o m p th ie ju tbun haben, affo aud) nicht ju biefem 3!u$*

fu n ftö m itte l unfern B u ß u d n ju nehmen braud)en. (5$ iß bei S u rip ib e ö g a r büußg ber g a ß , baß ber 2ln«

fa n g eiuer © tid jo m p th ie in berfefben © e ife , wie hier gem adjt w ir b , baß näm lich a u f einen SScrö zwei Sßerfe oon ber anberen ^ e r fo n e rw ib e rt werben. SSergf. J o n . 941. A lc e s t. 4 9 4 . Ip h , T a u r. G9. 7 2 3 . 3 u ber anberen oon Kvicala a u f btefe © e ife e rffä rte n © tö r u n g , Electr. 5 5 7 , bem erft ö e h m ö fehr ric h tig , baß nicht angenom m en werben fönne, eine 'Perfon fprcdje ju ßd) fefbß etw a ö , wenn bie anbere g a n j paßenb unb angemeffen gerabc i)ic ra u f a n tw o rte t, w a ś bod) an btefer © teß e ber g a ß iß , benn au$ ben © o r t e n ber S le c tra v. 5 6 0 geht ja g a n j beutfid) h ero o r, baß ße bie © o r t e be$

O reßeö w o h f oernom m en h a t. © e n n 93ef)rn$ ben SBorfdßag Kvicalas aud) an btefer © teß e nicht f ü r attgemeßen e r flä r t, fo fu d )t er bagegen bie$ IR tttc f au einigen anberen © teßen anjuw euben fre tlid ) n u r an fofehen, beren © e w e tö fra ft fehr p ro b fe m a tifd ) iß . S e n n rca$ fa u n eś oerfdßagen, ob w ir ben S3eginn ber © tic b o m p tfß c A n d ro m . m it v. 6 4 ., wobei bie ^ ö o rte a v v d o v A o s y Ü Q s t r f j 7tQ Ó a& ’ u v d o o f l z flö s , v v v 8h Sv o t v^h i a l$ in 'parenthefe ßeheub betrachtet werben, ober erß m it v. 66 ober 68 fegen? © a $ ferner iBehrnö m it H ip p o l. 1381 unb 8 2 erweifen w iß , iß m ir nicht o c rß ä n b lid ) gewor»

ben. © e h r anfprecheub bagegen iß feine B n te rp e ra tto n oon M ed. 61, w o er bie © o r t e e i X Q r\ 8 s o n ó - r c ts s i n s i v 16 8h, afö außerhalb ber © tid jo m p ffß e ßehenb betrachtet unb fo m it biefefbe r e ß itu ir t.

@$ lä ß t ßd) bieś ja re d jt w ohf hören, m ißlich jeboef) bleibt eö im m e rh in , fo fu r je © tich o m p th ie n in ben Ä re tö ber S3etrad)tung ju jiehen, benn fo w o h f an btefer, w ie auch an b erartigen anberen © teß en

(7)

V

O r. 6 2 7 — 3 2 , M ed. 9 9 4 — 1003, H ip p . 1 0 4 8 — 5 6 , T ro a d . 1 0 3 6 - 4 6 , J o n . 1 113 — 2 3 , Ip h . T a n r.

1285 — 9 4 , E le c tr. 7 6 3 — 7 1 , rotrb ßd) fa u tn bie SlbfTcftt bed © icfß e rd , ben D ia lo g ß id io m p th ifd ) ;u gliebern, m it © e m iß h e it ß a tu ire n la ß e n ; meined (trachtend aber bürfen m ir n u r au folchen © te ile n pon S tö ru n g e n ber © tic h o m p th ie reben, roo menigßend burct) eine audgebehntere ßichompthifche Slnorb?

nung bed XJiatcgö p e r unb nact) ber fcbabhaften © te ile bie 2l'oßcht bed £ id it e r d , eine © tichom pthte ju b itte n , f la r po r Jlttgen lie g t. 2lud biefem © ru n b e m ürbe id) aud) H e c . 742 übergehen ju mäßen glauben, menn u id )t gerabe an tie fe r © te ile f ü r bie 9 ie ß itu iru n g ber gehörten © tiih o m p th ie biplom ae tifcfie © rü n b e in 5öetrad)t fäm en.

@d ßnb a n ber © te ile £ecu b a unb ?!gam em noit im D ia lo g begriffen, inbem (id) 735 Ipecuba m it folgenben ü ö o rte n an ben Slgamemnon rocubet, nadjbeut ße porher im m er ;u j7d) felbß gcfprochen

’A y d u t u r o r , Ix e x e v c o oe x c ö rö e y o v v a x e o r K a l o o v y e v e io v d e ^ tä g x ’ e v S t t lf io v o g A T . x i XQXjfzct f i a o x s v o v o a ; fic ö v sAs v&s q o v

a ic ö v a i t ć o & a i ; o c jö 'io r yctQ e o i i o o i.

E K . o v d f j x a ' x o v g x a x o v g d'h x i f i w ę o v / u ś r t j a ic ö rc c x d v o v / u n a v x a d o v A s v o a i & iP .co . 7 4 0 . A r . x a l d t) x I r ’ r jc iä g e ig ś n d ę x e o i r x a A e ig ;

E K . o v ö t r x i x o v x c o v c o r o i) d o ^ d g e ig , d r a g , o o ä g r e x Q Ö r x ö v ö ’ , o v K axaoxd'Q co d a x Q v ;

3 u n ä d )|l ergibt ßd) eine © c h ro ie rig fe it im SSerfe 7 4 2 , rno ein 53erbum ;u ergänjen if l, roelched ben Accus. o v ö i v re g ie rt. S ie © d jo lia ß e n geben baher bem cntfpredjenb aud) folgenbe

