Warmińsko-Mazurskie Zawody Matematyczne Eliminacje – cykl marcowy
Poziom: szkoły ponadgimnazjalne, 10 punktów za każde zadanie
Zadanie 1.
Dana jest koniunkcja dwóch warunków:
1. xyz28 2. 2xy32.
Uzasadnij, że x y jeżeli x ,,y z są liczbami dodatnimi.
Rozwiązanie.
Z warunku pierwszego i drugiego, po dodaniu stronami, otrzymujemy 60
3xz , a stąd wyznaczamy
3 x 60 z
.
Po wstawieniu do pierwszego równania otrzymujemy, że
3 2
24 z
y i w konsekwencji 3 0
26
z
y
x , bo z > 0. Z tego wynika, że x > y.
Zadanie 2.
Znajdź wszystkie liczby całkowite spełniające równanie: 3 x 4(1)x 28. Rozwiązanie.
Rozważmy dwa przypadki:
1) x- liczba parzysta, całkowita.
Wtedy (1)x 1 więc, równanie 3x 428, czyli 3x 24 ma rozwiązania 8
8
8
x x
x
Oba rozwiązania są parzyste, czyli spełniają równanie i założenia.
2) x – nieparzysta, całkowita.
Wtedy (1)x 1 więc, równanie ma postać 3 x 428. Stąd 3x 32 i otrzymujemy rozwiązania
323 323
323
x x
x ,
które nie są całkowite, czyli nie spełniają założeń.
Odpowiedź. Rozwiązaniami są liczby x8 lub x8.
Zadanie 3.
Udowodnij, że jeśli a i b są długościami przyprostokątnych w trójkącie prostokątnym, a c jest długością przeciwprostokątnej, to logcbalogcba2logcbalogcba. Rozwiązanie.
Skoro a i b są długościami przyprostokątnych trójkąta prostokątnego, a c jest długością przeciwprostokątnej, to a ,,b cR i ac, bc. Dodatkowo cb1, aby podstawa logarytmu była różna od jednego.
Korzystając z twierdzenia o zamianie podstawy logarytmu przekształcamy a
a a
a c b c b c b
b
c log 2log log
log
i otrzymujemy
c b
a
c b
a
c b
a
c b
a
log
1 log
2 1 log
1 log
1
Mnożąc obie strony równania przez loga
cb
loga
cb
otrzymujemy
log
2loga cb a cb .
Korzystając z twierdzeń o logarytmowaniu wyrażeń i z definicji logarytmu mamy:
2 2 2
2 2 2 2
2 log
c b a
b c a
b c b c a
b c b
a c
Odwracając kolejność naszego rozumowania otrzymamy, że teza zadania jest prawdziwa.
Zadanie 4.
Wykaż, że jeżeli a, b, c są długościami boków trójkąt nie prostokątnego, a , są kątami wewnętrznymi leżącymi naprzeciw boków o długościach a, b, to 22 22 22
a c b
b c a tg tg
.
Rozwiązanie.
Z twierdzenia sinusów :
R b R
a
sin 2 2 ,
sin ,
a z twierdzenia cosinusów
ac b c a bc
a c b
cos 2 2 ,
cos
2 2 2 2
2
2
.
Stąd
2 2 2
2 2 2 2
2 2
2 2 2
2 2
2 2
sin cos
cos sin
a c b
b c a R b bc
a c b
ac b c a R a tg
tg
.
Zadanie 5.
Na okręgu, którego promień ma długość r opisano trapez równoramienny. Oblicz długość promienia okręgu opisanego na tym trapezie, wiedząc, że kąt wewnętrzny pomiędzy ramieniem trapezu, a jego krótszą podstawą jest równy .
Rozwiązanie.
Oznaczmy przez a, b długości podstaw trapezu (ab), przez m długość jego ramienia, a przez d długość przekątnej.
Z równości:
m r ) 2 180
sin( oraz 2 2
tan ar
wyliczamy odpowiednio m i a
sin m 2r i
tan2 2
a r .
Korzystając ze wzoru
cos 1
sin tan2
możemy m i a zapisać w postaci
sin
m 2r i
sin
) cos 1 (
2
r
a .
a
b r
r
m
Następnie z twierdzenia cosinusów d2 m2a22macos, po podstawieniu m i a obliczamy
sin
) (sin 1
2 2
r
d .
Stosując twierdzenie sinusów: d R sin 2
otrzymujemy 2
2
) (sin
) (sin 1
r
R .