© r flä r u n g e n : o v d i r x t x o v x c o v , c o r o v v n o r o s ig , d r a § , & śA co d t ] k o r ó x t , rote ber © c h o lia ß ber 3 u n tm a e r f lä r t ober, roie Thomas M a g is te r: a ix c ö ö r jA o v o x i, i m & V f ic ö , x d g r j x t i r /ue e A s v - ł ł e ę a r £ a n jr . S ie fe © r flä r u n g , m it ber ßd) piele Ä r it if e r . j . © . and) Iv v ic a la jufriefccn geben, h a t aber bied SScbenfen, baß bad SBerbum a ix c ö ober & śA co f u p p lir t roerben muß aud bem 3 S erfe porhetgehenben f ia o x e v o v o a , roelche © c h ro ie rig fe it ber © ch o lia ß b .d C o d .Flor. L7 roohl eiufah unb barum ben Sßerd folgenberm aßen in te rp re tirte : e ig o v ö e r x i x o v x c o v x a A c ö o e , co a v a £ , c o r v n o r o s ig . D icfe © r flä r u tig roürbe nun recht paßenb fe in , menn m an eben fagen fö itn te o v d l v x a A c ö f ü r e ig o v ö e r x a A c ö , road fchleehterbiugd nicht m öglich iß . Ä ir d th o ß nahm baher nad) 74 L ben S lu d fa ll ciued S erfed a n , m o rin n a tü r lid ) ein iB o r t mie & eA co, a ix c ö unb bergl. ß anb, fo baß b a ra u d bie © u p p lir u n g eined a ix c ö im folgenben S3erd m öglich getnadß m irb . IDiefe an unb f ü r ßch fchon h in lä n g lic h probate (ü o n je ftu r buchte er aud) ned) burd) bip lo m a tifch e © riin b e ju (lügen. Gro fehlen näm lich in unferen beiben beßett @ uripibed«^)an bfd)riften bem M arcianus47l unb bem Vaticanus 909 bie 3 33erfe 7 3 9 , 40 unb 41 g a n j, finbeit (7d) bagegen im Marciauus 4 6 3 am Clanbe nadjgetrage»

nach 33erd 7 6 2 ; b o rt aber finb ße burchgeßrichen unb pon jm e ite r jp a n b an ihren richtigen ^ l a g gefegt. £ a nun an beiben © te ile n bie nachgetragenen SSerfe bie unterße © te ile ber B lä tte r cinnahm cn,

(8)

V I

feer d o b e r aber an ben Sfänbern abgewogen unb lä b ir t if f , fo glaubte Ä ir d jb o ff, bag u rfp r ü n g lir fj n id jt 3 , fonbent 4 SSerfe b o rt geftanben haben, oon benen ber legte berjenige w a r , beffen £ücfe ocn ihm angejeigt tf ł.

d tn e n anberen ÜBeg fd jlä g t # t r ; e l ein, d r gebt a u d j baö m ig lid je , auö bcm oorbergebenben i i a o r s v o v a a ein x H A o i in bem SSerfe o v d 'tv x i K . ju e rg ä b e n , angcrbcm aber fdjeinen au d j ih m , toie fd jo n f e r m a m i bem erft batte, bte betben S erfe ber Jjecuba 7 4 2 unb 4 3 ju a b ru p t unb u n o e rm itte lt, toegbalb er benn auger beui SJubfad eineö SSerfeö beS SÜgamemnon nodj eine X ra n S p o fttio n ber in ben beiben gefcadjten g a n b fd jr ifte n an ben SRanb gefcljriebenen SSerfe oornebmen ;u muffen g la u b t unb ju folgenber 2 ln o rb n u n g g e la n g t:

o v d f jx a . x o v g x c c x o v g <Tt x t u v jQ o v u k v t ] u lo ö v c i x d v o v fiT ic tv T c i d o v A > tv o c u ł / i A w

# ^ ^ ^ ^

OV<)(V T l XOVXCOV (OV GV ÖO^CC^SIS CCVCt%.

x u i d t] x l v ’ r j a ä g e ig s t k x q x s g iv x a A s ig ; CE K . S g ä g v e x g o v x o v S ’ o v x a x a G x a ^ o j d 'a x g v ;

toobei er a n n im m t, bag Sigamemnon in bem ausgefallenen SSerfe etw a gefagt t>abe: 3Ben m idi? bu b e g ra fc n ? einen oon ben © rie d je n , ober to illft bn etroad anbered? SfBenn a u d j a u f biefe ÜBeife b:e

© te ile jebeö idnfiogeö enthoben to irb , fo erfcbeint m ir biefe d m e n b a tio n bod) n id jt probabel, benn erjtenö gebt jtd j bod) J jir je l, tote a u d j J tir d jb o ff g e n ö tig t, bem SSerfe o v d t v x i ju Siebe ben S luS fall eines SBerfeS anjuneljm en, um an bemfelben baö & tA c o in v. 74 2 ju fu p p lirc n , jtoeitenö erbebt (Tdj bagegen eine b ip lo m a tifd je © d jto ic r ig fe it, benn bie 3 SSerfe 7 39, 4 0 unb 4 1 , beren Jledjtbeit bod) oon g i r j e l angenommen to irb , toerben a u f biefe UBeife auöeinanbergeriffen, unb eS if t fo m it n id jt toobl einjufeijen, toie ge in folcber SSetbenfolge am SKanbe ber gebadjten g a n b f d jr if t nadjgetragen touröen.

© rö g e re S fB a h rfd je tn lid jfe it f ü r ffd) b n i ber SBerfudj eines SÜnonpmud, ben td j oon ’-Sehrnd ertoäbnt jtnbe, ber folgenbe X ra n S p o fitio n o o rn tm m t:

A r , x i X Q fjfx a [ic io x s v o v o c c ; u w v sAsvSsqov u h ö v a iJ k G tJ G l' fy c id io v y u Q t o x i o o i.

E K . O v d t v x i x o v x w v (o v a v d ó Ę a & ig d v c c ^ , o v d i ] r a ’ x o v g x c c x o v g d t x i/x c o Q o v ^ tv r j aioövcc x d v o v /u m cvxcc d o v A s v a c u £H-A(o.

Stuf biefe SfBeife toerben bie befagten 3 SSerfe n id jt audeinanbergcriffen, unb toer oon ber Sledjtbeit a lle r 3 SSerfe überzeugt i(t, to irb g u t tb u n , biefer d m e n b a tio n ju folgen.

Söebrnö fe lb fł h a lt ben SBerS 7 4 2 f ü r tn te r p o ltr t, tooburd) fr e ilid j bte © tic fjo m p tb ie r e fiit u ir t w ir b , a lle in n a d j meiner Ueberjeuguug b ü rfte eS toobl m etbobifcfjer fe in , bie 3 SSerfe, toie Sftaucf unb Ä ir d jb o ff in ber legten 3luSgabe tb u n , g a n j über Sßorb ju toerfen. SDie A u to r itä t jtocter ber beften tp a n b fd jrifte n b ü n ft m ir fta r f genug, bieö SSerfabren a lö g e rechtfertigt erfdjetnen }u la g e n . 2!uf biefe SlBeife to irb bie © tid io m p tb ie , toeldje g t r j e l unb Söebmö ffd) berju fle lle n bemüben, ebenfalls r e fh tu ir t, unb jto a r b u rd j ein w eniger gctoaltfam eö SSerfabren; augerbem ergibt ffd) b a b u rd j bie © u p p lir u n g beS

CE K .

A r .

" E K . ' A r .

(9)

V I I

& { A u ) in 33erö 7 4 2 g a n j »on fe lb fl. 5Benn auch biefe Sßerfe an unb fü r (Tel) feiuen Slnfloß erregen, fo h alte ich baö noch im m er nicht f ü r einen © r u n b , bieö Sßerfahren ;u m iß b illig e n , benn w a ru m fo li nicht a udi e in m a l eine paffenbe 3 n te rp o la tio n gemacht fe in ?

(Sincn anberen © ru n b f ü r bie S tö r u n g ber S tic h o m p tf)ic fxnbet K v ic a la in bem p lö fjltd je n (Eintreten einer J ja n b lu n g , einer fö rp e rlid je n Söeroegung u. b e rg l. 2llö erflen ißeleg b a fü r fü h r t er Ip h . A u l. 30 4 a n , w o bie einzeilige S tic h o m p th ie p lö fjlic f) burd) eine ^a fb je tltg e unterbrodjen w irb . K v is a la h a t biefe © rfd je in u n g treffenb m o tio ir t, inbem er fa g t, baff, fo lange bie beiben 'Perfonen ru h ig cinanoer gegenüberflanben, unb (Id) m it einem 'lö o r t f lr e it begnügten, fern © r u n b j u r Slenberung ber g o rm » o rla g , baß aber, a lö ber iö o r t j l r e i t in X h ä tlic h fe ite n überging, bie beiben m it J>afi gefpro*

ebenen J ja lb o e rfe g a n j an ihrem sp ia ę e feien, t i e f e r g a ll if l aber w o h l n id )t a lö S tö r u n g ber S tid)om ptb<e }u betrachten, benn bie (lid)om pthifche © lie b e ru n g beö D ia lo g ö w ir b bcibehalten, n u r t r i t t fta tt eineö ganjen ißerfeö ein halber e in ; anberö aber i f l eö m it B a c c h . 9 2 7 , w o ber bie S tid )o * m pthie unterbredienbe @ in;el»erö »on K v ic a la b a tm t m o tio ir t w ir b , baß eine P a u fe eintrete, w ährenb welcher D io n p fu ö bem '"pentheuö bie in U norbnung gcrathene jja a rlo c fe jurecht mad)e. 3 d ) fa n n biefer 24atfafjung K v ic a la ’ s nicht ju ftim m e n , benn g leid) b a ra u f fxnbet D io n p fu ö , baß ber g a lte u w u r f beö

© e w a n b e ö , w o m it 'pentheuö befleißet w a r , n id )t in O rb n u n g fei, w a ö auch 'Pentheuö b e tä tig t, inbem er genau angiebt, w o noch uachjuhclfen fei. D io n p fu ö h ilf t auch biefem UebclftanDe ab unb eö w ü rb e a n a lo g nun aud) m it v. 9 3 4 eine ?ucfe eintreten m uffen, w ährenb welcher D io n p fu ö ben g a lte n w u r f bcö © ew anbeö in O rb n u n g b r in g t; ja biefe 'Paufe m üßte noch a lö eine längere bctra d )te t werben, ba fid ) D io n p fu ö , um baö © em anb ju r e d it ju ju p fe n , büefen unb um ben P entheuö herumgehen m uß, w ä hrenb baö 3n re d )tb rtn g e n ber S tirn lo c fe w o h l fa u m fo oie l 3^*4 b ü rfte in S lufprud) genommen haben. D a r u m b ü rfte eö w o h l angemeffen erfcheinett, m it Ä ir d jh o ff ben S lu ö fa lf eineö SBerfeö a n ju * nehmen, ber bie S luffotberung beö 'Pentheuö an ben D io n p fu ö e n th ie lt, uachjufehen, ob benn alleö übrige in © r b itu n g fei, meld>er Sluffurberung D io n p fu ö auch n a d jfo m m t unb fo fo rt anberc StuöfleUun*

gen fxnbet, bie er bem 'Pentheuö m itth e ilt.

Sin anberen S te lle n w ir b bagegen biefe (S rflä ru n g ö ro cife K v iö a la ’ s re d jt w o h l ju m 3 it le fu h re n , fo bcifpielöw eife E le c tr . 5 7 3 , w o bie S tid )o m p tl)ie jm ifd je n bem Sllten unb ber S le c tra u n te r*

brochen w ir b burd) bie beiben Sßerfe:

o v h ) v n a g ’ d < fQ v v , r j n o t 1 i v nctTQÖs d o u o 'm v fß Q O v ö iu jy u u v o o v f i e & ’ m o u i v .

unb jw a r beßhalb, w e il ber Sllte, inbem er ber Oiarbe beö O re flc ö @ rwäf)nuwg tf)u t, a u f biefen ju g e h t, unb bie S te lle beffelben bcjeidjnct.

siud) O re s t. 1050 h a t bie S tö r u n g ber 8 tid )o m p tf)ie w o h l b a rin ihren @ ru n b , baß m it 1045 O re fle ö unb (Slectra fid) um arm en unb b a m it eon fe lb fl bie S tid jo m a th ie beenbigt w irb .

iß ie lle id )t fönnte m an auö bemfelben © ru n b e bie S tö r u n g ber S tp ch o m p tf)ie O re st. 2 4 7 recht*

fe rtig e n , inbem m an a n n im m t, baß O re fle ö , w a ö ja auö ben folgenben ffö o rte n ber Grlectra heroorgeht, m it beit ü ü o rtc n a i z e u y d y a v z a i n ^ o i o y &q w g x o v o( /u o v ooit feinem ü agcr a u fju fp rin g e n

» e rfu d jt. 3 d) möchte aber f ü r biefe gan;e S te lle einen anberen 5öeg ber © m enbation einfdjlagen.

(10)

V I I I

S ö if l n u r n ä m lid ) a u fg c fa tle n , ta g erft nad) ber © ergcberung ber S le c tra , ge werbe ben O r e g nicht lo ö la ffe u , bie A u ffe rb e ru n g beffelben, ihn lo ö ju la ffe it e rfo lg t, unb b a ru m !)alte id) eine £ ra ite p c g tio n ber SSerfe in b ic ir t, w eltfje folgenberm agen auöfaHen w ü rb e .

O P . w jurjzsQ , Ix e z s v w oe, /urj ’n C a s it /u o i

zag a iu c e z w n o ig x a l 6q c c x o p z wÖ£i s x.oQctg.

E A . o i i y w z d /.a ip c c , z l v ’ im x o v Q C a p / . d ß w , i m l z o & t~ io v d u o u t p t g x s x z ij/u s & c c ; O P . w fI > o iß ’} ä n o x z s P O v a C u ’ ccl x v p w m d s s ,

y o Q y t ö m g £p ś q w p Is qCc u, d t i p c t l d t a (

E A . p t v ’ i <ö z u Z u in o iQ c tz p s /u a o o is s v S s /x v lo is '

oqccs y u Q o v S iv cov d o x ü s od<p’ t l d t p a i . O P . ju ś th jg . /u ( ’ o v o a z(ß p ijucop 3Eq i p v w p

/ u to o p /u ’ o y u d g k is , w s ß d h j s t l s Tü q z u q o p. E A . o v z o i j u s & t j a w ' %ü q c c S’ t u n / X g a o ifu f/p

a y r ]o u ) g e n r /S ä p S v a z v y fi n r/S ifo u a z a . O P . d d s zöget /u o i x tQ o v Ä x d , Soöqcc A ogC ov,

o ls /u ’ s l r i A t ióIa w p ig a fiv p c c o d c c i & e d s >

t i /u ’ t x i f o ß o iiP t x u v iu a ip ÄvGGijfzctoiP u v z c u yctQ ccvzcu n^rjaC op &q w g x o v g( /u o v•

ß t ß J .r jo k z a i z is & s w v ß o o z r f i h t %e qC x. z.

IDiefeö A n S fu n ftS m itte l w ü rb e hier jebcnfaHö beffere S te tig e th u n , a ls baS, welches SebrnS angiebt, ber ra d ) Sinologie »on Bacch. 1258, w o er a n n iu iu if, bag bie © tid jo m p tb ie a b gd)t(id) unter»

brod)en werbe, um bie bei beu 6 tid )o m p tf)te n 1) m it ber rafenben Agaoe unb 2 ) m it ber ju r © e rn u n ft juruef»

gefe h lte n , äugcrlicb ju m a rfire « , hier alS S rflä ru n g S g ru n b a u fflc llt, bag 2 © tid w m p tb ie n oorbanben feien, n ä m lid ) 1 ) m it bem v e rn ü n ftig e n unb 2 ) m it bem rafenben SDreftee?, bie burd) bie 3 ©erfe beö O re ile ß

»on einanber I)ätren getrennt werben feilen. A ngenom m en, ber D cd )te r habe eine folche ä u g e rlid je T re n n u n g b c o b g d itig t, fo w ä re bie rid )tig e © te ile b a fü r febon © erö 244 gewefen, w o ber üß a b n g n n beö D regeS beginnt, w ie auö beu ilß o rte n ber S le c tra beroorgebt, unb m it welchem bie neue ©ticbo»

m ptbie notbw enbig erw eife beginnen m ügte, ba u nter allen U m gänben ber © d )lu g ber ergen m it ©erS 242 ju fefcen w äre.

S in ® efe£, w e ld je ś aud) w o h l fa u m a u f U B iberfprud) gogen b ü rg e , ig baö »on © ebrnö aufgegeCte, bag n ä m lid ) Unterbrechungen ber © tic h o m p tb ic g a ttg n b e n b a b urd), bag ber © egenganb beö @ efpräd)ö ein anbercr w ir b , © o ld je S e ifp ie le gub Androm. 74. Or. 1609. Electr. 1124.

Ileraclid 675. ferner Alcest 1074 ic ., w o bie © tid jo m p tb ie unterbrochen w ir b »on 1122.1128, in welchen © erfen Slbmet baö »on Jperculeö gebrachte ÜBeib a lö fein eigenes a n e rfe n n t unb w o ra n gd>

eine neue © ticf)om ptl)ie bis 1136 a n re ib t, in welcher £ e rc u lc ö bem A bm et jeben 3 ^ e ife l an ber 5 B irf!ic f)fe it ber Z b a tfa cfje benim m t.

(11)

IX

TOit 1136 halte id) nun bie S tid )o m p tb ie f ü r beenbigt, w ie w o h l S?ehrn$ biefelbe b a rju jlc lle n t>erfucł)t a l$ eine bi$ 113S u n g e flö rt fortijet)enöe unb jw a r Curd) folgenbe B e tra c h tu n g :

J a Snterjecticnen, wie <fBV unb anbere 9lu$rufe, wie t / ’ tfov/os Iph. Aul. )133 unb co fidjgos Med. 61, bie in ben (Sbitionen al$ ganjer SSercS geredjnet werben, fur bie ©tichompthie uidjt in 23etrad)t fotnmcu, fo fann aud) b^r ber 25er$ 1136 al$ nicht jur ©tidjompthie gehörig betrachtet werben, unb foniit i(f biefelbe nidjt unterbrochen. Jiefe 21nfchauung fann id) jebod) nicht tbcilen, jumal bie Belege, bie er bafür beibriugt, mir nicht (üd)baüig crfcheinen, benn mit Alcest.

492 unb Suppl. 115 ifl nid)t$ gewonnen, ba biefe ©teilen aai Anfänge ber ©tichompthie flehen, unb fomit gar feine fiebere 55afló bieten, iffienn aber nun ©ebrnö Iph. A.ul. 1345 behauptet, bie Söortc co yvvcu zdZcuycc, Aijöas &vyctz£Q, feien jur ©tidjomptbie ju redjnen, weil ber 21u$ruf cd yivcu TüAcava einen ganjen ©ab oertrete unb fooiel fei, wie yw Ą xäXcuva tl, fo muß ich geflehcu, baß mir biefc 3utcrpretation bod) etwaś ju wiltfürlicf) »orfommt. Sfußerbem möchte Electr. 670:

cd Z s v ncczQ iös x c il t iq o t iuV s x&q w v H fu ö v

w o h l ein bebeutenbeö Jptnberniß fe in , benn biefer 2 lu $ rn f » e r tr itt n id )t einen ganjen © a h , ba gleid) nachher bie g o rtfe fju n g d ö s r jf z iy fo lg t. S B ill m an aber bie © tid jo m p th ie f)ier n id jt n lö beenbigt anfeben, fo i f l eö im m erhin o o rju jic b e n bie Unterbrechung berfelben ju m o tio ire n burd) bie fla ttfin b e n b e U m a rm u n g be$ 21bmet unb fe in e t üöeibeö unb eö w ä re fo m it biefer g a l! ebenfalls u n te r bie oben befprodjene ffiu b r if K vicala’s ju rechnen, baß näm lich eine eintretenbe ^ a n b lu it g eine S tö r u n g ber S tic h o m p fljie herbeiführe, w ie w o h l biefe g ä lte ih re r S ta tu r nach feiten (Tnb; beim ihrem ÜBefen nad) fm bet bie © tich o m p tb ie o o rjü g lid ) an folchen © te ile n Slnwenbung, w o jm ifchen jw e i ‘Perfonen ein ht&iaer S B o rtfa m p f g e fü h rt w ir b , ober w o bfe eine auö ber anbern b urd) g ra g e n etw aö ju e rfo rfd je n fu d )t, ober w o bie eine ben B o rfd jlä g e n ber anberen e n tg e g e n tritt, ober biefelben w e ite r a u $ fu t)rt u. b e rg t., f u r j b a u p tfä d )lic b ü b e ra ll ba, w o bie Jpanblung ju r ü e f t r it t gegen ben in fu rje n , treffenben SBorten g eführten D ia lo g .

211$ © tic h o m p th ie n ftnb aud) ju betrachten bie © te ile n , w o in tprifchen P a r tie n eine <Perfon a u f baö in tp rifd )e m 23er$maß »on einer anbereu fPerfon ober bem @bor gefagte ober beffer gefangene in einem ober 2 SSerfen a n tw o rte t. B e ifp ic le b a fü r ßnb Hecub. 678. 83. 87. 90. 96. 99. Ilippol. 574.

79. 84. 91. 94. Andrem. 242. 45. 43. 51. 54. 57. 61- 63. 65. 69. 71. 74. 77. Jon. 782. 88. 94, 801. 808. D a h in gehört aud) Androm. 811. 15. 23. 27. 32, w o bie 2lm m e an ber lebten © te ile jrnei 5öcrfe fp r id jt , w ährenb ße fo n fl n u r einen fa g t:

xC x a v x a [lO X & M S ; OVfMfOQCcl x h -ijZ u z o i n ä o iv ß g o x o la iv r j toV fjZ & o y r j x ö x s .

Ä irc h h o ff e r flä r t biefen lebten B e rö f ü r u n ä c h t; ob biefer © p m m e trie wegen, ober nicht, w ir b oon ihm n id )t angegeben. S lö tfjig if l ber SBerö aHerbingö n icht, aber er e rfd je in t m ir aud) n id jt au$ bem O ru n b e a lle in , w e il bie 2Jmme fo n fl n u r einen B e rö f p r id jt , befettigt werben ju m uffen, beim eö t)a t n td)tö au f*

(12)

fäß igcä, wenn bie 21mnie ben 0efcf)fuf? ih re r Dtebe m it §roet 2!erfen m ad)t, wenn ffe and) o o rfjc r im m er n u r in einem jTd) geäußert ()at.

©agegen halte ich bie © tic h o u ip th ie f ü r ge h ö rt in P h o n . 149. © e r *päbagog b e a n tw o rte t in biefer ©eene bie fr a g e n ber 21ntigone nach Den feinblichen © eerfü h re rn jebeöm al in jw e t S e rfe n , inbem er nicht n u r ihren t a r n e n nennt, fonbern auch noch anberw eitige fu rje Angaben über ffe macht. J iu r 'P a rthenopäuö w ir b in einem SBerfe abgethan unb ba ru m glaube ich, baß nach 149 ein Sßerö auöge*

faßen iß , w o rin nod) etw aö näf)creö über ihn gefagt w a r , unb rnoburd) bie S y m m e trie bcręgefletft fein w ürbe.

(13)

$ d ) u l i u t d ) r t d ) t c n

für fcic 3*** öoit Äftertt 1 8 7 0 bis ö fte r « 1 8 7 1 .

A . S c ^ r t > c r f ö f f u » g ,

D a » d fjre n b be§ S S inter = ©emeßers? einer SSacanj »egen in mehreren © egenjtdnben öfter m it ben 2ef)rern gewecfyfelt werben m ußte, fo oerweife id) wegen ber 33ertf)eilung bcr Sectionen u n te r bie 2ef)rer a u f bie nadjfolgenben T a b e lle n .

S e x t a .

D r b in a r iu ś : im © . © c f y w a r j , im 2Ö. . ß r e ib e lf y o f f .

1 . S t e l i g i o n 3 © t . w . com bin. m it S lu in ta . a ) e o a n g e l i f d ) : S3iblifd)e © efd)id)te be§

TL. Z . nad) ^ r e u ß 'ä b ib lifd je r © efd)id)te. D ie # a u p tß ü c fe m it 2ut()er$ © r fld r u n g , © prücbe un b einige J tird je n lie b e r w ü rb e n gelernt. — b ) f a t f y o l i f d ) : D ie 2ef>re oon ben © a fra m e n te n u n b ben © a fra « m e n ta lie n u nb bie © efd)id)te be§ TL. Z .

2. D e u t f d ) 3 © t . w . © elefen w ü rb e n au§gewdl)Ite © tü c fe au§ Äef>rein§ 2efebud), untere

© tu fe . D a r a n w ü rb e bie g o rm e n le ljre u n b bie 2ef)re oom einfachen © a £ g e fn ü p ft. 2B6d)entlicf)e o rtf)ograpl)ifd)e Uebungen. S ftem oriren einiger © ebid)te.

3 . 2 a t e in if d > 9 © t . w . D ie regelm äßigen fo r m e n nad) 9Jtot|1iß|ig. 2 e ftiire auS © d)6n»

b o tn 'jj 2efebud). SSocabellernen au5 2 e n |’ § JB ocabularium . 2Bód)entlid) eine fleine fd?riftlicf?e Uebung.

4 . f P o l n i f d ) 2 © t . w . com bin. m it S lu in ta a ) $ ) o I n if d ) e A b t e i l u n g : 2eftü re au§

I t y m a r k i e w i c z S ty l. I . g o rm e n le l)re , ortf)ograpf)ifd)e U ebungen ; SJlemoriren einiger © e b id )te ; bie Ü u in ta n e r lieferten alle 4 SBocfyen einen f leinen A uffafc. b ) b e u t f d je A b t e i l u n g : D u r d ) * arb e itu n g be§ ©lem entarbucbś oo n S B o lin S fi u nb © d )6 n fe bis j u r 2 5 . 2 e ftio n .

5 . ® e o g r a p l) ie 2 © t . w . A llgem eine U eberfidjt bet 2anb= u n b 2B afferoertl)eilung a u f ber © rbe. © ru n b b e g riffe au$ ber p ijp ftfd je n unb m a tfje m a tifd je n © eog ra p fjie . D r ie n tir u n g a u f bem

© lo b u § u n b ber 2 a n b fa rte .

6 . S t e i n e n 4 © t . w . S ie d lu n g m it benannten 3 a f)le n . D ie 4 ©pecieS m it ffir ü d je n ; C rinübung beś neuen 50taß- un b ® e w id )tfp fie m § .

7. S t a t u r b e f d jr e ib u n g 2 © t . w . ffiefcfyrcibung einzelner S n b io ib u c n ber 2B irbeItf)iere.

© rjd ^ lu n g e n oo n ber 2ebenśweife ber 3lf)iere.

8. S e id e n e n 2 © t . w . Uebungen im freien A u fje id jn e n geraber L in ie n , g e ra b *fru m m » u. g e m ifc fjtlin ig e r g ig u re n .

9 . © $ 6 n f d ) t e i b e n : 3 © t . w . 9?ad) ben A e fte n oon 2 eff(;aft.

(14)

2

Q u i n t a .

SDrbinariuS: im <5. S361;m , im 2 3 . © c b m a r j.

1. S M i g i o n f. S e x t a .

2 . S e u t f c b 3 © t . m . Ceftüre au3 .Rebrein, u . © t . , an melcbe bie © a b 3 un b 3nter»

p u n ftio n S le b re a n g e fn ü p ft m ürbe. 2B6d>entltd? o rtb o g ra p tjifd je U ebungen; alle 6 2Bod)en ein f[e in e r T luffab- © in je ln e ©ebicbte m ürben gelernt.

3 . ß a t e in if c b 9 © t . m . 2B ieberbolung ber regelm äßigen, © in ü b u n g ber unregelm äßigen fo r m e n . U tbcrfefjen au§ © cb ó n b o rn ś ßefebucb fü r O u in t a I . 2 lb tl)e ilu n g , g a b e ln un b ©efcbicbtlicbeś.

SRem orircn oon SSofabeln un b fle in e n © ü b e n . 2B6cbentlicb eine fcfyriftlicfye Uebung.

4 . g r a n j ó f i f d ) 3 © t . m . fp ió b ß u r f. 1 ßect. 1— 5 9 ; ortbograpbifcbe Uebungen an ber SEafet; alle 2 2Bocben ein © re rc itiu m ober © rtem porale.

5 . ^ o l n i f c b f. S e x ta .

6 . © e o g r a p b i e 2 © t . m . © u ro p a u n b beffen ßdnber außer S e u tfc b la n b . T ln fn ü p fu n g gefd>idf>ttid)er S R ittbeilungen.

7. Sie eb n e n 3 © t . m . 2B ieberbolung ber ffiru e b re e b n u n g ; einfache un b jufam m engefebte Siegel be t r i, 3in§re cb n u n g , S e jim a lb rü c h e .

8 . S i a t u r b e f e b r e ib u n g 2 © t . m . 3 m © . S 3 o ta n if, fBefcbreibung einbeimifeber fP fla n je n . 3 m 2 3 . oo n ben m irb e llo fe n 5Ef)ieren.

9. 3 ei e b n e n 2 © t . m . V o rü b u n g e n ju m © e b a ttire n ; g re ib a n b je i^ n e n nach S3orlege»

b lä tte rn .

1 0 . © e b o n f e b r e ib e n 3 © t . m . Slacb ben h e fte n oon ß effbaft.

Q u a r t a .

O r b in a r iu S : O u a b e .

1. S i e l i g i o n com bin. m it T e r t i a U un b A . 2 © t . m .

a ) e o a n g e lif c b : S a S alte SSefiament nach G o lle n b e rg oon §. 2 2 — 4 4 ; bie b i« $ u gehörigen Tlbfdbnittc ber ffiib e l gelefen un b e rflä rt. © r fld r u n g beä 1. un b 2ten T lrtife lS . JEatecbiSmuS, S3ibel*

fprücbc u n b ßieber gelernt.

b) f a t b o l i f c b : S ie Sebre oon ben © a fra m e n te n u n b © a fra m c n ta lie n , oo n © o t t bem

© cböpfer. 9R it ben O b e r t e r t ia n e r n außerbem bie äEircbengefcbicbte be§ erften 3 e itra u m § .

2. S e u t f c b 3 © t . m . ßeftüre au§ .RcbreinS ßefebueb, obere S tu fe . S ie Cetjre oom V e rb u m . S e fla m irü b u n g e n . SRonatticb ein Rluffab.

3 . ß a t e in if c b : 9 © t . m . © elefen m ürbe ber lebte R lbfcbnitt au§ © cbonbornS ßefebueb, 2 . ß u rfu § u n b N e p o s : M ilt ia d e s u . T h e r a is to c le s . 23ieberl)olung ber g o rm enlebre un b ber ßebre oom © e b raud) ber © afu5. 9Rünblicbe§ Ucberfeben au$ bem S eutfcben in3 ßatein. au§ © p ie ß UebungS3 buch. VocabeUernen au3 ßenb'3 V o c a b u la riu m . 2B5cbentlicb ein © re rc itiu m ober © rtem porale. 3 m 2 3 . 2 © t . m. au§ © ie b e liä t ir o c . p o e tic . bie g a b e ln be3 fPbfl&m S.

(15)

3

4 . © r ie c f y if d ) 6 © t . w . go rm e n le fjre b iś $u ben V e r b , liq u id . Ueberfefct w ü rb e a u s bem Uebungśbucf) bon © p ie ß . 9?egelmdßige$ S ocabelternen. 2fUc 2 SBodjen ein © re rc itiu m ober

© rtem porale.

5 . g r a n j ó f i f d ) : £>er 2. SKfjeil bon p i ó l j © lem entarbucb 1 . © u rfu ś . 2CUe 2 SBodjen ein

© re rc itiu m ober © rtem porale.

6 . P o l n i f d ) 2 © t . w . a ) ® e u tfc f) e T lb t f y e ilu n g . W o l i ń s k i u. S c h ö n k e Uebungś*

bud), 2te £ d lf t e . Tllle 2 SBocfyen eine fd )riftlid )e Uebung. b) P o l n i f c b e 2 l b t l ) e i l u n g com bin.

m it T e r t ia B . un b A . SeFture au5 R y m a r k ie w ic / . 5Ef)l. 2. Bel)re bom S e rb u m , © a£= u n b S nter*

punF tio n śle ljre . © r fld r u n g u n b SJlemoriren bon © ebid)ten auś C e g i e l s k i e © a m m lu n g . SHonatlid) ein 2 lu ffa |.

7. © efd>id>te un b © e o g ra p > f)te 3 © t . w . ® rie d )ifd )e © efd)id)te b iś ju m SEobe T lleran*

berś b. ® r . m it © in fd ja ltu n g beś Sftotbwenbigjlen auś ber © efd)id)te ber alten o rie n ta lifd je n 236lfer*

2 © t . w . ® e o g r a p l) ie bon 25eutfd)lanb 1 © t . w .

8. S ft a t f y e m a t if 3 @ t. w . S m © . T l r i t f ) m e t i f : 3 in § * 9iabatt<= © e fe llfd )a ftś re d )n u n g . S m SB. P l a n i m e t r i e : bott ben SBinFeln, P a ra lle le n , © o n g ru e n j ber 25reiecfe u . b. P a ra lle lo g ra m m e n .

9. 3 t i d ) n e n 2 © t . vo. g re il)a n b je id )n e n . TCnfdttge beś pe rfp e ftib ifd )e n 3etd)nenś.

T e r t i a SB.

S D rbinariuś: S B e fe n e r.

1. R e l i g i o n f. Q u a r ta .

2 . S e u t f d ) 2 © t . w . B eftüre au ś Ä e ^ re in , £>. © t . Uebungen im © iś p o n ire n u n b 25e*

Flandren. S Jfonatlid) ein TCuffafc.

3 . B a t e in if c b 10 © t . tt). P r o f a 8 @ t. tt). BeFture bon C a e s a r d e b e llo g a li. lib . 5 , 6 , 7 bte c. 7 0 . B el)« bom © ebraud) ber © afuś u . ber SEempora. S07unblict?e§ Ueberfeljen auś bem IDeutfcfyen in ś B atein. SBócbentlid) eine fd>riftlid>e Uebung. 3 5 id ) t e r 2 © t . w . 7luśgew dl)lte © te ile n auś O v id A le ta m . lib . 1— 6. ® ie Bel)re bon bem £ e ra m e te r. S flem oriren einzelner © te ile n .

4 . © r i e d ) i f d ) 6 © t . w . S B ieberfjolung beś P e n fu m ś ber B lu a r ta ; S e rb a a u f ^ un b bie bet ber fie ftü re borfom m enben unregelm äßigen S e rb a . Ueberfe^t w ü rb e ber 2 . © u rfu ś beś U ebungś*

bucfyeś bon S p ie ß . Tille 2 SBocfyen ein © re rc itiu m ober © rtem porale.

5. g r a n j ó f i f c f y 2 © t . w . P tófy 2 . © u rfu ś BeFt. 1 — 2 4 . TlHe 2 SBocfyen ein © re rc itiu m ober © rtem porale.

6. P o ln if c f y 2 © t . w . a ) $> eutfcfye 2 C b tl> e iIu n g com bin. m it T e r t i a A . £>ie gorm enlefyre nacb .fta m p m a n n . Ueberfefyt w ü rb e n bie Befeflucfe auś .R am pm ann. Tllle 2 SBocfyen eine ftfyriftlicfye U ebung. b) P o ln if c f y e T lb tfy lg . f. Q u a rta .

7. ® c f d ) id > t e 2 © t . u . © e o g r a p f y ie 1 © t . w . S\6mifd?e © efcłjidjte b iś j u r ©cfylacfyt bei T lftiu m . © e o g r a p f y ie bon © u ro p a .

8 . 50?a t ly e m a t if 3 © t . w . a ) T lr it f y m e t iF 1 © t . £>ie 4 © pccieś m it einfachen S u d ) * fiabengroßen u. m it P otenzen ; bie ßel)rc bon ben P ro p o rtio n e n , b) © e o m e t r i e 2 © t . £ )ie Bebre

»om .Streife; S ergleicfyung unb T luśm effung beś gldcfyeninfyaltś, £ fy e ilu n g «• S e rw a n b lu n g g e ra b lin ig e r F ig u re n . 2£Ue 2 SBocfyen eine fcfyriftiicfye Tfrbeit.

(16)

4

9. 9 k a t u r b e f d ) r e i b u n g : T e r t i a A u n b B 2 © t . ro. S m <5. f ö o t a n if ; bie einfachen im b jufam m engefehten £>rgane ber P fla n je n . S m 2B. S oologie.

T e r t i a A.

£ ) r b in a r iu 3 : S u n g . 1. S J e lig io n f. Q u a r ta .

2 . 3 5 e u tfc h 2 © t . m . S ch m ie rig e re © tü c fe au5 .Rehrcin, o. © t ; fchmierigere ©ebichte

»o n © ch iU e r, ber 70. © e b u rtś ta g »on SSoß, bie beiben iS ra m e n »on Ufyktnb m ürben gelefen u n b er*

k lä rt. Uebungen im 25i3poniren u n b © e k la m ire n . P to n a tlid ) ein 2Cuffafe.

3 . K a t e in if c h 1 0 © t . m . P r o f a 8 © t . C a e s a r d e b e llo c iv . lib . 1 u n b 2 . 25ie Kehre »om T lbjekti», P ro n o m e n , »on bcn P rä p o fitio n e n u n b ben P lo b iS nad) S W o ift^ ig . SD7unbltd)e3 Ueberfe^en au§ bem ® e u tfd )e n in § K atein. SBóchentlid) ein © rercit. ober © rtetnporale. £> ich t e r 2 © t . 7lu§gem äl)lte © tü c te au§ O v id M e ta m . lib . 12 u . 13. © in je ln e © te ile n m ürben m e m o rirt.

4 . © r te d ) ifc l> G © t . m . X e n o p h . A n a b a s . lib . 3 , 2te H ä lfte u n b lib . 4 . g o rm e n * le ljre m it © tn fc h lu f ber unregelm äßigen SSerba, ber © e b ra u d ) ber P rä p o fitio n e n nad) £ a lm . Tllle 2 2Bod;en ein © re rc itiu m ober © rtem porale. S n 2 © t . m . H o m e r O d y s . lib . 3 u . lib . 4 fyalb.

5 . S r a n j ó f i f d ) 2 © t . m . P lófc 2 . (Surf. Kect. 2 4 — 46. TtUe 2 SBochen ein © re rc itiu m ober © rtem porale.

6 . o l n i fd> f. T e r t i a B .

7. ® e f d ) id ) t e 2 © t . u . © e o g r a p l j i e 1 © t . m . 58ranbenburgifch=preuf?ifche ©efc^>id>te.

© eographie ber außereuropäifchen K änber; fu r je ©efcf)id)te ber © n tb e d u n g e n neuerer 3 c it.

8. P k a t h e m a t ik 3 © t . m . » ) T C r ith m e tik 1 © t . £>a§ Skabijmen, 3fed>nung m it ffiu r je lg r ó fje n , leichte © leichungen be6 1. u . 2 . ® rube§ m it 1 Unbekannten, b) p l a n i m e t r i e 2 © t . T lebnlidjfeitS fa^e, Keßre » on ber P r o p o r tio n a litä t geraber K inien bet P o lp g o n e n u . Ä re ife n . © o n firu k tio n u n b ^Berechnung re g u lä re r P o lp g o n e . Tllle 2 2Bod)en eine fcßriftliche T lrbeit.

9 . P a t u r b e f c ß r e ib u n g f. T e r t i a B .

8 c c u u (1 n .

S DrbinariuS: » . © o le n S k t . 1. S f e l i g i o n 2 © t . m . com bin. m it P r im a .

a ) e » a n g e lif c h : £>er erfłe J to rin th e r* u n b ber © a la te rb rie f im U rtept gelefen u n b erklärt..

•Rirchengefchicßte: bie apojtolifcße S e it nad) ber 2fpoftelgefd)id)te u n b bie erjten 3 S aß rhunberte . .Rate*

d)i3m u§ u nb Cieber m ieberßolt.

b ) k a t l ) o l i f d ) : 25ie d)rifklid)=katl)olifd)e Keßre »o n © o t t an u n b f ü r ftd) betrachtet; bie Kehre

» o n ©otteS © in ß e it u nb © re ip e rfo n lic ß k e it; bie cßrifkkatholifcße Kehre »o n ben SBesken © otteS nach oußen b is ju m ŚSerke unferer H e ilig u n g . S n ber .Rirchengefcßicßte ber 5te 3 c itra u m fe it ber Stefor«

m a tio n .

Cytaty

Powiązane dokumenty

Dante war, wie oben schon gesagt wurde, eine sittliche Grösse, ein in sich geschlossener und gefesteter Charakter. Nachdem er sich einmal aus den Verirrungen seiner ersten Manneszeit

Es wird neuerdings von den höheren Schulen gefordert, daß sie auch für staatsbürgerliche Erziehung der ihnen anvertrauten deutschen Jugend besser als bisher sorgen. Gerne erfüllen wir

primaner Hans Winter sagte ein von ihm selbst verfasstes Festgedicht auf. Das auf Veranlassung Seiner Majestät des Kaisers für einen guten Schüler der Anstalt bestimmte Buch

Das Zeugnis für den einjährigen Militärdienst erhielten zu Ostern 21 Schüler, von denen 3 in einen bürgerlichen Beruf eingetreten sind; zu Michaelis erhielten 3 Schüler

nis der Reife erhielten, einer unter Befreiung von der mündlichen Prüfung.. April fand im Zeichensaale eine Ausstellung von Zeichnungen statt für die Angehörigen der Schüler

1884 Neustettin evang. Professor Köslin 1OV, 2% Rechtsstudium Die Übersicht über die zu Ostern 1904 für reif erklärten Oberprimaner kann erst im Jahresbericht 1905 gegeben werden...

Es ist bedauerlich, wenn unter den Gebildeten eines Volkes ein geistiger Zwiespalt und Unterschied hervortritt: es muss demnach em Ausgleich angebahnt werden, es muss eine

Die Zeitangabe bei Herodot ist höchst allgemein, noXXoiai tr£Gl VTTSQOP (d. nach der Expedition nach Griechenland.) Die Notiz dass die Gesandtschaft in die Zeit